2000
|
|
nola, gure engainamenduaren aitzina eramaiteko, guardia haietarik batekin kalapita iduriko bat jokatu behar nuen bertze presoen aitzinean, tuak, muturrekoak eta ostikoak bitarteko, guardiek, halatan, gela berezi batean bakar nintzaten, non, biharamunean, ene buruaz bertze eginik eta urkaturik aurkituko baininduten; eta, guardietarik bat barrenean sartzen zela eta bertze batek atea zaintzen eta begiratzen zuela, aterako ninduten, finean, orgatila batean, ahozpez, soka lepotik dilindan nuela... hilen mundurat: bizien mundurat, alegia, non Venancioren
|
bi
morroi izanen bainituen aiduru, mando batekin.
|
|
Eta bide guztian Nenbo izan nuen buruan, eta morroiei ere galdetzekotan egon nintzen nola ote zegoen ene zisne beltza, baina ez nintzen ausartu, ez dakit hartarat herabe nintzelako edo beldur nintzelako berri gaixtoren bat emanen ote zidaten... Eta, behin harat heldurik, morroien konbertsazioneetarik jakin nuen ezen haietarik bat don Venancioren bila joan zela... eta, hala, itzuli zen hura handik gutirat, hartu ninduten
|
bi
morroiek beren besoetan, ireki zuten ate bat, eraman ninduten eskailera batzuetan goiti, ireki zuten bertze ate bat, atera ninduten zakutik... eta don Venancioren aitzinean aurkitu nintzen, bekoz beko, haren gelan.
|
|
HANDIK urte erdirat heldu zitzaidan sententzia guztien gaineko sententzia: hogei urteko kondena, bi soldaduen eta don Santiago de Tapioles y Villarrínen
|
bi
morroien hiltzean parte hartzeagatik.
|
|
Eta, sendatuko ez balitz ere, berdin ezkonduko zintuzket, zeren, zuk guztia eman duzu eta ebanjelioak erakusten digu ezen emaiten duenari eman behar zaiola. Eta orain, nola zuhaur izanen baitzaitut etorkizunean etxeko seme, zoaz eta ardura zaitez erlikia mirakulutsua honat ekartzeaz, hartarakotz
|
bi
morroi harturik". Eta morroi ohia ezin arraiago eleztatzen zitzaidan, zeren nahiago baitzuen etorkizunean etxe hartako nagusi izan, hatz hura gabe, ezen ez morroi izan, hatz harekin, morroi denak eta sehi denak bere morroitasunean eta bere sehitasunean balu bezala faltarik handiena, hutsik handiena eta akatsik handiena, munduan diren hatz guztiekin ere ezin berdin daitekeena, ez osa eta ez konpon; eta jabe denak eta nagusi denak, aldiz, bere jabetasunean eta bere nagusitasunean balu bezala bere betetasuna eta bere biribiltasuna, hatz baten faltak eta hatz guztien faltak ezin hauts dezakeena.
|
|
—eta oreinaren historia kontatu nion: nola
|
bi
morroi haiek akabatu zuten oreinaren begi galduek Kristorenak oroitarazi zizkidaten, eta nola arrazoin hura askietsi nuen komunionea begi gaixtoz ikusteko, urrikalkizun ziren Kristoren begiak ez jateagatik.
|
|
Aurkitu nuenean bertze
|
bi
morroirekin nindoan, zeinetarik batek turuta baitzuen eta, turutaren hotsetarat, berehala bildu ziren bertze guztiak guganat.
|
|
Baina munta eskaseko xehetasuna zen hura, begien aitzinean nuen ikuskizun lazgarriarekin konparaturik eta, hala, Pedroren iduri haiek berehala egin zuten ahanzturaren erraietarat, joan zitzaizkidan gogotik eta ezabatu memoriatik... harik eta, Maddalen eta biok, osaba Joanikot andetan zeramaten
|
bi
morroirekin batean —guztiak ere Ofizio Sainduko guardiek inguraturik—, dorretxerat iritsi ginen arte, non ikusi baikenuen zaldi bat, obo bati lotua...
|
|
—Pena! Kasuaz arduratzen den ofiziala irrikitan zegoan erreportajean aipatzen huen kamioneta berdeaz eta barnean bidaiatzen omen ziren
|
bi
morroiez xehetasun gehiago emanen ote huen. Arakatzen segitu huke.
|
2004
|
|
Alde batera, ezinezkoa ematen zuen, baina bestera La Vacheri baso usaina antzematen zitzaion, behi batek oso gutxitan izaten duen gauza. Beharbada, horregatik iruditzen zitzaien eroxko Antiaju Berderen
|
bi
morroi hortzaundiei.
|
2006
|
|
Hartan nengoela, sotoko atea zabaldu zen. Hermann, atzean
|
bi
morroi zituela. Begira geratu zitzaidan.
|
|
Atetik bete betean sartzen zen argiak ez zidan haren aurpegia ikusten uzten. Ezin jakin zein asmorekin zetorren, baina
|
bi
morroien presentziak ez zuen ezer onik iragartzen.
|
|
Ordubeteren bat, bidean. Nire ezker eskuin nituen
|
bi
morroi kankailuek ez zioten bidaia osoan ni iraintzeari eta ukabilkadak emateari utzi. Txalet baten parean gelditu zen autoa.
|
|
Nire bahitzaileek ia hitzik gabe egin zuten bidaiako hainbat ordu, gidaria eta Hermann aurreko eserlekuetan; atzean,
|
bi
morroi, ni erdian nindutela. Aldian behin, gidariak iruzkin gordinen bat egiten zuen bidean ikusitako zerbaiti buruz.
|
2008
|
|
bide-lapurrak, bandoleroak, badakizue? Horretarako, baina,
|
bi
morroi eta bi neskame behar ditut boluntario.
|
|
–Eiffelen gora egin nuen, bai, baina Lourdesen gorago? beherago egonda ere, beti baitago gorago Ama Birjina??, zazpi egunetan segidan; bereganatu zuen markes jaunak automobila, hogeita hamar kilometro orduko har zezakeena, baita bertan ibili ere egun batean, hurrengoan eta hurrengoan, zazpi egunetan segidan, gidatzen ikasi zuen arte; ekin zioten villalbatarrek itzulerako bideari zortzigarren egunean, Frantzian zehar lagun izan zituztèn
|
bi
morroiak eta neskamea tren geltokian utzita, heldu ziren laurak Zaldiango jauregira halako batean, bidean oinezkoen eta zalgurdietako gidarien protestaoihu bat baino gehiago entzun ondoren, hori bai, oinezko bat baino gehiago ere ikusi zuten lasterka, makinatik ihesi, deabruzko tramankulu bat zelakoan edo?, orain makinaren hotsak zaldiak izutzen zituelako eta orain guztiak hautsezko hodei baten pean estalita uzten zituelako?
