|
2000
|
|
|
Hogei horietako hamazazpitan Mikelen gorabeherak testuratzen zaizkigu. Eta horien tartean badira
|
beste
plano ezberdin batean kokaturiko hiru kapitulu Dionisos modura izendatuak. Bertan, Dionisosen iraganeko pasarte bat aurkezten zaigu, oroitzapen modura edo:
|
|
|
Migel bera izango da istorio honen narratzaile autodiegetikoa. Bere gogoetak eta pentsamenduak eguneratuz,
|
beste
plano batzuk aurkezten dizkigu: bere maitalea Isabelekin izandako harremanak, bere arreben bizipenak, eta bereziki, osaba Antselmoren egunkariaren irakurketa.
|
|
2001
|
|
|
Iheslearen planoan fokalizazioa bada narratzaileak bere esku duen baliabide nagusia,
|
beste
planoetan fokalizazioak duen inpartzialtasunagatik, maila desberdinetan ematen da egoera edo ingurune batekiko jarrera. Hau horrela izanik, plano horietan hainbeste garrantzi duen Ikuspuntu ideologikoa azpimarratzea ezinbestekoa da.
|
|
2002
|
|
|
Bi plano bereiz ditzakegu herrian, batean irakasleak, idazleak eta itzultzaileak daude, hizkuntza munduan jende jantzia alegia. Eta
|
beste
plano batean, ez tontoagoak direlako, beste gai batzuez arduratzen eta interesatzen direlako baizik, dago euskara herrikoia dakien jendea, baina hizkuntzaren ezagutzan gehiegi sakondu ez duena. Lehenak ez daude bigarrenak baino jantziagoak horregatik.
|
|
2004
|
|
|
Administrazioen banaketak egoera hauetara ekarri gaitu. Hitz egin dezagun
|
beste
plano batean. Har ditzagun Donibane Lohizunen bizi den paristar puru bat eta Hondarribian bizi den madrildar puru bat.
|
|
|
Bat frantsesa da eta bestea espainola. Jar gaitezen
|
beste
plano batean, beste muturrean, hemen gaudenok adibidez. Hizkuntza bera mintzatzen ari gara, euskalki ezberdinak tarteko.
|
|
|
|
Beste
plano batean, metatutako gizarte kapitalak inguruaren aldaketekikoegokitzapena errazten du. Krisi egoera koiunturaletan honelako formulak erabiliizan dira enplegua mantentzeko:
|
|
|
Honetaz gain,
|
beste
plano asko egon arren, funtsean hiru hauen lotura besterik ez dira. Plano sekuentzialean, adibidez, inolako etenik gabe erakusten da ekintza, baina oinarri oinarrian aipatu planoak ditugu plano sekuentziaren osagarriak.
|
|
2005
|
|
|
kasu honetan, simetria elementu bakarra dago, hots, plano sagitalmediala, zeinak ezkerreko eta eskuineko parte enantiomorfiko bietan zatitzen baitu animalia. Kasu honetan, badaude
|
beste
plano batzuk, simetriakoak ez direnak, baina bai oso garrantzitsuak:
|
|
2006
|
|
|
Ibarretxe eragilea da gatazka konpontzeko prozesuan, bere esparrutik egin beharreko ekarpenak egiteko garaia da, ardura ere berea da-eta. Nire irudikoz, Ibarretxe politikoki nahiko amortizatuta dago bere alderdiarentzat, orain protagonismoa
|
beste
planoetara pasa da. EAJ plano instituzionalari begira ari da, EAEko aurrekontuak PSErekin hitzartu izana lekuko.
|
|
|
Instituzioetatik konpromisoak beharrezkoak dira, baina orain arte instituzioen esparruan landu diren ekimenen mugak begi bistakoak izan dira. Hasteko, Euskal Herriko instituzioak hiru lurralde esparrutan bananduta daudelako, eta alderdien arteko mahaia EAEko ez den
|
beste
plano batean ere eraiki behar delako. Nik argi eta garbi ikusten dut, gu herria gara, gatazka politikoa bi estatuekin daukagu eta soluziobide bat behar dugu:
|
|
|
Baina, eremu teoriko kognitiboaz gain, arrazionalizazio prozesuak badu dimentsio zehatzago eta praktikoago bat(
|
beste
plano bat): arrazionalizazioak bizitza orientatzeko eta gobernatzeko modu oso bat sortuko du.
|
|
|
plano horizontalera eta norabide desberdinetara begira dauden hiru plano bertikaletara. Behatokia beste latitude batean egonez gero, edo irakurleak
|
beste
plano batzuetara proiektatu nahi izanez gero, aurreko ataleko formulak aplikatzea besterik ez du.
|
|
|
Horixe zen nire pentsamendua. Beste inor ez zegoela esan dut baina, egon, egongo ziren, ezkutuan, edo
|
beste
plano batean, urte askoan neu egon nintzen bezala. Baina, garai jakin batean, ni plazara irten nintzen, Lutxi Manzisidorrek tiratuta.
|
|
2007
|
|
|
Han goian tente ikusten duen gizona besarkatu nahi luke, baina gero eta urrutiago dago gizon gaztearen gorputza. Lotan gelditzeko esango lioke, baina etzanda jarraitu du lurrean, gizonaren orkatilen parean biluzik,
|
beste
plano batean. Izerdia lehortzen ari zaio azal zurian.
|
|
|
Certeau, M., de, aip. lib., 296). Grégoire halaber argudio finantzariaz hasten da, segituan pasatzen da baina
|
beste
planora: « [Itzulpenak egitea proposatzen duzue?] Alors vous multipliez les dépenses, en compliquant les rouages politiques, vous ralentissez le mouvement:
|
|
2008
|
|
|
alegia, bi zirkunstantzien arteko aurkaritzan ez dago irtenbiderik; zirkunstantzia zehatz eta partzial horien arteko gatazkaren ondorioa heriotza izanen da, baina, azpimarratzen digu Goethek, hau inportantea da, zirkunstantzia horiek ulertzen ez dugun mundu oso baten parte dira, eta han gatazka horrek zentzua du. Edo beste modu batera esateko, tragediaren irtenbidea
|
beste
plano batean dago, plano transzendentean.
