|
2000
|
|
|
Dakidan bakarra da, Ipar Irlandako gazteak drogetatik urrun mantentzeko lan egiten duen talde batekoak direla. Esan zidanez, hango gazteek nahiko bizi baldintza eskasak dituzte, eta horretarako dago talde hori, gazteak
|
beste
modu batean entretenitzeko. Helburu horrekin, txangoak antolatzen dituzte, xake txapelketak, futbola, igeriketa...
|
|
|
Ez. Azken hilabetean argi ikusi zuen urdanga bat zela, hitz gogorregia ez erabiltzeagatik, eta orain ez zuen
|
beste
modu batean pentsatuko. Gainera, Txemak onar zezakeen (kostata, minduta edo nahi den bezala, baina onar zezakeen) Eiderrek ez maitatzea, baina amorru berri bat piztu zitzaion konturatzean lagun bezala ere ezin izan ziola bere arazoen berri eman.
|
|
2001
|
|
|
Horrela ez, haserretu da bere buruarekin, horrela ez.
|
Beste
modu batera esan behar du. Lasaiago.
|
|
|
Baina igual arrazoia izango duzu, idaztea igual ez da hitz egiteko
|
beste
modu bat, baizik eta hitz egitearen ordezkoa, hitz egiten ahaztu dugulako. Eta lengoaia hau beste mundu batekoa izango da, hitz hauek itzulezinak izango dira, idiolekto honek itzelezko antza izango du isiltasunarena...
|
|
2003
|
|
|
Zu ez zara aldatu behar den bakarra. Nik ere ikasi behar dut gauzak
|
beste
modu batera ikusten.
|
|
|
Nire gudaritza
|
beste
modu batekoa da. Beharbada, familiakorik edo lagunik preso ez dudalako, konforme.
|
|
|
Beharbada, familiakorik edo lagunik preso ez dudalako, konforme. Agian horregatik ez dut horrelako presiorik sentitzen, eta horregatik ulertzen dut
|
beste
modu batera gure herriaren askatasunerako bidea.
|
|
2004
|
|
|
Ni oso apartsua naizela esan didazu, eta ez dakizula aparraren azpian edaririk badagoen. Edo
|
beste
modu batera esateko, ez dakizula nire sexu eta erotismoaren azpian maitasunik badagoen. Horrelako zerbait zen, ezta?
|
|
|
Askatzailea izango da etorkinen eskubideak bermatzeko eta normaltzeko naziotasun finkatu eta argia duen estatu batean. Berriz, nazio minorizatuak dituen estatu unitario batean, naziotasuna eta herritartasuna gauza bera direla esatea minorizatuen eskubideak zanpatzeko
|
beste
modu bat da. Onar dezagun demokrazia dela gatazka konpontzeko bidea, baina ez dezagun ahantz arazoa nazio desberdinen artekoa dela?. 8
|
|
|
hizkuntza ez da gizarte errealitate horren baitako osagarria, horren eta hiztunaren arteko tresna huts baizik.
|
Beste
modu batera adierazita: hizkuntza ez da gizarte errealitateari berezko zaion elementu osagarria, horren eta subjektuaren artean bitarteko lanak egiten dituen sorkari sinbolikoa baizik.
|
|
|
estatu bakar bat, eta honen mendeko, hainbat nazionalitate.
|
Beste
modu batera adierazita: estatu bakar bat baina hainbat hizkuntza, hainbat kultura, hainbat lurralde, hainbat sentiera eta mundu ikuskera... haren suntsigai.
|
|
|
–Hizkuntzaren bizitasun semantikoa bizi soziologikoarekin erabat lotuta dago?. 576 Joxe Lizarralderen esaldiak gauza berbera
|
beste
modu batean azaltzeko balio izan digu, hizkuntzaren eta gizarte bizitzaren artean harat honat dabilen elkarrekiko eragina. Terminologiaren aniztasun honetan, guk geuk, lan honetan bertan, beste termino bat ere maiz erabili dugu hizkuntzaren barne garapenaren iturria izendatzeko:
|
|
|
Erdarazko abertzaletasunaren ideologian gauzak ez dira era horretan ikusten. Ezta abertzalerik gogorrena izanda ere.703 Euskal nazioaren kontzeptua
|
beste
modu batean eraikia dauka ideologia mota horrek, eta ez dator bat oroz gain euskaldun izan nahi duen abertzalearekin. Berak, hain zuzen, gauza guztien gainetik, kultura politikoaren balioa ezarriko baitigu euskaltasunaren balioa gutxietsiz.
|
|
|
Horietako bat Jon Sarasuaren senari dario: . Langai dago beste eredu bat, hizkuntzaren ekologiaren planteamendu bat, lurraldetasuna ulertzeko
|
beste
modu bat, hizkuntzaren ahalmen sortzailean oinarritutako ikuspegi bat. Etorkizuna alde kualitatiboetan eta ez hainbeste kuantitatiboetan jokatzen ari garela ikusteko argitasun bat?. 328
|
|
|
Ez gaude beraz lehentasun irizpideak finkatzearen aurka, jakina. Guztiarekin ere, ordea, orain arteko eskarmentuaren argitan, zergatik ez pentsatu
|
beste
modu batera, beste ondorio batzuk erakarriz. Galdera bat datorkit burura:
|
|
|
gaitasun hori lorgarria ote da familia gisako esparru ez formal batean huts hutsik, gainerako esparru formalekin dituen harreman dialektikoak kontuan hartu gabe? Badago
|
beste
modu bat galdera berbera egiteko: etxe barruko hizkuntza erabilerak eskain ote diezaioke hiztunari, batez beste, honek bere bizitzako hizkuntza jarduera arruntetan duen trebetasun garapena?
|
|
|
–Me mola mogollon?: errealitatea bizitzeko
|
beste
modu bat, Argia, 2002/4/21.
|
|
|
posible al da irakaskuntza euskaraz burutzea, ikasleak jatorriz erdaldunak direnean?
|
Beste
modu batera adierazita, eredua erdal giroan aurrera eraman al daiteke. Pedagogi alorrean eta beste giza zientzia ugaritan gerta ohi denez, erantzun sinpleek ez dute errealitatearen aberastasuna jasotzen, ez dituzte azterketa zientifiko baten baldintzak osatzen.
|
|
|
Esango nuke, iritzi horien gibelean badagoela halakoxe ustekizun bat, zeinen arabera hizkuntzaren gizarte funtzioak ez duen zerikusi zuzenik hizkuntza horren nortasun garapenarekin.
|
Beste
modu batean adierazita: aitorpen horien argitan, hizkuntza jakite hutsak berekin dakar hizkuntza hori hiztunaren identitate osagarri bihurtzea.
