|
2000
|
|
|
hau da, bigarren mailako pertsonaien atzean gordetzen dena. Izan ere,
|
bi
sentimendu kontrajarri azalaraztea lortzen baitu idazleak: batetik, irribarrea (maitale eroaren istorio ezohiko eta umoretsuak sorrarazten duena); bestetik, zirrara (kontatu ez zaigun maitale mindu edo hilaren egoera irudikatuz). (Pergola 92)
|
|
|
Baina egia da, halaber, ezen, abersitatearen aitzinean, aitzina egiteko disposizione hori ere badudala. Eta hala sentitzen ditut usu neure baitan bi jaidura edo
|
bi
sentimendu kontrajarri horiek, bi zaldi balira bezala, elkarren aurka garaikarrean, nor gehiago. Eta batzuetan irabazten du batak, bertzeetan bertzeak.
|
|
|
Halaxe erran nion, bai, eta esplikazionea ere eman dizut, baina badakit ezen nik eman esplikazionea motza eta laburra geratzen dela. Anitzetan galdetzen diot neure buruari nola atera zitzaizkidan hitz haiek, eta oraino ere neke eta gaitz egiten zait bertze argibide baten edireitea... baina bai erraiten ahal dizudala ezen, hitz haiek trenkatu orduko,
|
bi
sentimendu errotu zitzaizkidala, biak ere kontrakarrean zeudenak, zeren sentitu bainuen, batetik, halako kezka bat, osabari modu hartan trufa egiteagatik eta zor nion begirunearen hausteagatik, berak napolitarrari zor ziona hautsi zuen bezala, bertzalde; baina baita halako alegrantzia eta halako satisfazionea ere, bertzetik, ene kezkaren gainetik zegoena mementu hartan, zeren bidaia oso hartan os... Edo, ez al zen arrazoin printzipalena izanen ezen maisu ezin hobea nuela osaba, eta harenganik eta haren injeniotik gero eta gehiago ikasten ari nintzela, zeren eta nik osabari eman ihardespena, osabak berak egina izan baitzitekeen bertze zirkunstantzia batzuetan?
|
|
|
Erran dizut, halaber, nola, ene silogismo ausart hartan, neure menbro korporalak aipatuz joan nintzen, zangoetarik hasi eta begietaraino, justifikatzeko ezen ez nuela komunionerik egin nahi, eta zer begitarte jarri zidan bitarte hartan don Frantziskok, ez nekien nik haserreak edo harridurak eraginik, edo
|
bi
sentimenduek baterat. Handik aitzinakoak zuhaurk imajina ditzakezu:
|
|
|
Handik aurrera, eta gradualki, Brown jaunaren anatomiako hainbat atal joan zen aldatzen, guztiz beste gizon bat bilakatzeraino. Baina, gauza hauetan beti gertatzen den bezala, monotonia zentzugabe bat joan zen nagusituz, logika itsu bat, zeinak, alde batetik, prozesu osoaren garapena ahalbideratu baitzuen, eta bestetik, kontrolpean atxiki baitzituen Brown jaunaren larritasuna eta beldurra, hainbatetan
|
bi
sentimendu haiek axolagabekeria laxo batean murgilarazten zutelarik.
|
|
|
Badaude
|
bi
sentimendu oinarrizko
|
|
2001
|
|
|
Izenburutik bertatik iradokitzen zaigun modura, nobela honetan gizakia gertutik hunkitzen duten
|
bi
sentimenduez hitz egiten zaigu: amodioaz (Bihotz bi) eta gorrotoaz (Gerrako Kronikak).
|
|
|
Titulutik bertatik iradokitzen zaigun modura, nobela honetan gizakia gertutikhunkitzen duten
|
bi
sentimenduez hitz egiten zaigu: amodioaz (Bihotz bi) etagorrotoaz (Gerrako Kronikak).
|
|
2003
|
|
|
Justifikazioa eta errua Psikologiak garrantzi handia du pisuari dagozkion gai askotan. Gehiegikeriekin lotutako
|
bi
sentimendu elkartu eta agertuko dira Gabonetan. Cristobal Escota psikologoak, lehenik eta behin, justifikazio sentimenduaz hitz egiten du.
|
|
2004
|
|
|
Baliteke. Nik neuk ere nuke askotan bereiztu
|
bi
sentimendu horien arteko marra, eta horren ondorioz bakezaletasunaren egonarria lur irristakorretan eraiki daitekeelakoan nago, gutxien espero denean bestearekiko begirunea gorroto bihur dakigukeelarik.
