|
2002
|
|
|
Kasu batzuetan, eta egoera larrienetan,
|
bide
penala hasten da lehenik, salaketa aurkeztuz eta medikuaren eta ospitalekoaren laguntzarekin. Janari intoxikazioagatik aurkeztutako salaketa guztiak ez dira behar bezala amaitzen kaltetuentzat.
|
|
|
Hiruretatik kaltetuena Eduardo izan zen, Barne Medikuntzako Zerbitzuak lagundu ondoren ospitalean geratu baitzen. Gertakariek salatu egin zituzten gertaerak, eta, Pablo Javierren aurka (tabernaren jabearen aurka)
|
bide
penalean ikerketa judiziala egin ondoren, Epaitegiak auzia artxibatzea erabaki zuen, gertatutakoa gertatu eta sei hilabetera. Kaltetuek, orduan, ezgaituta egon diren egunengatik eta egin dituzten gastuengatik kalte galeren erreklamazio zibila egitea erabaki dute.
|
|
|
Ikerketa ofizialek arazoaren eragilea zehazten dutenean, legezko ekintza egokiak har daitezke ustezko erantzulearen aurka. Kasu batzuetan, Hidalgok dio
|
bide
penaletik eraman daitekeela, eta, orduan, epailea da prozesua garestitzen duena, ikerketaren eta Administrazioak emandako txostenen ondorioz. Hala bada, arduradun penalak eta are zibilak ere zehazten dira, eta kolektiboak egin behar duen gauza bakarra abokatu baten esku jartzea da.
|
|
|
Enpresa ahalmen hori Langileen Estatutuaren 20 artikuluan jasota dago, eta, horren arabera, enpresaburuak zaintza eta kontrol egokien iritzitako neurriak hartu ahal izango ditu langileak bere lan betebeharrak eta betebeharrak betetzen dituela egiaztatzeko, eta, horretarako, giza duintasunari (langilearena) dagokion iritzia hartu eta aplikatu du. Hala ere, Auzitegi Gorenak uste du doktrina hori ezin dela kasu honetan aplikatu, baldin eta langileak zuzendari bat iraindu eta mehatxatu badu, eta
|
bide
penaletik irainak eta mehatxuak falta zaizkio Terrassako epaitegi baten aurka. Epaiak dioenez, kasu honetan, enpresak eskubidea zuen mezu elektronikoen jatorria ikertzeko, baina ezin da onartu langilearen intimitaterako eskubidea urratzen duelako, detektibe pribatuak kaltetuaren helbide pertsonala ikertzen duelako eta ikerketan lortu zuen posta elektronikora sartzeko gako pribatuak erabiltzen dituelako.
|
|
|
Fiskaltzaren iturri horiek azaldu zutenez, epaileak salaketak izapidetzeko onartu ala ez erabakitzeko har dezakeen ebazpenaren zain eta zain daude. Hala ere, gogoratu zuten magistratuak artxibatu egiten baditu, baliteke kasuak
|
bide
penaletik aurrera ez egitea, ezin baita bi aldiz gauza bera salatu. Epaile berak, aldi berean, Opening eko zuzendaritzak Bartzelonako Sant Martí eta Sant Andreu auzoetako bi zentro frankiziatuen aurka aurkeztutako beste kereila bat izapidetzen du, ustez frankiziaren dirua geratzea leporatzen baitiete.
|
|
|
Carmen Floresek, Adepako lehendakariak, aurkezpenean azaldu zuenez, mediku batek edo osasun administrazioak ustez urratu dituen eskubideei aurre egiteko Espainian dagoen desinformazioari aurre egin nahi dio eskuliburu honek. Hogei orrialde inguru ditu, eta Osasunari buruzko Lege Orokorraren 10 artikuluan aipatzen diren osasun erabiltzaileen eskubideak biltzen hasten da, hala nola, giza duintasuna errespetatzea, informazioa jasotzeko eskubidea, datuen konfidentzialtasuna, medikua aukeratzeko eskubidea, tratamendua, etab. Era berean, modu zehatzean azaltzen ditu ustez axolagabeak diren gertaeren aurrean(
|
bide
penala, zibila eta administrazioarekiko auzia) salaketa bat jartzeko mekanismoak, hiru prozedura bideen abantaila eta eragozpenekin (zehazki, denbora eta kostua). Gidak Ospitaleko Laguntzan (Pazienteak Atenditzeko Zerbitzua), zentro pribatuetan, medikuen elkargoetan erreklamazioak egiteko moduak ere adierazten ditu, baita gehiegizko baten aurrean edo “baimen informatuari” buruzko dokumentu bat sinatzean egin beharreko aholkuak ere.
|
|
2003
|
|
|
Parlamentua herriaren ordezkoa da, epaileen gainetik dago. Demagun Gorteetako diputatu batek bere emaztea hiltzen duela, sumario bat ireki litzaioke
|
bide
penaletik, baina prozesatzeko erreguzko eskaera bat egin behar litzaieke Gorteei. Diputatuen Kongresuak ez badizu baimen hau ematen pertsona hau etxera doa lasai asko.