|
|
2009
|
|
|
Bai euskararen ikuspegitik, zenbait lekuko irratiari adi hasi zen erdaraz ikasten, eta baita kultur edukien belaunaldiz belaunaldiko igarotzeari dagokionean ere. Lehenagoko etxeko aitita amamen berbetaren lekua hartu zuen hedabideak, eta ordutik, etxe barruko komunikazioa
|
beste
plano batera igaro zen.
|
|
|
Ez dut batere erabiltzen kultura erakundeen gauza bat bezala. Uste dut gizaki guziok daramagun ahalmena dela, bizitza honi
|
beste
plano bat emateko.
|
|
|
Plano bakar bat isolatutakoan, fisikariak liluratu egiten dira. Plano horretako atomoek, dagoeneko, ez dute elektroirik partekatu behar
|
beste
planoko atomoekin, eta horrek erabat aldatzen du egoera. Bi planoz osatutako egoeran, elektroi batzuk bi planoen arteko zirrikituan mugitzen ziren libre, baina ez oso azkar.
|
|
|
Baina zerbaiten arrazoiaren galdeak, kausaren galdea baino gehiago barnebil lezake. Guztiaren hastapena Nahimena dela esaten badut,
|
beste
plano batean ari naiz hastapena ulertzen, ez Schopenhauer hori bera goraipatu duen Einsteinek munduaren hastapena ulertzeko duen plano berean. Kausaren galdera bera ez da sinplea:
|
|
|
Ezagutzen du hori dena. Baina eztabaida horiek baino,
|
beste
plano batean kokatzen da bera. Hona Gandiagaren iruzkina poesia horri, laburki:
|
|
|
ez ziren, zinez, markoan sartzeko moduko historiak!; Txarok, ondorioz, bizitzan deus gutxi gertatu izan zitzaiolako irakurtzen zituen, ausaz, nobelak; esan nahi baita Txarok beste plan batzuk zituela, menturaz, bere bizitza ere, nobelatik batere izan ez zuena, nobela bikain bihurtzeko bidean; osagai batzuk bazituen, hasteko: bere sentimenduak. Adaganako zerbait berezia sentitzen baitzuen, antza, geroko eskutitzetan adieraziko zuenez?, Teofilo Mariaren mehatxua?; ororen gainetik, baina, Adaren karta irakurtzeko irrikarekin zegoen Txaro; hala, bada, Maria Bibianaren asmoetatik urrun zegoen Txaro, antza, guztiz
|
beste
plano batean, hark eskatzen zionari amore emateko; Maria Bibianak, baina, erantzun bat nahi zuen, itxura batean, eutsi ere, horregatik eutsi zion bere arrenezko begiradari bospasei segundotan, zazpi, zortzi, bederatzi, harik eta, Txaroren erantzunik ezean, begiak eskumuturreko ordularian iltzatu eta honela mintzatu zen arte:
|
|
|
Adak automata batek bezala so egin zion Maria Bibianari, burua apurka apurka jiratuz, ez hitz bat eta ez keinu bat ere egiteko gai, jarrera pasibo erabateko batean, zeinak Maria Bibianaren erreakzioa eragin baitzuen: hots, Maria Bibiana bat batean aztoratu eta ezin serioago jarri zen, hazpegien keinu nabari batean, orduantxe ohartu balitz bezala hanka sartu zuela, nahiz eta hanka sartze hura bi galdera marken artean sartu zuen, hain baitzen nabaria, halaber, haren begiradari zeriòn ezjakintasuna; gauzak horrela, arkume goxoa jaten ari ziren une hartan?, aitak eta Teofilo Mariak
|
beste
plano batean behar zuten, baita jaun kalonje Anizetok ere (beren karguaz loriatzen diren kalonjeak apetitu onekoak izan ohi dira, sexu ukatuaren gosea ere gularen bidetik asetzen ohituak, antza?), arkume zaporetsuaren zaporearen menera; gizonezkoen kontrastean, baina, adi adi zeuden ama izebak, beren begiratzeko era arretatsu harekin, begien joan etorri neurtu bezain intentsoak, Ada eta Maria Bib... hasi ere, ohi ez bezala nekatzen eta gogotxartzen hasi baitzen gaixotasunaren lehen fasean, baita, denborarekin, okerragora egin ere, prozesu geldiezin batean, ahazmenak eta ahanzturak buruan eragindako nola halako hutsaldiak, gero eta maizagoak, nagusi?; esan nahi baita Regina kezkatuta zegoela. Regina, egia esan, lehenagotik zegoen kezkatuta afera harekin, Domingoren antza hartzen baitzion batzuetan Adari:
|
|
|
|
Beste
plano batean zegoen, zinez, Teofilo Maria: berari zuzendatuko zine kamera balizko batek zehatz mehatz adieraz zezakeen hura; izan ere, Luis Moraza eta Felipe Briones Fanellirengana hurbiltzen ari ziren bitartean, ekin zion Teofilo Mariak alkandoraren paparraldea astintzeari eskuz, gorputzen bultzadaren batean Fanellik utzitako ezpain listutsuen marka garbitu nahian balebil bezala; astindu zituen eskuak, gero, lauzpabost bider, erabakitasun handiz, gora eta behera, behera eta gora, bi eskuak kontrako norabidean tangentzialki proiektatuz, ahurra ahurraren aurka, txalo hots apalak airean, jestu harekin esan nahi balu bezala:
|
|
|
Maria Bibianak Gabino zaindu zuenetik, erabatekoa zen anai arreben arteko konfiantza, haien arteko elkarrizketa egiati bezain sakonek, bizitzaren zentzuarekin lotuak sarritan? berresten zutena, tuberkulosiak Gabinori eragin ziezaiokeèn heriotzaren hurbiltasunak anai arreben harremanak
|
beste
plano batean jarri balitu bezala, plano biluziago eta benetakoago batean, nolabait esatearren?, apaingarriak eta itxurakeriak bazter utzita. Egun batean, baina, Arte eta Ofizioetako eskolatik itzulita gero egin ohi zizkiòn bisitaldietako batean, Maria Bibiana berehala ohartu zen ezen Gabino ez zegoela behar zuèn tokian?. Ba al dakizu nor ikusi dudan kalean??
