|
2002
|
|
|
37 urte ditu, txikia da eta distira ilun bat du begietan. Bizitzak inposatutako estandarretatik at jardun ondoren (senarra ez duen gizon batekin bizi izan da, haurrik ez izatea erabaki, dibortziatu, erakunde armatu batean sartu eta, azkenean, erakundea utzi zuen, birgizarteratzeko), zirkunstantzia horiek eraman duten bakardade amaigabea partekatzen du bere bidaideekin(
|
bi
moja eta emakume minbizidun bat). Horregatik da horren garrantzitsua eleberrian zeruaren sinbologia, pertsonaiak so egin ondoren bere gogoa islatzen duten tonu eta ñabardurak hartzen dituen zeruaren sinbologia.
|
|
|
Granadako La Asunción ikastetxe katolikoko hogei haur, bost langile eta
|
bi
moja berreskuratu egin ziren —batzuk ospitalean eta beste batzuk etxean— salmonelosiagatiko intoxikaziotik. Intoxikazio hori aurreko ostiralean uzkurtu zen, egoera txarrean zegoen Mahoniako zentro horretako jantokian kontsumitu zutenean.
|
|
|
Baina hamabost urte bete artean ez ziren hartaz ohartu, bi neskek elkarrekin bost urte zeramatzaten arren, biak ala
|
biak
mojen ikastetxean urte berean matrikulatu zirenez gero, bost urte aurrerago doi, batxiler laborala egiteko. Batxilerreko seigarren kurtsoa hasi berria zenean ohartu ziren, beraz, antzekotasun eta kidetasun hartaz, doña Remedios Formación del Espíritu Nacionaleko señorita berria –aurrekoa jubilaturik– bere buruaren aurkezpena egin ondoren ikasleei halaxe mintzatu zitzaienean, gaztelaniaz:
|
|
2005
|
|
|
22 apaiz, eta
|
bi
moja. Etorri ziren mojak ere, gu baino abertzaleagoak ziren!
|
|
2009
|
|
|
Abadeentzako zen, bereziki, eta nahi bazuten, baita irakasle ziren mojentzako ere: 22 apaiz eta
|
bi
moja etorri ziren; hobeto esanda, etorri ginen, nik ere egin bainuen ikastaro hori.
|
|
2010
|
|
|
Guztiaz ere, ongi oroitzen dut nola sartu ziren arreba eta
|
bi
moja erizain nire gelan: Bibi bere kristalezko arrainontzi esferikoarekin, eta bi mojak poltsa banarekin, non konfetiak eta suge paperak baitzeuzkaten, airera bota zituztenak, zorionak ematen zizkidaten bitartean, hamabi urte bete nituelako.
|
|
|
Guztiaz ere, ongi oroitzen dut nola sartu ziren arreba eta bi moja erizain nire gelan: Bibi bere kristalezko arrainontzi esferikoarekin, eta
|
bi
mojak poltsa banarekin, non konfetiak eta suge paperak baitzeuzkaten, airera bota zituztenak, zorionak ematen zizkidaten bitartean, hamabi urte bete nituelako.
|
|
|
Jesusen Lagundiko Loiolako buru Jose Mari Etxeberriak isilpean egin zien harrera hiru ordezkaritzei; Arrupe Etxeko arduradunarekin batera, bileretarako eta atsedenaldietarako gela eta aretoak erakutsi zizkien, eta negoziazio egunetan jan edanak ekarriko zizkieten ostatuko
|
bi
moja azpeitiarrak aurkeztu, negoziatzaileek etxe hartan izango zituzten konplize bakarrak. Etxe osoan, haiekin baino ez zuten topo egingo bileretako etenetan, ostatuko bezeroek eta beste langileek ezin baitzuten etxearen alde horretara sartu, pasilloan eta jantokiko ateetako batean jarritako panelek bidea ixten baitzieten:
|
|
|
– erantzuten zioten erdi italieraz erdi gaztelaniaz Arrupe Etxean ostatu lanak egiten dituzten
|
bi
moja ahizpek, ordura arte primeran gordetako sekretuari Italiako jaun haren aurrean ere eusteko asmo sendoarekin.
