|
2000
|
|
|
EAJ eta euskara. Ehun urteko
|
bide
malkartsua. Bilbo, FundacionSabino Arana.
|
|
|
Hedabideak ez ziren asko arduratu programazio teknikez, eta horrela intuizioak eta irratsaioen kopia hutsak ateak itxi zizkieten asmamenari, berriztapenari eta ikerkuntzari.
|
Bide
malkartsua arrakasta programatikoa lortzeko, ezbairik gabe.
|
|
|
Ez naiz inoiz haurkoi izan. Oraino aita amenean bizi nintzen, arreba Marixak, burutan hartzen dituen langintza orotan bezain lehiatsu, seme alabak munduratzeari eman ziolarik, eta, orduan ere,
|
bide
malkartsua nuen haren sabeleko fruitu negartien ikuspegian osaba berri bati omen dagozkion lilura eta zirrara agertzea. Duela zortzi urte, Kristinari emalegeak eten eta, farmaziatik itzulirik, haurra nahi zuela jakinarazi zidanean, kasik konortea galtzeraino zorabiatu nintzen.
|
|
|
Lehenengoaren ekimena ezaguna zaigu. Haren bultzada eta hainbat kontutan (familiakoetan nagusiki) ere, haren zuzeneko eraginak itxuraldatu zuen Kode Zibilaren
|
bide
malkartsua. Bonaparteren alboan, kontseilari trebe, Cambaceres magistratu hori, orduko Kode Zibilaren proiektu batzuen egile.
|
|
2003
|
|
|
|
Bide
malkartsua izan zen elkarrizketena: 1984ko hasieran zenbait bilera egin ziren Maiza, Bakaikoa eta Luis Mari Bandresen artean.
|
|
|
Nik, idazle izaki, primeran dakizkit bereizten helburuak eta ondorioak. Baina hau guztia hala izanik ere, badakit, era berean, literaturaren
|
bideak
malkartsuak eta ezezagunak direla, eta inoiz ez dagoela jakiterik etorkizunean zer gertatuko den. Beraz, hobe da aurrez neurriak hartzea.
|
|
|
gorputzaren barnean iraun arren, haragiaz libro izatea, hain zuzen. Arantzaz eta tentaldiz jositako
|
bide
malkartsua da, ordea, araztasunarena. Etengabe norbere buruari gogor egin behar zaio, baraualdiak ugaritu (sabelkeria haragikeriaren ataria da), gorputza mortifikatu, arriskua dakarten leku eta lagunarte guztietatik urrundu.
|
|
|
Beren nekeak Jainkoari eskaini eta apaizen ahol  kuak zintzo jarraitzearekin nahikoa dute: ezer gutxi hiritar eta merkatari ustelen zerurako
|
bide
malkartsuarekin konparatuz.
|
|
2004
|
|
|
Hura zela eta lautadako inguru osoko jendea etorri zen bertan ospatu omen zen festa handira. 1859 irailaren 30eko hartan egindako bisitaldi haren oroigarri, oraindik ere hor dira monumentu baten hondarrak. Bertako bentaren batean edo gure kabuz hamaiketakoa egin edo bazkaldu ondoren, jaitsierako
|
bide
malkartsua hartuko dugu tentu handiz, harritza baita.
|
|
|
Lehendabizikoan, foruen zama hizkeran zein" Berreskurapen forala" bezalako helburuan handia bazen ere, beste bietan, Autonomia Estatuaren binomioak eraberritu zuen euskal nortasunaren eskubideen defentsa. II. Errepublikaren urteetan, oso
|
bide
malkartsua izan zuen Autonomia helburu horrek. Ez bat, eta ez bi, lau proiektu desberdin baizik, Lizarrakoa, Gestoretakoa, 1933an bozkatu zena eta 1936koa idatzi zituzten Estatutua errealitate bihurtu arte.
|
|
|
Globalizazioaren ingurumariak, zabalkiago edo meharrago, ikusiak ditugun honetan, goazen azkenik hirukote baikorraren ikuspuntuak plazaratzera. Ez dute hauek noski langintzaren gaitza eta bidean idoro ditzakegun eragozpen mordoa gutxiesten, baina, nolanahi ere, ez omen gara Estaturik gabeko herriak bakarrik
|
bide
malkartsuetan gabiltzanak. Ziria sartu nahi ez badigute behintzat, honako iritzia dute hurrenez hurren.
|
|
|
Egia esan, ikastetxe gehientsuenetan urteak eta urteak behar izan dira horretarako, eskakizun horiek bizkarrean zekarten erdal tradizioaren harlauza ez baita izan txori kaka. Jakina, erdal eskola euskalduntzeko
|
bide
malkartsuan zeuden oztopoak gauza bat dira. Eta beste kontu bat da, nik uste, 1970eko hamarkada hartan ikastolen proiektuan sarturik zebiltzan irakasle eta guraso haien ezaugarri tasunak goiko baldintza horietarik hain urrun egotea.
