|
2000
|
|
|
Aipatutako On Domingo Abona ere, politikan
|
bezala
hizkuntzatan, Lauzurikarenezpal berekoa zen, nonbait (Renterfa 1982: 324).
|
|
2003
|
|
|
herri orok daukala Jainkoa bere erara gurtzeko eskubidea, eta Jainkoak ez zuela inongo herririk bereizi. Eta batzuek Itun Zaharreko Kondaira idatzia izan duten arren judutarrak Moisesena dela uste den Tora delakoa, edota musulmanak Mahomarena dela dioten Korana, kasu, euskaldunak
|
bezala
hizkuntza ezagutzen ez zuten beste herriek ere bazutela Jainkoarekin eginiko Ituna, aldian behin egiten zituzten jatorrizko ospakizunen liturgiatik sortutako ahozko literaturan gorde izan dena. Are gehiago, azkarrago konektatu omen zuten herri hauek Ebanjelioaren espirituarekin Ituna idatzia zutenak baino.
|
|
2004
|
|
|
Eta garai hartako askori
|
bezala
hizkuntzaren bikoiztasun hura gainditzeko euskararen aldeko sugarra piztu zitzaizun barrenean.
|
|
|
Portaera hori arautua dago. Gizarte gertakari gehientsuenak
|
bezala
hizkuntza portaera arautua dago. Ez da, beraz, zorizkoa.
|
|
2005
|
|
|
Esan ote liteke, Van' t Hoff en ilean
|
bezala
hizkuntzarekiko jolasa bilatu duzula, baina narrazioaren garapenari kasu gehiago eginez?
|
|
2007
|
|
|
Dena dela, bitxikeriak diruditen pentsabide horiek, M. Helfer ek azterketatxo argitsu batean esplikatu duenez, Herder eta Fichte-ren sintesi propio paradoxal bat egiteko saio gisa hartu behar dira: Herder-en tesiak, Fichte-k ezetsiak zituenak, Humboldt-ek Fichte-ren filosofiaz baliatuz baiesten ditu; baina, hori eginez, Fichte-ren filosofia bera, onartua tresna
|
bezala
hizkuntza esplikatzeko, bestekotu egiten du filosofia transzendental bezala.
|
|
2008
|
|
|
Bai, beste ume guztiek
|
bezala
hizkuntza jaso nuen amarengandik. Bi urte nituela eraman ninduten eskolara, nahiz eta garai hartan hiru urterekin hasten ziren umeak.
|
|
2009
|
|
|
Antzinatean esango luketenez," pluraltasunaren sustapena eta uniformetasun jarrera" ren artean contradictio in terminis legoke. Irizpide eta jarrera pluralisten eskutik baino ezin susta daiteke pluraltasuna, beste ezein arlotan
|
bezala
hizkuntza auzian ere.
|
|
2010
|
|
|
Lehen apunte
|
bezala
hizkuntzak eta ekonomiak elkarren artean duten funtsezko lotura aipatuko dugu: hizkuntzak zeregin nagusia betetzen du gizarteen garapen ekonomikoan, gizarteko kideen arteko harremanak ahalbidetzen dituelako, eta harreman hauek bilakaera ekonomikoaren oinarria direlako, lana antolatu, ondasunak sortu eta trukatu, zerbitzuak eskaini eta aberastasuna banatzeko orduan.
|
|
|
Frantziako estatuaren testuinguru ideologikoa, hizkuntza legeria eta jarduerak nazio mailan aurkeztu ondotik, so egin dezagun orain nola hori gauzatu den ipar euskal herrian. gai horrez ere gauza asko idatzi dira eta aldizkari honetan bistan da8 dena hona laburbilduz datu nagusiak kronologiaren arabera. halere, hori egin baino lehen, azpimarratu behar da beste Frantziako eskualde denetan
|
bezala
hizkuntza politikaren lehen urratsak, lehen jarduerak elkarteek, militanteek, euskaltzaleek egin dituztela. lehen data 1959 liteke ikas elkartearen sortzearekin, ikastetxeetan euskararen irakaskuntzaren antolatzea helburuarekin.
|
|
|
Jakinekoa da helburu hori lortzea ez dela erraza, eta horrela aitortzen zuen etxenike berak ere legea eztabaidatzerakoan. Jakina da sailkapen hauek teoria mailakoak direla eta gizarte bizitzan edo praktikan elebitasun osoa gauzatzeak zailtasunak dituela. baina helburu
|
bezala
hizkuntza eta hiztun ezberdinen elkarbizitzarako aukera osasungarriena hauxe dugu. hizkuntza ezberdinak izan diren gizarte guneetan, sarritan hizkuntza batzuen eta besteen arteko mailaketa egiteko joera izan ohi da. bat izan ohi da hizkuntza nagusia, aldeko baldintzak dituena, estatus politikoa edo hiztunen gehiengoa edo prestigioa e.a. dituelako, eta gainontzeko hizkuntzak gutxiengotuak izan ohi...
