2000
|
|
Gaur egun gaiari buruzko artikulu eta liburuen kopurua ia zenbatezina baita. Horregatik, hitzaurre honen atzetik ematen den bibliografia hautaketa motz bat besterik ez da, irakurle interesatuak esparru honetan bere
|
bide
propioak ireki ditzan.
|
|
Xan ere edanxka zegoen; horrek esplikatzen zuen bere zabarkeria. Hain zuzen ere, ez ote zezakeen, Lazaro bertan lagata, bere
|
bide
propioa egin: ostatura itzuliz?
|
|
Ivan eta Xan eskaileretan goiti, mutikoa jauzika, Xan haren atzetik, pauso bakoitzean zurak krak egiten zuela zihoazen. Posible bazen, pentsatu zuen Xanek, amatxi zahar harekin utziko zuen mutikoa, segituko zuen bere
|
bide
propioa berak.
|
2001
|
|
Euskal eszenatokietan ez dugu ikusten bertakoa bezala identifika dezakegun antzerki bat, eta ez naiz ari folkloreaz edo antzekoaz. Euskal antzerkiari bere
|
bide
propioa egitea falta zaio. Zaila da antzerki proposamen berritzaileak aurkitzea.
|
|
– Ikasleari bere burutik jarduteko oztopoak jarriko ez dion ingurunea eskainikodiogu; alegia, bere
|
bide
propioak aurkitzera bultzatuko duten eginkizunakburutzeko aukera eta aurrerabidean aurkituko dituen oztopoak gainditzekolaguntza emango dizkiona.
|
|
Beste hitzetan esanda, uste da, ikasleek ikasiko badute, ikasgelako markoanberen
|
bide
propioa aurkitu dutela, eta, halaber, marko hori eraikitzen etaaldatzen parte hartze aktiboa izan behar dutela.
|
2002
|
|
Abstrakzio geometrikoak, op arteak eta arte zinetikoak euren ibilbidea egin zuten 50eko eta 60ko hamarkadatan. Eta Yves Klein artistak, aldiz, bere
|
bide
propioari ekin zion, pinturaren genero guztiak berritzeko saiakeran (bere kolore propioa eta guzti asmatu eta patentatu zuen, International Klein Blue, IKB, izenez).
|
|
1984an eztabaida bizia egon zen31 Aurreko urteetan elkarrizketak izan zirenEHUren eta UEUren artean, bi erakundeen arteko lankidetza finkatzeko asmoz.Baina ez zen akordiorik egon, EHUren bame desadostasunen ondorioz; eta erabakihorrek, EHUren Donostiako Udako Ikastaroen antolaketarekin batera (1982), harremanak apurtu zituen. 1984tik aurrera UEUk
|
bide
propio eta autonomoajarraitzea erabaki zuen, Imñeko ikastaroez gain, Baionan ikastaro berriak sortuzeta urtean zehar ekitaldi desberdinak antolatuz. Edonola ere, UEUko kide askoEHUn klaseak ematen hasi zirenez, egoera berezia sortu zen.
|
|
– Beraz, irtenbidea ez da etorriko egitura bera euskalduntzetik, euskarak dituen ahalmenak (irakasleak, ikasleak, ezagutzametatua, etab.) eta euskal gizarteak dituen beharrak uztarturik, garapen
|
bide
propioan abiatzetik baizik. Hots, curriculum, ikasle kopuru, irakasleria eta baliabide material propioak garatuz.
|
|
Unibertsitate euskaldunak bere
|
bide
propioak jorratu behar ditu beste unibertsitateen begiratu eta fiskaltza zuzenetik aske. Argitze bidean, esan dezadan:
|
|
Diskurtso publiko ofizialari esker, bere
|
bide
propioari ekin gura dion taldeari bere taldekotasuna tradizioarekin uztartzen zaionean, era guztiatako berezkotasunak azturen mailara eramaten zaizkionean, eta izaera propioa folklorearen esparrura hurbiltzen zaionean, subjektutasun publikoa ari zaio usurpatzen, eta, bide batez, menpekotasun administratibo zehatz eta jakin baten kidea izatera konde natzen.
|
|
Ildo horretatik begiratuta, hizkuntzaren aintzatespen ofizialak onartzen du ezen dena delako hizkuntza horrek munduaren ikuskera ahalbidetzen duela gizatalde jakin batean. Esan nahi baita, hizkuntzari, edozeini, modu publiko eta ofizial batez onartzen zaio hiztunentzat kognizio
|
bide
propiorik eta berezkorik garrantzitsuena izatea; eta, hartara, balio kognitibo eta kultural hori bestelako konnotazioez estaltzea, adibidez, konnotazio arrazistaz estaltzea (nahiz nahastea edo zikintzea), hiztunei iruzur soziala eta intelektuala egitea da.
|
|
Sustraia eta izatea, horra hor gakoa. Kulturaren tradizioa barik, kulturaren eta kulturen sustraiak eta izateak ezagutu lituzkete belaunaldi berriek, sorkuntza
|
bide
propioak garatzeko.
|
2003
|
|
3.4 ARALAR, UEU
|
BIDE
PROPIOA JORRATZEN
|
|
Lan honen bigarren zatian ikusiko dugunez, euskalduntzea areagotu ahala, UEUra hurbiltzen zirenen kopuruak gora egin arren, gero eta gehiago ziren EHUko irakasle eta ikasle euskaldunen artean UEUrekin harreman lausoa zutenak edota ez zutenak inolako harremanik. Bien bitartean, 1984ko udazkenetik aurrera, UEUk
|
bide
propioa eta autonomoa jarraitzea erabaki zuen.
