|
2000
|
|
|
NONDIK edo handik, garbi dago badugula
|
besteen
bizitzaren berri izateko premia handia, eta modu batean edo bestean garena besteek direnaren arabera ere moldatzen dugula. Hala ere, santuen bizitzei halako arrakasta ematen ziena, zer zen?
|
|
|
Zortzi gonbidatu zenbatu nituen denera, ni tarteko, zein baino zein dotereago jantzita, urduri eta irribarretsu, jada patrikak edo poltsak berotzen zizkigun dirutzak bizi berri bat,
|
beste
bizitza bat hasteko parada edota bidea ekarriko zigun esperantzan. Haietako bat, itsua, belus moketa ikusgarriarekin estropezu eginda, han joan zitzaigun eskailera pikoan behera, gure begien aurrean, beldurrezko filmetan gertatu ohi den baino kalapita handiagoa eginez, zer diren gauzak; gu iristerako, baina azafatak minutu bat lehenago joanak baitziren beren zerbitzu publikoak beste norbaiti eskaintzera, Borge jauna zen, odol borbor itxuragaiztoan, bragetako botoiak lotsagabe irekita zituela.
|
|
2001
|
|
|
Apika, azpian dagoena, zera baino ez da Lewis Carroll en ipuin ezaguna: Alice ispiluan barrena, zeren hemen agertzen baita argi islan
|
beste
bizitza berri bat dagoela.
|
|
|
Onartzen ez duen gutxiagotasun sentimendu bat agerian uzten duelako, ahulezia zeinu gisa interpretatzen dituen muga batzuk agerian uzten dituelako; ezin duelako onartu bere zorigaitza ez diola sortzen falta duenak, daukana baloratzen ez jakiteak baizik, eta
|
besteren
bizitzari begira, ez duelako zirrikiturik ere uzten berea onartzeko, ez baitu bere bizitzarekin konprometitu nahi, erantzukizunik ez hartze arren.
|
|
|
Hinduek behin hiltzen hasiz gero, ez dute errukirik. Hiltzea ez zaie munta handiko kontua iruditzen,
|
beste
bizitza batera aldatze hutsa baizik.
|
|
|
Horrexegatik dio gizabanakoaren askatasuna emaitza soziala dela eta atzeraelikadura beharrezkoa dela: mekanismo sozialak gizabanakoaren askatasunak zabaltzeko, baita gizabanakoaren askatasunak gure/
|
besteen
bizitzak eta mekanismo sozialak hobeak eta eraginkorragoak izan daitezen ere. Hau da, garapena askatasun gisa, eta askatasuna garapen gisa ere.
|
|
2002
|
|
|
Inoren hutsegiteez senti dezakegun kulpari dagokionez, norbera
|
besteren
bizitzaren erantzule den (edo zein neurritan den) planteatzea komeni da.
|
|
|
Erromatarrak eta etsaiak guztiak, batzuk ospea eta agintearengatik eta
|
besteak
bizitzarengatik bi aldeetan indar guztiekin borrokatuz guduari adi zeudelarik, guda deia jo zuten bat batean beste aldetik. Zer zen ikustearren hurbilagotu ziren emakume eta umeek egin zuten ihes lehenbizi, gero murrutik hurbilen ziren guztiek, eta azkenik denek, armadunek eta armagabeek.
|
|
|
|
beste
bizitza baten ispilutik
|
|
2003
|
|
|
Eta barku ingelesak egin zuen hurrengo bidaian nire aita ere etorri zen Donibane Lohizunera. Donibanen
|
beste
bizitza bat aurkitu genuen. Baina Euskal Gobernuaren bitartez haur batzuk Belgikara eraman behar zituztela eta, azkenean ni ere Belgikara eraman ninduten.
|
|
|
Entziklopediakoen bizitzak nahastu eta berea asmatu.
|
Besteen
bizitzak erabili berea asmatzeko. Horixe egingo zuen.
|
|
|
Puntualtasuna eta txukundadea izan zitezkeen bere bertuteak, baina pazientzia ez behinik behin. Umezainek, aldiz, Monikari eta niri begiratu eta beren artean irribarre txikiak eginez pasatu zuten denbora,
|
besteren
bizitza irudikatzeak ematen digun gozamen apurraz gozatuz.
|
|
|
Eta zer esan didazu, irabazien hamarretik bi emango diozula Elizari? Baina harro egon zintezke, don Kosme, bai baitakizu Jainkoak bakoitzeko ehun ordainduko dizula,
|
beste
bizitzan. Halakoa baita Jainkoa, zu bezalako jende eskuzabalarekin...!
|
|
|
Joxeluis okina, barazki dendako Karmele, Mikel eta Felix bikiak, Kantoi tabernako Eskudero... Guztiak ginen ezagunak, guztiok geneukan
|
besteen
bizitzaren berri. " Nolako arropak zintzilik balkoian, halakoxe bizitza etxean" zioen gure herriko esaera zahar batek.
|
|
|
14 Pertsonak, izaki biziduna denez gero, bizi ibilbide mugatua du. Nahiz eta erlijioak esan gizakiaren jomuga"
|
beste
bizitza" dela, perspektiba horretan oinarrituriko itxaropenak ez du funtsik zientzian, eta soilik dirau alegoriaren nahiz poetikotasunaren alorrean. Hala ere, gizabanako bakoitzak bere giza inguruan duen proiekzioak badu luzapena besteengan, bere giza ekarpena hartu dutenengan, eta berdin dio berarekin harreman zuzenetan sartudiren ala ez.