|
|
|
Harremanik izan dute, baina, Arrupe Etxean ostatu eman zietenekin. Zerbitzari aritu ziren
|
bi
mojek pozik jaso zituzten behin Otegiren eskumuinak: Martutenen zegoen Batasuneko bozeramailea eta, kartzelara bisitan maiztasunez joan ohi den beste moja bati eman zion Arrupe etxeko bi ahizpentzako enkargua.
|
|
|
Martutenen zegoen Batasuneko bozeramailea eta, kartzelara bisitan maiztasunez joan ohi den beste moja bati eman zion Arrupe etxeko bi ahizpentzako enkargua. Imazek, berriz, Inazio Uria enpresaburuaren hilketaren aurkako manifestazioan egin zuen topo
|
bi
mojekin, Azpeitian, 2008ko abenduan. EBBko buruak ezagutu egin zituen eta agurtzera hurbildu zitzaien.
|
|
|
Guztiaz ere, ongi oroitzen dut nola sartu ziren arreba eta
|
bi
moja erizain nire gelan: Bibi bere kristalezko arrainontzi esferikoarekin, eta bi mojak poltsa banarekin, non konfetiak eta suge paperak baitzeuzkaten, airera bota zituztenak, zorionak ematen zizkidaten bitartean, hamabi urte bete nituelako.
|
|
|
Guztiaz ere, ongi oroitzen dut nola sartu ziren arreba eta bi moja erizain nire gelan: Bibi bere kristalezko arrainontzi esferikoarekin, eta
|
bi
mojak poltsa banarekin, non konfetiak eta suge paperak baitzeuzkaten, airera bota zituztenak, zorionak ematen zizkidaten bitartean, hamabi urte bete nituelako.
|
|
|
Alde batetik ikastola dago, bestalde bi eskola erlijiotsu daude eta hauetariko bakoitzaz moja orden bana arduratzen da, baina ikastola askoz indartsuagoa denez
|
bi
moja ordenek elkartea osatu behar izan zuten, Titok dioenaren arabera ikastetxe bakoitzeko monjek gorrotatu arren beste ikastetxekoak.
|
|
2011
|
|
|
Azkeneko urte biak geriatrikoan zaramatzak. Klausura utzitakoan Mahatserrira etorri zuan, hasieran beste
|
bi
moja ohirekin pisu batean eta gero bera bakarrik, orain dela pare bat urte Sonwagner sindromea diagnostikatu zioten arte. Burmuinean jazotzen diren haustura ñimiño batzuengatik, luizi nanoak bailiran, hutsuneak egiten zaizkiok memorian, antzinakoan gutxienetan, hurrekoan sarriago.
|
|
2012
|
|
|
|
Bi
moja.
|
|
2014
|
|
|
–Guztia eraturik, Jaunak hala nahita, San Bartolome egunean, batzuk abitua hartu zuten eta Sakramentu Santua jarri zen, eta aginpide eta indar osoz egina geratu zen gure aita aintzatsu San Joseren gure monasterioa, mila bostehun eta hirurogeita bigarren urtean. Ni neu izan nintzen abitua ematen, eta kanpoan geratu ziren gurte etxe bereko beste
|
bi
moja? (Bizitza 36, 5).
|
|
|
Liburuan Bartzelonatik Bilborako autobusean Irenek egiten duen bidaiakontatzen da, berarekin batera autobusean doazen hiru emakume (emakumegaixo bat eta
|
bi
moja) eta hiru gizonekiko (txoferra eta bi polizia) elkarrekintzaktartekatuz. Horrekin batera, testuan zehar agertzen zaizkigu zenbait «ispilu» edo«elementu islatzaile», hala nola maletan daramatzan liburuetako aipu eta poemak, ikusten dituzten pelikuletako pasarte eta elkarrizketa zatiak, geldiunean erosten duenaldizkarian irakurritako testuko pasarteak, edota bidaiaren hiru tartetan izaten dituenametsak.
|
|
|
Bai, eduki zezakeen babesa. Autobus hartan hiru pertsona ezagutzen zituen, emakumehaundia eta
|
bi
mojak. Ez zen asko, baina hutsa baino zerbait gehiago zen.
|
|
|
Auzoa eta horrekin batera, ibaiaren beste aldean, bizi ziren izeba osabak, izeba Maria, osaba Angel eta haien zazpi seme alabak. Hiru alabetatik
|
bi
monja dira oraindik.
|
|
2015
|
|
|
Lurrean zeuden beste bi fardelak begiratu nituen azkar batean. Margolanak ziren baita ere, beste
|
bi
moja. Mère Agnès eta Mère Bernardine.
