|
2001
|
|
|
Behar
|
bezala
haziko eta era egokian garatuko bada, bizitzako lehen urtea, funtsezkoa
|
|
|
Are gehiago. Garunak behar
|
bezala
hazi ez zitzaizkidalako (kopetaldean nahiz garondoan ez dakit), adimendu urriaren jabe naiz, segur aski. Horrexegatik nonbait, argirik eza dela medio, ez diot antzematen zer ikuskizun duten oraindik oraingo aurkikunde miresgarri horiek hemen  darabilgun auziarekin.
|
|
2003
|
|
|
Hala ere, Amaren Pediatria Zerbitzuko buruak azpimarratu zuen haurrentzako onena amagandiko edoskitzea dela, batez ere sei hilabetera arte, haurrek hazkuntza egokia lortzeko behar dituzten mikroelikagai guztiak dituelako. Hala ere, adierazi zuen ez dela beharrezkoa haurrak amaren esnez elikatzea, gaur egun elikagai prestatuak eta behar bezain onak baitaude haurrak behar
|
bezala
hazteko.
|
|
|
Parke Zoologikoetan Basa Fauna Zaintzeko Lege berriak, Senatuaren tramitea gainditu berri duenak eta hilabete gutxi barru indarrean egongo denak, zooetan gaur egun dagoen Espainiako arauketarik ezarekin amaitu nahi du. Turismo bermatu eta masiboan oinarrituta, Espainian parke zoologikoak, batez ere uretakoak, Europako inon ez
|
bezala
hazi dira. Lege berriak arautuko du zooetan hezkuntza eta ikerketa programak gailentzea turisten bisitaren aldean.
|
|
2004
|
|
|
Oso gutxi mintzatzen ginen Palestina eta familiaz. Gure gurasoek amerikar
|
bezala
hazi eta hezi gintuzten. Haien jatorrizko ohiturak edo tradizioak ezezagunak ziren guretzat anai arrebontzat.
|
|
|
Lekuaren neurriek aukera ematen badute, beti da gomendagarria gutxienez zuhaitz bat izatea, bai maila apaingarriari dagokionez (askotan, zuhaitza lorategiaren gainerako diseinuaren ardatz bihurtzen da), bai uda garaian itzala eta freskagarria emateko. Zuhaitz bat landatu behar bada, funtsezkoa da behar
|
bezala
hazteko behar den arreta ematea. Ureztatzeaz gain, gehiegizko eguzkitik edo aire korronteetatik babesteaz gain, funtsezkoa da norbaitek errieta egitea, belarra gainetik moztea edo horrelako beste edozein gorabehera eragitea eragin dezaketen arduragabekeriak saihestea.
|
|
|
antzeko nutrizio propietateak dituzten elikagaiak dira, dietan esne falta ordezkatzeko. Esnearen propietateak Esneak mantenugai garrantzitsuak ditu haurrak behar
|
bezala
hazteko eta nerabeak. Jakina da esnea kaltzio iturri garrantzitsua dela, besteak beste, hezurrak sortzen parte hartzen duen minerala.
|
|
2005
|
|
|
Landareek behar dituzten substantzia elikagarrien artean, oligoelementuak daude. Horiek beharrezkoak dira, baina oso kantitate txikitan, landareek beren funtzio fisiologikoak egoki bete eta behar
|
bezala
haz daitezen. Burdina eta manganesoa oligoelementu guztiz zehatzak dira, haien gabeziak hostoen horixka eragiten baitu.
|
|
2006
|
|
|
Ehizarako animaliak, hazi ohi ez badira ere, giza-kontsumora pasa daitezke abaildu eta nahitaezko kontrolak igaro ondoren. Haragia izateko, animaliak behar
|
bezala
hazi eta hiltegi egokietan hil behar dira. Animalien eta haien kanalen hilketa eta manipulazio higienikoaren ondoren, haragia lortzen da, muskuluaren heltzetik datorren eta zorroztasun mortisaren ondoren hasten den produktua.
|
|
|
Zer egiten dugu orduan, beste aldera begiratu? Gurasoek erabaki behar dute semeak edo alabak gaixo kroniko baten gutuna hartzen ote duten jaiotzen direnetik edo edozein haur osasuntsu
|
bezala
hazten uzten dioten gaixotasuna pasatu arte. Pentsatzen dut Europan eztabaida honek ez duela zentzurik, seme alabak gurasoen gizarte segurantzatik babestuta geratzen baitira.
|
|
|
Eta joan etorriko bidaia izango zena, joanekoa izan zen soilik. Lur onean ereindako hazia
|
bezala
hazi zen euren alaba bertan, eta itsasontziak aingura botatzean gertatzen zaiena gertatu zitzaien beraiei ere. Lotuta geratu zirela berea ez zen lurralde hartara.
|
|
2007
|
|
|
Antonio Hernando: Nanoteknologia inoiz ez
|
bezala
hazten ari da
|
|
|
Baina armiarmak oso erasokorrak dira, eta ezin dira
|
bezala
hazi. Gainera, ez du armiarma sare osoak balio, sarearen egitura osatzeko erabiltzen duen hari motak bakarrik balio du.
|
|
|
Gene akastunek sortzen dute kolagenoa, azalean ugariena den proteina eta egitura funtzioa betetzen duten hezurrak. Kolagenoaren kalitatea eskasa da OI sufritzen duten pazienteetan, eta horrek esan nahi du hezurrak erraz hausten direla eta behar
|
bezala
hazten ez direla. Sortzetiko gaixotasun horri osteopsatirosi idiopatikoa, Lobstein edo Vroliken gaixotasuna eta sortzetiko osteomalazia ere esaten zaizkio, besteak beste.