|
|
|
Besterik uste dut, eta ondoko zentzu honetan oinarrituko nintzateke beste hori argudiatzeko. Oker ez banago, euskaldun abertzalearen salaketa ez datza batez ere euskaldun izateko eredu desberdinen auzian, euskaldun
|
beste
modu batean izateko eta sentitzeko tankeran, beste honetan baizik: alegia, beste eredu eta modu horiek ez direla funtsaren funtsean euskaldunak, espainolak baizik, eta beste fedegabe horiek euskaldunari ez diotela euskaldun gisa bizitzeko eskubiderik onartzen euren hizkuntzara makurrarazten gaituztenez gero.
|
|
|
Eskuak aho inguruan jarri ditu bozgorailuarena egiteko, eta oihuka esan du bakoitzak boto bat, bakoitzak boto bat, bat bakarrik bakoitzak. Baina jendeak badaki hainbeste, ez baitute burua alferrik apurtu erantzun bakar baten bila, eta ondo dakite boto bakarra dutela edo,
|
beste
modu batean esateko, pertsona baten izena baino ezin dutela jarri papertxoan, nahiz eta askok nahiko lukeen bi edo sei izen jartzeko aukera ere izatea, baina kartelek eskatzen zuten pentsatzeko ba ote dagoen inor Mussolini baino garrantzitsuagorik, inor existitzen bada hain garrantzitsua.
|
|
|
Nahi baino gehiago, egia erran.
|
Beste
modu batez azalduko dizut: herrialde demokratikoek Euzkadiren independentzia behartuz gero, euskaldunok Frantziaren hegoaldeko mugaren zati baten segurtasuna bermatuko genuke.
|
|
|
Sarritan entzuna naiz maitemina gaixo egoteko
|
beste
modu bat dela, eta egi egia da, niri dagokidanez bai behintzat, bestela ezin esplika baitaiteke zer gertatu zitzaidan... absurdoa esplikatzea zail eta neke baita, zinez.
|
|
2005
|
|
|
–Positiboa?! Eta zer arraio da hori, baietz esateko
|
beste
modu bat, modernoagoa. Zergatik ez asmatu euskara jatorrean beste esamolde bat:
|
|
|
neska laguna izanda eta harekin, berak dakienez, sexu jardun nahikoa naroa izanik, zergatik behar du gizon batek kanpaia jo? Horrek, bere sexuaren aurkikuntzaz gain, lehengusua
|
beste
modu batean ikusarazi zion. Harrezkeroztik ez zen besterik gabe lehengusu atsegina, bizitzari begi zorrotz eta ironikoez begiratzen ziona, bere hamalau urteko buruaren aburuz dena zekiena, neurri batean alfertxo eta ahanzkorra.
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, hizkera sinbolikoaren eta hizkera argumentatuaren artean nik uste dut egon daitekeela hirugarren erregistro bat, eta hori esperientzia haragituari legokiokeena da. Horrela, esperientzia bat (beti gogoeta alboan daramana) zehatz eta poetikoki konta zenezake, eta zeure buruari esan ez duzula hutsik egin, horrela behar zuela izan, hain zehatz, eta ez
|
beste
modu batean. Hori argitzeko, nere abestietatik bat aukeratuko nuke,. Agian?
|
|
|
Ez dago Unamuno-ren entusiasmorik espainola eta espainolismoagatik (hura ere kontraesanik gabekoa ez den arren: baina Unamuno-k
|
beste
modu batera jokatzen du bere kontraesanekin). Baroja-renak etsipen mingots bat dirudi, erdeinu eta gorrotozkoa, kultura espainolaren maitasuna baino gehiago.
|
|
|
Eta, onestoki esan, arazoaren muina biotan ikusten da ongiena.
|
Beste
modu bat, abstentziozkoa edo duzu, eta dirudienez orain berak jarri nahi du modan. Hori ere bi eratakoa izan liteke.
|
|
|
Dagoeneko munduan Estaturik ez balego bezala hitz egiten dizute, edo egiazko arazoa honezkero Estatua ez balitz legez. Hori, bere moduan, ez da erabat gezurra; eta,
|
beste
modu batean, erabat gezurra, eta gezurra baino okerrago. Estrasburgoko parlamentarientzat egia izango da.
|
|
|
Damu bat bezala.
|
Beste
modu batera bizi izan banintz, neure buruari gustu gehiago eman izan banio. Lehenago komentatu dizudana.
|
|
2007
|
|
|
–Zutaz ez nintzen ahaztu, eta oraindik ere nire barruan zaitut.
|
Beste
modu batera, baina nire barruan zaramatzat, Iker.
|
|
|
monogamian funtsatutako ezkontza azkengabea barne. Eta eskandalua franko sortuz,
|
beste
modu batera antolatu zuen sexuaren arazoa, funtsean poligamia praktikatuz.
|
|
2008
|
|
|
Haur gehienek gaurkoa dute heriotzarekin lehen esperientzia, eta susmoa daukat gerora ere
|
beste
modu batean ikusiko dutela. Gurasook, halako gehiegi ikusi ditugu; berandu da aldatzeko.
|
|
|
Ordura arteko solasetan, izan ere, kontsulak markes jauna zirikatzen zuen, erotismoarekin lotutako kontzeptu labainkorrak erabiliz, edo kontatzen zizkion aldian behin berdekeria gordinak, gatz eta piper, zeinei markes jaunak erantzuten baitzien edo karkaila batekin edo beste berdekeria batekin, hura ere ez baitzen kontu haietan herrena; kontsulak eta markes jaunak bideratutako solas haiek, baina, gehiago zuten jolasetik, txantxatik? eta desio erreprimitu onartutik beste zerbaitetik baino; horregatik, markes jaunak, kontu hari buruzkoan egin zezakeèn irakurketa ia bakarraren arabera, konbentzitua behar zuen kontsul jauna orduan ere txantxetan ari zitzaiola, kontsul jaunaren berrogei urteko ezkontza ustez sendoak ez zion markes jaunari, beharbada,
|
beste
modu batean pentsatzeko tarterik uzten?, baina hara: gauzak ez ziren ziruditena. Oscar Wildek zioen bezala, ez den munduan sartu berri ote zen, bada, markes jauna, eta ez zirèn gauzak ikusten hasia ote zen??, kontsul jaunaren urteetako ezkontza ez baitzen berak, markes jaunak?
|
|
|
eta urtaro bati beste bat; baina hara: badirudi etxe barruan gauzak guztiz
|
beste
modu batean direla, lau urtaroek bat egin ez ote duten, hor ikusten baititut bi uso loretan, hegal bakoitzean udaberri bat daramatenak.