|
|
|
|
Bide
penala
|
|
|
Erantzukizun hori
|
bide
penal nahiz zibilaren bidez erreklamatu daiteke, nahiz eta gomendagarriagoa izan zuzenean bide zibilera jotzea eta aldez aurretik epaiketa bat egitea, eta akordio ekonomiko bat planteatzea pertsona erantzuleari eta bere aseguru etxeari.
|
|
|
|
Bide
penala aukeratzen bada, zuhurtziagabekeriazko falta planteatu daiteke eta erantzukizun zibila ere eskatu daiteke, akusatuaren zuhurtziagabekeria behar bezala egiaztatuta.
|
|
2004
|
|
|
Kontua da orain auzia penala dela, eta gure bidea zibila izango litzateke.
|
Bide
penaletik ez dugu gauza handirik egiteko modurik ikusten».
|
|
|
Heriotza edo lesio larriak gertatzean, badago
|
bide
penalera jotzea (azkar eta merkeagoa da); horretatik, sendagilea lanerako ezgaitzera edo giltzapera eraman dezakezu eta, gainera, egin dizuten kaltearen ordainak jaso ahal izango zenituzke, kasuan kasuko indemnizazioaren arabera.
|
|
|
Definizio berri horren bidez, nabarmen liberalizatzailea, higiezinen jarduerarako espazio erabilgarriaren eskaintza handitu nahi zen, lurren kostua eta, ondorioz, bertan eraiki daitezkeen etxebizitzak merkatzeko. Baina aldaketa horien ondorioak, urtebete baino gutxiago irauten dutenak, maila politiko administratiboa gainditu dute, eta bete betean sartu dira arlo judizialean, zehazki
|
bide
penalean. Hainbat fiskaltzatatik egindako kontsulten ondoren, ministerio publikoko buruzagitza egoera berria argitzen saiatu zen; izan ere, ordura arte hirigintza delitutzat hartutako jokabideak berrikusi egin lirateke, itxuraz despenalizatuta zeudelako.
|
|
|
Salatutako Fetuaren Alkoholismoaren Sindromeari (SAFAR) buruzko hiru kasuren gaineko erantzukizunak argitzeko prozedura judizial bat ireki da Frantzian,
|
bide
penaletik. Hori dela eta, haurdun dauden emakumeek edari alkoholdunak kontsumitzearen ondoriozko arriskuen arloan duten erantzukizunaren berri eman zaie Frantziako agintari publikoei.
|
|
2005
|
|
|
Gutxieneko data hori beharrezkoa da poluzioa garbitzeko. Ondorio kaltegarriak
|
Bide
penaletik, Bartzelonako Auzitegiak sei hilabeteko kartzela zigorra jarri zion enpresa horretako bi zuzendariri, 30.000 euroko isuna ordaintzera. Ondoren, Auzitegi Gorenak kondena berretsi zuen.
|
|
|
Horietako 117 ospitaleratu egin behar izan zituzten, nahiz eta azkenean 400 inguruk salaketa aurkeztu zuten. Hala ere, Gironako Auzitegiak kontrakoa esan ezean, kasuak ez du aurrera egingo
|
bide
penaletik, eta horrek kaltetutako asko haserretu ditu. La Bisbaleko epaileak salaketa artxibatzeko erabili duen argudioaren arabera, zaila da zehaztea nola eta nork kutsatu zuen krema.
|
|
|
Ukitutakoek, bestalde, ez dute ulertzen intoxikazioa jasan zuten pertsonak azkenean inolako kalte ordainik jaso gabe gera daitezkeela. Auzia artxibatu den arren, Gironako Entzutegiko lehendakari Fernando Lacabak adierazi du
|
bide
penala oraindik ez dagoela itxita: “orain, pentsatzen dut fiskalak apelazio errekurtso bat jarriko duela, bai eta pertsonatuta zeuden alderdiak ere, eta Auzitegi honek erabaki hori berrikusiko du.
|
|
|
Akusazio publikoa Fiskaltzarena da. Fiskaltzak 467 pertsona kalteturen interesak babesten ditu, ustezko erantzuleen aurkako salaketa
|
bide
penaletik jartzea erabaki zutenak, gastroenteritisari buruzko koadro bat aurkeztu ondoren. Koadro horrek tratamendu medikoa eskatu zuen, bai eta lehenengo laguntza fakultatiboa ere.
|
|
|
Lehen urrats horiek egin ondoren, hiru bidek (zibilak, penalak eta administrazioarekiko auzietakoak) eragindako kalteen erantzukizuna eska dezakegu. Lehenengo bi formulak dira erabilienak, nahiz eta 1999ko urtarrilaren 14an indarrean jarri zen Administrazioarekiko Auzietarako Lege berriak ospitale publiko batean zabarkeria medikoa izan duten pertsonak
|
bide
penaletik edo administrazioarekiko auzi-bidetik errekurritzera behartzen dituen. Bide hori Administrazioaren erantzukizunera mugatzen da, eta inoiz ez medikuen edo osasun langileen erantzukizunera, motela izaten da, eta are garestiagoa, prokuradore bat erabili behar delako.
