|
2002
|
|
|
Astean behin Alaren izena goratzeko elkartzen ziren. Otoitz egiteko, beren
|
buruaren inguruan
biraka hasten ziren, estasira iritsi arte. Derbitxeen dantzak Anatoliatik Siriara hedatu ziren.
|
|
|
Baina orduan, pentsamendu horiek
|
buruan
biraka eta hegan ari zela, zegoen lekutik bertatik behera begiratu eta Lurra ikusi zuen. Han zeuden itsasoak eta aintzirak, ibaien zilarrezko bideak eta azukrezko mendi elurtuak, zelaien landa zabalak, oihanen eta basoen orban ilunak eta hiriko marmol zuriak, denak begi bistan; eta ilartargiaren errainupean ilargia bera baino dotoreagoa iruditu zitzaion Lurra bera, edozein izar baino distiratsuagoa eta ederragoa.
|
|
|
Ezezagunaren hitzek asko animatu zuten Pertseo, eta, halaxe,
|
buruan
biraka zebilzkion gorabehera guztiak Zilarbiziri kontatzea erabaki zuen. Gauzak zeuden baino okerrago ez ziren bihurtuko horregatik, eta, agian, lagun berri hark bilatuko zuen bere zailtasunei konponbidea emateko aholkuren bat.
|
|
2003
|
|
|
Minutu batzuk iraun zuten berriketa ta irri karkailek, eta gela hartan zegoan azido fenikoaren usaina ta berotasunarekin, hasi zitzaion
|
burua
biraka Txomini, eta aste hartan jandako guztia gutxika gutxika eztarrira igoten. Bekokia izerdiz beterik zuala heldu zion hormari, eroriko ote zan bildurrarekin, beti osagileen irribarreak belarrietan.
|
|
|
Etzuan jan ezer ere, etzuan edan ur tanta bat ere. Behin komunera zoala
|
burua
biraka hasi zitzaion eta erori egin zan konorte gabe ta zolan egon zan etzanda luzaroan.
|
|
|
Bat batean, bere zorabioan,
|
burua
biraka, dorrea hankaz gora egitera doala iruditu zaio.
|
|
2007
|
|
|
Gizon gaztea sentitu du gero eta barrurago. Beteta sentitzen da eta
|
burua
biraka sumatzen du, buelta eta buelta. Hotzik ez, izugarrizko beroa du Selmak.
|
|
2008
|
|
|
Ez da lehengoan bezalakoa, oso berezia da.
|
Burua
biraka daukat, zorabiatuta nago.
|
|
2009
|
|
|
Domingok, baina, pentsamendu bihurtutako hitz bakarra zuen
|
buruan
biraka, antza, erantzun ere, halaxe erantzun baitzion Adak egindako galderari, zuèn eskuaz ez zuena seinalatuta, istripuak pertsona adintsu baten jakituria eman balio bezala:
|
|
|
Gabino, baina, ez zen lasai gelditu; eta, galeriatik bere gelara egiten zuela, ohean sartu eta leihoan zehar ikusten zèn paisaiari begira egon zen, lagunari egindako nolabaiteko traizioa ote zebilkion
|
buruan
biraka??, begiak ostertzean itsatsiz; handik ordu erdira, Maria Bibiana sartu zen.
|
|
|
Nikolai airos atera zen estutasun hartatik, baina hura baizik ez zuen, ausaz,
|
buruan
biraka: norbait garbitu beharra zuela, gizonik ezean, txakurren bat gutxienez; edo bi; zer ziren, bada, etxeko bi txakur puta haiek, beren zaunkekin eta nornahi molestatzen zutenak, baita desordurik desorduzkoenetan ere?; galde ziezaiotela, bestela, berari, nola esnatzen zuen gauero gauero txakurren zaunka atergabeak!; gau hartan, baina, ilargia etxeko zuhaitz garaien adar sareetan harrapatutako arrain argitsua iduri?, aurreko gauetan ez bezala, zeinetan ohean geratzen baitzen loak berriro hartu arte, jaiki eta sukaldera joan zen, non afarian sobratutako botila erdi bat ardo, lo eragile ezin hobea izan zitekeena, edan baitzuen, zurrut pare batean edan ere; gero, gelarako bidea hartu, eta ohean sartu zen berriro; orduan, baina, txakurren zaunka areagotu zelako eta zaunkak Nikolai are gehiago amorratu zuelako edo, baita ardoak behar adina adore eman ziolako ere, beharbada, inkontzientean aparkatuta zituèn asmoak kontzientziaren eremuetatik bidera zitezen?, ohetik berriro jaiki, botak eta galtzak jantzi, pistola hartu, eta kanpora irten zen; Nikolaik, gaueko lehen guardia eginda, bazekien nork zuen tenore hartan, goizeko bost eta erdietan?