|
|
|
Eta gainera maitaleak bakarrik daude
|
bestearen alde
bizitza emateko prest, eta ez gizonak bakarrik, emakumeak ere baizik. Eta horren nahikoa lekukotasun Peliasen alaba Alkestisek ematen die grekoei, bere gizonaren ordez hiltzeko prest bera bakarrik izanik, nahiz eta haren aita eta ama egon, Alkesc tisek maitasunagatik estimuan hain gainditu zituenak, semearekiko arrotzak zirela eta izenez bakarrik senide erakusteraino.
|
|
|
Liburu hau aurkezteko orduan duela mende asko idatzi ziren beste liburu batzuk aipatu nahi dizkizuet. Liburuak, inprenta asmatu aurretik, gaur ezagutzen diogun itxura hartu aurretik,
|
beste
bizitza bat eduki zuen, abenturaz betetakoa.
|
|
2004
|
|
|
Hala eta guztiz ere, eskola ez da soilik ikasgela, eta ezinbestekoa da arlo akademikoaz gain ikaslearen
|
beste
bizitza esparruetan ere eragitea, haietan ohiko komunikazio hizkuntza euskara izan dadin ziurtatu nahi badugu. Ikastoletan aspaldi ohartu ginen testuinguru euskaldunak sortzearen beharraz eta ekintza mordoa antolatu ohi dugu.
|
|
|
" Bidaia guztietan dago ikusten ez den bidaiaria", esan zuen poetak," eta bere ekipajean daude ametsak, gertatu ez zena, baina inoiz posible izan zena, albora utzi genuena,
|
beste
bizitzak; berak gordetzen du bidaiako sekretua". Agian, bidaia honetan niri tokatu zitzaidan papera hori betetzea, eta paperean sekretuaren bila abiatzea.
|
|
|
Esate baterako, hezkuntza eta kulturari lotutako hainbat lanetan ari naiz, nire kontura, eta nik sekula usteko nuena, telelana esaten zaion hori ezagutzera iritsi naiz.
|
Beste
bizitza bat gehiago. Gutxiago edo gehiago, betiko kezkak bizi ditut, nahiz eta garaian garaiko inguruak ere mugak jartzen dizkizun, bai eta aukerak ematen ere.
|
|
|
Itsusia da
|
besteren
bizitzan sartzea.
|
|
|
Trafiko Zuzendaritza Nagusiak (TZN) erabaki du jendaurrean jartzea “bereziak” diren eta
|
besteen
bizitza arriskuan jar dezaketen edo “gizarte alarma” berezia sortzen duten gidarien identitateak. Gainera, ekintza horien ondorio penal eta administratiboez ohartaraziko da.
|
|
|
Mireia ikerlanerako jaioa zela esan dute haren bi lankidek. Besteek, nolabait esateko,
|
beste
bizitza bat zeukaten lanaz aparte. Mireiarentzat hura zen bizitza.
|
|
|
Hizkuntzari esker egin ahal izan ditugu galdera bata eta besteak. Zer ote da, bada, gure eta
|
besteen
bizitzaren zentzuaz galdetzea ahalbidetzen digun adierazpide zoragarri bezain hunkigarri hau. Nondik ote datorkio (ontologikoki, ez bakarrik historiko genetikoki) gizakiari bere eta besteen buruaz jabetzeko ahalmena demaion mintzamena?
|
|
|
Ai herrian gelditu izan banintz...! Eta une batez
|
beste
bizitza bat irudikatu zuen Lekunberri Aranazen, Bazterretxean, basoerdiak zerbitzatzen, mendira joaten, Londresera etorri zenetiko sexuarekiko nasaitasunaren ordez sugarra beti prest, baina, batez ere, gaixotasun izugarri hura barik. Bizimodu hobea.
|
|
2005
|
|
|
Alegia, finean, berea auto-estimu arazoa zen. Bere buruari Jainkoa izateko gai dela demostratzeko beharra zuen, hots,
|
besteen
bizitza eta heriotzaren jabe zela. Agian, errekonozituak izatearen beharra, kontuan izatearen beharra, giza-beharra izan daiteke, eta horregatik jarrera exhibizionista zatekeen, baina hortik ezin daiteke justifikatu, Mark Chapman ek esan zuen bezala, John Lennon-en hiltzailea izatea famatua izateko modu bat dela.
|
|
|
Baina argitara eman zituen 219 liburu eta lanetatik 68 euskaraz idatziak edo euskarari buruzkoak badira ere (%31, 05), italierari buruzkoak 50 dira (%22, 83), datu honek adierazten digularik hizkuntzalaritzan eta dialektologian bigarren ikerketa alorra izan zuela; ahantzi ezina da hobeki ezagutzen zuen hizkuntza zela italiera, ia bizitzaren lehen erdian hitz egin zuena.
|
Beste
bizitzaren bigarren erdian lngalaterran bizi izan zelarik, ingelesa zuen bere lanetan ikergai eta 43 argitalpen eskaini zizkion hizkuntza honi (%19, 63).
|
|
|
Banekien segituan harrika botatzeko eskatuko zidala, hala pistola, nola bala. Esan nion halaber nola gertatu zen, zehatz mehatz, bizitza guztirako herren utzi ninduen istripua, banekien egun hori iritsiko zitzaidala, eta orduan hondar zama guztia irauli nuela neure baitako kamioitik, eta berdin koipe bidoia, eta
|
beste
bizitza berri bat hasi nuela Idoiarekin, arindurik, alferrikako zama haiek botata. Harekin batera bizitzen jartzekotan, eta gero eta irrika biziagoa neukan hartarako?, banekien ezkutalekua zabaldu eta beste guztiei gordetako sekretua erakutsi niola.
|
|
|
–Orain besterik ez dut entzun nahi: Bach, esaten zidan,
|
beste
bizitza bateko atarian gertuenik zeukan musika seinalatuz edo.
