2001
|
|
Bestela ez bageneki, beraz, pentsa genezake garai batean, Gipuzkoan bertan esate baterako, mundu guztiak gaztelaniaz egiten zuela; paperetan ageri den lekukotasunaren arabera badirudi gaztelaniaz egiten zutela. Guk badakigu ez zela horrela, guk gerok ezagutu dugu egoera hori eta badakigu hor gertatzen dela euskara trebe eta ausart, Axularrek zioen bezala, ez izatea aurreratzeko eta
|
beti
beste hizkuntza hori dela aurrera agertzen dena.
|
|
Aita Zabalak  bazuen segur aski egiteko presakakoagorik eta aurrean bidaltzen du aski itxuratxarki erantzun batean Ulibarri eta Ulibarriren asmo hori; ez zuen ikusten zer arraiotarako behar zuen Bizkaiko foruak euskaraz jarria egon. Nik dakidanez gainera ez dago oraindik ere, eta ez da sekulan egon7 Gure lege zaharretan zaharrena eta begikoena, beraz, euskaraz sekula egon ez baldin bada, horrek zerbait adierazten du, alegia ez dela euskara izan, lehen adierazi dudan bezala, euskaldunen adierazpide eta mintzabide osoa,
|
beti
beste hizkuntzaren baten premian egon dela bere aldamenean.
|
2007
|
|
Hizkuntzak hizkuntzalaritzan bakarrik daude isolatuta. Bizitza errealean hizkuntzak, gizarteak, historiak bat egiten dute, eta gehienetan edozein hizkuntza
|
beti
beste hizkuntza batzuekin ere harremanetan bizi da; hizkuntza eta pentsamendua ere ez da, eman, isolatuki ematen den gaia. Hizkuntzaren izaera historiko sozial hori Ereñok gehiago eta hobeto baliatzen du, zalantza gabe, baina ez da Txillardegirengan ere oso presente ez dagoen zerbait (hizkuntza eta zirkunstantzia politikoak, esaterako) 1200 Bientzat hizkuntzak mundua bere erara ebakitzen eta antolatzen du, hizkuntza eta pentsamendua bat datoz, etab. Diferentzia erabakigarria bien artean doktrina linguistikoei ematen zaien edo ez zaien balio politikoan bilatu behar da apika.
|
2009
|
|
Haien hizkuntza ez delako beharrezkoa, are txarragoa, traba egiten du jarduera ekonomikoan erabiliz gero. Eskualdean fabrikak, merkataritzaeremuak... eraikitzen direnean, jarduera ekonomikoari eusten dioten harreman sareak
|
beti
beste hizkuntza batez baliatzen dira komunikatzeko. Jakina, euskaldunek arrakasta eta estatus jasoa izan dezakete beren lanbidean, baina beste hizkuntza bateko hiztun gisa.
|
2017
|
|
Hizkuntzaren eta generoaren arteko intersekzioa, orokorrean, kontuan hartzen ez den alderdi bat da, galegoaren kasurako Xose Mosquera Carregalek koordinaturiko Lingua e xenero liburuko ekarpen interesgarriek demostratu zuten bezala.4 Hizkuntza sexista aztertzen bada ere hizkuntza hegemonikoetatik hartutako adibideekin egin ohi da, ez baitira
|
beti
beste hizkuntzatan aplikagarriak, ez da aztertzen hizkuntz hegemoniaren eta derrigorrezko elebakartasunaren eta generoaren arteko intersekzioak nola bultzatzen dituen emakumeak komunitate askotan beren berezko hizkuntza alde batera uztera. Galegoaren kasuan, argi dago hizkuntzaren estereotipoak hizkuntza ‘basatia’, ‘landugabea’emakumeak beren hizkuntza uztera presionatzen dituen aliantza bat eragiten duela; izan ere, emakume horiek ‘finak’ izan daitezen espero da, eta gizonek baino zigor handiagoa pairatzen dute hizkuntza hori hitz egiten badute.
|
2023
|
|
Gauza ederra da elebitasuna, eta are ederragoa eleaniztasuna. Baina eleaniztasun hori inposatua denean, hiztun batzuek derrigorrez beste hizkuntza bat ikasi behar dutenean eta epaileek edo agintariek edo jendeek edo hedabideek
|
beti
beste hizkuntza hori erabiltzera behartzen edo bultzatzen dutenean, elebitasunak xarma galtzen du, eta inposizio bilakatzen da. Garbi esan behar baita:
|