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, emakumea ez da erabat definitzen, bigarren mailako figura bezala geratzen da edo, ipuinotan gertatzen den moduan, kontatzen ez den alde horretan geratzen da. Izan ere, kontatzen dena baino iradokitzen denak hartzen du garrantzia ipuinotan, suspense moduan geratzen den zerbait iradokorra eta hantxe ditugu egileak ekartzen dizkigun
|
bi
sentimendu kontrajarriak: batetik gizonezkoen balio ustelak eta handiusteak, barregura sortarazten dutenak, eta bestetik horrek guztiak, kontatu gabe, emakumezkoengan sortarazten duen zirrara.
|
|
|
Bihotzak hain gogor jotzen zidan, non ez bainuen askorik falta zorabiatzeko; atearen kontra jo eta zarata aterako nuen beldurrez, atzera egin nuen. Arnasa sakon hartu, neure onera etorri ezinik, poltsa atearen ondoan utzi, eta eskaileretan behera jaitsi nintzen,
|
bi
sentimendu elkarren kontra borrokan nituela barruan, bularra leherrarazteko zorian: alde batetik, amorruak gora itzultzera bultzatzen ninduen; zezen baten antzera eskailerak igo, atea bota, eta eraso egin tipo gorrotagarri eta doilor hari, Julio zitalari; bestetik, ordea, hain hartu ninduen saminak, non konortea galdu ez galdu bainengoen, eskaileretan behera itzulipurdika erori ez erori.
|
|
2006
|
|
|
Eta, alde batetik, larritzen zara; baina, bestetik, oso libre sentitzen zara.
|
Bi
sentimendu horien nahasketa edo. Azken batean, zure iragana da.
|
|
|
Gure adibidera itzuliz, A k ikuspuntu tinko eta orokorrerako jauzia emango balu, orduan ‘ B k egin duena ederra izan da’ ondorioztatuko luke. Beraz, A k
|
bi
sentimendu suma ditzake aldi berean. Bata gorrotoari dagokiona, bestea sentimendu moralari dagokiona.
|
|
|
Denok dakigu gure etsaiek ere moralki ongi joka dezaketela. Horregatik bereizi behar ditugu
|
bi
sentimendu horiek, gorrotoaren sentimendua eta sentimendu morala, hain zuzen ere. Humek behin eta berriro adierazten du sentimendu moralak kualitatiboki lasaiak edo bareak (calm) direla; gorrotoaren sentimendua, ordea, bortitza da.
|
|
2007
|
|
|
Maitasuna ederra dela diote, baina zuk badakizu ez dela hala. Bi pertsonen arteko maitasuna, ederra izan daiteke, baldin eta biek
|
bienganako
sentimendu berdina badute. Zure hipotesia da.
|
|
2008
|
|
|
Biak baitziren, maitasuna eta gorrotoa? suzkoak, eta biek baitzuten sua lehengai, maitasuna zein gorrotoa bigarren mailan uzten zituena,
|
bi
sentimendu haiek suaren gorabehera gorabeheratsuak balira bezala, funtsean. Ricardo hartaz ohartzen zen, deseroso:
|
|
|
Makinaren parez pare jarri zirenean, izeba Eugenik eskua aurreratu zuen, mugimendu azkar batean makina ukitzen zuela: ukitu bezain laster, ordea, atzeratu egin zuen eskua, beldurrak edo zuhurtziak aginduta, edo
|
bi
sentimenduek batera, ez zekien; jarraian, operazio bera errepikatu zuen, baina, arestian ez bezala, bizpahiru segundotan eutsi zion eskuaren posizioari, makinaren osagai bati helduta, atzera egin aitzin; hirugarren ahaleginean, berriz, ez zuen atzera egin; eta ukitu zuen makinaren zati bat, ukitu zuen bestea, orain xafla bat orain beste osagai bat, ukitu zituen gurpilak, igo zen gora, eseri zen jarlekuan?
|
|
|
115 min. Idazle arrakastatsu baten eta ikasle hiperaktibo baten arteko bikote harremana umorez kontatzen da komedia honetan. Haien semeak etxetik joaten direnean,
|
bien arteko
sentimenduak eta elkarbizitza aldatu egingo da. Gasteiz (Florida), Bilbo (Multi, Renoir), Donostia (Principe), Iru, ea (Golem Yamaguchi).
|
|
|
115 min. Idazle arrakastatsu baten eta ikasle hiperaktibo baten arteko bikote harremana umorez kontatzen du komedia honek. Haien semeak etxetik joaten direnean,
|
bien arteko
sentimenduak eta elkarbizitza aldatu egingo da. Baiona (L' autre), Gasteiz (Guridi), Bilbo (Multi), Donostia (Principe), Iruñea (Golem Yamaguchi).
