|
2001
|
|
|
Baserrirako atea zabaltzearekin batera, eskua kisketean dudala oraindik,
|
bi
txakur alsaziarrak ikusi ditut zaunk zaunka eta galapan datozela. Beldurturik gelditu naizenean, belarri batetik besteraino dituzten hortzak erakutsiz inguratu naute biek, estereoan marmarrean.
|
|
|
Hurbileko senidea nintzela esan nionean mesfidantzaz begiratu zidan, baina amore eman zuen. Gelaren aurrean
|
bi
txakur zeuden guardia egiten. Batak aurikularrak jantzita zeuzkan eta, egiten zituen imintzioengatik, pil pilean zegoen partidaren bat entzuten ari zen.
|
|
2004
|
|
|
Scarie k bitan banatzenditu hizketa ekintzen erregelak: erregela konstitutiboak hizketa ekintza hori egiteko beharrezkoak dira, erregela horiek betetzen ez badira ez da hizkcta ekintza hori egitcn, alegia (nik bihar (13) esaten badut
|
bi
txakurren aurrean, ez naiz txakur horiek ezkontzen art, nik ezbaitut horretarako ahalmenik, eta ezin baitira bi txakur ezkondu). Erregela erregulatzailebat betetzen ez badugu, hizketa ekintza egin egingo dugu, baina hizketa ekintza hori, zorigaiztokoa?
|
|
|
Scarie k bitan banatzenditu hizketa ekintzen erregelak: erregela konstitutiboak hizketa ekintza hori egiteko beharrezkoak dira, erregela horiek betetzen ez badira ez da hizkcta ekintza hori egitcn, alegia (nik bihar (13) esaten badut bi txakurren aurrean, ez naiz txakur horiek ezkontzen art, nik ezbaitut horretarako ahalmenik, eta ezin baitira
|
bi
txakur ezkondu). Erregela erregulatzailebat betetzen ez badugu, hizketa ekintza egin egingo dugu, baina hizketa ekintza hori, zorigaiztokoa?
|
|
2007
|
|
|
1960ko abuztuaren 19an, Sputnik bidali zuten, eta hark, bere baitan,
|
bi
txakur, bi arratoi, berrogei sagu eta hainbat landare espezie zeramatzan. Egun bat egin zuten espazioan, eta guztiak bizirik itzuli ziren.
|
|
|
Kafea bezain beltza, argazkian ikusi genuen bezala, begi gorriduna, zaharra. Vodka baino lehen beste
|
bi
txakur izan zituzten: Whisky eta Gin.
|
|
|
Abereek pentsatzen dute? Aski da
|
bi
txakur txiki olgetan ikustea, zenbat arau, kortesia figura, errito darabilten ezagutzeko, kultura bat harrigarri landu eta arrafindua. Alabaina, hizkera horiek eta pentsaera horiek ez dute baiesten ala ezesten, ez dute barnebiltzen judizioa, egia edo faltsuaren lekua ez dute zermugatzen.
|
|
2008
|
|
|
Etxean bazkaltzen hasi zirelarik, baina, don Hipolito etorri, atera deitu, egiten ari zenaz ziur zirudien maisuak, etxeko
|
bi
txakurrak zaunka ari zitzaizkion arren, eta Nazario irten zen.
|
|
|
maisuak, ondorioz, biharamunean eskolari berrekiteko erabakia hartu zuen? eta herritarrak, baita etxeko
|
bi
txakurrak ere. Azkenean, etxetik hurbil zegoèn zuhaitz tantai batean azaldu zen Beñardo, Nazario eta Ismael anaia bilatzeko beste saio bati ekiten ari zitzaizkiola?
|
|
|
Artzain bat,
|
bi
txakur
|
|
|
Lortutako garaipenari esker, Pello Segurolak
|
bi
txakur izango ditu finalean: bata, Alai eta bestea, Artzai.
|
|
|
Azken bi urtetako Gipuzkoako txapelduna da Pello Segurola (Matxinbenta, 1969). Aurten
|
bi
txakurrekin iritsi da finalera, Artzai rekin eta Alai-rekin.
|
|
|
|
Bi
txakurrekin ariko zaren lehen aldia izango al da?
|
|
|
Etxean bazkaltzen hasi zirelarik, baina, don Hipolito etorri, atera deitu –egiten ari zenaz ziur zirudien maisuak, etxeko
|
bi
txakurrak zaunka ari zitzaizkion arren– eta Nazario irten zen.
|
|
|
Beñardo ez zen hiru egunetan etxean azaldu, eta ez zuen inork aurkitu, atzetik ibili arren apaiza, maisua, etxekoak, ikaskideak –bigarren egunean, nolanahi ere, zortzi urteko ikaskide bat galdu zen bilaketan, eguerdian etxean azaldu ez eta ilunabarrean aurkitu zutena: maisuak, ondorioz, biharamunean eskolari berrekiteko erabakia hartu zuen– eta herritarrak, baita etxeko
|
bi
txakurrak ere. Azkenean, etxetik hurbil zegoèn zuhaitz tantai batean azaldu zen Beñardo, Nazario eta Ismael anaia bilatzeko beste saio bati ekiten ari zitzaizkiola...
