|
2002
|
|
|
Hauetan geunden joan den asteburuan iBasta ya! koek (Aski da!) eta
|
beste
biktima batzuk bere manifestazioa egin arte. Uste gabean izugarrizko jendetza bildu zen Donostian eta datu honek urduritasun eta presio gehiago jarri dizkie mahai gainean xake partida jolasten ari direnei eta ondorioz Ibarretxe Lehendakariari.
|
|
2005
|
|
|
1918an lur izoztuan lurperatutako emakume baten ehunak atera zituzten. Formolean kontserbatutako birika ehunak, Espainiako gripearen
|
beste
biktima batzuenak, birusaren kode genetikoa berreraikitzen ere lagundu zuten. Haren analisiak iradokitzen duenez, birusak abio jatorria zuen, eta gizakiari egokitzea lortu zuen.
|
|
2009
|
|
|
Berdin tratatzea biktima guztiak; izan ere, gobernuak indarkeriaren oraintsuagoko
|
beste
biktima batzuentzat izan duen jardueraren artean eta terrorismofrankistaren biktimak direla-eta neurriak aplikatu ez edo, hala badagokio, luzatzenutzi dituen neurrien artean izan den konparaziozko bidegabekeria urratzaileagainditu beharra dago; hori guztia gertatu da, legearen aurrean herritarrakberdintasuna izateko duen giza eskubidea nabarmen urratu eta gero.
|
|
|
Gaurko egunez Loiolako zabalgunea xake taula erraldoi bat bihurtzen dela ere esan nahi nuen. Han biltzen dira agintariak, Euskadikoak, Gipuzkoak eta herrikoak, alderdi guztietako ordezkariak, elizako gotzain eta dozenaka apaiz, akolitoak, kantariak, ertzainak, bizkartzainak, sekretak, biktima batzuk,
|
beste
biktima batzuk... Egun eta gune hori izango da, beharbada, gure herriko sektore guztiak biltzen diren une bakarra.
|
|
|
Alde batera erabat lerratu delako biktimen eta adingabeen balioen transmisioari buruz egin dituen txostenetan erabili den galdetegia. Biktimen txostenaren kasuan, ETArenak ez diren
|
beste
biktimak batzuk ahaztu egin ditu. Frankismoko biktimak ez al dira biktimak ala?
|
|
|
Nolabait, debekatu egiten zieten errepublikazaleak sendatzea. Emakumeak izan ziren 1936ko gerrako
|
beste
biktimetako batzuk. Sexu abusuak egiten zizkieten, eta bortxatu egiten zituzten.
|
|
2010
|
|
|
Magistratuek ez dute eraso hori zalantzan jarri,
|
beste
biktima batzuek eskainitako deskripzioarekin bat datorrela onartu dutelako. Gainera, Gernika bezalako udalerri txiki batean bi lagunek egun berean eta ordu bakarrean erasoak egitea arraroa dela erantsi dute, beste gazte bati 45 minutu lehenago egindako zirriei erreferentzia eginez.
|
|
|
Gudu hura sinplifikatzaileek irabazi zuten, batzarzulo iritzi eta irrintzi sortzaile batzuek. Baina Unibertsitatean, errektorearekin, irakaslerik hoberenekin, ETAren
|
beste
biktima batzuekin, Jaurlaritzarekin bat eginik han egon ziren pentsatzera ausartzen zirenak, inor deabrutzen ez dutenak egiten diren proposamenengatik, proposamen politikoak baitira, eztabaidarako eginak. Ernest Lluch ekarri zen gogora bihotza oinazeak uzkurturik, baina burua argi eta zut.
|
|
|
Euskal Herriko jendeari gorroto zion gobernuak oso goian kokatu zuela altzairuzko bola, eta holaxe hasi zela dena. Eta jarraian —" Ezinezkoa da altzairuzko bola bat nahi den tokitik eramatea" lehen uneko biktima inuzenteek
|
beste
biktima batzuk sortu zituztela, haiek ere inuzenteak. Bola goratu egin zela beste aldean ere, eta esate baterako bere beste lagun bat, bere irakaslea izandakoa —" Cesar du izena" — herioaz mehatxatuta zegoela alderdi sozialistakoa izateagatik, horregatik bakarrik, eta Cesar zalantzarik gabe pertsona zintzo, progresista eta demokrata zela.
|
|
2011
|
|
|
Urkulluk azaldu duenez, ezker abertzaleak badaki ETAren biktimei aitorpena egin behar diela, nahiz eta tartean
|
beste
biktima batzuk jarri.