|
|
|
Huckek ez zeukan sekreturik Tomentzat, baina argi zegoen honek bazeukala
|
beste
bizitza bat, liburuek eta aldian behin bisitan joaten zitzaien hiriburuko lehengusuek emana, maiz aipatzen zizkion haiekin egindakoak. Ez zituen maite Tomen lehengusuak, haiek bai zirela señoritoak, gure artera azaltzen ziren bakanetan aletak jantzita egiten zuten igeri, bermudak erabiltzen zituzten.
|
|
|
Garrantzizko kontuak esateko behar izaten zuen gisan itsasoari beha jarrita, Tomek
|
beste
bizitza bat zeukala erakutsi zuen berriro zazpi mila barril fuel eta suntsiezineko hiru mila bakteria mota desberdin atxikitzen zituzten harkaitzetan. Gezurra zen lehengusuena, aste osoa hornizioak eta gainerako trepeta guztiak eskuratzen eta gordetzen ibilia zen.
|
|
2006
|
|
|
Senitartekoak
|
besteren
bizitzak ere salba ditzakeela esan die.
|
|
|
Subjektu ekonomikoen (enpresarien eta langileen) aukeraketa da erabiltzen duen bidea behar dituen portaerak berregiteko: adaptatzen direnak sarituak izango dira, ongizate egoera eskainiz;
|
besteak
bizitza ekonomikotik baztertuak izango dira.
|
|
|
... izan ere,, santuaren betiereko atsedena?
|
beste
bizitzan da; hemen, lurrean, bere grazia egoeraz seguru egon nahi duen gizakiak,, bera bidali duen Horren obrak egin ditu, egunez den bitartean?. Jainkoak errebelatua duen borondatearen arabera, bere handitasuna areagotzeko balio duena ez da aisia, ez da atsegina, obrak egitea baizik; bekaturik lehena eta denetan nagusiena, beraz, denbora alferrik xahutzea da(...) Bizitza sozialean denbora alferrik galtzea, berriketan jardutea, luxuetan, baita loari behar duguna baino denbora gehiago ematea, osasuna mantentzeko sei edo zortzi ordu behar ditugu, gehienez ere?, erabat gaitzesgarria da moralaren ikuspegitik(...) denboraren balioa infinitua da, eta galdutako ordua, Jainkoaren aintzaren zerbitzurako lanari lapurturiko ordua da (Weber, 2001:
|
|
|
–Nire adiskide batek estatuaren argazkiak bidali zizkion Bartzelonako Historia irakasle bati –azaldu zion Anek– Antza denez, ushebtia da, hildakoari
|
beste
bizitzan laguntzeko hilobietan jartzen ziren iruditxoak. Irakaslea oso interesaturik dago irudiari buruz.
|
|
|
–Egiptoarrek hilobietan jartzen zituzten estatua txikiak dira ushebtiak –azaldu zion ahotsa goratuz ikasleen zalapartari gailentzeko– Haien sinesmenen arabera, ushebtiak hildakoaren morroiak edo esklaboak ziren
|
beste
bizitzan. Zenbat eta ushebti gehiago, orduan eta lan gutxiago egin zuen hildakoak.
|
|
|
Soldaduen Amonarekin gogoratu nintzen, baina lausoki, ametsetako irudikapen batek baino trinkotasun gutxiago zuen eta beti puntua egiten aritzen zen emakumearen oroitzapenak.
|
Beste
bizitzaren batean ezagututako pertsona bat, horra: hutsala egiten zitzaidan haren ahalegina, hutsala ahaleginaren atzeko asmoa ere.
|
|
|
Bizilagunek jakin behar dute elkarren berri. Nik ez dizut esaten detaileetan sartu behar denik, edo
|
besteren
bizitzak epaitu behar direnik. Ez da hori.
|
|
|
eredu epikoaren eskakizunak arbuiaturik, gerrari muzin egin eta bota egiten du ezkutua bataila zelaian: ezkutu hori berea dela adierazten du, bere bizitza jartzen du
|
besteen
bizitzaren gainetik.
|
|
2007
|
|
|
Bai, azken pelikulan adibidez, Anari gertatzen zaion guztia metafora moduan eraikia dago:
|
beste
bizitza batzuen metafora, horien bilduma… Bukaeran, gainera, Anak, istorio horien ordezkari denez, bere burua eskaini du, sakrifizioaren ideia dago. Azkenean, garrantzitsuagoa da norberak etikoki kolektiboari (kasu honetan kolektibo femeninoari) zor diona, nork bere buruari zor diona baino.
|
|
|
Hitz egiteko modu bat poema broma modura hartutakoa da: pentsa hil ondoren
|
beste
bizitza bat dagoela… suizidatzea alferrikakoa litzateke. Jarrai dezagun bizitzen nola edo hala.
|
|
|
Ni ez naiz hor zehar mihia dantzatuz ibiliko atzeko kaleko dendariak Marisaren hamalau urteko alaba haurdun utzi duela-eta. Zer nahi duzu esatea, ezin gara
|
besteren
bizitzan muturra sartzen ibili. Hori bai, dendari zahar horrek hobe zukeen sartu beharrekoa beste nonbaiten sartu?
|
|
|
Pertsonak, izaki biziduna denez gero, bizi ibilbide mugatua du. Nahiz etaerlijioak esan gizakiaren jomuga?
|
beste
bizitza, dela, perspektiba horretan oinarrituriko itxaropenak ez du funtsik zientzian, eta alegoriaren nahiz poetikotasunarenalorrean dirau soilik.
|
|
|
Nork: beste alde batetik, Brotchieren ideiak bultzada jaso zuen eta Vodafoneren babesa, operadore britainiarrak ematen dituen sarien barruan urtetik urtera
|
besteen
bizitzak salbatzen dituztenak, nahiz eta arriskuan jarri berea. Ez du balio telefonoa aurkitzen bada itzalita, larrialdi zerbitzuek PINa ezagutzen ez dutelako Ez hala ere, ideia horrek zailtasun praktikoak ditu, gisa adierazi dute hiri legendak sailkatzeko web gunean, Snopes.
