|
2001
|
|
|
Inkestatuak
|
biak
berdintsu atsegin dituen arren (6 puntu inguru), erostera joatea gehiago gustatzen zaio erosketa egitea baino.
|
|
2005
|
|
|
lehenengoa" Ezkutuko desirak" izenekoa, eta bigarrena" Ageriko desirak" izenekoa. Formalki, tonuan eta estiloan, atal
|
biok
berdintsuak izan arren, ikusi genuke banaketa honetan egileak egiten duen hausnarketa, zeintzuk diren bere ustetan aitorrezinezko desirak eta zeintzuk ageriago antzematen diren.
|
|
2007
|
|
|
Nafarroaren antzera, hiriburua gaztelaniaztatua dago. Azkenik,
|
bietan
berdintsu, Valentziako eta Nafarroako eliteek ez zuten inoiz interesik erakutsi erregionalismotik nazionalismora pasatzeko, Katalunian eta Bizkaian ez bezala.
|
|
2008
|
|
|
• Elebidun orekatuek (euskaraz zein erdaraz
|
bietan
berdintsu hitz egiten dutela diotenek) aurrekoek baino gehiago baliatzen dituzte euskarazko telebistak eta euskaraz idatzizko agerkariak: %26, 0 telebistaren kasuan eta %23, 2 prentsarenean.
|
|
|
Euskaldunon Egunkaria sortzen ibili ginenean, gogoz ahalegindu ziren egunkari ofizial/ publiko bat atontzen (herrialde komunistetako eredu txarra jarraituz). Azken urte hauetan, Kontseiluak arrakastatsu sortu eta gizarteratu dituen tresna biren aurrean eta ondoren (Hizkuntza Eskubideen Behatokia, Bai Euskarari Ziurtagiria), franko ondoren, Azkaratek eta Baztarrikak beste
|
bi
berdintsu muntatu dituzte (Elebide, LanHitz); bigarrena, azpikontratatutako EUSKALIT enpresa pribatuaren bitartez, gainera. Kultura saileko arduradunek ezin al zezaketen hitz egin, auzolandu, adostu, hitzartu Kontseilukoekin, EAErako behintzat, jadanik indarrean zeuden bi lanabes horien inguruan?
|
|
2009
|
|
|
Erdi mailako hodeiak 2 eta 7 kilometroko tartean egon ohi dira, eta gradu bitartean, eta ura eta izotza edukitzen dute,
|
bietatik
berdintsu.
|
|
|
Jakina, ezer pentsatu ez dutenengan, ezer ez da aldatu. Eta ezer ez pentsatuz, biak egin liteke,
|
biak
berdintsu baita: ideia hori zakarrontzira bota, edo haurtzaroko oroipenen kutxan gorde.
|
|
|
Zer ote zaio espainiar gazteari gogorrago, txorta aurreko sedukzio lana ala txorta osteko elkarrizketa? Beharbada
|
biak
berdintsu. Ez da ahaztekoa, edozelan ere, Norman O.
|
|
|
Euskaldunon Egunkaria sortzen ibili ginenean, gogoz ahalegindu ziren egunkari ofizial/ publiko bat atontzen (herrialde komunistetako eredu txarra jarraituz). Azken urte hauetan, Kontseiluak arrakastatsu sortu eta gizarteratu dituen tresna biren aurrean (Hizkuntza Eskubideen Behatokia, Bai Euskarari Ziurtagiria), Azkaratek eta Baztarrikak beste
|
bi
berdintsu muntatu dituzte (Elebide, LanHitz). Kultura sailekoek ezin al zezaketen auzolandu eta adostu Kontseilukoekin, EAErako behintzat, jadanik indarrean zeuden bi lanabes horien inguruan?
|
|
2010
|
|
|
Bada noski parez pareko elebidun funtzionaltzat har litekeen gazterik: hitzez, idatziz edo
|
bietara
berdintsu moldatzen dira halakoak, hizkuntza ofizial batean zein bestean. EAEko gazte gehienak ez dira ordea horrelakoak.