|
|
|
–Ellos? ...edukitzen darraitenak, gaurko politika atzoko gerraren jarraipena dela beste bitarteko batzuekin pentsatzen eta praktikatzen dutenak; elkarbizitzaren izenean biktima batzuentzat memoriaren ezabaketa esijitzen dutenak(, todos sabemos que la democracia que nos gobierna ha sido edificada sobre la losa que sepulta nuestra memoria colectiva?, J. Vidal Beneyto, 1980), eta memoriaren instituzionalizazioa
|
beste
biktima batzuentzat... Baina, ellos?
|
|
|
|
Beste
biktima batzuk
|
|
2012
|
|
|
–Ellos? ...edukitzen darraitenak, gaurko politika atzoko gerraren jarraipena dela beste bitarteko batzuekin pentsatzen eta praktikatzen dutenak; elkarbizitzaren izenean biktima batzuentzat memoriaren ezabaketa esijitzen dutenak(, todos sabemos que la democracia que nos gobierna ha sido edificada sobre la losa que sepulta nuestra memoria colectiva?, J. Vidal Beneyto, 1980), eta memoriaren instituzionalizazioa
|
beste
biktima batzuentzat... Baina, ellos?
|
|
2013
|
|
|
ETAko kide izan eta damua azalduta Langraiz bideari eutsi dion Iñaki Rekarte ere
|
beste
biktima batzuekin izan zen atzo Gasteizen, Fernando Buesa Fundazioak antolatutako mintegi batean. ETAren atentatua izan zuen Gorka Landaburu kazetariarekin eta Komando Autonomo Antikapitalistek hil zuten Manuel Garcia Corderoren seme Iñaki Garciarekin aritu zen gaur egungo egoerari buruz.
|
|
|
Nola esango nien, bada, errukiaren gaineko errukia eragiten didaten irudi horiei ezetz, haien zoritxarra, ez haiena zehazki, baina bai
|
beste
biktima batzuena, ekiditeko giltza nik neure esku izanda, atentatuan parte hartuz gero?
|
|
|
Zenbaitetan ez dira erabat argituko, baina ez da izango argitzeko ahaleginik ez delako egin. Errepara diezaiegun orain
|
beste
biktima batzuei: halako ahaleginen zain daude.
|
|
2016
|
|
|
Gainditze pertsonalaren adibideak eta lekukotzak eskainiko dira,
|
beste
biktima batzuentzat lagungarriak eta mezu positibo eta esperantzagarriak izan daitezen.
|
|
2017
|
|
|
Profesionalak
|
beste
biktima batzuk artatzeko egin behar duen lanean traba egitea.
|
|
|
“Nik kristoren berria kontatu dizut, Mirenek zuri bakarrik kontatzeko baimena eman didana, eta zuk Muñoz Eugik agindu dizun ez dakit ze poema aipatzen didazu. Entzun didazu... nire adiskide Miren Akerreta Glencreen egon da Gatazkaren
|
beste
biktima batzuekin, eta zuk Muñoz Eugiren ez dakit zer poema eta zer moema ere aipatzen didazu?! ”.
|
|
2018
|
|
|
Neurri batean, biktimarioaren nolakotasunak baldintzatutako bizipenak dira, baina puntu komun ugari dituztenak: nagusiki, beren testigantza eman ahal izatea nahi dute, entzunak izatea eta gertatutakoa ez errepikatzea, eta
|
beste
biktima batzuen azalean jartzeko eta horien sufrimendua ulertzeko gai dira.
|
|
|
Biktima batzuek onarpena eta erreparazioa daukate.
|
Beste
biktima batzuk ez, eta horrek enpatia zailtzen du”. Eta Izaskun, azkena hiruretan:
|
|
2019
|
|
|
1975ean eta 1976an, Tolosako Guardia Zibilaren kuartelean ustez jasandako torturak salatu dituzte sei pertsonek. Guziek" Jesus Muñecas eta beste guardia zibil batzuen ekintza kriminalak justiziaren eskuetan jarri nahi dituzte, urteetan zehar Tolosa, Donostia eta Zarautz aldeko milaka gazte antifrankista ikaratu zituztelako", agirian azaldu dutenez Muñecas kapitaina salatzeko eta epaileen aurrean deklaratzeko"
|
beste
biktima batzuk beren itzulia itxaroten ari dira", baieztatu du plataformak. Maria Servini Argentinako epaileak Muñecasen estradizioa eskatu zuen 2014an, Juan Antonio Gonzalez Pacheco" Billy el Niño" Espainiako polizia torturatzailearenarekin batera, baina Auzitegi Nazionalak berriz emaitea errefusatu zuen, delituak preskribaturik zeudela erranez.