|
|
|
Orain onartu diren aldaketen xedea inguruabar horiek konpontzea da. Orduko 110 kilometrora hiri bide batetik joateak edo 200 kilometrora autobia batetik joateak sei hilabete arteko espetxea ekar dezake Alfredo Pérez Rubalcaba barne ministroak esan zuenez, “ezin da esplikatu norbait orduko 200 kilometrora doan errepidean bere eta
|
besteen
bizitza arriskuan jarriz ezer gertatu gabe (penalki) ”. Jordi Jané Kongresuko Bide Segurtasunari buruzko Batzordeko lehendakariaren ustez, onartutako aldaketek parekatu egiten dituzte Espainiako bide prebentzioko politikak eta Europako beste herrialde batzuetakoak, non gehiegizko abiadura eta alkohola zigortu egiten baitira kartzelarekin.
|
|
|
Jordi Jané Kongresuko Bide Segurtasunari buruzko Batzordeko lehendakariaren ustez, onartutako aldaketek parekatu egiten dituzte Espainiako bide prebentzioko politikak eta Europako beste herrialde batzuetakoak, non gehiegizko abiadura eta alkohola zigortu egiten baitira kartzelarekin. Bestalde, Estatuko fiskal nagusiak, Cándido Conde Pumpidok, uste du erreforma horrek “hobeto bermatuko duela Espainiako errepideetako segurtasuna”; izan ere,
|
besteen
bizitza arriskuan jartzen duten jokabide arduragabeak hartzen dituena “zorrotz zigortuko da”. Alde horretatik, Bide Segurtasuneko fiskal delegatu baten izendapena eta Espainiako fiskaltza guztietan arlo horretan espezializatutako fiskal sare baten sorrera nabarmendu ziren.
|
|
|
Gainera, “ageriko ausarkeriaz” eta pertsonen bizitza eta osotasunerako arriskuz gidatzen dutenei sei hilabetetik bi urte arteko espetxe zigorra ezarriko zaie, eta aldi berean, urtebetetik sei urte arteko gidabaimena kentzea. Horrekin batera,
|
besteen
bizitzagatiko mespretxu nabarmenaren astungarria gertatzen bada, bi urtetik bost urtera bitarteko espetxealdi zigorra ezarriko da eta sei urtetik hamar urtera bitarteko baimena kenduko da. Alkoholemia edo droga testa egiteari uko egiteak hiru hilabetetik sei hilabetera bitarteko kartzela-aldia ekar dezake, eta sei hilabetetik bi urtera bitartekoa, bidean oztopoak jartzea, seinaleak aldatzea edo substantzia irristagarri edo sukoiak isurtzea.
|
|
2008
|
|
|
Hona nola aurkezten duen bere burua: "
|
Besteen
bizitzaren behatzaile izatea aukeratu dut. Etengabe ipintzen dut auzitan besteek egiatzat daukatena eta absurdoan edertasuna bilatzen dut.
|
|
|
Nora noa? Zergatik ematen didate
|
beste
bizitza bat katuei bezala. Zer opari da hau?".
|
|
|
Eta ingurukoei ere erregu bat: argi izan egun modan dauden ezkontza erraldoiez gain
|
beste
bizitza bat badagoela, beste ezkontza batzuk posible dira, kontutan hartu ezazue, mesedez.
|
|
|
Etxera… Askok egin du hori. Errealitatea da egun osoa kirolaren inguruan ematen duzula,
|
beste
bizitzarik gabe. Lesioak dituzunean, berriz, akabo:
|
|
|
–Ez al dago bizian bertan norabidez aldatzerik?
|
Beste
bizitza bat hasteko aukerarik ez al dugu??.
|
|
|
Estalkiak ondo babestuko du barruko zama delikatua hurrengo urtarora arte. Orduan ziklo berria hasiko da,
|
beste
bizitza bat.
|
|
|
KAR. Lasai, gizona! Hori
|
beste
bizitza baterako utziko diagu. Orain ahaztu atzokoa betiko.
|
|
|
Orain, ordea, pertsianak nahikotxo jaisten ditu. Ingalaterran lehenago oheratzen dira, baina Agirre ikasle pisu batean bizi zen, eta
|
beste
bizitza bat zeramaten pisukideek.
|
|
|
hasten da
|
beste
bizitza.
|
|
|
Hizlarietako batek
|
beste
bizitzarekikoa, heriotzaren aurrean ezer egin ezinean sortzen zaigun erruari aurre egiteko fantasia dela argudiatu du; errua heriotzaren aurreko beldurraren ardaztzat hartzea ez dela bidezkoa erantzun dio beste batek.
|
|
2009
|
|
|
Baina liburuaren eite nagusia beste hori da; txoria antenan pausatua, bozinen hotsen gainetik dakusana bizitza batzuetan absurdu bat pasatzen: " …eta leihoek zabaltzen dituzten munduetan/ interesgarriagoak dira beti
|
besteen
bizitzak".
|
|
|
Egungo erreportaje programetan, badirudi
|
besteren
bizitzan muturra sartzea dela formula, ahalik eta modu zakarrenean sartu eta bakoitzari bere drama pertsonala kontaraztea.
|
|
|
Elenak emakume mexikar batekin egingo du topo eta izuak nahiz egoera ekonomiko zailak bultzatuta, bortxazko ekintza bat egitea erabakiko du. Julia hondamendira bidean doa eta modu batean ala
|
bestean
bizitzaren eta heriotzaren artean aukeratu du.
