|
2012
|
|
|
Hainbat arte eragilek, pertsonak eta abarrek komunikatu bat kaleratu zuten, non artearen munduko errealitate plural eta desberdinetik ardura erakusten zen, Pilar Murren etetearekin haserre bilakatu zena (Pilar Mur, Rekalde Aretoko zuzendaria zena, kudeaketa kontuen aitzakiarekin eten zuten postu horretatik; erabaki hori, ordea, hein handi batean, Ertibil lehiaketan gertatutakoaren ondorioa besterik ez zen izan). Horrela, Aretoaren programaren aurreko izen galtze kanpaina mediatikoa salatzen zen, eta baita hausnarketa kritikoa aurrera eramateko
|
bide
bezala arte garaikidea zapuztearen ideia. Rekalde bezalako aretoak babestearen beharra ikusten zen, non oraindik instituzioek kanonizatu gabeko jarrera kritikoak aurkezten ziren eta diren; hauen «produkzio kulturala» defendatzen da, beste museo batzuen «kontsumo kulturalaren» aurrean.
|
|
|
«Garun perlesiadun haurra» esapidea neutroa den arren, ezgaitasun hori tragedia modura ulertzen dugu oraindik ere; dun atzizkia erabili arren, ezgaitasuna pertsonari gertatutako ezbehartzat hartzen dugu beti, eta itzulinguru semantikoetara jo beharra sentitzen dugu, bi errealitateak nahas ez daitezen. Badirudi pertsona ezgaitua haurra, emakumea edo gaztea dela zehazten dugunean, alde batera uzten ditugula, sorginkeria
|
bidez
bezala?, ezgaitasunekiko aurreiritzi negatiboak; haur, emakume edo gazte izateak ezgaituei berezkoa ez duten gizatasuna emango balie bezala.
|
|
2014
|
|
|
Euskal Herriko klase agintariek eta gainhartzaileek erdal kulturaz baliatu izan dira, euskal kultura zapaltzeko. Klase herritarrek bakarrik salbatuko dute, bada, euskal kultura, beren nortasuna baieztatzeko eta beren burruka aurrera eramateko
|
bide
bezala erabiliz.
|
|
2015
|
|
|
Ordea, kalte ordainak izan dira errazen ezarri diren erreparazio bideak, konpromiso gutxiago eskatzen baitute. Hala izan zen Espainiaren kasuan, non, Gerra Zibilaren ondorioz, kalte ordainak eta 1977ko Amnistiaren Legea adiskidetzeko
|
bide
bezala aurkeztu ziren (Aguilar, 2008).
|
|
2019
|
|
|
Argitu behar da, Laboak hasieran bata bestearen atzetik sortu bazituen ere hiru bideak, etengabe elkarrekin gurutzatuko zituela osteko ibilbide guztian zehar; ezin ditugu hasi eta amaitzen diren etapa batzuen moduan irudikatu, baizik eta elkar ukitzen eta nahasten diren hiru
|
bide
bezala. Gurutzaketa horri dagokionez bereziki dira aipagarriak Lekeitioak.
|
|
|
Aitzitik, Laboak egin zuena aztertzen denean, askotan ikus dezakegu bere alde abangoardiakoena Lekeitioetara mugatuta. Baina berak jorratutako hiru ildoak kutxa estanko gisa beharrean elkar zeharkatzen duten
|
bideak
bezala ulertuko bagenitu, konturatuko ginateke Laboaren obra osotasunean dela berritzailea eta, beraz, ez dela sail batera mugatzen. Esaten ari garenaren adibide argia «Bereterretxen kanthoria» abestia da:
|