|
|
Enbata bera legez kanpo geratu zen 1974ko urtarrilean, baina 1967tik krisian zegoen, hauteskundeetan lortutako emaitza txarrak zirela medio eta barne aniztasun handiegiaren ondorioz. Giro horretan, 1969tik aurrera, zenbait taldek Enbata utzi zuten eta
|
bide
propioak abiatu zituzten. Horien artean dugu Amaia taldea, kulturan lan egiteko bideratua.
|
|
3.4 ARALAR, UEU
|
BIDE
PROPIOA JORRATZEN. .............. 188
|
|
Elite abertzaleen lotsarako, euskarazko prentsa, euskal prentsa azken finean, bere
|
bide
propiotik abiatu da: elebitasunaren nahiz diglosiaren kateak hautsi eta bere buruaren jabe egin da; nahiz eta sarritan ez den ulertua izan etxean bertan.
|
|
Aintzatespen sentikorra kognizioaren esparrukoa da; honetan datza: hizkuntzari, edozeini, modu publiko nahiz ofizial batez onartzea hiztunentzat kognizio
|
bide
propiorik eta berezkorik garrantzitsuena dela. Euskal Herriko gizartea prest egon liteke hori onartzeko modu nominalean, teorikoan eta agian diskurtsiboan.
|
2004
|
|
Helburu horretara heltzeko legegintzan jardutea zen biderik zuzenena, hiru belaunaldiz gainera, baina ez zen bere asmoan sartzen hortik abiatzea. Bere idazkietan aitortuko zuen arren mundu guztiak bezala berak ere bazuela gogokoa goretsia izatea bere
|
bide
propioari lotuko zitzaion grina hori asetzeko, izan ere ohoreari dagokionez ez zitzaion irudituko noblezian sartzea zenik horretara heltzeko berarentzat biderik egokiena.
|
2005
|
|
Eta errealismo magiko horretako pertsonaiek ere horixe esaten didate: nire amumak sakatu egiten nau
|
bide
propioa egitera.
|
2006
|
|
Espedizio hartan zure gailur propioa eta zure
|
bide
propioa zenituen: altueran gorputzak jasaten dituen aldaketak aztertu zenituen.
|
|
CNTra zure konbentzimendu pertsonalez sartzen zara, ez dizu inork esaten, «hemen apuntatu zaitez, hau eta hura egin, eta honi eman botoa...». Hemen zeure ideia eta
|
bide
propioa landu behar duzu, eta pixkanaka gizartea aldatu. Baina gaur egungo arazoa da, zuk pertsona ona izan nahi baduzu, indar bat egin behar duzula.
|
|
Aipatu beharrekoa aipatzea nahikoa izan bedi: Felix Yusupovek izan zuen bere Damaskorako
|
bide
propioa, eta, ustekabean, zentzurik gabeko bizitza inozo batera zeraman zaldi mengelaren zelatik erori eta argia ikusi zuen: ezeren ardura hartu nahi ez zuen aberaskume jolastiak Errusiako agintea nork eraman behar zuen garbi ikusi zuen:
|
|
erdararen uztarritik askatzea da. Euskarak badauzka bere
|
bide
propioak gauzak esan eta adierazteko, eta horiei eutsi genieke. Eta ez gara
|
2007
|
|
Kontzeptu interesgarria eta gaur egunean oso baliagarria izan arren, jeltzaleen artean ez zuen eragin gehiegirik izan, are gutxiago gazteen artean eta amerikarren jarrerarekin etsita zeudenen artean. Horien lekuko da Andima Ibinagabeitiak garai berean egindako kritika garratzak jelkideen erdalzaletasuna eta epeltasuna salatuz, abertzaleen
|
bide
propioa eta batua planteatuz. Ibinagabeitia, Ameriketara joan ondoren, Jagi Jagitik oso hurbil ibili zen eta Irrintzi aldizkarian parte hartu zuen, baina ez zuen apurtu alderdiarekin zuen harremana (Sudupe 2003).
|
|
EAE eta Jagi Jagiri zegokienez, ez dirudi urte horietan jarduera nabarmenik zutenik erakunde moduan, eta iraun bazuten erakundearen ikurra pertsona jakin batzuek mantendu zutelako izan zen. EAEren kasuan, alderdian bi gune nagusi zeuden, bata Caracasen
|
bide
propioa landu nahi zuena eta bestea Frantzian, Gonzalo Nardiz sailburuaren inguruan. Nardizek EAEren ezaugarri ideologikoak bigundu zituen eta Agirre lehendakariak proposatutako ibilbide politikora hurbildu zen.
|
2008
|
|
Hori da abiapuntuko gure egoera. Eta daukagun nazio kontzientzia apur horrekin urratu behar dugu geure
|
bide
propioa: hau da, herri euskaldun historikoaren ondarea da gure zentzu nazionalaren benetako lehengaia.
|
|
Larramendiren bidea ere, lehen esan dugun bezala, hortik doa, eta lexiko juridiko administratiboaren hitzak ematera koan, euskal ordainak ematen ditu, euskal foru zuzenbidearena aintzat hartu gabe. Noizbait aintzakotzat hartzen badu ere, ez
|
bide
propiotik, ezpada Gaztelako zuzenbi dearen lorratzetik. Legez zein hizkeraz, Larramendirena ez da foru zuzenbideari adi adi egoten.