|
|
|
Bide hori Administrazioaren erantzukizunera mugatzen da, eta inoiz ez medikuen edo osasun langileen erantzukizunera, motela izaten da, eta are garestiagoa, prokuradore bat erabili behar delako. Oro har, heriotza edo lesio larriak gertatzen direnean,
|
bide
penalera jotzea gomendatzen da, azkarra eta merkea delako eta kaltetuak nahi duena lor dezakeelako, dela profesionalarentzako desgaikuntza eta/ edo espetxea. Aldiz, gertaera arinagoetarako, bide zibila hautatu ohi da, nahiz eta garestiena izan, eraginkorrena ere bada.
|
|
2006
|
|
|
Okertu egin zen bai, baina ez asmo txarrez, borondate onez baizik. Ondorioz, ezin deus egin
|
bide
penalez Sanz Barearen aurka, ezta Gobernuaren aurka ere.
|
|
|
Ikerketaren helburuetarako egin den jardunaren ondorioz,
|
bide
penala erabili nahi bada, agente estaliaren aurka, auziaren gaineko ardura duen epaileak, agente estaliak auzian parte hartu duela jakin bezain laster, inguruabar horrentxostena ematea eskatuko dio nortasun faltsu hori erabiltzeko baimena eman duenari; txosten hori aintzat hartu eta bidezkoa dena ebatziko du epaileak.
|
|
|
Bestalde, Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Kontseiluan (CCU) sartuta dauden hamar kontsumitzaile elkarteek ADIKAE, AUC, ASGECO, CEACCU, CECU, FUCI, HISPACOOP, OCU, UCE eta UNAE, maiatzaren 11n adostu zuten bezala, kaltetuei informazioa eta aholkularitza ematen jarraitzen dute. Oraingoz, lau prozesu judizial eskatu dira, enpresa bakoitzak bi, horietako bat
|
bide
penaletik Auzitegi Nazionaleko fiskaltzak irekita dagoena eta beste bat prozedura konkurtsalaren bidez merkataritza bide zibiletik. Ekintza kolektiboa denez, bide penalean aholkularitza eta laguntza juridikoa doakoak dira ukituentzat," izan ere, Gobernuak Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Kontseiluko kontsumitzaile elkarteei ematen dien laguntzak partzialki estaltzen du ekintzaren kostua", adierazi du Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU).
|
|
|
Oraingoz, lau prozesu judizial eskatu dira, enpresa bakoitzak bi, horietako bat bide penaletik Auzitegi Nazionaleko fiskaltzak irekita dagoena eta beste bat prozedura konkurtsalaren bidez merkataritza bide zibiletik. Ekintza kolektiboa denez,
|
bide
penalean aholkularitza eta laguntza juridikoa doakoak dira ukituentzat," izan ere, Gobernuak Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Kontseiluko kontsumitzaile elkarteei ematen dien laguntzak partzialki estaltzen du ekintzaren kostua", adierazi du Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU). Azpiegituretan eragindako pertsona bakoitzeko bi euro inguru eta ordezkaritza judizialeko gastuetarako beste hiru euro gehiago ordainduko dira.
|
|
2007
|
|
|
Alderdi politiko bat eteteari dagokionez, alderdi politiko bat sortu eta inskribatzen denean, erabaki judiziala dela bide baino ezin da eten. Etete judiziala egin behar du bai zigor organo judizial eskudunak zigor araudian ezarritakoarekin bat etorriz(
|
bide
penala aplikatzen bada), erabaki hori kautela neurri moduan har daiteke?, bai Auzitegi Goreneko Sala Bereziak, gero aipatuko dugun Botere Judizialaren Lege Organikoaren (aurrerantzean BJLO) 61 artikuluan ezarritakoak, ofizioz edo alderdiak hala eskaturik, alderdi politiko baten desegite judizialaren izapideak egiten ari denean (administrazio bide izenekoari jarraituz); etete horrek alderdiko jard...
|
|
|
Alderdi politiko bat desegiteari erreparatuz, alderdi politiko bat sortu eta inskribatu ondoren, kideek erabakita soilik desegin daiteke, estatutuetan ezarritako arrazoiak eta prozedurak aplikatuz edo erabaki judiziala dela bide (bai
|
bide
penala bai administrazio bidea erabiliz). Desegiteak Alderdien Erregistroan inskribatzen denetik ditu ondoreak, aldez aurretik alderdiak berak (kideen borondatez desegin bada) edo desegitea dekretatzen duen agintari judizialak jakinarazi ondoren.
|
|
|
Alderdien Lege berria indarrean sartu ondoren, erabaki judiziala dela bide alderdi politiko bat desegiteko bi bide daude:
|
bide
penala (zigor auzitegien eskumen esklusiboa) eta «administrazio bide» izenekoa, Auzitegi Goreneko Sala Berezi bati, Botere Judizialaren Lege Organikoaren 61 artikuluan araututakoari, modu esklusiboan dagokiona.
