2000
|
|
Egia esatera, dena nahasi oroitzen dut:
|
biok
musu eta laztan premia handia genuen, nonbait, eta izerdi, listu, hazi eta bestelako isurkinetan igerika ibili gara denda zaku berez beroan, eta jostaketaren ondotik loak hartzen bagintuen ere, ni berriro ere esnatzen nintzen Rubenen hatz mamiak nire larruazalean sentitzean, eta berehala iraulka hasten ginen; baina gaua liluragarria izan da, eta hordigarria, hain hordigarria non orain ez bainaiz ... Gero, nik ez dakit zergatik, gogoa berriro ere Gasteizeraino joan zait, baina oraingo honetan ez Dabid, ez Teresa edo Patxirengana, Estibalizengana baizik.
|
2001
|
|
Denak begira ditu. MIREN TOMASengana gerturatu eta
|
bi
musu azkar ematen dio.
|
|
MIREN hurbildu eta
|
bi
musu ematen dizkio MARISAri.
|
|
Lukatxukaiko odol kolore eta usaineko lur mokorren imajinatzeak agian, egiazta ez nitzakeen diskurtsoen baztertzen laguntzen ninduen. Coca cola hormatua hurrupatzen genuen hartan, kideak
|
bi
musu iheslariz despeditu ninduen.
|
|
– Markos Gorriti detektibea, ezta? –eskua emateko nire keinuari
|
bi
musuz erantzun zion.
|
2002
|
|
Jada begirale bakoitza ederki ezagutzen dugu. «Gaztanbera»
|
bi
musu edo bi malkoren truk edozer egiten uzten dizun horietakoa da. «Petral»engana, berriz, edonor inguratzen da!
|
|
Bigarrengoa gauzatu zuten:
|
bi
musu eman zioten elkarri. Masailean.
|
2003
|
|
Leku arrotz hartan, dirua dexente irabazten zen nonbait, ez baitziren urte gehiegi pasatu, nik ere anaien bide berbera segitu nueneko. Hogeita sei urte nituela, eta sakelean nahiko sos bildu nuelarik, maletak bi eskuetan harturik, aita agurtuz eta ama gaixoari masailean
|
bi
musu emanez, aldendu nintzen lehenengo aldiz maite nituen pertsonengandik. Aitortu beharra dut, hasieran beldur nuela, inor ez baita egunero Ameriketara joaten eta are gutxiago, euskaraz bakarrik mintzatzen, erdaraz hitzen batzuk eta ingelesez tutik ere entenditzen ez zuen euskaldun bat.
|
|
Aurreko egunean bezalaxe, dendan gertatzen zen oro gainbegiratzen. Oskar sartzen ikusi zuenean aulkitik altxatu eta
|
bi
musu eman zizkion, aspaldiko ezagunak izango balira bezala.
|
2004
|
|
Pozaren pozez, jauzika hasi naiz, eta
|
bi
musu eman dizkiot Urruxari.
|
|
kankailu haren hazpegi geldo gorrixkek garbi salatzen zuten mendi ilunen artean galduriko baserriren batean jaioa zela. Del Valle zeruari eskerrak ematen ari zelarik, emakume potolo bat agertu zen jende artean bide eginez, kabuaren parera iritsi eta, kankailua makurtu zenean,
|
bi
musu ozen eman zizkion masail gorrietan. Segidan, emakume ttikiak semeari gorbata zuzendu eta hauts izpi batzuk haizatu zizkion uniformearen sorbaldetatik.
|
|
Ezinezkoa da, ezin da bera izan, nola izango da ba bera?, pentsatu du Arregi jaunak. Baina berarengana hurreratu eta kaixo, Virginia naiz esanez masailetan
|
bi
musu eman dizkionean, ezpain mamitsu haiek ezagutu ditu. Gau batean, Sevillako hotel bateko gelan bere gorputzeko bazter ezkutuenak musukatu zituen putarenak dira.