|
|
Ohar metodologikoak eta auzitegiek jarraitu dituzten
|
bide
propioak alde batera utzita, mahai gainean jarraitzen duen arazoa bigarren arlo batera lerratuko dugu: tratatu ezberdinetan jasotako terminoen interpretazioa, horren bitartez argitu ahal izateko ea tratatu ezberdinen arteko bizikidetza posible den, bateragarriak edo bateraezinak diren, Vienako Hitzarmenaren 30.3 artikuluko lex posterior derogat priori maxima aplikatu ahal izateko, edota hitzarmen beraren 59 artikuluaren arabera 1870eko tratatua amaituta dagoen jakiteko.
|
|
Giro horretan, langile orok eskubidea du, eta horretarako erraztasunak eman behar zaizkio? ikasi, hezi eta trebetasunak lantzeko bere
|
bide
propioa jorra dezan. Azken batean, langileok, heldutasun maila?
|
|
trikia, gitarra akustikoak, mandolinak eta bouzukiak, flautak, txirulak eta albokak, bateria eta baxua, eta gondibatuen tresnak langai ezin hobeak izan ziren Korrontziren asmoan. Kepa Junkerak atea zabaldu zuen eta Mungiakoek
|
bide
propioa hartu dute.
|
|
Arrasate Press aldizkaria, Arrasate Telebista, haur eta gaztetxoekin lan egiteko elkartea, kultur jarduerak sustatzekoa... Denborarekin elkartearen lan ildo ezberdinak jorratzeko eratu ziren lan talde horietako batzuek beren
|
bide
propioari heldu zioten. Modu eraginkorragoan lan egiteko asmoz, izaera juridiko propioa eta kudeaketa autonomoa aukeratu zituzten.
|
|
Estensorok zera gaineratu zuen: " Mondragon Taldearen diziplinarik gabe, gure
|
bide
propioa eginez, efizienteagoak izan gaitezkeela uste dugu. Sozialki ematen ditugun laguntzen arloan, esaterako, lehen bezain besteko laguntza ematen jarraituko dugu, bai Euskal Herrian, bai nazioartean, Goierri eta Urola bailarengatik are eta gertuago egonez etorkizunean". Irizarrek bide bera har dezakeMondragon Taldetik adostutako akordiorik gabe ateratzen den lehen kooperatiba bilakatzen da Ampo Poyan.
|
|
Ez naiz ezerekin eta inorekin ezkontzen. Neure
|
bide
propioa egin nahi dut. Beste hitz batzuekin esanda:
|
2009
|
|
Euskal erakundeetako aurrekontuak adosteko sozialistak eta jeltzaleak akordio batera heltzen badira, ez dela ezer gertatuko azaldu du Basagoitik, Euskadin aldaketa aurrera eroatea delako gure lehentasuna.EAJren eskaintzaK PSE EEren erabakian eragina izan dezakeen galdetuta, Basagoitik azaldu du sozialistek euren
|
bide
propioa dutela.Araban aldaketa beharrezkoa dela esan du beste behin ere buruzagi popularrak, diputazioek, Arabakoa bereziki, zama bat delako Euskadin aurrera eraman nahi dugu aldaketarako. Basagoitiren esanetan, Arabako ahaldun nagusiak ez ditu erabaki politikoak hartzen.
|
|
egitera bultzatzen zuena eta bere istorioak kontatzera, berari ateratzen zitzaizkion bezala, aitarengandik bereiz; bestetik, baina, gogoan behar zuen aitaren jarrera gogorra?. Lehen egiten zenituèn marrazkiak gehiago gustatzen zitzaizkidan??, Gabino bere burua ukatzera zeramatenak; Gabino, beraz, bere buruarekin borrokan zebilen, antza; joko eremu hartan, gainera, bi parametro adierazle zeuden, borrokaren nondik norakoen berri eman zezaketenak: Gabinoren betartea eta arkatzari eusten ziòn eskuaren mugimenduen maiztasuna; lehenengoari dagokionez, nabaria izan zen nola Gabinoren betartea pasatu zen, pixkaka, kemena adieraztetik, ez al zen, bada, aita gorrotatzeko gai zena bere
|
bide
propioari ekiteko gai izango?, kemen arrastorik ez adieraztera; esku mugimenduei dagokienez, berriz, gero eta urriagoak egin ziren, Gabinok arkatza alde batera utzi eta eskua orri gainean pausatu zuen arte?
|
|
Konparazioak konparazio, tristurak inguratzen nauen egun horietan, nire borrokatzeko gaitasuna, nahia eta beharra direla-eta, gure euskara maiteak borrokatu behar duen bideaz pentsarazten dit nire
|
bide
propioak. Biak antzekoak direla pentsatzen dut eta horrek nire errepidean aurrera jarraitzeko ematen dizkit indarrak, eta buruari hauxe galdetzen diot:
|
|
Gerratik hogei urtera belaunaldi berri bat ere hazi da, gerra ezagutu ez duena, pentsaeraz irekiagoa, euskalgintzan molde berriak entseatzen ari dena,
|
bide
propioak landu nahi dituena. Jakin aldizkaria izan daiteke belaunaldi berri horren ikurra.
|
|
Lan horri erantzun egokia emate aldera sortu zituen, esate batera, komunikabideen lantaldea eta euskalkien lantaldea 2001ean. Euskalkien lantaldeak
|
bide
propioa egin du geroztik, eta komunikabideen lantaldeak urte gutxi batzuk iraun zuen, baina alor hori lantzen jarraitzen du Corpus batzordeak berak. 2006tik,. Estrategia komunikatiboak?