|
|
|
Ez dago zalantzarik elikadurak garrantzi handia duela bizitzako lehen urteetan. Etapa horretan behar
|
bezala
hazi eta garatzeko behar diren elikagaiak emateaz gain (etapa horretan, gainera, elikatze ohiturak landuko dira), elikagaiek beste substantzia batzuk ekar ditzakete, hain gomendagarriak ez direnak, gure osasunean eragin negatiboa izan dezaketenak. Gero eta ohikoagoa da haurraren bizitzako lehen hilabeteetan esne ernalizatuak eta barazki, fruta edo bestelako osagai pureak dituzten industria prestakinak hartzea.
|
|
|
— Kameleoia non nahi akomeatzen duk, behar den
|
bezala
hazten baduk...
|
|
2008
|
|
|
McLean neurologoaren teorien arabera, izan ere, badirudi gizakiak, bere eboluzioan, hiru garun jaso dituela: ...a baizik, zeren, eboluzioak garun zaharraren erabateko eraldaketara jo bazezakeen ere, garun batetik beste garun baterako bidea urratuz, garatu gabeko garun bakarretik guztiz garatutako garun bakarrera, alegia?, ez zuen horretara jo, antza, baizik eta gehitze batera, hasierako garunari bigarrena eransten zitzaiola, eta bigarrenari hirugarrena, zergatik, eta prozesua azkartu egin zelako, tumore bat
|
bezala
hazi baitzen garuna epe laburrean; edo Racionero irakaslearen hitzetan, gizakiaren konplexutasuna laburbiltzen duen formulazio bitxian: –Krokodilo bat gara ardi baten barruan, eta ardi bat hominido baten barruan?.
|
|
|
Eta nola erakartzen zuen, bai, begiak irten irtenak zituen behintzat, orbitetatik kanpo?, beste errealitate hark! Nola sartu zitzaion, une batez, hiru emakume haien soinekoak janzteko irrika, zer ziren, bada, bere soinekoak, logelako armairuan gordetzen zituenak, haiekin konparatuta, huskeria bat baizik!?, gerritik behera lasaiera handikoak zirenak, baina gerritik gora estuak, titiburuak tentetu eta bi pinporta
|
bezala
hazi ote zitzaizkion Reginari une hartan, haragiaren berezko erreakzio batean??, bularren formetara doituak?! Eta nola sentitu zen errealitate berri haren aurrean arnasarik gabe, gero eta txikiagoa, etxeko katutxoa baino txikiagoa, inurri bat baino txikiagoa, ezer ez?!
|
|
|
Hori dela eta, gorputz osaera zehaztea da adinekoen asaldura hori diagnostikatzeko datuetako bat. Pediatrian ere erabiltzen da; izan ere, haurraren nutrizio egoerari buruzko gorputzaren neurriez gain, bioinpedantzia elektrikoak lagundu diezaioke pediatrari behar
|
bezala
hazten ez diren haurren arazoak edo haurren obesitatea pairatzen duten haurren arazoak baloratzen. Bioinpedantzia versus GMI Mendebaldeko mundura iristen den obesitate epidemiak lagundu du gure gorputza zer osagaitan osatzen den eta nola banatzen diren zehazten duten teknikak erabiltzeko beharra sortzen.
|
|
|
Ahoz gora irakurtzeko egokiagoa da Lola txikia protagonista duen erritmo handiko istorio hau. Eta Lola ez dela hain txikia eta itsasoa bera
|
bezala
hazi egiten dela ikusiko du irakurleak. Hainbeste, gurasoak ulertzeraino.
|
|
|
McLean neurologoaren teorien arabera, izan ere, badirudi gizakiak, bere eboluzioan, hiru garun jaso dituela: ...zeren, eboluzioak garun zaharraren erabateko eraldaketara jo bazezakeen ere, garun batetik beste garun baterako bidea urratuz –garatu gabeko garun bakarretik guztiz garatutako garun bakarrera, alegia–, ez zuen horretara jo, antza, baizik eta gehitze batera, hasierako garunari bigarrena eransten zitzaiola, eta bigarrenari hirugarrena, zergatik, eta prozesua azkartu egin zelako, tumore bat
|
bezala
hazi baitzen garuna epe laburrean; edo Racionero irakaslearen hitzetan, gizakiaren konplexutasuna laburbiltzen duen formulazio bitxian: " Krokodilo bat gara ardi baten barruan, eta ardi bat hominido baten barruan".
|
|
|
Eta nola erakartzen zuen, bai –begiak irten irtenak zituen behintzat, orbitetatik kanpo–, beste errealitate hark! Nola sartu zitzaion, une batez, hiru emakume haien soinekoak janzteko irrika –zer ziren, bada, bere soinekoak, logelako armairuan gordetzen zituenak, haiekin konparatuta, huskeria bat baizik! –, gerritik behera lasaiera handikoak zirenak, baina gerritik gora estuak –titiburuak tentetu eta bi pinporta
|
bezala
hazi ote zitzaizkion Reginari une hartan, haragiaren berezko erreakzio batean? –, bularren formetara doituak...! Eta nola sentitu zen errealitate berri haren aurrean arnasarik gabe, gero eta txikiagoa, etxeko katutxoa baino txikiagoa, inurri bat baino txikiagoa, ezer ez...!