|
|
2020
|
|
|
Laurek ez zuten elkar ezagutzen. Urte luzez, Jauregik ez du izan harremanik
|
beste
biktima batzuekin, eta, Otegirentzat, gisa horretako lehen saioa zen atzokoa. Baita Etxeberriarentzat ere.
|
|
2021
|
|
|
Neguazkenaren buztankeriek
|
beste
biktima batzuk ere ukan ditzakete: lurraldetako hizkuntzak.
|
|
|
Roberto Manrique Bartzelonako Hipercor dendan ETAk egindako atentatuan zaurituak aukera izan du albistea
|
beste
biktima batzuekin partekatzeko, eta horien artean orokortua da albistearekiko ikuspegi positiboa: «Itxi beharreko beste atal bat itxi da.
|
|
|
Eta torturatuek merezi dute hori argi gelditzea.
|
Beste
biktima batzuk beste gauza batzuk eskatzen dituzten bezala, kasu honetan, torturatuek horren eskubidea daukagu.
|
|
|
–Esan dit ea animatuko naizen
|
beste
biktima batzuekin elkartzera.
|
|
|
–Bai,
|
beste
biktima batzuekin.
|
|
|
–Adibidez... ETAren
|
beste
biktima batzuekin.
|
|
|
–Bai, ETAren
|
beste
biktima batzuekin. Eta biktima gehiagorekin ere bai.
|
|
2022
|
|
|
Hernanek oroitu duenez, iaz presoen ongietorrien gaia «behin betiko ixteko beharrezko baldintzak» sortu zituzten: «Orain,
|
beste
biktima batzuek ere jasaten dituzten diskriminazio egoerak gainditzeko pauso erabakigarriak eman behar dira: estatuaren biktimek jasaten dituztenak».
|
|
|
PSNko Inma Juriok minarekiko errespetua azaldu du. Gaineratu duenez, «delitu batzuk eta biktima batzuk egon izanak ez du esan nahi
|
beste
biktima batzuk aitortuak ez izatea». Halaber, haren ustez, zuzenbide estatu batek ezin du ahalbidetu giza eskubideen urraketa, nahiz eta pertsona horri delitu larria egotzi.
|
|
|
Kereila horren aldeko aldarrikapen orotan parte hartu izan du azken urtetan, osasunak utzi izan dion heinean. 2014ko abenduan, adibidez, Andoaingo
|
beste
biktima batzurekin mahai inguruan parte hartu zuen.
|
|
2023
|
|
|
Orain, ia 30 urte geroago, Kongresuak 2.064 euroko gainsari bat ordaintzen dio, bere pentsioari gehitzen zaiona; baina PSE EEri ez zaio ondo iruditu pentsio hori kentzeko eskaera, Danborenearentzat «heriotza zigor zibila» litzatekeelako. Biktima batzuen aldeko justiziarekin, erreparazioarekin eta aitortzarekin ahoa betetzen zaien horiei, ez ote zaizkien
|
beste
biktima batzuk ahazten.
|
|
|
|
Beste
biktima batzuei eskatzen ez zaiena exijitzen zaie sexu eraso bat sufritu dutenei?
|
|
|
Gizarteak gertaera hura ez ahaztea nahi du sendiak, eta horretarako, hitzaldiak eskaintzen ditu Pirisek Extremadurako eskoletan. Izan ere, Extremadurako Terrorismoaren Biktimen Elkarteko kidea da, eta ETAren
|
beste
biktima batzuekin bizipenak partekatzea" lagungarria" dela azpimarratu du hark: " Horrela, ez zaudela bakarrik ikusten duzu.
|
|
|
Deigarria da nola istorioa kontatzen duen emakume zuriaren apetaren arabera guztiz izendatzen edo ezabatzen diren koloreko emakumeen identitateak. Izenez aipatu liratekeen pertsona batzuk, hala nola erizainak eta beste osasun langile batzuk, aipatu gabe uzten ditu (bestela emakume zuri salbatzailearen roletik desbideratuko bailitzateke arreta); beste batzuetan, hobe zukeen konfidentzialtasunari eutsi eta" Nadine" eta
|
beste
biktima batzuen argazkirik ez erakustea, baina Enslerrek esaten digu onartu zutela argazkia ateratzea, betiere beren izena aldatuz gero.
|