|
|
2009
|
|
|
Atzean utzi genituen neska eta bere
|
bi
txakurrak eta aterpearen bukaerara heldu ginen, Charly kafetegiaren parean. Hura urte guztian egoten zen irekia.
|
|
|
Hala, bada, hantxe zeuden hiru anai arrebak: alboetan, Adaren esku banari eutsiz eta putz eginez, Domingo eta Maria Bibiana; erdian, Ada; aurrez aurre, berriz, ama; eta haiei begira,
|
bi
txakurrak, Mendi eta Sasi, erne orduan ere, gertatzen zen guztiari adi; ama ere ezin erneago zegoen, ordea, eta, Domingo eta Maria Bibianaren erreakzioaz ohartu zenean, nora ezean bezala geratu zen; eta ohartu zenean, halaber, kontu hartan urrunegi joan zela, markesa andereak bere alaba Nataliaren exorzismoarekin zentzuaren marra iragan zuen bezala, ez ote zen bera ere Adarekin berdin ari??, atze... hezitzailea zen batez ere une hartan, Adari lezio on bat eman behar ziona, neskak mutilen aurrean gorde beharreko lotsa behin betiko ikas zezan; lezio hark, gainera, ondorio praktiko bat behar zuen, praktikarik gabeko teoriak beti geratzen baitira hankamotz, ongi baino hobeto zekien hura Regina Aldasorok:
|
|
|
Aurretik gertatuak berarekin zerikusirik ez balu bezala, guztiaz ahaztuta zegoen Maria Bibiana, antza,
|
bi
txakurrekin jolasean: etorri Mendi, etorri Sasi?
|
|
|
–Bai,
|
bi
txakur ere baditugu: Moncayo eta Palafox.
|
|
|
Nikolai airos atera zen estutasun hartatik, baina hura baizik ez zuen, ausaz, buruan biraka: norbait garbitu beharra zuela, gizonik ezean, txakurren bat gutxienez; edo bi; zer ziren, bada, etxeko
|
bi
txakur puta haiek, beren zaunkekin eta nornahi molestatzen zutenak, baita desordurik desorduzkoenetan ere?; galde ziezaiotela, bestela, berari, nola esnatzen zuen gauero gauero txakurren zaunka atergabeak!; gau hartan, baina, ilargia etxeko zuhaitz garaien adar sareetan harrapatutako arrain argitsua iduri?, aurreko gauetan ez bezala, zeinetan ohean geratzen baitzen loak berriro hartu arte, jaiki ... gaueko guardia:
|
|
|
Moncayo eta Palafoxen txanda zen: lehenik, Moncayoren etxolarantz abiatu zen, eta gero, Palafoxenerantz; izeba Ernestinak Domingori arestian esandako hitzak ederki aplika zekizkiekeen
|
bi
txakurrei, haiek ere etxekotzat baitzuten, antza, etxetik alde egina: haien jauziak eta haien miazkadak, Domingo hurbildu zitzaienean!; bakoitza bere estiloan eta bere moldean, jakina, Moncayo ongi ikasia baitzen, aurreko hanka ematen ere iaioa, Palafox ez bezala, zakarragoa eta basatiagoa zena; Domingo zeharo hunkituta zegoen, haren irriak eta haren esker erakutsiak ez zuten besterik adierazten, txakur bakoitzari barailetatik heldu eta buruan musu bat ere ematerainoko ahaleginean?, hain zen magikoa memento hura, txakurrei esker, haien bihotzei eta haien maitatzeko ahalmenari esker?
|
|
|
ekar zitzala eta hezi alemaniar ardi txakur bi, eta lorezainak ekarri, amona Ursulak haiei izena jarri. Mendi eta Sasi? eta, handik aurrera, lorezainarekin batera, noiznahi zaintzen zituen berak ere
|
bi
txakurrak bertatik bertara, nahiz eta bere kuttuna Mixmix zen, Regina enean zituztèn katuetatik, dozena erdi bat guztira?
|
|
|
etxekoek ere, berak bezalaxe, apenas egin zutela lorik; eta pentsarazi zion, halaber, errudun sentitzeko motibo bat baino gehiago baitzuen?, bezperan portura joan aurretik etxetik pasatu behar zuela, aita eta bien artean gertatutako liskarraren bertsioa emateko eta haiek, ama izebak eta bi arrebak? lasaitzeko, ahal neurrian; Domingo, beraz, burutazio haietan murgilduta egon zitekeen, etxeko txakurren parera iritsi. Mendi eta Sasi hiltzean beste
|
bi
txakur ekarri zituen Nazariok, eta hauek saltoka eta zaunkaka hasi zirenean.
|
|
|
bulldogak, pointerrak, san bernardoak? baita altsaziarrak ere, orbetarrak!?, Mendi eta Sasi bezalakoak; hura baitzen kontua, pilotuaren irriak Mendirena oroitarazi ziola, edo Sasirena, beharbada, hain ziren antzekoak
|
bi
txakurrenak, Adaren esanetan?; gero, pilotua joan zen eta, anai arrebak gurasoak zeudèn tokirantz abiatu zirenean, Adak Domingori galdetu zion:
|
|
|
Eta haurrez inguratuta ikusten dituzunean, kezkagarria dela ere irudituko zaizu. Baina oso gauza bitxia eta ezohikoa da arraza honetako
|
bi
txakur elkarrekin borrokatzen edo haserre ikustea; hori ia ezinezkoa da beste txakur arraza batzuetan.