|
|
|
Gerardorenganako gorroto hartatik maitasunera ez zegoen, baina, orratz mehe baten ez ile meheago baten alderik! Biak baitziren –maitasuna eta gorrotoa– suzkoak, eta biek baitzuten sua lehengai, maitasuna zein gorrotoa bigarren mailan uzten zituena,
|
bi
sentimendu haiek suaren gorabehera gorabeheratsuak balira bezala, funtsean. Ricardo hartaz ohartzen zen, deseroso:
|
|
|
Makinaren parez pare jarri zirenean, izeba Eugenik eskua aurreratu zuen, mugimendu azkar batean makina ukitzen zuela: ukitu bezain laster, ordea, atzeratu egin zuen eskua, beldurrak edo zuhurtziak aginduta, edo
|
bi
sentimenduek batera, ez zekien; jarraian, operazio bera errepikatu zuen, baina, arestian ez bezala, bizpahiru segundotan eutsi zion eskuaren posizioari, makinaren osagai bati helduta, atzera egin aitzin; hirugarren ahaleginean, berriz, ez zuen atzera egin; eta ukitu zuen makinaren zati bat, ukitu zuen bestea, orain xafla bat orain beste osagai bat, ukitu zituen gurpilak... igo zen gora, eseri zen... " Tuuu...!".
|
|
|
Eta ez dut gaurdaino ezagutu maitale bete betekorik ere. Maitalea maitasunaren atzapar guztizkoetan harrapaturik baldin badago, bizitzen ari dena hurbilago dago bere buruaren zoroaldi batetik,
|
bien arteko
sentimendu konpartitu batetik baino. Eta sentimendu konpartituak, berriz, oreka du ezaugarri nagusia, baina ez dario maitale hitzari uste izaten diogun surik.
|
|
2009
|
|
|
Eta nik badakit berak bazekiela. Eta elkar ulertze eta ezinikusi hau (ez dira, ez,
|
bi
sentimendu bateraezin) gaur egunera arte mantendu da.
|
|
|
etxeko emakumeak ere halatsu. Etxeko jaunak, berriz, erdibitua behar zuen,
|
bi
sentimendu kontrajarriren artean, semeen artean Teofilo Maria baitzuen kuttun eta alaben artean Ada; hain kuttun zuen azken hau, non, egoera hartan, aitari gogorra egin baitzitzaion, ausaz, erraietako sentimendu errukizko bat eragin ote zioten Nazariori Adaren malkoek??, alaba are gehiago estutzea; nola, bada, baldin eta Nazariok buru buruan bazuen, izango ez zuen, bada!. Adari umetan egin ziona, noiz eta haren ametsari, kantagintza ogibide bihurtzeko posibilitateari, alegia, opera kantari edo beste mota bateko abeslari gisa?
|
|
|
mehatxatu zuen, halako batean?, Abelardok ukabila luzatu eta Damaso jo zuen bularraldean, honek sentitzeko moduko kolpe batean; kolpeak eragindako inpaktuaren ondorioz, Damaso estutu egin zen, baina estutasunak, beldurrak? uzten ziòn zirrikitu bakarretik haize bat sartzen nabaritu zuen, suzko haize bat, errabiarena?, biriketatik erraietara joan zitzaiona, baita erraietatik biriketara itzuli ere, jira batera eta jira bestera; Damasok, beraz,
|
bi
sentimenduren arteko uretan murgilduta behar zuen: beldurrak balaztatzen eta atzerarazten zuen, eta errabiak aurrera bultzatzen, mendekua hartzera; hartan zebilen, bada, ukabila luzatu eta Abelardori kokotsean eman zionean:
|
|
|
Nazario Orbe, izan ere, semearen ezpainetatik, ziegara sartu aitzin? harako esaldi hura entzun zuenean, aitagatik hiltzeko prest zegoela aditzera ematen ziona, alegia
|
bi
sentimenduk inarrosita sentitu zen, antza, semearekiko harrotasunak puzten baitzuen barrutik eta beldurrak, militar itxurakoak hantxe garbi baitzezakeen Teofilo Maria, puzgabetzen; jarraian, baina, semea trantze hartatik onik irten zela egiaztatu zuenean, harrotasunak, baita harrotasunak zekarkiòn pozak ere, gainezka egin zioten:
|
|
|
Gero, nire osaba ere hilzen 1992an eta berdin.
|
Bi
sentimendu kontrajarri horiek ditut. Badakigu non dagoen, hemen dago, bete dugu haren traiektoria guztia, badakigu nolakoa zen. Bainagehienbat amonak zeukan konbentzimendu hori zuzen zegoela jakitea.
|
|
|
Nire amona 1990ean hil zelakoaitonaren berririk jakin gabe.
|
Bi
sentimendu kontrajarri horiek izan nituen».Agurtzaneren amak, Fidelen alabak ere poz handia hartu zuen aita aurkitu zutelajakitean. «Satisfazio handia du, izugarria.
