|
2001
|
|
|
halabeharrez existitzen denak errealitate forma garaiena du. Beste
|
bide
berria agintzen zaigu, baina azkenean alboko bidezidorretik betikora itzultzen gaitu. Eta froga ontologikoak balio ez duenez, kosmologikoak ere ez.
|
|
|
Halako batasun sistematikoaren printzipioa objektiboa ere bada, nahiz era indeterminatuan izan (principium vagum), ez printzipio eratzaile gisa zerbait bere objektu zuzenari dagokionez determinatzearren, baizik eta oinarri esakune erregulatzaile eta maxima soil gisa arrazoimenaren erabilera enpirikoa adimenak ezagutzen ez dituen
|
bide
berriak irekiz amaigaberantz bultzatzearren eta finkatzearren, inoiz, ordea, erabilera enpirikoaren legeen aurka egin gabe (A680/ B709 (E513)).
|
|
|
Bekatu egin ondorengo ongiak zera esan nahi du: nahiz eta guk Jaungoikoa utzi, Espiritu Santuak dei egiten digula inoiz etsi gabe, gure gaiztakeriak maitasunez estaliz, beti
|
bide
berri on bati ekin diezaiogun lagunduz.
|
|
2004
|
|
|
Hala ere, ordura arte indarrean zeuden ikuskerak hankaz gora geratu ziren anatomian eta, bereziki, astronomian garai haietan egin ziren aurkikuntzekin. Eta, horrez gain,
|
bide
berriak jorratzeko moduak irauli egin ziren. Orduan jaioko ziren gaur oso sinpleak eta eztabaida gutxikoak iruditzen zaizkigun zenbait ideia.
|
|
|
Bidaiatzeari ekin bai, baina ez noraezean ibiliz, ez ahal iritzira hona edo hara joz, baizik eta egitasmo bati jarraitzeko erabaki sendoaz. Hor dugu, bada, Descartes bere segurtasunak eta erosotasunak atzean utzita eta bidaiariaren artegatasuna eta sosegurik eza bere gain hartuta sustrai sakonagoen eta sendoagoen bila,
|
bide
berriak urratzen hasteko gertu eta asmo garbiak daramatzala buruan. Ikasi, bai, baina bere barruan eta munduko liburu handian ikasi... ez liburu sakratuetan, ez garai bateko filosofoek idatzitako testu idortuetan, ez inolako abantailarik eskaintzen ez duen zientzian.
|
|
|
Xavier Zubiri dugu galdera horiei erantzuteko
|
bide
berri emankor bat proposatu zuena, J. L. Arangurenek, I. Ellacuriak eta bestek gero modu batean edo bestean jarraitu dutena. Datozen orrialdeetan Zubiriren pentsamendua laburbiltzen ahaleginduko gara.23
|
|
|
Balio sozialen garrantzia eta berauen arteko hierarkia azpimarratu izana zor zaio" balioen eskolari", zeinaren filosofia etikoak
|
bide
berriak zabaldu baitzizkion etikaren zimendatzeari.
|
|
2005
|
|
|
Prozesu honek, baina, ez du amaierarik ezagutzen eta egiaz ezin du ere horrelakorik ezagutu, ze honek gizakiaren beraren amaiera suposatuko luke. Nahiz eta batek bere perspektiba propioa asko landu eta besteenarekin asko aberastu, beti izango du zerbait berria ikasteko eta beti irekiko zaizkio
|
bide
berriak bere burua oraindik gehiago osatuz joateko. " Perspektiba bakoitzak beti aurkitzen du berria den zerbait" eta, honengatik," ezinezkoa da munduan aditzera ematen den gizadiaren espiritua perspektiba kopuru mugatu batekin erabat ezagutzea" 120 Hala ere guk hemen azpimarratu nahi dugun ideia, bestelako aspektuen garrantzia ukatu nahi gabe, hizkuntzak honetan guztian duen funtzioarekin loturikoa da.
|
|
|
Vossler, E. Sapir, B. L. Whorf) lotuta agertzen zaigu, eta baita egungo sozio-linguistikarekin eta antropo linguistikarekin ere. ...zken batean, abiapuntu bat da diziplina horientzat guztientzat ze, egiaz, berau hizkuntz erlatibitatearen printzipioaren185 lehen formulazio sistematikotzat har daiteke186 Humboldt, azken batean, pertsonalitate bat da hizkuntzalaritzan; zentzu honetan, E. Coseriuk" linguistika orokorraren sortzaile" bezala kontsideratzen du eta H. Gipper ek, gainera," ikerketa linguistiko modernoari
|
bide
berriak adierazi zizkion hura" bezala187 Hizkuntz kontzepzioari emandako" biraketa kopernikar" haren ondorioak, bigarrenik, antzeman daitezke ere hizkuntzaren filosofian eta pentsamendu hermeneutikoan: M. Heideggerrek, adibidez, Kawi hizkuntzari buruzko haren" Sarrera"() goraipatzen du eta baita bere hizkuntz estudio propioen abiapuntu bezala hartzen188 Antzeko zerbait gertatzen da H. G. Gadamerrekin ere, zeinek hizkuntzaren naturaltasuna —hark bezala— hizkuntzen aniztasunaren perspektibatik behatzeko beharra ikusten duen189 Gure autorearen hizkuntz ideiek, bestela, badute ere jarraipenik K. O.
