|
2017
|
|
|
Joaquín Gallegos Lara zerbaitengatik bada deigarria, ez da nola edo halako eskolaren ezaugarriak nabarmenki edo maisutasunez erabiltzen dituelako, kontziente delako baizik, bere herrian, oro har,
|
bide
berriak ireki behar eta nahi dituela. Gizartean, politikan eta ekonomian bezala, Ekuadorko literatura ere bide berriak ireki beharreko kinkan ikusten dute gure idazleak eta kidekoek.
|
|
|
Joaquín Gallegos Lara zerbaitengatik bada deigarria, ez da nola edo halako eskolaren ezaugarriak nabarmenki edo maisutasunez erabiltzen dituelako, kontziente delako baizik, bere herrian, oro har, bide berriak ireki behar eta nahi dituela. Gizartean, politikan eta ekonomian bezala, Ekuadorko literatura ere
|
bide
berriak ireki beharreko kinkan ikusten dute gure idazleak eta kidekoek. Horri begira elkartzen ziren kultura gizon eta emakumeak Joaquínen ganbaran eta horretarako sortu zuten Grupo de Guayaquil izena eman zioten idazle taldea.
|
|
|
Ez zegoen beraientzat ez burdinazko ataririk, ez jauregirik, ez andre ederrik. Altxor batzuk
|
bide
berriari lehenengo ekiten dionarentzat bakarrik baitira eta, lehenengoa, Joseba Burugogor izan zen.
|
|
|
Bizitzan ibiltzeko ikasgaia baizik. Zabaltzeko begiak, ateak eta bihotza, eta luzatzeko eskua
|
bide
berriei eta ezezagunei, aurreiritzirik eta beldurrik gabe. Beldurra dela esklaboak sortzen dituen hazia.
|
|
|
Antso kapitainak esan zuen bidaia hau nolabaiteko froga zela, aurrerantzean Erronkariri basogintzan
|
bide
berriak irekitzeko. Froga ondo baino hobeto egin nahi dugu burgiar guztiok, ez nik bakarrik!
|
|
|
Eta ez da jarrera horretan dagoen zezen bakarra. Krisia konpontzeko
|
bide
berrietan sinesten dutenek, feministek, erraustegiaren kontra daudenek, euskararen aldekoek, jendea etxetik bota ez dezaten lan egiten dutenek, elikadura subiranotasunaren alde daudenek, internazionalistek... guztiek daukate zezena aurrez aurre. Nahi eta nahi ez izan behar dute toreroak.
|
|
|
Ez da nahikoa, orain arte kondenatu ez duzuna kondenatu egin behar duzue. Koalizioan bildu naiz, legez kanpo jarraitzen dut, baina erabakita daukat
|
bide
berriak jorratzea. Ondo begiratu behar dugu koalizio horrek zer ezkutatzen duen.
|
|
|
Nekatuta nago eszena hau beti berdin egiteaz.
|
Bide
berriak esperimentatu nahi ditut.
|
|
|
" Chairs Missing" eta" 154". Punkaren topikoetatik urruntzen ziren disko horietan, eta, indarra galdu gabe,
|
bide
berriak urratzen zituen Wire k: musika esperimentala, elektronikoa, erritmo aldakorrak, popa," grunge" musika Nirvanak asmatu baino 15 urte lehenago(" Too Late").
|
|
|
Golf zelaian ibili nintzen, hutsik zegoen ordu hartan, eta txaletetik iparralderago eta itsaslabar gainean zegoen leku bateraino joan nintzen.
|
Bide
berrietan eta txukunetan, flanelaz jantzita zegoen jendea ikusi nuen, tenisetik eta hondartzatik etxera zihoala. Telegrama bulegotik zetorren kostazain bat ere ikusi nuen, baita astoak eta canicheak etxerako bidean ere.
|
|
2018
|
|
|
Berritasunak jendarteratzeko
|
bide
berriak urratu behar ditugu. Musika izan daiteke bat (txatxi bederatzi edo pikutara pakea mila aldiz erabili dugu guk lagunartean), eta beste batzuk izango dira hor nonbait (zinema, literatura, publizitatea,...). Eta guzti guztiak beharrezkoak eta erabilgarriak.