|
|
|
Oinezko
|
bide
malkartsua baizik:
|
|
2005
|
|
|
Zoratuta gaudela esaten digute lagunek, baina jendea itxaropentsua da aldi berean. Beste mundu batean sinisten ez badugu, sekula ez dugu beste mundu hori egingo, eta guk sinisten dugu,
|
bidea
malkartsua izango dela jakin arren".
|
|
2006
|
|
|
Neskaren gogoa bereganatu nahirik, gorriak eta beltzak ikusi zituen.
|
Bide
malkartsuan ibiltzea bezala izan zen bere hitzak Garcilasoren moldean baina biek hobeki konprenitzen zuten mintzairan lerrokaturik ikusi arteko lana. Errazagoa izanen zitzaion, Eiheralarreko erretorearen liburua orduan ezagutu balu.
|
|
|
Paulok jaso gintuen gaueko ordu txikietan, labarpera txalupa batean etorrita. Aldapa jaistea izan zen neketsuena, irrist egiten baikenuen
|
bide
malkartsuan. Libe lo zihoan, amak lepoan lotutako zapi zabal batean.
|
|
|
Euskararen
|
bide
malkartsu bezain luzean barna ere, hortaz, mendian bezalaxe, behin baino gehiagotan iritsi gara absurdoaren lurraldera. Normalizazio lanetan, sarritan, goiz giroko zoko lainoak lagunduta, ezker eskuin sortzen zaizkigun bideetatik abiatu gara; bidean aurrera egin eta gero, lainoak nahasita non gabiltzan eta nora goazen ongi jakin gabe, bide itxi eta zentzugabeetan bukatu dugu zenbaitetan.
|
|
|
Kulturaren arlokoek behintzat. Hor du aurrean kazetariak sortzailea, behiala barruan indar menderaezinez erne zitzaion aspaldiko ilusio oro irensle hura lanaren
|
bide
malkartsuetan taxutu ondoren, obra plazan erakustera irtena, maiteen duena pozik eta eskuzabal eskaintzen.
|
|
2007
|
|
|
Artritisaren oinazeekin hasi berri denak gazterik nozitzen dira artritisaren lehen haginkadak gurutze
|
bide
malkartsua dauka aurrean. Minak arindu behar ditu lehenbizi, eta ahal bezala irentsi bizimodua aldatuko zaiola.
|
|
2008
|
|
|
Hain zuzen ere, elebitasunaren arlo pertsonalean horixe da bidea, azkeneraino abertzale erdaldun gutxik egindakoa, bide batez esanda. Hizkuntzaren bidea bide nekeza baita zinez, hizkuntza hori ama hizkuntza ez denean, eta zer esanik ez, mintzaira diglosiko baten
|
bide
malkartsua denean. Bidenabar esanda, zergatik diogu bigarren hizkuntzaz jabetzearen bidea ez dela nolanahi lortzen den xedea?
|
|
|
Faila utzita haran estu zoragarria dago; tipula soroen artetik joan gara lautada bistatik galduz, eta bidexka batetik gorantz eginda heldu gara Begnematou ra. Egindako
|
bide
malkartsua eta Burkina Fasoko ordeka dauzkagu agerian; harkaitzen erdian, berriz, herrixka, ezin ederrago.
|
|
|
mailak sarri idatziko zizkidala agindu zidan eta, horrenbestez, ez dut nire posta elektronikoa zabaldu hemen nagoenetik. nituzke jasan bere mezuetan zalantzarik gabe kontatuko dizkidan Euskal Herriari buruzko berri negargarri horiek guztiak, askatasunerako
|
bide
malkartsuan etengabe irekitzen diren arrakalena alegia, eta arrakala horiek saihesteko eta estaltzeko herriak erabilitako indar heroikoena; hemengo egunkariak, alde horretatik, bermea dira: ez dakarte albiste ñimiñoenik Euskal Herriari buruz.
|
|
2009
|
|
|
Baina ez didazue ukatuko, hala ere, gauza bat behintzat: inork gutxik bete du orekaren soslai hori Txillardegik bete duen neurri eredugarrian abertzaletasunaren eta euskaltzaletasunaren
|
bide
malkartsuetan. Euskal aberriaren osotasuna izan du helburu eta erreferentzia, eta baldintza hori oso gutxik bete du gurean.