|
|
|
–Bai,
|
bi
txakur ere baditugu: Moncayo eta Palafox.
|
|
|
Nikolai airos atera zen estutasun hartatik, baina hura baizik ez zuen, ausaz, buruan biraka: norbait garbitu beharra zuela, gizonik ezean, txakurren bat gutxienez; edo bi; zer ziren, bada, etxeko
|
bi
txakur puta haiek, beren zaunkekin eta nornahi molestatzen zutenak, baita desordurik desorduzkoenetan ere?; galde ziezaiotela, bestela, berari, nola esnatzen zuen gauero gauero txakurren zaunka atergabeak!; gau hartan, baina –ilargia etxeko zuhaitz garaien adar sareetan harrapatutako arrain argitsua iduri–, aurreko gauetan ez bezala, zeinetan ohean geratzen baitzen loak berriro hartu ar... Grigorik... hari ziria hobeto sartzeko asmoz irten baitzen, apika, haren silueta ilargiaren argipean nabarmen.
|
|
|
Moncayo eta Palafoxen txanda zen: lehenik, Moncayoren etxolarantz abiatu zen, eta gero, Palafoxenerantz; izeba Ernestinak Domingori arestian esandako hitzak ederki aplika zekizkiekeen
|
bi
txakurrei, haiek ere etxekotzat baitzuten, antza, etxetik alde egina: haien jauziak eta haien miazkadak, Domingo hurbildu zitzaienean!; bakoitza bere estiloan eta bere moldean, jakina, Moncayo ongi ikasia baitzen, aurreko hanka ematen ere iaioa, Palafox ez bezala, zakarragoa eta basatiagoa zena; Domingo zeharo hunkituta zegoen –haren irriak eta haren esker erakutsiak ez zuten besterik adierazten, txakur bakoitzari barailetatik heldu eta buruan musu bat ere ematerainoko ahaleginean–, hain zen magikoa memento hura, txakurrei esker –haien bihotzei eta haien maitatzeko ahalmenari esker– bizitzen ari zena:
|
|
|
Zamaontzian nola edo hala lo egin ondoren, bere etxerantz abiatu zen Domingo biharamunean, goizeko lehen orduan, egunsentian; behin etxeko iritsita, zelatan egon zen, hogei bat minututan, aita txoferrarekin noiz irtengo; haiek joan zirenean, berriz, sartu eta ate nagusirako bidea hartu zuen; berandu gabe ohartu zen ezen etxeko hiru argi piztuta zeudela –sukaldekoa, salakoa eta bi arreben gelakoa–, eta horrek berriro pentsarazi zion, menturaz, gauez behin baino gehiagotan pentsatu zuena: ...on, halaber –errudun sentitzeko motibo bat baino gehiago baitzuen–, bezperan portura joan aurretik etxetik pasatu behar zuela, aita eta bien artean gertatutako liskarraren bertsioa emateko eta haiek –ama izebak eta bi arrebak– lasaitzeko, ahal neurrian; Domingo, beraz, burutazio haietan murgilduta egon zitekeen, etxeko txakurren parera iritsi –Mendi eta Sasi hiltzean beste
|
bi
txakur ekarri zituen Nazariok– eta hauek saltoka eta zaunkaka hasi zirenean.
|
|
|
ikusiko ez zituen, bada, Mendi eta Sasiren irriak, ederrak baino ederragoak, haiekin jolasten zenean!; eta geroztik sailkatzen hasi zen jendea, berari oroitarazten zizkion irrien arabera: bulldogak, pointerrak, san bernardoak... baita altsaziarrak ere –orbetarrak! –, Mendi eta Sasi bezalakoak; hura baitzen kontua, pilotuaren irriak Mendirena oroitarazi ziola, edo Sasirena, beharbada, hain ziren antzekoak
|
bi
txakurrenak, Adaren esanetan...; gero, pilotua joan zen eta, anai arrebak gurasoak zeudèn tokirantz abiatu zirenean, Adak Domingori galdetu zion:
|
|
|
Aurretik gertatuak berarekin zerikusirik ez balu bezala, guztiaz ahaztuta zegoen Maria Bibiana, antza,
|
bi
txakurrekin jolasean: etorri Mendi, etorri Sasi...