|
|
|
Bi gai hauek elkarrekin lotzea interesgarria iruditzen zait, aipatzen dituzten egoeren aurrean
|
bide
berriak bilatzeko asmoz.
|
|
|
Ondo azaltzen al diogu enpresari horren balio erantsia eta zorrozten al dugu gure eskaintza? Nire ustez hauek dira euskara hornitzaileok ditugun erronkak, hor daude
|
bide
berriak zabaltzeko eta eskaintza egokitzeko aukera.
|
|
|
Hauxe eskatu nahi dizut, Andres: mesedez, eraman ezazu proposamen hau Euskaltzaindiaren Osoko Bilkurara sakonetik aztertua izan dadin eta euskaren etorkizuna irabazteko
|
bide
berriak zabal daitezen.
|
|
|
Hau erabat lortzeko, gure independentzia lortu dugu lehenbizi, Euskara den jatorrizko eta berezko hizkuntzari bere lekuan jartzeko. Baina bitartean,
|
bide
berriak ere erabili ditugu, adibidez: ABERTZALEEN ARTEKOTASUNA lortu.
|
|
|
Eta ez da gezurra aurrera egin dugunik, baina tranpa ere badu horrek, ze gaurko errealitateak markatzen dizkio euskarari gaurko beharrak, eta ez errealitatea eta ez beharrak ez dira berdinak 70eko hamakardan eta gaur egun. Gizartea aldatu da, jendea aldatu da, gu aldatu gara, eta garaian garaiko ingurumaria horren baitan neurtu behar da euskararen borrokan egin den lanaren emaitza, eta, areago, egin beharrekoa. Aldaketen argitan pentsatu behar ditugu
|
bide
berriak. Arazoa zaharra da, baina galdera berriak ditugu.
|
|
|
Nekatu nauk hau guztiaz, erresistentziaren ideiekin bat, hori ezin diat ukatu; baina ez zaidak gustatzen gauzak egiteko duten modua.
|
Bide
berriak jorratu genituzkeela uste diat.
|
|
2019
|
|
|
Gero eta hurbilago dugun Euskal Herri berri eta askean, izadiarekin eta iraganarekin lotzen gintuzten irudi eta sinboloak berreskuratu beharra dauzkagu, azken finean, gaur egun ere, euskaldunok gure burua Ama Lurraren seme alabatzat hartzen baitugu. Olentzero izan dadila Ama Lurraren kolkora itzultzeko amesten dugun
|
bide
berriaren ikur
|
|
|
1986an Pantonesen Espainiako eskalada txapelketa irabazi ondoren Nose, Capitan Salathe, La Viseraren Directa bidea, Fire ko Mediterraneo bidea, Eclipse Lunar eta beste hainbat gailur garai eskalatu zituen.
|
Bide
berriak urratu zituen ondoren etorri zirenentzat.
|
|
|
batetik, ez zuen nobela Susa argitaletxean argitaratu, Maiatz argitaletxean baizik; bestetik, argitalpen elebiduna osatu zuen (euskarazko jatorrizkoa eta frantsesezko itzulpena); eta azkenik, izenburua eratzerakoan ere bestelako bide bat jorratu zuen, ordura arteko nobelen izenburuek euskarazko tradiziozko kantu edo lelo bati keinu egiten baitzieten, eta seigarren nobelaren lehen argitalpen hartan frantsesezko Ultimes déchets izendapenaren alde egin zuen. Akaso izenburua eratzeko
|
bide
berri honek loturaren bat izan dezake nobelan bertan Amaia Ezpeldoi detektibeak ikergai duen auziaren nolakotasunarekin. Izan ere, lehen bost nobeletan, Joseba Gabilondok adierazi bezala," detektibeak ikerketa aurrera eraman ahala, kasuek dimentsio nazional bat azaleratzen dute; bilbe nazional zabalago bateko hariak dira.