|
|
|
isiltzea??; Domingok, beraz, Alberto eta Adaren arteko elkarrizketaren lekuko izan zen neurrian, bazekien biek ala biek elkarri esandako hitzen berri, baita elkarri egindako keinuen berri ere, eta horrek kezkatzen zuen, bai baitzirudien ezen Alberto eta Ada, bi pertsona, bi plano?, aurreko elkarrizketetan ez bezala, zeinetan gutxieneko distantzia bat, begirunezkoa, nolabait esatearren? gorde izan baitzuten, giro adeitsu baten barruan betiere,
|
beste
plano batean mugitzen hasi zirela, plano berean beharbada, bi planoen arteko distantziak urturik?, batez ere Albertori ahotsa hautsi eta beronek ateratako ziztuari Adak txantxazko iruzkina egin zionetik: –Kontuz, Enrico?!?, txantxa hark garbi erakusten baitzuen, itxura batean, Adaren barne aldaketa, begirunezko jarreratik konfiantzazkora; baina konfiantzazkoa baino gehiago ere bazen, agian, sentimendu hura, Ada eta Alberto orduantxe lotu zituena, Domingok susmo hori zuen:
|
|
|
Errealitateko
|
beste
plano batzuetan ere ikus litezke fokatze filmiko honen aztarnak: hala nola, urbanista eta eszenografoek hiri kaskoetako eraikin esanguratsuak eta zubiak iluminatzeko duten moduan.
|
|
|
Hainbatadituren lanek agerian utzi dute, ordea19, artelanetako margo eta irudietan bezala, bestelako irudietan ere subjektibotasuna ageri dela, beste molde batean bada ere.Argazkiak ez dira horretan salbuespena. Alde horretatik, lekukotza izaera aitortzeakazterketa
|
beste
plano batera eramatera behartzen gaitu, bestelako diskurtso etalengoaiak kontuan hartzera. Orain artean argazkiak eta, oro har, irudiak gehienbatikuspegi estetikotik landu izan diren arren, azterketa sakonago bat merezi lukete.
|
|
|
–Muguruza aitaren alter egoa izango da.
|
Beste
plano batean lan egingo du, aitaren irudimenean dagoen pertsonaia erakutsiz?.
|
|
|
Plano bat inguratzen duten esaldiak dira, zenbaki batekin kale jakin bati lotutakoak. Ondoan,
|
beste
plano bat: Plaza Berrian maitemindu nintzen.
|
|
|
|
Beste
plano batean zegoen, zinez, Teofilo Maria: berari zuzendatuko zine kamera balizko batek zehatz mehatz adieraz zezakeen hura; izan ere, Luis Moraza eta Felipe Briones Fanellirengana hurbiltzen ari ziren bitartean, ekin zion Teofilo Mariak alkandoraren paparraldea astintzeari eskuz, gorputzen bultzadaren batean Fanellik utzitako ezpain listutsuen marka garbitu nahian balebil bezala; astindu zituen eskuak, gero, lauzpabost bider, erabakitasun handiz, gora eta behera, behera eta gora, bi eskuak kontrako norabidean tangentzialki proiektatuz, ahurra ahurraren aurka, txalo hots apalak airean, jestu harekin esan nahi balu bezala:
|
|
|
ez ziren, zinez, markoan sartzeko moduko historiak!; Txarok, ondorioz, bizitzan deus gutxi gertatu izan zitzaiolako irakurtzen zituen, ausaz, nobelak; esan nahi baita Txarok beste plan batzuk zituela, menturaz, bere bizitza ere, nobelatik batere izan ez zuena, nobela bikain bihurtzeko bidean; osagai batzuk bazituen, hasteko: bere sentimenduak –Adaganako zerbait berezia sentitzen baitzuen, antza, geroko eskutitzetan adieraziko zuenez–, Teofilo Mariaren mehatxua...; ororen gainetik, baina, Adaren karta irakurtzeko irrikarekin zegoen Txaro; hala, bada, Maria Bibianaren asmoetatik urrun zegoen Txaro, antza, guztiz
|
beste
plano batean, hark eskatzen zionari amore emateko; Maria Bibianak, baina, erantzun bat nahi zuen, itxura batean, eutsi ere, horregatik eutsi zion bere arrenezko begiradari bospasei segundotan, zazpi, zortzi, bederatzi... harik eta, Txaroren erantzunik ezean, begiak eskumuturreko ordularian iltzatu eta honela mintzatu zen arte:
|
|
|
Adak automata batek bezala so egin zion Maria Bibianari, burua apurka apurka jiratuz, ez hitz bat eta ez keinu bat ere egiteko gai, jarrera pasibo erabateko batean, zeinak Maria Bibianaren erreakzioa eragin baitzuen: hots, Maria Bibiana bat batean aztoratu eta ezin serioago jarri zen, hazpegien keinu nabari batean, orduantxe ohartu balitz bezala hanka sartu zuela, nahiz eta hanka sartze hura bi galdera marken artean sartu zuen, hain baitzen nabaria, halaber, haren begiradari zeriòn ezjakintasuna; gauzak horrela –arkume goxoa jaten ari ziren une hartan–, aitak eta Teofilo Mariak
|
beste
plano batean behar zuten, baita jaun kalonje Anizetok ere (beren karguaz loriatzen diren kalonjeak apetitu onekoak izan ohi dira, sexu ukatuaren gosea ere gularen bidetik asetzen ohituak, antza...), arkume zaporetsuaren zaporearen menera; gizonezkoen kontrastean, baina, adi adi zeuden ama izebak, beren begiratzeko era arretatsu harekin –begien joan etorri neurtu bezain intentsoak, Ada eta Ma... ez al zen, esate baterako, Adak egindako azioa, noiz eta, igandeko meza entzuteko obligazioa bazter utzita, atso zahar batekin usoak elikatzen gelditu baitzen, Domingok ere sinatzeko modukoa? –, baita susmatzen hasia ere, beharbada –Regina gero eta bere jarrera neurotikoaren mendeago zegoen–, kontu hartan guztian –halakoetan, gainera, Nazariok noiznahi babesten zuen bere alabatxo kuttuna, eta haren portaerak bakardadezko sentipena areagotzen zion etxekoandreari ezinbestean– mutur ezkuturen bat ez ote zegoen...
