2000
|
|
Ordura arte euskararen maitale sutsua izandakoa, geroztik haren azterlari hotz bilakatzen hasi zen, hura ikerketa zientifikorako gai hutstzat harturik, hizkuntza bizi gisa izan zezakeen patuaz arduratu gabe. Garai hartan euskara ondo ikasteko zailtasunak, eskuliburu, gramatika onik eta irakasle egokirik eza kontuan hartu gabe, Unamunok, antza, pentsatu zuen berak hura behar
|
bezala
menderatu ez bazuen, ez zela hartarako gaitasunik edo bitarteko didaktiko aproposik ez zeukalako, hizkuntza zail eta madarikatu hura ezin ikasizkoa zelako baizik, eta are okerrago, bere gogoetak behar bezain argi adierazteko, euskaraz ezin baliatzea ez zela berak hura behar bezain ongi ez jakitearen ondorio, hizkuntzak berak kulturarako bide izateko balio ez zuelako baizik.
|
2002
|
|
Egun gutxi batzuk beranduago zabaldu zuten bere erakusketa Guggenheim Bilbao Museoan, Flandesko arte barrokoaren beste maisu batzuen lanekin batera. Kronikek diote Rubensek nederlandera, frantsesa, ingelesa, italiera eta gaztelania behar
|
bezala
menderatzen zituela, eta horregatik egin behar izan zituela behin baino gehiagotan diplomatiko lanak. Katolizismotik kalbinismora eta Kalbinen ideiak utzi eta berriro ereErromako diziplinara itzulitako gizona izanik(, koka gaitezen ongi), Rubensek Errenazimentu garaiko gizonaren traza guztiak zituen (ez da Leonardo izango, baina hortxe nonbait), baina, hara non, barrokoaren maisu handienetakoa dugu.
|
2008
|
|
Nabarmen gain ditzen du bere ingurumen baldintzei dagozkienetan eta, hori aski ez balitz, osagarrizko buruhausteak ekartzen dizkio horrek bere analisi semantiko zo rrotza egin nahi duenari. Urrundik ere behar
|
bezala
menderatzen ez dudan esparruan sartzera noala badakit: gutxitxo landurik dagoen zenbait pentze la rretan sartzea eskatzen dit saio labur honek eta sarbide hori, behar bezain sendoa izatea nahi bada, ordu askotxo hartara emanaz baizik ezin egin liteke.
|
2009
|
|
Gazura hipertonikoa bezalako algogenoak erabil daitezke, larruazalperaziztatuta, edo larruazal gainean zabal daitezke, baita histamina, bradikininaedo kapsaizina adibidez. Baliabide mota honek duen ahulgunea estimuluazehatz neurtzeko zailtasuna da, alegia, gai kimiko kopurua eta hedapenabehar
|
bezala
menderatzea. Ostera, giharreko edo larruazaleko hiperalgesiarentzako sendagai bat aztertzeko orduan estimulu aproposa izan daiteke.
|
|
Unibertsitate ikasketak hasi edo jarraitzeko, eta Alemanian lan merkatuan sartzeko, beharrezkoa da bertako hizkuntza behar
|
bezala
menderatzen dela frogatzea. Gaur egun, prestakuntza hori hizkuntza germaniarreko herrialdeetan zein nazioartean onartutako hizkuntza ziurtagirien bidez egiaztatzen da.
|
2010
|
|
Gaur erakutsiko diat eginalean, gure izkuntza leuna dela, eze dagola, sasi iakintsu orrek uste baño geiagorako gai ditekela. (?) Zer esango luke euskaldun erdelzale orrek, nik esanen banio nongonaiko izkuntzara baino gure ontara obeki itzuli ditezkela Iliada eta Odisea??; banekien, azkenik, Orixek berak ere sariren bat irabazia zuela, Kixoteren 9 atalaren itzulpenagatik; euskal mundua, beraz, ez zegoen lotan, zuk aditzera eman zenidàn auzian, baina nola, alde batetik, ez nuen gai hura behar
|
bezala
menderatzen, eta nola, bestetik, zure erasoaren bat batekotasunak ezustean harrapatu ninduen, halaxe geratu nintzen zure aurrean mozolo bat bezala, hitzik gabe?