|
|
|
Europako nazio zapaldu batzuetako hizkuntza zapalduen txilarra nola bildu duen ikusiko dugu. Nola mintzo zitzaigun, inor mintzo ez zenean, euskaraz, hemendik kanpoko herri mintzairen zoriaz. inork gutxik bete du orekaren soslai hori Txillardegik bete duen neurri eredugarrian abertzaletasunaren eta euskaltzaletasunaren
|
bide
malkartsuetan.
|
|
|
EAJ eta euskara (ehun urteko
|
bide
malkartsua)
|
|
|
Aurreiritziek, konplexuek eta bestelako musika joerek ezarritako
|
bide
malkartsua jasan du euskarazko pop musikak gurean azken hamarkadetan; apurka bideak zabaltzen ari direla eta jendea ere prest dagoela uste dute pop a gertutik bizi izandakoek.
|
|
|
Baraburu kaskoaren hegalean, berriz, iratze sailen artean erdi ezkutaturik eta erabat ahazturik, garai bateko borda batzuen hondakinak ikus daitezke.
|
Bide
malkartsuan behera pista zabal batera irtengo zarete. Nahi izanez gero, hari jarraitu; ibilbide markatua, baina, pagadian behera zuzenean jaisten da, pistarekin bat egin arte, erdia eroria dagoen borda baten ondoan.
|
|
2010
|
|
|
Aiumeen Basoa. Iraganeko
|
bide
malkartsutik diskoa kaleratu du Mutrikuko taldeak. Bat baino gehiago harrituko da emaitzarekin.
|
|
|
Diskoaren tituluak islatzen du kosta zaizuela lana borobiltzea: Iraganeko
|
bide
malkartsutik.
|
|
|
Bi zentzu ditu: batetik Euskal Herriak iraganean bizi izan duen
|
bide
malkartsua islatu nahi du; eta, bestetik, musika munduan guk egin dugun bidea ere malkartsua izan dela adierazi nahi genuen. Beraz, titulu hau atera zenean esan genuen:
|
|
|
|
Bide
malkartsu horretan inork ez digu ezer oparituko, Euskal Herriaren askatasuna eskuratzeko aukera, bakoitzaren buru eta eskuetan dago. Gure eguneroko ekintzekin eraikiko dugu Euskal Herriaren independentzia.
|
|
|
Jarraian, Ugaitz Mugerza eta Kañamares II aizkolarien saioa ikusteko aukera izan zuten. Behin ordubiak jotzera zihoazela, jendeak beheranzko bideari ekin zion, batzuk oinez
|
bide
malkartsuan behera eta beste hainbatek, aterkiari muzin eginez, autobusa hartuta. Jaiak Oianumen jarraipena izan zuen.
|
|
2011
|
|
|
Latituderik eza arazoa zen diapositiba pelikula erabiltzen zenean, esposizioa kritiko bihurtzen zuen arazoa, baina fotografia digitalak ez du deus konpondu alde horretatik, orain bitarte dinamikoa (Euskaltermen termino hori proposatzen dute, ingelesezko dynamic range euskaraz emateko) esaten bazaio ere. Segurutik, lehengo moduan ibiliko da oraindik Y., ipuin haren protagonista, latituderik eza bere haragian nozitu zuen emakume hura; bi bitara eratutako jendarte honetan bestelako
|
bideak
malkartsuak suertatzen direla irudituko zaio oraindik ere, ibilgaitzak ez esatearren, ez al zain iruditzen P.? –demagun P. zuela izena haren lankideak:
|
|
|
Ez dago kontraesanik. Haatik, hizkuntza minorizatua ikastea kontraesanez eta oztopoz jositako
|
bide
malkartsua da.
|
|
|
Burua ateratzeko, turistei etxeak alokatzen eta saltzen aritu zen han; hala ere, gauero, dantzalekuetan ibili ordez, eleberri bat idazten jarduten zuen buru belarri; emakume polizia bat zen protagonista, herrena eta bakartia, baina ikerketetarako berebiziko sena erakusten zuena. Bigarren liburu horrek aurrekoaren
|
bide
malkartsu bera jarraitu zuen: ordenagailutik paperontzira.
|
|
2012
|
|
|
Harrigarria da istorio xume eta itxuraz arruntak zenbat sakontasun eta emozio gorde ditzakeen bere baitan: garrantzi gutxiko lapurreta bat, nahi gabe emandako bultzada, bikote baten banaketa hasiera batean hutsala… zama pisutsu bilakatuko dira eta bueltarik gabeko
|
bide
malkartsuan amilduko, ertz ugariko errealitatearen isla. Iraniarra da Asghar Farhadi zuzendariaren pelikula hau.