|
|
|
Bekozkoa jarri eta ahoa ireki zuen Teofilo Mariak, kalonje jaunak bezalaxe, baina biak isildu eta Nazariori begira geratu ziren... etxeko emakumeak ere halatsu. Etxeko jaunak, berriz, erdibitua behar zuen,
|
bi
sentimendu kontrajarriren artean, semeen artean Teofilo Maria baitzuen kuttun eta alaben artean Ada; hain kuttun zuen azken hau, non, egoera hartan, aitari gogorra egin baitzitzaion, ausaz –erraietako sentimendu errukizko bat eragin ote zioten Nazariori Adaren malkoek? –, alaba are gehiago estutzea; nola, bada, baldin eta Nazariok buru buruan bazuen –izango ez zuen, bada! – Ad...
|
|
|
Nazario Orbe, izan ere, semearen ezpainetatik –ziegara sartu aitzin– harako esaldi hura entzun zuenean, aitagatik hiltzeko prest zegoela aditzera ematen ziona, alegia
|
bi
sentimenduk inarrosita sentitu zen, antza, semearekiko harrotasunak puzten baitzuen barrutik eta beldurrak –militar itxurakoak hantxe garbi baitzezakeen Teofilo Maria– puzgabetzen; jarraian, baina, semea trantze hartatik onik irten zela egiaztatu zuenean, harrotasunak, baita harrotasunak zekarkiòn pozak ere, gainezka egin zioten: esan nahi baita Nazario Orbe denboraren beste dimentsio batean sartu zela, non, maitasunaren eskutik, denbora bera ere ez den sentitzen, existitzen ere ez, apika, barne mugak hausten direnean –baita inorekin bat egiteko eragozgarriak ere, ondorioz– denborak baitu denbora urtzen –aitaren denborak semearena eta semearenak aitarena–, denborak denbora ezabatzen; Teofilo Mariak ere –bizia eskainia zion aitari, ez era sinboliko batean soilik– inoiz baino batago behar zuen aitarekin une haietan; gero, ziegan sartu eta besarkada hartan lotu zirenean, materiaren mintzoan adierazten ari ziren, agian, espirituak aurretik jada adierazitako sentimendua, orbetartasunaren batasunik benetakoenari zeriona; horregatik, aitak lokietatik heldu eta Teofilo Mariari beste hitz haiek zuzendu zizkionean, zoritxarraren bestaldean zorionaren irudia erakutsita, honek, aitari ezin ziola huts egin iritzita edo –bi gorputz eta bi arimek bat egiten zutèn une betiereko haien magiari eusteko, beraz–, hitz are potoloagoak bota zizkion:
|
|
|
...so jo zuen bularraldean, honek sentitzeko moduko kolpe batean; kolpeak eragindako inpaktuaren ondorioz, Damaso estutu egin zen, baina estutasunak –beldurrak– uzten ziòn zirrikitu bakarretik haize bat sartzen nabaritu zuen, suzko haize bat –errabiarena–, biriketatik erraietara joan zitzaiona, baita erraietatik biriketara itzuli ere, jira batera eta jira bestera; Damasok, beraz,
|
bi
sentimenduren arteko uretan murgilduta behar zuen: beldurrak balaztatzen eta atzerarazten zuen, eta errabiak aurrera bultzatzen, mendekua hartzera; hartan zebilen, bada, ukabila luzatu eta Abelardori kokotsean eman zionean:
|
|
|
Aljeria hartan bada gazte bat, han jaioa baina familia frantsesekoa,
|
bi
sentimendu kontrajarriren arteko eremu lausoan bizi dena: muga mugan dago Frantziaren eta Algeriaren arteko tirabira identitatezkoan; muga mugan, arrazoiaren eta bihotzaren arteko lehia existentzialean; muga mugan, justiziaren eta askatasunaren arteko hautatu behar filosofikoan.
|
|
|
Bizitzaren misterioak gure baitan sortzen duen harridura, beldurra, larritasuna, segurtasuna, esker ona, alaitasuna... dira sakratuaren sentimenduaren osagarriak. Nik sakratuaren sentimendua laburtuko nuke, halere, honako funtsezko
|
bi
sentimendu hauetan: errukia eta bozkarioa.
|
|
|
errukia eta bozkarioa.
|
Bi
sentimendu horiek bizitzaren dantzaren bi poloak dira, nolabait esateko. Sakratuaren sentimenduak, bada, bi alde ditu.
|
|
|
Amodioa eta laguntzaren artean ez dut difentzi berezirik egiten.
|
Biek
sendimendu berakoak uste ditut. Hartzen duten forman da difentzia, eta hori ere bertzeek pentsatzen duten arabera.
|
|
2010
|
|
|
Baina hara:
|
bi
sentimendu kontrajartzen zitzaizkidan halakoetan: batetik, anaia antzarak ferratzera bidaltzekoa, iruditzen baitzitzaidan haren jarrera, aitonarena bezala, adimenari egindako burla bat zela, azken batean; bestetik, baina, ohoratua sentitzen nintzen, hain erraz makurtzen gara alabantzazko hitzetara?