|
|
Eskatzen den espezializazio mailak ikaslea gidatu behar du Espezializazioa: lanpostu batzuek oinarrizko ezagutzak edo nozioak baino ez dituzte eskatzen arlo jakin batean; beste batzuek, berriz, hautagaia espezialista izatea eta eremu zehatz bat behar
|
bezala
menderatzea eskatzen dute. Alde hori funtsezkoa da ikastaro bat edo bestea aukeratzeko.
|
|
Kasu batzuetan, hizkuntzaren maila ertain altua eskatzen da. Afro Aid ek ortografia eta gramatika ingelesa eta frantsesa behar
|
bezala
menderatzeko eskatzen die boluntarioei, gaztelaniatik alemanera eta gaztelaniatik gaztelaniara itzulpenak egiteko. Boluntarioen lana funtsezkoa da erakunde horientzat.
|
|
Gaur erakutsiko diat eginalean, gure izkuntza leuna dela, eze dagola, sasi iakintsu orrek uste baño geiagorako gai ditekela. (...) Zer esango luke euskaldun erdelzale orrek, nik esanen banio nongonaiko izkuntzara baino gure ontara obeki itzuli ditezkela Iliada eta Odisea?"; banekien, azkenik, Orixek berak ere sariren bat irabazia zuela, Kixoteren 9 atalaren itzulpenagatik; euskal mundua, beraz, ez zegoen lotan, zuk aditzera eman zenidàn auzian, baina nola, alde batetik, ez nuen gai hura behar
|
bezala
menderatzen, eta nola, bestetik, zure erasoaren bat batekotasunak ezustean harrapatu ninduen, halaxe geratu nintzen zure aurrean mozolo bat bezala, hitzik gabe...
|
|
Egia da, bestalde, ez zaiola inoiz liburu borobilik atera, asko saiatuagatik, gai ezin originalagoak aurkitu arren, bere idazkera gutxik
|
bezala
menderaturik ere. Ez dauka azalpen errazik kontuak, baina liburu gezak irteten zaizkio.
|
2011
|
|
Kasu gehienetan, beste autore baten lana bereganatzeko asmorik gabe egiten zen, baina errealitatean legez kontrako erabilera egiten zen. Kultura irisgarria, baina ez beti librea Pixkanaka, lanen egileek (hau da, argazki bat, abesti bat, bideo bat edo testu bat web gune batean argitaratzen duen edozein erabiltzailek) beren eskubideen kontzientzia hartu dute, eta teknologia behar
|
bezala
menderatu dute, beren sorkuntzak baimenik gabe edo ezarritako lizentziak errespetatu gabe erabiltzen dituzten jakiteko. Gaur egun, desegoki erabiltzen da kanpoko eduki bat.
|
2012
|
|
Hautemateko eta mugitzeko zailtasunak, erabakiak hartzeko zailtasunak. Animalia behar
|
bezala
menderatzen dela bermatzeko ezintasun fisikoa ekar dezakeen beste edozein gaitz, nahaste edo arazo. Gaitasun psikologikoaren ziurtagirirako, proba batzuk gainditu behar dira, ezintasun psikiko edo psikologikoa ekar dezakeen gaixotasunik edo akatsik ez dagoela egiaztatzeko, edo bereizketa mugatzen duen beste edozein proba, ondoko hauekin zerikusia duena:
|
|
Carlos Sanz pintorea datorkit gogora. Gutxik
|
bezala
menderatzen zuen kolorea, abstrakzioa landu zuen beti, iragan mendearen bigarren erdian euskal pinturak eman zuen pintore onenetakotzat daukat. Behin kazetari batek galdetu zion:
|
2016
|
|
ez dute prestakuntza nahikorik, hipokritak dira, euskal kultura ez baitute benetan maite eta, ondorioz, kontsumitzen, ohiko lauzpabost errituzko makroerromeriak alde batera utzita?, nahiago izaten dute gaztelania, edo frantsesa? bezalako hizkuntza zapaltzaileetan irakurri, men egiten diete estatu mailako sari inperialisten emaitza ustelei, gure hizkuntza milenarioa bera ez dute behar
|
bezala
menderatzen. Eta, batez ere, traidore alaenak, ez dituzte bere lumatik ateratako liburuak erosten!
