|
2008
|
|
|
Borrokak oroitzeak isla izan zuen prentsan eta liburuetan, baita gatazka gogorarazteko eraikitako monumentuetan ere. Lehena 1937 urtean altxatutako monolitoa izan zen Gasteizko errepidearen ondoan, 1963an, Legutiotik Aramaiora doan
|
bidean
dagoenak ordezkatu zuena. Azken hori, oraindik zutik dago, baina sinbologia frankista galduta.
|
|
2012
|
|
|
3.2 Euskal literaturaren sistema sendotzeko
|
bidean
dauden erronkak
|
|
2013
|
|
|
13) esanetan, «en los países en vías de desarrollo, los estados deben utilizar el cooperativismo como agente para el cambio, y debe ser ágil y eficaz». Horrek erakusten du, garapen
|
bidean
dauden herrialdeetan aldaketarako giltza izan daitezkeela kooperatibak, akuilu?, baina egitura arinak eta eraginkorrak izan behar dute ezinbestean. Londoñok dioenez, estatu iberoamerikarretan kooperatibismoaren lidergoa definituta dagoen botere baten esku egon litzateke, estatuaren esku.
|
|
|
NAKek, horrekin, herrialde desberdinen errealitatetara egokitzea lortu nahi du. Zehazki, helburu du garapen
|
bidean
dauden herrialdeetako errealitatera egokitzea, horietan baitaude kooperatibak mehatxupean.
|
|
|
Kezka horren lehen adierazpenak NAKek berak bere neutraltasunaren gainean zuen kezkarekin hasi ziren. Zehatzago esateko, garapen
|
bidean
dauden herrialdeetako gobernuen esku hartzea mugatu beharraren gainekoa zen kezka. Herrialde horietan oso estuak izan ohi dira kooperatiben eta gobernuen arteko harremanak.
|
|
|
Izan ere, Basileako Kongresuaren ostean onartzen dira NAKen politikan kontzeptu berriak eta neutraltasun printzipioarekin arazoak sortzen hasten dira. Oso delikatua da garapen
|
bidean
dauden herrialdeetan kooperatibek euren gobernuekin mantendu beharreko independentziaren gaia. Kooperatiben biziraupena bermatzeko, herrialde horietan saihetsezina da gobernuen esku hartzea.
|
|
|
Zeregin garrantzitsuak dituzte garapen
|
bidean
dauden herrialdeek kooperatibei dagokienez. Horietako bat da kooperatiben erregimen juridikoa arautzen duen legediaz arduratzea.
|
|
|
Garapen
|
bidean
dauden estatuek kooperatibetan betetzen dituzten funtzioak sustapen eta gainbegiratze kontzeptuen artean mugitzen dira. Herrialde horietan kooperatibek kontsiderazio berezia izaten dute, garapen sozial eta ekonomikorako tresna lagungarriak izan daitezkeelako.
|
|
|
Erlijioak galdua du aurreko belaunaldietako nagusigoa, eta estatu nazioen erdiguneko kokapena kolokan da. Ataka honetan nazionalismoak, modernitatearen fruituak direnez gero, euren aroaz kanpo daudela eta desagertzeko
|
bidean
daudela iradokitzen dute hainbat ikertzailek, modernismoaren ikuspegitik. Berriki zendutako Eric Hobsbawm en hitzetan adibidez, nazioek eta nazionalismoek historian jarraitu egingo dute, baina bigarren mailako betekizuna edukita (Hobsbawm, 1992:
|
|
2014
|
|
|
Gutxiengo ijitoak KOEM garrantzitsuaren eramaile dira, eta horren lekuko dira mundu zabalean ikus daitezkeen musika, dantza eta kantu adierazpenak, erritualak, dialektoak eta artisaugintza jarduera anizkoitzak. Sedentarizazioak eta industrializazioak eraginda, jarduera nomada tradizional horietako asko desagertu egin dira edo desagertzeko
|
bidean
daude; galera ekonomiko nabarmena dira, baina batez ere, identitate galera nabarmena. UNESCOk ijitoen kultura ondare ez materiala aintzatezteak dagokigun populazioaren ondare onespena lekarke.
|
|
|
Sektore Publikoaren Kontratuen Legeak hitzez hitz jaso zuen 2004/ 18/ CE Zuzentarauaren edukia eta, labur esanda, berritasun nagusiak kontratazio publikoan gizartearekin eta ingurumenarekin zerikusia zuten eskakizunak sartzea baimentzen zuten mekanismoekin zeuden lotuta, kontratua gauzatzeko baldintza berezi gisa edota eskaintzak baloratzeko irizpide gisa. Horrela, kontratuak eskakizun etiko eta sozial berrietara egokitzeko aukera ematen zuten; hala nola zerbitzuak herrialde azpigaratuekin edo garapen
|
bidean
daudenekin «bidezko merkataritza» egiteko moduan eskatzea, Europako Parlamentuaren Bidezko Merkataritzarako eta Garapenerako Ebazpenak aurreikusi zuen bezala (2005/ 2245 INI).
