|
2000
|
|
|
(hots, medioak definitzen duen erreferentzia eremua) lehenengo elurtea da. Era berean, trafiko istripu bat edo gobernuak hartutako neurri baten albistegarritasunean nahasten dira, aldi berean, gertaeraren izaera bera eta gertatutako erreferentzia eremuaren hurbiltasuna(
|
beste
zenbait faktorerekin batera, jadanik esan dugun legez).
|
|
2002
|
|
|
Horrela, kimika ikasi nahi duten gipuzkoarrek Donostiarako joera dute, eta horrek Bizkaiko campuseko ikasle erdaldunen nagusigoaazalduko luke.
|
Beste
zenbait faktorek joka dezakete, nola ez: balizko lanpostuenhizkuntza eskakizunak, ikasleriaren jatorri urbano edo erruralak, eta abarrek.
|
|
2003
|
|
|
Baina neurri batean soilik. Euskaltegietako irakasleriaren lan egoera, euren prest akuntza eta motibazioa, helduen euskalduntze alfabetatzearen sakabanaketa eta sustapen murritza, euskaldun ikasien euskarara gizarteratzeko zailtasunak eta laguntza falta, euskara eta bere hizkuntza komunitatearen kontrako erasoak, jarrera ideologiko hertsiak eta
|
beste
zenbait faktore azalgarriak zerrenda daitezke. Iritzia emateko jarritako mugen barruan ezinezkoa da faktore azalgarri horien azalpen xehea egitea.
|
|
2006
|
|
|
Euskalduntze prozesuaren gaian ikastoletako urteetako esperientzia handia izan arren, etorkinen gaian eragiten duten
|
beste
zenbait faktoreren kausaz, bestelako ikuspegi eta eremu batzuk jorratu beharrarekin topatu ginen aurrez aurre.
|
|
|
Ondorioz, gure artera iristen direnean, askotariko kasuistika aurkitu ahal izan dugu; eta hizkuntza irakasteaz gain, zeharka aipatutako
|
beste
zenbait faktoreri eta ekintzari aurre egin behar izan dio ikastolak.
|
|
2007
|
|
|
Bestalde, BTI enpresa bioteknologikoak munduan aitzindari diren sistema informatikoak eta teknologikoak aplikatzen ditu inplanteek sor ditzaketen hezur tentsioak balioztatzeko. Mingainaren bultzadak, murtxikatzeko era desegokiak, tentsioak eta
|
beste
zenbait faktorek presioa eragin dute hortz inplanteetan. Presio horrek, lurrikara txikiak izango balira bezala, tentsioa sortzen du inplanteen alboko hezurretan.
|
|
2008
|
|
|
XX. mendean, formalismoak literaturaren azterketa zientifikoa izan zuen helburu; horrela, literaturaren historiak bigarren mailan utzi ziren eta testuaren azterketak lehenetsi, subjektiboak izan zitezkeen azterketa modu guztiak baztertuz (interpretazioa, kasu). ...ten handik aurrerako azterketen ikuspegia; teoria haiek literatura komunikazio ekintza gisa definitu zuten, alegia, hainbat faktorez osatuta dagoen sare sozial gisa; ondorioz, testua ez ezik, komunikazio literarioan parte hartzen duten faktore guztiak aztertu behar zirela aldarrikatu zuten, literatur analisiak ikuspegi zabalagoz proposatuz; testuari ez ezik, igorleari, hartzaileari, merkatuari eta
|
beste
zenbait faktoreri erreparatzeko beharra azaleratu zen.
|
|
2009
|
|
|
Argi dago eskolako ereduaz gain etxeko hizkuntza, lagunen artekoa, bizi girokoa eta
|
beste
zenbait faktore eragile ere badirela hizkuntza gaitasunaren lorpenean. Hala ere, hizkuntza konpetentziari dagokionez, agerian geratu da" D" eredukoek ziurtasun handiagoa dutela" B" eta" A" eredukoak baino, baita" B" eredukoek" A" eredukoek baino ere. alde batetik, nahiago dute gaztelaniaz idatzitako testuak irakurtzea, errazagoa egiten baitzaie.
|
|
|
Ereduen baitako gaitasuna desberdin mailakatu da beraien artean. Argi dago eskolako ereduaz gain etxeko hizkuntza, lagunen artekoa, bizi girokoa eta
|
beste
zenbait faktore eragile ere badirela hizkuntza gaitasunaren lorpenean. Hala ere, hizkuntza konpetentziari dagokionez, agerian geratu da" D" eredukoek ziurtasun handiagoa dutela" B" eta" A" eredukoak baino, baita" B" eredukoek" A" eredukoek baino ere.
|
|
|
Puntutan lehenengo pasa naizelako itxaropena sortu da, baina egun bat da, eta denak leku beretik abiatuko gara. Maila parekatua da, eta egunaren eta
|
beste
zenbait faktoreren arabera erabakiko da.