|
|
|
Pena, berarentzat zama izatea. Eta zama zen, seguru, berak" purutasuna" bilatzen zuelako amodioan, alde
|
bietako
sentimendu orobatsu ideala. Ulertzen nuen zergatik ez zuen irtenbiderik ikusten, eta konprenitzen nuen ez zuela inoiz biderik egingo bihotzetik bihotzera –gorputzetik gorputzera egina zuen bezala– bere borondatez eta premiaz.
|
|
|
Zauri batek eguzkiak baino gehiago argi dezakeela, aberriaren aldeko borrokan egindakoak zer esanik ez... ’ Baina hara:
|
bi
sentimendu kontrajartzen zitzaizkidan halakoetan: batetik, anaia antzarak ferratzera bidaltzekoa, iruditzen baitzitzaidan haren jarrera, aitonarena bezala, adimenari egindako burla bat zela, azken batean; bestetik, baina, ohoratua sentitzen nintzen, hain erraz makurtzen gara alabantzazko hitzetara...
|
|
|
|
Bi
sentimendu kontrajarriz espero zuen Chiarak Dalmaziako gutuna: batetik itxaropena zuen mutil prestu, zintzo eta bihotz handiko batek erantzungo ziola, berak nahi eta merezi bezala; bestetik, baina, bazuen kontrakoaren beldurra, eta, hala gertatzekotan, gero eta irmoago zegoen bere erabakian:
|
|
|
Zerikusi gutxi duten
|
bi
sentimendu edukitzen dira onerako diren aldaketa guztietan. Hasiera berri bat dakarren ilusioa, batetik, eta kezkak, bestetik:
|
|
2011
|
|
|
Nerabezaroan
|
bi
sentimendu kontrajarri ditu mendeko pertsonak: alde batetik, gurasoengandik bereizteko presioa eta, beste aldetik, independenteki jokatzeko gaitasunik eza.
|
|
|
Kristina Cox Haurdunaldi psikologikoaren arrazoiak Haurdunaldi psikologikoari irudimenezko haurdunaldia, Rapunzel utopikoaren sindromea edo, modu teknikoagoan, pseudoziesia ere esaten zaio (grezierako “pseudo” hitzetik dator, faltsua da, eta “kyesis” hitzetik, ernalketa). Horren arrazoiak, maiz, kontrako
|
bi
sentimendurekin lotzen dira: Alde batetik, haurdun geratzeko gogo bizia, seme alaba batek bere bikote arazoak konponduko dituela uste duten emakumeetan agertzen dena, haurdun geratzeko gizarte inguruneak presio handia duela uste dutenak, menopausiara hurbiltzen direnak edo garai horretan sartu direnak, ugalkortasun arazoak dituztenak (nahiz eta kasuak nabarmen murriztu ziren ernalketa lagunduaren teknikak masifikatu zirenetik) edo obsesio bat nahi dutenak.
|
|
2012
|
|
|
Oraindik ez dut ahaztu, eta, agian, mesede egiten dit, jende askok esaten didalako ez dudala jeniorik. Oraindik ere
|
bi
sentimendu ditut: oso pozik irabazteagatik, baina nik nahiago nuen pasatu zen guztia pasatu gabe irabazi izan banu».
|
|
|
Etxera itzuli naiz,
|
bi
sentimendu desberdinek astinduta. Lehena, tristura zen.
|
|
|
|
Bien arteko
sentimenduak indartsuak dira, baina disimulatzen saiatzen dira.
|
|
2013
|
|
|
edo bidaide bihurtzen ahalegindu, hobeto, problemaren aldagai guztiak. Pankraxiren maitasuna lortzeko hil edo biziko erabakia Pankraxiri berari zegokion, azken batean? ez baitzituen bere esku; Dionixiok ibilbide eta norabide berean behar zituen, bestela esanda,
|
bi
sentimendu haiek: horretarako, baina, Pankraxik mutilari antzeko sentimendu batekin erantzuteaz gain, gurasoek ere, don Zeledoniok eta doña Klotildek?
|
|
|
Pankraxiren iruzkina zeharkako itaun bat ere bazen, Dionixiok keinu bikoitz batekin erantzun zuena, berba guztietatik harago: begiak irmo zabaltzearekin batera, bigunki aurreratu zituen eskuak, aldi berean
|
bi
sentimendu gailendu eta haien ikuspegitik hizketatuko balitz bezala, harrotasunaren eta etsipenaren ikuspegi batutik: –Aldiz, aldiz?