|
|
|
Horregatik lotsagorritu zen, beharbada, Maria Bibiana, Alberto tango bat kantatzeko prest azaldu zenean, eta horregatik poztu Ada, buruaren baiezko keinuari irri pikaro bat eransten ziola, amari zuzendua ere egon zitekeena, keinu harekin esan nahi balio bezala: ...aren lekuko izan zen neurrian, bazekien biek ala biek elkarri esandako hitzen berri, baita elkarri egindako keinuen berri ere, eta horrek kezkatzen zuen, bai baitzirudien ezen Alberto eta Ada –bi pertsona, bi plano–, aurreko elkarrizketetan ez bezala, zeinetan gutxieneko distantzia bat –begirunezkoa, nolabait esatearren– gorde izan baitzuten, giro adeitsu baten barruan betiere,
|
beste
plano batean mugitzen hasi zirela –plano berean beharbada, bi planoen arteko distantziak urturik–, batez ere Albertori ahotsa hautsi eta beronek ateratako ziztuari Adak txantxazko iruzkina egin zionetik: " Kontuz, Enrico...!", txantxa hark garbi erakusten baitzuen, itxura batean, Adaren barne aldaketa, begirunezko jarreratik konfiantzazkora; baina konfiantzazkoa baino gehiago ere bazen, agian, sentimendu hura, Ada eta Alberto orduantxe lotu zituena, Domingok susmo hori zuen:
|
|
|
Maria Bibianak Gabino zaindu zuenetik, erabatekoa zen anai arreben arteko konfiantza, haien arteko elkarrizketa egiati bezain sakonek –bizitzaren zentzuarekin lotuak sarritan– berresten zutena, tuberkulosiak Gabinori eragin ziezaiokeèn heriotzaren hurbiltasunak anai arreben harremanak
|
beste
plano batean jarri balitu bezala –plano biluziago eta benetakoago batean, nolabait esatearren–, apaingarriak eta itxurakeriak bazter utzita. Egun batean, baina, Arte eta Ofizioetako eskolatik itzulita gero egin ohi zizkiòn bisitaldietako batean, Maria Bibiana berehala ohartu zen ezen Gabino ez zegoela behar zuèn tokian –" Ba al dakizu nor ikusi dudan kalean?" galdetu behar izan zion arrebak behin, bitan eta hiru bider, Gabinok bere begiak sabaian iltzaturik zituen bitartean, auskalo zer mundutan–, egin ere, halaxe egin baitzion hurrengo galdera:
|
|
2010
|
|
|
Hori ikusita, jakina pasatzen duzula beldurra, baina hemengo alardean askoz izu gehiago pasa izan dut. Galindorena
|
beste
plano bateko kontua da. Alde batetik ikusten duzu jendea zurekin dagoela, defendatzeko, laguntzeko, eta zure proiektua bultzatzeko gertu, eta bestalde, badakizu Galindo kakatan sartuta dagoela eta ez daukala askorik esateko.
|
|
|
25 urte baino gehiago independentzia aldarrikatzen daramagu, 25 urte baino gehiago hori lortzeko soilik bide zibil, politiko eta baketsuak erabili ahal daitezkeela esanez. Giza eskubide politiko eta demokratiko guztiak bermatuak egon behar dute gizartean Horregatik EAk bi planoetan lan egin behar dela ulertu du alde batetik estrategia amankomuna zehaztearen bide horretan nazional mailan eta
|
bestetik
plano nazionala kudeatzeko instituzional mailan.Joan zen Maiatzaren 1 ean EA-k eta Aralarrek datorren urteko hauteskundeei begira Nafarroa Bai koalizioarekin aurrera egiteko akordioa izenpetu zuten. Na Bairekin gure konpromezu guztiak tinko mantentzen ditugu eta Nafarroako aldaketa politikoa sustatzeko lan egiten ari gara. Beste eragileei irekita dagoen akordio sinatu genuen.
|
|
|
Txakurrena, baina, beste kontu bat da, txakurra, ongi hazi eta hezitakoa, noski?
|
beste
plano batean mugitzen baita, gizonaren mende dagoen heinean. Garai batean esan izan balidate pertsona bat irits zitekeela txakur bat gehiago maitatzera beste pertsona bat baino, gizatasunik gabekotzat hartu eta anatemizatu ere egingo nuen, umetan eman zidatèn mundu ikuskeran gizona baitzen Jainkoak sortutako munduaren erdigune eta ardatz, gizonok salbatzeagatik pairatu baitzuen Kristok Kalbarioko sufrikarioa, eta ez txakurrak salbatzeagatik.
|
|
|
Bistan da norbanakoaren hizkuntza gaitasunean beste faktore askok eragiten dutela, formaltasunaren plano horrezaz gainera.
|
Beste
plano horiek eskola bera bezain garrantzitsuak dira, edogarrantzitsuago. Eskolan zentratu zen, ordea, euskaldun askoren umetako eta gaztetako kontaktu formalnagusia eta kontaktu formal horri egozten zioten, nagusiki, beren L2ko biografia linguistikoaren zatirikhandiena.
|
|
|
Gizona eta emakumea izaki osagarriak direla esaten da, eta nik ez dut ezetzik esaten —espezie berekoak dira, azken batean! —, baina ez dira erabat, interes komunak ere badituztenez —komunak bai, baina ez beti bat datozenak— Horregatik, ez da zaila gizon emakumeek, baita senar emazteek ere, talka egitea, bataren eta bestearen interesak bat etorri arren, aurkakoak ere —senarrak modu batean hezi nahiko lituzke seme alabak, eta emazteak beste modu batean, zerbait esateagatik— izan baitaitezke... eta espazio fisiko eta espazio psikologikoa partekatu beharretik —interesen plano berean mugitu behar izatetik, beraz— etor baitaitezke desadostasunak eta liskarrak, haserreak eta hausturak. Txakurrena, baina, beste kontu bat da, txakurra —ongi hazi eta hezitakoa, noski—
|
beste
plano batean mugitzen baita, gizonaren mende dagoen heinean. Garai batean esan izan balidate pertsona bat irits zitekeela txakur bat gehiago maitatzera beste pertsona bat baino, gizatasunik gabekotzat hartu eta anatemizatu ere egingo nuen, umetan eman zidatèn mundu ikuskeran gizona baitzen Jainkoak sortutako munduaren erdigune eta ardatz, gizonok salbatzeagatik pairatu baitzuen Kristok Kalbarioko sufrikarioa, eta ez txakurrak salbatzeagatik.