|
|
|
Berezkoa zuen estilo hura, Gerardorena baino akamedikoagoa, nolabait esatearren. Edo,
|
beste
modu batean esanda, ibai garbiaren ur garbia bezalakoa zen haren musika, akatsik gabekoa, nota bakoitza bere tokian eta denboran joa, interpretazio ezin gardenagoan. Esan nahi baita Ricardok, ibaiaren jabe zèn heinean, bere ubidetik eta bere ibilgutik zeramala ibaia, uraren goraldiak zein beheraldiak kontrolatzeko urtegi batzuk zituena, bere albate eta uhateekin, zeinak Ricardok ireki edo itxi egiten baitzituen, ur emanaren arabera, tentuz eta neurriz.
|
|
|
...txe errotu zitzaizkiola buru bihotzetan Ernestinari, inoiz ez bezala, frai Millanen irakaspenak, baita aita karmeldarrarenganako adiskidetasun espirituala ere, bien arteko sentiberatasun antzeko batek sortua eta desterruak indartua eta areagotua; esan nahi baita frai Millanen absentzia etengabeko presentzia bihurtu zela Ernestinaren baitan; bazuen, gainera, fraidearen presentzia espiritualaz gain,
|
beste
modu bateko presentzia, presentzia fisikotzat ere har zitekeena:
|
|
|
–(?) Ai, ene ahizpatxo enetxoa! (?) Ulertzen dizut markesa anderearena, nahiz eta nik
|
beste
modu batean pentsatzen dudan. Zure gutunean, izan ere, Ama Birjinak babestu egin zintuztela diozu Guadabrezoko hartan, zalgurdia ere gelditu ez zitzaizuen, bada, enbor batzuen kontra, amildegiaren ertzean!
|
|
|
Kolpe eta guzti, neu zutitu nintzen aurrena, Hands trabatu egin baitzen gorpuarekin. Ontziaren bat bateko makurtze hura zela eta, kubierta gaina ez zen korrikarako toki aproposa; alde egiteko
|
beste
moduren bat aurkitu beharra neukan, eta lehenbailehen, nire etsaiak ukitu ere egiten baininduen ia. Pentsamenduaren abiaduran, gibel mastako abenketara jauzi egin eta gorantz jo nuen ezin azkarrago, arnasarik ere hartu gabe neure burua gurutze besoetan eserita ikusi nuen arte.
|
|
|
galderekin. A, parkatu, nire euskerea apurtxu bat espeziala da, baia ez dakit ia
|
beste
modu baten berba egiten?
|
|
|
–Hori bazekiagu, motel, jakinaren gaineko gauzak irakurtzea baino gauza gogaikarriagorik ez zagok?.
|
Beste
modu batera adierazita: lekuz kanpoko kontuak direla horiek guztiak ezker abertzalearen tradizioa ezagututa.
|
|
|
Nik onartuko nuke, onartzen hasita, pertsona hauek euskal nazio politikoa kritikatzeko daukaten irrika hori, baldin eta arazo osoaren zati bat ezkutatutako ez balute.
|
Beste
modu batean hitz eginda, nazio kulturalaren eta nazio politikoaren arteko dialektikan bigarrenak aurrenekoan daukan eragin indarra gutxiesteko ahalegin egoskor hori egingo ez balute. Nolanahi ere, alferrik da:
|
|
|
Tira, ba:
|
beste
modu batera esanda, nazio lurraldea gertakari eta izaki historikoa den heinean, eraiki egiten dela identitate funtzio horretarako. Edo naziotasunaren konstelazioan txertatu ezean, berez ez dagoela lurralde nazionalaren leialtasun lokarririk.
|
|
|
Eta barne kohesioaren ehungintza hori hizkuntza idatzian oinarritutako kulturan oratzen da aro modernoan.
|
Beste
modu batean esanda, nazio politikoaren lokarri efektuak hitz idatziaren lantegian ontzen dira bereziki, eta kultura idatziaren lantegi horretan, barne kohesioaren ehuna hizkuntza eta kultura jakin bat partekatuz lortzen da. Ondorioz, eta areago xehatuz, ñabar dezagun botere politikoaren efektuak gizarte egitate bihurtzeko unean eta gunean hizkuntzazko eta kulturazko egitatea dela politikagintzak eragiten duen emaria.
|
|
|
Askatzailea izango da etorkinen eskubideak bermatzeko eta normaltzeko naziotasun finkatu eta argia duen estatu batean. Berriz, nazio minorizatuak dituen estatu unitario batean, naziotasuna eta herritartasuna gauza bera direla esatea minorizatuen eskubideak zanpatzeko
|
beste
modu bat da. Onar dezagun demokrazia dela gatazka konpontzeko bidea, baina ez dezagun ahantz arazoa nazio desberdinen artekoa dela?.
|
|
|
Horra, ba, argitu nahi genuen auzia aski garbi argitua: , naziotasuna eta herritartasuna gauza bera direla esatea minorizatuen eskubideak zanpatzeko
|
beste
modu bat da?. Eta horixe bera ari da gertatzen gure herrian, aldez edo moldez, abertzaletasun mota guztien oniritziarekin.
|
|
|
Garibaldik haien izenak gogoratuko zituen beharbada. Bakarka daudenei modu batera deitzen zaie, binaka daudenei edo sortan daudenei
|
beste
modu batera. Ontzien ibilbidea seinalatzen dute.
|
|
|
"(...) Ai, ene ahizpatxo enetxoa! (...) Ulertzen dizut markesa anderearena, nahiz eta nik
|
beste
modu batean pentsatzen dudan. Zure gutunean, izan ere, Ama Birjinak babestu egin zintuztela diozu Guadabrezoko hartan, zalgurdia ere gelditu ez zitzaizuen, bada, enbor batzuen kontra, amildegiaren ertzean!
|
|
|
...txe errotu zitzaizkiola buru bihotzetan Ernestinari, inoiz ez bezala, frai Millanen irakaspenak, baita aita karmeldarrarenganako adiskidetasun espirituala ere, bien arteko sentiberatasun antzeko batek sortua eta desterruak indartua eta areagotua; esan nahi baita frai Millanen absentzia etengabeko presentzia bihurtu zela Ernestinaren baitan; bazuen, gainera, fraidearen presentzia espiritualaz gain,
|
beste
modu bateko presentzia... presentzia fisikotzat ere har zitekeena: frai Millanek oparitutako kaiera, Ernestinari arnasa eta bizitzaren zentzua ematen zizkiona, frai Millanekiko batasun espirituala sinbolizatzeaz gain, jakina, halako eran, non noiznahi hartzen baitzuen hura esku artean –buruz ere ikasi zuen, halako batean–, irakurtzeko eta hitzen mamia gero eta bereago egiteko.
