|
2000
|
|
|
Emaitza hau are interesgarriagoa da, komuntasun-sentimenduak, bereziki eskualdeko errealitate kultural biziei dagokienean?, askotan, hedapen-eremu zabaleko egunkari-diseinatzaileei arazoak sortzen dizkiela, aintzat harturik16 Jakina, zeren zeintzuk dira egunero Sud-Ouest irakurtzen duten euskaldun, bordeles eta biarnesek dituzten arlo komunak? Beren
|
buruaren
irudi bat, nahizeta zehaztugabea eta txikia izan, itxuratu ahal izateko, bertoko informazioa emateabehar beharrezkoa da.
|
|
2004
|
|
|
Uste bainuen, baina, dirudienez, oker nenbilen gai honetan ere, barne-kohesioaren baitan konpartitzen ziren oinarrizko balio-erreferentziak delako herri-komunitate horren berariazko ezaugarriak zirela: lurralde bat, historia bat, hizkuntza bat, kultura bat... eta, oro har, besterengandik bereizten duen bere
|
buruari buruzko
irudi eta autobaiespen jakin bat. Orain jakin dut indarkeriak batzen dituela munduko herriak beren baitan, zer diren eta zer izan nahi duten erabakitzeko orduan.
|
|
2006
|
|
|
Hasteko, ekar dezagun
|
burura
irudi bat: 15 urtetan komunitate batean gertatutako aldaketen irudia.
|
|
|
Adina kontuan izanik eta haurrek ulertuko duten hizkuntza erabiliz, beharrezkoa da haurrari bere ezaugarri tenperamentalei buruz hitz egitea, berejokabidean duten eraginarekin lotuz. Horrek, aurreko printzipioarekin batera, haurrak bere
|
buruaren
irudi eta autoestimu hobea izaten lagunduko du.
|
|
2007
|
|
|
Aurreko aroan eraikitako abstrakzio sinpleetatikabiatuta, pertsonak ezaugarri kontrajarriak bateratzen dituen autokontzeptuaeraikitzen du. Adibidez, nerabe batek bere
|
buruari buruzko
irudi, malgua, eraiki, eta, horri esker, egoeraren arabera irekia edo barnerakoia izan daitekeela ulerdezake (Harter, 1998).
|
|
2008
|
|
|
Honako hauek dira aroak eta ezaugarri nagusiak: ...eta sei urte bitartekoan), umea ohartzen da besteengandik pertsona bereizia dela eta, horren ondorioz, ingurunetik desberdintzen hasten da; pentsamendu kategorialaren aroan (sei eta hamaika urte artekoan), informazioa antolatzeko gaitasuna du eta, beraz, mundua ordenatua eta logikoa bihurtuko da; azkenik, nerabezaroaren aroan (hamaika urtetik aurrerakoan), aldaketa fisikoen eraginez, gazteak bere
|
buruari buruzko
irudi berria eraiki behar du.
|
|
2010
|
|
|
Kontuan izan nituèn posibilitateen artean, etxera telefonoz deitzea erabaki nuen, ezin kendu bainuen
|
burutik
irudi bat: Ada, izan ere, etxekoen aurrean zorabia zitekeen, berria irratiz entzunez gero.
|
|
|
Gero, berriz, zertan ari zen gehiegi pentsatu gabe, eta etxean bakarrik zegoenez komuneko atea itxi gabe, galtzak jaitsi eta basakeria itsu antzeko batekin masturbatu zen, konketaren kontra zutik. Baldosen gainean etzanda geratu zen gero,
|
buruan
irudi-anabasa zorabiagarri bat zebilkiola, eta indarrak pixka bat berreskuratzean berriro masturbatu zen, hantxe bertan, begiak komuneko sabai zurian zituela.
|
|
|
Kontuan izan nituèn posibilitateen artean, etxera telefonoz deitzea erabaki nuen, ezin kendu bainuen
|
burutik
irudi bat: Ada, izan ere, etxekoen aurrean zorabia zitekeen, berria irratiz entzunez gero.
|
|
2011
|
|
|
(27: 41) Hau zeure
|
buruaren
irudi bat da?
|
|
|
Autodeterminatzen ohituak daude eta fantasiaren bidez beren buruaren irudi indartsua irudikatzen dute. Beren
|
buruaren
irudi puztu hori ez dute errealitatean oinarrituta egiaztatzen, mendean hartuko dituzten harremanetatik ihes egin eta fantasian babesten baitira. Bakartu egiten dira eta ez dituzte besteen ikuspegi eta jarrerak partekatzen.