|
|
|
edo desabantaila guztiak zituèn borroka batean sartu, bi seiren kontra. Abelardo eta bera, beste orbetar eta zetatar guztien kontra?, edo Abelardori aurre egin, banakako borrokan, bata bestearen kontra: garbi zegoen aukera; eztabaida dialektiko hartatik, haatik, Damasok ez zuen etekinik gabe atera nahi, eta hala,
|
buruan
biraka zebilkiòn pentsamenduari leihoa ireki, eta honela esan zuen:
|
|
|
Badakit estalinista amorratua dela, eta, beraz, badakizu: enpresariak ezin ikusi izango ditu, baina anarkistak gutxiago, eta,
|
buruan
biraka zebilkiòn ideia bat hobeto finkatzeko edo begiak ñarrotzen zituela, erantsi zuen?: Eta, hala ere, zerbait egin ahal izango dut, beharbada?
|
|
|
Nikolai airos atera zen estutasun hartatik, baina hura baizik ez zuen, ausaz,
|
buruan
biraka: norbait garbitu beharra zuela, gizonik ezean, txakurren bat gutxienez; edo bi; zer ziren, bada, etxeko bi txakur puta haiek, beren zaunkekin eta nornahi molestatzen zutenak, baita desordurik desorduzkoenetan ere?; galde ziezaiotela, bestela, berari, nola esnatzen zuen gauero gauero txakurren zaunka atergabeak!; gau hartan, baina –ilargia etxeko zuhaitz garaien adar sareetan harrapatutako arrain argitsua iduri–, aurreko gauetan ez bezala, zeinetan ohean geratzen baitzen loak berriro hartu arte, jaiki eta sukaldera joan zen, non afarian sobratutako botila erdi bat ardo, lo eragile ezin hobea izan zitekeena, edan baitzuen, zurrut pare batean edan ere; gero, gelarako bidea hartu, eta ohean sartu zen berriro; orduan, baina, txakurren zaunka areagotu zelako eta zaunkak Nikolai are gehiago amorratu zuelako edo –baita ardoak behar adina adore eman ziolako ere, beharbada, inkontzientean aparkatuta zituèn asmoak kontzientziaren eremuetatik bidera zitezen–, ohetik berriro jaiki, botak eta galtzak jantzi, pistola hartu, eta kanpora irten zen; Nikolaik, gaueko lehen guardia eginda, bazekien nork zuen tenore hartan –goizeko bost eta erdietan– gaueko guardia:
|
|
|
–ihardetsi zion Domingok– Badakit estalinista amorratua dela, eta, beraz, badakizu: enpresariak ezin ikusi izango ditu, baina anarkistak gutxiago –eta,
|
buruan
biraka zebilkiòn ideia bat hobeto finkatzeko edo begiak ñarrotzen zituela, erantsi zuen–: Eta, hala ere, zerbait egin ahal izango dut, beharbada...