|
|
|
Etiketa sozialek gai sozioekonomiko desberdinak kontuan har ditzakete: giza eskubideak, langileen eskubideak, umeen lanaren erabileraren debekua, garapen
|
bidean
dauden herrialdeetako ekoizleei egindako bidezko ordainketa, etab. Etiketa batzuek gai sozialak eta ingurumenekoak ere kontuan izaten dituzte. Etiketa ekologikoen kasuan bezala, etiketa sozial batzuk gai konkretu bakarrean zentratzen dira eta beste batzuek ikuspegi zabalagoa dute.
|
|
2020
|
|
|
Zentzu horretan, alde nagusia honakoa da: ekonomia garatuek eskari finkoak izateaz gain, enpresen arteko lehia gogorra ere izaten dute; garapen
|
bidean
dauden ekonomiek, ordea, eskarietan ziurgabetasuna pairatzen duten arren, hasieran merkatuan posizionamendu on bat lortzeko aukera gehiago eskaintzen dute (Arora eta Gambardella, 2015). SA enpresakoek ongi asko azaltzen dute zaila dela berrikuntza bat egiten den kasu askotan bezeroek hura nola baloratuko duten aurreikustea eta, are garrantzitsuagoa dena, hori ordaintzeko prest egongo ote diren.
|
|
|
Saeed et al. ek (2014) iradokitzen dute gehien garatutako ekonomien eskariaren asebetetzeak kontsumitzaileek beren bizimoldea eta kontsumo ohiturak mantentzea dakarrela, ekintzaileen produktu eta zerbitzu berrien sorrera gogogabetuz. Zentzu horretan, Marchi, Maria eta Micheli k (2013) garapen
|
bidean
dauden ekonomietan, produktu edo zerbitzu berri bat eskaintzen lehena izateak irabaziak lortzeko epe luzeagoak eskaintzen dituela erakusten dute. Merkatura heltzen lehena izatearen onurak aprobetxatzeko denbora hori urriagoa da ekonomia garatuetan, lehian parte hartzen duten lehiakideen ahalmena normalean handiagoa baita (Burgess eta Steenkamp 2006).
|
|
|
Merkatura heltzen lehena izatearen onurak aprobetxatzeko denbora hori urriagoa da ekonomia garatuetan, lehian parte hartzen duten lehiakideen ahalmena normalean handiagoa baita (Burgess eta Steenkamp 2006). Ondorioz, garapen
|
bidean
dauden ekonomiak, ingurune honetako bezeroen erosteko ahalmenarekin bat datorren bitartean, EOtik eratorritako berrikuntzako irabaziak denbora luzeagoan lortzeko aproposagoak dira.
|
|
|
–EOaren bidez lortutako berrikuntzak garapen
|
bidean
dauden ekonomietan etorkizunerako errentak lortzen laguntzen du, zeina epe luzeagoko garapen ekonomiko iraunkorra eskuratzeko bide emankorra den.
|
|
|
Mendebaldeko Sahararen testuinguruan erdietsiriko emaitzetatik eratorritako ondorioek ere badute aplikagarritasunik lurralde honetako bestelako enpresa motetan (familia enpresak ez diren horietan). Hala, etsaitasunak, garapen
|
bidean
dauden ekonomien egiturak berak eta erlijioak zein nazionalismoak ere eragin zuzena izango dute EOak ekitaldiko emaitzetan izan lezakeen efektuan. Izan ere, aztertutako faktore hauen eraginak enpresaz gaindiko efektua du.
|
|
|
Mendebaldeko Saharan, hain zuzen. Asmo horrekin, ikerketan lortutako emaitzak plazaratu ditugu, zeinek egonkortasun politikoak, garapen
|
bidean
dagoen egitura ekonomikoa izateak eta erlijio zein nazionalismotik eratorritako zenbait faktorek EOan dauzkaten onurak azpimarratzen baitituzte. Azkenik, azterlanaren aurkikuntzak eztabaidatu eta ondorio nagusiak laburbildu ditugu.
|
|
|
Mendebaldeko Sahara, non aldagai moderatzaile horiek oso muturreko balioak hartzen dituzten, horri esker, ondorio zehatzagoak eta ulergarriagoak atera daitezkeelarik. Horrez gain, Mendebaldeko Saharan familiak historikoki izandako giza harremanen erdigune paperak eta familiek, familia enpresen sorkuntzaren bidez, garapen
|
bidean
dauden ekonomietan jarduera ekonomikoaren ardatz izateko joerak familia enpresen jarduera zinez interesgarria bihurtzen dute lurralde horretan (Pistrui, Huang, Welsch eta Jing, 2006), nahiz eta horien kopuruari dagokionez datu ofizialik ez izan.