|
|
|
Iragana zuten gogoan, dudarik ez, gaurko oraina ahalbideratu duen iragan hits hura. Garai berriak heldu zaizkigu, borroka
|
bide
berriak dira nagusi gaur gure artean, baina Euskal Herriak zuloan segitzen du, arrotzen menpe, zanpaturik, kolonizaturik... Haatik, euskaldunok ez gara erresistitzeko bakarrik sortu, irabazteko baizik, eta horren urrun ez den zorioneko egun batean haizeak libre ferekatuko ditu Baionatik Tuterara eta Mauletik Bilbora, nonahi, herri guztietan, airoski eskegiko ditugun ikurrinak.
|
|
|
bi bakarrizketen bitartez istorio bakarra zeharkatzea, autore garaikide ezagun baten estiloa neureganatzea eta Ediporen tragedia famatua beste modu batean kontatzea. Beti izan baita aberatsa trabak jartzea idazketari, sorkuntzan
|
bide
berriak bilatzeko.
|
|
|
Martinezen ikerketa hura 2004ean argitaratu zen PNAS aldizkari ospetsuan, eta berritzailea izan zen, mintzamena ikertzeko
|
bide
berri bat ireki baitzuen. Martinezek berak kontatu du nola:
|
|
|
Baina ez horretarako bakarrik: " Sinestesia ikertzeak zentzumenak hobeto ezagutzeko zantzuak ematen dizkigu, eta, ezagutza horretan oinarrituta
|
bide
berriak sor daitezke, sistema sentsorialen gutxiegitasunak gainditzeko".
|
|
2020
|
|
|
Baina Barriola, Lino Akesoloren arabera: " Idazle onekin euskal teatroa
|
bide
berria urratzen asiko da. Artean baño goragoko gaiak, gizarte berrien maillakoak".
|
|
|
Ildo horretan, Paul Ricoeuren ekarpenak (2000) garatuko zuen Dilthey zein Gadameren proposamena, eta eskoletan irakurketa, idazketa zein testu iruzkinak lantzeko
|
bide
berriak ireki zituen.
|
|
|
Bistan da zinema gaur egungo mitologia dela, eta Kasandra leihoan liburuan irakurleari horri buruzko gogamena lantzeko
|
bide
berriak eskaini nahi nizkion beste behin. Irakurraldi horretarako, gozatzearekin batera, zer pentsatua ere eman nahi nion balizko irakurle horri eta bere esperientzia aberastu.
|
|
|
Ildo horretan, arestian aipatu Paul Ricoeuren ekarpenak garatuko du Diltheyren proposamena, eta eskoletan irakurketa, idazketa zein testu iruzkinak lantzeko
|
bide
berria lantzeko aukera irekiko du.
|
|
|
bide ertzak astinduz
|
bide
berriak eraikitzeko.
|
|
|
Hori bai, jada ez gara lehengo berak, Jon ez da autokarabanan sartu zeneko bera. Ni ere ez naiz lehengoa, berarekin batera
|
bide
berriak amesteko eskifaiaren parte sentiarazi nauelako, eta nahiz eta Kapuscinkiren erretrobisoreak geografia nozio subjektiboa dela iradoki, erretrobisore berean islatzen dira ere berriak.
|
|
|
Eta ildo horretan, marxismotik planteatzen ziren, goian esan bezala, beste proposamen berritzaile eta antinperialistak: ezagunenak Txilen, batik bat, non boterea eskuratzeko gizarte
|
bide
berria jorratze bidean zegoen, eta Txinan, non Kultur Iraultza deitutakoa hasi zen zabaltzen. Halaber, Sobiet Batasunak eraginda, kritika bat zabaldu zen aurreko agintari sakralizatuen aurka eta, nolabait, sekularizazioetara ere jotzea izan zen orduko hautua.