|
|
Etxeko atearen ondoan bildu dira denak eta neskameak gonbidatuen txaketak ekarri ditu. Berriz ere besarkatu du Gonzalok bere aita eta Virginiak berriz ere
|
bi
musu eman dizkio masailetan, eskerrik asko, benetan eskerrik asko, esaten dion bitartean.
|
|
"
|
Bi
musu lehendabizi" esan zion Ikek.
|
|
Emakumeak, altxatu, umeari
|
bi
musu eman eta alde egin zuen, gizonari agur keinu baldar bat eginez.
|
|
Larraitz makurtu,
|
bi
musu eman zizkion:
|
2005
|
|
Graxi aitaren saihetsera itzuli zen, karrankaz zuenaren mateletan despeditzeko
|
bi
musuren pausatzera. Klinikako atarian negarrez urtu zen.
|
|
Ez dakitela atakatik irtengo den. Gero harritu egin zara
|
bi
musu prantatu dizkizunean, partitzeko tenorean.
|
2006
|
|
|
Bi
musu heze eman dizkit masailetan, eta karminez gorrituta utzi dizkit ziurrenik. Amaren listuaren usaina heltzen zait, batere atsegina iruditzen ez zaidan zerbait, gogora ekartzen dizkidalako txikitako garaiak, amak aurpegiko edo gorputzeko beste edozein ataletako zikinkeria orbanak mingainarekin bustiriko zapi mutur batez garbitzen zizkigunean; gorroto nion ohitura hura.
|
|
Amak
|
bi
musu eman dizkit; aitak, aldiz, bostekoa, baina ez du nire eskua askatzen. Inork ez du hitzik egiten, dena isiltasunean gertatzen ari da.
|
|
Gozo hartu gintuen emakumeak, baina puntu egiteari utzi gabe. Hermannek
|
bi
musu eman zizkion. Barrenak ez zidan halakorik eskatzen, eta atzean geratu nintzen, Hermannek erakusten zizkion txera eta abegia ulertu ezinez:
|
|
Zakur zaunka batzuk entzun dira, eta etxe barrutik nigana datorren zakurra ikusi dut, atzean eskuak keinu urduriez mandarrean lehortzen dituen andre txiki bat duela. Zakurra lasaitu dut eta
|
bi
musu eman dizkiot nire koinatari.
|
2007
|
|
Hala ere, bide luze bat jorratu behar izan dugu zama zaharra kentzeko eta kontzientzia berriari atxikitzeko. Kontraesanak kontraesan, nire amatxok urteak daramatza independentistei bozka ematen; behin Tafallan ikusi zuen Arnaldo Otegi eta
|
bi
musu emanez esan zion: " Ven aqui resalau que eres lo mas bonito de España" (Hator hona xalau halakoa, Espainiako politena haiz-eta).
|
|
argi ikusten zen emakumeek fisikoki gogaitzen zutela Asier. Deseroso zegoen norbait aurkeztu eta norbait horrek
|
bi
musu ematen bazizkion, aurkeztutako hura neska izanez gero. Nik ematen nizkion besarkadak motzak ziren, eta aseptikoak, berak hala nahi zuela antzematen nuelako.
|
|
Denbora horretan guztian Asierrekin aurrez aurre topatzea zen nire kezka. Nahi nuen, noski, baina, era berean, beldur nintzen, eta aukera bakarra gertu izan nuenean (elizaren atarian izan zen, aurreskuaren ostean Asier eta bere emaztea mundu guztiari
|
bi
musu eta besarkada bat ematen hasi zirenean) senide lodi baten atzean ezkutatu nintzen. Zergatik?
|
|
|
Bi
musu eman zizkidan Begoñak, niri buruz gauza asko entzun zituela esanez, Asierrek beti kontatzen zizkiola gure gazte garaiko balentriak eta pozten zela azkenean ni ezagutu izanaz.
