2010
|
|
XII. mendean dirudienezAimery Picaud izeneko erro■ mes frantziarrak Donejakuerako
|
bidea
zuen egin eta ikusitakoaren gida bat Latinez idatzi. Bertan euskaldunak eta lurraldea deskribitzen ditu eta kexu ageri da eman dioten tratuaz.
|
|
Botereek, elizakoak eta zibilak, herritarren eskubideak mintzoarekikoak barneerrespetatu behar zituztela, garbi
|
bide
zuten. Baionako apezpikuaren babesa eskertu ondoren, botere zibilari horixe eskatu zion Ziburuko Joanes Etxeberrik:
|
|
Intermitente dira sistema hoberena zaielako mementoan beren artean bizitzeko.
|
Bidea
dute etxe, agentziek ez die lana bekan baizik atzematen. Z ren sortze garaiko propagandak bere mugak erakutsiak ditu orain, profesionalizatzea ez dela erabakigarria izan hemengo kultura panoramaren eraldaketan, eta nago, izatekotz, Z n bederen, ez dituztenez lehengo amets horien ondorio latzak kudeatzen denbora gehienean.
|
2011
|
|
Etimologia azalpena: Ez dakigu Alkaso n
|
bide
dugun alka ‘zalkea’ landare izena dugun ala ez, baina baliteke hola izatea. Ondoan dagoen izu horretan landare izenekin maiz aurkitzen dugun zu leku ugaritasunezko atzizkia izan genezake, adibidez Aritzu-n (haritz), Otazu-n (ote) edo Urkizu-n (urki) duguna, baina aurreko ihori xuxen zer den ez dakigu (cf.
|
|
Hemen Lakoizketak eta OEH k biltzen duten tartaka ‘zuhamu mota bat’ edo dardaka ‘adar mehea’, ‘zuhaitz enbor zaharretatik ateratako kimuek osatzen duten basoa’ rekin loturikako izena izan genezake, zu leku ugaritasunezko atzizkia, jakina den bezala, maiz landare eta zuhaitz izenekin agertzen delako. Tartaka hau, beraz, Tartazu-n
|
bide
dugun* tarta izenaren txikigarria izan liteke, hots,* tarta izena eta ka atzizki txikigarria (cf. behor eta behoka) izan genitzake Tartaka n.
|
2014
|
|
Kanpotik heldu dira, Auvergne tik omen, baina euskaldunak dira, ez dute hizkuntz akatsik egiten. Larruzko poloinak dituzte, botak ez ziren denboran
|
bidea
dute sinbolisatzen, ez dira beltzez beztituak, baina maskaroz eta balusez. Buruan urtxintxa dute, kanpoan lo egiten dute, bordetan, ibiltariak dira eta maskaradak egonkortasunaren segida eta promozio egin nahi du, mesolitikoa utzirik neolitikoaren gailentasunaren frogatzeko.
|
|
On huke pixka bat pentsatzen bahu, ixtantean kanperoa hemen izanen baituk, zer erranen diokan hire ardiez. Engoitik, batzuz ala bertzez jakintsu egina
|
bide
duk hemen gertatuez.
|
|
Arte herrikoiek denen bidea gurutzatu behar dute. Goiz edo berant eremu bateko haur edo gazte batek
|
bidean
ukan behar ditu. Santibateko izpiritua horretan da.
|
2015
|
|
Ikusten denez, balioesteko eta bereizteko praktikak arauak dira. Nazioaz ari garenez, arau haiek dioskute zertan egiten dugun bat gure ingurukoekin, zertan garen komunitate bat, eta horretan bestearekiko diferitzean
|
bide
dugun homogeneotasuna da legea: diferentzia berdina kontrajarri behar diogu (esate baterako, bestearen erlijioari erlijioren bat kontrajarriz gure jaiotze erlijio bat definitu ahal dugu, hartan nazio bat gara).
|
|
Anomaliak beti izaten dira bidegurutzean. Batetik, singulartasun partzial eta zehatzaren
|
bidea
dute, bestetik, artikulazio anitz ahalbidetuko lukeen irekiduraren bidea. Bietan jotzea izan daiteke estrategia egokiena:
|
|
" Bat batean, denok kezkatuta geunden gure kaballeruak, Obabako loriak, hartua
|
bide
zuen minarekin. Eta hartan, lehentxeago pasatu dugun errebuelta zabal horretan geundela, bozina batzuk entzun genituen, benetako tutuak.