|
|
|
Hala, bada, hantxe zeuden hiru anai arrebak: alboetan, Adaren esku banari eutsiz eta putz eginez, Domingo eta Maria Bibiana; erdian, Ada; aurrez aurre, berriz, ama; eta haiei begira,
|
bi
txakurrak, Mendi eta Sasi, erne orduan ere, gertatzen zen guztiari adi; ama ere ezin erneago zegoen, ordea, eta, Domingo eta Maria Bibianaren erreakzioaz ohartu zenean, nora ezean bezala geratu zen; eta ohartu zenean, halaber, kontu hartan urrunegi joan zela –markesa andereak bere alaba Nataliaren exorzismoarekin zentzuaren marra iragan zuen bezala, ez ote zen bera ere Adarekin berdin ari? \... hezitzailea zen batez ere une hartan, Adari lezio on bat eman behar ziona, neskak mutilen aurrean gorde beharreko lotsa behin betiko ikas zezan; lezio hark, gainera, ondorio praktiko bat behar zuen, praktikarik gabeko teoriak beti geratzen baitira hankamotz, ongi baino hobeto zekien hura Regina Aldasorok:
|
|
|
Eta Nazario, izeba Ursulak hartutako erabakiarekin ados. ...u urtera– txakurra hil, eta Nazariok agindu zion lorezainari –lana egunez egiten zuèn berrogei bat urteko gizon ezkondua zen hura, hiriburuan jaioa eta txakurretan ere aditua– ekar zitzala eta hezi alemaniar ardi txakur bi, eta lorezainak ekarri, amona Ursulak haiei izena jarri –Mendi eta Sasi– eta, handik aurrera, lorezainarekin batera, noiznahi zaintzen zituen berak ere
|
bi
txakurrak bertatik bertara... nahiz eta bere kuttuna Mixmix zen, Regina enean zituztèn katuetatik –dozena erdi bat guztira– katu beltz bakarra, amonak sarri askotan bere magalera bildu –arrosarioa errezatzerakoan ez zuen hutsik egiten– eta hantxe edukitzen zuena, hamaika fereka eta beste hainbat laztanen artean. Amona Ursulak, beraz, lorategia zuen entretenitzeko, txakurrak zituen, katu beltza zuen... kokazko ardoaren kopatxoak ere bazituen, Marchais doktoreak gomendatutakoak, aita santu Leon XIII.aren bedeinkapenarekin, eta, hala ere, batzuetan, herri-minak hartzen zuen; are gehiago:
|
|
2010
|
|
|
Landare eta lorezaintza haztegi bat du eta baita ehizako txakur bat eta beste
|
bi
txakur zaindari ere.
|
|
|
eguerdian etxegilearekin Parte Zaharreko jatetxe batera joan eta, sinestezina badirudi ere, hantxe agertu zitzaidan Lupus?!?, bukatzen zuen. Gero, Lupusen ordez
|
bi
txakur ekarri genituen??. Pulus, ez da, pulamentuko?
|
|
|
–Nikolaik, zer???. ?
|
Bi
txakurrak akabatu ditu??. Jota gelditu nintzen, izotzak hartua!
|
|
|
eman zizkigun arren. Ate nagusian, haatik, ez nuen zelataririk aurkitu, guztiak baitzeuden, antza,
|
bi
txakurrak hilotz zeutzàn tokian. –Gogoratuko haiz egun honetaz, gogoratuko haizenez, Nikolai!?
|
|
|
etxetik kanpora jaisterakoan hori sentitu nuen behintzat, Nikolaik txakurrekin egin zuèn bidegabekeriaren aurrean zernahi egiteko prest nengoela, baita neure burua arriskuan jartzeko ere, txakurren memoriaren aldeko doako eskaintzan. Behin neureganatu nuen sentipen hura aita Pierrerekin, eta berriro neureganatu nuen une hartan, etxeko
|
bi
txakurrekin. Bazegoen, baina, bi gertaeren artean bere aldea:
|
|
|
Bezperan, katez lotu eta kanpora atera nuen. Batzuetan, izan ere,
|
bi
txakurrak Regina enean askatu eta haiekin ibiltzen nintzen, txakurrena Santos lorezainaren ardura zen, eta Santosek irakatsi zidan haiek trebatzeko modua, agintearen makila esku batean eta malgutasunaren hezur gozoa bestean, makilatik hezurrera eta hezurretik makilara, joko zelaiaren marrak eta arauak (txakurrek garbi baino garbiagoak behar zituztenak) finkatzeko ahaleginean, ezustekorik izan ez ... eta kanpora ateratzen nuen, bestela nekez irteten bainintzen kanpora, kasinora edo elkarteren batera joan ezean, xakean aritzera, halakoetan, xake taula ipar bat balitz bezalakoa gertatzen baitzitzaidan, gogoan neramana eta gogoaren bazter guztiak berotzen zizkidana, baita halako segurtasun bat ematen ere, kaleetan aurkitzen ez nuèn segurtasunaren kitagarri.
|
|
|
Irakasle elbarria, gainera, ez zen eragozpena, ezin baitzen mugitu zegoen tokitik, aulkiaren gurpilak oihaneko landaretzan trabatuta. Egiaz, janariaren zain dauden
|
bi
txakur goseti ematen zuten. Eta bi txakurrak lerde jarioan hasi ziren urpekaria lotzen zuen soka mugitzen sentitu zutenean.
|
|
|
Egiaz, janariaren zain dauden bi txakur goseti ematen zuten. Eta
|
bi
txakurrak lerde jarioan hasi ziren urpekaria lotzen zuen soka mugitzen sentitu zutenean. Sokatira joko batean bezala, biak ala biak sokatik tiraka hasi ziren, ur ilunetatik giza gorputz bat agertu zen arte.