|
|
|
[Minbiziaz gehiago.] Minbiziaren ugaltze itxuragabeko honetan zer esana badutelakoan nago hazkundeak eta garapenak. Hazkundea eta garapena sozio-ekonomikoak adina dira pertsonalak eta psikologikoak gaur egunean, eta orduan, pertsona pertsona
|
bezala
hazi eta garatu beharraren beharrez, gerta litekeena da hagitz naturalki pertsonaren barruko zenbait organo gehitxo eta behar ez bezala hazi eta garatzea, eta hazikuren, koskor, haunditu eta tumoreak sortzea. Hazi beharra, garatu beharra:
|
|
|
[Minbiziaz gehiago.] Minbiziaren ugaltze itxuragabeko honetan zer esana badutelakoan nago hazkundeak eta garapenak. Hazkundea eta garapena sozio-ekonomikoak adina dira pertsonalak eta psikologikoak gaur egunean, eta orduan, pertsona pertsona bezala hazi eta garatu beharraren beharrez, gerta litekeena da hagitz naturalki pertsonaren barruko zenbait organo gehitxo eta behar ez
|
bezala
hazi eta garatzea, eta hazikuren, koskor, haunditu eta tumoreak sortzea. Hazi beharra, garatu beharra:
|
|
2009
|
|
|
Koldo Satxaga K2K taldeko ordezkariak azpimarratu du erakunde berriaren zeregina azpimarratu du eta gaur egun gutxi berritzen dela kritikatu du. Gainera, ezarri nahi duten kultura berri horrek pertsona
|
bezala
haztea eta ikuspegi komun bat izatea ahalbidetuko duela ziurtatu du. Harreman mota batek batzen gaitu eta gaur egungo antolakuntza ereduak aire berria behar duela uste dugu denok, gizarteari aukera berriak eskainiz eta etorkizunari begira ikuspegi baikorragoa islatzen duten ispiluak eskainiz, adierazi du.
|
|
|
doktrina sozialari buruz zuèn iritzia azaltzeko eta iraultzaileak eta bestelako jendilajeak bere lekuan uzteko, ez zen hura, haatik, Nazario Orbe seme alabei era hartan mintzatzen zitzaièn lehen aldia?, modu ezin zuzenago eta grafikoagoan: seme alabak behar
|
bezala
haztea eta heztea bere eginbeharra eta bere obligazioa zen, azken batean!
|
|
|
Naturaren materiei (egurrari bereziki), formei eta poetikari. Hala, Mendibururen obrak natura
|
bezala
hazten dira espazioan, askatasun osoz. Materiari berez mintzatzen uzten baitzion artistak.
|
|
|
ikusi zuen Maria Bibianak zer errealismorekin eman zuen segundo batzuk lehenago esplikazioa, Drakulak bera bortxatu balu bezala; ikusi zuen izeba Bittoriren keinu nabarmena, Maria Bibianaren esplikazioak goragalea eman balio bezala; entzun zuen Domingoren inpertinentzia, Bittoriri are keinu nabarmenagoa eragin ziona, izerdi hotza sentitzerainokoa, antza, hain zuen zurbil aurpegia, kare geruza batek estalia bezala; hura guztia ikusi eta entzun zuen, bai, Nazario Orbek, eta orduan, semeari merezi zuèn zaplaztekoa emateko asmotan, muturra okertu eta lekutik altxatzekotan ere egon zen –bibotea heltzeari ere utzi zion une batez–, bere semeak jaurti berri zuèn lotsagabekeria hura ez baitzen inola ere onargarri... baina orduan, halaber, beste gauza bat ikusi zuen, agidanean, hura lezio labur magistral bat emateko abagunea izan baitzitekeen inondik ere, berak –Nazario Orbek– doktrina sozialari buruz zuèn iritzia azaltzeko eta iraultzaileak eta bestelako jendilajeak bere lekuan uzteko –ez zen hura, haatik, Nazario Orbe seme alabei era hartan mintzatzen zitzaièn lehen aldia–, modu ezin zuzenago eta grafikoagoan: seme alabak behar
|
bezala
haztea eta heztea bere eginbeharra eta bere obligazioa zen, azken batean!
|
|
2010
|
|
|
Gainera, euskal sukaldariak berrikuntzaren eta tradizioaren adibide jarri zituen. Euskal sukaldariek esan digute zein den jarraitu beharreko bidea gizarte
|
bezala
hazteko: Gure erroetatik abiatu, gure iraganaz ikasi, gure produktuak zaindu eta konponbide berriak bilatu.
|
|
|
Batetik, etorkizuneko proiektuei begira bere parte hartzea ziurtatu du klubak. Bestetik, tresna garrantzitsua da taldearentzat eta amaitzeko, futbolista
|
bezala
hazi eta garatzeko behar adinako lasaitasuna izango du jokalariak.
|
|
|
Euskarazko irratiek sendo eta indartsu agertzen dira. Orotara, inoiz ez
|
bezala
hazi dira. Gazteak 100.000 entzuleak gainditu ditu, Euskadi Irratiak 98.000 entzule ditu eta EITB Irratia %15 igo da.
|
|
|
Haur endokrinologoen ustez, kasu horiek kontsultan aztertu behar dira, pertsona horien pubertaroa azkartu duen mekanismoa identifikatzeko. Izan ere, aurrez aipatu diren kanpoko arrazoiez gain, arrazoi fisiko nahiz hormonalek edo gaixotasun arrazoiek eragotz dezakete pertsona hori behar
|
bezala
haztea eta dagokion altuera lortzea.