|
|
|
Zentzu horretan, alde nagusia honakoa da: ekonomia garatuek eskari finkoak izateaz gain, enpresen arteko lehia gogorra ere izaten dute; garapen
|
bidean
dauden ekonomiek, ordea, eskarietan ziurgabetasuna pairatzen duten arren, hasieran UZTARO 112, 21 30 Bilbo, 2020ko urtarrila martxoa merkatuan posizionamendu on bat lortzeko aukera gehiago eskaintzen dute (Arora eta Gambardella, 2015). SA enpresakoek ongi asko azaltzen dute zaila dela berrikuntza bat egiten den kasu askotan bezeroek hura nola baloratuko duten aurreikustea eta, are garrantzitsuagoa dena, hori ordaintzeko prest egongo ote diren.
|
|
|
Saeed et al. ek (2014) iradokitzen dute gehien garatutako ekonomien eskariaren asebetetzeak kontsumitzaileek beren bizimoldea eta kontsumo ohiturak mantentzea dakarrela, ekintzaileen produktu eta zerbitzu berrien sorrera gogogabetuz. Zentzu horretan, Marchi, Maria eta Micheli k (2013) garapen
|
bidean
dauden ekonomietan, produktu edo zerbitzu berri bat eskaintzen lehena izateak irabaziak lortzeko epe luzeagoak eskaintzen dituela erakusten dute. Merkatura heltzen lehena izatearen onurak aprobetxatzeko denbora hori urriagoa da ekonomia garatuetan, lehian parte hartzen duten lehiakideen ahalmena normalean handiagoa baita (Burgess eta Steenkamp 2006).
|
|
|
Merkatura heltzen lehena izatearen onurak aprobetxatzeko denbora hori urriagoa da ekonomia garatuetan, lehian parte hartzen duten lehiakideen ahalmena normalean handiagoa baita (Burgess eta Steenkamp 2006). Ondorioz, garapen
|
bidean
dauden ekonomiak, ingurune honetako bezeroen erosteko ahalmenarekin bat datorren bitartean, EOtik eratorritako berrikuntzako irabaziak denbora luzeagoan lortzeko aproposagoak dira.
|
|
|
Ondorioei dagokienez, segidan garrantzitsuenak aipatuko dira: Etsaitasuna. Lehen joera ekintzaileentzako bultzadatzat hartzen zenak ezin du EOaren eta familia enpresen emaitzen arteko erlazioan eraginik izan, egonkortasun politikoaren berme minimorik ez badago. EOaren bidez lortutako berrikuntzak garapen
|
bidean
dauden ekonomietan etorkizunerako errentak lortzen laguntzen du, zeina epe luzeagoko garapen ekonomiko iraunkorra eskuratzeko bide emankorra den. Nazionalismoak eta honek kulturan duen efektuak EOaren eta familiaenpresen emaitzen arteko erlazioan duten eragina kanpo faktoreen menpe dago: erlazio politikoak eta merkatuko harremanak, besteak beste. Konpromisoa, elkarlana eta ikuspegi kolektibista islamaren balioak dira, zeinek EOaren eta Saharako familia enpresen emaitzen arteko erlazioan efektu positiboak dituzten.
|
|
|
Mendebaldeko Sahararen testuinguruan erdietsiriko emaitzetatik eratorritako ondorioek ere badute aplikagarritasunik lurralde honetako bestelako enpresa motetan (familia enpresak ez diren horietan). Hala, etsaitasunak, garapen
|
bidean
dauden ekonomien egiturak berak eta erlijioak zein nazionalismoak ere eragin zuzena izango dute EOak ekitaldiko emaitzetan izan lezakeen efektuan. Izan ere, aztertutako faktore hauen eraginak enpresaz gaindiko efektua du.
|
|
|
Mendebaldeko Saharan, hain zuzen. Asmo horrekin, ikerketan lortutako emaitzak plazaratu ditugu, zeinek egonkortasun politikoak, garapen
|
bidean
dagoen egitura ekonomikoa izateak eta erlijio zein nazionalismotik eratorritako zenbait faktorek EOan dauzkaten onurak azpimarratzen baitituzte. Azkenik, azterlanaren aurkikuntzak eztabaidatu eta ondorio nagusiak laburbildu ditugu.