|
|
|
5 Guztia eraturik zegoela, Jaunak hala nahita, san Bartolome egunean, batzuek abitua hartu zuten eta Sakramentu Santua jarri zen, eta aginpide eta indar osoz egina geratu zen gure aita aintzatsu san Joseren gure monasterioa, mila bostehun eta hirurogeita bigarren urtean. Ni neu izan nintzen abitua ematen, eta kanpoan gertatu ziren gure etxe bereko beste
|
bi
moja. Monasterioa egin zen etxe hau nire koinatua egon zena izanik (esan dudanez, berak erosi zuen arazo hau hobeki ezkutatu ahal izateko), ni behar zen baimenaz nengoen han, eta adituen iritziaz izan ezik ez nuen ezer egiten, puntu batean ere obedientziaren aurka ez joatearren.
|
|
|
6 Orain dela gutxi berriro gertatu zitzaidan gauza bera, hainbeste iraun ez bazuen ere, eta ni bakarrik nengoen. Ur bedeinkatua eskatu nuen, eta haiek joan ondoren sartu zirenak(
|
bi
moja ziren, sinesgarritasun osokoak, gezurrik ezergatik ere esango ez luketenak), usain txar txarra hartu zuten, sufre harriaren antzekoa. Nik ez nuen hartu usainik.
|
|
|
7
|
Bi
moja hartu nituen etxea erosteko. Honezkero, Palentzian limosnaz bizitzea ezinezkoa zela esaten bazidaten ere, esango ez balidate bezala zen; izan ere, errentaduna egitea, konturatzen nintzen ni aldi hartan ezinezkoa zela; eta Jainkoak egin zedila zioenez gero, Haren Maiestateak bideratuko du.
|
|
|
Honek zuriko batzuk bazituen, oso gutxi, ordea; ez zen nahiko etxea erosteko, bai alokatzeko (eta horrela alokairuko etxe bat hartu genuen) eta biderako laguntzarako. Euskarri hau baino besterik ez genuela, Ávilatik San Joserenetik
|
bi
moja eta ni irten ginen, eta lau Gizakundekotik (Erregela lasaituko monasterioa da hau, San Jose fundatu aurretik ni nengoena), gure aita kapilauarekin, Julian Ávilakorekin.
|
|
|
– Fundatzaile gisa, gure Santak Medinako
|
bi
moja eraman zituen eta Ávilako Gizakundekotik bost. –
|
|
|
Medinatik
|
bi
moja etorrarazi zituen, eta bat Valladolidetik; eta pixka bat geroago, hiru gehiago Ávilatik.
|
|
|
7 Nahigabe honekin izan ginen hilabete baino gehiago. Jainkoak nahi izan zuen priorea eta ni eta beste
|
bi
moja hara pasatzea gau batean, etxe sartzea egin arte fraideak konturatu ez zitezen, nahiko beldurrez. Gurekin zihoazenek zioten, ikusten zituzten itzalak fraideak iruditzen zitzaizkiela.
|
|
|
5 Elena andereak bere alabaren senipartea eta, sartzen baldin bada, berak ekarriko duena bildu ditu; eta berarenetik, beste
|
bi
mojaren eta belo zuridun beste birenetik hartu behar dutela dio, eta etxea eraikitzen denean, Albakoa bezalako karitateko obra bat gera dadila. Egia esan, dena uzten du berorrek, aita Baltasar Álvarezek eta nik deritzagunerako.
|
|
|
Remedios etik hain urruti egotea gogorra iruditzen zait, aitortzera haiek etortzeko; ez dit esaten herritik urruti dagoenik, herriko alde baten ondoan baizik. Dena dela, berorren agurgarritasuna ez bedi ahalegindu erosten aurretik berorrek eta beste
|
bi
mojak, berorren iritziz adituenak direnek, ikusi gabe, edozein prelatuk baimena emango baitu horretarako. Ez bedi fida inongo fraidez ez beste inortaz; konturatzen da sartuko ziguten ziriaz.
|
|
|
10 Gure amak beste
|
bi
moja atera ditu, eta hala ere Jainkoak nahi beza nahiko izatea. Eska biezaio Jainkoari beraren alde, eta nire alde, premia handia baitut.