|
|
|
|
Bide
penalari dagokionez, eta Zigor Kodean ezarritako zehapenaren larritasuna kontuan hartuta, Zigor Kodearen 520 artikuluan zilegi ez den elkartea desegitea ezarri da (eta, hala denean, 129 artikuluaren ondorio erantsiak ezartzea), soil soilik Zigor Kodearen 515 artikuluan zilegi ez den elkarte gisa tipifikatutako kasuetan (delituren bat egitea helburu dutenak edo, eratu ondoren, delituren bat egitea... Desegite hori zigor jurisdikzioaren eskumen esklusiboa izango da.
|
|
|
Espainiako antolamendu juridikoan alderdi politikoei buruz egin den arauketa horren guztiaren ondorioak muturreko euskal ezker independentistaren inguruko talde politiko edo hauteskunde talde batzuetan nabaritu da, eta horiei ETArekin elkar hartuta egotea leporatu zaie.
|
Bide
penalari dagokionez, Audientzia Nazionaleko Instrukzioko 5 zk.ko Epaitegiaren Autoak, 2002ko abuztuaren 26koak, Herri Batasuna, Euskal Herritarrok eta Batasuna taldeen jarduerak kautelaz etetea agindu zuen. APLO berriak sartutako administrazio bideari dagokionez, Auzitegi Goreneko Sala Bereziaren jarduketak hurrengo hauek izan dira:
|
|
|
Amaitzeko, antolamendu juridikoak babesik zorrotzena, hau da,
|
bide
penala, ohorerako eta intimitaterako eskubideen aurkako atentaturik larrienetarako erreserbatu du. Horrela, adibidez, ohorerako eskubideari dagokionez, Zigor Kodean irain delituak (208 art. eta h.) eta kalumnia delituak (205 art. eta h.) tipifikatu dira.
|
|
|
Gobernuak Galerak Konpentsatzeko Funtsaren proposamena onartzen badu, erantzukizun eskaera kenduko lukeela esan du. Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak ere (OCU) ez du baztertzen Estatuaren ondare erreklamazioa, baina ez du baztertuko harik eta Administrazioa erantzulea dela
|
bide
penalean frogatu arte. Bestalde, Espainiako Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioak (CECU) adierazi du apirilean egingo den batzarrean erabakitakoaren zain dagoela.
|
|
2008
|
|
|
Baina demanda jarri aurreko bost urteetako pentsioak bakarrik erreklama daitezke.
|
Bide
penala: Zordunak elkarren segidako bi pentsio, edo elkarren segidakoak ez diren lau, ordaintzeari uzten dionean, familia uztearen delitua egiten ari da, eta, beraz, kereila bat jar daiteke haren aurka, bide zibilean bezala, pentsioak eskatzeko.
|
|
|
Horregatik, lehenengo legezko neurria prozedura exekutiboa geldiaraztea eta higiezinaren enkantea geldiaraztea da. Iruzur bat gertatu dela froga badaiteke, auzia
|
bide
penaletik eramaten da, baina, gertaera horiek frogatzea zaila denez, biderik ohikoena zibila da, Usurako Legeak babestua. Arrakasta izateko aukera gehiago ditu?
|
|
|
Ez da pertsona batzuen kontrako epaiketa izan. Mugimendu baten kontrakoa izan da, eta hori,
|
bide
penalean ezin da egin. Baina, beraien helburua mugimendu baten kontra doa.
|
|
|
Ez, baina hau guztia bertze urrats bat egiteko baldintzak sortzeko egina izan da. Hots, legez kanporatzea eragiteko,
|
bide
penal batetik, eta ez desegitearen bidetik.
|
|
|
Sindikatuek Metro Bilbaoko langile guztiei luzatu diete enpresa batzordeak deituriko mobilizazioekin bat egin dezaten eta astelehenean, 10:30ean, Areetako geltokian egingo duten elkarretaratzean egon daitezen. Rafael Sarria Metro Bilbao enpresako zuzendariak atzo jakinarazi zuen, salaketa jarrita, asteburuko ustezko erasotzailearen aurka
|
bide
penaletik jo dutela. Argazkian, guardia txakurrarekin metro geltoki batean/ Sare Antifaxista.
|
|
2009
|
|
|
Askatasuna eta D3M hauteskundeetan egotea galarazteko prozesua
|
bide
penaletik ere eramaten ari dira, eta Baltasar Garzon Auzitegi Nazionaleko epailea zuzentzen ari da.
|
|
|
Eta operadoreen aurka ezer gutxi dute egiteko”, esan zuen informatikariak. Gainera, gogorarazi zuen industria diskografikoak porrot egin zuela,
|
bide
penaletik, P2P fitxategiak deskargatzeko estekak ematen dituzten orrialdeak suntsitzeko ahaleginean, eta, zibila zela eta, ukatu egin zaiela web gune horiek ixteko kautelazko neurriak hartzea. “Software garatzaileok bakarrik geratu gara”, esan zuen Sotok, eta haren eskatzaileei publizitatea soilik bilatzea leporatu zien, eta “azpikontzientean uztea horrelako programak txarrak direla”.