|
|
|
eguerdian etxegilearekin Parte Zaharreko jatetxe batera joan eta, sinestezina badirudi ere, hantxe agertu zitzaidan Lupus...!", bukatzen zuen. Gero, Lupusen ordez
|
bi
txakur ekarri genituen —" ‘Pulus’ ez da ‘pulamentuko’ izena txakur batentzat, eta hauei Mendi eta Sasi deituko diegu", erabaki zuen amona Ursulak—, baina aitak Lupusen falta nabaritu, eta noiznahi egiten zuen bere iruzkina: " Txakur hura, ordea, munduan bakarra zen".
|
|
|
" Nikolaik, zer...?". "
|
Bi
txakurrak akabatu ditu...". Jota gelditu nintzen, izotzak hartua!
|
|
|
hain bat batean berotu zitzaidan odola, non zerbait egin behar nuela bururatu baitzitzaidan... eta hala, zapatak eta galtzak janzten nituela, dardara guztiak errabiaren mende jada, goitik behera egin nuen kanpora, komando buruak bestelako aginduak —estuak bezain zahatzak— eman zizkigun arren. Ate nagusian, haatik, ez nuen zelataririk aurkitu, guztiak baitzeuden, antza,
|
bi
txakurrak hilotz zeutzàn tokian. " Gogoratuko haiz egun honetaz, gogoratuko haizenez, Nikolai!" esan zion buruzagiak, paparretik helduta, ni hara iristean.
|
|
|
heroitasunaren fruitua... etxetik kanpora jaisterakoan hori sentitu nuen behintzat, Nikolaik txakurrekin egin zuèn bidegabekeriaren aurrean zernahi egiteko prest nengoela, baita neure burua arriskuan jartzeko ere, txakurren memoriaren aldeko doako eskaintzan. Behin neureganatu nuen sentipen hura aita Pierrerekin, eta berriro neureganatu nuen une hartan, etxeko
|
bi
txakurrekin. Bazegoen, baina, bi gertaeren artean bere aldea:
|
|
|
Bezperan, katez lotu eta kanpora atera nuen. Batzuetan, izan ere,
|
bi
txakurrak Regina enean askatu eta haiekin ibiltzen nintzen —txakurrena Santos lorezainaren ardura zen, eta Santosek irakatsi zidan haiek trebatzeko modua, agintearen makila esku batean eta malgutasunaren hezur gozoa bestean, makilatik hezurrera eta hezurretik makilara, joko zelaiaren marrak eta arauak (txakurrek garbi baino garbiagoak behar zituztenak) finkatzeko ahaleginean, ezustekorik iza... Koadro zuri beltzak buruan ez nituenean, ordea, taula beltz bihurtzen zitzaidan buru barrua, eta orduan komeriak.
|
|
2011
|
|
|
Euskal astoak, ardiak, vietnamdar txerria eta
|
bi
txakur hazi eta hezten ditu Jose Inaziok Amasako Goikoetxe baserriaren inguruko zelaietan. Duela bost urte bi txerri vietnamdar txiki ekarri zituen Tolosako Korteta nekazal etxetik.
|
|
2012
|
|
|
Ideia ona da gure maskota honen antzeko adina duen lagun bat aukeratzea. Kasu guztietan,
|
bi
txakurrei maitasuna etengabe emateko pazientzia izatea eta gure lagun zaharrari erakustea esperientzia positiboa dela beretzat. Txakur banari sariak eta laztanak modu positiboan ematea oso garrantzitsua da bizikidetzako lehen asteetan.
|
|
2013
|
|
|
XVII. mendean Espainiako literaturan ohikoak ziren eleberrietako bat da El coloquio de los Perros. Cipion eta Berganza ditu protagonista, udal txakurtegian giltzaperatuta dauden
|
bi
txakur, eta 24 orduz hitz egiteko aukera ematen diete. Bi txakurren arteko elkarrizketan, gizakien inguruko gorabeherak dituzte mintzagai eta gizakien arrazionaltasunari eta animalien irrazionaltasunari buruzko ironia egiten dute.
|
|
|
XVII. mendean Espainiako literaturan ohikoak ziren eleberrietako bat da El coloquio de los Perros. Cipion eta Berganza ditu protagonista, udal txakurtegian giltzaperatuta dauden bi txakur, eta 24 orduz hitz egiteko aukera ematen diete.
|
Bi
txakurren arteko elkarrizketan, gizakien inguruko gorabeherak dituzte mintzagai eta gizakien arrazionaltasunari eta animalien irrazionaltasunari buruzko ironia egiten dute.
|
|
|
Hala, bada, traktorea hartu eta bere lurretako mendi muinoaren gainera joateko ohitura hartu zuenean, etxeko
|
bi
txakurrak ere gibeletik jarraitzen zitzaizkion noizean behin?, berarekin eraman ohi zuen Abdul Alimek irratia. Egun hartan ere halatsu.
|
|
|
Orduan ere, bere lurren mendi muino hartan zegoen Abdul Alim?