|
|
|
G. Ez zakiat baina erran nezakek
|
biak
berdintsu direla. Bietarik zein maitatzen dun gehiena?
|
|
2013
|
|
|
–
|
Biok
berdintsuak garela erran dit.
|
|
2015
|
|
|
Biek hurbildik ezagutu dute Julio II.a eta haren ingurugiro erromatarra. Bata bestearekin haserre etsaiturik bukatuko badute ere, Aita Santu odolzalea
|
biek
berdintsu epaitu dute. Biek oso bestelako ikuspegiz, hala ere, diferentziak ohartzea argigarria baita.
|
|
2016
|
|
|
E4 ataleko hiztunek euskaraz egiten dute nagusiki30 eta E0koak erdaraz ari izaten dira beti. Tartean daude, maiztasun handiagotik txikiagora, E3(
|
bietara
berdintsu), E2 eta E1 Batez ere euskaraz egiten duten hiztunak (E4hiztunak) E3 multzokoak baino euskaldun aktiboago dira, definizioz: beraiek ditugu euskararen erabiltzaile trinkoenak31 Bigarren multzokoak (E3 hiztunak) ere badira aktibo, baina neurri apalagoan:
|
|
|
Espazio soziofuntzionalari dagokionez jardungune nagusietan (zenbait rol harremanetan) ageri den aldakortasuna ere berariaz zehaztu da, analisi horri adin tarteen ikuspegia erantsiz. V. inkestaren emaitzak gogoan izanik jendeak nagusiki euskaraz egiten duen (E4),
|
bietara
berdintsu (E3) ala bien baturaz (ET= E4+ E3) argitu da bertan, analisi horiek kale neurketaren ondorio argienez aberastuz. Arnasguneen definiziosaioa egin da gero, oraingo egoera eta azken urteotako bilakaera zantzuak zehaztuz:
|
|
|
• Badira, bestalde,
|
bietara
berdintsu egiten duten E3 hiztunak: horrelako 164.000 lagun identifikatu dira Zazpi Probintzietan.
|
|
|
Berriro ere Euskal Autonomia Erkidegokoak dira E3 hiztun gehienak: EAEn 137.000 kontabilizatu dira, Nafarroan 10.000 eta Iparraldean 17.000 Portzentaje aldetik, euskaraz eta erdaraz bezainbat
|
bietara
berdintsu egiten duten E3 hiztunen %83, 5 EAEn bizi da, %6, 1 Nafarroan eta %10, 4 Iparraldean.
|
|
|
137 Gainerako apurretan ere ez dira gutxi izango, zehar datuen argitan, euskaraz eta erdaraz
|
bietara
berdintsu ari direnak.
|
|
|
Hona gure hipotesia: ETren bigarren osagaiaren("
|
bietara
berdintsu" dioen E3jardunaren) prominentzia egon liteke horren azpian. Bigarren osagai horren zabalkundeak ezkutatu egiten digu, agian, lehen osagaiaren gainbehera.
|
|
|
V. Inkesta Soziolinguistikoaren arabera, Euskal Herrian bizi diren 16 urte edo gehiagoko 2.649.000 pertsonetatik elebidun (euskaraz dakitenak, Mikel Zalbide – Mintzajardunaren egoera eta azken urteotako bilakaera. Aurrera begirako erronkak hortaz) dira 714.000 Era berean, 2.649.000 horien artean hiztun sendo dira 263.000k (euskaraz egiten dute gehienetan), eta beste 164.000k euskaraz eta erdaraz(
|
bietara
berdintsu) egiten dute: hots, hiztun" trinko" dira 427.000 biztanle.
|
|
|
27 Demagun, adibidez, sei kategoriatako abaniko hau: beti, gehienetan,
|
bietara
berdintsu, hainbatean, gutxitan, oso gutxitan. Ezinbestekoa ez bada ere, aski normala da neurbide hori demolinguistika alorrean:
|
|
|
Oro har:? % 74k beti edo gehienetan euskaraz edo
|
bietan
berdintsu. Testuinguru erdaldunetan:?