|
|
|
Domingok, baina, pentsamendu bihurtutako hitz bakarra zuen
|
buruan
biraka, antza, erantzun ere, halaxe erantzun baitzion Adak egindako galderari, zuèn eskuaz ez zuena seinalatuta, istripuak pertsona adintsu baten jakituria eman balio bezala:
|
|
|
edo desabantaila guztiak zituèn borroka batean sartu, bi seiren kontra –Abelardo eta bera, beste orbetar eta zetatar guztien kontra–, edo Abelardori aurre egin, banakako borrokan, bata bestearen kontra: garbi zegoen aukera; eztabaida dialektiko hartatik, haatik, Damasok ez zuen etekinik gabe atera nahi, eta hala,
|
buruan
biraka zebilkiòn pentsamenduari leihoa ireki, eta honela esan zuen:
|
|
|
Gabino, baina, ez zen lasai gelditu; eta, galeriatik bere gelara egiten zuela, ohean sartu eta leihoan zehar ikusten zèn paisaiari begira egon zen –lagunari egindako nolabaiteko traizioa ote zebilkion
|
buruan
biraka? –, begiak ostertzean itsatsiz; handik ordu erdira, Maria Bibiana sartu zen.
|
|
|
Galde guzi horiek maiz
|
buruan
biraka ibiltzen ditut.
|
|
2010
|
|
|
AITA?. Teok ez zuen dudan jartzen aitaren suizidioak ez zuela osaba Beñardorenarekin zerikusirik, begietan bazuen, artean, behar adina argi, ardi zuria beltzarekin ez nahasteko!?, baina mezua irakurtzen ari zèn egun batean, itzal bat ikusi zuen
|
buruan
biraka. Eta zenbat eta mezu hura gehiagotan irakurri, orduan eta trinkoago egin zitzaion itzala, harik eta, beste egun batean, berunaren gorputza hartu eta zalantza baten adierazpidean agertu zitzaion arte:
|
|
|
AITA". Teok ez zuen dudan jartzen aitaren suizidioak ez zuela osaba Beñardorenarekin zerikusirik —begietan bazuen, artean, behar adina argi, ardi zuria beltzarekin ez nahasteko! —, baina mezua irakurtzen ari zèn egun batean, itzal bat ikusi zuen
|
buruan
biraka. Eta zenbat eta mezu hura gehiagotan irakurri, orduan eta trinkoago egin zitzaion itzala, harik eta, beste egun batean, berunaren gorputza hartu eta zalantza baten adierazpidean agertu zitzaion arte:
|
|
2011
|
|
|
Horrela, tabakoa eta pospoloak erosi, karrora berriro igo, eta,
|
buruan
biraka zebilkizùn ideia praktikan jartzeko ordua zela iritzita, karroan zeneramàn lastasorta tipiaz bi sorta tipiago egin, mando bakoitzaren isatsari sorta bana lotu, gurdiaren gainetik haiei su eman, eta mandoak, etxaferuak balira bezala, ziztu bizian atera ziren, jakina, sua isats ipurdi aldean nabaritu orduko?!
|
|
2012
|
|
|
Kamisetekin amaitu, eta biltegitik praka piloa nenkarrela eskaileran goraka,
|
burua
biraka hasi zitzaidan. Ez nuen ongi ikusten, arnasa faltatzen hasi zitzaidan.
|
|
2013
|
|
|
hantxe, bai, bezperako berun goria solidifikaturik, eta hantxe itaun guztiak, zein baino zein mingarriagoak, berunean inprimaturik: ...ezkonduko da Pankraxi nirekin?; don Zeledoniok guztia eman zidaan, eta nola abusatuko dut gizonaz, atzamarra eman eta besoa hartu??; zelan ezkonduko da, bai, Pankraxi nirekin, baldin eta moxkor hutsa banaiz?; burutik nago ala, zoro haizearen mende??; buruargitzat nian neure burua, baina zelan izan naiteke hain tontoa eta hain inozoa?; Regino lez amaitu gura ote dut, bada??; hamar bat itaun ziren,
|
buruan
biraka zebilzkionak, gupidarik barik, noria nekagarri bezain nekagaitz bat balitz bezala.