|
|
Demagun adibideko Tier2 sareak horrelako konexio zuzenak dituela bere tamaina bereko beste hiru Tier2 sareekin, hau da, horietako bakoitzak 600 beheranzko bide zuzenak dituela. Orduan gure Tier2 sareko bideratzaileen tauletan agertuko dira beraien 602
|
bide
propioak gehi beste 600 x 3= 1800 bide, zeinak Interneten ardatz saretik igaro gabe beste Tier2 sareen bidez zuzenean atzigarri dauden. Osoan, 2402 bideko taula izango luke B2 bideratzaileak.
|
|
Olazabalen kasuan, esaten duen horretan eta bere esateko moduan aurrekari gehiegiren zama ikusten da. Forma ederrak dira, baina
|
bide
propioa falta zaiela dirudi. Atzerako begirada gutxiago, eta bere ideietatik, eta ez bere materialetik, datorren bide bati jarraituko balio Olazabalek, bere lanek ziurrenik asko irabaziko zuten.
|
|
Bi artistek badituzte, nabaria da, ideiak, bultzadak eta egonezinak, baina baita aurrekari oso zehaztuak ere, batez ere Fernandez Valdesek. Baina, aldi berean,
|
bide
propioago bati keinu egiten dioten bi pieza ditu berak ere. Bata The greatest show esaldia erakusten duen bideoa da, ate ondoan pantaila txiki batean ikusgai dagoena.
|
|
Carlos Perez Nievasek legealdi hasieran, inolako iraultzarik egin gabe? baina?
|
bide
propio, bat jorratzeko asmoa agertu zuen, eta haren kudeaketak argi ilunak izan baditu ere, jarrera malguago bat erakutsi du.
|
|
Azkeneko atxiloketek Estatu espainiarrak etapa bakarra aurreikusten duela egiaztatzen du, hots, irtenbide negoziatuaren ukazioa eta independentismo osoaren kriminalizazioa. Hortaz, batzuen eta besteen egitasmoen gainetik, Estatuaren borondatea nagusitu ez dadin, abertzaleok
|
bide
propioa jorratu dugula ematen du.
|
|
Gabinoren keinuei erreparatzen ari zitzaièn balizko ikusle bat berehala ohartuko zen minutu haien tentsioaz –arkatzari eusten ziòn eskuak mugimendu azkarrak egiten zituen, egin orduko desegiten zituenak, lehen marra egin nahi eta ezinean balebil bezala, arkatza orrira hurbildu ahala urruntzen baitzuen–, zalantzek Gabino erdibituta zuten seinale; Gabinok, izan ere, bere joera hura zuen, alde batetik, marrazkiak –marrazkitxoak– egitera bultzatzen zuena eta bere istorioak kontatzera, berari ateratzen zitzaizkion bezala, aitarengandik bereiz; bestetik, baina, gogoan behar zuen aitaren jarrera gogorra –" Lehen egiten zenituèn marrazkiak gehiago gustatzen zitzaizkidan" –, Gabino bere burua ukatzera zeramatenak; Gabino, beraz, bere buruarekin borrokan zebilen, antza; joko eremu hartan, gainera, bi parametro adierazle zeuden, borrokaren nondik norakoen berri eman zezaketenak: Gabinoren betartea eta arkatzari eusten ziòn eskuaren mugimenduen maiztasuna; lehenengoari dagokionez, nabaria izan zen nola Gabinoren betartea pasatu zen, pixkaka, kemena adieraztetik –ez al zen, bada, aita gorrotatzeko gai zena bere
|
bide
propioari ekiteko gai izango? – kemen arrastorik ez adieraztera; esku mugimenduei dagokienez, berriz, gero eta urriagoak egin ziren, Gabinok arkatza alde batera utzi eta eskua orri gainean pausatu zuen arte... baita, jarraian, orria eskuan hartu eta lau zati egin ere, hirak eta suminak hartutako hiruzpalau segundoko erreakzioan.
|
|
Litekeena da hori Kataluniako errealitatearen begietara egokia izatea. Bistan da gizarte bakoitzak, bere errealitatearen arabera, bertako hizkuntza indarberritzeko
|
bide
propioa aurkitu eta urratu behar duela, eta, beraz, Kataluniarako egoki den guztiak ez du zertan neurri berean egokia izanik Euskadirako, edo alderantziz. Euskararen kasuan egokiagotzat jotzen dugu aipatutako eskubidea babestea, kontuan harturik euskararen pisu demografikoa, Autonomia Erkidegoko lurralde eta eskualdeen arteko anizkoiztasun soziolinguistikoa, herritarrek auto identifikaziorako euskarari aitortzen dioten balioa edo herritarren hizkuntza kontzientzia.
|
|
Esan dezagun garbi: txikiak handiaren ondoan iraupena bermatuko badu,
|
bide
propioa egiten asmatu behar duela da guk uste duguna, morrontza baino ez lekarkioketen mimetismoetatik ahal bezainbat urrunduz.
|
|
Gai literario baten inguruan antolatutako glosek, fragmentariotasunak, testu laburrek, hausnarketek, dietarioak, glosek, han hemen bildutako aipuek, ohar eta albo markek lasterbideen aukera ematen dute. Batetik bestera jauzi azkarrak egin, flash laburrak bilatu, irakurleari
|
bide
propioak bilatzeko aukera eman, material heterogeneoen bidez aukera berriak lapurtu...