|
|
|
Testuinguru erdaldunetan:? % 61ek beti edo gehienetan euskaraz edo
|
bietan
berdintsu. Guraso biak euskaldunak direnean:?
|
|
|
" Negu aldean presoa, udan erregea. Azken batean,
|
biak
berdintsu". Fabulak zera esan nahi zuen, praktikan ez ziola ardura egoera baten zinezkotasunak; zoriontsu biziz gero, zorion horren oinarri ahul edo sendoa bigarren mailako kontua zela.
|
|
|
Hantxet azkonarenak, pisuago, ibilbide zuzenagoan. Haratago lepahoriarenak (marta), nun ez diren lepazuriarenak (fuina),
|
bienak
berdintsuak izanki. Urrunago, itxura guzien arabera urtxintxa batenak, arinak, eta ere erbi edo lapin batenak.
|
|
2017
|
|
|
Biak posible dira hiztunak bere baitarako pentsatzen duenean; ote erabiltzean ematen du hiztunakhausnarketa edota hipotesi bat aurkezten duela gertaeraren egoera eta baldintzak aintzat hartuta. , eremu
|
bietan
berdintsu erantzun dute, pertsonaiak barne hausnarketa egiten duenean, ote onestendute. Bestalde, hiztunaren aldetik zalantzak adierazteko ez du ematen erabiltzen denik, proposatutakotestuinguruetan hiztunek ez dutelako ote erabili eta iritzi gramatikaletan ez egokitzat hartu dutelako.
|
|
|
Ematen du Blascok ez duela kidetasun handirik aurkitzen galdutako bi hizkuntzen artean. Liburuan zazpi orrialde dedikatzen dizkio bakarrik gaiari.114 Hamar erro komun ikusten ditu, eta horietako
|
bi
berdintsuak dira euskaraz, iberikoz eta paleosardinieraz: 1) ib. ili/ pal. ili/ eusk. iri, ili.
|
|
2019
|
|
|
Azal dezagun 1991ko eta 2011ko datuak landu ditugula. orain arte azaldutako irizpideetan oinarrituta, hego euskal herrian egindako zentsuen informazio xehea bildu dugu udalerrika, eta bateratze lana egin dugu euStatetik eta NaStatetik jasotako informazioarekin. azal dezagun 1991ko eta 2011ko datuak landu ditugula4 horrela, hegoaldeko udalerri bakoitzerako, etxean gehien erabiltzen duten hizkuntzaren arabera, honako lau kategoria hauetan banatzen dira hiztunak: nagusiki (edo soilik) euskaraz aritzen direnak, nagusiki (edo soilik) gaztelaniaz aritzen direnak,
|
bietan
berdintsu aritzen direnak eta beste hizkuntzaren batean aritzen direnak. kategoria horietatik udalerri bakoitzean kopuru bakarrera iristeko, formula honen bidez kalkulatuko dugu udalerri bakoitzean zein den euskararen erabilera etxeetan:
|
|
|
Lagin hautatuan hamalau pertsonak ez daukate euskara hutsa lehen hizkuntzatzat: gaztelera+ euskara dute 11 ikaslek; arabiera, batek; portugesa, beste batek; eta gaztelera eta portugesa, beste batek. hala ere, horietako bostek euskara dute orain etxeko hizkuntza; gaztelera, beste lauk;
|
biak
berdintsu, beste hiruk; portugesa, batek; eta portugesa eta gaztelera, beste batek. Bada, hamalau ikasle horietatik %21, 42k bakarrik (hiru ikaslek) ez dute izan euskara hutsezko elkarrizketarik.
