|
2008
|
|
|
Ezagutza
|
bidezko
garapena azaltzeko, ordenagailuaren metafora erabiliko da atal honetan zehar. Hain zuzen ere, informazio prozesatzea izango da aztergai nagusia lehenengo zatian.
|
|
|
Informazio prozesatzearen teoriaren arabera, giza adimena ordenagailu baten gisakoa da eta, haren barruan, informazioa dabil; haren gainean dihardu, eta produktu bihurtzen du; hau da, erantzunak, inferentziak edo arazoentzako konponbideak sortzen ditu (Klahr, 1992; Siegler, 1996). Ordenagailuaren analogia berriz ere erabiliz, infor mazioprozesatzearen teorialariek honela ikusten dute ezagutza
|
bidezko
garapena: adinarekin lotuta adimenaren hardwarean (hau da, garuna eta nerbio sistema zentrala) eta softwarean (adimen prozesuak, hala nola arreta, pertzepzioa, oroimena eta arazoak konpontzeko estrategiak) gertatzen diren aldaketen antzera.
|
|
|
Piagetekin erabat hautsiz, teorialariek azpimarratzen dute ezagutza
|
bidezko
garapena prozesu etengabea dela, eta ez dela, inola ere, etapetan gertatzen. Litekeena da informazioa biltzeko, biltegiratzeko, berreskuratzeko eta hartan jarduteko erabiltzen diren estrategiak haurtzaroan eta nerabezaroan mailaz mailaka garatzea (ikus 11.01 irudia).
|
|
|
Litekeena da informazioa biltzeko, biltegiratzeko, berreskuratzeko eta hartan jarduteko erabiltzen diren estrategiak haurtzaroan eta nerabezaroan mailaz mailaka garatzea (ikus 11.01 irudia). Beraz, informazio prozesatzearen ikuspegitik, ezagutza
|
bidezko
garapenak, eraldaketa kualitatibo handiak baino gehiago aldaketa kuantitatibo txikiak dakartza.
|
|
|
11.1.01 irudia. Ezagutza
|
bidezko
garapen prozesua
|
|
|
Eredu berriagoak izango dira aztergai ondorengo gaietan. Adibidez, hamaikagarren gaian, ordenagailuaren metafora erabiltzen duen informazio prozesatzearen eredua aurkeztuko da; metafora horrek ezagutza
|
bidezko
garapena azaltzen du. Horren ostean, hamabigarren gaian, bizi zikloaren ikuspegia azalduko da; horrez gain, giza garapenaren egungo ikuspegia landuko da hamahirugarren gaian:
|
|
2009
|
|
|
2009ko urtarrilaren 15ean Frantziako Immigrazioa, Integrazioa, Nortasun Nazionala eta Elkartasun
|
Bidezko
Garapenaren ministro izendatu zuten Eric Besson. Joan den astean lege egitasmo bat aurkeztu zuen, eta, horren bidez, legez kanpo dauden etorkinei agiriak eskuratzeko bidea eman nahi die mugalaria salatzearen truk.
|
|
2010
|
|
|
Borondate sendoko eta diskurtso sentiberako emakume horrek emaitza bikainak lortu ditu oraindik orain izandako hauteskundeetan botoen %19, 7, eta horrek itxaropenez gainezka gauzka. Bateragarriak dira
|
bidezko
garapen bat eta Lurraren zaintza; hala aldarrikatzen du emakume aktibista, ausart, eta bizimodu epiko eta sakrifikatuko horrek.