|
|
Eladioengandik banandu zirenean, Bontzoak madarikazio kutsuko iragarpena egin omen zuen Urolako taldearen etorkizunaz: " Hauek ez dute zer eginik, ez baitute ideologiarik". 37 Inoiz horrelakorik esan bazuen, ez
|
bide
zuen arrazoirik. Egia da Tasioren taldeak —ia osoki langilez osatua zegoenak— ardura handiagoa eskaintzen ziela lantegitako gorabeherei eta antolakuntza eginbeharrei, burutazio ideologikoei baino.
|
|
Hirurak alderako oheratu naiz. Haiek beste hiru orduko
|
bidea
dute oraindik beren herrira.
|
|
Reyk, kronika zahar batetik aterarik, istorio bat hasi zitzaidan kontatzen, Baneseko indiar museoan irakurririk
|
bide
zuena. Neuk honako molde honetan izkiriatu dut:
|
|
Ardura ikusia dut, ez zinez ertzain idurian, baina gomazko botekin, alkandora txar batekin eta militar kapeluarekin jantzia, zein baita haren autoritatearen ikur bakarra. Beti hona hara ibilki, cayo guztiaren berri omen daki, baina Ñuñok dioen bezala," mihi bat eta bi belarri", hots," anitz entzun, guti erran"
|
bide
du lehen arautzat, bada, arrantzaleak carey bila ari direla jakinagatik," Koronela" ez da entseatzen gaiztakerian harrapatzera; baimenik gabeko txalupek udatiarrak badiaren alde batetik bestera garraiatuagatik, ez ditu salatzen; Barrio Nuevon kamaroiak eta botilak bete ostra saltzen direla jakinagatik, ez da hara sartuko presona horiek atxilotzera; bestela, nola bizi liteke hantxe berta...
|
2016
|
|
Eta gipuzkeraz ondu zituen Oiartzungo festetarako" Gure orma zaarra" sermoia eta Txomin Agirreren heriotza zela-eta" Agirre irakurgaikaria" artikulu bi Euskal Esnalea n; Yolanda eleberria, Donostian 1921.ean argitaratu zena; eta frantsesezko La ferronerie dAmeznabar liburutik itzulpen
|
bide
duguna:
|
|
Bigarren liburuak Nere
|
bideetan
du izenburu, eta 1974.ean inprimarazteko prest zegoen. Andoni Arozena lasartearrak egin zion aita pontekoarena, eta laurogei poesilan ziren guztira.
|
|
Sakanatik 1904.ean atera zen Iraizotzera erretore joateko, baina Ultzaman ere arras denbora laburra eman zuen, izan ere, Lesakara aldatu baitzuten apezlaguntzaile lanetan berriz aritzeko. Alabaina, eta apezpikutegiko agintariekin
|
bide
zituen arazoengatik, 1906.eko otsailaren 23an josulagunen ordenan sartu zen josulagungai moduan Loiolako etxean, bere bizitzaren lehenbiziko aroa itxiz.
|
|
Ikasketa guziak Parisen bete zituen, zuzenbidean doktoregoa atzeman arterainokoak. Berriz ere Donazaharreraturik, Frantziako ipar aldean burdinbideen egiteko arta ukan zuelako gorki ingeniari ezaguna zen Jakes Manielen alabarekin ezkondu zen, eta handik gutxira, zuzenbideko ikasketekin arras enpo ez antza, giza ekonomia ikasteari ekin zion unduski, bestenaz hagitz gustukoa
|
bide
zuena. Le Play zenaren ikaslea izan zen, eta geroantzean baita hark sortu Societe d’Economie Sociale elkargoaren kidea ere.
|
|
Pantzeska Astibia giputza
|
bide
genuen, idazkiak froga ezin garbiago direla, alabaina Bilbon eman zuen bizitzaren gehiena, eta Bilbon zuen Euzkerea aldizkariaren inguruko giro literarioa, eta agian horregatik Jon Bilbaok bilbotartzat hartu zuen. Edozein modutan ere Jon Kortazarrek ez eze Santi Onaindiak ere giputz jo zuen ziurtasun osoz, eta bere Mila euskal olerki eder bilduma ederrean islatu zuen Gipuzkoako olerkariekin batera hitz samurrekin:
|
|
txoriak eta intsektuak arrautzak mailoan puskatuz gero, eta mojak txukun txukun eskura ematen zaizkienean. Gaiaren ikerketa oraindik burutu ez bada ere, hainbat zantzuk erakusten
|
bide
dute erritua ez litzatekeela solstizioari loturikoa, udaberriko garai seinalatu batean eguzkiaren presentzia eskatzeko zuzendua baizik, hainbat labore eta landareren garapen egokia lortzearren. Jakina da Euskal Herriko isurialde atlantikoan udaberriko gehiegizko euriak sarritan gertatu ohi direla.