|
|
|
Ez zen hura gizon emakumeen arteko harremanez mintzatzen zirèn lehen aldia; bai, ordea, halako seriotasun eta halako egiazkotasun batekin mintzatzen zirèn lehen aldia. ...ratutako solas haiek, baina, gehiago zuten jolasetik –txantxatik– eta desio erreprimitu onartutik beste zerbaitetik baino; horregatik, markes jaunak, kontu hari buruzkoan egin zezakeèn irakurketa ia bakarraren arabera, konbentzitua behar zuen kontsul jauna orduan ere txantxetan ari zitzaiola –kontsul jaunaren berrogei urteko ezkontza ustez sendoak ez zion markes jaunari, beharbada,
|
beste
modu batean pentsatzeko tarterik uzten–, baina hara: gauzak ez ziren ziruditena –Oscar Wildek zioen bezala, ez den munduan sartu berri ote zen, bada, markes jauna, eta ez zirèn gauzak ikusten hasia ote zen? –, kontsul jaunaren urteetako ezkontza ez baitzen berak –markes jaunak– pentsatu izan zuen bezalakoa izan, ausaz, harreman sendo baten zigilu, guztiz beste gauza bat baizik...
|
|
|
udaberria, uda, udazkena eta negua; kanpoan uda da, badakizue, eta udari udazkena jarraituko zaio, udazkenari negua... eta urtaro bati beste bat; baina hara: badirudi etxe barruan gauzak guztiz
|
beste
modu batean direla, lau urtaroek bat egin ez ote duten... hor ikusten baititut bi uso loretan, hegal bakoitzean udaberri bat daramatenak. Ez dakit zenbat urte bete dituzuen, baina, esango bazenidate ere, ez nizueke sinetsiko, udaberriaren erlojuari udaberria sortu orduko erori baitzitzaizkion orratzak, udaberriaren urtemugan ez urterik ez mugarik.
|
|
|
Berezkoa zuen estilo hura, Gerardorena baino akamedikoagoa, nolabait esatearren. Edo,
|
beste
modu batean esanda, ibai garbiaren ur garbia bezalakoa zen haren musika, akatsik gabekoa, nota bakoitza bere tokian eta denboran joa, interpretazio ezin gardenagoan. Esan nahi baita Ricardok, ibaiaren jabe zèn heinean, bere ubidetik eta bere ibilgutik zeramala ibaia, uraren goraldiak zein beheraldiak kontrolatzeko urtegi batzuk zituena, bere albate eta uhateekin, zeinak Ricardok ireki edo itxi egiten baitzituen, ur emanaren arabera, tentuz eta neurriz.
|
|
2009
|
|
|
Lotsa ematen dizue, ezta? Ba,
|
beste
modu batera planteatuko dugu. Bakoitzak har dezala orri bat eta idatzi ditzala bertan pare bat galdera edo zalantza.
|
|
|
Gizon emakumeak mundu honen barruan ikusten zizun bere burua, eta hil eta gero ere garbi zegoen hor geldituko/ jarraituko zuela(, beste? non, bestela?), dena bizi den dena horretan bera ere
|
beste
modu batean bizirik (ber denboran hila). Gizakiak eta Naturak bat egiten zuten.
|
|
|
Are, prehistoria. Munduaren eta denboraren aurrean
|
beste
modu batean paratzeko saio moduan. Gaurko Euskal Herrian errazegi likidatzen dugu arazoa.
|
|
|
XX. MENDEA SARTU DENERAKO, mundua ja bestelakoa da. Zola zientziaren azken apostoluetakoa izango da (nahiz,
|
beste
modu batean, zientziaren apostolu izaten ia geure egunotara arte jarraituko duen komunista askok adibidez, Marxen baino Engelsen zaleagoak, beraiek jakin gabe). XIX. mendea, zientzia orok osaturiko Egia letra maiuskulazko eta unibertsal batean sinestun izan bada, XX.ean ez da sinesten, eta interesik ere ez dago arrazoimen ahalguztidunean eta egia total bateratu batean.
|
|
|
Baina, ongi pentsatuz gero, iragana ez da azken urteotan ahaztu bakarrik egin, bergogoratu eta berpiztu ere egin dugu
|
beste
modu batera. Gandiaga bera da adibide bat.
|
|
|
Mitoak objektuak, deskribatu gabe, itxuraldatu egiten ditu (113). Baina hori egiten du, diosku E. Cassirerrek, kontzeptuatu baino lehen, hauteman ere estreina
|
beste
modu batean egiten dituelako objektuak, mundua. Begi mitikoen eta begi analitikoen mundua ez da bera:
|
|
|
Argumentu famatu bat Jainkoaren existentzia razionalki probatzeko (Voltairek oraindik baliatuko duena, erlojuaren eta erlojariaren argumentua bezala; Kantek estimazioren bat ukatu ez diona, A 623: , froga honek beti begirunez aipatua izatea merezi du?; Villasantek ere gogoko izango duena;
|
beste
modu batean agian Einsteinek, etab., ere), unibertsoaren ederra eta harmoniarena da, halatan ezen adimen infinitu bat galdatzen omen baitu horrek nahitaez bere kausa edo autoretzat. Unibertsoaren antolaketan jainkozko adimen hori ez aitortzea, mundua azarearen produktutzat jotzea litzateke; eta hori, zioen Fenelonek, Iliadaren autorea zein izan zen ziur ziur ez dakigulako, haren jatorria, alfabetoko letrak azarera bota, eta epopeia osoa halaxe berez ateratakotzat suposatzea adina izango litzateke.
|
|
|
–Errudun sentitzen naiz, onartu zuen Oskarrek?. Uste dut gauzak
|
beste
modu batean egin banitu, hau guztia saihets nezakeela.
|
|
|
Kontu horiek burutik kentzen saiatu. Seguru nago bolada baten buruan dena
|
beste
modu batean ikusiko duzula...
|
|
|
–Ana, mesedez. Ezin dugu honetaz
|
beste
modu batean hitz egin?
|
|
|
Zergatik ez duzu bihar arte itxaroten? Bihar, egun argiarekin, dena
|
beste
modu batera ikusiko duzu, eta erabaki zentzudunak hartu ahal izango dituzu?
|
|
|
Zarautzen bertan. Zer zela eta jokatu behar zuten haien ondorengoen ondorengoek
|
beste
modu batean argentinar batekin. Herriko plazan norbaiten burua haga puntan mantentzea zen kontua.