|
|
2010
|
|
|
L.F., 69 urteko jubilatu bat izan zen auzitara eraman zituen lehenengoa
|
bide
penaletik Durangoko 1 Instrukzio Epaitegian. El Correori bere abokatuak azaldu dionez, \" froga garrantzitsuena aurkitu zuen Seymour Business ustez inbertsioa egiten zuen empresa sozietate fantasma bat zela eta bere taloia inbertsiogileetako baten emaztearen empresa batera zihola konturatu zenean\".
|
|
2011
|
|
|
Epaitzen duten lehen aldia bada, erasotzailea ez da espetxera joango. Adostasunik ez bada, kasuak
|
bide
penala hartuko du, eta hilabeteko epean egingo da epaiketa. Ustezko oldartzailea kalera aterako da hori gauzatu bitartean, eta emakumea arriskuan egon daitekeen aztarnarik egonez gero, babes neurriak abiatuko dira; hala nola aldentze agindua, seme alaben kustodia eta horiek zaintzeko pentsioa eta etxebizitzaren erabilera.
|
|
|
Ustezko oldartzailea kalera aterako da hori gauzatu bitartean, eta emakumea arriskuan egon daitekeen aztarnarik egonez gero, babes neurriak abiatuko dira; hala nola aldentze agindua, seme alaben kustodia eta horiek zaintzeko pentsioa eta etxebizitzaren erabilera. Prozedura
|
bide
penaletik edo zibiletik izanda ere, biktimak honako eskubideak ditu: babesa jasotzekoa, berehalako aholkularitza juridikoa eta doaneko abokatua izatekoa, eta kalte ordainak eskuratzekoa, sufritutako min eta kalteen trukean.
|
|
2012
|
|
|
Kaltetuek 4.000 milioi euroko kalte ordaina eskatzen dute. Euskal Herritik oso jende gutxik jo zuen auzitara bere garaian, arrantza kofradiek eskaini zieten dirua onartu baitzuten,
|
bide
penalari uko eginez. Hondamendi ekologikoa gertatu zela hamar urte beteko dira laster, eta oraindik petrolioa ez da desagertu hainbat tokitatik.
|
|
2013
|
|
|
Auzitegi Goreneko 61 areto bereziaren esku dago hori, eta ezin ditu pertsonak zigortu. Beste bidea,
|
bide
penala da; Auzitegi Nazionalak baliatu izan duena. Bide horretatik ezin da alderdi bat legez kanpokotzat jo, pertsonen kontra egiteko baita.
|
|
|
Azpimarratu behar da, halere, jurisdikzio penalean ez bezala, administrazio auzietako epaitegiak ezin direla ofizioz jardun, eta, kasuak gehitzen badira, hori izango da administrazio publikoen ekinbidez; kasu hauetan gertatu den bezala, [Espainiako] Gobernuaren ordezkaritzaren ekinbidez. Carlos Urkijo gobernuaren ordezkariak
|
bide
penala aukeratu izan balu, horrek behartuko luke Espainiako Auzitegi Nazionalera jotzera. Zergatik hautatu du administrazio bidea eta ez bestea?
|
|
|
Baliteke. Baina azaldu dudanez, kasu hauetan
|
bide
penalera jotzea zaila zen. Gobernuaren ordezkaritzak bi aukera zituen:
|
|
|
Gobernuaren ordezkaritzak bi aukera zituen: edo egin duena egin edo ekitaldi horiek egitera itxarotea eta ondoren erabakitzea
|
bide
penalera jo edo ez. Izan ere, gerta zitekeen ekitaldi horietan deliturik ez egotea.
|
|
|
Guardia Zibilaren Natura Babesteko Zerbitzuak (Seprona) 2012 urtean hainbat espediente ireki zituen txakur borrokengatik, legez kontrako jarduera legez kanpokoa eta legez kanpokoa. Espediente horietako bi
|
bide
penaletik izapidetu ziren, beste bi zigor administratiboak izan dira. Gainera, hiru ikerketa ireki dira.
|
|
|
GIFen kasuan,% 47 nahita egiten dira,% 11 tximistak,% 15 ez dakigu kausa eta gainerakoak axolagabekeriengatik eta istripuengatik, batez ere linea elektrikoen bidez. 3 Errudun gehienak libre geratzen dira Civioren txostenak 393 epaiko 393 epaiak ikertzen ditu, 2007tik 2013ko ekainera bitartean 420 suteren egileagatik.
|
Bide
penaletik 295 kondenatu zituzten, eta zortzi urte baino gehiagoko zigorrak ezarri zituzten kartzelan sartzeko. Villamarchanteko (Valentzia) bizilagun batek kondena altuena jaso zuen (bederatzi urte) 2011n sute batek 194 hektarea erre zituen eta propietate eta laborantzetan kalte ugari eragin zituen.