|
|
|
hantxe, bai, bezperako berun goria solidifikaturik, eta hantxe itaun guztiak, zein baino zein mingarriagoak, berunean inprimaturik: ...duko da Pankraxi nirekin?; don Zeledoniok guztia eman zidaan, eta nola abusatuko dut gizonaz, atzamarra eman eta besoa hartu...?; zelan ezkonduko da, bai, Pankraxi nirekin, baldin eta moxkor hutsa banaiz?; burutik nago ala, zoro haizearen mende...?; buruargitzat nian neure burua, baina zelan izan naiteke hain tontoa eta hain inozoa?; Regino lez amaitu gura ote dut, bada?...; hamar bat itaun ziren,
|
buruan
biraka zebilzkionak, gupidarik barik, noria nekagarri bezain nekagaitz bat balitz bezala.
|
|
2014
|
|
|
Zalantzen hamakan kulunkatzen naiz. Zorabio gisakoa sentitzen dut,
|
burua
biraka balebilkit bezala. Denbora mantsotu egin dela ematen du.
|
|
|
Gipuzkoan bada herri txiki bat, eta bertan behin izatea nahikoa da, bertako, artista? guztiak
|
buruan
biraka izateko. Mendiz inguratuta, kostaldetik hurbil, eta garrantzitsuena ez dirudien arren, edonoren bihotzetik gertu.
|
|
2015
|
|
|
Azken pontxe alu hura. Ordura arte primeran nengoen, giro ederrean batekin eta bestearekin hitz egiten, baina hartu berri nuen pontxe tragoak begirada lausotu eta
|
burua
biraka ipini zidan txiba legez. Zergatik utzi ote nuen ardoaren babes ezaguna pontxea probatzeko, joder, zopa hotza zirudien edari arre hura zer zen ere ez nekien-eta.
|
|
|
Auto gris bat iritsi da berehala, ezker eskuin
|
burua
biraka darabil gidariak, irribarretsu, ondoan gelditu, leihotxoa jaitsi,, zu zira Añara??.
|
|
2017
|
|
|
Gaizki egin zuen lo on Antoniok gau hartan, goizalde hartan esan. Ideia bazterrezin bat zebilkion
|
buruan
biraka: –Ziria sartu zidatek, ziri galanta sartu zidak Julianek bere istorioarekin.
|
|
|
Automobilak kurba egiten duenean, kanpoko gurpil eragileak azkarrago egiten du bira, barrukoak baino bide luzeagoa egin behar du eta. Hori gertatzen denean, barruko gurpilak egiten duen erresistentzia kanpokoarena baino handiagoa izaten da, eta diferentzialaren engranajeak beren
|
buruaren gainean
biraka hasten dira, kanpoko gurpilari abiadura handiagoan birarazita.
|
|
|
" Ipuin, elezahar eta istorio pila dauzkagu
|
buruan
biraka. Dantzan dabiltza handik hona.
|
|
2019
|
|
|
|
Buruan
biraka geratu zaizkio sorginaren berbak Aizeri.
|
|
|
–Zoratzeko dago hau. Baina
|
buruan
biraka geratu zait esan duzun zerbait.
|
|
|
Harro dago bere leinuaz eta gogorarazi egin nahi digu besteoi, gutxietsiak eta jazarriak diren garaiotan.
|
Buruan
biraka geratu zaizu zerbait, zerorrek esan.
|
|
|
Bitxia zen, katiluari begira nengoen eta ez nuen ezer egiten hondoraturiko croissant pusketa berreskuratzeko.
|
Burua
biraka ari zitzaidan entzundakoa ulertzen saiatuz.
|
|
|
Kontrolatzen saiatu arren tentelak bezala irribarreka nago
|
burua
biraka dudalako zeren nik maite zaitut.
|
|
2020
|
|
|
Hori zen Jurdanek
|
buruan
biraka zerabilen kezka, zelatatzean grabatutako irudiak berrikusten zituen bitartean. Alain egoitzako atso agureentzat pianoa jotzen agertzen zen haietako batean.
|
|
|
Itsasoaren olatu man  tsoek ontziko kaskoarekin elkartzerakoan egiten zuen hotsak Galdos lo aroan sartu zuen.
|
Buruan
biraka zebilzkion Trudi, Maria, haren aita eta Martin Arana, Mariaren senargaia izandakoa... " Eta diru faltsutzearen arrazoia gaztelauen aurkako saiakera bat izan balitz?".