|
|
Merke datozen
|
bi
musu
|
|
" Besten etxea xerbitxatzen ikasia ukanen dunalarik, hirea estimatuko dun! " Hitz horiek erran ondoan, amak kartonezko balisa hetsi zuen, Xantiana lagundu geltokira, Miaritzera abian zen treinean sakatu
|
bi
musu motz motza mateletan pausatuz (amak ez gintuen sekulan amultsuki besarkatzen, horren egitea ahulezia bat zaiolata), eta adios ttipi batez agurtu zuen kaia ertzetik. Ene arreba" lanera" badalia izan zen, penitentzia gisa, gure apez xaharraren kontseiluen bidez, kostakaldeko familia handi batetara, errotik katolikoa, aberatsa izana gatik, Miaritzeko auzo gune batetan zuten gaztelu kozkor bezain apaindu batetan bizi zena.
|
2008
|
|
|
Bi
musu eman dizkio.
|
|
–galdetu zion goxo. Hurbildu eta
|
bi
musu utzi zizkion, ezker esku ma, masailetan.
|
|
Jende ona ziren zure aitona amonak? esan zidan
|
bi
musu emateko hurreratu nintzaionean. Zer pentsatua eman zidan.
|
|
LUKAS. Kaixo, Rakel(
|
Bi
musu).
|
|
LUKASek
|
bi
musu ematen dizkio RAKELi. RAKEL galduta dabil, baina ez ditu musuak errefusatzen.
|
|
ENRIKETA,
|
bi
musu ematen hasi eta nahaspilatu egingo dira.
|
|
NESKA FIGURANTEAk eta MIMIk
|
bi
musu emango diote elkarri.
|
|
Pozten naiz.
|
Bi
musu? (Maiteri eta gero Axuni).
|
|
KANDIDO.(
|
Bi
musu) Urte askotarako.
|
|
|
Bi
musu ematen dizkiote elkarri masailean.
|
|
Orduan, KAR rek mahai batean uzten du bere kopa, eta
|
bi
musu ematen dizkio GERMAN i.
|
|
IKERNE: Kaixo, Itxaso(
|
Bi
musu eman, baina ia begiratu ere gabe, arreta Joana gan jarrita)?
|
|
ITXASO: (
|
Bi
musu ozen ematen dizkio) Zer moduz. Mahai horretan nago.
|
|
ALIZIAk
|
bi
musu emango erantzun gisa.
|
|
MIMIk eta KANDIDOk elkarri
|
bi
musu ematen dizkiote.
|
|
GERMAN ek
|
bi
musu ALIZIA ri, ez diote elkarri begiratzen.
|
|
Agur eta
|
bi
musu
|
|
Batzutan, mosu bat ematea etsaiaren kuartel jeneralean lehergailua jartzea baino zailagoa da». Sarriren hitzok bertso mundura ekartzeko ariketa egin eta «batzuetan errazagoa da bertsolari batek bederatzi puntukoa botatzea
|
bi
musu ematea baino» ateratzen zait.
|
|
Neska batzuen artean inoiz komentatu izan dugu horretan ere bertsolariok oso euskaldunak garela. Beste kultur adierazpide batzuetan (antzerki munduan, musikarien artean...) ohikoa da jendea agurtzeko
|
bi
musu ematea, baina gurean... Guk iep, egun on edo arratsalde on batekin konpontzen dugu dena.
|
|
Asko jota bizkarrekoren bat hartuko dugu noizbehinka. Ni neu ez naiz sekula
|
bi
musuen aldekoa izan. Denbora luze baterako kanpora doanari ematea bai, ondo, baina ia astero ikusten duzun bati ematea lartxo iruditzen zitzaidan.
|
|
Orain dela ia bi urte, Bizkaiko finalaren atarian prentsaurrekoa eta bazkaria izan genituen Durangoko Plateruenan. Bazkalostean, finalistak bakarrik geratu ginen bertan pare bat trago hartzen, eta elkarri
|
bi
musu emanda agurtu genuen elkar. Egia da umetatik ezagutzen dugula elkar, eta konfiantza handia dagoela gure artean.
|
|
Eta berriro gertatu zen: batzuek
|
bi
musurekin agurtu gintuzten. Bueno, txapeldunarenak garestiago daude nonbait, eta bakarrarekin konformatu behar izan genuen.