|
|
apaizak eta moja irakasleak euskaraz trebatzea izan zen hasierako helburua, baina berehala zabaldu zizkieten ateak hizkuntzaren ezagutzan sakondu nahi zuten guztiei, ikastoletako andereño eta maisuei bereziki. Euskaltzaindiaren Arantzazuko Biltzarra egin berria, euskara batuari buruzko eztabaida bizi bizi zegoela,
|
bide
propioa abiatu zuten Derion, gaur egun ere indarrean duten goiburuarekin: dakigunetik ez dakigunera; hau da, euskara baturako bidea bizkaieratik barrena eginez.
|
2010
|
|
Ezker abertzale horrek, sentsibilitate horrek, bide hori egin behar du.
|
Bidea
propio egiten du norberak, edo ez du egiten. Printzipioetan bidelagun izan gaitezke halako momentuetan edo defentsa bat egin behar denean, dena delako minimo batzuk adostu behar direnean.
|
|
Memoria kolektiboan iltzaturik gelditu den gertaerak luzez elikatu du haren izenaren itzala. Sarrionandia bere
|
bide
propioa aukeratuta bilakatu da irakurleon memoriaren maparen parte, horregatik itzultzen gara irakurleok, entzuleok, ikusleok behin eta berriz haren testuetara, guk ere nolabaiteko aukera eginez, gurea izan daitekeen haren bidean.
|
|
Hainbeste itxurakeria, eta gero funts gutxi. Esan nahi du gure
|
bide
propioa egiten dugula. Askotan ematen du ardiak garela:
|
|
–Azkenean, bizitzak
|
bide
propioa egiten du, esan zidan, txorixo zati bat ahoratuz.
|
|
Kanpora begira,
|
bide
propio bat finkatzeko. Barrura begira, etxea antolatzeko.
|
|
1987an, ordea, egoera bestelakoa zen. Ekimena hartu eta
|
bide
propio bat garatzeko barne kontzientziatzearekin batera, ikastolen mugimenduak erabaki zuen iritsi zela federazioen federaziora pasatzeko unea. –Gure arteko harremanari egitura juridikoa eman nahi zitzaion.
|
|
Zer esan diozu?". " Bada, begira" esan nion Presidenteari," azaldu diot Euskadirako Estatutu Politikoak bere
|
bide
propioa duela: euskal bidea, Euskal Herrirako Gernikako Estatutuan eta Konstituzioan aurreikusitakoa oinarri duena".
|
2011
|
|
Azterketa beregaina izan zen ordea berea, ororen gainetik:
|
bide
propio bat seinalatu zuen. Batek baino gehiagok aitortu dio hori, geroztik, eta iritzi horretakoa naiz ni ere. uharte (partzial) bat da Txepetx, alde horretatik, diglosiaren inguruko katalan konstruktuen eta gure tresneria kontzeptual arruntaren artean.
|
|
–Euskaldunok badugu zinema ikusteko modu bat, nahiz eta zoritxarrez, dena geroz eta globalizatuago dagoenez filmek ere geroz eta antz handiagoa duten; batzuk besteen klixeak dira geroz eta gehiagotan, Euskal Herrian nahiz Thailandian egin. Eta horregatik, gure
|
bide
propioak bilatzen jarraitu behar dugu, ez soilik euskaldunak garelako eta gure kultura dugulako, baizik eta bakoitzak adierazteko modu guztiz pertsonala lortu behar duelako, eta besteak egiten duen zinematik aldendu?.
|
|
Beraz, zentro bakoitzak posible zuen
|
bide
propioa egitea euskalduntzeari zegokionez. Aukera hori baliatu zuten Zientzia Fakultateko irakasle eta ikasle batzuek fakultateko irakaskuntza pixkanaka pixkanaka euskalduntzeko.
|
|
Azaletik ikusita, erdara erabiltzea batasunaren kontra aritzeko harrigarria bada ere, kontuan izan behar da, euskaltzale horiek ez zutela talde guztiz konpaktua osatzen. Batasunarekiko jarrera desberdina zuten, eta ia ia bakoitzak euskaraz idazteko
|
bide
propio bati jarraitzen zion. Erdarak alde horretatik konpaktutasuna ematen zien, erdarak, euskarak ez bezala, eredu zehaztua zuelako.
|
|
UEUk horretarako baldintza batzuk jarri zituen, baina errektorearen ezezkoa jaso zuen626 Instituzionalizatzeak edo unibertsitatearekin batera aritzeko saioek porrot egin eta gero, testuinguru eta garai berrietara egokitzeko UEUk Aralarren batzar bat antolatu zuen bere burua birdefinitzeko, UEUren koordenatuak jadanik ez baitziren 70eko hamarkadakoak. Bertan erabaki zuen UEUk beste unibertsitate eta erakundeekiko
|
bide
propio eta autonomoa jarraitzea.
|
|
Hala UEUren lehen hitzaldia euskaltzainburuak, Villasantek, eman zuen Donibane Lohizunen 1973an. Urteekin, dena den, Alfabetatze Batzordearekin gertatu bezala, UEU
|
bide
propioa egiten hasi zen eta erakunde biak elkarrengandik urrundu ziren381.
|
|
Gazte ekintzaile horien guztien helburua da eurendako lan egitea eta pixkanaka pixkanaka badoaz
|
bide
propioak egiten.