|
|
|
Behiala hainbeste planteatzen zen konpromiso literarioaren eztabaida hura ere itxuragabea da, berdin delako eskuin zein ezker. Dominazio sistema ez da hor erabakitzen,
|
beste
plano batean dago. Idaztea eta irakurtzea bera ere aktibitate gutxirenak eta apur bat arkeologikoak dira.
|
|
|
1343. Antzinako euskal igualitarismoa erreala edo mitikoa zen eztabaidatu da sarritan. Hala ere, historia zaharreko honantzago, askozaz interesgarriagoa litzateke eztabaida
|
beste
plano honetan: antzinako igualitarismoan sinesten ez dutenek gaur egun igualitarismoa nahi duten ala ez.
|
|
2011
|
|
|
Paisaiak plano ezberdinetan eraikitzea da aldatu ez den ezaugarri bat; hori lortzeko itzalekin, bolumenekin eta perspektibarekin egiten dituen jolasak. Mendi inguru bat ageri da lanetako batean, hodeiak aurreko planoan,
|
beste
plano batean beste paisaia bat, eta zuhaitzak beste batean. Paisaia askoz osatutako paisaiak dira margolan gehienak.Ezaugarri horri bere ibilbide osoan eutsi dio.
|
|
|
a) barkazioa erlijioaren eskaintza bezala gizarteari, horixe nahi dezatenentzat: erlijioa alegera daiteke gizarteari ataka zail honetan beste ezerk (etikak, filosofiak) opa ezin duen zerbait berak eskaini ahal duelako; eta gizarteak esker lezake, berak bere baitatik beste gabe atera lukeena eskaintzen zaiolako sektore erlijioso batzuetatik; b)
|
beste
plano bat, erlijioarekin, eta barkazioaren diskurtsoarekin, inolako zerikusirik nahi ez duena, etsaien artean onezkoak egin eta onezkoan bizitzea baino bilatzen ez duena.
|
|
2012
|
|
|
a) barkazioa erlijioaren eskaintza bezala gizarteari, horixe nahi dezatenentzat: erlijioa alegera daiteke gizarteari ataka zail honetan beste ezerk (etikak, filosofiak) opa ezin duen zerbait berak eskaini ahal duelako; eta gizarteak esker lezake, berak bere baitatik beste gabe atera lukeena eskaintzen zaiolako sektore erlijioso batzuetatik; b)
|
beste
plano bat, erlijioarekin, eta barkazioaren diskurtsoarekin, inolako zerikusirik nahi ez duena, etsaien artean onezkoak egin eta onezkoan bizitzea baino bilatzen ez duena.
|
|
2013
|
|
|
Zergatik ezin da? Aurreko aroan izan ditugun turbulentzia politikoetan ez duelako asmatu
|
beste
plano batean kokatu eta diskurtso beregain bat benetan garatzen. Partzialki bai, baina ez nagusiki.
|
|
|
Geuk egin behar dugu ala ez du inork egingo bestela. Nazio arazoa hor dago konpondu gabe, baina
|
beste
plano politiko batzuetan ere gizartearen pasibitatea eta alternatiba falta itzela da.Ekonomiaren tirania ikaragarria da. Ez da elite finantzario batzuek gehiegikeria batzukegin dituztela eta sistema krisian dagoela.
|
|
|
Leku tristea da kartzela, erdi heriotza programatu horrekin: presoak bizirik daudela suposatzen da biologia aldetik, baina hilda bezala, eskubiderik gabe,
|
beste
planoetan.
|
|
|
etxean haurra zaintzen geratu nahi duen emakume eta gizakumearen iraultza da.
|
Beste
plano bat, badatorrena, eta ez datorrena.
|
|
|
Yanomamien begietatik gure kulturatzat har daitekeen guztia
|
beste
plano batean utzita, eta euskal kulturgintzan eragiten duten beste elementu guztiak alboan utziz (hedabideak, corpusa, hizkuntzaren biziberritzearen gainerako arloak eta abar), sorkuntzaren ingurukoari deituko diogu orriotan kulturgintza. Zehazkiago, lehen esan dugun moduan," entretenimendu, gogoeta eta sentsazio estetikorako berariazko produktuen ekoizpen eta hedapena" hartuko dugu kulturgintzatzat.
|
|
|
Hiztun komunitatea, jakina, asimetrikoki barreiatua dago bozkari dagokionean. Hiztun katearen arduraren ikuspegitik, esan daiteke ez dela hutsala alderdien arteko jokoan gertatzen dena (bai erakundeen aldaketa sakon posible batek eta bai erakundeen kudeaketak eragiten dio, eta beraz berauetarako eragile ere bada), eta aldi berean esan daiteke alderdi joko horretatik
|
beste
plano batean kokatzen direla hiztun komunitatearen egiturak.
|
|
|
Hizkuntzaz eta herrigintzaz ari garelarik ideien edo diskurtsoen planoan aritu ohi gara gehienetan, garai bakoitzeko pentsamenduak eta egile desberdinen iritziak erkatzen. Bada
|
beste
plano bat iradokitzailea egiten zaidana: gogo aldartea.
|
|
|
Erreberentzia eta zaintzaren etika horretatik ikusten ditu hizkuntzak ere. Biziaren formak dira, biologiaz
|
beste
plano batean. Haien aurrean txunditzen da, ikasminez hurbiltzen da, eta zaintzeko bokazioz jarduten du.
|
|
|
Eta bai, hori dena ere izan liteke hizkuntza komunitatea. Baina
|
beste
plano bat ere bada.
|
|
|
|
Beste
plano bat, etxearekin konparatuta beste egitura, adin eta izaera duena. Beste eite bat.
|
|
2014
|
|
|
Egokitu zaidana medio, gaurko egoerari distantzia pixka batetik eta
|
beste
plano batetik begiratzeko beta izan dut, sistema zalantzan jartzeko aukera. Lehendik datorkit ikuspegi kritikoa, baina horrelako egoera gordina bizituta, bi buelta eman dizkiot.
|
|
|
Diruaz gain, euro bakarra ordaintzeak esan nahiko luke 1994tik 2011ra arteko akordioak pribilegio kutsua zuela. Teorian,
|
beste
plano politiko batean, UPNk ez du argitu PPrekin batera edo aliantzan joango den. Eztabaida oraindik ez du ireki ere egin Barcinak.