|
|
|
Ez, agian horrela aitortzea bihozgabea zen arren, nire baitan
|
beste
modu bateko ezinegona nabaritzen nuen. Jakin mina.
|
|
|
Maria Bibianak, gero, Txarori so egin zion, arrenezko begiez so egin ere, Txaroren erantzunaren eske balego bezala, berak hitz egindakoaren ildotik; Txaro Goirik, baina,
|
beste
modu batean ikusten zituen gauzak, beharbada; Txarori, izan ere, hainbat nobelatako protagonistari ez bezala, ez zitzaion ezer berezirik gertatu bizitzan: kantari ona zen, baina sailekoa eta lagunabarrekoa; pianista bezala ere bigarren mailan geratu zen:
|
|
|
Hala egon ziren, bada, eguna joan eguna etorri, medikuak eriari gero eta lasaigarri dosi arinagoak injektatzen zizkiola, morfinomanoen kopurua ez zen txantxetakoa, antzeko tratamenduen ondorioz?, gorputzaren berezko erreakzioaren mesedetan edo, harik eta, goiz batean. Adak noiz txandakatuko zain zegoen Regina, gaua bertan iragan ostean?, gaixoa
|
beste
modu batean itzarri zen arte; Domingo lauzpabost segundotan egon zen nora ezean bezala, hutsari begira, huts hartan irudi batek forma hartu zuen arte:
|
|
|
Domingo amorratua zegoen, eta amorruz eutsi zion aitaren begirada goitik beherakoari bizpahiru segundotan, erresistentzia harekin aitari ezin esan zizkiòn hitzak esan nahiko balizkio bezala: . Sarjentu putakume hura ezagutu bazenu,
|
beste
modu bateko iritzia izango zenuke. Sarjentua, gainera, ez zen putakume bakarra izan, giro orokorra ere halakoa baitzen, nagusikeriak kutsatutakoa.
|
|
|
Teofilo Mariak, izan ere, bazuen joeratxo hura, aitagandik bereizten zuena eta une berezi batzuetan bere burua errazago engainatzera eramaten zuena? ...zario Orbek berak ere halako sualdi bat izan zuela gaztetan, estasiaren ertzeko esperientzia atsegin batera eraman zuena, noiz eta, ezkonberritan, Leongo katedralera sartu baitzen; geroztik, baina, urte asko eta asko joan zitzaizkion Nazariori, baita, bitartean, esperientzia desatsegin batzuk egokitu ere. Benjamin Mariarekin bizi izan zuena okerrena, Domingorena ere hortxe hortxe?, fedea ulertzeko
|
beste
modu batera eraman zutenak, hitzen eta errituen indarrean oinarrituagoa fedearen beraren indarrean baino, bai baina ez, ez baina bai; une hartan eta kontrastean, ordea, Teofilo Mariaren fedea baiezko sutsuan kokatuta zegoen, eta fedeak ematen zion orduantxe indarra; esan nahi baita bazirudiela, aita semeen betarteei astiro eta arretaz erreparatuz gero, semea baino ahulago eta makalago zegoela ait... aita, beraz, kurbaren minimoan sartuta zegoen, eta hura zen guztia; minimo hura ez zen, baina, aita blokeatzeko ez isilarazteko adinakoa, itxura batean, zeren, bere papera bereganaturik, ez al zen, bada, aitatasunaren lekua semearen lekuen eta ez lekuen estalgarri??, aurpegia semearengana erabakitasun handiz itzuli eta halaxe esan baitzion, irmo eta fermu:
|
|
|
ongi gogoratzen dut behinik behin; eta honela bukatu zuen: . Maitasun platoniko guztiak Jainkoa maitatzeko
|
beste
modu bat dira?. (?) Hala, bada, senetik zetorkidalako, edo apaizaren hitz haiek gogoan nituelako, gauzak hasieratik azaldu zitzaizkidan argi, kontu hura bideratu beharreko auzian:
|
|
|
Egoera berezi hartan erabaki ezin bereziagoak hartu zituzten arren, guztiak zeuden, ez pozik, hura ez zen kuple edo pasodoble bat kantatzeko egoerarik egokiena, azken batean?, baina bai kontzientziarekin lasai, agidanean, edo lasai samar gutxienez, nahiz eta nekez aitortuko zuen inork gauzak
|
beste
modu batean ere egin zitezkeela, baita beste mila modutan ere, hemen xehetasun bat aldatuz eta han beste bat; ez zeuden, ez, pozik, eta, hala eta guztiz ere, aita kalonjea pozik zegoela esan zitekeen, poz pozik ere bai, beharbada, gazteagoa ere ematen zuen, zimurrak lehen argiaren argitan ezabaturik?, jakin ez bere betebeharra ongi bete izanaren sentipena orduantxe bereganatu zuelako, isipua prim... Amak ere. Reginak?
|
|
|
Orduan, baina, esker oneko agertu beharrean, Gabinok modu txarrean begiratu zion aitari, mutil hura, berez hain ona zirudiena, aita ere gorrotatzeko gai ote zen, bada??, segundo bakar bat ere iraun ez zuèn begiraldian, aitak botatako esaldia Gabinok
|
beste
modu batean ulertu balu bezala: –Ez badu nahi, utz ezazue, mila aldiz hobe baita ezertxo ere ez egitea marrazkitxo axaleko horiek egitea baino!?; marrazkigintzaren ihesbiderik ezean, baina, marrazkia baitzen Gabinok aurkitu zuèn leihoa, nondik bere beldurrak eta bere ezintasunak kanporatzen baitzituen, bere orekari eusten laguntzen ziòn ariketa paregabean?, barruan pilatzen zitzaizkion pentsamendu eta sentimendu ezkorrak, handik edo hemendik lehertzen zitzaizkionak, halabeharrez, orduz kanpoko orduetan eta lekuz kanpoko lekuetan; egun batean, esaterako, izeba Ernestinari berari eman zion erantzun zakarra:
|
|
|
Adarekiko harreman korapilotsuak sortzen ziòn ezinegonarentzat erremediorik behinena zelakoan, bere egitekoetan sartu zen Domingo buru belarri, inprentan eta hiriko mugimendu anarkistaren antolakuntzan? hasieratik beretik; beldur zen, halere, Ada noizbait etorriko ote zitzaion, susmoa baitzuen ezen, barruan zuèn korapiloa askatu beharrean, are korapiloagotu zitzaiola; baina Ada ez zitzaion etorri; edo bai, etorri zitzaion,
|
beste
modu batean, haatik; izan ere, arrebarena gertatu zitzaionetik hamabost bat egunera, etxeratu ez beste, karta bat ikusi zuen lurrean, azpiko zirritutik sartua; letragatik berehala ohartu zen Adarena zela, beldur eta antsietatezko sentimenduak pizten zitzaizkiola, begietako ur arreak eta eskuaren bat bateko dardarak halako zerbait transmititzen zuten behinik behin; kartazala ireki, eta berehala ir...