|
|
|
6 HerriTar
|
Bezala
HizKunTzeKiKo diTugun gizarTe arduraK ez HarTzea kulturarteko elkarrizketa beharrezkoa dela dio, bartzelonako Forum’eko," Voces" (Villatoro V. 2004) erakusketak. ondare honen balorea mantentzeak ekintza positibo bat eskatzen du. geurea ez den beste hizkuntzekiko ditugun aurreiritziek, kultura ezberdinen arteko elkarrizketa eta ulermena zaildu egiten dute. eta hemendik kultur gatazk...
|
|
2011
|
|
|
Azkenik, aipatzen den beste hutsune bat etikarekin zer ikusia du. gorago esan
|
bezala
hizkuntza ekologiaren alde etikoa oso garrantzitsua da eta etikarekin duen erlazioa indargunetzat har daiteke, etikak laguntzen baitu ekologiaren alde egoten. halaz ere, kide baten iritziz, etikoki ere ez dago dirudien bezain onartua, eta ikuspegi morala jada baldin badago ere, zalantza egiten du hain garbi dagoenik.
|
|
2012
|
|
|
Holandan adibidez, ingelesa dute bigarren hizkuntza eta ez dute inongo arazorik ingelesez aritzeko EBn, ez da ez zaiela beraien hizkuntza axola, baina ez dute halako sentsibilitaterik; zure hizkuntza egoera normalean hitz egin badezakezu, zure herrialdean normalizatua badago, hizkuntzaren aukera ez da arazo. Desberdina da gurean
|
bezala
hizkuntza bat besteari gailentzen zaionean. Adibidez Madrilgo Senatuan Estatuko hizkuntza koofizialak onartu zituztenean, lagun espainiar askok, aurrerakoiak izanagatik, ez zuten ulertzen:
|
|
|
Sarritan
|
bezala
hizkuntzen arteko eztabaida gertatu den, edo bilakarazi dugun, inpresioa daukat. Esan nahi dut, horrelakoetan, esplizituki esan gabekoen eta esandakoez ondorioztatuen epaitzera edo haiengandik defenditzera jotzen dela euskararen mundu hipersentiberatsuenetan.
|
|
2014
|
|
|
Kontuan hartu behar baitugu normalean kode aldaketa hizkuntza menderatzailetik menderatura gertatzen dela. Gainera, gure kasuan
|
bezala
hizkuntza normalizatua ez baldin bada, are eta kaltegarriagoa izan daiteke ukipenaren ondorioa.
|
|
|
7 Oraindik ez, oraindik ez, gehituko lioke ñabardura berak, Euskal Herrira etortzen diren atzerritar mundutar guztiak
|
bezala
hizkuntza misteriotsu, zapaldu eta idealizatua ikasi nahi zuelako; edo, egia esan, ikasten bazebilelako, unibertsitateko eskoletara joaten baitzen, baina guztiok genekien (eta dakigu) itxurakeria hutsa zirela (eta direla) ikastaro horiek, erabilera folklorikoa besterik ez zietela (eta dietela) irakasten, taloak erosteko edo txosnetan kalimotxoa eskatzeko lain,, euskal, komunikabideetan esatari edo jaurlaritzan lehendakari izateko adina.
|
|
|
1854an ekin diote Felibrigeek. Estatutuen lehen artikuluak, helburu
|
bezala
hizkuntzaren defentsa eta literaturaren iratzarpena aldarrikatzen zuen,, ohore nazional, okzitanoaren berreskurapenaren aipu batekin bidenabar.
|
|
|
Hau erokeria litzake. Are larriagoa, gainera, gure huntan
|
bezala
hizkuntza oso horren hiztunak milloi bat ere ez diralarik.
|
|
2015
|
|
|
Taula 4 Hizkuntza gaitasuna dela eta," oso ongi" eta" nahiko ongi" alde txikia dirudien arren, alde txiki horrek eragin determinantea du hizkuntza jokaeran
|
bezala
hizkuntza atxikimenduan ere.
|
|
|
Hor euskara dakigunok daukagu giltza, besteek egiten dutenaz arduratu bai, baina geuk geurean, behintzat. Horretan asko daukagu ikasteko katalanengandik, haiek ere guk
|
bezala
hizkuntza mendekotasuna egunero praktikatzen baitute. Zergatik egiten zaigu, bada, horren zaila euskarari eustea euskaldun hartzaileekin, hau da, hitz egiteko gai ez direnekin edo gai sentitzen ez direnekin, edo are euskaraz mintzatzeko gogorik ez dutenekin?
|
|
|
–El vascuence y el castellano son incompatibles, dígase lo que se quiera, y si caben individuos no caben pueblos bilingües; es éste de la bilingüidad un estado transitorio(...)?. Eta berak
|
bezala
hizkuntza txikia desagertu eta hizkuntza nagusia gailentzea desio zuen William Marçais ek ere argi zeukan afera hori (in Calvet, 1981: 117):
|
|
|
Ilargiak bere aurpegi iluna
|
bezala
hizkuntzak ere baduela berea, uste dudanezHeriotza: hezur haragiz gabetua.