|
|
|
Eta hala ere, hau lagunei esaten ez nien arren, politika kontuak geletatik ahalik eta urrutien mantentzen saiatzen nintzen, gero eta gehiago. Ez zen, hasierako urteetan bezala, berezien kontu hutsa, inuxente jaiotako haiek munduan gorrotorik eta gaiztakeriarik ez balego
|
bezala
hazteko nahia; hortik aurrera eginez, gure haurrak, oro har herriko jende abertzalearen seme alabak zirenak, gatazkaren ondorioetatik aparte hezteko helburua hartua genuen ikastolan bertan, ez kontzienteki eta txostenetan hala idatzirik, baina bai subliminalki edo modu inplizituan bederen.
|
|
|
Transmisio katea gureganaino iritsi eta gero, gurekin eten dela. Antzinatean
|
bezala
haziak eta, belaunaldi batean, modernitate edo garaikidetasunean garela sartzen. Badaiteke ene teoria guzia antzinatean den baten solasa izatea, nostalgikoa hondarrean.
|
|
2011
|
|
|
eguterakoa zein ospelekoa, biak ere ondo egosgaitzak. Hezur eta mami izandakoak, baina, harri eta makila bilakatu ziren, eta elkar hartu ezina, denborarekin, tumore gaizto bat
|
bezala
hazi zen. Samina behar baitu, inondik ere, lau hankatan ibiltzen, hizketan, negar egiten, oinetakoak lotzen, neskatan... elkarrekin eta batera ikasi izanak irarri behar duen arima lotura hertsia eteteak.
|
|
|
Egun batean ekaitz izugarri bat izan zen inguruan, eta ibaia inoiz ez
|
bezala
hazi zen, obran lanean zihardutèn bi kamioi zeramatzala: badirudi handik ez oso urrun zegoela don Faustino, zeinari, hondamenaren erdian, zeharo aldatu baitzitzaion aurpegia; eta badirudi, halaber, bere izaeraz alde ilun superstiziosoa gailendu eta amesgaiztoz amesgaizto ibili zela handik aitzina, eta noiznahi galtzen zuela loa, erranez, oihuka, ur suge handi batek irentsi nahi zuela?
|
|
|
Hori da bere baitan pentsatu duena ukondotik heldu eta atalburutik barrura laguntzen dion bitartean. Aktore
|
bezala
hazi egin ohi da egoera zail horietan, baina zurrun samar sentitzen da, motz, lotsa puntu batekin. Badaki, hasiera beretik ohartzen da, tarteka bere paperetik kanpo dabilela, bere kabuz ari dela gauzak esaten, erabakiak hartzen.
|
|
|
–Merzlin etorri zuan gero, esanaz aita izango nintzela neure arrebarekin. Kreatura bat erne nuela arrebaren odolean, bekatu larria zela, eta seme hura mamu bat
|
bezala
haziko zela. Gure zaldunak akabatuko zituela, gure erresuma suntsituko zuela, eta neu ere hondatuko ninduela.
|
|
|
Eta beldurra huntza
|
bezala
hazi zen euskaldunen bihotzetan, huntza bet betan eta harri denak harrapatuz haziko balitz bezala. Erreboltara jalgitako laborariak etxera itzuli ziren, zin eginik igitaiak baratzeetako asunak ebakitzeko baizik ez zituztela erabiliko.
|
|
|
Ez dago horrelakorik. Hizkuntza bizidunak gauza bizidunak
|
bezala
hazten dira, eta ingelesa urrun dago hizkuntza hila izatetik. Ingelesaren bertsio amerikarra dago, Mendebaldeko Indiakoa, Australiakoa, Kanadakoa eta Zeelanda Berrikoa.
|
|
|
Gogoratu garrantzitsua dela oinetan konpresioak eta lesioak saihesteko neurri egokia erabiltzea. Organismoak dio oinaren luzera baino zentimetro bat handiagoa izan behar duela zapatak, eta, horri esker, behar
|
bezala
hazi ahal izango da, eta haurraren mugimendu naturalak erraztuko ditu. Gainera, gomendatzen du haurrak ez daitezela beste pertsona batzuenak izan diren oinetakoekin ibili, oinetako horiek lehengo jabearen forma dutelako eta eragozpenak sor ditzaketelako.
|
|
2012
|
|
|
Isolamendua eta tristezia zerizkien burdin hesi eta lorategi akasgabe haiei: leiho ilun haien atzean depresioa eta alkoholismoa epidemia bat
|
bezala
hazten ziren. Pozik utzi zituen atzean Xabierrek karrika haiek.
|
|
|
KARLOS. Anai arreba
|
bezala
hazi dira, baina izan, ez dira.
|
|
|
Izan ere, Álvarez Garijok dioenez, «hezurrak bigunak direnean eta horietan erraz lan egin daitekeenean» egin behar da ebakuntza. Tratamenduaren helburua burmuineko edozein presio arintzea da, garezurrean behar adina leku duela ziurtatzea, behar
|
bezala
hazi ahal izateko eta haurraren buruaren itxura hobetzeko. Hainbat ikuspegi daude, dismorfiaren arabera:
|
|
|
Bartzelonako Vall d’Hebron ospitaleak arrakastaz bereizi ditu zazpi hilabeteko bi siamdar, sabeletik elkartuta jaio zirenak eta gibela partekatzen zutenak, zazpi ordu inguruko operazio delikatu baten esparruan. Horri esker, biek “bizitza independentea eta normala” dute gaur egun. Ume txikiak, Núria eta Marta, behar
|
bezala
hazi eta elikatu ahal izan ziren, bien artean 12 kiloko pisua lortu arte. Hori da, hain zuzen ere, etorkizuneko konplikazio txikiei aurre egiteko behar den gutxienekoa, Kirurgia Fetaleko Programako zuzendarikide José Luis Peirók azaldu zuenez.
