|
2004
|
|
|
Apetitu edo asetasun sentsazioak zerikusi handia du garunetik sortzen diren eta
|
bide
metaboliko zehatzetan eragiten duten seinale molekularrekin. Horietako batzuek obesitate morbidoa bezalako nahasteak azal ditzakete, eta gehiegizko pisua sintoma nabariena duten nahasteak erregulatzen lagundu.
|
|
|
Beraz, endokrinologoek fruta eta barazki gordinak kontsumitzea gomendatzen dute, ahal den guztietan. Era berean, zenbait sendagaik azido folikoaren xurgapenean edo
|
bide
metabolikoan eragin dezakete: antiazidoak, sulfasalazina, kolestiramina, antikolultsionatzaileak, zenbait antibiotiko eta ahotiko antisorgailu.
|
|
2005
|
|
|
AEBko Nekazaritzako Ikerketa Zerbitzuak (ARS) sustatutako azterlan baten arabera, antioxidatzaile ugariko elikadurak, batez ere fruta eta barazkiekin, begiko ikus lenteen gardentasuna arriskuan jartzen duen proteina disfuntzioa saihets dezake. Tufts Universityko Allen Taylorrek (Boston, Massachussets), ubikitin proteasoma baten
|
bide
metabolikoan identifikatu du proteina disfuntzio hori. Proteina hori erretinan eta kornean dago.
|
|
|
Gaur egun, medikuntzak baliabide diagnostiko eta mikro kirurgikoak ditu begi lausoak identifikatu eta kentzeko, baina konplikazio horrek itsutasunaren arrazoi nagusia izaten jarraitzen du munduan.
|
Bide
metabolikoak Berriki egindako aurkezpen batean, Taylorrek komunikabideei azaldu zien ubikitinomaren bide metabolikoak oreka bat bermatzen duela zelularen proteina kontzentrazioan. «Ubikitina txibata proteina bat da, eta kaltetutako edo eraldatutako beste proteina batzuk identifikatzen ditu gero ezabatzeko; konjuratutako proteina horiek proteasoma izeneko entzima batzuen pastoa dira, eta, bide metabolikoak behar bezala funtzionatzen ez badu, kaltetutako proteinak ez dira ezabatzen eta ehun jakin batzuetan pilatzen dira, begiaren lenteak, esaterako», adierazi zuen.
|
|
|
Gaur egun, medikuntzak baliabide diagnostiko eta mikro kirurgikoak ditu begi lausoak identifikatu eta kentzeko, baina konplikazio horrek itsutasunaren arrazoi nagusia izaten jarraitzen du munduan. Bide metabolikoak Berriki egindako aurkezpen batean, Taylorrek komunikabideei azaldu zien ubikitinomaren
|
bide
metabolikoak oreka bat bermatzen duela zelularen proteina kontzentrazioan. «Ubikitina txibata proteina bat da, eta kaltetutako edo eraldatutako beste proteina batzuk identifikatzen ditu gero ezabatzeko; konjuratutako proteina horiek proteasoma izeneko entzima batzuen pastoa dira, eta, bide metabolikoak behar bezala funtzionatzen ez badu, kaltetutako proteinak ez dira ezabatzen eta ehun jakin batzuetan pilatzen dira, begiaren lenteak, esaterako», adierazi zuen.
|
|
|
Bide metabolikoak Berriki egindako aurkezpen batean, Taylorrek komunikabideei azaldu zien ubikitinomaren bide metabolikoak oreka bat bermatzen duela zelularen proteina kontzentrazioan. «Ubikitina txibata proteina bat da, eta kaltetutako edo eraldatutako beste proteina batzuk identifikatzen ditu gero ezabatzeko; konjuratutako proteina horiek proteasoma izeneko entzima batzuen pastoa dira, eta,
|
bide
metabolikoak behar bezala funtzionatzen ez badu, kaltetutako proteinak ez dira ezabatzen eta ehun jakin batzuetan pilatzen dira, begiaren lenteak, esaterako», adierazi zuen. Antioxidatzaile ugari jateak, bereziki fruta eta barazkiekin, atzeratu egin dezake kataratak agertzea.