|
|
2014
|
|
|
Kaltetuak, beren interesak defendatzeko, inbertitzaile plataforma batean bildu behar dira, edo
|
bide
penalera jo behar dute ondo aholkatutako bide penalera
|
|
|
Kaltetuak, beren interesak defendatzeko, inbertitzaile plataforma batean bildu behar dira, edo bide penalera jo behar dute ondo aholkatutako
|
bide
penalera
|
|
|
3 Hirugarren bide bat zerbitzu juridiko batzuen aholkularitza puntualetik dator. Legálitasek pertsona guztiei gomendatzen die
|
bide
penalera jotzea beren interesak defendatzeko. Enpresa honen arduradun juridikoa den Lourdes Guzmánek adierazi du ikerketaren egungo egoeran hainbat delitu egin daitezkeela:
|
|
2015
|
|
|
Aznarren lehen agintaldian ekin zion Espainiako Auzitegi Nazionalak, Baltasar Garzon epailea gidari zela, ezker abertzaleko egitura zibilen aurkako arlo penaleko bide judizialari. Bigarren agintaldian areagotu egin zuten ezker abertzalea itotzeko estrategia, PSOEren babesarekin, Terrorismoaren Aurkako Itunarekin, Alderdien Legearekin eta Batasunaren legez kanporatzearekin, Espainiako Auzitegi Nazionalak
|
bide
penalarekin estutzen jarraitzen zuen bitartean.
|
|
|
Arazoa korapilatu egingo da zordunak ez badu soldatarik eta ez badu inolako gaitasun ekonomikorik; izan ere, bistakoa denez, ondasunik eduki arte ezin zaio ezer bahitu. Janari pentsioa
|
bide
penaletik erreklamatzea Elikadura pentsioa ez ordaintzea edo osorik ez ordaintzea Zigor Kodearen 227.1 artikuluan tipifikatutako delitu izan daiteke. Artikulu horren arabera, delitua da «bi hilabetez jarraian edo ondoz ondoko lau hilabeteetan elikagaien pentsioa ez ordaintzea».
|
|
|
Horrek esan nahi du elikadura pentsioa ordaindu behar duen gurasoak betebehar hori ezagutu behar duela eta, hala ere, borondatez eta borondatez, ez ordaintzea erabaki duela.
|
Bide
penalera jotzean salaketa aurkeztu eta zordunari delitu edo falta bat egitea leporatu behar zaio Baldintza horiek betetzen badira, bide penaletik elikadura pentsioa eska daiteke, eta delitu edo falta bat egin ondoren ordaintzera behartuta dagoen gurasoari leporatu. Kasu honetan salaketa aurkeztu behar da epaitegi edo fiskaltzan bertan, Guardia Zibilaren edo Polizia Nazionalaren aurrean.
|
|
|
Horrek esan nahi du elikadura pentsioa ordaindu behar duen gurasoak betebehar hori ezagutu behar duela eta, hala ere, borondatez eta borondatez, ez ordaintzea erabaki duela. Bide penalera jotzean salaketa aurkeztu eta zordunari delitu edo falta bat egitea leporatu behar zaio Baldintza horiek betetzen badira,
|
bide
penaletik elikadura pentsioa eska daiteke, eta delitu edo falta bat egin ondoren ordaintzera behartuta dagoen gurasoari leporatu. Kasu honetan salaketa aurkeztu behar da epaitegi edo fiskaltzan bertan, Guardia Zibilaren edo Polizia Nazionalaren aurrean.
|
|
|
G. 51 urteko soraluzetarra Donostiako erietxe psikiatrikoan ingresatu dute. Udalak jakinarazi digunez" Gabolatseko gertakariagatik tramitean zegoen bide zibileko salaketari,
|
bide
penala zabaldu duen Ertzantzaren salaketa gehitu zaio eta Eibarko epaitegiaren esku dago gaiarekiko erabakia".
|
|
|
Zoritxarrez Ezozi bideko gertakaria larriagoa da, ustez Ertzainekiko erasoa izan delako, eta hauek erasoengatiko salaketa jarri dutelako bere aurka. Horrek
|
bide
penala zabaldu eta ondorioz zigor gogorragoa jasotzeko aukera ere zabaldu da. Gure aldetik, udaltzaingoak bidali dio epaileari bidali beharreko informazio guztia eta orain epailearen eskuetan dago erabakia.
|
|
2016
|
|
|
Gainera, salaketak aurkeztu ondoren, erasotzaileen jokabidea are bortitzagoa izan dela nabarmendu du. " Egoera puntu batera iritsi da, non mehatxuak gorroto delitua direla esan duen Ertzaintzak, eta auziak
|
bide
penala hartu duen. Horrekin, erasoak larriagotu egin dira, gorroto handiagoa eragin du...".