|
|
|
Horiek, aleen habitataren baldintzen ondoan, gaixotasun askoren prebentzio arrakastatsua ahalbidetu dute. Animalien nutrizioa ere gehitzen da, dieta orekatuak hasten dira, eta espezie bakoitzaren eskakizunak aztertu ondoren, pentsuak egiten dira animaliaren bizitzako etapa bakoitzean behar
|
bezala
hazteko behar diren energiarekin, proteinekin, bitaminekin eta mineralekin, adin tarte bakoitzaren arabera. Horrek guztiak lagundu du aleen potentzial genetiko guztia lortzen, eta, beraz, modu naturalean eta adituek diotenez, animalien geneekin lan egin daiteke, eta aleak gurutzatu, espeziea hobetzeko.
|
|
|
Bazen ere hor Ooxtina, bere ahizpa, sekulan etxetik kanpora joaten ez zena, hila hura ere. Bazuen etxen mutiko bat, semea
|
bezala
hazi zuena, beste herri batetarik horrat etorria. Alabainan laborari etxe ederra zen, herriko aberatsenetarik eta horren kurriarazteko jendea behar zen.
|
|
2013
|
|
|
Herrirako alternatiba sozial eta kultural legez ikusten dute kideek, eta gazteei ere ekarpena egiten diela uste dute: “Pertsona
|
bezala
hazteko beste modu bat eskaintzen du”. 25 urte bete, eta hazten jarraitzeko asmoa daukate.
|
|
|
Gutxi gorabehera, 30 barazki eta landare usaintsuri buruzko informazioa eskaintzen dio irakurleari. Besteak beste, bakoitza urteko zein garaitan erein behar den, zein lan egin behar diren fruitu horiek behar
|
bezala
hazteko, zein oztoporekin topa daitekeen eta horiek saihesteko zein tratamendu jarrai ditzakeen azaltzen ditu Arinek. Guztia modu erraz eta laburrean azaldua.
|
|
|
Behi, txerri, ardi eta ahuntz espezietako animalien janarietatik dator elikagai hau, eta baldintza higieniko kontrolatuak izan dituzte. Haragia behar
|
bezala
hazi ondoren, ondoren sakrifikatu eta animaliak eta kanalak manipulatzen dira. Haragiaren ekoizpen prozesua eta haragi produktu nagusiak zehazten dira artikuluan.
|
|
|
Konpetizioak konpetizio, zonaldean errugbiari bultzada bat eman eta kirol eta gizarte erakunde
|
bezala
hazteko helburuari eusten dio BRTk. Laburbilduz, «taldea osatzen duten guztien artean adostutako eta aintzat hartutako erabaki bat izan da, geroaldian aurrera jauzi bat emateko asmoz oinarria sendotzeko atzera pausu bat emanez kirol eta gizarte egitura sendo batekin ahalik eta goren iristeko».
|
|
|
Batetik, unibertsitateko ikasketak egiteko aukera emango dit, baina baita jokalari eta pertsona
|
bezala
hazteko ere. Saskibaloiaren inguruan egingo dut hango bizia, eta etorkizunerako balio izango didala uste dut.
|
|
|
" Jendeak ez digu gehiago begiratzen, animatu egiten gaituzte gehiago dio Guridik. Gu jokalari
|
bezala
hazten ikusi nahi gaituzte". " Orain bi gauden bezala gaineratu du Zubizarretak, urte batzuk barru taldean bost edo sei azpeitiar ikusi nahi lituzkete".
|
|
|
Seme bat
|
bezala
hazi dut eta bizitza honetatik aterako dut!
|
|
2014
|
|
|
Bortzirietan, Malerrekan eta Oiartzun aldean lortzen dut behar dudan adina sagar. 2013a oso urte oso euritsua izan da, eta horrek sagar kantitatean eta sagarraren zaporean eragin zuzena izan du; ez zen behar
|
bezala
hazi eta gozatu. Beste fruitu askorekin ere gauza bera gertatu da:
|
|
|
Haurrak ez dira jada lehen
|
bezala
hazten
|
|
|
Eta hirugarrenik, errefuxiatuen itzulera. Hiru helburuak lortu arte ez dute geldituko aparra
|
bezala
hazten doan kanpaina.
|
|
|
Lurzorua ondo prestatzeak laborea behar
|
bezala
haztea dakar. Laborearen haziera oso loturik dago ondo egituratutako lurzoru bat prestatzearekin eta porodun sare jarraitu bat izatearekin, gehiegizko ura ondo drainatzeko, airea aske ibiltzeko eta sustraiak mugagabe hazteko.
|
|
|
Lurra nekatzea saihesten du.Lursail berean espezie bera behin eta berriz hazteak, lurzorua nekatzea? dakar.Izan ere, zenbait mantenugai lurzorutik behin eta berriz ateraz gero, laborea behar
|
bezala
haztea galaziko da, eta produkzioak, ondorioz, behera egingo du.Sustraitze sakoneko espezieak azaleko sustraiak dituzten espezieekin aldizkatzea komeni da, mantenugaiak lurzoruaren geruza desberdinetatik ateratzen baitituzte.
|
|
|
Etengabe erabiltzen bada, lurrotz deitzen zaion geruza trinkoa sorraraz dezake. Lurrotzak sustraiak behar
|
bezala
haztea galarazten du.