|
|
2007
|
|
|
Saguekiko jauzia egin ondoren —zalantzarik gabe, legamien antza baino askoz handiagoa dute gizakiek—, argitaratu berri diren lehen emaitzek baikortasuna berretsi dute, eta gizakietan mugatutako lehen saiakuntza klinikoak egiten hastea eragin dute, nahiz eta datu zehatzek ez duten bermatzen giza espeziearen funtzionamendua. Lehen esperimentuak Optimismoak badu oinarri bat, zientzialariek diotenez, substantzia hori (sirtuina izeneko entzima familia bat aktibatuz, orain dela gutxi aurkitu dena)
|
bide
metaboliko berean eragiten duela dirudi, hau da, kaloria murrizketa akutua (dieta larria baino askoz kaloria gutxiago) duten animaliak denbora luzeagoan bizi direlako. Baina mekanismo hori ez da gizakietan ere egiaztatu.
|
|
2008
|
|
|
1998az geroztik, dislipemien tratamenduan niazinarekin egiten den elikadura terapia hainbat saiakuntza klinikotan aztertu da, eta horietan guztietan egiaztatu da konposatu horrek babes kardiobaskularra emateko gaitasuna duela, nahiz eta muga batzuk izan ditzakeen albo ondorioengatik. Niazinak triglizeridoak eta LDLak murrizteko dituen onurak bi
|
bide
metabolikoren bidez lortzen dira: alde batetik, gantz azidoak murriztu egiten dira gantz ehunetako triglizeridoen metaketetatik odolera; eta, bestetik, gibeleko entzima inhibitzen da (diazilglizerol acil transferasa), beharrezkoa baita triglizerido berriak sintetizatzeko.
|
|
|
Ziur gaude folatoak heste meharraren goiko aldeko zeluletan xurgatzen direla eta azido 5 metiltetrahidrofoliko (bitamina horren metabolito aktiboa) metabolizatzen direla. Informazio horretatik abiatuta, adostu zen azido folikoak, forma sintetikoak,
|
bide
metaboliko berari jarraitzen ziola. Adostasun horrek azido folikoa zuten elikagaien gotorlekuaren segurtasuna bermatzen zuen.
|
|
2009
|
|
|
Garuna barrutik miatzeko teknikak aldaketa metabolikoak detektatzeko teknikak dira. Horregatik, erabiltzaileak zehatz mehatz ezagutu behar du zein
|
bide
metaboliko ari den teknika irakurtzen esperimentu bakoitzean.
|
|
|
Glutamatoa kanporatzeko prozesua adibide bat da. Eta oso adibide emankorra,
|
bide
metaboliko horren ikerketak ezustekoak ekarri izan baititu.
|
|
|
Gaur egun, zertan ari da zure taldea lanean? Gure Berlingo taldea metagenomaren sekuentziazioa ikertzen ari da (giza gorputzean dauden mikroorganismoen gene guztiak),
|
bide
metabolikoekin zerikusia duena: geneak proteinekin erlazionatuz, proteina sareak zelulen metabolismoarekin eta fenotipoen eta ingurumen ezaugarrien arteko interakzioarekin.
|
|
|
Baina denak ez dira proteikoak, maiz beste funtzio metaboliko batzuk betetzen baitituzte. Glutamatoa, adibidez,
|
bide
metaboliko askotan aritzen da, forma librean. Beste molekula batzuen aitzindaria da, hala nola azido nukleikoen (DNA) aitzindaria.
|
|
2010
|
|
|
Etorkizunean ekipo horrek egingo duen karakterizazio molekularra da. “Horrek argi gehiago emango liguke, zer molekulak jasango luketen edo zer
|
bide
metabolikok hartuko luketen parte”, dio Pérez Gallardok.
|
|
2011
|
|
|
Mikroorganismoek beren
|
bide
metabolikoaren ekarpena egiten diote harremanari, beste izakiari kalterik eragin gabe. Bientzako onuragarria izaten da lotura.