|
|
2015
|
|
|
" Memoriaren barrunbeetan" sartuko da protagonista, maila pertsonal eta kolektiboan bizi (izan) dituen gatazkei buruz hitz eginez. Plano batean bikotearen eta familiaren gorabeherei buruz arituko zaigu eta
|
beste
plano batean" aktualitatea" ren bilakaera agertuko zaigu, bi planoen arteko joan etorriekin. " Tira, gure istorioan bonbak daude, eta hildakoak.
|
|
|
sozialistak baino ezkerreraxeago bai, baina komunismora iritsi gabe, bazirudien beldur apur bat ere ematen zigula hitz horrek. ...o bat eginez, ondorioa atera nuen anarkismoak berdin berdin ukatzen zituela kapitalismoa eta komunismoa, estatuaren boterean oinarritzen baitziren biak, batean jabetza pribatua bultzatzeko eta bestean jabetza kolektiboa aldarrikatzeko, baina estatu gisa eraturik bi biak, eta anarkiak botere egitura oro errefusatzen zuenez gero, biak arbuiatzen nituen nik indar berdinaz, ez erdibidean jarriz baizik
|
beste
plano batean.
|
|
|
|
Beste
plano batean, efektu bera errepika daiteke matematikari profesional eta didaktikaren arloko ikertzaileen eta matematikako irakasleen kolektiboaren artean.
|
|
|
|
Beste
plano batean, efektu hori irakaskuntza instituzioen barruan ere atzeman daiteke, hala nola irakaskuntza legeetan eta curriculum ofizialetan. Lege berri bat ezartzen denean, irakaskuntza sistemak denbora handia behar izaten du bere egitura eta jokabideak aldatzeko.
|
|
|
Marie Laure «neskatila»k neskame izateko utzi du sortetxea; Ana «arkitekto famatu baten emaztea» da, eroetxetik atera berria; Agatha «harmadako buruzagi ohiaren» alaba da; Arantxak «senarra hamaiketako trenean helduko dela uste du» eta haren zain dago haurra sehaskan utzita, jakin gabe hamaiketan ez dagoela trenik; Claudine «puta» bat da, ez da gaztea, eta hura ere amodio gutunen edukiontzi da, nahiz eta «urte gehiegi iragan den azkenengo amodio gutuna jaso zuenetik». Bost horiez gain,
|
beste
plano batean, «orratz zaindariaren emaztea» aipatzen da, zeinak gortina bazterra mugitu eta leihotik begiratuko balu, ez lukeen senarra ikusiko. Halaber, Louisen lehengusina aipatzen da, hamar urte zituenean Louisen parean biluztu zena.
|
|
|
Behiala hainbeste planteatzen zen konpromiso literarioaren eztabaida hura ere itxuragabea da, berdin delako eskuin zein ezker. Dominazio sistema ez da hor erabakitzen,
|
beste
plano batean dago (529).
|
|
|
Herri baten fluxu luzeko jakintza (eta jakinduria,
|
beste
plano batean) lantzea beharrezkoa da. Baina ezagutza hori jakintza unibertsalaren tresnekin kontrajartzea ez da egokia.
|
|
|
Isil isilik. Seguru asko
|
beste
plano etiko batera ere bai. Ez dute esaten, zoaz popatik hartzera eta nire minbizi eta guzti, leherraraziko ditut lau guardia zibil.
|
|
|
Herio hurbil sentitzeak"
|
beste
plano etiko batera" zaramatzala, beharbada esan nahiko du ataka horretan kezka etiko politikoek baino gehiago etiko metafisikoek harrapatzen dutela giza gogoa, eta ETArentzat, beste talde politiko militar batzuentzat ez bezala, ez dela zilegi izan plano desberdin horiek nahasi eta eriaren bizi apurra baliatzea inongo xede politikorik erdiesten ahalegintzeko.
|
|
2016
|
|
|
Gero eta gehiago sortzen ari da, eta gero eta artelan gehiago dago. Duela hamar urte Aulestin hasi ginenean, euskarazko sorkuntza
|
beste
plano batean zegoela sentitzen nuen, edo elkarrenganako ezagutza gutxiago genuela. Orain badakigu zer sortzen den, agian, sare sozialei esker.
|
|
|
sendo egituratuan. Eta Eduardo Mendoza, edonola ere,
|
beste
plano batean dagoela aipatu ditudan euskal idazleekin alderatuta. Behintzat inori ez zitzaion bururatu, garai hartan, Vázquez Figueroa edo Vizcaíno Casasen nobelak ipintzea irakurgai?
|
|
|
«Kontseilua aurreko zikloaren oso menpeko izan da. Ez du asmatu aurreko zikloko instituzio kontrainstituzio etena gainditzen eta
|
beste
plano batean kokatzen». Funtzio jakin batzuetan jarri luke indarra, Sarasuaren ustez.
|
|
|
eta Telesforo Monzonen Hazparneko anderea ikusi ditugu Lipusen gidaritzapean, lehenengo biak Lapurdiko antzezleekin eta hirugarrena Markinako amateurrekin, eta Manex Fuchsek Iduzkilore zuzendu zuen, Peio Chipy (Txipi) eta Joseba Aurkenerenaren liburutik abiatuta. Betiere herri antzerkiaren eremuan, baina
|
beste
plano batean, ezin aipatu gabe utzi aspaldion eta Zuberoatik kanpo sortu diren pastoral garaikideak: Gerezien denbora Lapurdin eta Bidador Nafarroa Garaian.
|
|
2017
|
|
|
Nik ez dut hori esplikatu beharrik, bere testuinguruan, horrek badu indar bat; norbait bere buruari galdezka gelditu bada, hor egon da efektu bat. Poesian ere misterio puntu hori mantendu behar dela uste dut, bestela ez gara iristen
|
beste
plano batzuetara.
|
|
|
Asko kostatzen zait, baita besteen izenburuak ondo ulertzea ere. Baina
|
beste
plano batean, liburu osoaren tonua biltzen dute bi hitz horiek. Gaixotasun edo akats bati egiten dio erreferentzia; baina aldi berean bihotzak okzidentean duen maitasunarekiko lotura dago; eta gainera," handiegia" horrek egokitasun falta ere adierazten du.
|
|
|
Amaia urrutira joaten da. Kamera kolokatu eta
|
beste
plano bat egiten du.