|
|
|
Noski, landareak ere ez dira beren kasa mugitzen, ez eta soinuak sortzen ere, animalia gehienak bezala. Hala ere, eskolaurrekoek badakite landareak animaliak
|
bezala
haz daitezkeela, baita hondatu ere, eta, min ematen zaienean, senda daitezkeela. Kulturak eragina izan lezake halako sinesteetan.
|
|
|
Gainera, bere fisikoa konparaezina da. Zein asmo duzu etorkizunerako. Nire asmoa bi hiru urtez hemen jokalari eta pertsona
|
bezala
haztea da. Entrenatzailearen asmoa bi edo hiru jokalari maila altuetara eramatea da, baina horretarako, lan handia egin beharra dugu.
|
|
|
Semea bazina
|
bezala
hazi zaitut.
|
|
2015
|
|
|
Semeak film laburrean etorkizunean izango dituzten haurren izenen inguruan hausnartzen du bikote batek. Horietako bat, ordea, arduratuta dago, bikotekideak euskaraz ez dakienez haurrak dituztelako berak nahi
|
bezala
hazi. Protagonistak dutxan istripu bat izan, eta berriz ere ikasi du hitz egiten, eta espero gabeko zerbait gertatuko da orduan.
|
|
|
Baina galdera da ea guk nahi dugulako mugitzen garen edo behartuta gaudelako egiten dugun. Nik uste mugitzea bera aberastasuna dela eta pertsona
|
bezala
hazten laguntzen digula, baina nahi eta behar izatearen artean dago muga.
|
|
|
galburu bat
|
bezala
haz daitekeena
|
|
|
galdetu zion bere buruari, txarolezko zapata lokaztuak eta kristalezko galtzerdi urratuak begieran hartuz. Ezkutuan
|
bezala
hazia zitzaion buruko minak eta nekazioak orduak! erantzun zioten, baina erlojuak hogei minutu inguru baino ez zirela igaro erakutsi zion, bere aurpegi borobil eta errukigaitzaz.
|
|
|
Gaztetan, euren adinkide hippiak maitasuna eta bakea egiten ari zirenean, edo estudiatzen ari zirenean, lan egin eta aurreztu egin behar zuten Angelek eta Jeanek, euren seme alabak amerikanoak
|
bezala
hazi zitezen. Horrelaxe deskribatzen du Angelek bere bizimodua San Franciscon:
|
|
|
JAVIER. Seme bat
|
bezala
hazi haute, baina ez haiz beren semea.
|
|
|
JAVIER. (Pazientziaz) Semea bahintz
|
bezala
hazi haute; dena eman ditek higatik. Errespetua merezi ditek.
|
|
|
Baina hasten direnentzat garrantzi handi handikoa da, eta ez dute gutxietsi behar, ondasun handia baita irabazten dena; horregatik ari naiz abisuak eman eta eman; otoitzean goi goian daudenei ere beharrezkoa izango baitzaie, Jainkoak probatu nahi dituen une batzuetan, Haren Maiestateak eskutik utzi egiten dituela dirudienean. Izan ere, esan dudanez eta ez nuke nahi hau ahazterik, bizi dugun bizitza honetan arima ez da gorputza
|
bezala
hazten, baietz esaten badugu ere, eta egiaz hazten da. Baina haur bat, hazi ondoren eta gorputzak bere garapen handia hartu eta gizaki heldu baten tamainakoa denean, ez da berriro txiki bihurtzen eta berriro gorputz txikia izatera etortzen; hemen, berriz, Jaunak nahi du baietz, nik ikusi dudanez, beste inorenetik ez dakit baina.
|
|
|
Eta hala esan zidan berak, Jaunari eskaintzen zizkiola eta mundutik ateratzeko eskatzen ziola, ordurako bera zein estimu gutxitan izan behar den etsita baitzegoen. Batzuetan pentsatzen dut, haiek beren buruak betiko zorionaz gozatzen ikus ditzatenean eta beren amaren bitartez izan dela, nola eskertuko dioten eta nolako poz gehigarria izango duen honek haiek han ikustean; eta zein kontrakoa izango den, gurasoek Jainkoaren seme alaba
|
bezala
hazi ez dituztelako (beraienak baino gehiago baitira Jainkoarenak), batzuek eta besteek beren buruak infernuan ikus ditzatenean, nolako madarikazioak botako dizkioten elkarri eta nolako desesperazioa izango duten.
|
|
|
Horiek uste izango dute bizitza okerreko gauzetan darabiltela [beste haiek], eta honetaz gozatzen bazter batean egotea dela zuzena. Jaunaren probidentzia da, nire iritziz, hauek ez jakitea noraino iristen diren beste haiek, hasierako gar horrekin berehala harainoko jauzia egin nahiko luketelako, eta ez zaie halakorik komeni; izan ere, oraindik ez daude behar
|
bezala
hazita; beraz, egun gehiagotan elikatu beharra dute hasieran esan nuen esneaz. Egon bitez jainkozko bular haien ondoan, Jaunak ardura hartuko baitu, indartsu egon daitezenean, gehiagora ateratzeko, bestela ez bailukete lortuko uste duten onurarik, beren buruari kalte egitea baizik.
|
|
|
Iaz izan zen guztia. Zarautzen ari nintzen jokatzen, hango entrenatzaileak esan zidan liga hobeago batean jokatu nahi banuen eta jokalari
|
bezala
hazi nahi banuen, aukera aparta zela Donostiara joatea. Hori egin nuen, Donostiara joan nintzen, autonomikoen lehen maila jokatzera.
