|
2009
|
|
|
Hasteko, Argentinatik ekarri nahi dituzte medikuak.
|
Beste
erkidego batzuetara Europako medikuak joaten ari dira, baina hemen hizkuntza bera hitz egitearen abantaila kontuan hartu dugu, esan du Kutzek. Era berean, hiru hilabeteko ikastaroaren bidez, mediku formakuntza duten profesionalak birziklatu nahi ditu Osasun Departamentuak.
|
|
|
Egia da mediku falta ez dela Nafarroako fenomenoa bakarrik,
|
beste
erkidego batzuetan ere gertatzen ari da. Baina Gobernuak dena ondo egonen balitz bezala jokatzen du, eta hori esaten duenak, edo ez daki benetan nola dauden gauzak edo gezurretan dabil.
|
|
|
Erabakiak hemen hartu behar direla uste dugu, azaldu du Fernandezek; eta beste hautagaiek, hemengoak diren arren, ez dute hau erabakigunetzat. Fernandezen esanetan, euskal herritarren interesak soilik defendatuko ditu Ibarretxek, hona begira soilik ari delako eta ez duelako
|
beste
erkidegoekin trukean aritu beharrik.
|
|
|
Orduan, herritarren aldetik azken hogeita hamar urteotan egin diren eskaera etengabeak hor egon arren, gure lurreko instituzioek zergatik ez dute deus egin gertaera haiek argitzeko, haien ondorioei ordaina emateko eta, orobat, justizia egiteko? Zergatik egin daiteke
|
beste
erkidegoetan hemen inoiz egin ez dena. Zergatik kikildu da arartekoa erabat bidegabea diren injustizia eta pasibotasunaren aurrean?
|
|
|
Hori horrela, medikuak falta direla onartu du Kutzek, baina, haren iritziz, mediku faltarena ez da soilik Nafarroako arazoa: Arazoak Espainiako
|
beste
erkidegoei eragiten die, baita Europari ere. Osasunerako Estatu hitzarmena sinatzeko apustu irmoa egingo duela adierazi du kontseilariak.
|
|
|
–Beti bizilagun eta aliatu onak izango gara nafarrentzat?, zehaztu du. Hala ere, Lopezek azaldu du
|
beste
erkidegoetako agintariekin bildu aurretik nahiago izan duela Sanzekin bilera egin, EAE eta Nafarroa, bizilagun bereziak direlako eta gauza asko partekatzen dituztelako?.
|
|
|
Gurutzetako erietxean (Barakaldo, Bizkaia) zenbait lan egiten hasi direla eta, profesionalak trebatzen jarraitzeko? asmoa dutela azaldu dute iturriok,, transexualek operatzeko
|
beste
erkidego batzuetara joan beharrik izan ez dezaten?.
|
|
|
Dena den, adierazgarriak dira atzo Carlos Agirre Eusko Jaurlaritzako Ekonomia sailburuak egindako adierazpenak. Bilbon, Forum Europan egindako hitzaldian ez zuen Nafarroako Kutxaren operazioa aipatu, baina Euskal Autonomia Erkidegoko hiru aurrezki kutxei ohartarazi zien
|
beste
erkidego bateko kutxa batekin bat egiteak, autonomian galera, dakarrela berekin.
|
|
2012
|
|
|
«Osasunbideak arreta ukatu die Espainiako dekretuan arreta bermatua dutenei». Kasu horien artean, Cañadak azaldu du
|
beste
erkidego bateko osasun txartela zuen pertsona bati arreta ukatu ziotela, baita 8 urteko ume bati ere. Gibela transplantatuta zuen adingabe hark, baina osasun zentroak arreta ukatu egin zion, Espainiako Gobernuko dekretuak berak adingabe guztien osasun arreta bermatzen duen arren.
|
|
|
Las Palmaseko unibertsitateak 2006 eta 2030 bitartean estatuko medikuen premia aztertu zuen ikerketa batean. Horren arabera, Euskadi
|
beste
erkidego gehienen gainetik dago, pediatra kopuruari dagokionez. Gaztelan, Errioxan eta Murtzian, esaterako, pediatra gabezia askoz ere nabariagoa da.
