|
2000
|
|
|
jaur  titzaile batek, xabalina gehiegi atzeraturik... jaurtitzeko garaian besoa atzetik aurrera indarrez eraman... (ez dakit nola azaldu, gauzak adimenarentzat azkarregi gertatzen dira beti), tira, gauza da xabalina zelaira erori arteraino (ez besteak bezain urrun, bai
|
besteak
baino azkarrago eta parabolikoago) ez ginela jabetu, zera, inor ez zela jabetu (jaurtitzaileak jauzi txikiak egiten baitzituen artean, edo besoak gora eta behera altxatzen) jaurtitzaileak burua galdu zuenaz, edo, zuzenago esateko, xabalinak burua erauzi zionaz; hain garbi, hain zorrozki erauzi ere, non propio egin zuela pentsa  tzeko bide eman baitzien adituei nola forentseei; alegia, ez zela i... Nik, nolanahi ere, ez nuen ikusleen asaldura edo izualdi edo erruki berantiar harekin bat egin; ez.
|
|
|
Batean bakardade ez beti atseginera egokitu beharra daukazu, bestean bikotekide ez beti atseginera, eta betiere zeure buru ez etengabe atseginera. Edozein modutan, aitortu behar dut ni hobeto bizi izan naizela bikotekidea izan dudan aldietan
|
besteetan
baino...
|
|
2001
|
|
|
Beriain da, Santxo de Elso ilunpetan dagoeino, Â pixkaren bat bestelakoa, eta ez euskalkiz bakarrik. Badirudi
|
besteek
baino goitixeago jaso zituela begiak. Horrela gertatu bide zen gaiari buruz ere besteek baino gehixeago sartu zuelako bere aldetik.
|
|
|
Badirudi besteek baino goitixeago jaso zituela begiak. Horrela gertatu bide zen gaiari buruz ere
|
besteek
baino gehixeago sartu zuelako bere aldetik.
|
|
|
Gauza batean zuzen dago, inolaz ere. Zuzentzan ere, lan banaketa sortu dugu beste gaietan bezala, edo
|
besteetan
baino lehen beharbada. Gaizkile ustekoa batek atzi, besteak gorde giltzapean, besteak kondena, besteak urka... eta besteak, guk alegia, egunkarietan irakur.
|
|
|
Zein euskalkitan idazten du Kintanak? Tradizioz jaso ditugun euskalkien artean kokatu behar bagenitu bere izkribuak, nik behintzat, dudarik gabe, giputzat joko nuke,
|
bestetzat
baino lehenago. Ez baita aski zenbait axaleko forma aldatzea, bat nator honetan Aita Mokoroarekin?
|
|
|
Edozein gauza, baita ezkutuena eta zailena ere, eman daiteke euskaraz, euskara garbiz, baina ez du edozeinek emango, leherrenak egiten baditu ere. Gaitzago da oraindik euskaldun ikasi batentzat, askozaz ere gaitzago, inguruko erdara batetik euskarara itzultzea, erdara horietako batetik
|
bestera
baino. Ez digu, egia mingarri hori estali behar Ormaetxearen virtuosismo miragarriak.
|
|
|
Dena den, ez da beharbada gehiegizko ausarkeria izango nik esatea ez dela eginbide zailegia zenbait arrazoi ikustea edo erdi ikustea. Larramendik, adibidez,
|
besteek
baino gorago zeuzkala jarriak begiak: euskararen beraren ongia eta hobekuntza nahi zituen, jakinaren gainean nahi ere, euskararen bidez egin behar zen erlijio irakaskuntzaz kanpo, zein ere ardura handikoa zen irakaskuntza hau.
|
|
|
Erakutsia zuen, besteak beste, bere Artearen bitartez, ezina egin zitekeela eta, aurrerago joaz, egiaztatzen saiatua zen euskarak ez ziola hitz kontuan inolako zorrik inongo erdarari, latin eta gaztelaniari lehen lehenik. Egia da
|
bestea
baino ezinagoa zela azkeneko ezin hau eta, horrexegatik beragatik, ez zuela erdizka baizik egin, onenean ere. Dena den, zerbait erakutsi zuen behintzat:
|
|
|
Herabe nuen nabari zelako aditzarena, berez eta eragilerik gabe, desarrazoizko bideetan barrena amilduko zela. Arrazoizko ez direnak diot, nork berea atera gogo duelako nagusi horrelakoetan, kosta ahala kosta, eta ez dut neure burua
|
besterena
baino garbiago ikusten bekatu horri dagokionez. Alderdikeria, seta, Saussureren esprit de clocher delakoa izaten dira gidari bakar.