|
|
|
Euskara+ gazteler aren erabilera konbinatua(
|
biak
berdintsu) esponentzialki handitu da kale erabileratik
|
|
|
Argi dagoena da gehiengoak euskara darabilela (%68) whatsappen. hala ere, kaleko erabilerarekin konparatuz, whatsappen euskara hutsaren erabilera 26 puntu apaldu da (lagin hautatua hartu dut erreferentziatzat, baina bi laginetan berdintsua da jaitsiera): %94tik %68ra. era berean, euskara+ gazteleraren erabilera konbinatua(
|
biak
berdintsu) esponentzialki handitu da kale erabileratik whatsappekora: %2tik %26ra, 24 puntu igoz.
|
|
|
euskara+ portugesa (pertsona bakarra) darabilenak ez du parte hartu lagin hautatuan. euskararen erabilera whatsappen baino handiagoa da Instagramen: 5 puntu handiagoa lagin bietan (%73 dabiltza euskara hutsez Instagramen; aldiz, %68 whatsappen). era berean, euskara+ gazteleraren erabilera konbinatua(
|
biak
berdintsu) whatsappean baino apalagoa da: 3 puntu jaitsi da lagin hautatuan (%22tik %19ra), eta 2 puntu lagin osoan (%21tik %19ra).
|
|
|
hizkuntzak (trinkotuta). datuek erakusten dute erabileraren jaitsiera kaletik sare sozialetara ez dela, ikasleek 1 fitxan esan zuten bezala, 26 puntukoa whatsappen eta 21 puntukoa Instagramen. errealitatean, euskara hutsezko elkarrizketen erabileraren jaitsiera kaletik sare sozialetara ez da hain handia, baizik eta 10,59 puntukoa whatsappen, %94tik %83, 41era; eta 15,05 puntukoa Instagramen, %94tik %78, 95era. edozelan ere, euskara hutsezko elkarrizketak eta nagusiki euskarazkoak batuz gero, erabileraren jaitsiera txikiagoa da: whatsappen euskararen erabilera kalean baino 9,12 puntu txikiagoa da, eta Instagramen 4,53 puntu txikiagoa. euskararen kaleko erreferentzia bezala euskara hutsezko datua hartu dut kontuan (%94), eta ez diot gehitu
|
biak
berdintsu aldaeraren gainerako %2a, ez delako nagusiki euskaraz aldaeraren parekoa.
|
|
|
– 2737 urte bitarteko hiztun berrien %74k (haur txikien gurasoak) beti edo gehienetan euskaraz edo
|
bietan
berdintsu egiten dute semealabekin.
|
|
|
Aldea, hala ere, ez da hitz egiteko gaitasunean jasotakoaren bestekoa; hizkuntza bietan idazteko gaitasuna parekoago ikusten baita. Multzo handiena(% 41,5) hizkuntza
|
bietan
berdintsu idazten dutela diotenek osatzen dute.
|
|
|
gaztelaniaz hobeto irakurtzen dutela dioten nerabeak(% 31,2) gehiago dira euskaraz hobeto moldatzen direla uste dutenak(% 27,3) baino. Kasu honetan ere, multzo handiena(% 40,3) hizkuntza
|
bietan
berdintsu irakurtzen dutela diotenek osatzen dute.
|
|
2020
|
|
|
Gainera, eskuineko eskuan zeukan labanak traba egiten zion. Horrek kentzen zion indarrari esker,
|
biok
berdintsu genbiltzan tirabira hartan. Paul eta bere etsaiari beste hainbeste gertatzen zitzaien.
|
|
2021
|
|
|
Tartean, berriz,
|
bietara
berdintsu erabiltzen direnak: Ez delako (tz) etortzen; Etortzen ez delako (tz).
|
|
2022
|
|
|
Kary k eta
|
biok
berdintsu egin genuen etortzeko. Patera batean Ceuta ingurutik Aljecirasera egin nuen ongi ordaindu ondoren.
|
|
2023
|
|
|
Egun, beraz, Donostia eguna ere ez dago gaizki. Gaztelaniaz biak ala
|
biak
berdintsuak dira, día de San Sebastián. Euskaraz ñabardura handiagoa.
|
|
|
–Axeritegi edo Goikoetxea,
|
biak
berdintsu...
|