|
|
|
Irailaren 27an, Pertsona Gorren Nazioarteko Eguna zela eta, Konfederazio hori osatzen duten federazioek eta elkarteek manifestu bat egin zuten, eta bertan gogorarazi zuten Pertsona Ezinduen Eskubideei buruzko NBEren Nazioarteko Konbentzioak zeinu hizkuntza erabiltzeko eskubidea bermatzen duela eta “bizitza publikoan zeinu hizkuntzako interpreteak edukitzeko beharra eskatzen du”, pertsonen irisgarritasuna ziurtatzeko. Gainera, Espainiako Zeinu Hizkuntzaren Hizkuntza Normalkuntzarako Zentroa sortzea eskatu zuten, “aberastasunaren eta hizkuntza eta kultura aniztasunaren alde lan egiteko aukera emango duelako”, eta arau
|
bidezko
garapena aldarrikatu zuten, gutxieneko baldintzak ezarriko dituena zeinu espainierazko eta katalanezko hizkuntzak ikastetxeetan ikasi, ezagutu eta erabiltzeko, “eta elebi kulturalaren aukera bultzatuko duena, ikasle gorren eta haien familien aukera erreal gisa”.
|
|
2012
|
|
|
Mondragon Korporazio Kooperatiboa, 2008ko «Mondragon Humanity at Work»logotipo berriaz izendatua, munduan parekorik ez duen esperientzia bat da, alegia, lanaren kooperatibizazioaren
|
bidezko
garapenaren esperientzia bat.
|
|
|
Horrek ondarea antolatzeko eta aitortzeko modu berri bat ezartzen du, 10.000 eurotik gorako isunak saihesteko. Baina erregelamendu
|
bidezko
garapenak salbuespen ugari salbuesten ditu, eta hurrengo artikuluan aipatzen dira: gutxienez 50.000 euro ezartzen dira kasuan kasuko balioetarako, eta gainera, enpresen edo jarduera ekonomikoren bat duten pertsonen kontabilitate egoeretan aitortuta dauden guztiak.
|
|
|
Atzerrian ondasunak aitortzea Irudia: Jel Schouten Iruzurraren aurkako lege berriaren erregelamendu
|
bidezko
garapena azaroaren 15eko 1558/ 2012 Errege Dekretuaren bidez egin da. Bertan arautzen dira atzerrian kokatutako ondasun eta eskubideei buruzko zerga informazioa emateari buruz pertsona (titular edo onuradunek) gainean dituzten betebeharrak.
|
|
|
Horrela, 2012ko abenduaren 31n atzerrian dituzten ondasun eta eskubideei buruzko informazioa eman dute zergadunek 2013ko lehen hiruhilekoan. Hala ere, erregelamendu
|
bidezko
garapenak kasu batzuk salbuesten ditu: gutxienez 50.000 euroko balioa ezartzen da kasuan kasuko balioetarako, bai eta enpresen edo jarduera ekonomikoren bat duten pertsonen kontabilitate egoeretan aitortuta dauden guztiak ere.
|
|
2014
|
|
|
Batetik, marko politiko nagusiarekin bateragarri izan behar du; lege aldaketarik gertatzen ez den artean, burugabea da marko hori kontuan hartuko ez duen formulazioa. Bigarrenik, bat etorri behar du ikasleen jatorrizko hizkuntza gaitasunarekin eta eskola
|
bidezko
garapen bidearekin. Hirugarrenik, elementu operatiboak kontuan hartu behar dira:
|
|
|
Piagetek lau estadio handi edo ezagutza
|
bidezko
garapenaren lau estadio identifikatu zituen: zentzumenei eta mugimenduei dagokiena (jaiotzatik bi urtera), eragiketa aurreko estadioa (2 urtetik 7 urtera bitartean), eragiketa konkretuen estadioa (7 urtetik 11 urtera bitartean) eta eragiketa formaletako estadioa (11 urtetik aurrera).
|
|
|
Bi urteko umeak erreflexuek mugatutako eta ezaguera apaleko izakiak izatetik arazoak ebazteko gaitasuna izatera pasatzen dira; adibidez, beren eguneroko gertaerei buruz. Ezagutza
|
bidezko
garapena hain da garrantzitsua, Piagetek zentzumenei eta mugimenduei dagokien estadioa sei azpiestadiotan banatu baitzuen, erreflexuak ezaugarri dituen izaki batetik gogoeta egiten duen izaki baterako trantsizioa deskribatzeko asmoz.