|
|
bide-lapurrak, bandoleroak, badakizue... Horretarako, baina,
|
bi
morroi eta bi neskame behar ditut boluntario.
|
|
esan nahi baita Ama Birjina agertu zeneko harpea bisitatu zuela egun batean, baita hurrengoan eta hurrengoan ere –bazuen markesa andereak esaldi bat, Lourdesen bizi izandako esperientzia laburbiltzen ziona: ...... beherago egonda ere, beti baitago gorago Ama Birjina" –, zazpi egunetan segidan; bereganatu zuen markes jaunak automobila, hogeita hamar kilometro orduko har zezakeena, baita bertan ibili ere egun batean, hurrengoan eta hurrengoan, zazpi egunetan segidan, gidatzen ikasi zuen arte; ekin zioten villalbatarrek itzulerako bideari zortzigarren egunean, Frantzian zehar lagun izan zituztèn
|
bi
morroiak eta neskamea tren geltokian utzita... heldu ziren laurak Zaldiango jauregira halako batean, bidean oinezkoen eta zalgurdietako gidarien protestaoihu bat baino gehiago entzun ondoren, hori bai –oinezko bat baino gehiago ere ikusi zuten lasterka, makinatik ihesi, deabruzko tramankulu bat zelakoan edo–, orain makinaren hotsak zaldiak izutzen zituelako eta orain guztiak hautsezko h...
|
2009
|
|
Zaila zen haren adina zehaztea, gorputz gotorrari zerion kemen eta indarrak gaztetu egiten baitzuen. Mesfidantzaz begiratu zien atean agerturiko
|
bi
morroi txipatu haiei.
|
|
Orduan deitu zuten Agate beste bilera batera. Han zeuden gainbegiralea, begi zuloak eta pare bat kilo gehiago, eta giza baliabideetako
|
bi
morroi.
|
|
Barrurago, zuhaitzek utzitako soilgune batean, ardandegi bat zegoen; eta, ondoan, zerrategi baten hezurdura. Une hartan ardandegitik ateratzen ari ziren
|
bi
morroi begira geratu zitzaizkien, nagikeriaz. Batek tu egin zuen lurrera.
|
2010
|
|
Beste herri askok bezala, pentsamendu aniztasunarena gaizki eraman dugu beti euskaldunok –nor bere etxean bai baina denok zerupe berean– eta kondenatu zintuztenak, erahil zintuzten ETAko
|
bi
morroi haiek bidali zituztenak, zoritxarrez, pentsamendu askatasunaren antipodatan dabiltza, baina gure artean bizi dira. Zure askatasunaren aldarria zure herrian bertan biziz, bizkarzainik gabe, egin nahi izan zenuen, eta hori hemen ezinezkoa da, nabarmenkeria eta atrebentzia ikaragarria...
|
|
Etxetik atera orduko denboraz larri zebilela pentsatu zuen, bidean salgune batean gelditu eta Urko eta Mireia ilobentzako opari bat erosi nahi bazuen. Pentsamenduen hari hori eten egin zitzaion aitak utzitako autoaren parean
|
bi
morroi ikusi zituenean, kalekoz jantzita eta inongo ezaugarri berezirik gabe joan arren berehala identifikatu zituenak: txakurrak; berdin zion ze arrazatakoak.
|
|
Hasieran ez, baina gero edozein aitzakiarekin joango nintzaion hitza ematera eta pixkanaka ausartzen joan nintzen gizon harekin tratu normal samarra izatera. Ez zuten denbora askorik behar izan Don Juan Antonioren
|
bi
morroiek huskeria hura salatzeko.
|
2011
|
|
Ea neskaren oroitzapena ezabatzea lortu nuen galdetzen zidatenean zalantza handiagoak izaten nituen, eta batzuetan baietz eta besteetan ezetz erantzuten nuen, aldartearen arabera.
|
Bi
morroirekin ohean aurkitu nuenetatik bi urte pasatu ziren arren, oraindik tarteka, ilunabarretan batez ere, berarekin gogoratu eta esku ezkutu batek estutzen zidan zintzurra, eta gehienetan kalera atera behar izaten nuen arnas bila eta, etxetik alde egin nuen gau hartan bezalaxe, nora ezean ematen nituen orduak, bihotzak gorrotoaren eta maitasunaren arteko zuku nahasi bat destilatzen zidan bitart... Ez beti, baina batzuetan elkarrekin zapaldutako kaleetan barrena ibiltzen nintzen eta, tabernaren batean sartu eta bion adiskide izandako jendea aurkitzen banuen, ezagunei buruzko mila zertzelada galdetzen nien lehenik, eta orduak aurrera joan ahala nire neska etortzen zitzaidan gogora, nire neska ohia esan nahi dut, eta azken orduan gogoratu nintzen itxurak eginez galdetzen nien berari buruz, askorik axolako ez balitzait bezala, baina ahotsak salatzen ninduen, dardara puntu batekin ateratzen baitzitzaizkidan galderak.
|
|
Ezer gutxi zekiten itxurak eginez erantzuten zidaten gehienek, gutxi gorabeherako kontuak aipatuz, gutxitan ikusten zutela esanez batzuek, baina seguru nengoen, haien hitz egiteko moduagatik nekien hori, haientzat ere gaia deserosoa zela. Beharbada
|
bi
morroiak orain inguruan ibiliko zituzten, agian beren artean zeudekeen ni tabernan agertu eta galderak egiten hasten nintzaienean, ez bainituen ezagutzen; hain zuzen ere, gertakariaren egunean gelako atea zabaldu eta ohean atzeman nituenean biluzik baitzeuden eta biluztasunak zaildu egiten baitu identifikazioa.
|
|
–Orduak ematen nituen hasieran nire neskak telefonoz deitzen zidanerako erantzuna prestatzen. Edozein egoera jasangarriagoa iruditzen zitzaidan bizi nuen bakardadea eta oinazea baino, eta prest nengoen batzuetan nire neska ohia beste
|
bi
morroiekin partekatzeko ere. –Bi sartzen diren lekuan sartuko gara hiru ere?, esan niezaiokeen, baldin eta horrelako proposamenik egiten bazidan.