|
|
2010
|
|
|
Berbaldi ekarriaren kasuan,
|
beste
zenbait faktorez gain (idatzia/ ahozkoa, testuinguru erraztaileak, aditz jakinen presentzia, testuinguru gardena/ iluna...), faktore sozio diskurtsiboak daude, eta hori horrela da gure corpuseko testuei dagokienez. Hipotesi honetan gehiago sakonduko dugu berbaldi ekarriari ekitean.
|
|
2011
|
|
|
Hain zuzen ere, eskanerrari esker, zehaztasun handiko irudiak jasotzen dituzte, eta haietan bereizten dituzte ehun osasuntsuak eta tumoralak. Tumorearen mota, neurria, kokapena eta
|
beste
zenbait faktore aintzak hartuta, ezarri beharreko erradiazio tratamendua erabakitzen dute sendagileek. Jarraian, aparatu berak igortzen du erradiazioa.
|
|
2012
|
|
|
Zalantzarik gabe,
|
beste
zenbait faktoreren artean, elikadura egokia egiteak berebiziko garrantzia eduki du jendea luzaroago eta hobeki bizi dadin.
|
|
|
Era berean, lokal duin eta merke bat eskuratzeko ematen duen aukerari dagokionez, erantzunak ere modu nahiko paretsuan banatzen dira, nahiz eta oro har balorazioa positiboagoa den. Lau aukera horien artean, hortaz, aipatzekoa da ekoizpen kostuetan abantailak eskaintzen dituzten elementuei baino,
|
beste
zenbait faktore ukiezinagori aitortzen zaiola garrantzi handiagoa (konplizitatea edo gune erreferentzialean egotea, kasu).
|
|
2014
|
|
|
Kasu batzuetan, gurasoak eurak dira entrenatzaile papera betetzen dutenak eta haurren prestaketa saioetan gidaritza eta dinamizazio lanak egiten dituztenak. Kasuan kasuko pertsonaren araberakoa da beraz, kirol hauek praktikatzerakoan haurrek entrenatzailearekin hitz egiteko darabilten hizkuntzaren erabilera,
|
beste
zenbait faktorerekin batera, noski. Gurasoak
|
|
2016
|
|
|
Beti izaten da karga genetiko handiagoa edo txikiagoa, eta horri erantsi egiten diogu gure elikaduraren karga,
|
beste
zenbait faktoreren artean, harik eta une bat iristen den arte non ezin izaten zaion eutsi oreka metabolikoari.
|
|
2017
|
|
|
|
Beste
zenbait faktoreren artean, ‘hiztun zahar’ edo ‘hiztun natibo’ aren idealizazioaren ondorioz, ‘hiztun berriek’ zailtasunak dituzte euren burua" hiztun berritasunetik" ateratzeko, eta beraien buruarekiko konfiantza linguistiko hori lortzeko.
|
|
|
FEVASSek7 azterketa bat egin du. Bizi itxaropena eta
|
beste
zenbait faktore kontuan hartuta, kalkulatu du %3, 45 dela koefiziente murriztaile justua. 2011ko hauteskunde kanpainan PPk agindu zuen kontuan hartuko zuela gure egoera, baina azkenean, krisia eta abar, ez zuen ezer egin.
|
|
2018
|
|
|
Eta mozketa horiek zuhaitzen gerizpean sortutako oihanpearen desagerketa eragiten dute. Pistak irekitzeko makinaria pisutsuaren erabilpena, egurra arrastaka erabiliz egikaritzen diren lanak, zein lan mekanizatuak dira gestioari dagokionez bioaniztasuna kaltetzen duten
|
beste
zenbait faktore. Honek guztiak eragiten dituen kalteen artetik nabarmentzekoa da lurraren karbonoa xurgatzeko gaitasunaren galera, zeinari esker aldaketa klimatikoari aurre egiten zaion.
|
|
|
Haurren loaren iraupenak ere zerikusi handia du intsulinarekiko erresistentziarekin (odoleko glukosa maila erregulatzen duen hormona), sedentarismoa eta osasungarriak ez diren eredu dietetikoak, eta egoera horiek, oro har, pisua irabazten laguntzen dute.
|
Beste
zenbait faktoreren zeregina, hala nola jarduera fisikoa eta leptinaren eta grelinaren odol mailak (asetasuna eta gosea erregulatzen duten bi hormona), zalantzazkoa da oraindik ere, zenbait azterlanen berrikuspen honen arabera. Hala, haurren loaren iraupena murriztea eta, seguru asko, baita helduetan ere, elikagai gehiago kontsumitzearekin lotu zen, janariaren edo kanpoko beste elementu batzuen (adibidez, publizitatea) ikuspegiaren edo usainaren arabera.
|
|
|
Hori da 80ko hamarkadaren hasieratik kritikari ezberdinek emeki landu duten ikuspegia, fenomeno zentsorea jendarte sistema totalitarioekin identifikatutako gertakari puntual eta noiz nolako edo zirkunstantzialarekin lotzen duen teorizazioa zabaldu nahian. Artikulu hau txertatzen den euskal literatur eremuko zentsuraren ikerlerroari dagokionez, teorizazioa egoera makalean dago, ikerketen urritasunaren eta
|
beste
zenbait faktoreren ondorioz. Eremu hispanikoan egoera bestelakoa da, 70eko hamarkadaren amaiera aldera hasi baitziren agertzen zentsuraren gaineko ikerketen suspertzearen eta ikuspegi aldaketaren lehen zantzuak.