|
|
|
UpToDateren gainbehera eta desagerpena ez zituen bikote krisi batek eragin. Gizartearen eta moda industriaren bilakaerak, mende hasierako ekonomia krisiak, kontsumo gidalerroen aldaketak esklusibotasunetik emulaziora, informazioaren hazkunde ultra esponentzialak, kazetaritza eta edizio tradizionalen iragazkirik gabe komunikatzeko
|
bide
berriek sare sozialak, community managerak, hitzen erosketak, Cristiano Ronaldo edo Kim Kardashian bezalako estilo eredu berriek UpToDateren estilotik argi urtetara zeudenak... Azken finean, denboraren, zahartzearen, Historiaren ondorioz UpToDatek bere izenaren mailan egoteari uzten joan zion, eta salmentek behera egin zuten.
|
|
|
Ohituta nengoen oso gaztetxoak ginenetik elkarrekin egoten, bion sekretutxoak partekatzen eta adiskidetasunaren berotasuna zer den berari esker sentitzen. Baina institutukoak amaitu zirenean, bakoitzak
|
bide
berri bati ekin zion: nik nire betiko Bilbon, eta Argik urteekin hainbeste maite izango zuen Bartzelonan.
|
|
|
Gaitza konpontzeko Estatuak eskura jartzen dituen bideak erabiltzeari buruz, nik ez dut halako
|
bideen
berririk. Luzeegi jotzen dute eta gizon baten bizitza joango da tartean.
|
|
2021
|
|
|
Baina abiatzekoak zirelarik euriteak etorri ziren, hain harrigarri eta handiak, non bazirudien Jainkoak ahantzia zuela Mundua urez berriz ez suntsitzeko Noeri egin agindua; zeren Cauterets horretako etxola eta aterpetxeak oro hainbertzeraino bete zituzten urek, non ezinezkoa izan baitzen han gelditzea. Espainia aldetik helduak ahal izan zuten bezala itzuli ziren mendietan gaindi, eta
|
bideen
berri zutenak izan ziren hartatik libratzen ongien ibili zirenak. Baina frantses zaldun eta damak, pentsatuz Tarbesera handik jin bezain aise itzuliko zirela, hain haziak kausitu zituzten erreka txikiak, non doi doi iragan baitzitezkeen.
|
|
|
Orain arte adostutako komertzioa baino ez zuten onartuko, baina gure anaien burugabekeria ikusita, ziur asko onartuko dutela komertzio
|
bide
berria. Ongi pentsatuta, Ghanako merkatariak larri dabiltza eta nik neuk hango merkatariei eta erregearen mandatariei entzun diet galdetzen basamortuko beste biderik ez ote zegoen hemengo produktuak eramateko.
|
|
|
Horrelako klimax ideologikoraino helduta, eta ohiko eleberrian ez bezala errazago baitu honek topikoekin haustea eta irudimenezko
|
bide
berriak urratzea, zail izaten du narrazio hagiografikoak kontrasteen konplexutasuna eta aberastasuna mantentzea. Urek ezinbestean iritsi behar izaten dute-eta bai idazleak eta bai irakurleak aldez aurretik ezagutzen duten laku miresgarrira.
|
|
2022
|
|
|
Hi inguru latz hori menperatzen hoala edo saiatzen haizela ematen dik.
|
Bide
berriak bai, aurkitu dituk, bizia jokatuz bada ere. Eta jakintza baduk harremanetan sartzeko, naturarekin bat izan eta ezagutuz aldatzeko.
|
|
|
Ibili bazabiltzak, gertakizunekin ametsak egiaztatuz. Herri zahar horiek
|
bide
berriak irekiko ditiztek. Guztion lana ditek bizitza edertzeko.
|
|
|
|
Bidean
berriz, bide berrian: Costa Rica utzi eta Panama aldera gaur gauean bertan, autobusez.
|
|
|
Bidean berriz,
|
bide
berrian: Costa Rica utzi eta Panama aldera gaur gauean bertan, autobusez.
|
|
|
Esan nahi nuen zure kabuz bide bat aurkitzea zela... Gainera, ez dago
|
bide
berririk kanpora joateko."