|
|
Garbi zegoen ni ordua baino lehen etxera itzuli eta gelako atea zabaldu nuenean ikusi nuena jolas bat besterik ez zela, jolas erotiko bat, inplikazio sentimentalik gabea. Ia segurutzat nuen nire neska ez zegoela
|
bi
morroi horiekin maiteminduta, maitasunak, edo maiteminak behintzat, gure baitako indar guztiak norabide bakarrean bideratzea eskatzen baitu. Hirurak ohean nahas mahas zeuden arren, buruak altxatu zituzten eta, arnasa baretzeko astia hartu ondoren,. Sartu, nahi baduk?
|
|
Hirurak ohean nahas mahas zeuden arren, buruak altxatu zituzten eta, arnasa baretzeko astia hartu ondoren,. Sartu, nahi baduk? esan zuen
|
bi
morroietako batek. Garbi zegoen ez zegoela, mutilen aldetik bederen, nire kontrako jarrerarik.
|
|
batean, eleberriaren sortze prozesuan aurkituko nituen zailtasunak eta arazoak kontatuko nituen, eta, bestean, neskaren eta bion artean gertatua argitzen saiatuko nintzen, izan ere puntu ilun asko ikusten bainituen oraindik. ...uelarik, espantu keinuren bat egin izan balu edo maindireekin aurpegia estaltzeko ahaleginen bat gutxienik, normalagoa irudituko zitzaidan, baina ez zuen halakorik egin, hirurek buruak niregana itzuli eta begira geratu zitzaizkidan, hirurak aho zabalik, lanak oso aurreraturik baitzituzten ordurako, bidearen erdia egina behintzat, ez dut horretan zalantzarik, arnasa baretu ezinik jarraitu baitzuten
|
bi
morroiek, eta nire neskak ere arrain lehorreratu berria ematen baitzuen, ahoa zabalik aire bila. Izozki bat presaka jan berri duen ume baten aurpegiarekin begiratu zidan, ezpain ertzetik lerde hari mehar bat edo auskalo zer erortzen zitzaiola.
|
|
aurpegira niezaiekeen edo. Hau nire etxea da, alde hemendik? esan eta sar nintekeen gelara, mahai gainean zegoen loreontzia lurrera botaz edo aulkia eskuetan
|
bi
morroiei zemaika, azken finean hura nire etxea baitzen, erdizka bada ere, eta hura nire ohea, hau ere erdizka. Duintasun zapalduaren adierazpen izango zatekeen eta ez besterik.
|
|
Berriro hutsetik hasi zuten, eta hori, egia da, kosta egiten da batzuetan. Beharbada erridikulu sentituko ziren kolpetik beren zintzilikarioak dilindan zituztela
|
bi
morroiak, eta maindirearekin ezpain ertzetik zerion lerdea garbitu zuen ezer baino lehen neskak, nire neskak. Beharbada berriro atea ireki eta gainera oldartuko nintzaiela ere pentsa zezaketen, eskuetan labana bat nuela (adarrak ere banituen orain, bi pare), ezin zezaketen nire ordaina nolakoa izango zen jakin.
|
|
Bai, pozik irakurriko dizut hori ere. Oraindik gogoan dut txikitan kantatzen zenidan bertso hura, non konde maltzurrak agintzen dien bere
|
bi
morroiei Genobeba abandonatu behar dutela basoan. Morroiek, ordea, agindua betetzen ez:
|
|
Azkenean ostegun goizean bukatu genuen, bazkaldu eta ilunabarrerako etxean ginen. Joan zenak esan zidan lehen
|
bi
morroi zirela eta agian beste bat ekarriko zutela, aurkitzen bazuten. Dena dela, ongi moldatzen nintzen; hartzen nuen gurdia behiekin eta nik bakarrik bi gurdikada arbi eta beste hainbeste egur ekartzen nituen.
|
2012
|
|
Mikelek eta Ugutzek bostekoa eman diote elkarri kapitainaren azken ziztada ospatzeko. Aloñak begirakune zorrotza bota die, eta
|
bi
morroiak segituan konturatu dira andereñoa ez dagoela txantxetarako. Irakasleak ordura arte entzundakoen balorazio azkarra egin du:
|
|
Aurrerantzean, jaiki bezain laster eginbehar hura aire zabalean, kateak utzi bezain urruti? egiteko ohitura hartu nuen, eta goizero, jendea etorri aurretik, beharrezko neurriak hartzen ziren hartarakoxe zeuden
|
bi
morroiek eginkai lotsagarri haiek handik ken zitzaten orgatiletan. Ez nintzatekeen hainbeste luzatuko lehen ikuspegian beharbada hain garrantzitsua ematen ez duen gorabehera honetan, ez banu beharrezkotzat jo garbitasunari dagokionez neure jokaera zuritzea munduaren aurrean; esan didatenez, gertaera honen eta beste batzuen ondorioz, nire iraintzaileetako batzuek pozik asko jarri omen dute zalantzan eta.
|
|
Zurezko aska bat egiteko agindu zion arotzari, laurogeita hamar metroko luzeraz, hamabosteko zabaleraz eta ia hiruko sakoneraz; ongi bikeztatu ondoren, ur ihesik ez izateko, zoruan ipini zuten paretaren ondoan, jauregiko kanpo gela batean. Ia hondoan, zipotz bat zuen, usteltzen hasten zenean urari irteten uzteko, eta
|
bi
morroik erraz bete zezaketen ordu erdian. Sarri egiten nuen han arraunean neure dibertsiorako, baita Erregina eta haren damak dibertitzeko ere, atsegingarriro entretenitzen baitziren nire trebetasun eta arintasunaz.
|
2013
|
|
Bisita haiek ez ziren ohikoak izaten, xeikak eta Abdul Alimek, harremanak gauzatzeko orduan, mezulariak erabiltzen baitzituzten bitarteko, baina hara: egun haietarik batean xeikak Abdul Alim bere jauregira pertsonalki gonbidatu, zetorrenarengandik etorrita, agindutzat ere har zitekeen gongidapen hura?, eta harantz abiatu zen gizona,
|
bi
morroi harturik. Abdul Alim kezkatuta zihoan, alde batetik; ohoratua sentitzen zen, bertzetik.