|
|
|
Erreflexuak garrantzitsuak dira, halaber, nerbiosistemak ondo funtzionatzen ote duen aztertzeko. Kontu horretan guztian, ezerk ez du jarduera intelektual handia islatzen, baina hasierako egokitzapen horiek ezagutza
|
bidezko
garapenaren hasiera markatzen dute.
|
|
|
Hain zuzen, errealitatearen irudikapenak dira eskemak. Piageten arabera, ezagutza
|
bidezko
garapena eskemak edo egiturak sortzean datza. Umea mundura iristen da ingurunea interpretatzeko aukera ematen dioten erreflexu batzuez, eta erreflexuak eskemetan oinarritzen dira.
|
|
|
Piageten ustez, asimilazioa eta akomodazioa konbinatu egiten dira ezagutza
|
bidezko
garapena bultzatzeko. Azken emaitza beti da egokitzapena, ezagutza bidezko egituren eta ingurunearen arteko oreka egoera.
|
|
2017
|
|
|
Aipatutako legelariaren xedea bete nahi bada, PKLn jasotako biktimaren inguruko araudiak beste lege batzuetara ahalik eta igorpen gutxien izan behar duela uste dugu. Era berean, eta helburu honen inguruan, BEk duen edo dakarren erregimen edo araubide juridiko osagatubea salatu behar dugu; izan ere, egun aipatutako 3.2 artikuluak iragartzen duen erregelamendu
|
bidezko
garapena existitzen ez baita34.
|
|
|
34 BEk izan duen erregelamendu
|
bidezko
garapen bakarra abenduaren 11ko 1109/ 2015 Errege Dekretua da, Delituen Biktimiei Laguntzeko Bulegoak arautzen duena, alegia.
|
|
2023
|
|
|
I. kapituluan jasotzen dira orobat komunitate eleaniztun eta kulturaniztunaren inguruko arau aurreikuspen jakin batzuk, baita euskal hezkuntza hizkuntza ofizialek eta atzerriko hizkuntzek elkarren artean duten harremanari buruzkoak ere. ...zaren hizkuntza proiektuan egituratu behar da, Gernikako Estatutuan eta Euskararen Erabilera Normalizatzeko azaroaren 24ko 10/ 1982 Oinarrizko Legearen II. tituluko II. kapituluan ezarritako eskubide aitortuak eta printzipioak barne hartzen dituen esparru komun baten barruan, unean unean indarrean dauden hizkuntza ereduen sisteman oinarrituta, eta horien edozein garapen edo eguneratze erreglamendu
|
bidezko
garapenaren bidez egingo dela ziurtatuz, eskubide eta printzipio berberak errespetatuz.
|
|
|
...atuz, agerian uzten duela planak behin betiko onesteko erabakia ez dela tokiko erabakia babesteko egintza soila, hau da, ez dela conditio iuris hutsa haren eraginkortasunerako, baizik eta Planak egiteko prozedura amaitzen duen ebazpen sustantiboa;(...) Behin betiko onespen egintzaren kontzepzio hori testu bateginaren 41.2 eta 3 artikuluak berariaz jasotzean islatzen da, bai eta haren erregelamendu
|
bidezko
garapenean ere, Plangintzako Erregelamenduaren 132 artikuluan —bere garaian, 1956ko Lurzoruari buruzko Legearen 32 artikuluan—; izan ere, onespen hori Planaren ‘alderdi guztietan’ egindako azterketaren emaitza da, bai arautuak, bai diskrezionalak, bai aukerakoak. Azken baieztapen hori argi dago, Konstituzioaren 137 eta 140 artikuluetan aldarrikatutako udal autonomiaren printzipioaren eskakizunen argitan ordenamendu juridiko osoaren Konstituzioaren araberako interpretazioaren printzipioa, Boterearen Lege Organikoaren 5.1 artikulua".
|