|
|
|
evidencias del Sahara Occidental y Euskadi Master Bukaerako Lanean oinarritu da. daitezkeelarik. Horrez gain, Mendebaldeko Saharan familiak historikoki izandako giza harremanen erdigune paperak eta familiek, familia enpresen sorkuntzaren bidez, garapen
|
bidean
dauden ekonomietan jarduera ekonomikoaren ardatz izateko joerak familia enpresen jarduera zinez interesgarria bihurtzen dute lurralde horretan (Pistrui, Huang, Welsch eta Jing, 2006), nahiz eta horien kopuruari dagokionez datu ofizialik ez izan.
|
|
|
• Laguntza ematea finkatze
|
bidean
dauden irakasle doktoreei UPV/EHUko irakasle izateko nortasun profesionala bere osotasunean eraikitzeko eta plantilla egonkorrean finkatzeko.
|
|
2021
|
|
|
Azkenik, azpimarratu behar da inbertitzaile gehienek garapen
|
bidean
dauden herrialdeetan inbertsioak egiten dituztela, haien ekonomia suspertzeko aitzakiarekin. Hala ere, ikusi dugu inbertsio askok estatu askoren garapena sustatu ordez, kaltetu egin dutela, esaterako, ingurugiroa kutsatzen duten inbertsioak eginez.
|
|
|
Gure iritziz, erregimen frankista berantiarrak legedi antiterrorista handitu izanaren arrazoia ez da mugimendu ezkertiarrek erregimenaren aurkako presioa (ekintza hilgarri edo ez hilgarrien bidez) handitu izana, Xavier Casals (2016: 147) egileak aipatu duenez, baizik eta erreformaren
|
bidean
zegoen erregimen frankista berantiarrak aurkari politikoaren desagerpen fisikoa bilatu beharrean haren errepresio ideologikoa lehenetsi zuela.
|
|
|
Eta aldi berean, ekonomia solidarioak merkatu kapitalista eraldatu nahi badu, ezinbesteko estrategia da merkatu soziala. Gainera, oraindik ere ekonomia solidarioaren errealitatea egonkortze
|
bidean
dago, eta, beraz, erresilientzia handiagoa eskaintzen dioten mekanismoak bilatu behar ditu.
|
|
|
Eta diskurtso politikoa esperientzia eraldatzaileen bitartez berresteaz gain, merkatu soziala bera eragile sozial garrantzitsua bihur daiteke ekonomia lokalak dinamizatzeko orduan, eta, beraz, tokiko garapen alternatibo baterako dimentsio ekonomikoa eraikitze bidean. Izan ere, ikus daiteke bizitzaren alor ezberdinetako beharrak asetzeko gaitasuna duela, eta oraindik garapen
|
bidean
dagoen arren, bestelako parametroetan ekoiztu eta kontsumitu nahi duen edozeinentzako ekosistema egokia osatzen du. Horregatik ere, etorkizunari begira, tokiko ekintzailetza sozial eta kolektiboa sustatzeko programa ezberdinekin (adibidez, koopfabrika13 edo Euskal Herriko eskualdeetan zehar dauden tokiko garapenerako agentzietako ekintzailetzaprogramak) nolako artikulazioa erakusten duen ikustea interesgarria izango da.
|
|
2022
|
|
|
1 Eskolatzea orokortzeko
|
bidean
dago, baina oraindik ez da osatu, batez ere landa eremuko emakumeen kasuan.
|
|
|
Egungo Marokok agertoki berri bat bistaratzen du emakumeentzat, non aurrerakuntza nabariak agertzen diren baldintza sozial, politiko, laboral eta ekonomikoetan. Orain, emakumea protagonisten rolak bereganatzen hasi da, eta fenomeno hori faktore erabakigarria da garapen
|
bidean
dauden herrialdeak modernizatzeko; izan ere, beren historiaren zati handi batean, uko egin zioten erakundeak modernizatzeko hain ekarpen baliotsua egiteari.
|
|
|
dela historikoki kasu marka (edo postposizio) baten gainean eratu baina gaurko hiztunek sumatzen ez dutelako (aurten, noiz) edota atzizkia agerikoa izanik ere, esanahi berezia hartu dutelako (gainera, berriz). Bigarrenik, adberbializazio
|
bidean
daudenak, hots," estereotipaturik" erabiltzen direnak, hala nola ostean, gustora edo gora. Hirugarrenik," kasu marka eta guztiko izenki garbi irauten dutenak" (lagunarekin, mendira), hots, PS gisa interpretatzen ditugunak, beste adiera gehigarririk gabe.
|
|
|
Kolitzak aipatzen duen moduan, esan genezake kapitalismoa mutatzen ari dela" trantsizio
|
bidean
dagoen beste gizarte eraketa batera". Hala ere, argitu beharra dago ekoizpen kapitalista oraindik ez dela desagertu, baina bere" rol hegemonikoa" galtzen ari dela.
|