|
|
Bisita haiek ez ziren ohikoak izaten, xeikak eta Abdul Alimek, harremanak gauzatzeko orduan, mezulariak erabiltzen baitzituzten bitarteko, baina hara: egun haietarik batean xeikak Abdul Alim bere jauregira pertsonalki gonbidatu, zetorrenarengandik etorrita, agindutzat ere har zitekeen gongidapen hura?, eta harantz abiatu zen gizona,
|
bi
morroi harturik.
|
|
Berehala jakin nuen ez zirela poliziak, erakundeko kideak baizik, eta odol hotza erakusten nuen neurrian onartuko nindutela. Eskuizkribuak karteran sartu eta liburuak apaletan uzteko altxatu nintzenean
|
bi
morroiak ere altxatu eta atalburua zaintzen gelditu ziren. Egoera bakoitzean ihesbidea prest izatea da erakundeko militante baten eginbeharra, baina ez zen nire kasua, ez nuen batere garbi nola ihes egin nezakeen.
|
|
Teilatura atera orduko eskailerari heldu eta argizulotik gora egin nuen. Kristalaren gainetik begiratu nielarik,
|
bi
morroiak nora ezean ikusi nituen lehenik eta lasterka ateratzen ondoren, hasi nuen kontakizuna. Marenek irribarre batekin begiratzen zidan, dena asmatzen ari ote nintzen errezeloarekin.
|
|
|
Bi
morroi mota daude:
|
|
Bisita haiek ez ziren ohikoak izaten, xeikak eta Abdul Alimek, harremanak gauzatzeko orduan, mezulariak erabiltzen baitzituzten bitarteko, baina hara: egun haietarik batean xeikak Abdul Alim bere jauregira pertsonalki gonbidatu –zetorrenarengandik etorrita, agindutzat ere har zitekeen gongidapen hura–, eta harantz abiatu zen gizona,
|
bi
morroi harturik.
|
2014
|
|
Aita ere irentsi ote zuen basak?, galdetzen zuen Xabik bere kabutan, bihotza taupaka buru soilduren bat ikusi orduko, baina kamerak beste norbait filmatzen zuen berehala: elkarri fardel handiak pasatzen zizkioten
|
bi
morroi, hankak uretan; DYAk erreskatatutako agureak zodiacetan lokaztegian barna, txokolate ibaian intxaur oskolak nola; atsoa txabusina soinean etxetik ateratzen, txoriaren kaiola eskuan. Burdin korapilo bihurtutako autoen ikuskizunak hotz uzten bazuen Xabi, txoria salbatzeagatik hiltzeko prest zirudien atso haren bakardade erabatekoak jo eta txikituta utzi zuen.
|
2015
|
|
Horixe bera esan zion Anjelmarik bezperan Arozenari, jakin minak bultzaturik Port Royaleko mojen margolanak ikustera haren apartamentura hurreratu eta bildutako artelan guztiak falta zirela erantzun zionean ilegorriak. Bistaz baino ezagutzen ez zituen
|
bi
morroi joan omen zitzaizkion etxera aurreko gauean. Bat atean, bestea atzerago, eskailera zaintzen.
|
|
Horrela kontatu zidan Anjelmarik unibertsitateko jangela komunean ahapeka eta beldurturik. Metroan pisura zihoala sumatu omen zituen Jokinek itxura arraroko
|
bi
morroi haiek, eta ozta ozta lortu omen zuen aurreko geltokian korrika ospa egitea, espainiar polizia mozorrotuak bide ziren bi gizonak pipa eskuan atzetik jarraika zituela.
|
|
Zabarkeria horietarako hobe zuen pentsio ziztrin batean ostatu hartzea. Lotsa ulertezin batek galarazten dio 0 zenbakia markatu eta harreragileari eskatzea ekar diezazkiotela
|
bi
morroi tatuatu. Azken unerainoko eratasun zikiratzailea.
|
2016
|
|
Biharamunean, goizean goiz jaiki zen Abrahan, txalmatu zuen astoa eta oparitarako egurra txikiturik, Jainkoak esandako lekura joan zen, bere seme Isaak eta
|
bi
morroiekin... (22,3)
|
|
Pantaila seinalatu zuen?. Seguru nago
|
bi
morroi horiek fitxaturik daudela. Gure artxiboetan ez badauzkagu, nazionalei eta zibilei helaraziko diegu irudia.
|
|
Busean helbide bera duten
|
bi
morroi edo gehiago aurkituz gero, tresnaren pantailan. DBLADD, bistaratuko da, eta dagokion helbidea keinuka agertuko da.
|
|
Kontsolak busean helbide bera duten
|
bi
morroi edo gehiago aurkitzen baditu, kontsolaren pantailan. DBLADD, bistaratuko da, eta dagokion helbidea keinuka agertuko da.
|
|
Haien artean badira alde batzuk, baina guztiz bateragarriak dira.Desberdintasun nagusia AS i maisu batek kontrola dezakeen 31 morroitik 62 morroirako hedatzea da.2.0 bertsioan, helbide zenbaki unibokoa duen morroi bat besterik ez dago, eta morroi bakoitzak 4 sarrera+ 4 irteera izan ditzake gehienez.Beraz, 2.0 bertsioko AS i maisu batek gehienez 31 morroiz (1 helbidetik 31.era) osatutako sare bat kontrola dezake, guztira 124 sarrera seinalez eta 124 irteera seinalez osatua.Morroi horiei morroi, bakar? deritze.2.1 bertsioan, berriz, helbide bera duten
|
bi
morroi izan daitezke, baina bat. A, morroia izango da eta bestea. B?
|
|
Guk ez dugu inor jotzen, zure alabari ilea tindatuko diogu, besterik ez, gero epaileak erabakiko du. Irriño bana egin zuten hirugarren mailako inspektorea izateko alferrik ahalegintzen ziren
|
bi
morroiek. Bazetorren garai berriko lehen inspektoreburuen belaunaldikoa izanen zela ziur zegoen hiztun leuna zutitu egin zen.
|
|
Egia esan, Jill,
|
bi
morroi handiren laguntza izan nuen.
|
2017
|
|
Logelatik hots susmagarriak entzun ondoren ate zirriztutik burua sartu nuenean ikusten nuena ezin sinetsirik geratu nintzela esan nion hasteko,, han nire neska zen agintzen zuena, bera baitzen erritmoa markatzen zuena: , mugitu zaitezte, bestela ez dugu sekula bukatuko?, esaten baitzien haserre
|
bi
morroiei, ahoa libratzen zuen tarte bakanetan?, zehaztu nion gidari gizajoari. –Ohearen hots mekanikoak entzuten nituen nik, haragiak haragiaren kontra ateratzen dituen zapladak eta silaba bateko suhartasun adierazpen txandakatuak ere bai, aaaah!