|
|
|
5 Etxe honetan Burgosko
|
bi
moja ari dira hitz egiten, mila eta bostehun dukatekin; eta, diotenez, oso onak eta behar beharrezkoak dira obrarako eta itxitura egiteko, beste moja batekin guztiz amaitzea lortuko baikenuke. Eman beza baimena berorren aitatasunak.
|
|
|
Granadako fundaziorako
|
bi
moja eskatzen dizkio. Bere nebaren zorra ordaintzeaz.
|
|
|
2 Granadako fundaziorako hortik
|
bi
moja ateratzeko agindua eman dut, eta uste dut ez dituela berorrek eskasenak emango, eta horrela eskatzen diot, mesedez, konturatzen baita zein garrantzitsua den perfekzio handikoak eta trebeak izatea. Era horretara, tokia geratuko zaio moja gehiago hartzeko eta zorra lehenago ordaintzeko, oso gogor egiten baitzait hemendik Burgosera joatea nire nebaren kapera egiteari ekin gabe.
|
|
|
Hau idatzia nuenean, nahigabe handia eman didaten gauza batzuekin izan naiz hemen, eta beraz, hau esan dut eta ez nuen hartaz hitz egiteko asmorik. Erremedioa (Madrileko hori egiten bada)
|
bi
mojak hemendik ateratzea izango da, bera santua izan arren, ezin baitut eraman. Jainkoak egin beza berorren agurgarritasuna nik eskatzen diodan bezalakoa, amen, eta gorde biezagu.
|
|
|
Gaixo mainati batekin nola jokatu. Otoitz handia duten
|
bi
moja haiek okela jan dezatela. Espirituko gauzak kalifikatzerakoan zuhurtasuna.
|
|
|
Sentitzen du Garciálvarez jaunarekin gertatua.
|
Bi
mojak nahasten dute komunitatea. Haiekin nola jokatu esaten die.
|
|
|
eta ez biezaiote utz aitortzen ere aita oinutsarekin izan ezik, ezta mojetako beste inori ere (hauetatik beraiek nahi dutena izango da, aita bikario nagusiak izendatu baititu haiek aitortzeko). Disimuluz, baina kontu izan,
|
bi
moja horiek elkarrekin asko mintza ez daitezen. Ez estutu ezertan, emakumeok ahulak baikara?
|
|
|
6 Orain modu oso oneko
|
bi
mojari buruz hitz egin didate; hemen izan nahi dute moja eta bi mila dukat baino gehiago dakartzate; horrekin etxea ordaintzeko izango dugu, lau mila kosta baitzen, eta seiehun hauek eta hainbat gehiago. Jainkoa gorets dezan diotsot, mesede egin didalako baita hartzen direnak hain onak direlako ere.
|
|
|
Aita Gracián belzteko joko zikin horretan erori diren Sevillako karmeleko
|
bi
mojak: Beatriz Jainkoarena Amarena eta Margarita Sortzez Garbiarena.
|
|
|
– Min eman dio Teresari, salaketa faltsu eta gezurren errudun ziren
|
bi
moja oinutsen aurka, Marianok neurri gogorrak eskatzeak.
|
|
|
Sevillako toki horretan zegoen moja karmeldar oinetakodunen komentua. Aita Graciánen aginduz, Sevillako
|
bi
moja oinuts joan dira hura erreformatzera: Isabel San Frantziskorena (ama priore kargurako) eta Isabel San Jeronimorena, eta geroago belo zuridun ahizpa Margarita Sortzez Garbiarena profesa egin ondoren().
|
|
|
|
Bi
moja karmeldar oinuts, Isabel San Frantziskorena eta Isabel San Jeronimorena, Paternako mojetara bidaliak han gauzak ordenan jartzera.
|
|
|
Hara haiek erreformatzera joan ziren
|
bi
mojen berri jakin nahi du.
|
|
|
Margarita Sortzez Garbiarena. Aita Graciáni aholkua eskatzeko diotso, ea ongi deritzan Margarita Paternara bidaltzeari,
|
bi
moja oinuts besterik ez baitira han.
|
|
|
Sevillatik hurbil den Paternako moja karmeldar oinetakodunen komunitatea;
|
bi
moja oinuts daude soilik, eta komunitatearen erreformarako gutxi dela uste du.