|
|
« Agur,
|
bi
musu emanda
|
|
Esaterako, mutilak maleta lurrean utzi, eta, lasterka, neskaren besoetara salto egiten duela esan dezagun. Bigarren kasuan, masailean
|
bi
musu eta begirada hotzak imajina ditzaket. Baina, nola da uste izatekoa azken aukeran erreakzionatu behar dela?
|
|
Tomas! Kaixo, aspaldiko!, diotso, eta
|
bi
musu ematen dizkio. Gauza bera egiten dio Rosari ere.
|
|
Asko eskertzen diela bisita, ateak zabalik dituztela, bai?, eta nahi dutenerako badakitela non dauden. Horiek eta horien antzekoak esanez, etxekoandreak,
|
biei
musu eman eta gero, agur esaten die jatetxeko atean.
|
2009
|
|
Berak eman zion garaikurra Leoni. Eta baita
|
bi
musu ere. Biak ezpainetan.
|
|
–Mariak eman dizkizun
|
bi
musuak kasualitatez irabazitakoak izan direlako, argudiatu Olak.
|
|
Batez ere alde bietatik ematen den sentimendua bada. Pena bakarra daukat, Elenaren eta
|
bion arteko
musua ezin diodala inori kontatu. Leonekin konpartitu nahi nuke.
|
|
Autobusak uzten zituen tokitik etxera bost minutu baino ez zituzten; gainera, Markusen amona zaintzen zuen emakume kolonbiarra kalera atera eta tarte hori zaintzen egoten zen. Eguraldi ona egiten zuenean amona bere aulkian kalera ateratzen zuen eta orduan ume
|
biek
musu bana eman behar izaten zioten amonari?. Oso traumatikoa izan zen?
|
|
Bertatik bertara zegoen neurrian, Domingok argi eta garbi ikus zezakeen nola ahoskatu zuen neskak bere izena. Miryam?, hasierako eta bukaerako ezpainkariak batez ere, Domingori igorritako
|
bi
musu iheskor iduri: burutazio haren eraginagatik, baita argiak Miryamen ezpainen haragitasuna, argitasuna?
|
|
ITXASOk plantxa bertan utzi eta JOANARI
|
bi
musu emango dizkio.
|
|
UNAIk
|
bi
musu emango dizkio.
|
|
ALIZIAk
|
bi
musu arin eman eta badoa presaka. UNAI begira kezkaz.
|
|
HAIZEA ordurako altxatu eta
|
bi
musu ematera hurbildu zaio. IKERNEk irribarretsu begiratuko die.
|
|
GERMAN
|
bi
musu ematera hurbilduko zaio eta KAR deseroso sentituko da.
|
|
POL ek
|
bi
musu ematen dizkio. KEVIN ek zeharka begiratzen dio TXIMISTA ri. Honek. OK?
|
|
ALIZIA k
|
bi
musu ematen dizkio Nikori.
|
|
LUKAS. Izeba. (
|
Bi
musu emango dizkio) Zer moduz?
|
|
NEKANE k
|
bi
musu emanen dizkio LEO ri eta oparia ondoren.
|
|
KANDIDO.(
|
bi
musu eman) Zoragarri zaude.
|
|
NEKANE.(
|
bi
musu eman) Itxura bikaina daukazu! Gaur eman dizute alta, ezta?
|
|
KOLDO.(
|
bi
musu eman) Nirea da errua. Ez nuen uste etortzerik izango zenuenik.
|
|
LEO.(
|
bi
musu eman) Eskerrik asko, wapixima. Hala ere, ez al zabiltza azkarregi?
|
|
MARGARIk
|
bi
musu emango dizkio baina MILENAk ez du zirkinik egingo.
|
|
LEOk NAROAri
|
bi
musu emango dizkio.
|
|
ITXASO, serio, hurbildu. JOANA serio. ITXASOK
|
bi
musu Aliziari.