|
|
Paris inguruak ezagutzeko elkarrekin egin genuen bidaia batetik ekarritako altxorra zen, neskaren eta bion artekoa irudikatzen zuena. Hura apurtzea bikote harremana haustea zela iruditu zitzaidan, baina ez nuela, erantsi nion,
|
bi
morroiei erasoa jotzeko tresna hoberik aurkitu.
|
|
–Zeken alaenak, urdekumeak, nik erakutsiko dizuet zuei zakilarekin zer egin behar duzuen??, hasi nintzaien, nahiz eta tarteka mingaina trabatzen zitzaidan. Nire erretolika entzuten egon ziren
|
bi
morroiak arreta handiz, poema on bat errezitatzen ari banintzaie bezala, bietako bat aspertzen hasi zen arte. Edalontzia lagunari eman zion, paparretik heldu zidan hitz bakar bat ere esan gabe, eta lurretik zentimetro batzuk altxatu ondoren ukabilkada arin bi eman zizkidan, crochet ikasi bi, posible da morroia profesionala izatea ere.
|
|
Gutxitan ukitu dit emakume batek aurpegia horren ezti. . Baina zer triskantza da hau??, jarraitzen zuen bere behatz erakuslearekin bekaina eta ezpain lehertua ukitzen zizkidala, eta nik arratsalde erdian nire neskarekin ohean atzemandako
|
bi
morroiei nola aurre egin nien, nola epelak eman nizkien kontatzen hasi nintzaion, hori bai, xehetasun edergarriak erantsiz, ginebraren argitasunak ere lagundu egiten baitzidan. –Atea blaust ireki eta sartu natzaie jardunean ari zirenean eta harri eta zur gelditu dira esku batean altxaturik neraman sukaldeko aulkiari begira.
|
|
esanez bezala.
|
Bi
morroiak semaforo batean geldituta egon dira eta korrikaldi laburrak eginez jarraitu dute, berriro kale kantoian desagertu diren arte. Baina mendekua prestatu didate.
|
|
Egutegia erabaki eta astean bitan nire neskarekin gaua pasatzen hasi nintzenean, ezin izaten nituen nire obsesioak saihestu, eta irrika disimulatu gabearekin hasten nintzaion galdezka ea noiztik zebilen
|
bi
morroiekin, norena izan zen proposamena, nork eman zuen lehen pausoa eta berak zer jarrera izan zuen, onarpenezkoa ala eroapenezkoa, edo zor zaharren bat medio behartuta sentitu zen edo bat bateko grinak eta pasioak eraman zuen egin zuena egitera, ezin bainuen konprenitu horrelako gertakari bat, berak aditzera ematen zuen moduan, broma bat balitz bezala gerta zitekeenik, broma edo jolasa, horiek ... Dena den, minik gehien ematen zidana nik neuk ezer sumatu ez izana zen.
|
|
Ez nion dramarik egin nahi izaten, ez nion ahotsik altxatzen, ez mehatxurik egiten (ez zitzaidan burutik pasatzen), baina
|
bi
morroien irudi hori buruan itsatsita neraman eta gertatua argitzen nuen neurrian bakarrik gaindituko nuela egoera uste nuen eta hasten nintzaion gero eta gutxiago disimulatzen nuen irrikarekin galdetzen ea nik ikusi nituenean bezala egin al zuten beti, gihartsua atzetik eta flakozta aurretik, ea denborarik galtzen zuten aurrekarietan edo hasten ziren zuzenean lanean, ea bera biluzterako kirtendut... –Beharbada larrua jotzen ikasteko ikastaroak egingo zituzten?, esaten nuen ahopeka, oraindik ere garai bateko aldartearekin, garai bateko umorearekin jarraitzen nuen itxurak eginez, baina artega nenbilen, gero eta lo erreagoa egiten nuen, esnatzen nintzen gauaren erdian eta ikusten nituen bi morroiak nire neskaren gainean trosta hain dotorean non iruditzen baitzitzaidan esaten zidatela, ikas ezak, motel, nola jo behar den, bestela jai daukak?, eta jarraitzen zuten jardunean, erakustaldia eginez bezala, eta nik sabaiari begira egiten nituen orduak, irudi hori noiz desegingo ote zen zain.
|
|
Ez nion dramarik egin nahi izaten, ez nion ahotsik altxatzen, ez mehatxurik egiten (ez zitzaidan burutik pasatzen), baina bi morroien irudi hori buruan itsatsita neraman eta gertatua argitzen nuen neurrian bakarrik gaindituko nuela egoera uste nuen eta hasten nintzaion gero eta gutxiago disimulatzen nuen irrikarekin galdetzen ea nik ikusi nituenean bezala egin al zuten beti, gihartsua atzetik eta flakozta aurretik, ea denborarik galtzen zuten aurrekarietan edo hasten ziren zuzenean lanean, ea bera biluzterako kirtenduta egon ohi ziren, ea birekin atsegina ere doblea zen, ea mutil lagun izan zituenean ere horren onak ziren larrua jotzen, horren profesionalak al ziren ohean, horren ikasiak alegia. . Beharbada larrua jotzen ikasteko ikastaroak egingo zituzten?, esaten nuen ahopeka, oraindik ere garai bateko aldartearekin, garai bateko umorearekin jarraitzen nuen itxurak eginez, baina artega nenbilen, gero eta lo erreagoa egiten nuen, esnatzen nintzen gauaren erdian eta ikusten nituen
|
bi
morroiak nire neskaren gainean trosta hain dotorean non iruditzen baitzitzaidan esaten zidatela, ikas ezak, motel, nola jo behar den, bestela jai daukak?, eta jarraitzen zuten jardunean, erakustaldia eginez bezala, eta nik sabaiari begira egiten nituen orduak, irudi hori noiz desegingo ote zen zain.
|
|
...ematen zuen, harroxko plantak eginez edo inguruko paisaiei erreparatuko banie bezala, biona izandako gelako leihotik begiratzen nuela zeru urdinaren kontra laino zuriak nola irristatzen ziren, neska kexatzen hasten zitzaidan arte,, fundamenturik gabe ari zara, burua ez dakit non duzun?, eta hasitako lana bertan behera utzi behar izaten genuen, nire benetako guraria, axola zitzaidan gauza bakarra,
|
bi
morroien irudia garunetik ezabatzea baitzen.
