|
2002
|
|
|
" oraindik txapela kendu gabe ari garela uste dut, topikoetan oraindik oso arituak gara eta uste dut ausardia falta zaigula.
|
Beste
literatura batzuetan aspaldian egin diren pausoak hasi gara egiten, baina ez dugu oraindik nahikoa egin eta, horregatik, oso gauza kostunbristak egiten dira". Patxi Zubizarretak ere, 2001eko elkarrizketa  batean, ezin argiago hitz egin izan du egungo euskal literaturaren egoerari buruz:
|
|
|
Erdarazko literaturak ez bezala, unibertsala izatea beste erremediorik ez du euskarazkoak: kapital literarioa meta  tzen jarraitu behar du, munduko literaturen artean bere lekutxoa finkatu nahi badu; auzia oso argi azaltzen du,
|
beste
literatura batzuen kasuak aztertuz, Pascale Casanovak La République mondial des Lettres duela gutxiko bere liburuan. Gaztelaniazkoak edo frantsesezkoak urratua dute aspaldidanik bide hori eta, hortaz, hizkuntza horietako idazleek badute, nahi izanez gero, probintziano portatzeko aukera (beste askoren artean).
|
|
2006
|
|
|
Oso zaila da gaur egun euskal nobelagintza nondik nora doan esatea.
|
Beste
literatura batzuetan gertatzen dena gertatzen da euskal literaturan ere: era askotako egileak eta joerak daude.
|
|
2008
|
|
|
Mirande eta Arestiren garaian" latza" zen euskaraz idazteko hautua egitea, baina gaur egun" ez hainbeste".
|
Beste
literatura batzuekin alderatuta, euskal literatura ez dagoela hain gaizki aipatu du, dirua ez dela halako arazoa, eta" usurpatzaileak" ere badaudela.
|
|
2009
|
|
|
Tokian tokiko hitz egokia edukitzea(, soroak hazia bezala behar du idazleak hitza?). Eta euskal idazleari, beti hizkuntza bat baino gehiagotan bizi baita, nahi lukeen bezalako, edo
|
beste
literatura batzuetatik ohitua dagoen bezalako lexiko bat eskura falta zaio, horren alde on eta txarrekin. –Gure ingurutako erdara handiak oparoagoak direnez, hizkuntza pertsonal hau sortzeko zeri heldu gehiago eskaintzen dute euskarak baino.
|
|
2010
|
|
|
|
Beste
literatura batzuetan egindako bildumak izan dituzue eredu?
|
|
|
Hirurek hartu zuten adore etsigarria beren buruak hiltzeko, orain haiekiko arreta berezia pitzarazten diguna. Horrela, Jon Aranok [1] aipatzen zuen moduan, euskal literaturak badauka (beren burua) Hildako Olerkarien Klub bat, oraingoz bazkide gutxirekin, baina
|
beste
literatura batzuen zoritxarreko konbentzionalismoekiko parekatzen gaituena.
|
|
|
Ardatz nazionalaren ordez, nazio mugak gainditzea proposatu zen, muga nazionalak bi arazo nagusi zekartzala argudiatuz: lehena, literatura nazionala soilik irakasteak oztopatu egiten zuela kanpoko literaturek herrialdeko autoreengan zuten eragina aztertzea; bigarrena, ikasleei ez zitzaiela aukerarik ematen
|
beste
literatura batzuetan idatzitako maisulanak ezagutzeko (id.).
|
|
2012
|
|
|
Era berean, ezin da esan Arestiren sorkuntzazko lanak ere esklusiboki Arestirenak direnik, sarri nabari baitaitezke haietan
|
beste
literatura batzuetako lanen oihartzunak edota beste autore batzuen lanekiko testuartekotasun harremanak. 1960an Olerti aldizkarian argitaratu ziren Arestiren 200 puntu edo poemek, esate baterako, Nietzcheren Also sprach Zarathustratik eta Bibliaren hainbat pasartetatik edaten dutela esan izan da (Zelaieta 1985:
|
|
2015
|
|
|
Joana Albretekoa 1572an hil zen, Leizarragaren itzulpena argitaratu eta hurrengo urtean, eta harekin batera, Eliza erreformatuak Nafarroako Erresuman zeukan babesik sendoena. Protestantismoaren gainbeherarekin galdu zen, orobat, euskara literario baten eredua ezartzeko aukera, eta mendebaldeko
|
beste
literatura batzuen ildo beretik joatekoa.