|
|
|
Maria San Joserenak ohar hau idatzi zuen ertzean: . Hau esaten du gure amak, Sevillatik Granadako fundaziora joan ziren
|
bi
mojak zalgurdi estalian bidali nituela-eta, batzuk gaizki esaka aritu zirelako. Hemen ikusiko da gure amaren iritzia?.
|
|
|
|
Bi
moja horiek Beatriz Espiritu Santuarena eta Frantziska Gizakundeko dira.
|
|
|
Nola izango nuen krediturik, bada, Jaunak eman ezik, ni bezalako erromes batek? 10 Jaunak nahi izan zuen, bertute handiko neskatila bat, San Joserenean lekurik izan ez zuen bat, beste etxe bat egiten zela jakinik, nigana etortzea han har nezala eskatuz11 Honek zuriko batzuk bazituen, oso gutxi, ordea; ez zen nahiko etxea erosteko, bai alokatzeko (eta horrela alokairuko etxe bat hartu genuen) eta biderako laguntzarako. Euskarri hau baino besterik ez genuela, Ávilatik San Joserenetik
|
bi
moja eta ni irten ginen, eta lau Gizakundekotik (Erregela lasaituko monasterioa da hau, San Jose fundatu aurretik ni nengoena), gure aita kapilauarekin, Julian Ávilakoarekin12.
|
|
2017
|
|
|
Baina bigarren lapurra, Paloke deiturikoa, tiroka hasi zen. Orduan
|
bi
monjak hil egin ziren.
|
|
|
Horren erakusgarri, Marijaiaren atzetik zihoan prozesio eklektikoa:
|
bi
mojak zeramaten ama birjinaren irudia. Ondoan, Jesus gurutzearekin, trikorniodun ama birjina eta dozenaka gotzain, fraide eta abade.Musika eta giro ona nagusi bazen ere, guztien ahotan zegoen Hontzak en aurkako erabakia.
|
|
2020
|
|
|
Galdeketara eraman aurretik emakumezkoek arakatu ninduten eta, biluztu baninduten ere, arropen artean pistola gordetzea lortu nuen.
|
Bi
mojak zaintzen ninduten txandaka ziegan, gorrotatzen ninduen gazte batek eta asko maite ninduen sor Felisa izeneko adineko batek. Ez nuen suerterik izan, gaztea lotuta utzi nahi nuen baina zaharra tokatu zitzaidan, sor Felisa.
|
|
|
Orduan hasi ziren
|
bi
moja donostiarrak elkarri hitza janez Balentxiren balentriak kontatzen. Haren apetituari buruzko istorioren bat gogoratu zuen batek.
|
|
|
Horrela egin genuen Donostiara bidea, tarteka Balentxiren pasadizoak gogoratuz. Nik liburukoak ekartzen nituen gogora, eta
|
bi
moja horiek bizitakoak. Belgikan bizi zela diruz gaizki zebilenez, parrokia batera joan omen zen lan eske eta parrokoak hartu zuen laguntzaile gisa.
|
|
|
Txarridunan, 53 atarian, sabairaino iritsi zen. Txarriduna jatetxearen parean
|
bi
moja zeuden auto baten zain Malape tabernaren aldamenean. Tabernakoek goiko etxebizitzetara igotzeko presatu zituzten, itxura txarra zekarrela errekak, Malape tabernako Camelia eta Jesus ere tabernatik irtenarazi eta balkoietara igoarazi zituzten.
|
|
2021
|
|
|
Hau poza! errepikatzen zuten
|
bi
mojek batera Eskerrik anitz Jaungoikoa, gure otoitzak entzuteagatik!
|
|
|
Ezta ere! ihardetsi zioten penaturik
|
bi
mojek Baina, itxoin, badaukagu baliagarri izan dakigun zerbait. Itxoin, itxoin pixka bat!
|
|
|
* Lekuko ugarik ikusi zuten gertakaria, besteak beste
|
bi
mojek, eta guztiak kuartelillora eraman zituzten eta han kendu zitzaizkien nortasun agiriak+.
|
|
2023
|
|
|
Fantasiarena. Eta beltza denez, gaztea denez, ausarta denez, Gaitza uxatuko du (t) ena (k) ez dira gizonezkoak baizik eta… baizik eta
|
bi
moja gazte —bata beltz hegoaldekoa berau, bestea terrorezko ikur bilakatu den ahizpa Irene— gehi neskato bat.
|