|
|
Mobil Oilekoek behin eta berriz aholkatu bazioten ere eusteko, denbora kontua zela ingelesa behar
|
bezala
menderatzea, ez zien jaramonik egin. Amak ez zuen ulertu semearen erabakia, eta haserretu egin zitzaion, baina Txomin bueltatu egin zen Caracasera, egoskor.
|
2017
|
|
Guztiak dira eremu urriko hizkuntzak, hau da, estatu bateko talde nagusiak baino pertsona kopuru txikiagoak osatutako taldeak erabilitako hizkuntzak. urriko hizkuntzaren hiztunari eskaintzen zaion eskubideaz ari gara, eta hizkuntza ofiziala behar
|
bezala
menderatzen duenean ere eskaintzen zaio. Desberdintasun nabarmena dago, beraz, Giza eskubideen Europako Hitzarmeneko 6.3an xedatzen denarekin alderatuz gero:
|
|
Nahiko adierazgarria da, zentzu honetan, sare sozialekin gertatzen ari dena. Horiexek omen dira ume eta gazteek bildu eta antolatzeko erabili ohi duten tresna edo bide nagusiak, helduak behar
|
bezala
menderatzen ez dituztenak, bestalde. Oraindik ere, guraso askok eta askok beraien ezgaitasuna agertzen dute seme alaben bizitza birtuala kontrolatzeko eta ulertzeko.
|
2019
|
|
Idazle trebea, benetan. Inor gutxik
|
bezala
menderatzen zuen hain landua zuen euskara, askotariko gaiak eta hausnarketak tartekatzen zituelarik.
|
|
rol oldarkorra, eta emakumeak, berriz, haren estutua pairatzen du. Normalean, emakumea noiznahi dago gizonak harrapatua izateko moduan, baina gizonak erekzioan bakarrik harrapa dezake emakumea; emakumearen ukoa gainditua izan liteke, non eta baginismoak ez duen emakumea zigilatzen himenak baino segurkiago, halako matxinada sakon batez; dena dela, baginismoak berak ere ez du eragozten gizona asebetetzea bere giharren indarrez nahi
|
bezala
menderatu dezakeen gorputz batekin. Objektua denez, emakumearen gelditasunak ez du askorik aldatzen haren rol naturala; hala, gizon askori ez zaie axola ohelagun duten emakumeak koitoa nahi duen ala soilik amore ematen dion.
|
|
Unibertsoaren irudi guztia erabat aldatu da. Emakumearen erlijioa lotua zegoen nekazaritzaren erreinuarekin, iraupen erreduziezinaren, kontingentziaren, zoriaren, itxaronaldiaren, misterioaren erreinuarekin; homo faberarena, berriz, espazioa
|
bezala
mendera daitekeen denboraren erreinua da, beharrarena, proiektuarena, ekintzarena, arrazoiarena. Lurrari aurre egiten dionean ere, gizonak langile gisa jardungo du aurrerantzean; lurra aberastu daitekeela konturatuko da, ona dela luberritzea, halako hazia hola eta hola tratatu behar dela:
|
2022
|
|
Ingelesezko cegepetan frantseseko ikastaroak gehitzeko arrazoia honakoa da: erakunde horietako ikasle askok ez dute frantsesa behar
|
bezala
menderatzen, eta are gehiago frantsesa menderatzea eskatzen duten lanpostuetara bideratutako programetan (Dutrisac 2022b, Lacroix 2022b). Argudioa Statistiques Canadaren frantses, ingeles edo hizkuntza elebiduneko bigarren hezkuntzaren ondorengo ikastetxeetako graduatuen lan hizkuntza7 (Lemyre 2022) du eta bere alderdi nagusiak hauek dira:
|
2023
|
|
Eta horrela hasi nintzen euskaraz idazten. Baina ez nekien nola idatzi, ez bainuen frantsesa
|
bezala
menderatzen euskara idatzia.
|