|
|
Konta iezadazu nola, musu bero, suhar eta luzearen buruan begiak zabaldu zenituenean, biluzik zeunden. Hori ezinezkoa da, ez bada zure aldetik bazegoela berariazko jarrera bat, hori ez da posible baldin eta
|
bi
morroiek ez bazuten ikusi zugan harrapakin erraz bat, hori oso zaila izango zen baldin eta zuk biderik eman ez bazenie. Edo alderantziz izan zen?
|
|
Beste era batean jokatu izan balu, bizirik jarraituko zuela sartu zitzaion buruan, eta mesede egiten zion ondo jokatu zuela entzuteak, ezin zezakeela beste modu batean jokatu, ama zegoen zulotik ateratzeko ahalegin handi bat egin zuela eta, gauzak gaizki atera baziren, zoriak hala nahi zuelako izan zela. Bazirudien ez genuela elkarrekin egoteko aitzakia hoberik aurkitzen, eta berak amari buruzko gutunen kontuarekin jarraitzen zuen eta nik
|
bi
morroiekiko obsesioarekin. Ezin zezakeela bere amarengatik egin zuena baino gehiago egin errepikatzen nion nik, eta berak aholku jakingarriak ematen zizkidan nengoen zulotik ateratzeko.
|
|
Ezin zezakeela bere amarengatik egin zuena baino gehiago egin errepikatzen nion nik, eta berak aholku jakingarriak ematen zizkidan nengoen zulotik ateratzeko. Berak emandako aholkuari jarraiki, erabaki nuen ez nintzela gai nire neska beste
|
bi
morroirekin partekatzeko eta moztu egin behar nuela lehenbailehen, harremana bertan behera utzi, eta ondoko hilabeteetan Mararekin, erizainarekin eta irakaslearekin ateratzen hasi nintzen.
|
|
Neure ondoezaren berri emanez hastea erabaki nuen, ez nintzelako gai nengoen egoeran hitzaldiari ekiteko. . Hitzaldi hau prestatzeko asmoarekin arratsalde erdian lanetik atera eta etxera joan naizelarik, nire neska atzeman dut ohean
|
bi
morroirekin?, hasi nintzen esaten, eta, nire ahotsik sendoena erabiltzen saiatu nintzen arren, ez zitzaidan hari mehar bat baizik ateratzen, auhen ahul eta triste bat zirudiena, halakoxea baitzen zintzurrean nuen korapiloa. Hiltzeko zorian dagoenaren ahotsa gisa horretakoa izango dela pentsatu nuen.
|
|
Oraingoz ez du besterik esan?, laburtu zion denok entzuteko moduan, eta ikasleak beren barreak itotzen saiatu ziren. ?
|
Bi
morroi esatea ere ez da beharbada zuzena, biak kuadrillakoak dituelako eta hurrenez hurren senargai izandakoak?, jarraitu nuen, eta, itzulpen zerbitzua duten hitzaldietan egiten den antzera, ondokoak itzuli zion: –Badirudi biak lehendik ezagutzen zituela, senargaiak izanak zituelako?.
|
|
–Neska izan da eskuarekin zaplada bana eman eta arren gelditzeko eskatu diena, baina
|
bi
morroiek ez diote jaramonik egin. Neska lau hankatan zegoen ohearen gainean, eta biek aldi berean jotzen zioten, batak atzetik eta besteak aurretik, eta une batzuetan airean altxatuko zutela ematen zuen.
|
|
Japoniako gereziondoekin txanda pasa egin nuen, jakitun aurrean nituen emakumeak, eta gazteak gutxiago, ez zirela hasiko nire analogiak banan banan kontatzen, lehenbailehen bukatu nahi bainuen, eta ohiko ordubeteko saioaren ordez ordu erdikoa ateratzen bazen, hobe, etxera itzuli eta han itxita utzi nituenekin zer gertatu zen jakin nahi nuelako. Ez dakit zergatik, gelako atea bortxatu egingo zutela nuen buruan eta apurtuta aurkituko nuela,
|
bi
morroiak alde eginda egongo zirela eta nire neska etorriko zitzaidala barkamen eske.
|
|
Arratsalde hartan ere, neska
|
bi
morroiekin logelan aurkitu eta ondoren leihotik begira eman nuen tarte luzean alegia, laino gizenak igarotzen ziren abiadura motelean, harik eta haietako bat, matxuratu edo nonbait katigatu balitz bezala, zeru ertzean gelditu eta puzten hasi zen arte. Irakiten ari den esnearen aparra bezala hasi zen hazten eta lehertu egingo zela ematen zuen.
|
|
Beldur nintzen, gainera, neska ez ote zitzaidan atearen bestaldetik erreguka hasiko, gertatuaren errua bi mutilei egotzi eta maite ninduela modurik zinezkoenean esaten, oso jantzia baitzen arte dramatikoetan eta edonoren bihotza urratzeko moduan hitz egiten baitzekien nahi zuenean, eta jarraituko du beharbada horrelakoa izaten, ez dakit, gaur hilerrian oso otzan hitz egin badit ere. Une hartan, giltzarekin atea itxi nuenean, baldin eta neska erreguka hasten bazitzaidan, neure burua gai ikusten nuen atea berriro ireki eta besarkatuta bukatzeko,
|
bi
morroiak beren zintzilikario eta guzti, galtzak eskuetan zituztela, itzalgaizka gelatik ateratzen ziren bitartean, eta ikuskizunak lotsarazi egin ninduen. Halakorik gertatu baino lehen, giltza poltsikoan sartu eta kalera alde egitea erabaki nuen.
|
|
Baina neskak ez zituen auzokoak izutu nahi eta gaua etorri arte itxoiteko eskatu zuen. Atearen kontra zegoen lekutik neska altxatu eta ohe ertzera eramango zuten beharbada, negar zotinak urrundu egin baitziren, eta hirurak elkarrengana bildu ziren irudipena izan nuen kolpetik, mainak dituen haurrari bezala goxo hitz egiten baitzioten biek, txeratsu, fereka eztiak eginez bezala, pentsatu nuen, eta han bertan jakin nuen urte batzuk igaroko nituela nire neska
|
bi
morroiekin zer egiten arituko ote zen aldi oro irudikatzen. Neskaren hasperenak sakonagoak izaten hasi ziren, tarteka mutiletako batek musukatu egingo zuen, negar kontuak desagertzen hasi baitziren.