|
|
|
galburu bat
|
bezala
haz daitekeena
|
|
2016
|
|
|
Baina emanaldi horiek gauza handia ziren ikasleentzat: kanpora atera gara, beste herrialdeak ezagutu ditugu, eta talde
|
bezala
hazi gara. Oso esperientzia politak izan ditugu.
|
|
|
" Aberastasun pertsonala" ematen duten ikastaroa da mendekotasuna duten pertsonei laguntzera bideratua. " Udalean ikastaroa egiten dutenekin egoten naiz, eta askok esaten dute pertsona
|
bezala
hazi egiten direla", dio Zubiak. Udal langilearen arabera, halako eskoletan asko lantzen dira" harremanak, enpatia eta asertibitatea":
|
|
|
Zenbat denbora pasatuko zen Baakirri susmoa hartzen hasi arte? Minutuek mendeak irauten zuten etxe hartan bakarrik, zalantzak perretxiko pozoitsuak
|
bezala
haziko ziren haren bihotzean. Eskarmentuak erakutsi zion Asiaini zein ahulak diren konfiantza eta maitasuna, zeinen laster ahazten diren sentimendu onak segurtasuna jokoan dagoenean.
|
|
|
–Gure arreba hau oihuka ari da Jainkoak lur honetan jarri dituen ondasunak gaizki eta desegoki erabiliz egiten diogun kalteagatik. Beraren jabe eta menderatzaile bagina
|
bezala
hazi gara, bortxaz eta zuzengabe erabiltzeko eskubidea bagenu bezala. Indarkeria nabari da bekatuaren zauria daraman giza bihotzean, eta hori ageri da lurrean, urean, airean, eta bizidunenganikusten dugun gaixotasunean ere.
|
|
|
Behi, txerri, ardi eta ahuntz espezietako animalia zati jangarrietatik dator haragia, oso higiene baldintza kontrolatuak izan baitituzte. Animalia horiek behar
|
bezala
hazi ondoren, ondoren sakrifikatu egiten da, eta horiek eta kanalak modu higienikoan manipulatzen dira. Ekoizpen prozesu horren barruan sartzen da heltzea.
|
|
|
Denbora honetan musikalki trebatzeaz gain, talde eta pertsona
|
bezala
hazi gara, emanaldi bakoitza geroz eta gehiago gozatuz eta gozaraziz. Hala iruditzen zaigu behintzat!
|
|
|
Ez zekien nondik hasi hizketan. Konprenitzen zuen hantxe bere aurrean gaizki ulertu bat mamitzen ari zela, eta konprenitzen zuen ere gaizki ulertuak elurrezko bolak
|
bezala
hazten zirela denbora emanez gero; baina, zer egin zezakeen. Une hartan ezer ere ez.
|
|
2017
|
|
|
Igeriketara apuntatu genuen, adibidez, eta denei banan banan azaldu behar izan genien neska dela eta nesken aldagelan aldatuko dela. Beste haurrak
|
bezala
hazi nahi dugu eta ez dadila desberdina sentitu. Bailara osoko neska zakildun bakarra dela jakitea kudeatzearekin nahikoa du.
|
|
|
...etan oinarritutako ikerketak kolapso egoera batera heltzen ari direla susmatzen dugu. bestela esan, ikerketa soziolinguistiko hauek bidea urratu bainoago, bidea ixten dutelako susmoa zabaltzen ari dela iruditzen zaigu. badirudi ez digutela ondo azaltzen zergatik ez den euskararen erabilera hiztunen kopurua hazi ahala hazten. itxura hutsa izan daiteke gabezi hori. agian, hiztunen kopurua ez da esan
|
bezala
hazi, edo hiztun horiek isolaturik eta sakabanaturik bizi dira, edo euskaldunen kontzentrazio handiko sareak xare xare egiten ari dira, edo. arrazoiak arrazoi, oro har, esan liteke ohiko mapa eta inkestekin mesfidantza zabaltzen ari dela. usuago ari da korritzen euskaldun errealak kartografiatzeko eta zenbatzeko eskaera. eskaera haren muina, azken buruan, zera da: erabilera praktikoa (ohikoa eta erosoa, bestela naturala deritzona) ez dela orain arteko metodo eta ikerlanetan ondo hartzen, ezta ematen ere19 baina honetan guztian nabarmendu nahi dugu ikerketa logika horien ondorioz, egiten ari diren interbentzio eta efektuak zein izan daitezkeen. gaitasunak galdetuta, hiztunak zenbatzen dituenak hiztunak ugaltzeko politikak eta interbentzioak egiteko beharra sumatu dezake eta hiztunak zenbatzen ebaluatuko ditu ekimen horiek. eta, oso egoera soziolinguistiko ezberdinetan bizi direnen pertzepzio subjektiboen bidez erabilera neurtzen bada, hizkuntza praktikak ugaltzeko ekimenak egiturazko eragileetatik banakoen disposizioetara desbideratzeko joera nagusitu daiteke. hala ere, euskara biziberritzeak erabilera du helburu, euskara normaltzea hura bizi jarioan ohikoa eta erosoa egitea den aldetik. horri ofizialtasunaren estatusa gehituz gero, argi dago hizkuntza politikei erabilera sustatzea eskatu behar zaiela. hori hainbat xedetan zehazten da:
|
|
|
Haientzat, zera da konturik funtsezkoena eta garrantzitsuena: legez kanpo etorritako gurasoek hona ekarritako umeen estatusa, gero beste edozein herritar estatubatuar
|
bezala
haziak izan diren haur horiena. Haietako batzuek ez dute jakiten beren lege egoera lausoaren berri harik eta nerabeak diren arte.