|
|
2012
|
|
|
Hala, obesitatearen aurkako borrokan, gantz marroia gure laguna dela dirudi, eta koipe zuria, gure etsaia. Orain, ordea, ikertzaile talde horrek gure etsaia lagun bihurtzeko modua aurkitu du.’ A bitamina azido erretinoiko bihurtzeaz arduratzen diren
|
bide
metabolikoak manipulatuz, Plutzkyk eta haren laguntzaileek gantz zuriaren ezaugarriak hartzea lortu zuten. Haren ondorioek beste urrats bat egin dute obesitatearen aurkako terapia berriak garatzeko lasterketan.’ Erretinoideek, A bitaminaren metabolismotik eratorritako molekulek, funtzio biologiko ugari dituzte.
|
|
|
Melatonina aminoazido triptofanotik abiatuta sintetizatzen den molekula bat da. Aurreko faseetan, triptofanoa serotonina (5 hidroxitriptamina) bihurtzen da
|
bide
metaboliko konplexuen bidez, «umorearen edo zoriontasunaren hormona» ere esaten zaion neurotransmisore bat, lo osasungarriarekin lotua. Garuneko serotoninaren kontzentrazioa plasman eta garunean dagoen triptofano kontzentrazioarekiko proportzionala da.
|
|
2014
|
|
|
Azukreak neurriz kanpo hartzen baditugu, gorputzak ez ditzake beretu kalorien onurak, eta gainezkatu egiten dira
|
bide
metaboliko guztiak.
|
|
|
Desordena, arazoak. Ondorio zientifikoen arabera, erritmo zirkadianoaren eta
|
bide
metabolikoen arteko erlazioa elkarrekikoa da. Aldaketa desordenatu eta malkartsuek gantz eta azukre profilak aldatzen dituzte. Hala ere, aldaketak pixkanaka gertatzen badira eta janarien ordutegi arautura egokitzen badira, adipositateak eta gorputz pisuak ez dute eraginik jasango.
|
|
2018
|
|
|
zabalago bat lortzea, 5HTren aitzindari den triptofanoa eta haren
|
bide
metabolikoan onuragarriak (azido kinurenikoa) edo neurotoxikoak (3 hidroxikinurenina eta azido kinolinikoa) izan daitezkeen konposatuak aztertuz. Halaber, garun egitura ezberdinetako NA maila ikertzeak estresaren eta benlafaxinaren efektuaren inguruko ikuspegi zehatzago bat eskainiko luke.
|
|
2020
|
|
|
alde batetik, emaitza oparoak izan dituzten esperimentu gehienetan, oso dosi altuak erabili izan dira, elikagaien bidez har ditzakegun dosietatik urrun daudenak; dena den, aipatzekoa da konposatu fenolikoak gehigarri edo elikagai funtzional moduan (zeintzuetan molekula bioaktiboak gehitu litezkeen) ere hartu genitzakeela, dosi haietatik hurbilago. Bestetik, konposatu fenolikoen izaera disolbagaitza dela eta, gure organismoak iraitzi ahal izateko jarraitzen duten
|
bide
metabolikoan eraldaketa asko jasaten dituzte; jatorrizko konposatu moduan egin ordez, egitura kimiko ezberdineko molekula konjugatu gisa iristen dira odol eta ehunetara (2 irudia). Ehunetara iristen direnak ez badira jatorrizko molekulak, nola eragingo dituzte aipaturiko funtzio biologiko horiek?
|
|
2021
|
|
|
Horrek alterazio neurologiko eta psikologikoak eragiten ditu. A bitamina Oso urria da, alkohola erretinolaren
|
bide
metabolikoan (A bitaminaren forma aktiboa) lehiatzen baita, eta ikusmen arazoak sortzen ditu, batez ere gauez. Mineralak Mineralen defizita deskribatu da, giltzurrunetako zink, magnesio, kaltzio, selenio eta potasio gehiago kanporatzen delako.
|