|
bi
txakurrak ere hantxe?, Allah guztiahaldunari eskerrak ematen, bizitzan jaso zuèn guztiagatik: bere alor emankor haiengatik eta familiagatik, bereziki.
|
|
|
Ez, okerrago, txakur baten zaunka zen.
|
Bi
txakurren zaunka, akaso. Beren buruen gainean entzun ahal izan zuten, geroz eta gertuago.
|
|
|
«Bazekiten gero sari bat eta sari bat egongo zirela», dio ikertzaileak. Azterketan parte hartu zuten
|
bi
txakurrek babesgarriak eraman zituzten, eta, haiei esker, erresonantzia tuneleko zaratatik babestu zituzten belarriak. Txakurrak eta pertsonak, maitasun harremana Irudia:
|
|
|
Nola egin zenuen ikerketa? Lehen haurrek
|
bi
txakurren irudiak ikusi zituzten. Batek jarrera oldarkorra erakutsi zion kantxari, eta bigarrenak animalia atsegin bati erakusten zion, lagunarteko posizioan.
|
|
|
Hala, bada, traktorea hartu eta bere lurretako mendi muinoaren gainera joateko ohitura hartu zuenean –etxeko
|
bi
txakurrak ere gibeletik jarraitzen zitzaizkion noizean behin–, berarekin eraman ohi zuen Abdul Alimek irratia. Egun hartan ere halatsu.
|
|
|
|
Bi
txakurrek arrunt ongi hartzen zuten elkar; beti jostetan! Haiek bai, elkarri zenbat musu eta balaku!
|
|
2014
|
|
|
Joan zen astean iltzez betetako saltxitxak jan zituzten
|
bi
txakurren egoerak ezinegona sortu du Durangon. Egoeraren aurrean, Durandog elkarteak txakurren aurkako erasoak salatzeko elkarretaratzera deitu du biharko, 12:00etan, Tabiran.
|
|
|
Eta txakurren kontrako erasoen inguruan ere berba egin zuten, ezinbestean. Kaltetutako
|
bi
txakurren jabeei udalak babes ekonomikoa emango diela jakinarazi zuten txakurren jabeek batzarraren ostean.
|
|
|
Joan zen astean iltzez betetako saltxitxak jan zituzten
|
bi
txakurren egoerak ezinegona sortu du Durangon. Joan zen barikuan Durandog elkartea eta Durangoko Udala batzarrean bildu ziren txakurren ordenantzaren inguruan eztabaidatzeko.
|
|
|
Ezinbestean, txakurren kontrako erasoen inguruan ere berba egin zuten. Udalak kaltetutako
|
bi
txakurren jabeei babes ekonomikoa emango diela jakitera eman zuten txakurren jabeek batzarraren ostean.
|
|
|
«Beste txakur bat gerturatzen denean, ordena eman behar da nekatu dadin, etzan dadin; horrela, beste animalia baten aurrean erlaxatuta egoten ikasiko du», aholkatzen du hezitzaileak.
|
Bi
txakurrek elkarrekin paseatzea lortzea da egokiena. Eta animaliak, jarrera arazoarekin batera, kalean beste harburu batzuekin duen harremana tolestea.
|
|
|
Horietatik lautik batek kantxa dute, Maskotentzako Elikagaien Fabrikatzaileen Europako Federazioaren arabera. Familia asko
|
bi
txakurrekin bizi direnez (are gehiago), elikagaien fabrikatzaileek kalkulatzen dute Europan 75 milioi txakur daudela. Hala ere, herrialde horren banaketa desberdina da herrialdearen arabera.
|
|
2015
|
|
|
Katuek ez bezala, nork bere izena izan dute beti txakurrek euskal baserrietan, baina Errekarten ohiturarik ez nonbait. Gaur egun
|
bi
txakur dituzte bertan, biak ere lasaiak eta alferrak, baserria jendearen etengabeko pasaleku bihurtua dagoenez zaunkarik ere inori egiten ez diotenak, egonean egon eta gizendu beste lanik ez duten jan txakurrak alegia. Hauen izenaren berri galdetu nuen bisitan joan nintzen batean.
|
|
|
Joan den urtean bezala, Antonio Alustizak Jai txakurrarekin arratsaldeko lehiaketa irabazi zuen. Bere
|
bi
txakurrak eta Amaiurko Jose Mari Itxilarten bikotea izan ziren azken fasera pasa zirenak. Uharten izan zen Isabel Elizalde, Landa Garapen, Ingurumen eta Toki Administrazio kontseilaria.
|
|
2016
|
|
|
istripua edo ebakuntza kirurgikoa gertatuz gero, arriskutsua da ez jakitea. «Odol transfusioa eta odol talde desberdina duten bi harleren odola nahasten ditugunean,
|
bi
txakurren globulu gorriak eraso eta suntsitu egiten dira», azaldu du Moñizek. Hori ez da normalean gertatzen, baina bai premiazko istripuagatiko transfusioa gertatzen denean.
|
|
|
«Behin esan zidaten txakur eta katuen Twitter eko nire kontua betetzen bazuen ez nintzela serio hartuko idazle eta kazetari gisa.