|
|
|
15 segundoko bideo bat prestatuko zuten lehenik, irudi gutxi batzuk hartuta: plano batean kaxa guztiak, eta
|
beste
plano batzuetan kaxa bakoitza, eta irekita ere bai. Etxeberrik eta Bergouignanek zabaldu zituzten, aurrez?. Giltzarrapoak eta giltzak ere grabatu zituen Etxegaraik.
|
|
|
Oinarri bistak.Oinarri bista bat edo gehiago sor daitezke plano batean.Oinarri bista bat erabiltzaileak plano batean inportatzen duen modelaketa bista bat da.Oinarri bista bista independente bat izan daiteke, edo
|
beste
plano mota batzuen bista guraso, hala nola ebakidura bista batena.Oinarri bista bat ezartzean, sistemak automatikoki kokatzen du erabiltzailea bista proiektatuaren moduan.
|
|
|
Mugitu/ Kopiatu elkarrizketa koadroarekin, planoan dauden bistak mugitu edo kopiatu daitezke.Bistak mugitu edo kopiatu daitezke Puntu batera, Horizontalki, Bertikalki, Zuzen batekiko perpendikularkiedo
|
Beste
plano batera.
|
|
|
Lehenengo erpin puntuak blokearen oinarriaren planoa zehazten du.Plano hori LKSaren XC YC planoarekiko paraleloa da.Bigarren puntuak blokearen oinarriaren aurkako erpina zehazten du.Bigarren puntua lehenengoa ez
|
beste
plano batean zehazten baduzu (Z balio desberdinak), sistemak lehenengo puntuaren planorantz proiektatzen du puntuaren normala, aurkako erpina zehazteko.
|
|
2018
|
|
|
Disko bakoitza bakarra eta berezia den moduan, kantautore gisa barik, banda moduan dator oraingoan eatarra. Asunek diskoan kantautore abestiak"
|
beste
plano batera" eraman dituztela aitortu du musikariak.
|
|
|
Oso ondo konpontzen naiz beraiekin, eta eurek taldean beste instrumentu batzuk sartzea ere ondo egongo litzatekeela esan zidaten; bateria eta baxu batekin erritmoa sartzea, alegia. Gure musika lasaia den arren, instrumentu horiekin
|
beste
plano batera eramaten da musika. Erabaki naturala izan zen, eta merezi izan duela ikusi dugu.
|
|
|
Ez bakarra. Beste zenbait erronka ere baditu euskarak,
|
beste
plano batean: euskal hiztunen kopurua gehitzea, erabilera areagotzea, eta klabea dena da euskara lehen hizkuntza dutenak eguneroko mintza jardunean horri eustea gaztelaniarekiko subordinaziorik gabe, esan nahi dut, eta halakoak pixkanaka gehitzea, euskaldun berriak ez euskaldun herrentzat hartzea hau da, dakiten euskara konplexurik eta izurik gabe erabil dezaten, guraso euskaldun berriek etxean euskaraz transmititzea klabea baita belaunaldien arteko euskararen iraunkortasuna ziurtatzeko, eskolako hizkuntza formal hori ekintza ludikoetako hizkuntza izatea, corpusean ere baditugu erronkak… Ez dugu izan behar gure hizkuntza higatzeko beldurrik.
|
|
|
Suposatzen da, langileoi zuzendaritzaren jarrera bateratua baino ez zaigula iristen, bulegoetan, tira, egun txerri... ?
|
beste
plano aldaketa bat eztabaidatzen dutena ez zaigula iristen, zuzendaritzako nork zer jarrera daukan ez dakigula, badakizu... Baina haiek langileen artean euren zelatariak dauzkaten legez, geuk ere lortzen dugu haien bulego birtual horietan belarria sartzea.
|
|
|
Gerra bera, indarkeria oro har, ez al da bada horrorea beti? Baina gure kasura itzuliz, argia da, jakin berri nuenaren arabera, gure aurka, legearen bortxa guztiaz gain, zentzuaren barruan egon litezkeen armez gain, zilegizkoak izan ala ez izan?, horrez guztiaz gain,
|
beste
plano oso desberdinean kokatzen diren armak ere erabiltzen ari zirela. Horrorearen planoan geunden, bete betean.
|
|
|
Xehetasun handiko txostenak egin zituen gazteluari eta fortifikazioei buruz, eta planoak ere erantsi zituen. Aipagarriak dira, orokorren artean, gaztelua eta hegoaldeko harresiaren kanpoko begirada zehazten dituztenak, Telleriako sakanetik barna zihoan" Kaparrosoren Errotako bidea" eta guzti (10 irud.).
|
Beste
plano batek, J. J. Montorok duela gu10 Gazteluaren eta Caparrosoren errotaren gaineko bastioiaren artean kokaturiko harresi atalari eman behar zaion forma, 1548ko proiektu baten arabera. Luis Pizaño, 1548 Simancasko artxiboa. txi osatu duena Iruñeko harresietan egindako eta egin beharreko lanei buruzko XVI. mendeko agiri batetik hartutako informazioan oinarrituta, harresien eremua eta ateen eta gazteluaren kokagunea zehazten du (11 irud.). 1588ko planoak ere gaztelua jaso zuen, eraikitzen ari zen Karmeldarren komentuaren atzean kokatua.
|
|
|
1702ko hau da gero
|
beste
planoetan errepikatuko den hiriaren irudia aurkezten duen lehena (15 irud.). Harresiak eta ziudadela zehaztasun handiz marraztu ziren, baina hiria, berriz, eskematikoki, hutsak eta desproportzioak barne, buruz egina izan balitz bezala. Oinplanoan egindako irudikapenari erantsitako perspektibak esparruko osagarri militarrak eta goi lautadaren gaineko kokagunea azpimarratu zituen.
|
|
|
Aldebakartasunez amaitu zen gutxienez. Adierazpen hartan, eta lehen aldiz," gatazkaren ondorioei" buruzko elkarrizketa bat eskatzen zuen euskal erakundeak, gatazka horren arrazoiak edo 19 jatorria
|
beste
plano batean utziaz beraz. Eta hor dakusat neure burua, eta hor ikusten ditut borrokako lagunak, espetxeetan eta exilioan, zigorra betetzen edo munduan zehar legez kanpo korrika 58ko Gerla amaitu eta gero.