|
|
|
Hala iragarri zuen atzo Susana Diaz Andaluziako gobernuko bozeramaileak. Hark adierazi duenez, momentu honetan likidezia behar dute, eta
|
beste
erkidego batzuek laguntza eskatu dutela ikusita, Andaluziak ere bide beretik jo duela. Valentzia jarri du adibidetzat Diazek, baita Katalunia ere.
|
|
2013
|
|
|
Kataluniak eta beste batzuek defizit muga ezberdinak izatea exijitu dute, egindako ahaleginaren arabera. PPko
|
beste
erkidego batzuk, Madril buru, aukera horren aurka egin dute. Adosten den banaketari itxaron diote Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak, aurten zenbat diru gehiago izango duten gasturako jakiteko.
|
|
|
Espainiako ikus entzunezko legearen 40.3 artikuluari heldu zion Mariano Rajoyk Nafarroan ETB ikusteko aferaren inguruko jarrera azaltzeko. «Legeak uzten du erkidego baten ikus entzunezko zerbitzu publikoa
|
beste
erkidego batean ematea, baldin eta bi erkidegoen artean hitzarmen baten bidez adostu, eta elkarrekikotasuna badute». ETB Nafarroan ikusi ahal izateko beharrezkotzat jo zuen Rajoyk Eusko Jaurlaritzaren eta Nafarroako Gobernuaren arteko ituna.
|
|
|
Gainera, Nafarroan ETBko seinalea digitalizatzeak ez lituzke oztopatuko etorkizuneko 4G sareko adjudikazioak. Estebanen ustetan, ez du zentzurik Nafarroan LTD bidez Aragoiko,
|
beste
erkidegoetako eta Frantziako telebistak jaso ahal izatea, eta ez ETB. «Are gehiago, kontuan hartzen badugu Hizkuntza Gutxituen Europako Itunari buruzko txostenak».
|
|
2014
|
|
|
Proposamena aztertzearen aurka bozkatu zuen aurreko aldian, baina uste izatekoa da orain alde agertuko dela, Eusko Jaurlaritzak egokitzat jo baitu teknika horri buruz eztabaidatzea. Edonola ere, gobernuak ohartarazi du bide laburra daukala fracking a debekatzeko eskariak, ikusita
|
beste
erkidego batzuek hori egin dutenean Madrilek salaketa jarri eta Konstituzionalak eten egin duela araua. Cobosek nabarmendu du legea bera baino garrantzitsuagoa dela ildo politikoa:
|
|
2015
|
|
|
Alde batetik, Corellatik ikasketa horiek eskaintzea Nafarroako demografiaren logikaz kanpo dagoelako eta, bestetik, Nafarroan diseinu eskola publiko sendoa diseinu atal guztiekin eratzearen kontrakoa delako. Gure zuzendariarekin bat egin dugu klaustrokideok eta eskola komunitate osoak.Kontseilariaren arrazoiak Nafarroa egituratzea,
|
beste
erkidegoko ikasleak Erriberara erakartzea eta Corellako arte eskolari bultzada ematea izan dira.Iruñeko Arte Eskolako irakasleok alabatzat dugu Corellakoa, gehienok bietan bezain gogotsu lan egin baitugu. Hala ere, Corellan unibertsitate mailako baliagarriak diren ikasketak ezartzea ikasle interesatu gehienengandik urrun eta 8.000 biztanleko eskaintza soziokulturaleko hiri batean kokatzea da.
|
|
2016
|
|
|
Beldurgarria da gure agintarien defizit demokratikoa, eta kezkatzekoa ezkerreko indar politikoek hori nola erlatibizatzen duten».Kontzertuaren babesleAtzoko hitzaldian eskaera batzuk egin zizkien Rementeriek enpresaburuei. Batetik, kontzertu ekonomikoa defenda dezatela Espainiako Gobernuaren eta
|
beste
erkidegoen aurrean, eta kritika dezatela Eusko Legebiltzarreko legeei helegiteak jartzen dizkietenean.Bestetik, enpresak Bizkaitik ez eramateko galdegin die ahaldun nagusiak. «Oso ongi pentsa ezazue produkzioa deslokalizatu aurretik.