|
|
|
Clunyko abadiaren eraginez ospitaleak, elizak eta monasterioak eraiki ziren Jaka eta Orreagako bideetatik. Antsoren diru emateak
|
bide
berriko herrietan Elizaren eraikinetan laguntzen zuen. Gainera, Donejakue bide berria ofiziala eginez, gaskoiekin eta frakoekin birpopulatu zituen hiriak, ondorioz ondasunak erakarriz.
|
|
|
Antsoren diru emateak bide berriko herrietan Elizaren eraikinetan laguntzen zuen. Gainera, Donejakue
|
bide
berria ofiziala eginez, gaskoiekin eta frakoekin birpopulatu zituen hiriak, ondorioz ondasunak erakarriz.
|
|
|
Ertaroan, garagarno ekoizpenak eta kontsumoak
|
bide
berria haru zuen, lupuloa gehitzean. Lore horrek ematen dio edariari mikaztasun ezaugarri hori, eta propietate kontserbatzaileen eraginezaskoz denbora luzeagoan iraun zezakeen.
|
|
|
―Hilaren 19an Ernesto Kulturguneak programazioaren lerro berri bat abiatukodu. Emakume zientzialarien argitan izenarekin, eta Wolfram etxeko Gala Aiestaranek koordinatuta eta gidatuta, programa berri honek kultur etxeak zientziaren dibulgaziorako egiten duen lanean sakonduko du, STIP rekin batera martxan duen Zientziaren
|
bide
berriak elkarlanera gehituko baita.
|
|
|
Aspaldiko hiri eta herrien ondoan frankoek eta gaskoiek auzoak eraiki zituzten han bizitzeko eta beren tailerrak eta dendak jartzeko. Europatik kultur eta ekonomia
|
bide
berriak ireki zituzten. Antzinakoa, nekazaritza inguruko ekonomia bazen, orduan eraikuntza, merkataritza eta industriak indartu ziren eta berauek nekazal ekonomia ere indartu zuten.
|
|
2023
|
|
|
Aristoteles zen autoritate nagusia, baina, Aristotelesen filosofia ikuspegi askotatik azter zitekeen: Erfurt eko unibertsitatean Ockham go Gilermoren nominalismoak eta
|
bide
berriak (via moderna) indar handia zuten. XIV. mendean bi joera nabarmendu ziren filosofian:
|
|
|
Nominalisten (Ochham eko Gilermo, Riminiko Gregorio, Pierre d´Ailly)
|
bide
berria. Bide Berriaren ordezkarientzat, errealitatearen hautemate sentikorrak ez zuen errealitate unibertsalaren berri ematen; pentsamendu abstraktura eramaten zuen; unibertsalak ez ziren entitate errealak; kontzeptu orokorrak abstrakzioen emaitza ziren, eta ez zuten errealitate askerik; zentzuek hautematen zutena eta erreala zena gizaki indibiduala zen; unibertsalak objektu partikular anitzen etiketak ziren; hautemateen anizkoiztasunetik kontzeptu orokorretara pasatzea arrazoiaren ekintzaren emaitza zen, ez besterik.
|
|
|
Adiskidantzak, maitasun istorioak edo harremanak bukatzen zirenean, ordulariak zerotan jartzea komeni zitzaigun, balizko
|
bide
berriak irekitzeko apailatzeko. Izakiok horrelakoxeak ginen.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, nerabezaroan ondo sartuta izan arte bizirik segitu zuen nigan pailazoekiko ilusioak. Helduarora iritsi eta gurasoek niretzako aspalditik moldatuta zuten bizitza erosoari uko egin eta
|
bide
berriak urratu nituen, ingeniaritza ikasi eta nire kasa telekomunikazio alorreko enpresa sortuaz. Eta bizitzaren ur handietan sartuta, nire izerdiz enpresa aurrera ateratzea lortuagatik, beldur nintzen ez ote zen pailazoekiko gogo samur hura nigan betirako lokartua geratuko, haurtzaroko lorategi berreskura ezinenetara aldenduko.
|