|
|
|
Ez dauka besteen gainetik dagoela agertu beharrik, eta bere
|
buruaren
irudi ahula eta mendekoa agertzen du.
|
|
|
Bere
|
buruaren
irudi handi-mandia agertzen du sarritan (irudimenean edo jokabidean), besteak liluratu beharra eta enpatia-gabezia. Bereizgarri horiek helduaro goiztiarrean hasten dira eta egoera anitzetan agertzen dira.
|
|
|
Haurra hazten doan heinean, elkarreragin sozialeko eskemak barneratzen eta barneko lan-ereduak (internal working models) eratzen joaten da. Haurtzaro erdirako barneratua dute mendeko haurrek beren
|
buruaren
irudi ahul eta eraginkortasunik gabea eta boteretsuagoak diren beste pertsonen babesaren beharra (Bornstein, 1996). Afektu aldetik ziurtasunik gabe eta hersturatuak ageri dira eta sostengu bila jotzen dute berehala.
|
|
|
Beren buruak gutxiesten dituzte eta boteretsuak diren pertsonen irudiak barneratzen dituzte. Irudi horiek barneratzean, beren
|
buruaren
irudi ahula eta bestearen irudi indartsua fusionatzen dira beren baitan. Bestearen boterea, autoestimua eta trebetasunak maileguan hartzen dituzte eta besteen jomugen zerbitzura jartzen dute beren borondatea.
|
|
|
Arrakastaren eta ospearen fantasia handiak ditu. Bere
|
buruaren
irudi ideala edukita, irudi horrekin bat ez datozen datuak distortsionatu egiten ditu. Nartzisistak bere buruarekiko duen irudi puztua zauritzen bada, haren autoestimua jaitsi egiten da eta egonezina sortzen dio.
|
|
|
Hala ere, arazoak dituenik ez du onartu nahi izaten. Benetan dena ukatu egiten du eta bere
|
buruaren
irudi gainbaloratua miresten du. Sufritu izan dituen traumak eta tristurazko sentimenduak albora utzi eta berezia eta perfektua dela sinesten jarraitu nahi du.
|
|
2012
|
|
|
Plazera imajinatu zuen Andreasen aurpegian. Ulrikek maiz imajinatzen zituen halakoak,
|
buruan
irudi eta gertaera ezberdinak sortuz. Kopfkino besterik ez zela esaten zuen, hots, buruan sortzen ditugun eszena irrealak.
|
|
2013
|
|
|
Haurrentzat leku batetik bestera joatea, oraineko momentuen segida bat da, momentu oro da berez garrantzitsua, geraldi, mirari edo kontaktu bat izateko duin. Orduan, denborak luzatu egiten dira, haurren poltsikoak harri, hosto eta paperez betetzen dira eta
|
burua
irudi, galdera eta aurkikuntza berriez. Eta guztia bateratzen da, ederra, berria, orokorra eta berezia dena.
|
|
|
alferrikakoak izango baitziren bere maiteminaren inguruko buruhausteak, don Zeledoniok bere ukoari eusten bazion. Uko biribil hura, mutilaren
|
burua
irudi oroz hustu eta erabateko porrotaren irudiaz bete zuena?! Behar bezain kementsua ote zen, baina, Dionixio, egoerari buelta emateko gai??
|
|
|
mugimendu-oldarkortasunaren aroan (jaioberriaren lehen sei hilabeteetan garatzen da) funtzio fisiologikoak dira jarduera nagusiak; emozioaren aroan (hiru eta bederatzi hilabete artekoa), amaren eta umearen arteko harreman afektiboa sortzen da; aro sentsomotorrean (urtebete eta hiru urte artekoan) ibiltzeko gaitasuna eskuratzen da eta, beraz, ingurunea esploratzea errazten da; nortasunaren aroan (hiru eta sei urte bitartekoa) umea ohartzen da besteengandik bereizirik dagoen pertsona dela, eta horren ondorioz, ingurunetik desberdintzen hasten da; pentsamendu kategorialaren aroan (sei eta hamaika urte artekoan) informazioa antolatzeko gaitasuna du eta, beraz, mundua ordenatua eta logikoa bihurtuko da. Azkenik, nerabezaroaren aroan (hamaika urtetik aurrerakoan) aldaketa fisikoen eraginez, gazteak bere
|
buruari buruzko
irudi berria eraiki beharko du.
|
|
|
bere arazo partikularren sailkapenean, sortu ahala egin zuen azken hark lehen postura... alferrikakoak izango baitziren bere maiteminaren inguruko buruhausteak, don Zeledoniok bere ukoari eusten bazion. Uko biribil hura, mutilaren
|
burua
irudi oroz hustu eta erabateko porrotaren irudiaz bete zuena...! Behar bezain kementsua ote zen, baina, Dionixio, egoerari buelta emateko gai...?