|
|
Nolanahi ere, zailena, neure
|
bide
propioa egitea zen, eta ez dakit gaur zer izango nintzatekeen, tiroketaren gauean Agustinekin topo egin izan ez banu: berak esanda hasi nintzen irakurtzen Voltaire edo Camus, eta ordu arte usaindu ere egiten ez nuena aurkitu nuen irakurketa haietan:
|
|
Hasierako asmoa bat zela eta oharrek (eta ohar egilearen bizitzak) gero euren
|
bide
propioa jarraitu zutela, azken batean. Baina utz ditzadan ondorioak geroagorako eta lot nakion oroitzapenen hari meheari.
|
2012
|
|
Gurean, arazoa besterik izan da: sektore txiki horrek dena kontrolatu izan baitu, Batasunak bere
|
bide
propioa egiteari ekin eta ETAri aurre egitea erabaki duen arte. Ordutik, komisario politikoen sektore txiki horrek presoen kolektiboa soilik kontrolatzen jarraitzen du, inolako gizatasunik gabe eta presoak eta haien familiak engainatuz.
|
|
«Ez digu beldurrik ematen defizitaren muga ez betetzeak, merkatuei men egiteak baizik». Zorrekiko menpekotasunetik irten eta
|
bide
propioa bilatzearen alde agertu da. CUP lehenengoz aurkeztu da aurten Kataluniako Parlamentuko bozetara, eta hiru ordezkari lortu ditu.
|
|
Idazten oso motela, eta, ingeleseko irakaslearen esanean, haren letra inoiz ikusi dudan txarrena zen. Zientzietan hobeto moldatzen zen, baina, hala ere, kexu ziren ordenatua eta metodikoa ez zelako eta problemen ebazpenak emateko eskolan irakatsitako metodoak erabili baino bere
|
bide
propioak erabiltzea nahiago zuelako. Eskola aspergarria zen Turingentzat.
|
|
Baina Benitok ikasketa eder bat eskaini zidan, agian berak jakin gabe. Egotik are gehiago aldentzeko beharraz ohartu ninduen bere jarrerak, are gehiago neu izateko beharraz, neure nortasun eta
|
bide
propioarekin. Halere, ez da beti erraza izan hori Benitoren ondoan.
|
|
Duela gutxi, ordea, bere gorputza hobeto erabiltzen ikasteko eta ahotsa babesteko irakasle batekin aritu da lanean. Teknika eta interpretazioa ez ditu inorekin landu nahi izan, bere
|
bide
propioa atzeman nahi duelako. 2010ean izan zuen bere lehen antzerki esperientzia, aktore lanetan, nahiz eta musika ere egin duen antzezlan horretan.
|
|
Baina orduan Hirugarren Mundua edota MunduAzpigaratua izena zuten parajeetan eztabaida handiak egin ziren garapen endogenoedo autozentratuari buruz. Lehenengoz, batez ere Hego Amerikako teoriko batzuek, Cardosok, adibidez, garapena eta azpigarapena txanpon beraren bi aldeak baino ezzirela esan zuten; gero, batez ere Afrikan, politikari batzuk, Julius Nyerere Tanzanianadibide argia da, deskolonizatu berri ziren herrialdeek garapenerako
|
bide
propio etaalternatibo bat lor zezaketela demostratzen saiatu ziren. Proiektu horietan guztietanjendearen parte hartzea beharrezkotzat jotzen zen baina askapen nazionalarenmugimenduen molde ideologikoa lar oinarritua zegoen marxismo klasikoan, berez, modernista, garapenzale eta autoritarioa den ideologia?
|
|
Baina orduan Hirugarren Mundua edota MunduAzpigaratua izena zuten parajeetan eztabaida handiak egin ziren garapen endogenoedo autozentratuari buruz. Lehenengoz, batez ere Hego Amerikako teoriko batzuek, Cardosok, adibidez, garapena eta azpigarapena txanpon beraren bi aldeak baino ezzirela esan zuten; gero, batez ere Afrikan, politikari batzuk, Julius Nyerere Tanzanianadibide argia da, deskolonizatu berri ziren herrialdeek garapenerako
|
bide
propio etaalternatibo bat lor zezaketela demostratzen saiatu ziren. Proiektu horietan guztietanjendearen parte hartzea beharrezkotzat jotzen zen baina askapen nazionalarenmugimenduen molde ideologikoa lar oinarritua zegoen marxismo klasikoan, berez, modernista, garapenzale eta autoritarioa den ideologia?
|
|
Biltzar horren emaitza nagusia Barbados I delako aldarrikapena izan zen, bertan herri indigenek bizi zuten egoera kolonialetik askatzeko deialdia egin zen eta salatu egin ziren orduko estatuek, erlijiosoek eta antropologoek izandako erantzukizuna zapalkuntza horretan. Gainera, aldarrikapenak herri indigenek euren
|
bide
propioa egiteko eta autogobernua izateko duten eskubidea ere defendatu zuen. Horretaz gain, Barbados I ek indigenak euren askapen borrokaren protagonistak zirela eta eurei lehentasuna eta ahotsa eman zitzaiela ondorioztatu zuen.
|
|
Puntu bateraino ulergarria da Nafarroako abertzale eta ezkertiar batzuen taktikoki biltzea, Nafarroa Bai175, guztiz atzerakoia den eskuin horren borrokatzeko. Gainera, eta estrategia aldetik, arazo nazionalak badu bere izate autonomoa, hala nola hizkuntza edo nortasun nazional zapalduen defendatzeko gogoak bere autonomia baduen; arazo horiek badute
|
bide
propioa, askotan iraultza sozialarekin lotzen ez dena. Sozialak edo nazionalak dena esplikatzen duela sinestea ez datxekio errealitateari.