|
|
|
7.2 Ñabardurak ñabardura, euskal literatur ekoizpena, oro har, kopuruz urria da, eta XX. mendeko erdialdera arte, oso urria. Estatus eta maila paretsuan aurkitzen diren
|
beste
literatura batzuena bezala, literatura lanen emaitza oparoa izatetik urrun da.
|
|
2016
|
|
|
topiko bat da esatea ipuingintzak onespen handiagoa daukala herrialde, baina liburu edizioaren arloari dagokionean ez dago askoz itxurosoago gure kultur inguruan baino, nahiz eta prestigio aldetik agian hobeto dabiltzan han, eta, inportanteagoa dena, ipuinentzako badagoen merkatu bat, aldizkari literarioena, Estatu Batuetan inportantea izaten jarraitzen duena, nahiz eta ez garai batean bezainbat?. Eta ipuin liburu batek, edonola ere, prestigio gehiago dauka hemen
|
beste
literatura batzuetan, gehienetan, baino; bestela ulergaitza litzateke, duela gutxi kaleratu den liburu baten kasuan bezala, argitaletxeak hura publizitatzea ipuin liburu gisa, hegalak, narrazioez osaturiko nobela?
|
|
|
Literatura modernoan pentsamendua eta bihotza dibortziatuta dabiltza eta horregatik dituzu hain ahulak, hain kaskarrak, hain hutsalak oraingo hainbat poesia. Hori horrela, eredu poetikoaren bila abiatzeko orduan, hobe da beste aro eta
|
beste
literatura batzuk arakatzea. (Iztueta, 2002, 59)
|
|
|
Euskaraz idatzitako detektibe nobeletan1 Martin Garaidi dugu lehen detektibea, Jose Antonio Loidik 1953an 15 egun Urgain, en eleberrian sortua. Berandu jaiotako detektibea dugu Garaidi,
|
beste
literatura batzuei begiratuta, eta isolaturik: zenbait urtez ez zuen seniderik izan euskal literaturan.
|
|
2021
|
|
|
Berariaz aipatzen du Sarasolak badakiela euskal literaturaren historiografian itzulpen lanak sartu dituela, eta nolabait justifikatu egiten du, esanez gure literaturaren ezaugarriekin lotu beharrekoa dela, baina
|
beste
literatura batzuetan albo batera utziko liratekeela egokitzapenak eta itzulpenak literatur historiografia batean (1976: 39).
|
|
|
" Gurean pasatu gara Adarra igotzetik Everest igotzera, baina prozesua uste dut ez zela eman era egoki batean". Literatur sistema" potente" bat sortu dela irizten dio, eta" gure literatura
|
beste
literatura batzuen pareko izatera" heldu dela, baina dioenez," prozesua ez da modurik egokienean gertatu". Euskal literaturak izan duen garapen prozesua historikoki irregularra izan daitekeela aitortzen du MIR1 ek ere, baina ez du azpimarra horretan jartzen, bere ustetan, normalizatuta ez dagoen hizkuntza baten literatur sistema batez ari garelako, eta egoera horrek inguruko hizkuntzetako sistemek izan ez dituzten garatzeko arazoak ekarri dizkiolako:
|
|
|
" Nahiz eta
|
beste
literatura batzuk gehiago kontsumitzen ditudan, adibidez ingelesa edo gaztelania, euskal literatura ere kontsumitzen dut. Literatura honek gauza oso bereziak eskaintzen dizkit, besteekin konparatuz guztiz ezberdina delako".
|
|
|
Baina uzkurrak garenik ezin ukatu.
|
Beste
literatura batzuetan arraroak direnak eskaintzarik gabeko liburuak dira. Literaturan egiten duguna zinemagintzan egingo bagenu, ez genuke izango arazorik sari banaketen iraupenarekin.
|
|
|
Oraindik oso literatura gaztea daukagu. Hastapenak ere oso hurbil ditugu
|
beste
literatura batzuekin konparatuta. Oraindik Etxepare ez zaigu guztiz urrun geratzen.
|
|
2022
|
|
|
Dena dela, euskal literatura idatzia, Europako
|
beste
literatura batzuk bezala, egiazki hasiko da inprimeriarekin, eta non hasiko: goian aipatu bezala Nafarroan, zehazkiago Iparraldeko partean, Nafarroa Beherean, Baxenabarren, lau izen handirekin:
|