|
|
|
Hemen zuzen zuzenean dihoazkigun euskarazkoetan batik bat. Nik neronek ezagutu dut gaztetan gure artean nabari zen halako susmo txarra ez ote zuten azken finean hangoek guk, hain garbiak ginelarik ere (eta batzuek, noski,
|
besteak
baino garbiago), idazten genuen baino hobeki, modu jatorragoan, ez hain modu" dorphean", idazten.
|
|
|
Ikus daiteke batzuetan bestetan baino euskaltzaleago nahiz erregezaleago agertzen direla. Bi eratan agertu da bilduma hau, egile ezaguna omen duena, bigarrena
|
bestea
baino luzeagoa. Bigarrenetik hartu dut neure bigarrena:
|
|
|
Tal vez [nik azpimarratzen dut] cuente en esta actitud el relativo alejamiento[!!] a que, respecto a su tierra de origen, le obliga la profesión militar". Eta etxean gelditua izan balitz, besterik ez ezagutzeak ematen zion ezjakintasunaren indarrak bultzaturik horrela min  tzatu zela esango zigukeen, eta uste hau ez litzateke
|
bestea
baino desarrazoizkoago. Nolanahi ere, nahiz batera nahiz bestera, galduan gu, eta  besteri uzten diot gu horiek nor diren aurkitzea.
|
|
|
Hauxe litzateke goikoaren ondorioa. Ez geunden batzuek
|
besteak
baino besteren hizkuntzak menderatuago (bestela uste duenak azal bitza kolkoan daramatzanak), eta halaz guztiz batzuek lotuago agertu ziren etxeko mintzairari besteen aldakan. Barrenak hala agintzen zuen dirudienez eta epeltasun hori izkribuz agertzen da bakarrik, ez ahoz.
|
|
|
Landuagorik, bai, jakina, zenbait momentutan honelako edo halako premiatarako trebeagorik. Ez ote zaizue, bada, miresgarri iruditzen, goi eta behe mailako hizkuntzarik ez baldin bada, euskalkiren bat (aski landua bera)
|
besteak
baino behartsuago eta erromesago gertatzea, adimenduaren trabagarri, ez laguntzaile?
|
|
|
Baina, orduan berarekiko jarrera kritiko samarra izateko nuen kariaz, eta era berean, arrazoi gabe segur aski, Zaitegi eta Euzko Gogoarekiko, ez dit barrenak uzten ustea gordean edukitzen: hizkuntza barrutian ere, guztizko aldaketa eragin zuen indarra, itxuraz bederen, Krutwigi zor zaiola
|
besteri
baino areago.
|
|
2002
|
|
|
Hala ere, berdintsu da, jenderik gehien alde horretan bizi delako, Euskadiko erkidegoan. Barkatuko didazu, bide batez," Euskal Herri" izena erabiltzen badut hemen, eta ez" Euskadi", azken hitz honek aise zama politiko handiagoa baitu niretako
|
besteak
baino. Eta ez da politika kontuetan sartu nahi ez dudala edo sartzeak beldurra ematen didala, baizik berriz ere ekarri nahi dudala lerro hauetara azkeneko mendeetan, ez azkeneko urteetan (azken urteetan batzuk ahalegindu dira izena zikintzen), euskaldunok hitzetik hortzera erabili izan dugun aspaldiko deitura zaharra, ezjakin batzuek, bere ezjakinean tematuak, kontrakoa uste badute ere.
|
|
|
Aski zen Euskaltzaindiak bere paradigmetan etor baledi, ikusiko zukeen edo baletor jartzea, edo ukan dut idaztea norbaitek liburu batean, aldameneko irakasleak horiek direla forma jatorrak, eta batuan erabili beharrekoak, erakusteko, eta ez, demagun, haiek bezain jator eta betikoak diren etorriko balitz, ikusiko zuen edo izan dut. Taula horietan dateke bezalakoak ikusi genituenean, berehala hasi ziren forma horiek barreiatzen, eta beharbada bihar etorriko da doi doi esateko gai zenari noiz eta nola erabili behar zuen dateke hori hasi ginen irakasten, eta gainera, aldaera hau
|
bestea
baino egokiago zela esaten genion. Zer gertatu da?