|
|
2017
|
|
|
Esan du Nafarroak, gainerako lurraldeekin alderatuta, eskumen historikoa duela eta erregimen berezi horretatik abiatu lukeela legearen azterketak.2015eko foru legea iragan legealdiko azken osoko bilkuran onartu zuen Nafarroako Parlamentuak, eta UPNk 2007an dekretuz onartutako legea moldatu zuen. Hain zuzen ere, Nafarroako Gobernuak eta Parlamentuak argudiatu dute Konstituzionalak baliogabetutako artikuluen edukia oso antzekoa dela 2007ko legearekin edo
|
beste
erkidegoetako legeekin alderatuta; eta gogorarazi dute lege haiei ez zitzaiela errekurtsorik jarri. Konstituzionalak ez dio jaramonik egin arrazonamendu horri, «garrantzirik gabekoa» dela baiteritzo aurretik helegiterik aurkeztu ez izanari.Akaso, eskumenen inguruko zehaztapenean dator kolperik handiena.
|
|
2020
|
|
|
Egungo egoeraren indarguneen artean, parlamentari gehienek nabarmendu dute osasun sistema publikoaren garrantzia eta hura indartzeko beharra. 2015 aurreko murrizketek eragina izan badute ere,
|
beste
erkidego zein herrialde batzuekin alderatuta, «ez dago hain ahuldua», Marisa de Simonen arabera; eta profesional guztien lana goraipatu du: «Sendotasuna erakusten ari dira».
|
|
|
Nafarroan ezarritako eredua
|
beste
erkidego eta lurralde batzuetan ere aplikatu izan dutela aipatu du Bilbaok, «hizkuntza gutxituen hazkundearen kontra», betiere. «Balear uharteetan, esaterako, helburu bertsuekin jarri zituzten abian horrelako ereduak.
|
|
|
Iñigo Urkullu eta Maria Txibite Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidentearekin bildu dira gaur goizean,
|
beste
erkidego batzuetako presidenteekin batera. Sanchezek atzo iragarri zuen haurrak kalera ateratzen hasi ahal izango direla apirilaren 27tik aurrera Hegoaldean.
|
|
2021
|
|
|
Ez alferrik, ez zen Soria izan Valle de Odietak etxalde erraldoiaren proiekturako izan zuen lehen jomuga.
|
Beste
erkidego batzuetako ekonomia arduradunen ezetza entzun ondoren iritsi zen Soriara Nafarroako enpresa hori, Olvegan —Noviercastik gertu— eta probintzia osoan eragin itzela duen enpresari batek lagunduta: Emiliano Revilla.
|
|
|
Gai arantzatsuena, argi dago, Espainiako Gobernuak ezartzen dituen birjartze tasak dira; ez direla desagertu, Jaurlaritzak eta
|
beste
erkidego batzuek kentzeko eskatu arren. Birjartze tasak Espainiako Gobernuak ezartzen ditu administrazio publikoen sektore bakoitzean; haien bidez, eskaintza publikora ateratzen diren lanpostu kopurua urte horretan erretiroengatik hutsik gelditutako plazen kopurura lotzen da.
|
|
|
Turismoa jo dute gehien pandemiari aurre egiteko gobernuen neurri zorrotzek. Jaurlaritza bereziki gogor aritu da Espainiako
|
beste
erkidego askoren gobernuen aldean, eta maskararen derrigortasuna edota ostalaritzan gehienez lauko mahaiak jartzeko derrigortasuna erabakigarriak izan daitezke turistek leku bat edo beste hautatzean. Neurri bigunagoen zain da turismoa.
|
|
|
Hain zuzen, Nafarroako Gobernuak ezarria duen itxiera perimetralak on egin die.