|
|
2019
|
|
|
Feministok, bertsolaritzaren alorrean ere, gure jardunaren bitartez tradizioz egindakoa hankaz gora jarri eta
|
beste
plano batzuei erreparatuz gauzak egiteko eta pentsatzeko aukera hori zabaltzen dihardugu. Feministen ahots eta testigantzen bitartez bertsolaritzaren irudi idealizatua arrakalatu eta errealagoa den zerbait deskribatzeko gaitasuna lortzen dugu, genero ikuspegia txertatzeak ezkutuan gelditzen den informazio ugari ematen baitigu.
|
|
|
Eguerdiko ordu biak pasatxoan iritsi da Libe Altzerrekara, esku batean kotxeko giltzak eta
|
bestean
planoz beteriko poltsatxo oihalezkoa dakartzala; badira bizpahiru urte estudio batean beharrean hasi eta lagun batekin pisu bat hartu zuena; haatik, ia egunero bazkaltzen du amarenean. Ezkaratzean topatu ditu Sabina eta biak:
|
|
|
Aurkitutako hiribilduaren lehen planoakazken guda karlistatik datozkigu (1872), eta agerian uzten dute bai Portalondoko fatxada, baiparrokia elizakoa, kanoi karlisten suteetatik babestuak izan zirela, baina udaletxea ezin izan zutenbabestu, eta eraitsi egin zuten, baita hiribilduaren dokumentazio historikoaren zati handi bat ere.Planoan ikus daitekeenez, dorretxeak alboko eraikinari atxiki arte handitu egin zuela eraikina, etafatxada nagusia kaleko gainerako eraikinekin lerrokatuta geratu zen. Udalak 1911n zabaldu etaberrikusi zuen
|
beste
plano batek erakusten du Portalondok oin plano berri hori mantentzen duela.Hirugarren plano batean, 1942an datatua, Zabalguneko proiektua eta Hernanin eta Lasartenbarnealdea berritzeko proiektua izenekoan barne, ikus daiteke eraikina luzetara handitu dela, atzekofatxada ondoko etxeen ilarara lerrokatuz.
|
|
|
Aurkitutako hiribilduaren lehen planoakazken guda karlistatik datozkigu (1872), eta agerian uzten dute bai Portalondoko fatxada, baiparrokia elizakoa, kanoi karlisten suteetatik babestuak izan zirela, baina udaletxea ezin izan zutenbabestu, eta eraitsi egin zuten, baita hiribilduaren dokumentazio historikoaren zati handi bat ere.Planoan ikus daitekeenez, dorretxeak alboko eraikinari atxiki arte handitu egin zuela eraikina, etafatxada nagusia kaleko gainerako eraikinekin lerrokatuta geratu zen. Udalak 1911n zabaldu etaberrikusi zuen
|
beste
plano batek erakusten du Portalondok oin plano berri hori mantentzen duela.Hirugarren plano batean, 1942an datatua, Zabalguneko proiektua eta Hernanin eta Lasartenbarnealdea berritzeko proiektua izenekoan barne, ikus daiteke eraikina luzetara handitu dela, atzekofatxada ondoko etxeen ilarara lerrokatuz.
|
|
|
Dantzaleku horietan, gorputzaren gozamena
|
beste
plano batzuetara hedatzen zen; sexualitatea sexu organoetatik gorputzaren gainerako tokietara desplazatu zuten. Ez zen beharrezkoa elkarrekintza fisikoa.
|
|
2020
|
|
|
Joseba B. Lenoir musikaria.
|
Beste
plano batean dago, eta kontakizunari zuzeneko musika jartzen dio, baina ez du gainerako pertsonaiekin hartu emanik, Alexekin salbu. «Haren beldurrak irudika ditzake, baina ikusle bakoitzak erabakiko du zein irakurketa eman horri».
|
|
|
|
Beste
plano batean, Bilboko Arriaga antzokiak Dido & Aeneas ekoizpen erraldoia plazaratu zuen maiatzaren 3an eta 4an, aro barrokoko bi obra paralelo elkartuta: Christopher Marloweren Dido, Queen of Carthage alde idatzian eta Henry Purcellen Dido and Aeneas opera barrokoa.
|
|
|
Une jakin batean zigarrokinak zango artean amatatzen dizkizuna aita familiako eredugarria izateak berriz eramaten zaitu
|
beste
plano batera, plano metafisiko batera, torturatzailea aita familiakoa delako edo izan daitekeelako ideiak horrorearen aurkako ohiko defentsa guztiak gainditzen dituelako. Denok dauzkagu gure argiak eta gure itzalak, une berezi batzuetan, inor ez da erabat ona, erabat gardena, presiopean edo motibazio berezi batzuen pean auskalo noraino irits daitekeen pertsona.
|
|
|
Baina gaur arte patuak enetzat
|
beste
planoa asmatu du eta kanpoan aske gehiagorik ez duzun bizi lumaz jarraitzen dut zutaz eta unibertsoz poesiak idazten.
|
|
|
Gaixoak ospitaleetan gordetzen dira, zaharrak zahar etxeetan enpaketatzen dira, kanposantuak ja ez dira bisitatzen. Heriotzarekiko beldurra, presente egon dena menderik mende jendearen bizitzan,
|
beste
plano batera eraman da. Badaezpadan, behartsuak ere apartatzen dira kaletik.
|
|
|
Hasieran uste genuen geldialditxo bat besterik ez zela izango, baina, asteak aurrera joan diren heinean, une latz batean gaudela konturatu gara denok. Azkenean, sailkapena
|
beste
plano batean geratu da.
|
|
2021
|
|
|
Egia da ez dela lan hori ikusten. Txalotu ditugu osasun langileak eta beste, baina gizarte zerbitzuetakoak
|
beste
plano batean geratzen direla dirudi. Beraiek ere ikusten zuten beren lanaren aldarrikapen falta zegoela.
|
|
|
â Eta alderantziz ere bai, ala? Plano bateko zentzurik ezak
|
beste
plano batean hantxe edukiko duela bere zentzua. ⣠Eta, beraz, eroak badaukala bere zuhurra han nunbait, eta zuhurrak ere bai bere eroa hor nunbait.
|
|
|
Neuri ere gertatzen zait gauza bera, baina
|
beste
plano batean, pertsona, kritikaria eta bizitzan bikote aukeratu ninduena banatu ezinik.
|