|
|
|
Herrian inork ez daki ezer seguru, baina badirudi jaun andereek ez dutela inongo asmorik bertara sekula itzultzeko. Jane Bennet bihotz hautsita geratuko da, eta Elizabethen barruan gizon
|
bien kontrako
sentimenduak indartuko dira. Izan ere, Bingleyren inkonstantziari eta Darcyren presioari leporatzen die Netherfieldeko jaunaren bat bateko ihes hori.
|
|
|
Elkarri eman zioten bostekoa bihotz bihotzetik; eta ahizpa jaitsi zen arte, Elizabethek entzun behar izan zuen Bingleyk bere zorionaz eta Janeren perfekzioaz esateko zeukan guztia; eta, gizon maitemindua izan arren, Elizabethek zinez sinetsi zuen haren zorion itxaropen guztiak arrazoizkoak zirela, Janeren adimendu eta izaera txit bikaina baitzeukaten oinarritzat, bai eta
|
bien
sentimendu eta gustuen arteko antzekotasun orokorra ere.
|
|
|
Esaldi horretan
|
bi
sentimendu kontrajarri ageri ziren. Batetik, indartsu eta kementsu agertu nahi zuen, baizik eta leku gogorrera joateko beldurrik ez zeukatela.
|
|
|
1 Bikoteka jarrita, hitzen makulurik gabe, sentimenduak irudikatuko dizkiozue elkarri, soilik aurpegia eta gorputza erabilita. Bakoitzak
|
bi
sentimendu pentsatuko ditu, eta, txandaka, elkarri antzeztuko dizkiozue. Taulan sentimenduaren izena idatziko duzue eta haren marrazkia egingo.
|
|
|
Bere itsukerian, baina, argi ikusten zuen Dionixiok, bere talaiatik, irtenbide bakarra zuela korapilo hark, xumea bezain zaila: maitemina eta bizi sena bidaide bihurtu behar zituela, alegia... edo bidaide bihurtzen ahalegindu, hobeto, problemaren aldagai guztiak –Pankraxiren maitasuna lortzeko hil edo biziko erabakia Pankraxiri berari zegokion, azken batean– ez baitzituen bere esku; Dionixiok ibilbide eta norabide berean behar zituen, bestela esanda,
|
bi
sentimendu haiek: horretarako, baina, Pankraxik mutilari antzeko sentimendu batekin erantzuteaz gain, gurasoek ere –don Zeledoniok eta doña Klotildek– harreman hura onartu zuten...
|
|
|
Pankraxiren iruzkina zeharkako itaun bat ere bazen, Dionixiok keinu bikoitz batekin erantzun zuena, berba guztietatik harago: begiak irmo zabaltzearekin batera, bigunki aurreratu zituen eskuak, aldi berean
|
bi
sentimendu gailendu eta haien ikuspegitik hizketatuko balitz bezala, harrotasunaren eta etsipenaren ikuspegi batutik: " Aldiz, aldiz... oinezkoak ere zaldiz!".
|
|
|
Hau da, negar egin dezakegu filma ikusten, berri triste baten aurrean negar egin dezakegun bezala. Baina, eskuarki, ez ditugu
|
bi
sentimendu horiek nahasten. Zergatik?
|
|
|
Euskara maitatzeak gaztelera maitatzera eraman nau,
|
bi
sentimenduen artean bada lotura nire kasuan, eta estimu handian daukat nire baitako erdalduna.
|
|
|
maitasun platonikoa behar zuen izan. Alde
|
bietako
sentimendu eta desirak ondo azaldu behar ziren.
|
|
2014
|
|
|
Ez guztiz. Liburu bat bukatzen dudanean,
|
bi
sentimendu ditut: lehena, sorpresarena.
|
|
|
Nolatan hain denbora gutxian kontzientzia iraultza hori? Frankismotik zetorren kontzientziari, hizkuntzaren eta kulturaren aldetik zapalduta egotearen sentimenduari, azken urteetan beste
|
bi
sentimendu erantsi zaizkio: umiliazio politiko eta ekonomikoarena.
|
|
|
Taberna zulo batean txibiak jaten eseri zirenean,
|
bi
sentimenduok areagotu besterik ez zitzaizkion egin: joateko irrika eta erruduntasuna.
|
|
2015
|
|
|
Nolanahi den ere, aspaldian ez nuen sentitu horrenbeste pena/ larritasuna eta asebetetzea aldi berean liburu bat irakurtzean. Ez dakit inoiz
|
bi
sentimendu kontrajarri horiek horren bateratuak hauteman ote ditudan!
|
|
|
Jon Jakituna ere bertan da, barruko
|
bi
sentimendu kontrajarrirekin borrokan: tristatuta dago, lasaituta bezainbat.
|
|
|
Itxurazko sendotasunaren azpian, beldurra eta kezka ditu Martinek barru barruan. Eta badaki adiskide tematiak izaten direla
|
bi
sentimenduak.
