|
2007
|
|
|
Bera dela subjektu eta egintzaile, eta librea dela. Praxian, hizkuntzaren ikerketak hura (hizkuntza bakoitza) bere
|
buruaren
egile antzo kontsideratu behar duela, ez natur produktu bezala; h. d., hizkuntza ez dela ikusi behar, ardi bakoitza ardi espeziearen birproduktu bat den moduan, hizkuntza bakoitza hizkuntza generoaren, edo indogermanikoa espeziearen kasu bat, aurretiko eredu bat bariazioekin manifestatu baino egiten ez duena bere modutxora. Hizkuntza bat ez da ezein beste ereduren birprodukzioa, bere propioarena baino.
|
|
|
Bestalde, Fichte-ren nia oso pertsonala ere bada, gizaki bakoitza da (eta, gehiago, filosofiatik kanpora batik bat hala ulertu da): nor bere buruaren erantzulea, berak egiten du bere burua, eta bere burua eginez bere bere mundua egiten dizu, horixe da eta horretantxe datza giza askatasuna292 Gizon eta emakume bakoitza munduaren sortzaile bat da, bere
|
buruaren
egile izaki. Fichte-k bakoitzaren nia predikatu egiten du, exijitu egiten du.
|
|
|
Bera dela subjektu eta egintzaile, eta librea dela. Praxian, hizkuntzaren ikerketak hura (hizkuntza bakoitza) bere
|
buruaren
egiletzat jo behar duela, ez natur produktutzat; hau da, hizkuntza ez dela ikusi behar, ardi bakoitza ardia espeziearen birproduktu bat den moduan, hizkuntza bakoitza hizkuntza generoaren, edo indogermanikoa espeziearen kasu bat, aurretiko eredu bat bariazioekin manifestatu baino egiten ez duena bere modutxora. Hizkuntza bat ez da ezein beste ereduren birprodukzioa, bere propioarena baino (filosofia eskolastikoan aingeruak bezala:
|
|
2009
|
|
|
Eta ulertzen da: gizakia ezin da izan gizakia, hots, ezin da bere
|
buruaren
egilea libre izan, nolakoa izan behar duen Jainkoak diktatzen badio. Kristautasuna, Eliza, etab., gizakia eta gizartearen estekadurak baino ez dira hortaz(, je ne connais qu, une Église:
|
|
|
Garrantzitsuena, dena den, eta Rortyk eta Nietzschek ez dute askotan erraten (Nietzschek batik bat) baina erraten dutenean punttu horrek duen garrantzia bertze edozeren gainetik jartzen dute, atal honen hasieran aipatutako ideia litzateke: Platonekin gizakia" interesgarriagoa" izaten hasten da, Platonen ondoren gizakia bere
|
buruaren
egile izaten hasiko delako. Nietzschek, Rortyren irudikoz, Laburpena:
|
|
|
Hau da, gizakia bere burua egiten hasten da eta hori da bere espezifikotasuna: bere
|
buruaren
egile bihurtzea, edo, Pico della Mirandolak dioen eran: " el hombre se convierte en ‘escultor y plasmador’ de s mismo, en artfice de su propia figura". 37 Platonen hagitz antzekoa.
|
|
|
Eta kausa horren kokalekua argia da: gizakia bera (hasieratik bertatik ikusi dugu nola Platonengandik hasita gizakia den bere
|
buruaren
egile, bere fabulen egile, bere kontzeptuen kateamenduaren sortzaile, osotasunaren ordenaren artista). Eta beraz, kontzeptu eta ideien jatorria munduan bertan, naturan bertan (beste modu batean errateko, gizakiaren animaltasunean bertan) kokatzen da.
|
|
2014
|
|
|
Sare hori, kokalekuak, gertatuak eta pertsonaiak lotzen dituena, historiaren fikzioa da; gainerako guztia, aldiz, oso errealista da». Hortaz, nobela askotan agertzen den ohar bat datorkio
|
burura
egileari: «Nobela labur honetan azaltzen diren pertsonaiek eta gertatuek errealitatearekin duten antza ez da kasualitatea».
|
|
2017
|
|
|
Oroipena eta proiektua gara, eta biak hautatu egiten ditugu, eraiki. Geure
|
buruaren
egileak gara. Hautua batzuentzat errazago egoten da, beste batzuentzat nekezago.
|
|
2018
|
|
|
Gizatasunarekin batera, etika hitz gakoa da Coetzeeren obra osoan. Etikaz ari denean, herrialdeen mugetatik haratago doan eta izaki bizidun guztiak gizabanako zein animalia kontuan hartzen dituen kontzeptua du
|
buruan
egileak. " Ez naiz aitzindari soziala, ezta antzekorik ere.
|
|
|
Liburuari zer antolaketa eman, zer mezu bidali nahi nuen, zer papera erabili, guztian pentsatu dut nik neuk. Gainera, ilustratzaile lana ez dut apaingarri gisa ikusten, komunikazio lana dela ulertzen dut, nire
|
burua
egile gisa ikusten dut.
|
|
2019
|
|
|
Sentsazioekin eta usteekin segitzen dut: ari naizelarik jatorriz euskaraz sortutako lan bat irakurtzen, hainbat kasutan laster samar etortzen zait
|
burura
egileak itzulpenik irakurtzen ote duen, eta gehienetan da testuak ez duelako konpondu itzulpenetan aspaldi gainditutako hainbat arazo ordenamenduan, lexikoan, erlatiboen anabasan, anaforek argi egin dezaketen bihurguneetan...
|
|
2020
|
|
|
aita ama, neba arreba, seme alaba, herrikide, lankide, adiskide... sare sinboliko baten barnean sartuta. Ez gara geure
|
buruaren
egile.
|
|
2021
|
|
|
Bagara baina ez gara guztiz. Ez gara geure
|
buruaren
egile. Materia hitza latinezko mater (ama) hitzetik dator; ez atomismo materialista isolatutik.
|
|
|
53). Bere
|
buruaren
egilea den neurrian, egiten duen eta eginean den horren erantzulea ere bada. Hain zuzen, erantzukizun hori beregain hartu eta ekiten duen norbanako autonomo, libre eta aktiboa da bere subjektu eredua.
|
|
|
maskulinoa gizaki generikoarekin solapatu den eran, gizaki generikoa maskulinoarekin ere solapatu da, elkar blaituz (ibid.): esku hartzeetatik salbu dagoen norbanako buru jabe" penetraezina"," norbere
|
buruaren
egile bakarra" den norbanako buruaskia... Zentzu horretan, eztabaida zabalagoa piztu izan da:
|