|
|
2006
|
|
|
Ikaspen horren ondorioz garatu du Zeusek, hain zuzen, gatazkak iragartzeko eta saihesteko sistema: boterea banatzeko
|
bide
berria sortu du eta, indarra salbuespen bihurturik —Tifoi eta Diganteak irauli zaizkionean bezala, indarra gertakari larrietarako utzirik—, jainko andere guztien adostasuna bilatu du Biltzarrean57.
|
|
2009
|
|
|
Baliteke hainbat plegu desberdinetan agertzea eta hainbat elementutan eraginik izatea: ...ktuen disoziazio bidez, balorazio eremu bat atxikitzearren, nozioak edota teknika terapeutikoak ordezkatzea, pertsonaien estatusean aldaketak gertatzea, esku hartze instituzionalaren eremuan eraldaketak gertatzea; b) kontzeptuak eratzeko etapen analisia —horrela gertatzen da, adibidez, histeriaren nozioarekin—; c) eragozpen izan daitezkeen edo, bestela, kontzeptu edo metodo bat eratzean,
|
bide
berriak urra ditzaketen irudizko elkartzeen, balio moral eta afektiboen deskribapena. Dena dela, Canguilhemen epistemologian, jakite pleguen analisiaren xede nagusia bestelakoa da:
|
|
|
Alemaniak, Nietzschek dioenez, zibilizazioaren desgrazia handienak daramatza bere kontzientzian. Europak bere bidea bilatu nahi izan duen guztietan,
|
bide
berri bat eraikiz, hara hor non alemanak agertzen diren behin eta berriro eta pikutara bidaltzen dituzten zerbait berria sortzeko aukera berri guztiak. XVIII. mendean Ingalaterran eta Frantzian ekintzaren eta pentsamenduaren era zientifiko berri bat deskubritzen denean, Alemaniak filosofia kantiarra ipintzen du zirkulazioan.
|
|
|
Nietzsche, beraz, mendebaldeko metafisikaren barruan kokatu beharrean gaude. Bere metafisika, ordea, ezin da mendebaldeko metafisika orokorrarekin alderatu,
|
bide
berri batera zabaltzen gaituelako.
|
|
2010
|
|
|
Horregatik, Hallidayk eta Hymesek, hurrenez hurren, zera diote: ...kuntza ezagutzearen eta berori nola erabili jakitearen arteko bereizketa, egiaz, terminologikoa da soilik";" Gizabanakoen arteko komunikazioa ezinezkoa da, baldin eta —gramatika arau berberez gain— elkarrizketa arau berberak partekatzen ez badira" 97 Horrela, bada, hizkuntz konpetentzia, hor, ez da gramatikala soilik, baizik eta baita komunikatiboa ere; eta, jakina, horrek
|
bide
berriak irekitzen dizkio didaktika linguistikoari. " Paradigma aldaketa" horrekin, finean, hizkuntz irakaskuntzak espezializazio fase emankor bat gainditzen du, eta —Gonzalez Nietok adierazi bezala— hizkuntz ezagutza eta erabilera gehiago lotuko dituen betiko diziplinartekotasun humanistikoari heltzen dio berriz ere98.
|
|
|
Kontua da bi lege horiek —zeinek ez duten inolako irakurketa ideologiko politikorik onartzen— ez direla hainbeste ikerketa linguistikoaren aztergai, baizik eta batez ere hizkuntzalaritza osoagoaren abiapuntu. Eta horrekin Weisgerberrek ikerketarako
|
bide
berriak irekitzen dizkie, halaber, ikuspuntu ezberdinetatik hizkuntzaz ere arduratzen diren bestelako giza eta gizarte zientzia guztiei.
|
|
|
Gaur jakin badakigu Humboldt ez dela bakarrik linguistika orokorraren sortzailea, baizik eta baita ere ikerketa linguistiko modernoari
|
bide
berriak erakutsi zizkion hura28.
|
|
2011
|
|
|
Paradigma holografikoak linealtasuna hausten du, erreala adierazteko printzipiotzat ez lekutasuna edo zati osotasuna hartzen dituenean. Dena bihur daiteke, modu horretara,
|
bide
berri; begirada itzuli eta zerbait berria aurkitu, eta gero berriro eta berriro, izatera hurbiltzea inoiz ahitzeko itxaropenik gabe.
|