|
Bi
txakur eta bi katu adoptatuekin bizi da. Blog honetako benetako protagonistak bigarren aukera bat bilatzen eta merezi duten animaliak dira», dio Tuyak bere espazioko aurkezpen gutun gisa.
|
|
|
Irudia: Ricardo Antón eta Biotz, nire txakurra hezten Nire txakurra hezten Nire txakurra hezten Ricardo Antón txakur hezitzailearen lekua da, eta, nola ez, bere meritua ez onartzea!, baita bere txakur biok ere,
|
Biok
txakurra. Antón bere blogean aholkuak ematen ari da oso modu sinplean.
|
|
|
Animalientzako produktuen dendetan hainbat motatako uhalak daude: nailona, larruzkoa, kate formakoa, zabalgarriak, motzak, luzeak, posizio desberdinetakoak, bikoitzak(
|
bi
txakurrentzat), etab. Kasu oso berezietan izan ezik, baldin eta profesional batek kontrakoa frogatzen badu, txakur batekin paseatzeko modurik onena bi metro inguruko uhala izango da beti, eta hori laburtu eta luzatu egingo da, beti ere, nailondarra edo lepokoa baino seguruagoak direlako. Merkaturatzen diren arnes moten artean, komeni da profesional bati galdetzea zein den animaliarentzat egokiena; izan ere, zenbaitekin lortzen da uhaletik baino gutxiago ateratzea.
|
|
2017
|
|
|
Likurgok, erakusteko Lazedemoniakoei zein indar handia zuen ohiturak, hartu zituen
|
bi
txakur gazte, bi orkume ama batenak eta sabelaldi batekoak (Plutarko, Vitae parallelae, I, 16). Eta haietatik bata ohitu zuen betiere etxean barrena, kuzinako eta sukaldeko eltze plateren artean; eta, berriz, bestea hazi zuen kanpoan ehizako orekin batean.
|
|
|
Gero aurrera segitu zuten. Ben Dilseyren ondoan zihoan, hankak arrastaka, Lusterrek beren aurrean egiten zituen pailazokeriei begira, euritakoa eskuan zuela eta lastozko sonbreiru berria eguzkitan lotsagabeki okerka,
|
biak
txakur txiki bizkorra eta hari begira dagoen txakur handi tontoa balira bezala. Langara ailegatu eta barrura sartu ziren.
|
|
|
Eta
|
bi
txakurrak ez badira, ondo konpontzen?
|
|
|
Gauza jakina da zernahi esperientzia edo proba egiten dela abere batzuekin jendeen osasunari buruz, bereziki eritasun edo gaixotasun kondu. Hala nola jakiten den Malinois arrazako
|
bi
txakurrek, Thor eta Nikios, egin duten balentria edo asmaketa. Bularreko minbizia duten emazte batzuri kausitu diotela sudur puntaz eritasun hori.
|
|
|
Bularreko minbizia duten emazte batzuri kausitu diotela sudur puntaz eritasun hori. Geroztik, entsegu hori egin ondoan,
|
bi
txakur hoik gastatuki bizi dira, pentsatuz geroan ere hain segur hoien beharra izanen dela uste baino gehiago. Nork daki? M.P.
|
|
2018
|
|
|
txakurrek (eta katuek) ere pairatzen dute alzheimerra. Izan ere, 15 urtetik gorako
|
bi
txakurretatik batek gaixotasun hori du, teknikoki disfuntzio kognitiboaren sindromea deritzona, eta horrek eragiten du pertsona zaharra despistatzea, oroimen galerak izatea, desorientatzea eta, batzuetan, ez onartzea bere gizaki maitea. «Gertatzen dena da maskotaren garuna inboluzionatzen hasten dela, atzera joaten», dio Adrián Aguilera albaitariak.
|
|
|
Parkeaz eta trenbide loturez haraindi, Martarekin elkartzeko bidean, Kugelbahn aurrean bukatzen den paseotik dator Añes. Lanbide eskolako hiru gazte, lan jantzi urdinez, elkarren ondoan banku batean eserita daude, aurpegia eguzkitan dutela ogitartekoa jaten.Trenbideen azpiko pasabidearen beste aldean, adineko gizon baten inguruan saltoka eta zaunka ari dira
|
bi
txakur. Gereziondoen adar finetan lore begiak eta lehen loretxo zuriak hazi dira.
|
|
|
Familia ugaria zen, bost seme alaba gehi
|
bi
txakur.
|
|
2019
|
|
|
Bestearen jabeak bai, eskerrak. Hala ere, antzekotasunaz hitz egiten hasi eta deskubritu genuen sabelaldi berekoak zirela
|
bi
txakurrak. Ez dakit hala izango den, baina hau ere kasualitate handia iruditu zitzaidan.
|
|
|
1609ko neguko sabbath egun batean, Berl Landfahrer, Pragako auzo juduko Erribera kalean zeukan gelatik atera eta hiri zaharreko kartzelara eraman zuten, zeinari Pragako juduek Pitom edo are Ramses deitzen baitzioten, Egiptoko gotorlekuen oroian. Hurrengo goizean urkatu behar zuten pikotan, kaleko
|
bi
txakurren artean, eta horrela garraiatu bizitzatik heriotzara.