|
|
|
Nire barruko automata ezkutatu egin da berriro abiatu garenean, eta
|
burua
irudi beldurgarriz betetzen hasi zait: gure Ford Sedan-a bidean beherantz, beste auto bat gorantz, eta bientzat lekurik ez; bidean harri handi bat trabeska, eta gu geldituta, ez aurrera ez atzera; Ford Sedan-a irrist egiten bihurgune batean, eta atzeko gurpil bat bidez kanpo airean, eta gero bestea, eta azkenean atzeraka amildu eta autoa hantxe mastrakatuta, azpikoz gora ikusitako bestea bezala.
|
|
2014
|
|
|
Inspektoreak irudiari begiratu zion, amesgaizto batean egoteko sentipenarekin. Bretxagaingo gorpua zen, elurrez erdi estalitako
|
buruaren
irudi bat. Asiainek hotzikara sentitu zuen bizkarrean behera.
|
|
|
Honako hauek dira aroak eta ezaugarri nagusiak: ...u eta sei urte bitartekoa), umea ohartzen da besteengandik pertsona bereizia dela eta, horren ondorioz, ingurunetik desberdintzen hasten da; pentsamendu kategorialaren aroan (sei eta hamaika urte artekoan), informazioa antolatzeko gaitasuna du eta, beraz, mundua ordenatua eta logikoa bihurtuko da; azkenik, nerabezaroaren aroan (hamaika urtetik aurrerakoan), aldaketa fisikoen eraginez, gazteak bere
|
buruari buruzko
irudi berria eraiki behar du.
|
|
2015
|
|
|
Idatzi gura dutenaz pentsatu beharrean, filtrorik gabe idazten dute; adibidez, momentu zirraragarrien inguruan hitz egiten dute, eta, askotan, kontraesanak plazaratzen dituzte. Gainera, sare sozialetan gure
|
buruari buruzko
irudi bat eman gura dugu, eta hor itxurakerian sartu gaitezke, edo besteei gustatzen zaien hori irudikatu dezakegu. Besteen onespena bilatzea nerabezaroaren ezaugarri bat da.
|
|
|
Jendeak botatakoa eta utzitakoa zen giza itxurari eusten zion bakarra, oinetako-pare bat, ehizarako kapela bat, gona eta txamarra maiztu batzuk armairuetan?, eta, beren hustasunaren bidez, garai batean beterik eta bizirik egon zirela erakusten zuten; garai batean kakoekin eta botoiekin jardun zirela eskuak; garai batean ispiluak aurpegi bat eduki zuela bere altzoan; munduaren zati bat eduki zuela bere altzoan, non irudi bat biratu, esku bat azaldu, atea zabaldu, eta umeak sartu ziren zalapartan korrika; eta berriro irten. Orain, egunak joan eta egunak etorri, argiak, uretan islatutako liliak bezala, bere
|
buruaren
irudi gardena erakusten zuen aurreko horman. Haizetan loratutako zuhaitzen itzalek bakarrik egiten zuten hormaren gainean men, eta une batez urmaela iluntzen zuten, non argia islatzen zen; edo txoriek, hegan zihoazela, beltzune xume bat irristarazten zuten logelako zorutik, astiro.
|
|
|
Behin bakarrik askatu zen eskailera-buruko ohol bat; behin, gauaren erdian, orro batekin, etendura batekin, gizalditako egonaren ondoren menditik erauzi eta ibarrean ziztu bizian lehertzen den harkaitza bezala, xalaren tolestura bat libratu eta dilindan geratu zen. Orduan berriro bakea abaildu, itzalak dardara egin, eta argia bere
|
buruaren
irudi aurrean makurtu zen logelako horman, adoratzera; eta McNab andrea, isiltasunaren errezela urratuz eta xehatuz, perrailean aritutako eskuekin, hartxintxarra zanpatutako botekin?, agindutako moduan etorri zen leiho guztiak zabaldu eta logeletako hautsak kentzera.
|
|
|
Angelaren etxerantz jo nuen. Plazaren erditik etxeko aitzinalde ilunari erreparatu nion, zantzu lasaigarriren bat antzeman nahirik, nire
|
buruko
irudi beltzak ezeztatuko zituen arrastoren bat. Leiho itxiak eta euriak zipriztinduriko harri axolakabea baizik ez nuen topatu, ordea.