|
|
|
|
bi
sentimendu jabetu dira nitaz:
|
|
|
|
BI
SENTIMENDU
|
|
2016
|
|
|
Eta berak idatzitako panfletoa ere bai, berdin. Eta alde batera, auskalo, parekatze hark eduki zezakeen bere logika, zeren eta, jatorrian ere, bere lehen gaztetasunaren egunetan,
|
bi
sentimenduak emakumearekikoa eta nazioarekikoaelkarrekin ibiliak baitziren: Esther edoAnitari buruzko maitasunak eragindako hitz eta jokaerak Euskadiri buruzko hitz eta jokaera bihurtzen ziren gero, eta alderantziz.
|
|
2017
|
|
|
" Nire kasuan
|
biak
sentimendu bera, ez. Nik azkenean, o sea, nire ama hizkuntza erdera da, baino euskera asko gustatzen zait" (H2)
|
|
|
O sea ez da sentimendu igualak bixekiko. O sea bai dakot
|
biekiko
sentimendua baña dia sentimendu desberdinak (bat familiarekin lotzen du eta bestea lagunekin)" (H4)
|
|
|
|
Bi
sendimendu, borrokan.
|
|
|
Intsentsu usaina eliza osoan hedatu zen.
|
Bi
sendimendu erabat desberdinek nahasten zidaten izpiritua. Alde batetik nahi nuen komedia hau guztia lehenbailehen geldi zedin, eta bestetik, ez, izatekoz, etemitatea iraun zezan!
|
|
2018
|
|
|
Euskaraz ikasten duten haurrak ikasleen laurdena izatetik herena izatera pasa dira. Eskola transmisioak
|
bi
sentimendu parez pare jartzen ditu: familia transmisioa eskasa den lurraldeetan, esperantza iturri da.
|
|
|
Tira, behin gonbidapena onartuta, Patxik berak egindako ekarpenak sortutako hausnarketetatik hasi da.
|
Bi
sentimendu kontrajarri. Lehen sentimendua, ur freskoa lehorte garaitan.
|
|
|
Patxi Saezek egin eta eragindako ekarpenek
|
bi
sentimendu kontrajarri sortzen dizkidala aipatu dut arestian eta ez naiz ahaztu bigarrenaz. Bigarren honi dagokionez, testuaren irakurketak, euskararen inguruko hizkuntz soziologian/ soziolinguistikan testu asko irakurritakoan sentitu izan dudan ikuspegi globalago eta diziplinarteko baten faltaren sentsazioa sortarazi dit.
|
|
|
Ia lotsagarria egiten zaidalako. Beste
|
bi
sentimenduek emakume independente itxura ematen didate, beldurrak sufrikario biblikoari emandako ama arrunta bihurtzen nau. Eta hala ere han zen beldurra.
|
|
|
Hondarribiko emakumeak, isilarazitako ahotsa idatzia plazaratu zuten 2016an. Bertan kontatzen dutenez, ezinezko deritzote jaiaren inguruko?
|
bi
sentimenduak, denbora eta espazio berean topatzeari:
|
|
2019
|
|
|
Baina gauza bat da hau guztia intelektualki geureganatzea, auzia ezberdintasun guztiak adosten dituen erlatibotasunaren bitartez aztertzea, nork bere buruari galdetzea, esaterako, eskuzabaltasun estoikoarekin, zer da ile urdindu bat lurrean Artizarretik begiraturik, eta beste gauza bat da, izugarria gero, telefonistari aurre egitea, bere begirada lotsagabea jasatea, datozen egunetako aisialdietako elikagaia izango diren irriñoak eta zurrumurruak irudikatzea, Silvak utzi dio ilea tindatzeari, guztiz barregarri dago, lehen irri egin zuten ilea tindatzeari ekin ziolako, zenbaitek denetan ikusten du isekarako zioa. Eta, bat batean, kezka irrigarri hauek guztiak gogotik erori zitzaizkion Sara telefonista esaten ari zitzaiolako, Maria Sara doktorea ez dago, gaixorik dago, azken bi egunotan ez da etorri, hauek bezalako hitz xumeek
|
bi
sentimenduren artean erdibitu zuten Raimundo Silva, bata bozkariozkoa zen, Maria Sarak zuelako ikusi sortzen ari zen ile zuria, bestea atsekabe alimalezkoa, gaixotasunetik ez zetorrena, izan ere ez zekien ezer gaixotasunaren larritasunari buruz, gripe soil bat izan zitekeen, edo bat bateko ondoeza, emakumeen gauzak, esaterako, baina bat batean galduta bezala ikusi zuen bere burua, batek arriskatu... Raimundo Silvak ulertu du, segundo batez, lan ematea atzeratu zuela, lizunkeria inkontzienteaz, orain ihes egiten ari zaion une bateko itxaronaldia dastatu ahal izateko, Maria