|
|
|
Hiri zaharreko tropen komandantea amorratuta zegoen bere debekua hautsi zelako, eta ez zuen gaiaz hitz egiteko aukerarik eman. Eta agindu zuen Berl Landfahrer hurrengo goizean urkatzeko,
|
bi
txakurren artean, denen eskarmenturako.
|
|
|
Kaleko
|
bi
txakurrek ez zuten inolako bidegabekeriarik egin. Juduaren desohorea handitzeko baino ez zen harekin batera heriotza zigorra jasan beharra.
|
|
|
|
Bi
txakurrak elkar agurtzen ikusi zituen, txakurrek egin ohi duten modura, elkarri zaunka eta oldarka. Berehala aspertu zen txakurren iskanbilarekin, ez baitziren gelditzen ziegan aurrera eta atzera elkarren ehizan, marmar eta zaunka.
|
|
|
Lainoa bazegoen, baina ez atzokoa bezain lodi.
|
Bi
txakurren zaunka entzun zuen, eta horrek, bitxia izanik ere, gehiago lasaitu zuen. Txakurrak zaunkaka ari ziren menderik mende, mundua bera zen, hortaz.
|
|
|
Baina horrek ez zuen inporta. Zinez liluragarria izan zen gizon haren eta bere
|
bi
txakurren ondoan eserita egotea, eta haren esanak aditzea, interesik ez zuen belarri axolagaberen batentzat akaso agure baten dibagazioak besterik izango ez zirenak. Ekialdeko Europako hizketa doinu zoragarri hura ote zen?
|
|
2020
|
|
|
Ibai eta
|
biok
txakurrengandik ihesi Imanol tabernako bentilazioan gorde genituen kaputxa horiek, hor egongo al dira. Garbiketa batean norbaitek aurkitu bazituen, zer imajinatu izanen zuen?
|
|
2021
|
|
|
Ehiztaria zen, eta antilopeen adarrak daude hormetatik zintzilik. Etxearen txoko batean, elefante baten marfilezko bi letagin, zeramikazko
|
bi
txakur zurik zainduta.
|
|
|
Eta ikasi ere bai. Han genituen
|
bi
txakur handi, bi behi, untxiak ere ibili genituen. Haiekin ibiltzen ginen.
|
|
2022
|
|
|
Belarri puntatan ile luzea eta buztan tentea izaten duten horietakoa zen txakurra; buztana gora begira zuen.
|
Bi
txakurrak elkarri marmar egin zioten. Chihuahua etorri berria zen auzora.
|
|
|
|
Bi
txakurren kontrako erasoek Ertzaintzaren esku hartzea eragin dute
|
|
|
Irailaren hasieran animalien kontrako bi eraso jazo ziren Urduñan. Bi gertakariek ez dute harremanik euren artean, baina
|
bietan
txakurren jabeek deitu zuten Ertzaintza, erasotzaileak identifikatzeko.
|
|
|
Gauean, aldiz, larruzko zamar zabal batean bildurik, etxaldearen ingurumarietan ibiltzen zen, txintxirrina joz.
|
Bi
txakur zebilzkion beti atzetik burumakur: Kaxtanka zaharra eta Arrain beltz txakurkumea, zeinak ilearen koloreari eta erbinudearen tankerako gorputz luzexkari zor baitzion izena.
|
|
|
Institutuko irakaslea estalpetik irten zen. Gizon baxua zen, lodia, guztiz burusoila, eta ia ia gerrirainoko bizar beltza zeukan;
|
bi
txakur irten ziren hari segika.
|
|
|
Bizitzan, hiru katu eta
|
bi
txakur gastatu dituzu.
|
|
2023
|
|
|
Lider bezala beti emeak erabiltzen ditut. Liderrak aurrean joaten diren
|
bi
txakurrak izaten dira, eta abiadura markatzeaz eta birak egiteaz arduratzen dira, besteak beste. Arrek indar handiagoa dute, eta haiek atzean jartzen ditut, leratik gertuago, haiek egin behar dutelako indar gehien.
|
|
|
Taldekako saioak egiten dituenez, Oteizari batzuetan gertatu izan zaio elkartutako
|
bi
txakur ondo ez konpontzea, izan euren artean, edo bertan dagoen pertsonaren batekin. Kasu horietan, azaldu du pertsona edo txakur horrengandik jaso duen lehenengo inpresiotik datorrela harreman txar hori:
|
|
|
Horrek jauzi egin eta neskaren bizkarrari heldu zion, besoan hozkatuz.
|
Bi
txakurren zaunkek belarriak lehertzen zizkioten, arrabots ozenean. Neska makilaka defendatzen zen, besoa dagoeneko zauritua eta oraren hatsa lepo parean, orro bortitzak, hortz artetik listua...
|
|
|
Animaliazalea zen Juana, oso.
|
Bi
txakur handi eraman zituen Bogotatik Chocóra. Bata bestearen atzetik, biak hil zitzaizkion gaixotuta.
|