|
2013
|
|
Hortik aurrera, sailak bi bide hartu zituen. Batetik, Wolverinek
|
bide
propioa hasi zuen, Gavin Hoodek zuzendutako X Men Origins: Wolverine ren bitartez.
|
|
Alabaina gizakiok pentsatzen dakigun heinean egiten ere jakingo dugu, eta gura izanez gero gure bidea markatu ahal dugu gobernu handi zein txikietako burukideek diotenari begira ibili barik. Ikasgelaren eremuak badu bere nortasuna handien lege zabarren gainetik, eta eremu horrek herri estrategia berri bat gauzatu ahal du baldin eta, ikasle aljeriarren gisara, irakasleok, inguru hurbileko hezkuntza komunitatearen konplizitatearekin, gure
|
bide
propioa eratzen badugu, Wertek espainiar lege lohi faltsuak diktatzen dizkigunean gure gizalegearen adierazpenak idazten baditugu, Espainia jartzeak dakarren arrazoi gotorraren ordez Euskal Herria jartzeak lekarkeen desarrazoi inteligentea gailentzen badugu. Herri honek ehunka urtetan bizirik iraun du.
|
|
EAJk ez du alderdi gisa Herrira k urtarrilaren 12an Bilbon euskal presoen eskubideen alde deitu duen manifestazioan parte hartuko, nahiz eta kartzela politika aldatzeko presioa kalean egin daitekeela ulertu, bere
|
bide
propioak dituelako horretarako, Mediavillak azaldu duenez.
|
|
Lan horri erantzun egokia emateko sortu ziren 2001ean komunikabideen eta euskalkien lantaldeak. Euskalkien lantaldeak
|
bide
propioa egin du geroztik, eta komunikabideen lantaldeak urte gutxi batzuk iraun zuen, baina alor hori lantzen segitzen du Corpus batzordeak berak. Batzorde honen barnean dago Jagonet zerbitzua, herritarrek Euskaltzaindiari egiten dizkioten galderen eta erantzunen datu basea.
|
|
Bakoitza, beren arteko koordinaziorik gabe, irizpide ezberdinei eta batzuetan kontrajarriei jarraituz, esparru ezberdinetan (berreraikuntzan, kontserbazioan, etxebizitzan, kolonizazioan eta osasunean) aritu zen. Gainera, batzuetan tokian tokiko erakundeek beren
|
bide
propioari ekin zioten, Eibarko Udalarekin gertatu zen bezala.
|
|
Konpentsazio neurri askorik ez da izango joan den neguaren kontura. Galdutakoa konpentsatzeko dirulaguntzak eskatzeko
|
bide
propio bat ez dago; erakundeek horiek sortzen dituzte kalte oso handiak izan diren kasuetarako, Foru Aldundiko Landa alorreko teknikari Joxean Garmendiak dioskun moduan: " Katastrofea edo hondamendia kontsideratzeko, ekoizpenaren %30 galdu behar izaten da".
|
|
Lehen urratsa, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutuna burutzea izango da. Honen bidez, euskal jendartearen indarrak bildu nahi ditugu, Euskal Herriarentzako
|
bide
propioa egiten joateko, eskubide sozial eta laboralen errespetuan eta justizia sozialean oinarrituko den eredua lortzeko", zioten maiatzaren 30eko greba orokorreko deitzaileek.
|
|
Lehen urratsa, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutuna burutzea izango da. Honen bidez, euskal jendartearen indarrak bildu nahi ditugu, Euskal Herriarentzako
|
bide
propioa egiten joateko, eskubide sozial eta laboralen errespetuan eta justizia sozialean oinarrituko den eredua lortzeko", zioten maiatzaren 30eko greba orokorreko deitzaileek.
|
|
Lehen urratsa, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutuna burutzea izango da. Honen bidez, euskal jendartearen indarrak bildu nahi ditugu, Euskal Herriarentzako
|
bide
propioa egiten joateko, eskubide sozial eta laboralen errespetuan eta justizia sozialean oinarrituko den eredua lortzeko". Gutun Soziala eratzeko abiapuntua beraz, finkatu da Usurbilen.
|
|
Bertsozale Elkartean hasierako urteetatik nagusitu zen grabitate indar bietatik libre antzean
|
bide
propioa egiteko asmoa. Garai hartan euskalgintzako erakunde mordoa biltzen zuen EKBn (Euskal Kulturaren Batzarrean) sartzeari ere uko egin zion elkarteak, sare horretan beren buruari ematen zioten ustezko ez lerrokatzeari ere gutxiegi iritzita.
|
|
Urrutira iristeko ameslari
|
bide
propioaren hartxintxar oinetakoetan ezkutatu zaidana zer izateko bizitzaratu nauten, erantzukizun gehiegi dira aldaketa zaitut nortasun sentipenetan orbandua eta bat gehiago naizela, uholde lehor horretan, eserita itxaroten
|
2014
|
|
Ortuzarri egindako elkarrizketa benetan antologikoa izan zen, disko gogorrean dokumentu hautatuen karpetan ongi gordetzeko modukoa. EBBko lehendakariak dio Otegirekin bat datorrela, prest dagoela
|
bide
propioari ekiteko eta «txipa aldatu» behar dela. Ederto.