|
|
|
|
Besteei
bizitza alaitu egin behar diete. Mikazteko lanetan beste batzukarduratzen dira.
|
|
|
Azkenean, birziklatze prozesu horietatik lortzen dituzten materialak industrian berrerabiltzeko modukoak dira, eta, beraz,
|
beste
bizitza bat hasten da baterientzat.
|
|
|
Alargundu berria zen eta normala zen triste egotea; zertan lagunduko zuen inori esateak? Hurrengoak heldu zirenean ez nion inori esan, ezta zure amari ere, zertarako hondatu
|
besteon
bizitzak? –azkeneko esaldietan nirekin baino gehiago bere buruarekin ari zela zirudien, osagilea ere konturatu eta berak jarraitu zuen.
|
|
|
Garazi zaharrak Amaiarekin bizi nintzenekoak dira. Txaber eta Mikelekin Antiguoko pisu horretako garaiak, berriz,
|
beste
bizitza batekoak dira. Pisua zein kaletan genuen ere ezin gogoratu.
|
|
|
Baina
|
besteon
bizitzan ipurtargi bat izatea txikitatik ikasi behar den gauza da. Neska eta mutilak oso krudelak izan daitezke eta beste iluntasun geruza bat bota gure gehiegi zamatutako motxilan.
|
|
|
Guk uste dugu itxaropen bat daukagula;
|
beste
bizitza bat daukagula. Hori apaiz guztiok onartu behar duguna da, hori gabe ez dago sinismenik.
|
|
|
Sinismenaren ardatza da itxaropena edukitzea: bizitza honen ondoren
|
beste
bizitza bat dagoela, alegia.
|
|
|
Lan kontuak direla eta, iparraldeko herri batera bidaliko dute Philippe, Berguesera.
|
Beste
bizitza bat hasiko du han, lehen zuenarekin alderatuta oso ezberdina. Gasteiz (Florida, Yelmo Gorbeia), Bilbo (Multi, Renoir), Barakaldo (Yelmo), Donostia (Antiguo Berri, Principe), Irun (Txingudi), Iruñea (Golem Baiona, Carlos III).
|
|
|
Aurrean Tomatito zegoen eta atzean Joaquín Rodrigo bera, baina hauek guztiak
|
beste
bizitza bateko kontu zaharrak dira. Ainhoa bera askotan saiatu izan gara Kalaka telebista saiora ekartzen, baina beti esaten digu euskara galdua daukala.
|
|
|
Masahiro Motoki aktoreak jokatzen du nora ezean, bere bizitzarekin zer egin ez dakiela, geratzen den gizonaren rola. Emaztea lagun duela, amaren jaioterrira joan eta
|
beste
bizitza bati ekiten dio. Han, Tsutomu Yamazaki aktoreak jokatzen duen pertsonaiarekin hasiko da lanean.
|
|
|
Lasai bizitzea zer ona litzatekeen pentsatzen dut, baina ez zait interesgarria egiten. Bizitza bakar bat eduki eta lasai bizitzea zer ona izan daitekeen konturatzen naiz, baina beste alde batetik tristea iruditzen zait, ez baitut
|
beste
bizitza bat izango berriz bizitzeko.
|
|
|
Eta, gurean, are gehiago emakumea etorkina baldin bada. Hain zuzen ere, askotan beste biderik ezean, emakume etorkin ugari prostituzioan aritzen dira; batzuk mafiek behartuta,
|
besteak
bizitza aurrera ateratzeko. Horiek ere ezkutuan pairatu behar izaten dituzte gizarte honen bidegabekeria latzak.
|
|
|
Haren aurkako epaiketa gaur hasiko da, eta oraintxe sartu zarete biak epaitegira. Ama den hark umetokia/
|
besteen
bizitza bizigai/ nire semean ama naiz baina/ neska harena ere bai, bukatu zuen lehen bertsoa Lujanbiok. Ez dit ardura zenbat urtean/ dihoan ziegara bera/ nire semea ere hil baitzen/ neskarenarekin batera, jarraitu zion Gaztelumendik.
|
|
|
Paradoxa modura agertzen da, heriotza, azken finean, bizitza delako. Bizitzari bizitza gailendu zaio, baina bizitza da, datorrena,
|
beste
bizitza bat sortzen.
|
|
|
Allan Kardecen espiritualistaren eskolakoa omen zen Breitner. Aipatu pertsonaia hark, benetako izenez Hippolyte León, Allan Kardec grazia jarri zion bere buruari,
|
beste
bizitza batean izen huraxe eduki zuelako. Espiritualista famatu horrek Pestalozzirekin ikasi zuen Suitzan, Yverdun institutu ezagunean.