|
2017
|
|
—Nik
|
bideak
ditut maite, etxerako bidean ari naiz, baina presarik gabe erran zigun.
|
|
Handik ere Xabierri idatzi zion familiaren berri emateko eta gerrillariaren isiltasunaz kexatzeko: Minak ahantzia
|
bide
zuen. Frantsesen esku erori baino hilabete batzuk lehenago Catalina Posadas ezagutu zuen Xabierrek Manuelaren zoritxarrerako.
|
|
—Hori
|
bidea
duk, beste biderik ez baduk! Xabierren erantzun apala.
|
|
Aita Juan Jose Mina Espoz zuen, Otaokoa bertakoa, eta ama Imarkoaingoko Maria Andres Larrea zen. Gurasoak nekazariak ziren eta diru apur bat ere
|
bide
zuten, seme nagusia kanpora ikastera bidaltzeko bezainbestekoa: 11 urterekin Iruñera eta, geroago, 18 urterekin Zaragozara goi mailako ikasketak egitera.
|
2018
|
|
12. Moneta leienda edo testuaren interpretazioari dagokionez berriki sortu eztabaidaz eta barskunes hitzak ustez Vascones etonimoarekin
|
bide
duen zerikusiaz, ik. Untermann,; Tovar, 1979, 473; De Hoz, 1981, 653; Beltran eta Velaza, 2009, 99
|
|
Dagoeneko argi
|
bide
du irakurleak ezaugarri linguistiko bakoitzak bere hedadura eta historia propioa duela. Are gehiago, gaur egungo euskal hizkerak definitzen dituzten ezaugarri gehienak, horren eremu txikian horrenbeste euskara" diferente" aditzera garamatzatenak, ez dira, oro har, uste dugun bezain zaharrak.
|
|
Iruñeari dagokionez, aipatu dugu Zuazok nafar hiriburuan ikusten duela euskararen eremu osora nahiz eremu txikiago batzuetara hedatutako ezaugarri batzuen jatorria, eta Monteanok ere Iruñeko aldaera prestigiodun bat proposatu du XVI. menderako, inguruko euskaretan ere eragina
|
bide
zuena. Ez dugu esaterik hori horrela ez denik, baina argi dago hala dela frogatzeko datu linguistiko gutxiegi dugula oraindik, ezaugarri batzuen hedaduratik harago.
|
2019
|
|
Zalbide zaldi+
|
bide
genuke, zalgurdi zaldi gurdi eta zaldun zaldidun diren bezalaxe. Bidenabar, Zalbide, horrela ulerturik ere, ez legoke batere haserre, bide horren galtzada izaerarekin.
|
|
Maizpel zuhaitzak badaki handia, luzea izaten. Horietakoren bat egongo zen, harren izena Maizpeluzhartu
|
bide
zuen leku honetan.
|
2020
|
|
[CO] Utzi, Daniela, mesedez. Esaiezu badudala jende talde bat prest, nire
|
bideak
ditudala gauzak egiteko, zuek usnatzeko gai ez zaretenak. Nik sufrituko dudana halako bi sufrituko duzue denok, Daniela, zu barne.
|
2022
|
|
Elikagaien zientziak adar ugari ditu, eta balio estrategikoa ere. Hainbat ikerketa
|
bide
ditu zabalik, baina dena ez da urre gorri, zientzia eta teknologiak neutroak ez direla kontu jakina baita.
|
2023
|
|
Hori zela eta, Aricako San Frantzisko komentuak, Ovexasi jesarleku bat betiko eskaintzeaz gain, bertako ongile eta babesle izendatu zuen: lurra ez ezik zerua ere irabazia
|
bide
zuen Ovexasek. Frai Diego Morcillo Peruko erregeorde eta artzapezpikuak harreman gazi gozoak izan zituen Ovexas handinahiarekin eta, susmoak hartuta, epaitu nahi izan zuen kontrabandoaren bidez hamar urtetan
|