|
|
Hegazkinetan eta aireportuetan galtzen duen denboraz kexatu zen. Nik han hemenka izango dituen maitaleekin irudikatu nuen, eta
|
bi
morroiekin atzeman nueneko irudia etorri zitzaidan beste behin burura. Ez da inoiz emakume bereziki ederra izan, gutxiago oparoa, baina bere izateko, hitz egiteko edo mugitzeko erak badu zerbait gizonoi iristen zaiguna, eta hori zer den deskubritzearren maitemintzen ginela esango nuke berarekin.
|
|
Nire neskarekikoa nola zihoan galdetu zidan erizainak zauriak artatzeko azken aldiz beregana joan nintzenean. ...aten arabera, ez hirurok aldi berean berarekin oheratzen ginelako, saiakera hori, egin bagenuen ere, porrot erabatekoa izan baitzen, gauak banatzen genituelako baizik, baina niri egokitu zitzaizkidan gauetan ere ez nuela lortzen neskarekin harremana bideratzerik, irrika erabatekoarekin hasten bainintzaion galdeketak egiten, eta oso gainetik bada ere kontatu behar izan nion zeinen itsututa nenbilen
|
bi
morroiekin, zenbat ordu ukatzen nizkion loari hirurak elkarrekin lehen aldiz oheratu zireneko zertzeladak eta ingurumariak irudikatzen, eta xehetasun horiek kontatzen nizkion bitartean bere behatzarekin nire bekokia eta ezpaina ukitzen sumatzen nuen eta, falta ziren puntadak askatzeko aulkian eseri zelarik, hasi zen bere amari bidaltzen zizkion gutunen kontakizuna egiten. Bazekiela, esan zidan, gutunen kontu hori ez zela ondo amaituko, susmatu egiten zuela, baina ez omen zuen ama zegoen zulotik ateratzeko beste biderik ikusten.
|
|
Maisuaren aholkuei jarraituz, originaltasuna bilatu ordez, iraganeko pasadizo bat oroitu eta hura idaztera jartzen da: nola gaztetan, etxera ezustean itzuli eta orduko neska laguna aurkitu zuen ohean,
|
bi
morroirekin abiadura handiko jardunean.
|
|
Sartu nuen bada kontu handiz burua atetik, eta hirurak aurkitu nituen ohearen gainean, nire neska eta
|
bi
morroiak, abiadura handiko jardunean. Nire neska deitzen badiot, nik beti hala deitu izan diodalako da.
|
|
Nire neska deitzen badiot, nik beti hala deitu izan diodalako da. Bere
|
bi
morroiak esatea, ordea, ez dakit erabat zuzena den, biak kuadrillakoak baitzituen eta hurrenez hurren senargai izandakoak, une horretan biak batera ziren bezalaxe. Garbi zegoen lanak oso aurreratuta zituztela.
|
|
Bezperako hitzalditik hunkituta atera zela errepikatu zidan eta halaxe jarraitzen zuela, bazegoelako nire literaturari buruzko ikuspegian gertakari eta pasadizo txikien gainean oinarritzen zen narratibaren goresmen bat miresgarria egiten zitzaiona, eta horrelako zerbait egin nahian zebilela bera ere, erantsi zuen, arte garaikidearen historia ikasleei kontatzeko orduan, eta bezperan izendatzen hasitako ikasleen proiektu zenbaiten berri emateari ekin zion. Telefonoz ari ginen hizketan eta ez nengoela gorputzaldi oso onarekin adierazi nion, bezperan herrira itzuli eta bidean ginebra batzuk edan nituela taxizalearekin eta ondoren kalean aurkitu nituen
|
bi
morroirekin hasi nintzela sesioan, nire neskarekin ohean ikusi nituenak zirelakoan, eta jarraitu nuen nire desenkusen zerrenda egiten, baina alferrik izan zen,, hori guztia kontatuko didazu gero, irrikan nago jakiteko?, esaten baitzidan.
|
|
Neska gelditu zen biok alokairuan genuen etxearekin, eta nik beste bat aurkitu bezain pronto eratu genuen bisiten egutegia.
|
Bi
morroiak batera joaten zirenez, irabazten atera ziren, haiek astean lau gautan hartzen baitzuten neska berentzat eta nik bitan. Niri ez zitzaidan banaketa erabat zuzena iruditu, baina, bozketara joz gero, bistakoa zen irabazi egingo zutela.
|
|
Niri ez zitzaidan banaketa erabat zuzena iruditu, baina, bozketara joz gero, bistakoa zen irabazi egingo zutela. Igandeak berarentzako eskatu zituen neskak, oso nekaturik zebilelako, eta inork ez zuen eragozpenik jarri, hasieran bereziki lehia moduko bat sortu baitzen mutilon artean neska nork liluratuago utziko, eta, gainera, nik galdeketa luzeak egiten bainizkion, edonor aspertzeko modukoak, noiz eta nola hasi ziren jakin nahi nuen, nork nori zer esan zion,
|
bi
morroi horiek zer egiten zioten, erabat obsesionatuta jarraitzen nuen eta ez nion lo egiten uzten.
|
|
Nire aurretik igaro ziren dutxatik eta kirtenak zutik zituztela atera ziren biak ala biak, berrizaleek esaten duten moduan, eta hasi ziren ohea mugitu, argi pare bat lurrean jarri eta ospakizunerako lekua prestatzen. Eta ordua iritsi zenean, neska bere biluztasun erabatekoan bainugelatik atera eta, zuen esanetara nago?, esanez ohe gainean etzan zenean, ni berriro nire aulkira erretiratu nintzen eta handik begira eman nuen tarte luzea,
|
bi
morroiek beren lana lehenbailehen bukatuko zuten itxaropenarekin, eta halaxe izan zen. Alde horretatik gizonki portatu zirela esan behar dut.
|
|
Ondoko egunetan behin eta berriz etortzen zitzaidan gogora ohean ikusitako
|
bi
morroien irudia, beren planta harroxkoa, beren jotzeko modu mekaniko eta begirunerik gabea, beren giharretako izerdiaren distira, plazerari amore emanez begiak itxi eta buruak atzerantz botatzeko egiten zuten keinu lizuna, edo neskak zangoetan zaplada bana emanez nire presentziaz ohartarazi zituenean bietako batek erakutsi zuen odol hotza edo zinismoa edo kopeta edo lotsagabekeria, gerri kolpeen ... bi piztia basati niri zegokidan zerbait jaten, eta tristeena da, han bertan oldartu eta biei muturrak berotzen hasi beharrean, begira gelditu nintzela.