|
|
Bide bera ez jarraitzera, hain zuzen ere, bertsolaritzak eraman du: «Zerbait erakutsi badigu bertsolaritzak, gure
|
bide
propioak egitea erakutsi digu, eta nik kantuan ere neure bidea egin nahi nuen». Hip hop erritmoz abestuko ditu abestiak, joko handia ematen dion estiloa dela iruditzen baitzaio.
|
|
EHUrekin eta Donostiako Udako Ikastaroekin izandako harremanak akordiorik gabe bukatu eta gero, batzar berezia egin zuen UEUk Aralarren, 1984ko udazkenean, eta bertan
|
bide
propioa eta autonomoa jarraitzea erabaki zuen.
|
|
Eta horrela hainbat eta hainbat adibide. Elementu komunak badaudela argi dago, azken finean gure garapen politikoa marko estatal berean eman baita; baina, halere, bi herri desberdin izanik, bakoitzak bere
|
bide
propioa egin behar du, norberaren ezaugarri soziologikoetan oinarrituko den prozesu propioa.
|
|
Sortzaileak eta irakurleak/ zaleak/ entzuleak aurrez aurre jartzeko giro horrek interakzioa ahalbidetzen du, sortzailea zein hartzailea estimulatuz, eraldaketa bat sortuz. Baina horrek ez du zertan merkatuko errealitatearekin bat egin behar, merkatuak bere
|
bide
propioa baitu. Hiritartasun aktibo baten hazitegiek egitearen eta ekitearen kultura dimentsio sozial, politiko, ekonomiko zein sortzailera zabal dezakete.
|
2015
|
|
Euskaraz bizi nahi dut leloa plazaratu genuen manifestazio horren karira, eta arrakasta izugarria erdietsi zuen. Ordutik,
|
bide
propioa egin du leloak Euskal Herri osoan. Hala ere, manifestazioak utzi zigun ondorio argienetako bat izan zen protestaren esparrua gainditu behar genuela; kalea hartzea beharrezkoa dela, baina eragileen arteko elkarlanak harago joan behar duela.
|
|
" Baina ez dena nahi eta nahi ez burasoenarengandik arrunt ezberdina izan behar ere". Diok ere gure haurrek, beren
|
bide
propioa jorratzeko, transmititu dizkiegun elementuekin distantzia hartu dutela. Nere ustez, ez baitezpada.
|
|
K. S M. Nik horretan ikusten dut kolektiboaren eta gizabanakoaren arteko muga. Iruditzen zait gazte gehienok gure
|
bide
propioa bilatuko dugula. Ikasketak bukatuko ditut laster eta lagunduko dit kolektiboak noski, lagunek, familiak… Baina maila indibidualean ziur asko dut soldatapeko lana aurrera egiteko.
|
|
Neurri batean, normalizazio sintomatzat ere jo daiteke joera hori. Sinatzaileak geroz eta ezagunagoak zirelarik eta nork bere
|
bide
propioa jorratzen zuelarik, zentzuzkoa dirudi, bakoitzaren arrastoa ezberdindu nahian, sinadurak ugaritzen hastea. Arestian esana den legez, Ustela hasi zenean Atxaga eta Izagirre ia ezezagun absolutuak ziren euskal letretan baina Potten edo Oh!
|
|
Orain arteko bidea garbia da baina testuaren irakurleak honakoa galde dezake honaino iritsita: ederki, euskal literaturak
|
bide
propioa jorratu behar du, baina zertan datza bide propio hori. Azkeneko puntuan dago erantzuna," B literaturaren bideak" izenekoan.
|
|
Orain arteko bidea garbia da baina testuaren irakurleak honakoa galde dezake honaino iritsita: ederki, euskal literaturak bide propioa jorratu behar du, baina zertan datza
|
bide
propio hori. Azkeneko puntuan dago erantzuna," B literaturaren bideak" izenekoan.
|
|
Ikusi dugunez, aldizkarien argitaratzeak argitalpen prozesuaren inguruko gorabeherak ikastea ekarri zien baita ere, eta horregatik, uzkur ziren beren testuak euren eskuetatik erabat kanpo zeuden besterengan uzteko. Atxagak berak ere bere
|
bide
propioetatik argitaratuko zuen Etiopia esaterako.
|
|
EH Bildukoak lehendakariari aurpegiratu dio Madrilekin ituna bilatzen segitzea, handik ezezko erantzuna jaso arren. «EAJk badaki herri honen aukera bakarra dela adostasuneko
|
bide
propioa egitea, Madrildik ez delako aldaketarik etorriko», esan dio.Sakabanaketaren amaieraBestalde, joan den otsailaren 25ean Etxerat elkartearekin izandako bileraz galdetu dio Carmelo Barrio PPko legebiltzarkideak lehendakariari. Barriok gogor kritikatu du bilera hori eta, oro har, Bake eta Bizikidetza idazkaritzaren lana:
|
|
2007 ostekoak garai nahasiak izan ziren ETArekin kritiko agertzen hasiak ziren presoentzat ere. 2008ko otsailean EPPK-k agiri baten bidez jakinarazi zuen Jose Luis Alvarez Santacristina Txelis eta Kepa Pikabea kanporatu egin zituztela kolektibotik, Txema Urkijo Eusko Jaurlaritzako aholkulariarekin bilera egiteagatik eta, ildo horretan,
|
bide
propioa urratzeagatik, presoen kolektibotik kanpo. Bi presoek beste idatzi baten bidez erantzun zuten ez zirela kanporatuak izan, baizik eta beraiek erabaki zutela kolektiboa uztea.
|