|
|
|
..., orain ez duzu hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero
|
beste
bizitza bati ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori,... Uso baino ez zinena, orain harlauza pisutsu dirudizu; usoa harlauza bihurturik, gure arteko maitasunari gertatu zitzaion bezala, Sara; baina elurrak garbituko du dena, gure maitasunak zerua zeharkatuko du, oraindik garaiz gabiltza, egin ezazu irribarre, bai, horrela, ia indarrik gabe nago, baina ez zaigu askorik falta, giroak itxura txarra dauka, trumoiak jo du, babesleku bat bilatu behar dugu, edo geuk prestatu, hortxe dago Petrechemara doan bidea, laster hasiko gara jaisten Linzarantz, eskuinaldera, segi irribarrez, emadazu adore, Sara, ikusten, orain ez duzu hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero beste bizitza bati ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori, horrela, horrela, zuk nahi adina ume izango ditugu, bakarra, aski dugu bakarra, mundu hau latza baita, ados, Sara, bakarra ekarriko dugu, neska edo mutila, berdin dio, eta Felix deituko diogu, edo Lidia, ez dut txorakeria gehiagorik egingo, Sara, agintzen dizut, ez dizut gehiago eskurik erantsiko, inoiz ez, besoa moztu nahiago, zuk nahi bezala joko dugu larrua, gauzak diren bezala adieraziko ditut, larrua jo, izorratu, ostiaputa eta halakoak botako ditut, zure gurasoak bisitatzera joango gara eta oilasko zati bat ere jango dut, eta baso bat ardo edan, haiekin esker oneko agertzeko eta zoriontsu sentiarazteko, zure nebarekin aurrez aurre eztabaidatuko dut eta teoria iraultzaile usteko horiek eraitsiko dizkiot, ozen hitz egingo dugu, builaka, zer ostia, berari gustatzen zaion bezala, eta kopa bat ordaintzen utziko diot adiskidetzeko, baina gure diferentziak berdindu gabe noski; zure lehengo lagunak gonbidatuko ditugu, eta esango diegu etor daitezkeela Italiara edo bizitzen jartzen garen lekura, nahi dutenean, zure gurasoak ere etorriko dira, eta bidaia ahaztezin bat oparituko diegu, Florentzia, Erroma, Venezia, Bergamo... zuk nahi dituzun lekuetan barrena, ez naiz zutaz jeloskor jarriko berriz, Sara, nire emazte leiala, eta egunen batean norbaitek limurtzen bazaitu, ulertuko dut, urte hauetan guztietan ito egin baitzaitut, ezereztu, eskubidea duzu maitale bat hartzeko, edota nahi dituzun guztiak, ez galdu irribarre hori, horrela, horrela, dena ongi aterako da, hankek ez diote eusten zure gorputzari, baina hemen nago ni, ikusiko duzu, berriro eskalatzera igoko gara eta mendiz mendi ibilaldiak egingo ditugu, Apeninoak eta Dolomitak zeharkatu, Suitza eta Austria bisitatu, gure seme Felixi edo gure alaba Lidiari eskalatzen erakutsiko diogu txikitandik, ausarta izango da, karrera bat ikasiko du edo gustuko duen lanean arituko da, familia bat osatuko du edo bakarrik biziko da, berak nahi bezala, utikan arraza berria, Sara, arraza berria giza arraza bera da, etengabe berrituz doana, Kali Yuga, Satya Yuga, arketipo sinboliko zaharrak dira, ez ditut gehiago mekanikoki erabiliko gure bizitzan, itzuli nigana, Sara, munduko emakumerik onena, bakarra niretzat, arrazoi duzu, amak abandonatutako ume koxkor bat naiz, beldurrez betea, eta mitologia fantastiko bat eraiki dut zulo hori estaltzeko, arimako zauritik odolik isur ez dakidan, zulo huts hori zuk betetzea nahi izan dut, hori ez da maitasuna, badakit Sara, ulertu dut, ulertu dut, hori zu mirabetzat hartzea da, ulertu dut, berriro hutsetik hasiko dugu harremana, heldutasunez, zuk hasieratik jokatu duzun bezala, neuk bidali nuen dena pikutara, orain neu izango naiz zure atzetik ibiliko dena, bizkor ikasiko dut, fida zaitez nitaz, ez galdu irribarre hori, nik salbatuko zaitut eta gero zuk gidatuko nauzu, nora eraman zaitut, nora, eskerrak garaiz ohartu zaren, bestela erotu egingo nintzen, Iñigo bezala amaituko nuen, hura bai pertsona ona, idealez betea, baina eromenik handienari atxikia; ni haren bide beretik nindoan, baina garaiz konturatu naiz, zuri esker, auto txiki bat erosiko dugu, gainerakoek bezala, hipermerkatuetara joango gara erosketak egitera, pizzak jango ditugu, ez dut berriro jalvarik prestatuko hainbat urtean, haren zaporea ahaztu arte, gauero gauero jalva, aitak erakutsia zidalako, titietaraino zeunden jalvaz, ikusten?, hasi naiz zure lagunak eta neba bezala mintzatzen, gauzak gordin adierazten, mahai gainera potroak atera behar direnean ateratzen.