|
|
|
Nekez geldituko da aurtengo urtaldea gerezi urte emankorren oroitzapenetan. Gure Basaburu auzoan bederen xapata gereziak ez dira asko urtetan
|
bezala
hazi, ttikiagoak gelditu dira, desberdin ondu dira zuhaitzetan, eta ondu bezain laster onduegiak ziren!
|
|
|
Belardia
|
bezala
haziko dira ibai ondoko sahatsa bezala, eta Jaunarenak gara", esango dute (Isaias 44, 4)
|
|
2018
|
|
|
Horri erreparatu dio Leioako Sortarazi elkarteak, arreta batez ere haurrengan jarrita. Haurrek ez dutela aukerarik behar
|
bezala
haz daitezen behar dituzten fruta, barazki, arrautza eta arrainik jateko, batez ere eskolek ateak ixten dituztenean. Horri buelta emateko modua pentsatu zuen elkarteak:
|
|
|
Baserritarrak gehien kezkatzen dituena, su gorrinaz gain, fitoplasmak (parasito mikroskopikoak) direla azaldu digu Etxeandiak, zuhaitza pixkana izorratu eta sagarrari behar
|
bezala
hazten uzten ez diotelako, beste ondorio batzuen artean. " Mahaiko sagarraren kasuan arbolak moztu daitezke, baina sagardotarako zuhaitzetan… ia ezer gabe geratuko ginateke".
|
|
|
momentu pila bat izan ditut, batzuk eder ederrak eta besteak oso gogorrak, lagun asko dauzkat, oso pertsona inportanteak aurkitu ditut, beste lagun batzuekin oso momentu gogorrak pasatu ditut… Eta ofizioak egin nau ni. Gogoratzen naiz iritsi zela momentu bat non oso argi ikusi nuen, aktore
|
bezala
hazten jarraitu nahi banuen, pertsona bezala hazten jarraitu behar nuela. Kolore guztietako bidea izan da.
|
|
|
momentu pila bat izan ditut, batzuk eder ederrak eta besteak oso gogorrak, lagun asko dauzkat, oso pertsona inportanteak aurkitu ditut, beste lagun batzuekin oso momentu gogorrak pasatu ditut… Eta ofizioak egin nau ni. Gogoratzen naiz iritsi zela momentu bat non oso argi ikusi nuen, aktore bezala hazten jarraitu nahi banuen, pertsona
|
bezala
hazten jarraitu behar nuela. Kolore guztietako bidea izan da.
|
|
|
Araukaniako okupazioan, jaioberria zen Txileko Estatuak beretzat hartu zuen maputxe herriaren Biobio eskualdeko hegoaldearen aberastasun handia, lurrak inbadituz. Sinatua zuen Tapihueko ituna haustea erabaki zuen, zeinetan Txileko Estatuak Nazio Maputxea nazio libre eta burujabe gisa onartzen duen, eta senidetutako nazio
|
bezala
haztea proposatu. Herri Maputxeak abantaila gehiegi zituela eta lur emankorregian bizi zela ondorioztatuta, lurrok okupatzea erabaki zuten.
|
|
|
Gainera, kaloria gutxiko jakia da, eta ezin hobea pisua ez handitzeko. B9 bitaminaren eta kaltzioaren iturria da, eta beharrezkoa da haurtxoaren hortzak eta hezurrak behar
|
bezala
hazteko. Era berean, azido folikoa du, fetua garatzeko osagai garrantzitsua.
|
|
|
Bizia eman zion ipuineko Maitagarri Urdinak egiari bizkarra emateak zekarren arriskua zenbaterainokoa zen adierazi zion, eta, orain, ispiluaren aurrean, frogatu ahal izan zuen sudurra ez zitzaiola uste zuen
|
bezala
hazi, eta bere belarriek ez zutela asto belarrien antzik.
|
|
|
Ikerketa plastiko horren ondoren jatorrira itzultzen naiz, bidean ikasitakoa mihiseetan islatu ahal izateko. Eboluzio iraunkorra da nire helburua, artista eta pertsona
|
bezala
hazten joan nadin. Zer eman dizu arteak?
|
|
|
Ez dakit kanpotik nola ikusten nauten, baina hori da nire asmoa. Mugimendua eboluziotzat eta aberastasuntzat har dezakegu. Artista eta pertsona
|
bezala
hazteaz gain, nire burua ezagutzea da jarraitzen dudan bidea. Zein dira zure artista erreferenteak?
|
|
|
Txiste batean, kanta batean bezalaxe, distantzia motzean ebazten da dena. Txistea momentuan bertan hil daiteke edo elur bola bat
|
bezala
hazi. Kontatzailearen abildadea eta publikoaren barre eskuzabala edo mizkina dira borrero edo salbatzaile.
|
|
2019
|
|
|
Gabezia handiak dituzte. Ume eta gazteon %30ek behar
|
bezala
hazteko zailtasunak ditu, klimaren eta behar bezalako elikadura ez hartzearen ondorioz.
|
|
|
627 Nolakoak lirateke espainiarrak Penintsula eta Amerikako espazio ireki handietan elkarrengandik isolamenduan herri
|
bezala
hazi beharrean lurralde estu batean bizi behar izan balute. Holandarren modura adibidez?
|
|
|
Etenaldiaren beste arrazoia “bulkada artistikoa” da Urbizuren esanetan: “Sortzaile
|
bezala
hazteko alde batera utzi behar dut nire bizitzako taldea”.
|