|
|
|
Eta, beharbada, botako liguke: Baina hemen esaten du errepresioa gutxitzen duen legea dela,
|
bide
penaletik bide administratibora eramaten dituelako hainbat delitu.. Bai?, erantzungo genioke,, esaten ez dena da epaiketa batean formalki zure bertsioa emateko aukera duzula behintzat, epaile batek ebatziko duela gertatua eta ez zuzenean akusatu zaituen poliziak berak, epaile inpartzial batek (eta zuzentasun demokratikoaren izenean barre algarari eutsiko genioke azken hori esatean).... Ez da esaten ere, jarraituko genuke?
|
|
|
Azpeitiko 1 zenbakiko instrukzio epaitegiak amaitutzat eman du Azkoitia Lantzenen kontrako
|
bide
penala. Ustezko fondo publikoen bidegabeko erabilera, iruzur eta dokumentu faltsukeria delitu batengatik ikertu dute. Eginbideaz arduratu den epaileak 2016ko apirilaren 7ko datarekin igorri zuen autoan esaten denez “… ekintzak ez dira inolaz penalki legez kontrakoak, eta ondorioz kausa artxibatzea da bidezkoa”.
|
|
2017
|
|
|
Aholkuak ematen ditu, eta abusuak eragozten laguntzea du helburu nagusia. Horretarako hezkuntza,
|
bide
penalak eta esperientzia positiboen zabalkundea aipatzen dituzte haren estatutuek. Sean Patrick O. Malley kardinalak gidatzen du, eta sexu abusuak jasandako kideek ere hartu dute parte haren sorreran.
|
|
2019
|
|
|
Zer gertatzen zen orain arte? Norbait harrapatuz gero, nahiz eta kausatzaileak gehiegizko abiaduraz edan edo kanpoan izan, «zure lesioak baliogabetzaileak ez baziren, ez zitzaizun delituaren biktimatzat hartzen, ez zenituen jasotzen
|
bide
penalaren babesa eta bermeak: ezin zenuen fiskaltzara jo, ez zenuen auzitegiko medikuarengana joateko eskubiderik eta epaiketa kostuetan ordaintzera kondenatzeko arriskua zenuen», gehitu du Canesek.
|
|
2020
|
|
|
Gaur egun lau ikerketa daude irekita: bi pausaturik daude horietako bat erabaki penalaren zain, bide administratiboko bestea badirudi aurrera egiten ari dela eta, azkenik, abenduan behin behinean artxibatutako
|
bide
penala irekitzeko eskatu dute salatzaileek.
|
|
|
2015ean jarri zuen lehen salaketa Gipuzkoako Aire Kirol Federazioak, eta Azpeitiko lehen Instrukzio Epaitegiak
|
bide
penala ireki zuen lurrak bidegabe erabiltzeagatik; Garrastazu zinegotzia prebarikazioa egotzita ikertu zuten. Urtebete geroago, kasua behin behinean artxibatu zuten lizentzia legezkoa zela arguadiatuz.
|
|
|
Epea urtebetez luzatzeko eskatu zuen Maria de Blas epaileak ikerketa ireki bezain pronto, 2018ko irailaren 3ra arte. Gipuzkoako Auzitegiak 2018ko uztailean
|
bide
penaletik zihoan kasua artxibatu ondoren hasi ziren mugimenduak Azpeitiko bigarren Instrukzio Epaitegian: Arrizabalaga alkatea akusatuen aulkitik kendu zuen epaileak, eta lau akusaturekin geratu da kasua orduz geroztik.
|
|
|
Beste hortz klinika batean egin gabeko tratamendua ordaintzeko eskubidea ere badute, kostu hori handiagoa izan arren. Dentixen jabearen iruzurra, lesioak, kalteak, bidegabeko jabetzea gertatu dela uste bada,
|
bide
penalera jo dezakete. Zerrenda luzea da, eta, haren iritziz, hobe da kasuz kasu aztertzea, jende askorekin batera makroeskabidea aurkeztu baino, horrek prozesu judiziala are gehiago luzatu baitezake.
|
|
|
Hitzaldian parte hartzen dugun arren, «bide zibilaren bidez demandatu ahal izango ditugu».
|
Bide
penala baino azkarragoa da, eta eragindako kaltea ordaintzeko eska diezagukete. Askoz larriagoa da WhatsAppen mezuak zabaltzea, «mezuak zabaltzen dituen pertsona elkarrizketako parte hartzaileetako bat ere izan ez denean».
|
|
|
Ignacio Rodriguez arkeologoak, esaterako, «neurriz kanpokoa» iritzi zion fiskaltzak eta aldundiak 600 euro eskatzeari ustez hondatutako pieza bakoitzaren truke. Faltsutzeak izan dituzten arkeologia aztarnategiei buruzko hainbat artikulu badauzka idatzita, eta,
|
bide
penaletik jo beharrean, bide administratibotik jotzeko aukera hobesten zuen kasu honetan, El Salto aldizkariak gaiari buruz egindako monografikoan.
|
|
|
|
Bide
penalera joko du ELAk enpresen erruz langileren bat gaixotzen bada
|
|
|
«Lehendabizi, osasuna; ondoren, beste guztia». Eusko Jaurlaritza prebentzio neurriak betetzen ez dituzten lantegiak irekitzera behartzen ari dela salatu zuen atzo ELA sindikatuak, eta ohartarazi zuen
|
bide
penalera joko duela «enpresen eta Lan Sailaren jarreraren ondorioz» langileren bat edo langileen senideak gaixotzen badira.