|
|
|
Uso baino ez zinena, orain harlauza pisutsu dirudizu; usoa harlauza bihurturik, gure arteko maitasunari gertatu zitzaion bezala, Sara; baina elurrak garbituko du dena, gure maitasunak zerua zeharkatuko du, oraindik garaiz gabiltza, egin ezazu irribarre, bai, horrela, ia indarrik gabe nago, baina ez zaigu askorik falta, giroak itxura txarra dauka, trumoiak jo du, babesleku bat bilatu behar dugu, edo geuk prestatu, hortxe dago Petrechemara doan bidea, laster hasiko gara jaisten Linzarantz, eskuinaldera, segi irribarrez, emadazu adore, Sara, ikusten, orain ez duzu hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero beste bizitza bati ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori, horrela, horrela, zuk nahi adina ume izango ditugu, bakarra, aski dugu bakarra, mundu hau latza baita, ados, Sara, bakarra ekarriko dugu, neska edo mutila, berdin dio, eta Felix deituko diogu, edo Lidia, ez dut txorakeria gehiagorik egingo, Sara, agintzen dizut, ez dizut gehiago eskurik erantsiko, inoiz ez, besoa moztu nahiago, zuk nahi bezala joko dugu larrua, gauzak diren bezala adieraziko ditut, larrua jo, izorratu, ostiaputa eta halakoak botako ditut, zure gurasoak bisitatzera joango gara eta oilasko zati bat ere jango dut, eta baso bat ardo edan, haiekin esker oneko agertzeko eta zoriontsu sentiarazteko, zure nebarekin aurrez aurre eztabaidatuko dut eta teoria iraultzaile usteko horiek eraitsiko dizkiot, ozen hitz egingo dugu, builaka, zer ostia, berari gustatzen zaion bezala, eta kopa bat ordaintzen utziko diot adiskidetzeko, baina gure diferentziak berdindu gabe noski; zure lehengo lagunak gonbidatuko ditugu, eta esango diegu etor daitezkeela Italiara edo bizitzen jartzen garen lekura, nahi dutenean, zure gurasoak ere etorriko dira, eta bidaia ahaztezin bat oparituko diegu, Florentzia, Erroma, Venezia, Bergamo... zuk nahi dituzun lekuetan barrena, ez naiz zutaz jeloskor jarriko berriz, Sara, nire emazte leiala, eta egunen batean norbaitek limurtzen bazaitu, ulertuko dut, urte hauetan guztietan ito egin baitzaitut, ezereztu, eskubidea duzu maitale bat hartzeko, edota nahi dituzun guztiak, ez galdu irribarre hori, horrela, horrela, dena ongi aterako da, hankek ez diote eusten zure gorputzari, baina hemen nago ni, ikusiko duzu, berriro eskalatzera igoko gara eta mendiz mendi ibilaldiak egingo ditugu, Apeninoak eta Dolomitak zeharkatu, Suitza eta Austria bisitatu, gure seme Felixi edo gure alaba Lidiari eskalatzen erakutsiko diogu txikitandik, ausarta izango da, karrera bat ikasiko du edo gustuko duen lanean arituko da, familia bat osatuko du edo bakarrik biziko da, berak nahi bezala, utikan arraza berria, Sara, arraza berria giza arraza bera da, etengabe berrituz doana, Kali Yuga, Satya Yuga, arketipo sinboliko zaharrak dira, ez ditut gehiago mekanikoki erabiliko gure bizitzan, itzuli nigana, Sara, munduko emakumerik onena, bakarra niretzat, arrazoi duzu, amak abandonatutako ume koxkor bat naiz, beldurrez betea, eta mitologia fantastiko bat eraiki dut zulo hori estaltzeko, arimako zauritik odolik isur ez dakidan, zulo huts hori zuk betetzea nahi izan dut, hori ez da maitasuna, badakit Sara, ulertu dut, ulertu dut, hori zu mirabetzat hartzea ..., orain ez duzu hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero
|
beste
bizitza bati ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori,... Sara, eutsi pixka bat gehiago, eutsi, segi irribarrez, elur malutek zure begi ninietan bizitza berri bat argitzen dute, ilun argiekin, garbitasun osorik ez dago, ulertzen dut, ulertzen dut, ikusiko duzu nola aldatuko den guztia, jarri aurpegitxo hori nire lepoaren kontra, hotz zaude, berotu nire lepoan, kilimak egiten dizkidazu sudurraz, ezpainez, segi musu ematen, nolatan ez ote naiz lehenago jabetu zenbat maite nauzun, ergel hutsa izan naiz, ia dena hondatu nuen, eskerrak garaiz konturarazi nauzun, Sara, emadazu beste aukera bat, egin irribarre, zeinen zoriontsu naizen, ostiaputa.
|
|
|
interesgarriagoak dira beti
|
besteen
bizitzak
|
|
|
|
besteen
bizitzak
|
|
|
artean mutil koskor nintzela lotuta ikusten nituen amaren gaixoaldia eta liburuek ematen zioten ez dakit atsedena, baina bai distrakzioa. Besteen bizitzetan sartuz,
|
besteen
bizitzak bizituz, amak bere bizitza, bizitzaren parte oinazetsua, ahaztu nahi zuen irakurketak irauten zion bitartean.
|
|
|
Emmak
|
beste
bizitza bat deskubritu du liburuetan, eta munduaren ispiluan kontrastatu nahi ditu liburuetan irakurritakoak. Ispilu bat zaizkio liburuak, haiek esaten diote bizitzan zer egin, nola maitatu behar duen, zer nolako ezaugarriak dituen benetako maitale batek.
|
|
2010
|
|
|
Esti Korta hildako enpresaburuaren loba eta Joxemari Mugika Bidetik Fundazioaren bozeramaleak esan dutenez, inoiz ez dute lekurik izango
|
besteen
bizitza euren esku dagoela uste dutenek. Guk ez dugu ez martiririk ez heroirik nahi, gehiegik euren borondatearen kontra izan baitira.
|
|
|
Egun, telebista askotan bata besteari saioak kopiatzen ibiltzen dira, eta, nire ustez, jende asko eskatzen ari den zerbait ezberdina egiteko aukera badago. Telebista naturala egin behar da,
|
besteen
bizitza kontatzearekin zerikusia ez duena, eguneroko gauzak aztertzen duena, informatiboa izan gabe. Jendeak atsegin dituen gauzei buruz hitz egin behar da, eta jendea platoan izan.
|
|
|
zuri egun batean, agian, helaraziko dizudana, ikusiko dugu??; karta eskuratu nuenean, berriz, zu bihotzekoak jota bat batean hil eta handik bizpahiru hilabetera iritsi zitzaidan hura, ezustean, don Fausto Txopitearen bidez?, pentsatu nuen zure ideiak errespetatzea zela zu errespetatzeko modu bakarra: ez nizula erantzun behar, alegia, zeren zuri erantzutea zu bizirik zeundela aitortzeko era bat baitzen, eta zuk ez zenuen ez Jainkoagan ez
|
beste
bizitzan sinesten, harik eta, denborarekin, iritziz aldatu, ezerezari, ezer ez den heinean, berdin zaizkio hala begirunea nola begirune falta?
|
|
|
JULENE. Batzuetan ahaztu egiten zait
|
beste
bizitza bat daukadala.