Sara doktorea ez dago, horixe esan zuen telefonistak, eta bera kanpo alderantz abiatu zen, baina gero konturatu zen jatorrizko testua norbaiti eman ziola, Costari, noski, Eta Costa jauna hemen al da, galdetu zuen, une horretan konturatu zen telefonistari soslaia emanez jarri zela, haren aurrez aurreko begiradari ihes egiteko, bistan denez, eta bere ahultasunak berak nazkaturik oinetako hezurren gainean jiratu zen, munduko jakin min guztiei aurre egiteko prest, baina Saritak begiratu ere ez zion egin, modelo zaharrekoa zen zentralean klabijak sartu eta atera ziharduen, eta baietz egin zuen keinuz, buruko mugimendu noragabe batez sarrerako pasilloa seinalatzen zuen bitartean, horrek guztiak esan nahi zuen Costa han zegoela, eta ez zela beharrezkoa Costari bisita honen berri ematea, eta hori Raimundo Silvak ederki zekien gauza zen, zeren Maria Sara doktorea argitaletxean lanean hasi baino lehen sartu eta Costaren bila abiatzen baitzen, eta Costa Produkzioa zenez, edozein bulegotan egon zitekeen, zerbait eskatuz, erreklamatuz, protesta eginez, edo, besterik gabe, administrazioan barkamena eskatuz, programan zerbaitek huts egiten zuenean beti egin behar izaten zuen bezala, bere ardurapeko kontua izan edo ez.
|
|
|
Lexikoibat sortzea lan konplexua da eta denbora mugatua eta euskararen baliabide faltarengatik, testuen balorazioa positiboa edo negatiboa esleitzeko SO CAL tresnaren ingelesezko eta gaztelaniazko sentimendu lexikoiak (Brookeet al., 2009; Taboada et al., 2011) euskaratu eta eskuz zuzendu ditugu Elhuyar (Elhuyar, 2013) eta Zehazki (Sarasola, 2005) hiztegi elebidunak erabiliz.
|
Bi
sentimendu lexikoi horiek itzultzen bukatzean, 1.237 hitzeko lexikoibat lortu dugu. Hitz horiek lau gramatika kategorietakoak dira:
|
|
2021
|
|
|
26.6.1.1.1c Gertakari baten maiztasuna agerian emateko, euskalki gehienek sintetikoak eta [t (z) en+ izan/* edun] adizki analitikoa erabiltzen dituzte maiztasunezko adberbio batekin batean: Garai bereko seme, antzeko gogoetak darabiltzate maiz biek (Zurutuza); Eta hala sentitzen ditut usu neure baitan bi jaidura edo
|
bi
sentimendu kontrajarri horiek (Irigoien); Dirua modu askotara egin litekeela maiz entzuten dugu (Garate). Mendebaldeko hizkerek [t (z) en+ ibili] perifrasiaren bitartez ekar dezakete maiztasunaren ñabardura:
|
|
|
Biek ala
|
biek
sentimendu eta jarduera inperialista eta kolonialista berdina. Biak ala biak mendean dituzten herri eta hizkuntzak desagerrarazteko mendez mendeko supremazismo erreforma ezinean.
|
|
|
Ez, eta
|
bi
sentimendu izan nituen. Batetik, pena sentitu nuen, ezin izan dugulako inauteririk ospatu, eta, bestetik, ardura.
|
|
2022
|
|
|
Azaroaren amaiera izango zen, edo abendua, akaso, jakin genuenean aurtengo Korrika gure herritik abiatuko zela. Eta une hartantxe
|
bi
sentimendu piztu zitzaizkidan.
|
|
2023
|
|
|
Soldaduska derrigorrezkoa eta erakunde publiko batean lanpostua eskuratzea errazagoa zen garai haietan, oso denbora gutxiren buruan
|
bi
sentimendu kontrajarri bizi zitezkeen. Halatsu bizi izan nituen nik.
|
|
|
|
Bi
sentimendu dira nagusi, bertan lanean gabiltzan gizarte langileondako. Batetik, frustrazioa handia da oso.
|
|
|
Hierarkia da giza arimaren hil ala biziko premia; agintariei buruzko errespetu eta dedikazio13 sentimenduek dute hierarkia osatzen; baina
|
bi
sentimendu horiek ez dira agintarien pertsonei berei zuzenduak, ezta haien botereei ere baizik eta agintariek ordezkatzen duten sinboloari; beraz, zuzendariak gizaki guzien gainean dagoen eremu baten ikurrak dira; eta eremu horren adierazpena mundu honetan gizaki ororen bere idurikoen alderako obligazioez osatua dago; egiazko hierarkiak eskatzen du zuzendariak ere aitor dezan bere ikur funtzioa d...
|