|
|
|
Geure gabeziekin eta akatsekin, hortxe gabiltza, tirrika tarraka, udalerri euskaldunak euskaldun (ago) izateko borrokan pedal kolpeak emanez. Eta aurrera goaz euskararen normalizazioaren
|
bide
malkartsu eta gorabeheratsuan. Eta Jaurlaritzak eta Nafarroako gobernuak aldapa gogorra jarri digute dekretu bidez euskalduntzearen formularekin.
|
|
|
Baina trabak traba eta mugak muga, aurrera jarraituko dugu, argi daukagulako hau: zenbat eta
|
bide
malkartsuagoa egin, orduan eta gozamen handiagoa helmugara iristen garenean.
|
|
|
|
BIDE
MALKARTSUAN
|
|
|
Espainiaren eraso faxistaren aurrean independentziaren aldeko jarrerak indartuko zirelakoan, eta horiei oztopo egiteko asmatu zen" Ibarretxe plana". (...) Euskadi Ta Askatasunak, borroka den
|
bide
malkartsu, gogor, batzuetan zail, baina beti eder horretan orain arteko erabakitasun berarekin jarraitzeko konpromiso irmoa berresten du. Euskal Herriaren eskubideak aitortzen ez diren artean ez da bakerik izango.
|
|
2013
|
|
|
Barrosok esan zuen akordio «anbiziotsua» dela; %0, 5 igoaraziko omen luke urtean EBren hazkundea. Oztopo ugari gainditzeko
|
Bide
malkartsua eta oztopoz betea gainditu du adostasunak, dena den; AEBek eta EBk komunean aldagai ugari dituzten arren, beste alor askotan oso irizpide eta jarduera desberdinak baitituzte. «2015erako itxita egotea izango litzateke egokiena», esan zuen Karel De Gucht komisarioak.
|
|
|
Planak jaio aurretik grinak piztu ditu eta kritikak arrapaladan etorri zaizkio jaiolekutik etxerako bidean. Euskararen
|
bideak
malkartsuak dira eta Planaren proposamenen artean gehien kritikatu den neurria erroldarena izan da. Pazienteen hizkuntza (ama hizkuntza edo aukerazkoa) gogoan izanik, aurrerantzean Lehen Mailako Arretako zerbitzu erakunde guztiek erabiltzaileei galdetu diete ea beraien datu pertsonalei lehentasunezko hizkuntza eranstea nahi duten ala ez.
|
|
|
Ereduak proposatuz gero, infernuko sugarren beldurrez edo iraindurik irakiten jarriko dira batzuk, irakaskuntzan gertatu zen moduan. Ardi beltzok
|
bide
malkartsuetara ohituak gara, eta gauzak ondo eginez gero, datozen urteotan euskalgintzak borroka latza izango du osasungoan. Erregistroaz haratago, ereduak sortu behar dira.
|
|
|
Maria Angelako etxadia baino apalagoa zen Carlos Larrañaga promozioaren bidez, Elgetarako
|
bide
malkartsua urbanizatzeko urrats garrantzitsu bat eman zen, baita bertan zer nolako etxe eraikuntza mota bermatzen zen. Langileak bizitzeko eta industriarik gabeko auzoa.
|
|
|
Travelling batekin hasten da film laburra. Automobil baten aurreko leihotik ikusten dugu basoan barrena garamatzan
|
bide
malkartsua. Azkenean, borda baten ondoan geratzen da autoa.
|
|
|
" brebiarioa beste ekipaiarik ez zuela, oinez ekin zion, bakarbakarrik, Probidentziaren eskuetan utziaz behar beharrezko mantenua; hamar legoarainoko ibilaldiak egiten zituen bakardade haietan, etengabeko euriak eta
|
bide
malkartsuak oztopo zituela; baina kolegiora heltzeko nahiak dena eramangarri egiten zuen, eta azkenean heldu zen, aipatutako urteko irailaren 13an".
|
|
2014
|
|
|
Datorrena nahiko
|
bide
malkartsua da; kontuan hartu lehen jaitsi dugun guztia igo behar dugula bueltako bidean. Beraz, lasai hartu.
|
|
|
Bertan, bizpahiru baserri daude, haietariko bat Okabe.
|
Bide
malkartsuetan barrena autoz gidatu eta gero iritsi naiz baserri horren atarira. Nire lanean inguruko parajeen zaintzaz arduratu behar badut ere, ez naiz sekula hemen izan.
|
|
|
Tiumeneraino, eta are Novo Saimskeraino ere,
|
bidea
malkartsu samarra izango zen, lurralde hartako gorabehera aldakorrek eratzen baitzituzten Ural mendietako lehenengo pendizak. Baina, Novo Saimsk atzean utzi bezain laster, estepa mugagabea hasten zen, eta Krasnoiarskeko inguruetaraino zabaltzen, mila eta zazpiehun bat verstako hedadura batean (1.815 kilometro).