|
|
|
erlijioa herriaren opioa duk? krimena kapitalari deitzeko
|
beste
modu bat duk, edo antzekoren bat?, zeinei Nazariok eta Teofilo Mariak keinu itsusi banarekin erantzuten baitzieten beti, mihia ahotsa zetorrèn norabidean lotsagabeki atereaz edo beso bat bestearen azpitik katapultatuz.
|
|
|
Bilera hartan parte hartzen zutenak, izan ere, sutsu ari ziren, kez gainezka zegoèn gela arnastezin batean sartuta, gehienak erretzaileak izaki: han, baina, hainbatek eta hainbatek ez zuten beren zigarrotxoa erretzen, baziren bestelakoak, halere, tabakoa jabego pribatu onargarri bakarretakotzat zutenak?, baizik eta batak besteari pasatzen zion, honek beste norbaiti pasa ziezaion, erretzeko modu hura ere ideiak konpartitzeko
|
beste
modu bat balitz bezala; kideen artean, beste kide bat zen Domingo, jakina, besteek eskatzen ziotèn papera betetzen zuena, ezinbestean bete ere, bere iritziak kartsu bezain zorrotz ematen zituen, esate baterako, baita umore puntu batekin ere?, baina, aldi berean, Domingok galdera bat behar zuen buruan, lehendik ere egina behar zuena ziurki?. Zer egin behar dut, gerra iristen bada, nire familia alde batean eta ni bestean???, gerra aurreko giroa ere halakoa baitzen, zerumugan lubaki bat ipintzen zuena, gerraren geltokia helmuga; Domingok aise saihets zezakeen, alde batetik, galdera hura, noiznahi izan baitzezakeen gogoan bere familiarekin hautsi eta beste familia hura aukeratu zueneko mementoa, noiz eta, ezkondu baino egun gutxi batzuk lehenago, Miryami eta beste hiruzpalau laguni esan baitzien:
|
|
|
...k berak ere halako sualdi bat izan zuela gaztetan, estasiaren ertzeko esperientzia atsegin batera eraman zuena, noiz eta, ezkonberritan, Leongo katedralera sartu baitzen; geroztik, baina, urte asko eta asko joan zitzaizkion Nazariori, baita, bitartean, esperientzia desatsegin batzuk egokitu ere –Benjamin Mariarekin bizi izan zuena okerrena, Domingorena ere hortxe hortxe–, fedea ulertzeko
|
beste
modu batera eraman zutenak, hitzen eta errituen indarrean oinarrituagoa fedearen beraren indarrean baino, bai baina ez, ez baina bai; une hartan eta kontrastean, ordea, Teofilo Mariaren fedea baiezko sutsuan kokatuta zegoen, eta fedeak ematen zion orduantxe indarra; esan nahi baita bazirudiela, aita semeen betarteei astiro eta arretaz erreparatuz gero, semea baino ahulago eta makalago zegoela ait... aita, beraz, kurbaren minimoan sartuta zegoen, eta hura zen guztia; minimo hura ez zen, baina, aita blokeatzeko ez isilarazteko adinakoa, itxura batean, zeren, bere papera bereganaturik –ez al zen, bada, aitatasunaren lekua semearen lekuen eta ez lekuen estalgarri? –, aurpegia semearengana erabakitasun handiz itzuli eta halaxe esan baitzion, irmo eta fermu:
|
|
|
...en ziòn ezinegonarentzat erremediorik behinena zelakoan, bere egitekoetan sartu zen Domingo buru belarri –inprentan eta hiriko mugimendu anarkistaren antolakuntzan– hasieratik beretik; beldur zen, halere, Ada noizbait etorriko ote zitzaion, susmoa baitzuen ezen, barruan zuèn korapiloa askatu beharrean, are korapiloagotu zitzaiola; baina Ada ez zitzaion etorri; edo bai, etorri zitzaion,
|
beste
modu batean, haatik; izan ere, arrebarena gertatu zitzaionetik hamabost bat egunera, etxeratu ez beste, karta bat ikusi zuen lurrean, azpiko zirritutik sartua; letragatik berehala ohartu zen Adarena zela, beldur eta antsietatezko sentimenduak pizten zitzaizkiola, begietako ur arreak eta eskuaren bat bateko dardarak halako zerbait transmititzen zuten behinik behin; kartazala ireki, eta berehala ir...
|
|
|
Maria Bibianak, gero, Txarori so egin zion, arrenezko begiez so egin ere, Txaroren erantzunaren eske balego bezala, berak hitz egindakoaren ildotik; Txaro Goirik, baina,
|
beste
modu batean ikusten zituen gauzak, beharbada; Txarori, izan ere, hainbat nobelatako protagonistari ez bezala, ez zitzaion ezer berezirik gertatu bizitzan: kantari ona zen, baina sailekoa eta lagunabarrekoa; pianista bezala ere bigarren mailan geratu zen:
|
|
|
Bilera hartan parte hartzen zutenak, izan ere, sutsu ari ziren, kez gainezka zegoèn gela arnastezin batean sartuta, gehienak erretzaileak izaki: han, baina, hainbatek eta hainbatek ez zuten beren zigarrotxoa erretzen –baziren bestelakoak, halere, tabakoa jabego pribatu onargarri bakarretakotzat zutenak–, baizik eta batak besteari pasatzen zion, honek beste norbaiti pasa ziezaion, erretzeko modu hura ere ideiak konpartitzeko
|
beste
modu bat balitz bezala; kideen artean, beste kide bat zen Domingo, jakina, besteek eskatzen ziotèn papera betetzen zuena, ezinbestean bete ere –bere iritziak kartsu bezain zorrotz ematen zituen, esate baterako, baita umore puntu batekin ere–, baina, aldi berean, Domingok galdera bat behar zuen buruan... lehendik ere egina behar zuena ziurki –" Zer egin behar dut, gerra iriste... " Ni ez naiz odolarena, baizik eta gogoarena, eta nire gogoa zuekin dago:
|
|
|
" Ondo lo egin al du kapitalak, kar kar kar?" – eta halaxe uzten zuten ilunabarreraino, zabalik edo erdi zabalik; bazirudien, beraz, horrelakoak zirela Nikolaik eta Grigorik jasotako aginduak; edo, agian, ez zuten era hartako agindurik jaso eta Nikolairen ekimena zen guztia, inorena izatekotan, ikustekoa baitzen zein atsegin handiz zuen hark burua noizbehinka goratzen, aurpegia ganbarari begira jartzen, ahoa zabaltzen eta bere ahots erlatsaz ozenki hitz egiten, bahituei bere predikuak eta mehatxuak jaurtitzeko asmo ezin garbiagoz –buruz ikasitako manifestu komunistaren zatiak, edo modako esaldiak: erlijioa herriaren opioa duk... krimena kapitalari deitzeko
|
beste
modu bat duk... edo antzekoren bat–, zeinei Nazariok eta Teofilo Mariak keinu itsusi banarekin erantzuten baitzieten beti, mihia ahotsa zetorrèn norabidean lotsagabeki atereaz edo beso bat bestearen azpitik katapultatuz.
