2016
|
|
Nahiz eta giristinoak izan, agotek bereizkuntza bat jasaten zuten elizan, eta beldur izaten ahal ziren Inkisizioaren errepresioaz. Agian horrengatik Aita Sainduari idatzi zioten bere babesa eskuratzeko eta
|
beste
herritarrak bezala kontsideratuak izateko erlijio mailan. Leon X Aita Sainduak baiezkoa eman zien 1515ean, eta apezpikuei manatu bere agindua errespetarazteko elizetan.
|
|
Zergatik egin du bereizketa hori? Arrazoia daiteke, apezak, ez zituela agot horiek
|
beste
herritarrak bezala kontsideratzen, bereiz ezartzen zituen, agian ez ziotelako zergarik ordaindu behar.
|
|
Zaldugarai, Ameztoiarekin ezkontza loturak zituenak. Gizon horiek dei egina zuten Paueko Parlamentuan,
|
beste
herritarrek bezala eskubidea izateko bordak egiteko mendietako lur komunetan, baita damu domaiak galdegiten zituzten erasoak izan zirelako. Artxiboak zatian testua osorik irakurgai dago gaztelerazko itzulpenean, Nafarroako auzietan baliatua izan baitzen agoten kontra (Artxiboak 7).
|
|
Bereizketaren lekuko dira 1817an Nafarroako Kortek atera legea, non debekatua den agot izena irain bezala erabiltzea, baita herritar guzien berdintasuna aldarrikatua den (Artxiboak 17). 1840an, Bozatekoek bereiziak izaten jarraitzen zuten Arizkuneko elizan, auzo horretako bi biztanleek, Pedro Antonio Videgain eta Catalina Josefa Zaldua senar emaztek auzi bat irabaziko zuten 1842an, heriotza zeremonietan
|
beste
herritarrak bezala tratatuak izateko. Zaldua:
|
|
Parlamentuei agindu zien bere nahia errespetatzeko. Badirudi ordutik aurrera Paueko Parlamentua ez zela gehiago menturatu agoten kontrako erabakirik hartzera, eta emeki emeki
|
beste
herritarrak bezala kontsideratuak izan zirela Baigorrin bederen, salbu elizan non bereizketak luzeago iraun zuen. Gutun honen ondorio bat izaten ahal da Baigorrin gertatu ziren lehen ezteiak agoten eta beste herritarren artean, 17 mendeko azken urtetatik aitzina.
|
|
Beraz, badirudi Ibarreko etxe arrunt bat bezala kontsideratua dela Ameztoia 1706an.1469tik badakigu Ameztoikoak laborariak izaten ahal zirela, laborantzarako lur bat erosi baitzuten. Orain agertzen da artzainak zirela ere, borda bazutela eta mendietako alha lekuetara beren artaldea eramaten zutela,
|
beste
herritarrek bezala. Hori azpimarragarria da oroitzen bagara 1654ko Paueko Parlamentuko jujamenduaz non agotei debekatzen zitzaien bordak ukaitea.
|
2020
|
|
El Paísek graduondo bat antolatu du horretarako, baina hori El Paísek duela zortzi urte planteatu du, 500.000 ale saltzen zituelako, eta egun 50.000 besterik ez. Kazetariek,
|
beste
herritarrok bezala, antidogmatikoak eta eszeptikoak izan behar dute, eta egia borrokatu.
|
2022
|
|
Beraz meskitatik eta otoitzetik bazter, nola mintzo ziren Tuterako musulmanak? Ez ote Nafarroako hizkuntzetan, erromantzez edo/ eta euskaraz,
|
beste
herritarrak bezala?
|