|
|
|
Marka tuta jaio ginen gerraurrean, gerran edo gerraoste hurbilean jaio ginen guztiok, batzuen beldurrak, besteen txalo hotsak, zernahi dela ere guztion bake nahiak markatuta. Giro hartan sortu ziren Gabriel Aresti bezalako pertsonak, euskal kultura berpiztearen
|
bide
malkartsuari ekin ziotenak. zerk eraman ote zuen euska ra gazte gaztetatik ikastera ez dakit. Beharbada, aitona amona euskaldunak zituelako, aitaren kontrako jarrera naturalak, desa dostasunak itotzen zituen frankismoaren gerrikoak, gaztetasunak dakarren berezko errebeldiak, nork daki, baina batere zalantza rik ez dago berak hizkuntza horretan aurkitu zuela bere ahotsa adierazteko bidea, buru argitsu batzuek, baita euskal herritarrek ere, balio folklorikoa besterik aurkitzen ez zioten hizkuntza ho rretan.
|
|
|
|
Bide
malkartsua izan zen UEU eta Udako Ikastroen arteko elkarrizketena. Ignacio Maiza, Baleren Bakaikoa eta Luis Mari Bandresek dokumentu bat adostu zuten, 1984ko maiatzean, Monreali aurkezteko.
|
|
2015
|
|
|
IAI horietan zer landuko den Pedagogia batzordeetan erabakiko da ikastetxe bakoitz eta ondotik, Administrazio Kontseiluak berretsi ditu. Jakinez, elebidun sailekoak gutiengoan direla anitzetan halako erabakiguneetan,
|
bide
malkartsua izanen dute.
|
|
|
Are gaitzagoa klase desberdinetako alderdi eta erakundeak badaude. Eta agintera iritsitakoan,
|
bidea
malkartsua izan ohi da, egitura bateratu horren partaideek dituzten helburu desberdinen arteko talkak haustura ekar baitezake. Dialektika berezi horretan, eskumaren presioak eta errepresioak askotan eragiten du herri mailan ohikoa den aniztasun politikoak batasunerantz jotzea.
|
|
|
50 urteotan Nafarroako ikastolak
|
bide
malkartsuan ibili dira, haizea beti kontra, eta ez bakarrik frankismoaren garai ilunean, ondoren ere. Hemengo ikastolen bultzatzaile sutsu izan zen Jesus Atxak ederki laburbildu zuen Manuel Lekuona Saria jasotzean, Sanz lehendakari ohia ondoan zuela:
|
|
|
Errazegia litzateke. N errepidea hartuta apur bat gehiago kostatuko zaigu hirira ailegatzea, baina
|
bide
malkartsuak bere saria izango du: Legutioko urtegia eta Artea izeneko herri batean dagoen Euskal Nazionalismoaren Museo Artxibategia ikusi ditugu, besteak beste.
|
|
|
Eguzkiaren indarra bere egin dezala, ilargiaren argi moteletik eta otso gosetuetatik babesteko, eta ez dadila gera ipotxen mundu antzuan; aurki dezala beste bizitza oparoago bat, itsasoen, haizeen, suaren eta oihanen nahiz lurreko gainerako indar bizien jainko jainkosen laguntzaz. Bere egin ditzala sorkuntzako zuhaitzaren jakituria eta, haren sustraietatik adarretarako
|
bide
malkartsuak ondo baino hobeto ezagutzen dituen katagorriaren abilezia.
|
|
|
duintasunerako
|
bide
malkartsuan
|
|
|
Batzuetan,
|
bide
malkartsua da denetan zuzenena.
|
|
2016
|
|
|
Matxinbentako Largarate behekoa baserrira ramala egiteaz gain, bidean zeuden zuloak tapatu eta konpondu dituzte, eta Izarraitz auzoko Urbigaindik gorako bidea hormigoitu da. Gainera, beste hainbat
|
bide
malkartsutan biondak jarri dira segurtasuna bermatzeko. " Azken urteotan landa eremuko etxe askotarako bideak egin edo konpondu ditugu, eta bide horretan segitzea aurreikusten dugu hurrengo urteetan ere", adierazi du Labakak.
|
|
|
Adierazpenaren lehenengo puntuari erantzunez, hiru egun beranduago iragarri zuen ETAk jardun armatuaren behin betiko amaiera. Hortik aurrerako
|
bidea
malkartsuagoa izan da. Horrelako prozesuetan gutxitan ikusitako arduragabekeria erakutsi dute Espainiako Gobernuak (aktiboki) eta Frantziakoak (pasiboki).