|
|
|
Hala egon ziren, bada, eguna joan eguna etorri, medikuak eriari gero eta lasaigarri dosi arinagoak injektatzen zizkiola –morfinomanoen kopurua ez zen txantxetakoa, antzeko tratamenduen ondorioz–, gorputzaren berezko erreakzioaren mesedetan edo, harik eta, goiz batean –Adak noiz txandakatuko zain zegoen Regina, gaua bertan iragan ostean–, gaixoa
|
beste
modu batean itzarri zen arte; Domingo lauzpabost segundotan egon zen nora ezean bezala, hutsari begira, huts hartan irudi batek forma hartu zuen arte:
|
|
|
Domingo amorratua zegoen, eta amorruz eutsi zion aitaren begirada goitik beherakoari bizpahiru segundotan, erresistentzia harekin aitari ezin esan zizkiòn hitzak esan nahiko balizkio bezala: " Sarjentu putakume hura ezagutu bazenu,
|
beste
modu bateko iritzia izango zenuke. Sarjentua, gainera, ez zen putakume bakarra izan, giro orokorra ere halakoa baitzen, nagusikeriak kutsatutakoa.
|
|
|
Orduan, baina, esker oneko agertu beharrean, Gabinok modu txarrean begiratu zion aitari –mutil hura, berez hain ona zirudiena, aita ere gorrotatzeko gai ote zen, bada? –, segundo bakar bat ere iraun ez zuèn begiraldian, aitak botatako esaldia Gabinok
|
beste
modu batean ulertu balu bezala: " Ez badu nahi, utz ezazue, mila aldiz hobe baita ezertxo ere ez egitea marrazkitxo axaleko horiek egitea baino!"; marrazkigintzaren ihesbiderik ezean, baina –marrazkia baitzen Gabinok aurkitu zuèn leihoa, nondik bere beldurrak eta bere ezintasunak kanporatzen baitzituen, bere orekari eusten laguntzen ziòn ariketa paregabean–, barruan pilatzen zitzaizkion pentsamendu eta sentimendu ezkorrak, handik edo hemendik lehertzen zitzaizkionak, halabeharrez, orduz kanpoko orduetan eta lekuz kanpoko lekuetan; egun batean, esaterako, izeba Ernestinari berari eman zion erantzun zakarra:
|
|
|
Egoera berezi hartan erabaki ezin bereziagoak hartu zituzten arren, guztiak zeuden, ez pozik –hura ez zen kuple edo pasodoble bat kantatzeko egoerarik egokiena, azken batean–, baina bai kontzientziarekin lasai, agidanean, edo lasai samar gutxienez, nahiz eta nekez aitortuko zuen inork gauzak
|
beste
modu batean ere egin zitezkeela, baita beste mila modutan ere, hemen xehetasun bat aldatuz eta han beste bat; ez zeuden, ez, pozik, eta, hala eta guztiz ere, aita kalonjea pozik zegoela esan zitekeen, poz pozik ere bai, beharbada –gazteagoa ere ematen zuen, zimurrak lehen argiaren argitan ezabaturik–, jakin ez bere betebeharra ongi bete izanaren sentipena orduantxe bereganatu zuelako Amak ere –Reginak– egiteko haiek guztiak muga bat bezala hartu zituen –berak bakarrik zekien zenbat sufritu zuen afera harekin! –, bere bizitza birkonpontzeko eta bere egunerokotasunari aire berri bat emateko garaiz baitzebilen, ausaz, senarrak inoiz esan eta Reginari buruan iltzatuta geratu zitzaiòn esaldiaren gainetik:
|
|
|
‘zerrien askarena’ ongi gogoratzen dut behinik behin; eta honela bukatu zuen: ‘Maitasun platoniko guztiak Jainkoa maitatzeko
|
beste
modu bat dira’(...) Hala, bada, senetik zetorkidalako, edo apaizaren hitz haiek gogoan nituelako, gauzak hasieratik azaldu zitzaizkidan argi, kontu hura bideratu beharreko auzian: erarik garbienean maitatuko nuen Helena; edozein gauza, zerrien askara amildu baino lehen!
|
|
2010
|
|
|
ongi gogoratzen dut behinik behin; eta honela bukatu zuen: . Maitasun platoniko guztiak Jainkoa maitatzeko
|
beste
modu bat dira?.
|
|
|
bi hilabete eskas haietan ni ez nintzen berarekin bakarrik egoten ahalegindu, aski bainuen haren irudi bat, haren irria, begirada iheskor batek atzemandakoa, edo haren ibilera, edo haren garondoa, eguzkiaren argipean marmolezkoa zirudiena? edo patatak zuritzen zituèn eskua, edo arrosa bat ebakitzen zuena?, irudi idealizatu haren baitan Helena maitatzeko, baita Jainkoa bera ere, maitasun platoniko guztiak Jainkoa maitatzeko
|
beste
modu bat ziren-eta; hala ere, noizean behin bai, berarekin egiten nuen topo korridoreren batean, sukaldean edo lorategian, eta batean. Egun on, Gabi, esaten zidan, eta hurrengoan. Arratsalde on, Gabi?:
|
|
|
esan zuen Lizardi handiak, amonaren heriotza gogoan zuela, eta ni ez nintzen gutxiago, nire mina beste min bat bazen ere, maitemina iturburu zuena; nire minak goia joa behar zuen, nik hala uste nuen behintzat? baina oker nengoen, oraindik ere gorago jo baitzuen berandu gabe; gaizki lo egiten nuen, eta, esnatzearekin batera, Helenaren irudia etortzen zitzaidan lehenik burura, haren elgorriagak eta haren matíaslópezak; baita haren bainilazko musuak ere,
|
beste
modu batean interpretatzen nituenak eta baloratzen; izan ere, gogoan nituen neure damuak eta gurutziltzatuaren aurrean egindako otoitzak eta erreguak, baita hari egindako promesa ere?. Behin bai, hurrengorik ez??, baina hain guztiz aldatu ziren inguruabarrak, non beste ikuspuntu bat nagusitu baitzitzaidan: zer, baldin eta gertakari hura, Jainkoaren zigorra izan beharrean, Jainkoaren grazia bazen?; zer, baldin eta gurea zinezko ezkontza izan bazen, Jainkoaren begien aurrean??(?) entzun nizunean etxetik alde egiteko prest zeundela nirekin ezkontzeko, nirekin orduantxe ezkondu bazina bezala sentitu zintudan?