|
|
|
Horixe da normalizazioa. Norbere
|
buruaren
irudi bat ematea, bere lurraldea zein den esatea. Ze informazioa, kasu horretan, ez da informatze hutsa, komunitate bateko kide zarela sentitzen duzu, eta hori hor erakusten da, marko nazionalean.
|
|
|
Eta, bere baitan ez da den-dena positibotasuna, auto-gardentasuna eta auto-sustapena, hala izango balitz ikono bat baino ez litzateke izango, hau da, konfigurazio itxia, aldagaitza, ihartua eta zurrundua, behin betiko emanda eta eginda. Baina, anomaliak ezin du bere
|
burua
irudi zurrundu ezin mudatuzko bati atxiki, horretan lotuko balitz Egiturak berehala barneratuko luke eta bere zerbitzuan jarri. Anomalia bere buruarekiko negatiboa da, bere burua ukatu behar du etengabeko aldatzeari ekiteko, iheskorra behar du, berritzaile eta proteikoa.
|
|
2017
|
|
|
Gabeziari, inperfekzioari dion beldur berbera suma daiteke, azkenik, Juan Martinek bere idazkien aurrean hartu ohi duen jarrera obsesiboan. ...suenaren emaitza bailitzan." 153 Parisko hotel batean galdu zitzaion nobela-eskuizkribuaz, halaber, Juan Martinek testua galtzeko desioa izan zuela aitortzen du, oharkabeko desioa izan arren, zergatik eta argitaratzetik babesteagatik," irakurlearen sen kritikoaren eskutan" ez uzteagatik, alegia.154 Arrakastarik batere gabeko idazlea izan arren, Juan Martinek ezin dio ihes egin bere
|
buruaz
irudi idealizatu bat atxikitzeko beharrari, beldur ikaragarria baitio idazle zein pertsona modura arrunt, gabetu, inperfektu gertatzeari. Eugeniaren mirespen neurrigabeak elikaturiko irudi idealizatu horrek sinetsarazi zion harekin behin baliaturiko testu berez arruntak efektu liluragarri berbera sorraraziko zuela Victoriarengan ere.
|
|
|
Bat-batean musika eten eta emakume bat jarri zen zirkuluaren erdian beraiek seinalatuz: Atorrak, atorrak... eta konturatu orduko
|
buruetan
irudi-andana batek korritu zuen: Gades, bidaia, ekaitza, euskaldunak, Ereñuzarreko harri gorria, beraien itsasontzia, beste bi txikiagoak eta Izaro uhartea urrutian, kostaldeko Matxitxako lurmuturreko sutzarraren argitasunpean.
|
|
|
Pantailan, nonahikotasunaren bertutea ageri du Aritzen aitak, noiz erabatekoa, noiz partekatua, norekin eta, hain juxtu ere, borda barrenean Laiaren eta Aritzen inguruan pilaturiko gizon-emakumeekin. Horrek berehalako ondorio zaratatsua dakar, argazki bakoitza pantailaratzearekin ikusleek algaraka ospatuko baitute beren agerpena, hain su handiz, hain zalapartari, non haiei begira pentsa litekeen beren
|
burua
irudi batean ikusi gabeak zirela oraindaino. Hala egiten ez dutenean, argazkia agertu ahala, mantra bitxiak errepikatuko dituzte, denek batera, eliza xelebre bateko fededun:
|
|
2018
|
|
|
Beraz, modernotasun edo postmodernotasunaren ezaugarri bat izan daiteke esperimentazio etengabean egotea. Horrelako fenomenoek adierazten dutena da gure
|
buruaz
irudi bat daukagula, baina praktikan beste gauza bat egiten ari garela. Hori da deszifratzea eta deskodetzea:
|
|
|
Hortxe dago beti, isiltasun berean, liluragarri. Horixe dut guztien artean neure
|
buruaren
irudi gustukoena, neure buruari antzematen diodanekoa, txoratzen jartzen nauena.
|
|
2019
|
|
|
Exijentzia zorrotz horien izenean, neska gazteak mespretxuz hartzen ditu egunerokoegiak zaizkion pretendienteak, eta ihes egiten die sexualitatearen arazoei. Orobat, bere
|
buruaren
irudi bat bilatzen du ametsetan, arriskurik gabe, irudi den aldetik liluragarri zaiona, nahiz eta ez duen guztiz onartzen horretara plegatzea. Hala, Marie Le Hardouinek kontatzen du atsegin hartzen zuela bere burua gizon bati guztiz emaniko biktima gisa ikusirik, bera zinez autoritarioa bazen ere.