|
|
|
Mendigatxak erantzun dio zahartu eta baldartu egin dela, eta ez diezaiokeela inolaz ere Bidankoze Santa Grazi
|
bide
malkartsuari ekin... Oinez.
|
|
|
Hunkituak ziren, bixtan da, eta guziz eskerdun senditzen Baigorri aldean ukan duten ongi etorriaz. Suerte on desiratzen diotegu hemendik goitiko
|
bide
malkartsuan.
|
|
2017
|
|
|
Badakite borrokatzen indarkeriari heldu gabe eta, ahal heinean, lasaiki, eta trebe ari dira malgu eta tinko jokatzen aldi berean, desadostasunak tresna politiko bihurtzen, espontaneotasuna eta plangintza uztartzen unean uneko beharrei erantzuteko, uko egin gabe, daukaten
|
bide
malkartsuan, ez umoreari, ez aniztasunari, ez beti harrotasun izan duten kultur atxikimenduari.
|
|
|
Bukatzeko, azken hitza edo oharra. Argi izan dezagun
|
bidea
malkartsua izango dela. Aurrez esan dugun moduan prekarioan jarraituko dugu, eta ziurrenik prekarietatea baino ez dugu ezagutuko.
|
|
|
Zalduondotik hasi eta Lezearango atakaraino
|
bide
malkartsua eta gogorra zen baina bera oraindik sasoian zegoen eta ongi menderatzen zuen bidaiaren zatirik neketsuena. Ataka hartara iritsi bezain laster bere janzkera aldatu ohi zuen, otarretan gordeta zeraman artzain arropa jantziaz.
|
|
|
Segida kronologikoa eten egiten da zenbait unetan, hutsuneak eta korapiloak ditu, oso gutxitan argitu edo askatzen ditugunak. ...rra hura eta gerrak berak askatu zituen krudelkeriak horiek guztiak gertatu izan ez balira.Nola zatekeen geure letren errealitatea, adibidez, ustez Hernaniko kanposantuan fusilatu zuten Aitzolek idazten eta idazleen belaunaldi berriaren lana hauspotzen jarraitzeko modua izan balu. Nolakoa zatekeen euskarazko kazetaritza duela 80 urte lehen aldiz argitaratu zen Eguna kazetak gerrak zangotrabaturiko
|
bide
malkartsuan aurrera egiteko modua izan balu. Emen gara zioen lehen editorialak, baina izateari utzi behar izan zion euskarak egunerokoaren leihoan.
|
|
|
|
Bide
malkartsuetan behera noala, salto eta estropezu artean, hitzen azti zaharra agertu zait. Jakituna bezain bizizalea, arroz landa batzuetatik behera erori eta barre betean altxatu gara, eta berriz erori.
|
|
|
Eta euskararen transmisioak eta sozializazioak alor honetan sekulako mugak dauzkate ereduan edo euskaltegietan308 euskara ikasten ari direnentzat. Bigarren hizkuntza gisa hizkuntza etniko minorizatu bat ikastea, egia esan,
|
bide
malkartsua da oso; gurean, horren jakitun dira euskaldun berri gehienak, euskalduntzearen atarian geratzen direnez.
|
|
|
Motibazioaren mekanismo psikosozialetan dabilen barne dialektika soziala da, ezer baino lehen, begiz jo behar genukeena. Izan ere, euskararen
|
bide
malkartsuetan euskararen alde galtzen diren motibazio indarrek erdararen aldeko bidea hartzen dute: bataren ezina, bestearen ahalduntzea.
|
|
|
Elurrezko lurrak artean nagusi ezker eskuin. Bizi bizi ia batere trafikorik gabeko
|
bide
malkartsuan behera, abiadura mugak kontuan hartu gabe, eta kezka bakarra Manuk gogoan: gauaren hotzak ez ote zuen atzera berriz izotza sortu izango zoru asfaltatuan.
|
|
|
Penjamoren tokirik altuenetan, 2000 metroko altuerako bide malkarretan Remedios gotorlekua eraiki zuten, amildegi, troka, leize eta osinen artean. Hara igotzeko ekialdeko sarbidea eragozteko, Cueva zeritzon bidexka batean, kanoi bik babestutako hormatzar bat eraiki zuten insurjenteek; hegoaldean, aldiz,
|
bide
malkartsuegi zelako ez zuten babes berezirik ezarri, handik inork erasoko ez zielakoan. Horrela, bada, gotorlekua itxuraz menderaezina zela ematen zuen, eta gainera, Sombreron ez bezala, ur ugari bildurik zeukaten inguruko osin eta errekei esker.