|
Beste
erkidego batzuetatik jendea hartu ezin izanak, era berean, eski alpinoa egin ohi duten nafarrak bertan gelditzea ekarri du. Hots, iraupen eskia egitearekin konformatu behar izan dute, eta, hala, Larra Belaguak inoiz baino jende gehiago hartu du.
|
|
|
Irekita egon ala ez, ostalarien elkarteek diru laguntzak nahi dituzte sektorearentzat, erreskate bat 231 milioi eurokoa. Nafarroan ere protestak egin zituzten atzo, barrualdean zerbitzatzeko eskatuz; ikusteko baitago EAEko auzitegiaren ebazpenak nola eragingo duen
|
beste
erkidego batzuetan. Gerta daiteke salaketa arrosario bat iristea, tabernei jarritako mugen aurka.
|
|
2022
|
|
|
Ikusten dugu enpresek berdin jarraitzen dutela, eta zabortegiari aurkitu zaizkion konponbideak ez dira jasangarriak: zaborrak
|
beste
erkidego batzuetara bidaltzea, zulo berriak aurkitzea... Egun, Bizkaian bi edo hiru toki aztertzen ari dira zabortegi berrietarako, eta Jaurlaritzak bitartean ezikusiarena egiten du.
|
|
|
Jaurlaritzak hiru egun ditu ebazpenari kasazio helegitea aurkezteko. Jaurlaritzaren ustez, egungo egoera epidemiologikoa aintzat hartuta eta Labik hartutako erabakiari jarraikiz, prebentzio neurriei eutsi egin behar zaie kontuan hartuta mugakide diren
|
beste
erkidegoetan antzeko neurriak hartu direla epaileen baimenarekin. Hori hala, Jaurlaritzak ez du «ulertzen» zein den epaileek erabilitako «logika» neurriak aldi baterako luzatzea baztertzeko eta gaueko aisialdian neurriari eusteko.
|
|
|
Energia berriztagarrien LPS berria martxan jartzen dugunean, arlo komertzialarena edo basoetakoa, udalek beren borondatea albo batera utzi dute, ordenazio hori gainetik datorkielako, ados egon ala ez. Interes orokorreko gai bat bada, administrazio publikoek sustatua, proiektu horrek bide bat egiteko modua behar du, eta erabat demokratikoa izango da;
|
beste
erkidegoetan erabiltzen den sistema da. Alkateari gainetik datorkiona ez da demokratikoa herriak agian ez duelako ongi kontsideratzen?
|
|
|
Hala ere, Arizetak nabarmendu du Nafarroan ez zela larrialdiko ZIUrik atondu behar izan gimnasio eta bestelako espazioetan: «Azpiegitura egokia genuen lehendik ere, eta, horri esker,
|
beste
erkidego batzuetan baino hobeki eutsi genion astinaldiari».
|
|
|
Ruiz de Azuak eta Samaniegok uste dute legebiltzarreko akordioa aurrerapauso bat dela, baina hankamotz geratu dela. Ohartarazi dute haien egoera berberean dauden gaixo askok
|
beste
erkidego batzuetara jo behar izango dutela «arta osoagoa» jasotzeko. Horretaz kexu dira.
|
|
|
«Diziplina anitzeko adituez osatutako unitate bat nahiko genuke. Ez genuke klinika pribatuetara edo
|
beste
erkidego batzuetara jo behar sendatzeko», azaldu du Ruiz de Azuak.
|
|
|
Maria Txibiteren gobernuak zehaztu du, hala ere, horiek denak ez daudela uneotan herrialdean: asko, Nafarroara iritsi ostean,
|
beste
erkidegoetara lekualdatu dira, Europako Batasuneko beste herrialde batzuetan babesa bilatu dute edo sorterrira itzuli dira. Gehienek [1.435ek] Europako Batasunak eskaintzen duen behin behineko babes agiria tramitatu dute dagoeneko, Iruñeko eta Tuterako immigrazio bulegoetan.