|
|
2003
|
|
|
Helas, hara makur berri bat biribilkatu dela. Destinoaren geldiari nehor ez da eskapatzen, Alkibiada
|
besteak
baino gutxiago.
|
|
|
baraua, azoteak eta laztasuna. Umerezen ustez, baserritarrak
|
besteak
baino errazago libratzen dira haragikeriaren tentaldietatik. Izan ere, berez hain da gogorra nekazarien lana, ez baitute barau eta azoteen beharrik.
|
|
2005
|
|
|
Berrogei egunak igarota, behin baino gehiagotan joan nintzen petrikiloaren etxera, igurtziak hartzera; haren ukendu harrigarriek uste baino hobeto bizkortu zidaten hanka, baina hala ere
|
bestea
baino motzagoa eta argalagoa geratu zitzaidan, eta geroztik herrenka ibili behar izan dut bizitza osoan. Harrezkero, zola bikoitza erabiltzen dut eskuineko oinetakoan, eta garbi antzematen zait herrena; horrek, haatik, ez dit lasterka ibiltzea eragozten, ez halaber jauzi egitea, nahiz eta modu bitxi samarrean egiten ditudan biak.
|
|
|
Haurtzaroko eta gaztaroko gertaerak kontatu zizkigun, batzuk grazia handikoak; esate baterako, lagunekin beheko auzora jaitsi zeneko hura: taberna batean afaldu eta gero, denak ere muturra berotuta, etxeorde batetik gurdi bat atera, Remigio organista esku-soinu eta guzti gainean eseri, lagun taldekoa baitzuten, eta auzoan aurrera eta atzera ibili zuten, zarata batean, taberna guztietan sartu ateraka, kalearen erdian dantzan...; haietako batek,
|
besteak
baino edanagoa edo, bidean harrapatzen zituen etxe guztietako ateak jotzen zituen, auzo guztia esnatu beharrean. Hain zuzen ere, atea jo zuen etxe haietako batean bizi zen alkatea; haserre, leihora irten zen, kamiseta hutsean, ea nor zebilen ikustera, udaltzainari abisatzeko asmoz gaizki hezi haiek udal ziegan sar zitzala gau osorako eta hurrengo egunean isun bat jar ziezaiela.
|
|
2006
|
|
|
kanpoko landarediaren lurrinak estaliko zukeen. Bi usainak naturalak, baina bata
|
bestea
baino atseginagoa. Begira:
|
|
|
Orriaren goia alderik alde hartzen zuen letra beltz lodiko titularrak ere Frankfurterren epaiketa zuen albiste. Titularreko juif hitza
|
besteak
baino handiagoa zen eta beltzagoa. Gizonak egunkaria doblatu zuen zerbait arretatsuago irakurtzeko, eta Gustloffen argazkia desagertu zen.
|
|
|
Begiak sutan zituen eta sudur hots handia atereaz hartzen zuen arnasa, baina apal apal hitz egin zuen. Birao gordinenak botatzerakoan ere ez zuen hitz bat
|
bestea
baino ozenago esan. Bere burua kontrolatzen ari zen, beldurrez balego bezala ni ez nintzenen batek entzungo ote zion, Umbertoren hitz egiteko modu baxu behartuak ukaezina zuen hori.
|
|
|
Egindako lanaz harro. Sekula ez nien hitz bat
|
bestea
baino altuago entzun. Izango zituzten beren gorabeherak, baina inoiz ez aurpegi txar bat.
|
|
|
Zinera joan ginen azkenetako batean, etxe atarian topatu genuen gizonezko batekin. Ez zen lehendabiziko aldia, baina aipatzen ari naizen hau
|
besteak
baino larriagoa iruditu zitzaigun. Ez naiz hasiko orain zehaztasunak ematen.
|
|
|
Ezin. Kontatzen zuen, behin, festaren batean, erretzeko gonbitea egin ziotela berari, artean mutil kozkor, eta berak,
|
besteak
baino gutxiago ez izatearren, onartu. Hasi omen zen eztulka, eta ezin buelta eman.