|
|
|
Eta, bai, azken boladan bere burua aske agertzen zaio, Axiren geldotasun pisua garraiatu beharrik gabe, dolutan, minez, bakarrik, baina aurrerantz
|
bide
malkartsuan zehar, eta bukaeran kukulu berde batzuk, eta gero zelaia, eta gero...
|
|
|
Axiri gogoak atzera egin dio une batean. Zerbezari heldu dio gorputzak gogoeten
|
bide
malkartsuei itzuri egiteko helduleku moduan.
|
|
|
“Esango genuke egunerokotasunetik aldentzen duen
|
bide
malkartsu moduan, batzuetan eite tragikoarekin, beti ere heroiko; horren aurrean egunerokotasuna, zehatz eta mehatz deskribaturik, laru ageri dela, hits, hutsal; zentzu horretan Asier eta narratzailearen arteko harremanean despertsonalizatze prozesua aurrekoan bizi izan duten harremanaren errepikapena ere bada, izateak eta ez izateak ardurarik ez balu bezala, eta zentzu horretan maitasun –su...
|
|
2018
|
|
|
Politika ez da ordoki goxoa,
|
bide
malkartsua baizik. Politikariek, eta bereziki agintariek, ongi dakite ofizioak ez duela zer ikusirik zientzia zehatzekin.
|
|
|
Erronka berriak gustatzen zaizkit, dudarik ez. Eta
|
bide
malkartsu zein berri horretan nik ere nire aletxoa ekarri nahi dut. Has gaitezen hasieratik, hortaz.
|
|
|
Handik ordu erdira, jendez leporaino betetako mikrobus korrokoil batean igota gaude. Lurrezko
|
bide
malkartsuaren bi aldeetara, noizean behin ikus daitezke baratzeak, makaldiak, palmondoak, olibondoak, uzta egindako gari soroak, artaldeak eta adobezko etxez osaturiko herrixka batzuk.
|
|
|
Indarkeria matxista pairatzen duten emakumeen lekukotza bizietan, bistakoa da erasoa salatzeko garaian aurkitzen duten
|
bide
malkartsua. Ezarritako protokoloetan hobekuntzak egin behar dira, erreparazioari dagokionez bereziki.
|
|
2019
|
|
|
Badirudi, horrenbestez, hika egiteko urratsa egiten duen “hika hiztun berriak” ere ez duela alfonbra gorririk aurkituko oinpean. Ikergai interesgarria litzateke trantsizio hori aztertzea, eta agian aukera emango liguke hausnartzeko bai hiztun berriaren
|
bide
malkartsuari buruz, bai euskaldun zaharrek bide horretan jokatzen duten rolari buruz.
|
|
|
Bizitzaren
|
bidea
malkartsua eta harritsua da
|
|
|
Inguratu zen liburuen dorre metara, atera zuen haietako txiki bat, eta sartu zuen su koloreko janzkiaren sakelan. Senekaren De tranquillitate vitae (Bizitzaren lasaitasunaz) tratatua zen,
|
bide
malkartsuan berarekin eraman nahi zuena.
|
|
|
Alderdi sistema naziotasunetik irakurriz gero, berriz, estatuaren mugak gainditu, eta euskalalderdi sistema bere osotasunean ulertzeko aukera dugu.
|
Bide
malkartsua da azken hori. Izan ere, clivageen teoria parametro berrien arabera berregokitu behar da.
|
|
|
Gure aldetik euskarak eremu sozioekonomikoan duen egoeran jauzia emateko lanean segituko dugu, ekarpena egiten jarraitzeko konpromisoa berresten dugu, baina, argi dugu horretarako bezero, hornitzaile, zuzendaritza talde, langile eta administrazioaren bultzada ere ezinbestekoak direla. Ekin diezaiogun helburu berarekin lanean ari garenon arteko esperientzia, ezagutza, praktika on eta erronkak elkarrekin bideratzeari, aurrean dugun
|
bide
malkartsua arinduko baitugu hala.
|
|
2020
|
|
|
Paristik Glasgowrako
|
bide
malkartsua
|
|
|
Parisko Akordioaren helburu nagusia da mende honen bukaerarako 1.5 gradutako batez besteko beroketa globalaren langatik gora ez pasatzea, edo, hori ezinezkoa balitz, 2 gradutatik gorako langa ez pasatzea. Jadanik badakigu helburua lortzeko egin beharreko
|
bidea
malkartsua dela eta are malkartsuagoa izango dela, denbora galtzen jarraitzen badugu. Datu bat:
|
|
|
Euskal animazioarena
|
bide
malkartsua izan da beti. Juanba Berasategik esan zuen behin animazioa sortzea «erresistentzia ariketa bat» dela.