|
|
|
ELAk esan zuen enpresa horietan lanean jarraituko duela langilerik lanean kutsa ez dadin. Era berean, ELAk «oso argi du enpresen eta Lan Sailaren jarreraren ondorioz langileren bat edo langileen senideak gaixotzen badira
|
bide
penala jarriko duela martxan erabakiok hartu dituztenen kontra».
|
|
|
Ez zen 151.1a izan, 155.a baizik. Baina gero, ordea, aurreikusten du
|
bide
penala erabiliko dutela katalanen aurka:
|
|
2021
|
|
|
AZETeko kideek Bilboko Udala egin dute gunea hustu izanaren «arduradun politiko». Orotara, Arrakalako partaideek hiru isun jaso dituzte mozal legea deritzona ezartzearen ondorioz, eta hiru kideren kontrako
|
bide
penala abiarazi dute.
|
|
2022
|
|
|
Bertan jaso behar da «etxebizitzaren jabetza osoa berehala berreskuratzeko eskatzen dela», epeak luzatu ez daitezen.
|
Bide
penala. Salaketa jar daiteke poliziaren edo guardiako epaitegiaren aurrean; kereila ere izan daiteke.
|
|
|
Garrantzitsua da poliziari proba zantzuak ematea (edo salaketarekin edo kereilarekin batera), finka zure jabetzakoa dela eta zure etxebizitza dela egiaztatzeko (horniduren ordainagiriak, eskriturak, erroldatzea…), dio Vicenç Hernándezek, Tecnotramit eko CEOak. Salaketa hori
|
bide
penaletik abiatuko da usurpazioz, «eta horrek ez du beti arrotzak kanporatzea ekarriko», dio Ramón Rierak. Garrantzitsua da bide penala aukeratuz gero kautelazko neurria eskatzea, hau da, higiezina berreskuratzea, eta delitua egiten jarraitzea eragozten duten neurriak har daitezela eskatzea.
|
|
|
Salaketa hori bide penaletik abiatuko da usurpazioz, «eta horrek ez du beti arrotzak kanporatzea ekarriko», dio Ramón Rierak. Garrantzitsua da
|
bide
penala aukeratuz gero kautelazko neurria eskatzea, hau da, higiezina berreskuratzea, eta delitua egiten jarraitzea eragozten duten neurriak har daitezela eskatzea. Enpresa bat kontratatzea etxea husteko.
|
|
|
• Bide zibilera jo Bankuek ia beti jotzen dute bide zibilera beren jabetzako etxebizitza utzarazteko eskatzeko. —
|
Bide
penalera joan Etxebizitzan bizi diren pertsonak gatazkatsuak badira, bide penalera jo daiteke. Okupek ezin badute frogatu usurpazioa ez dela, epaimahaiak kautelazko utzarazpena agindu dezake.
|
|
|
• Bide zibilera jo Bankuek ia beti jotzen dute bide zibilera beren jabetzako etxebizitza utzarazteko eskatzeko. — Bide penalera joan Etxebizitzan bizi diren pertsonak gatazkatsuak badira,
|
bide
penalera jo daiteke. Okupek ezin badute frogatu usurpazioa ez dela, epaimahaiak kautelazko utzarazpena agindu dezake.
|
|
|
Gabiriako Udalaren eta Santxo abokatuaren laguntzarekin, salaketa bat jarri genuen,
|
bide
penaletik. Esan genuen Jexux hil egin zutela, hilketa biolentoa izan zela, eta horren inguruko ikerketa nahi genuela.
|
|
|
Aurtengo leloari erreparatuta, «egiazko justizia feminista» aldarrikatu dute: «Kontzeptua eraikitzen ari gara oraindik, baina ez datza soilik
|
bide
penalean. Mugimendu feministak beti salatu du indarkeria instituzionala eta legeen aplikazio patriarkala».
|
|
|
|
Bide
penaletik harago, batzordeak Trump inhabilitatzeko eskatu dio Kongresuari. Zehazki, «mekanismo bat» onartzera deitu du, presidente ohia eta hark «konspirazioan» laguntzaile izan dituenak ardura publikoetatik kanpo uzteko.
|
|
|
Lehen aldia da AEBetako Ordezkarien Ganberak presidente bat
|
bide
penaletik auzipetzeko eskatzen duena. Batzordearen gomendioak ez dira lotesleak, eta Justizia Departamentuak erabaki du urrats hori egin ala ez —bere ikerketa propioa egiten ari da— Hala ere, erabakiak badu pisu sinboliko eta politikoa, eta oztopo bat gehiago izango da Trumpentzat, 2024ko presidentetzarako bozetara aurkezteko egiten ari den kanpainan.
|
|
2023
|
|
|
|
Bide
penalari dagokionez, zertan dira Argentinan eta Europan abiatutako prozesuak?
|