|
|
2016
|
|
|
325). Shandler ek (2006) galzoriko hizkuntzen erabilera mota honi" post bernakular" izena ematen dio, hau da, helburu
|
bezala
hizkuntzaren balioaren ideia susatatzea. Hizkuntza" biziberritzeko" era horretan, hizkuntzaren komunikaziofuntzioak ez dira erabiltzeko arrazoi nagusia, izan ere, bere balioa nortasunaren, harrotasunaren edota bereizgarritasunaren adierazle izatea da.
|
|
2017
|
|
|
4.2 Euskararekiko hautua identitate hautu
|
bezala
hizkuntza tresna boteretsua da lurraldearekin lotura duten eta egoera jakin batean forma hartzen duten identitate pertsonal eta kolektiboak azaleratzeko (Schieffelin & ochs, 2008: 8).
|
|
2018
|
|
|
" Bi delibero horien edukia kontuan hartuz, oinarri sendoa dugu Ipar Euskal Herrian jauzi kualitatibo eta kuantitatiboa emaiteko euskararen aldeko hizkuntza politikan". Orain arte egin
|
bezala
hizkuntza politika proiektua eraikitzen laguntzerakoan, Euskal Konfederazioa elkarlanerako prest da, bakoitza den lekutik eta duen funtzioa gogoan harturik, lan handi horretan denek baitugu zer ekarri eta zer proposatu. " Orain euskara Ipar Euskal Herriko hizkuntza gisa ofizialki aitortua dela, behar eta merezi duen bezalako hizkuntza politika eskain diezaiogun!"
|
|
|
" Hizkuntzen prozesu sozialek inguruarekin duten harremana aztertzen duen esparrua da hizkuntza ekologia, eta horretarako ekologiaren metafora erabil daiteke; alegia, izaki bizidunak
|
bezala
hizkuntzak ere elkarrekin bizi direla eta hizkuntza arteko eremu geografiko batean elkarri eragiten diotela" (Vork eta Alwin, 2014).
|
|
|
Era batera edo bestera, denak izan dira biolentzia sinbolikoaren jomuga. Azken romance horiei emandako erantzuna dugu vascuence izendapena, haiek
|
bezala
hizkuntzari eta genero poetikoari dagozkion adierak biltzen dituena
|
|
|
(ordura arte ez bezala eta gerora ere ez bezala). Azkenik, euskara izeneko generoa agertu da, vascuence haren ordaina eta hark
|
bezala
hizkuntzari eta genero poetikoari dagozkion adierak biltzen dituena.
|
|
2020
|
|
|
F. Ramuz idazle suitzarrak ere bere eskaintza literarioak ondu zituenean. Samuel Beckettentzat, irlandarra izan arren, hizkuntza literariotzat frantsesa aukerakoa zuen neurrian, begi bistakoa zen" atzerriko mintzairaz" baliatzen zela idazteko, baina gauza bera defendatu zuen, esaterako, Marcel Proustek berak eta, bera
|
bezala
hizkuntza frantsesduna izanik, baita Ch. F. Ramuz suitzarrak ere.
|
|
2021
|
|
|
Uste dugu, beraz, ale honek kontinenteko irudi orokor gaurkotuago bat egiten lagunduko digula. Izan ere, garaiak aldatzen ari diren
|
bezala
hizkuntza askoren bizindarra gorabehera betean dago eta hizkuntzen biziberritzerako baldintzak etengabe eraldatuz dihoaz. Kontuan hartuta euskararen kokapen geografiko eta kulturala Europaren erdigunean dagoela, irakurlearen intereseko edukia eskaini izana espero dugu.
|
|
|
Mitorik, kontuzaharrik, kontuberririk eta beste ahozko herri produktorik lehenago eta sorrerazle
|
bezala
hizkuntzarik ematen ez bada ezin dira eman[.]
|
|
2023
|
|
|
[hain justu, astekaria dela argudiatuta utzi du ARGIA diru banaketa honetatik kanpo Jaurlaritzak] Kanpoan geratu dira baita ere hedabide espezializatuak… Zein hedabide unibertso nahi dugu? Diru banaketan lehentasunak ezarri behar badira, gure ustez irizpide
|
bezala
hizkuntzak pisua izan behar luke eta berdin herri ikuspegia lantzeak, baina euskarazko komunikabideei kalte egiten dien irizpidea jarri dute: irismena.
|
|
|
Amaitzeko hauxe esan nahi dut: espainiarrek ez lukete onartuko beren herrian gu gure herrian bizi garen
|
bezala
hizkuntzaren kontuan. Eta Justiziak ez dezala erabakirik hartu euskararen erabilera mugatzeko Konstituzioak hau edo hura dioela argudiatuta.
|