|
|
Eskoteak gainez egin eta bi esferak lehertu egingo zirela iruditzen zitzaidan, guriak eta beteak ziren, baina aldi berean erorkorrak, zaila da isurkiaren eta solidoaren artean kokatzen diren gauzen izaera hitzez agertzen. . Hilabeteak dira zure neska
|
bi
morroiekin zebilela. Mundu guztiak zekien zuk izan ezik, eta ez zenuen horrelakorik merezi?, jarraitu zuen eta nire eskua, oraingoan bai, bere bihotzaren kontra estutu zuen zeharbide batetik barrena eraman ondoren.
|
|
Goldsmithek ez du entusiasmo handirik erakutsi
|
bi
morroiei buruzko profilak irakurri dituenean, baina bekadunaren eta txapeldunaren arteko harremana bihotzera iritsi zaiola uste dut, bere bizitzako pasadizoren bat gogora ekarri diolako seguru asko,, harreman horiek ohikoak ziren orain mende eta erdi, baina tamalez poetok distira guztia galdu dugu?, esan baitu eta isilik gelditu baita, begirada urrunean galduta.
|
|
Marak ez zuen ulertzen nola utzi nion alde egiten edo, hobeto esanda, nola nahastu nintzen beste
|
bi
morroiekin, bata hain arrunta bere ustetan eta bestea hain berezia, hain berezia non ez zen erabat gizona. –Haurdun gelditu izan bazina, zure sintoma berberak edukiko zituen eta erditzeko unean kontrakzioak sentitzera iritsiko zen, seguru nago?, hasten zen nire mutil lagunaren kontra, eta nik ez zela horrelakoa erantzun behar izaten nion, egun batzuetan gizonezko samurrak behar izaten ditugula ondoan eta hurrengoan indartsuak, hain indartsuak non zerbaiten kontra jarri eta barruan ditugun penak ezabatzen dizkiguten.
|
|
Behin eta berriz kontatu behar izaten genuen bakoitzak liburuzaina ezagutu genuen eguna nolakoa izan zen, hastapeneko xehetasun horiek ondoko istorio osoa baldintzatu izan balute bezala, eta nik
|
bi
morroiak ezagutu nituen gaueko kontakizuna errepikatu behar izaten nuen. Hogeita hamar urte egin nituen egunean kuadrillako afari baten ondoren oheratu nintzen lehen aldiz biekin, eta kontakizun hori errepikatu arteko onik ez zuen izaten Marak.
|
|
Edo eman dezagun Buck eta biok azaldu diagun bezalako kasu bat.
|
Bi
morroi ari zaizkik ipurtzulokoak ematen, eta ematen duan bakoitzeko bi hartzen ari haiz. Hipotesiz azaldu diagun bezalako kasu baten aurrean aurkitzen haiz.
|
|
–Ezinezkoa da pertsona bakar batek
|
bi
morroi hauek honaino garraiatzea. Motor batek nekez igoko zituen eskailera horiek, baina ezinen zituen bi gorpuak eraman.
|
|
–Zantzu guztien arabera –erran zuen–,
|
bi
morroi horiek gure mugetatik kanpo hil zituzten. Nik bezain ongi dakizu lehenago edo geroago frantsesek beren gain hartuko dutela ikerketa.
|
|
astakirtenak mendekua hartzea erabaki du eta orain beranduegi da hura gelditzeko. Ateko
|
bi
morroiak begi bistan eduki dituenean, Talanek botila bat ireki du, zurrutada azkarra eman, eta garrasi egin die:
|
|
|
Bi
morroiengandik apartatu genuen bista: neska bat zutik zegoen brankan.
|
2018
|
|
DeVillek badu hipotesi bat gertatutakoaren inguruan: . Gau hartan oso ospe txarreko
|
bi
morroi ibili ziren Auzo Frantsesean, azidoa saldu nahian. Niri ere eskaini zidaten, eta ezetz esan nien.
|
|
Suposatzen dut Johnny, gauzak hotelean utzi ondoren, handik atera, kalea zeharkatu eta aurre aurrean dagoen Pound Sterlingera sartuko zela. Han, seguru asko,
|
bi
morroi horiekin egin zuen topo, eta kokaina erosten saiatu zen. Tipo horiek ezagututa, ez nintzateke harrituko LSDa birrindu eta hautsa Johnnyri saldu izan baliote.
|
|
Horixe bururatu zitzaion Txetxuri
|
bi
morroi haiek ondoan eseri zitzaizkionean. Kafetegian zegoen, leiho ondoko mahaian egunkaria irakurtzen eta kafesnea edaten, lasai lasai.
|
|
Eman zioten, baina labur kanta zezala. Kantatuko bazuen eskuak aske behar zituela, eta soka askatu zioten eskumuturretatik urkagaiari; baina
|
bi
morroi jarri zizkioten ondoan, koplak amaitu artean.
|
|
Meza hasita ailegatu ziren zozaiatarrak.
|
Bi
morroik senar emazte kapareendako haritzezko jarleku berri bat zekarten, elizan leku berezian paratzeko asmoz.
|
2019
|
|
Patxik 6 urte zituen, Lizarrustin aita eta lagun batekin arrantzan ari zela tiro hotsak entzun eta
|
bi
morroi ikusi zituenean hilotz bat lurperatzen, errepidetik gertu, harizti baten ondoan. Haurrari etxera joateko agindu zioten eta ihes egin zuen, baina hurrengo egunean itzuli eta adarrez estali zuen tokia animaliek gorpua ez eramateko.
|
|
Altolagirrek hiru bidai txartel eskatu zituen idatziz beretzat eta
|
bi
morroientzako. Morroi haietako bat Martin Sarratea zen.
|
|
" Azkenean, zorionez, Tunbuktun sartu gara" izan ziren bere lehen hitzak; Frantziara itzuli zen eta gobernuak saritu zuen. 1826 urtean Gordon Laing eskoziarra izan zen Tunbuktun sartu zen Europako lehen gizona, baina hiriko agintariek handik igorri zuten, eta, ihes zihoala,
|
bi
morroirekin batera hil egin zuten.
|
|
–Hor behean badirela
|
bi
morroi ziri ederra sartu digutenak, txantxa txoro bat, argitu zion Jäkele Narrek?. Eta orain inozokerietan ari dituk.
|