|
|
JOANAk zutitu eta
|
bi
musu eman.
|
|
ALIZIAk
|
bi
musu emango dizkio.
|
|
|
Bi
musu puska ematen dizkio masailean. UNAI zer egin ez dakiela geratzen da.
|
|
|
Bi
musu ematen dizkio ALIZIA ri.
|
|
GERMANek duda egin ondoren,
|
bi
musu emango dizkio.
|
|
LEOk
|
bi
musu emango dizkio.
|
|
KANDIDO.(
|
Bi
musu emanez) Orain banoa, ez dizut denbora gehiago lapurtuko,, koinata?.
|
|
LEO. (Normaltasunez.
|
Bi
musu) Zer moduz, mi amol?
|
|
NAROA hurbildu.
|
Bi
musu.
|
|
Baina ENPRESARIA pozez zoratzen ikustean, zeharo txundituta geratuko da GERMAN. ENPRESARIAk, bere esker ona adierazi nahian,
|
bi
musu emango dizkio HAIZEAri. Honek irribarrea.
|
|
Beste
|
bi
musu HAIZEAri.Neskak behin eta berriz eskuarekin agurtuko du.
|
|
KLAUDIAk
|
bi
musu emango dizkio.
|
|
AITOR sartu eginen da. ALIZIAk
|
bi
musu emanen dizkio.
|
|
ITXASOK batere lotsatu gabe
|
bi
musu ematen dizkio. Distantzia KLAUDIAk jartzen du.
|
|
Elkarri
|
bi
musu ematen diote.
|
|
|
Bi
musu ematen dizkiote elkarri. TXIMISTA barra atzetik ateratzen da.
|
|
|
Bi
musu eta besarkada ematen dizkio. LEONOR apur bat moztuta geratzen da (badaki Germanek sartu zuela Kandido kartzelan).
|
|
KLAUDIA.(
|
Bi
musu) Zorionak, maitea!
|
|
|
Bi
musu masailetan, LEOk ingurura begiratu eta musua ezpainetan.
|
|
Eta
|
bi
musu emango dizkio.
|
|
–Barkatu bazkaltzeko garaian etortzeagatik, baina hala izan da, hasi zen Otto, hau nire lankide eta laguntzaile profesionala da, Charles Holmes jauna,, emakumeak, Sophie izenarekin aurkeztutako hark,
|
bi
musu eman zizkidan masailetan?. Beste hau forensea da, Ernest jauna
|
|
Bertatik bertara zegoen neurrian, Domingok argi eta garbi ikus zezakeen nola ahoskatu zuen neskak bere izena –Miryam–, hasierako eta bukaerako ezpainkariak batez ere, Domingori igorritako
|
bi
musu iheskor iduri: burutazio haren eraginagatik, baita argiak Miryamen ezpainen haragitasuna –argitasuna– azpimarratzen zuelako ere, Domingori, bat batean, sentsualak baino sentsualagoak iruditu zitzaizkion ezpain haiek; esan nahi baita, lehenik, neska hura polita iruditu zitzaiola; hurrenik, ederra, eta, azkenik, gero eta ederragoa –perfektua–, ezpainak ez ezik, belarritxoak ere deigarriak egin baitzitzaizkion istant hartan, hain zituen txikiak, ahora eramateko moduko bi anis pasteltxo iduri:
|
|
Mariok
|
bi
musu eman zizkion masailean. Lurrin atsegina zerabilen, eta ongi neurtzen zituen keinuak.
|
|
/ Espetxerat igorri dute,/ Amak ez du ezagutu. / Ta Majik, pulliki pulliki,/ eman diozka
|
bi
musu.
|
2010
|
|
Ba nik etxekoei ere ez diet ematen, eta zuk lehen ere ez, hara bestea. Egia da lehen ez nuela protokolozko
|
bi
musu horiek emateko hainbesteko ohiturarik, euskaldunon izaeraren ezaugarria omen da, baina, tarteka, ene, euskaldun petoenok ere ematen diegu, bai, lana masail eta ezpainei.
|