|
|
|
Exijentzia hori maskaldua dago gizon askorengan: errebelazio zehatz baten ordez, beren
|
buruaren
irudi miresmenez eta esker onez inguratu bat aurkitu nahi dute bi begi biziren barruan, beren buruaren irudi jainkotu bat. Gizon nartzisoak bere burua begiesteko erabiltzen duen ispilua da emakumea, eta, besteak beste, horregatik konparatu izan da hainbestetan emakumea urarekin:
|
|
|
Exijentzia hori maskaldua dago gizon askorengan: errebelazio zehatz baten ordez, beren buruaren irudi miresmenez eta esker onez inguratu bat aurkitu nahi dute bi begi biziren barruan, beren
|
buruaren
irudi jainkotu bat. Gizon nartzisoak bere burua begiesteko erabiltzen duen ispilua da emakumea, eta, besteak beste, horregatik konparatu izan da hainbestetan emakumea urarekin:
|
|
|
Telmo, batez ere. Izan ere, Txefek eta Klarak esan zituztenetatik aparte,
|
buruan
irudi bat geratu zitzaion grabatuta, burutik kendu nahi izan arren ezin kendu izan zuena: Klarak egindako koadro hura zen, Josetxoren hala moduzko erretratua erakusten zuena, baita Josetxoren bizkar gainean zegoèn mikrogoldwin batena ere, Telmok iraingarritzat jotzen zuèn titulupean:
|
|
|
Mikakumearen txilio larriak iritsi zitzaizkien, eta Eliseo korrika atera zen okindegitik,
|
buruan
irudi bat, katutzar bat txoriarekin atzaparka, katuen ohiko herio-jolasean. Berak gorroto zituen katuak eta zernahi botatzen zien okindegian sartzen baziren, negu hartan bertan labeko pala batekin buruan jota hil zuen bat; baina kanpora atera eta ikusi zuen bakarra mikakumea izan zen.
|
|
|
Egilea, beraz, produktu bat ere bada, produktu historikoa eta testuala, eta beronen eszenaratzeen azterketa ezinbestekoa da gertakari literarioa ulertu nahi bada. Nahita edo nahi gabe, egileak bere
|
buruaren
irudi bat eraikiko du orotariko jokabideen bitartez, eta hauen bidez erakusten du zer den beretzat idazlea izatea. Egile irudi eraginkorrena, batetik, jokabide horien eta idazlanen arteko elkarrekintzatik eratorriko da, eta bestetik, idazlanen eta publikoen erreakzioen arteko elkarrekintzatik.
|
|
2020
|
|
|
Interneteko amodioek ere alde horixe dute okerrena: gure
|
buruan
irudi bat eraikitzen goazela, baina gero abusu polizialez hizketan hasten zarenean ikusten duzula bestea borren oso zalea dela. Tira, ezin dena eduki:
|
|
2021
|
|
|
Haurrentzat leku batetik bestera joatea, oraineko momentuen segida bat da, momentu oro da berez garrantzitsua, geraldi, mirari edo kontaktu bat izateko duin. Orduan, denborak luzatu egiten dira, haurren poltsikoak harri, hosto eta paperez betetzen dira eta
|
burua
irudi, galdera eta aurkikuntza berriez. Eta guztia bateratzen da, ederra, berria, orokorra eta berezia dena.
|
|
2022
|
|
|
Katenaria sostengatzen duten zutoinetako batean, urre-koloreko zerbait ageri da zinta itsasgarri arrunt batez lotua. Gerturatzean, bere
|
buruaren
irudi txikiagotu bat antzeman du. Mugikor haren pantailan bere nahasdura-keinua ikusteak harri eta zur utzi du.
|
|
|
Zaineratu dioten pozoi goxoak bere lana egiten segitzen du. Saiatu da
|
burura
irudi atseginak ekartzen, morrosko beltz horrenak, adibidez, bi neska itxuraz latinorekin, oporretako yate baten gainaldeko etzaulkietan, olatuen harroaldiei aldakenak gehiturik. Etorri, Shainaren garun barreiatuak baizik ez datozkio gogora.
|
|
|
◦ Jorgek
|
buruan
irudi batzuk baditu. Zein dira?
|
|
2023
|
|
|
Beste bat da adituaren hitzak erabiltzea. Haiek beren
|
buruari buruz
irudi jakin bat sortu dute: «Gu gara ekonomiari buruz hitz egiten dugunak, eta, beraz, gu gara ekonomiaz dakigunak.
|
|
|
Martxan da makineria. Eginahalak egiten ditut neure
|
buruaren
irudi seduktore bat eraikitzeko. Imitatu egiten ditut, otzan-otzan, benetako feminitatearen ezaugarri guztiak, emakume probokatzaileen jarrerak eta keinuak.
|