|
|
2021
|
|
|
" Piztia basati amorratu baten urrumak erantzun zidan;
|
burua
biraka zebilkidan, bihotza gelditu egin zitzaidan eta larriminaren izerdia euria bezala zeridan kopetatik.
|
|
|
Azken batean, hantxe dago sateliteen hilerria, urtez urte bidalitako eskeleto kosmikoak, zabor espazial bihurtuta. Egunen batean James bera ere hilko da, eta geure
|
buruaren gainean
biraka dabilen zabor espaziala baino ez da izango. Azken urteetan espazioa zabortegi handi bat bilakatzen ari da, ikusezina bazaigu ere.
|
|
2022
|
|
|
|
burua
biraka duzulako
|
|
|
Hori baino lehen, beste toki batean, leitu dut Valérie Tassok beste kazetari bati erantzundakoa,
|
buruan
biraka luze eraman dudana: «Liberatua egotea batez ere ezetz esaten jakitea da».
|
|
|
...n didala, ahots goiti hitz egiten dut, zoroek bezala, denetaz eta ezertaz jardun gabe hitz egiten dut, etenaldirik gabe, ez dadin hitzen artean hutsarterik izan, nire jardunak errezo baten iduria izan dezan, eta hitzek bata bestearen ondoren desfilatu behar dute nigandik ez datorren ezeri tarterik ez uzteko, idazten dudan moduan hitz egiten dut, ohean eserita, leihoko errezela itxien aurrean, nire
|
buruaren inguruan
biraka, hona eta hara tinko begira, hormak, izarak, aulkia, gau mahaia, goma aparra zoruan, hemen dauden gauzei zuzentzen natzaie, horrek ez duela ezertarako balio jakinagatik ere, hitz jario atergabean jarduteak ez du ezertarako balio baina horretan tematu beharra daukat, bat bateko isiltasunak akabatu ez nazan, hainbat aldiz segidan esan beharra daukat guztia eta batez ere ez dut dena errepikat...
|
|
|
Leku zoragarria da zinez, baina ez dauka aterperik, eta eguraldi iragarpenak zioenez, bazitekeen guk emanaldia bukatu baino lehen euria hastea. Ohiko modura dena lotuta eta dena kontrolpean izateko beharra medio, Ane kezkatuta zegoen hasi aurretik eta honako galdera zuen
|
buruan
biraka: “euria hasiz gero zer egingo dugu? ”.
|
|
2023
|
|
|
Ezin ditut hitz zehatzak errepikatu
|
burua
biraka neukalako une hartan. Zentzumenak lodituta neuzkan.
|
|
|
Poz izugarria ateratzen du jendeak kontuak zabaltzen, nahiz eta gaizkile arriskutsu batzuei izan. Hortaz, gaur ez dira etorriko, baina ezin dugu luzeegi hemen geratu besoak gurutzatuta eta
|
buruari
biraka.
|
|
|
Haurra kroketa egitera jolasten da: zoruan zehar ibiltzea gustatzen zaio, bere
|
buruaren gainean
biraka. Horrela, ahoz behera dagoenean, kulunkatu eta ahoz gora geratzen da, eta jarrera horretan dagoenean, besoekin bulkatzen da, buruz behera itzultzeko.
|
|
|
Nolanahi ere, kontsulta ezazu kasu hauetan, neuropediatrek adierazten duten bezala, kezkatzeko arrazoia baita: 6 hilabeteren buruan, zure semea ez da bere
|
buruaren inguruan
biraka ibiltzen edo ez da laguntzen hasi. 9 hilabete dituenean, haurrak ez du eserita egoten.
|
|
|
Azken batean, hantxe dago sateliteen hilerria, urtez urte bidalitako eskeleto kosmikoak zabor espazial bihurtuta. Egun batean, Hubble bera ere hil, eta gure
|
buruen gainean
biraka dabilen zabor espaziala baino ez da izango. Azken urteetan espazioa zabortegi handi bat bilakatzen ari baita, ikusezina bazaigu ere.
|