|
|
|
Ez daukazu ezer hoberik egiteko? Zergatik sartu behar duzu muturra
|
besteon
bizitzan?
|
|
|
Pogge ren (2005) nazioarteko instituzioen eta eragileen erantzukizuna babesteko argudioakxehetasunez aztertzen dira,
|
besteen
bizitzan eta pertsonen ongizatea erdiestean eragina dutelakontuan izanik.
|
|
|
(...) printzipio2 honen arabera, badirudi ona dela (dibertigarriagoa bai, behintzat) izar, mineral, landare, animalia eta izaki indibidual mota asko ez ezik gizaki multzo mota askotarikoak izatea, betiere, jakina mota horiek guztiek
|
besteoi
bizitza ezinezko egingo ez diguten neurrian (Moulines, 2008: 95).
|
|
|
|
beste
bizitza bat erun dau, oinguen joseba" pajero". Udalatxendako
|
|
|
"... orain idazten ari natzaizuna horixe besterik ez baita, zurekin irudikatutako solasaldi mozorrorik gabeko bat... zuri egun batean, agian, helaraziko dizudana, ikusiko dugu..."; karta eskuratu nuenean, berriz —zu bihotzekoak jota bat batean hil eta handik bizpahiru hilabetera iritsi zitzaidan hura, ezustean, don Fausto Txopitearen bidez—, pentsatu nuen zure ideiak errespetatzea zela zu errespetatzeko modu bakarra: ez nizula erantzun behar, alegia, zeren zuri erantzutea zu bizirik zeundela aitortzeko era bat baitzen, eta zuk ez zenuen ez Jainkoagan ez
|
beste
bizitzan sinesten... harik eta, denborarekin, iritziz aldatu —ezerezari, ezer ez den heinean, berdin zaizkio hala begirunea nola begirune falta— eta erantzutea erabaki dudan arte, zuregatik ez ezik —galderak, azken batean, erantzuna du zor, eta karta batek beste bat—, niregatik ere bai, halako kontzientzi azterketak primeran etortzen baitira noizean behin —zuk ere halaxe ... hustu ere, hustu dut barrua behin baino gehiagotan dagoeneko, egia esan; are gehiago:
|
|
|
Zer eskubiderekin esan zezakeen Asierrek, inori buruz, bizitzan funtzionario bihurtzen ari dela. Ba ote daki,
|
besteren
bizitzaz horrela mintzatzen denak, maite duzuna kanpoan dela-eta egunero Interneten begira ibiltzea zer den, zer eguraldi suertatu ote zaion jakin arteko onik gabe; orain hurrena aipatu zuen herrixka edo harana non demonio dauden arakatzen jardutea, Google Maps ekin borrokan; korreoa egunean bizpahiru aldiz txekeatzea, hurrengo mezua noiz iritsiko, edo, ezin izango zuela idatzi pentsatu, eta tele... Ba ote daki Asierrek ezertxo ere horretaz guztiaz.
|
|
|
Killaberri, Etxeberria eta Nabaz. Aldamenean bertako
|
beste
bizitzatik, berriz, gure Joxepe Etxagarai Iruñeko kartzelara, eta haren emazte eta bost haurrak Aranatzera, alde guzietatik etsaiak hartua zirudien etxe madarikatu hartan, inoren babesik gabe gelditzean. Hona bertsoko hitzak, haragi bizi bizitan:
|
|
|
|
Besteen
bizitza
|
|
|
Gure kide asko hamar urtetik gora beteta atera zirela kartzelatik, eta gu horren izpi batekin. Baina pasa da denbora, hartu ditut bata
|
bestearen atzetik
bizitzaren lezioak, eta jada ez dut neure burua engainatzen. Prezioa handia izan zen denontzat.
|
|
|
Pasarte hori Eduardo Gil Berak aipatzen zuen,
|
besteen
bizitzari eta beste aldien ahazturari buruzko gogoeta batean. Atea bere erroetan bezala, Pamiela, Iruña, 1987, 132 orrialdean:
|
|
|
Jainkorik ez bada, inork ez gaitu salbatuko heriotzatik, oinazetik, okerretik, suntsiduratik, ergelkeriatik. Funtsik eta
|
beste
bizitzarik gabe aurkitzen da gizakia, zer egin galderaren aurrean. Esentziarik eta determinaziorik ezaren kontzientziak pertsonari ematen dion askatasuna zertan den esplikatu du Jean Paul Sartrek:
|
|
|
Azken hau hirugarren errebelazioarena eta askatasun perfektuarena zen. Ortodoxia kristauak aurreikusten zuen
|
beste
bizitzako Judizio Finalaren eta salbazio indibidualaren ordez, Durangoko heresiaren buruak salbazioa lurrean bertan eta kolektiboa imajinatzen zuen.
|
|
|
Martirien eskema kontzeptual kristauaren kontra, Edward Gibbonen aburuz, paganoek martirizaturik baino askozaz gehiago hilko ziren kristauak elkarren arteko borroketan. Gainera, kristautasunak ezin zuen
|
beste
bizitzarako promesekin inperioa bultzatu, bizitza honetarako ardura gabezia eraginez.
|
|
|
Askatasuna gogoan izateko esango zieten gatibuei, askatasun balizko eta urruna, eta
|
beste
bizitzaren promesa esplikatuko zieten, zeruangoa, are balizkoago baina menturaz hurbila. Eta zauriak ozpinez busti zizkieten, eta esentziez.
|
|
|
Halako batean jabetu nintzen idatzizko munduak gugan sortzen dituen hunkiduren katea ez dela benetako bizitzakoen oihartzun apal bat baino. Gure bizitza erabakiz osatutako kate luzea izanik, erabakiek ondorio ukigarriak dituztela gure eta
|
besteren
bizitzan.
|