|
|
|
Laura Garrido PPko eledunak ere leporatu dio «berandu» datorrela dekretua: «EAEn beti izan gara eredugarriak gizarte zerbitzuetan; ezin gara konformatu esatearekin gauzak ez direla
|
beste
erkidegoetan bezain txarto joan, zorrotzagoak izan behar dugu».
|
|
2023
|
|
|
Presio horiek beti egon dira hor, eta udalak hamarkadak daramatza presio horiek bere gain hartzen. Izan ere, haurren kalitatezko bidelagun izateko sortutako eskolek ospe handia dute gure inguruan, estatuan eta nazioartean (urtero izan ditugu
|
beste
erkidego eta herrialde batzuetako profesionalen bisitak, gure lan egiteko modua ezagutzeko).
|
|
|
Edonola, asmakizunetan gabiltza ikasle zaurgarrien zaletasunei dagokienez, momentuz ez baitakigu zeintzuk izango diren ikasle zaurgarria definituko dituen aldagaiak. Jakina da
|
beste
erkidego batzuetan ikastetxeetako zaurgarritasun tasak aplikatu direnean ikasle zaurgarrien diagnostikoak bikoiztu egin direla.
|
|
|
zentroa eta gradua zehaztu behar dituzte. Euskal Herriarekin loturaren bat duten kasuetan zigorra Zaballan (Araba) betetzea aurreikusi ohi dutela azaldu du Arabako espetxeko psikologo Mercedes Iruarrizagak; kontrara,
|
beste
erkidego batekoak badira, euren lurraldeetan betetzeko eskatzen diete: «Ulertzen dugu euren familia eta lagunak dauden lekuan egin behar dutela prozesua; lan egingo duten eta birgizarteratuko diren lekuan».
|
|
|
Beraz, ikusteko dago lege horrek zenbateko eragina izango duen Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, EAJk sendo jarraitzen baitu eskumenen urraketaren tesian. Irune Berasaluze jeltzaleak adierazi du «Euskadiren eskumenen alde» ari direla; azaldu du azken 40 urteetan etxebizitza politika oso bat garatu duela Jaurlaritzak, eta
|
beste
erkidegoek «kopiatu» egin dutela hori. Datu batzuk eman ditu:
|
|
|
Eragina gehiago da mediatikoa eta bisuala. Irlandarren eta frantsesen arrantza pelagikoa lehen ere iristen zen Euskadiko eta
|
beste
erkidegoetako kontserba fabriketara.
|
|
|
«Jaurlaritzak Osakidetzako arazoak ez konpontzeko borondate politikoa duelako ideia gizarteratzea». Gobernuak ez du esaten «dena ondo» dagoela, Ricok azaldu duenez, baina gogoratu du osasun publikoko arazoak orokorrak direla Espainiako
|
beste
erkidegoetan. «Gezurra da ez garela ezer egiten ari».
|
|
|
«Administrazio Orokorrean 3.700 lanpostu eta Osakidetzan eta Hezkuntza 14.000 lanpostu sendotzeko prozesuak ditugu mahai gainean, eta langile taldea 5.800 pertsona handitzea». Horrez gain, azaldu duenez, «nahiz eta Estatuak ezarri soldata mugak, Euskadin soldatak oso toki onean daude,
|
beste
erkidegoekin alderatuta».
|
|
|
Edonola ere, bada beste kezka bat jeltzaleen artean, azken egunetan sortua, gainera. Kataluniaren zor publikoaren zati bat barkatzea adostu du Madrilek hango alderdiekin, eta azaldu du
|
beste
erkidegoek ere pareko barkamena izango dutela zorretan, zor hori guztia Espainiako Estatuak bere gain hartuko baitu. Kontzertu ekonomikoari jarraituz, Madrilekin adostu behar duen kupoan eragina izango ote du neurri horrek?
|
|
|
Gobernatu genuen urteetan, beste kontu batzuetan geunden zentratuta, eta kito.
|
Beste
erkidegoekin alderatu zitekeen adierazleetan, nagusi zen Nafarroa. Gaur egun, hori galdu da.
|