|
|
|
Azken aulki ilara bilatzen nuen beti, bizkarra zaindu behar ez izateko, nire atzean inoren hatsa sentitzeak mamu txar guztiak esnatzen baitzituen. Kurba besterik ez zuen
|
bide
malkartsu hartan, zorionez, haurrak eta gazteak ziren autobusaren atzealdea estimatzen zuten bakarrak, eta haiek, eskoletako mugimendua hasi bitartean behintzat, ez ziren ugari izaten nire ordutegian. Tarteko aulkietan jesarri behar izandako okasio apurretan, eskema jakin bateko bidaideak hobetsi nituen aldamenean edukitzeko.
|
|
2021
|
|
|
Trans mugimenduaren aldarrikapen gehienak jaso ditu proiektuak, baina Aranetak onartu du kostatzen zaiola baikor agertzea. Diputatuen Kongresura heldu arte, zirriborroak egin behar duen
|
bide
malkartsuaren lehenengo etapan blokeatuta geratu da: Carmen Calvo presidenteordea da estatu idazkarien eta idazkariordeen batzorde nagusia zuzentzen duena eta zirriborroak segurtasun juridikorik ez duela argudiatu du.
|
|
|
Talka horrek, hizkuntzen biziberritzean klasikoak diren kontzeptu eta tresna juridikoak gainditu beharra eragiten du (1). Ofizialtasunaren eta hizkuntza eskubideen bidetik,
|
bide
malkartsua begitantzen denez, artikulu honek marko juridiko alternatibo bat proposatu nahi du, euskararen alde garatzen ari den politika publikoari lege babes berri bat emateko (2). Lege babes horren tresnak izanen dira ondare konstituzionala eta lurralde estatusa.
|
|
|
Marc Badal Pijoan Aretxabaletako tomatea liburuaren (Haziera, 2018) egilea da, eta argiki azaldu du: «Tomateak gaur egun daukan erabateko arrakastak ez du zerikusirik mundu zibilizatuaren onarpena izatera heltzeko jarraitu behar izan zuen
|
bide
malkartsuarekin. Ehunka urtean, europar etnozentrismoaren itsukeria sarri kriminalak ostrazismora kondenatu zuen.
|
|
|
Gogoa badute, eta, aitzindariek irekitako bideari esker, gorago iritsi dira. Baina
|
bide
malkartsua dute oraindik aurrean.
|
|
|
Paquita Bretos eta Pili Ganuza.
|
Bide
malkartsua izan dute biek, baita mendira atera ziren beste emakumeek ere. Mendizaletasunean ikuspegi feminista bat txertatzeko beharra aipatu dute zenbait emakume mendizalek.
|
|
|
|
Bide
malkartsua aurrean
|
|
|
Haatik, oraindik ez dago arriskutik kanpo. Urratsak egiten jarraitu behar du salbazioaren
|
bide
malkartsuan. Gaur Valladolid hartuko du Sadarren, eta, irabazi ezkero, emango lukeen aurrerapausoa ia erabakigarria izango litzateke:
|
|
|
2008an, ezker abertzaleko ordezkaritza bat eta EAko bat biltzen hasi ziren, gogoetak elkarri kontatzeko eta indarrak biltzeko aukerari buruz hitz egiteko. Ziurtasunik gabeko
|
bide
malkartsu baten lehen urratsa izan zen. Helmuga, baina, ezaguna da:
|
|
|
" Izan dadila faktoria ilusio eta bizipoz iturri, argitu gaitzala
|
bide
malkartsu honetan".
|
|
|
Gure eskualdearentzat ilun samarra den garai honetan (ez ahaztu Tubacex eko langileek kasik 100 egun daramatzatela greban), izan dadila Faktoria ilusio eta bizipoz iturri, eta argitu gaitzala
|
bide
malkartsu honetan. Inoiz baino beharrezkoagoa da gauzak egiteko beste modu bat –alternatiba bat, alegia– egon badagoela sinestea, eta Aiaraldearen proiektua horretan sinisteko helduleku bat da.
|
|
|
|
Bide
malkartsua
|
|
|
Zumalakarregi kalean behera jo zuen La Iberiara etxesail anabasan zehar 07:35eko trena hartzera, Sestaoko estaziorako
|
bide
malkartsu eta eraikinez hutsari ordu hartan emakume batentzat arriskutsu iritzita. Egunsentiak itzal bilakatzen zituen portaletatik ateratzen ziren jende bakanak.
|
|
|
Euskadi Ta Askatasunak, borroka den
|
bide
malkartsu, gogor, batzuetan zail, baina beti eder horretan orain arteko erabakitasun berarekin jarraitzeko konpromiso irmoa berresten du.
|