|
|
|
entzuten baino gehiago ere bai, Ada batez ere; Adak, izan ere, begirada azkar bezain funditzaileak jaurtitzen zizkion aitari, ez nabarmenak, hala ere, izotzaren moldeetan moldatutakoak baizik?, gorrotozko dardoak balira bezala, aitak, nagusikeriak itsututa behar zuen, begien aurrean zuena bereizteko ezgai?
|
beste
modu batean interpretatzen zituenak; Adaren barruak galdara bat bezala behar zuen, suzko izotzaren presiopean zegoena; beldurtu ere egin nintzen une batez lehertuko ez ote zen, suminaren kea baitzerien haren begiei, nik hala esango nuke?; Ada, baina, tarteka bere dardoak jaurtitzen zituen arren, egoeraren jabe zen, itxuraz: hura ez zen kikildu ez barrutik hautsi bederen?
|
|
|
Bai, badakit badagoela jendea, bizitza
|
beste
modu batean ikusten duena eta musu horretan sinesten duena, autoengainurik handienean, autoengainua autodefentsa bat ere bada, autoeraso bihur daitekeena, lehenagoko edo geroagoko desengainuak prozesua desaktibatzen duenean?, musu batek etorkizuna betiko aldatuko diolakoan, baina hara: ergelen zoriona ez zait interesatzen?
|
|
|
Gizona eta emakumea izaki osagarriak direla esaten da, eta nik ez dut ezetzik esaten, espezie berekoak dira, azken batean!?, baina ez dira erabat, interes komunak ere badituztenez, komunak bai, baina ez beti bat datozenak?. Horregatik, ez da zaila gizon emakumeek, baita senar emazteek ere, talka egitea, bataren eta bestearen interesak bat etorri arren, aurkakoak ere, senarrak modu batean hezi nahiko lituzke seme alabak, eta emazteak
|
beste
modu batean, zerbait esateagatik, izan baitaitezke?
|
|
|
Jainkoak, izan ere, ezin al zuen digeritze aparatua
|
beste
modu batean diseinatu. Nik behintzat, aurrez aurre banu, iradokizun hau egingo nioke:
|
|
|
–Lan egin ahala, dena suntsitzen dugu? gogoratu du Berjónek,, eta horregatik dokumentazioa oinarrizkoa da, ondoren beste bat etorri eta guk aurkitu genuena
|
beste
modu batez interpreta dezakeelako?.
|
|
|
–Ba, horixe zen dena, Matilde. Beharbada
|
beste
modu batera jokatu izan banu, orain etxean egongo zinen Sebastianekin. Baina horrelaxe gertatu zen.
|
|
|
Negar egiteko momentu aproposa zen hura, baina Mario eta aitonaren jarioak lasaitu egiten zuen Amaia, eta gauzak
|
beste
modu batera ikusten hasi zen. Ama berehala ailegatuko zen.
|
|
|
Alargunaren bakardadea arintzeko baino gehiago, neska mutil errukarri haietaz arduratzeko. Bakardadearen aringarririk behar bazuen,
|
beste
moduren batean moldatzen zen Isidro, ordea. Eta seme alabek, berriz, ez zioten pizten erruki handirik.
|
|
|
Bai, badakit badagoela jendea, bizitza
|
beste
modu batean ikusten duena eta musu horretan sinesten duena, autoengainurik handienean —autoengainua autodefentsa bat ere bada, autoeraso bihur daitekeena, lehenagoko edo geroagoko desengainuak prozesua desaktibatzen duenean—, musu batek etorkizuna betiko aldatuko diolakoan, baina hara: ergelen zoriona ez zait interesatzen... nik ere zientziaren arbolako fruitutik jan bainuen, eta ez bainago atzera egiteko, alor honetan ez bederen.
|
|
|
...k ez dut ezetzik esaten —espezie berekoak dira, azken batean! —, baina ez dira erabat, interes komunak ere badituztenez —komunak bai, baina ez beti bat datozenak— Horregatik, ez da zaila gizon emakumeek, baita senar emazteek ere, talka egitea, bataren eta bestearen interesak bat etorri arren, aurkakoak ere —senarrak modu batean hezi nahiko lituzke seme alabak, eta emazteak
|
beste
modu batean, zerbait esateagatik— izan baitaitezke... eta espazio fisiko eta espazio psikologikoa partekatu beharretik —interesen plano berean mugitu behar izatetik, beraz— etor baitaitezke desadostasunak eta liskarrak, haserreak eta hausturak. Txakurrena, baina, beste kontu bat da, txakurra —ongi hazi eta hezitakoa, noski— beste plano batean mugitzen baita, gizonaren mende dagoen heinean.
|
|
|
Gurasoek horrela hitz egiten zuten, eta gu entzuten... entzuten baino gehiago ere bai, Ada batez ere; Adak, izan ere, begirada azkar bezain funditzaileak jaurtitzen zizkion aitari —ez nabarmenak, hala ere, izotzaren moldeetan moldatutakoak baizik—, gorrotozko dardoak balira bezala, aitak —nagusikeriak itsututa behar zuen, begien aurrean zuena bereizteko ezgai—
|
beste
modu batean interpretatzen zituenak; Adaren barruak galdara bat bezala behar zuen, suzko izotzaren presiopean zegoena; beldurtu ere egin nintzen une batez lehertuko ez ote zen, suminaren kea baitzerien haren begiei, nik hala esango nuke...; Ada, baina, tarteka bere dardoak jaurtitzen zituen arren, egoeraren jabe zen, itxuraz: hura ez zen kikildu ez barrutik hautsi bederen... ezta esaldi deseroso batekin lehertu ere; Ada, beraz, behar zèn lekuan zegoen, eta behar zèn lekutik eutsi zion:
|
|
|
Jainkoak, izan ere, ezin al zuen digeritze aparatua
|
beste
modu batean diseinatu. Nik behintzat, aurrez aurre banu, iradokizun hau egingo nioke:
|