|
|
2020
|
|
|
Faktore ezberdinen ikerketak, eta horiek zenbait aldaera genetikoren testuinguruan sistema dopaminergiko nigroestriatalean duten inplikazio mekanismoa ezagutzeak, tratamendu eta gaixoen maneiu berrientzako ateak zabaltzen dizkigu. Adina da arrisku faktore garrantzitsuena, eta zenbait ikerketa epidemiologikok traktu nigroestriataleko degenerazio dopaminergikoan parte hartzen duten
|
beste
zenbait faktore identifikatu dituzte (19); besteak beste inflamazioa (20) edota pestizidekiko edota kontaminatutako airearekiko esposizioa (20,21), traumatismo kraneoentzefalikoen (TKE) aurrekarien presentzia (22,23, 24), eta zenbait dieta (25), gizakiaren osasunarentzako eragin kaltegarriekin lotzen dira. Bestalde, neuronen babes funtzioan parte hartzen duten zenbait faktore ere identifikatu dira, hala nola fruta, barazki, tabako, alkohol zein kafearen kontsumo moderatuak eta ariketa fisikoa, daukaten efektu antioxidatzaileagatik (20,25).
|
|
|
Faktore ezberdinen ikerketak, eta horiek zenbait aldaera genetikoren testuinguruan sistema dopaminergiko nigroestriatalean duten inplikazio mekanismoa ezagutzeak, tratamendu eta gaixoen maneiu berrientzako ateak zabaltzen dizkigu. Adina da arrisku faktore garrantzitsuena, eta zenbait ikerketa epidemiologikok traktu nigroestriataleko degenerazio dopaminergikoan parte hartzen duten
|
beste
zenbait faktore identifikatu dituzte (19); besteak beste inflamazioa (20) edota pestizidekiko edota kontaminatutako airearekiko esposizioa (20,21), traumatismo kraneoentzefalikoen (TKE) aurrekarien presentzia (22,23, 24), eta zenbait dieta (25), gizakiaren osasunarentzako eragin kaltegarriekin lotzen dira. Bestalde, neuronen babes funtzioan parte hartzen duten zenbait faktore ere identifikatu dira, hala nola fruta, barazki, tabako, alkohol zein kafearen kontsumo moderatuak eta ariketa fisikoa, daukaten efektu antioxidatzaileagatik (20,25).
|
|
2021
|
|
|
Mota honetako adibideak ditugunean, testuinguruak eta
|
beste
zenbait faktorek adiera batera edo bestera eraman gaitzakete. Adibidez, narrazioa dagoenean denbora ondokotasunezko interpretazioa nagusituko da:
|
|
2022
|
|
|
Lehen, apenas zegoen ezer euskaraz lantokietan, eta orduko aitzindari haien ekimenez, corpusa handitu egin zen eta ugaritu egin ziren hitz teknikoak, hiztegi berezituak, itzulpenak... Euskaraz lan egiteko baliabide eta tresnak sortu eta doitu egin zituzten, eta gero eta enpresa gehiagok hartu zuten euskaraz lan egiteko erabakia,
|
beste
zenbait faktorek ere lagunduta: Administrazioaren dirulaguntzak eta lege babesa; lan horietan laguntzeko aholkularitza espezializatuak hasi ziren lanean...
|
|
|
COVID eta
|
beste
zenbait faktore tarteko, gutxitu egin da odola ematen dutenen kopurua, eta erreserbak minimoetan dira. Pandemia bukatu aurretik berreskuratu nahi dute galdutakoa.
|
|
|
Adibidez, gazteen garapen kognitiboa (eskolako azterketen arabera neurtua), buru osasuna eta, oro har, ongizate hobea aurkitu zuten etxe inguruan zuhaiztiren bat zeukatenen artean, Londresen. Betiere
|
beste
zenbait faktore kontuan izanda, hala nola etxeko diru sarreren maila eta abar. Baina, erne, onura ez baita kasu guztietan berdin neurtzen:
|
|
2023
|
|
|
«Orokorrean, eta ikastetxe aukera handia duten sistemetan ohikoa den moduan, eskola segregazioa handiagoa da bizileku segregazioa baino». Alegia,
|
beste
zenbait faktorek ere eragina dute eskola segregazioan. Ikastetxearen titulartasuna da nagusietako bat.
|
|
|
«Titulartasunak bere horretan segregazioa ez lukeela amaituko kontuan izanda, are antzuagoa bilakatzen du eztabaida. Segregazioa fenomeno konplexua eta multidimentsionala izanik, titulartasunak ez ezik
|
beste
zenbait faktorek ere eragiten dute». Horren harira gogoeta batzuk egin nahiko nituzke.
|
|
|
Testuinguruak laguntzen edo zailtzen du arrakastaren bidea, eta gero badaude
|
beste
zenbait faktore, hala nola dedikazioa, ausardia, sormena, aliantzak... Zer uste du Harkaitzek honen guztiaren inguruan?
|