|
|
|
Arestitxoan esandakoagatik agian aurkakoa dirudien arren, aditzok ez dugu aitortza berezirik eskatzen. Aurrean egon nahi izateak ez du adierazten argazkian
|
besteak
baino nabarmenago agertu nahia. Badakigu, gainera, hiztunen artean era guztietako jarrerak eragiten ditugula, eta aldekotasunak bezalaxe, aurkakotasunak ere badirela:
|
|
2008
|
|
|
Taxiak hartu dituzte, bi solairutako autobusen lehen lerroan ibili dira gauez, Trafalgar Squear eko iturrietan bainatu dira, Harrods-eko goxokien eta jostailuen atalean egon dira... " Eta saltxitxak hain dira luzeak, eskuekin erakusten dute neurria, batak
|
besteak
baino are luzeagoa erakutsiz?, bi ogi ematen dizkizute saltxitxa bakoitzarekin!" Leher eginda egon behar dute, baina ez dira isiltzen. Harresitik geratzen den kilometro bakarraren paretik pasatzen direnenean, Lottak bere kontakizuna eten du esateko:
|
|
|
Gero, Bulebarrean aurrera egin dut. Badakit atzera so egin nukeela, Ibonen silueta udaletxeko hormaren kontra enfokatu, beso eroriak, bizkar zabala aurrerantz makurtu antzean, hanka bat
|
bestea
baino aurreratuago, begirada ulertzen ez duen erreakzioan galdurik.
|
|
|
Barrutia atera denean ikusi diot aurpegia gizonkoteari: desitxuraturik dauka, orbainez beterik, ubelduta alde batean, begiak, iruditu zait, bata
|
bestea
baino gorago. Izu ikara eragin dit.
|
|
|
" bizitza lau egun dira". Neri, jakina, kontaera popular hori
|
bestea
baino hagitzez baliozkoagoa dela iruditzen zait: ez du ondo ez dagoena ontzen, baina bai gaizki ez dagoena hobetzen; ez du oker dabilena zuzentzen, baina bai zuzenegi dabilena okertzen.
|
|
|
Ni eta Hi edozein izan daitezke, eta hargatik dira oso poetikoak. Gu eta Zuek ere bai, baina
|
besteak
baino lurrunduagoak eta lausoagoak dira, eta hargatik dira politikoagoak. Nitasuna eta Gu (tar) tasuna ez dira ez poetikoak eta ez politikoak.
|
|
|
Amsterdamen, Helsinkin edota Berlinen eskala egin behar izateak neke handiagoa ekarriko zigun, eta horixe zen ekidin nahi izan genuena. Gainera, hegaldi hura
|
besteak
baino egun bat lehenago aterako zen, eta horri ere garrantzia eman genion. Izan ere, bidaia ez baitzen Beijingen amaitzen.
|
|
|
Nor ez da trufatu haurtzaroan ikasgelako neska mutilik potoloenaz, nork ez dio burla egin ikasgai guztiak zekizkienari, betaurreko potoloak zeramatzanari, ezberdina zenari? Denok izan gara haurrak, batzuk bihurriagoak
|
besteak
baino, batzuk lasaiagoak besteak baino, baina ia denok egin dugu gaiztakeriaren bat edo beste, ia denok sufriarazi diogu norbaiti. Egun, kasurik lazgarrienei" Bulling" esaten diogu, izena duen oro zerbait bada, aurreratu dugun seinale?, baina ez da gaurko kontua.
|
|
|
Nor ez da trufatu haurtzaroan ikasgelako neska mutilik potoloenaz, nork ez dio burla egin ikasgai guztiak zekizkienari, betaurreko potoloak zeramatzanari, ezberdina zenari? Denok izan gara haurrak, batzuk bihurriagoak besteak baino, batzuk lasaiagoak
|
besteak
baino, baina ia denok egin dugu gaiztakeriaren bat edo beste, ia denok sufriarazi diogu norbaiti. Egun, kasurik lazgarrienei" Bulling" esaten diogu, izena duen oro zerbait bada, aurreratu dugun seinale?, baina ez da gaurko kontua.
|
|
2009
|
|
|
Nire gau tristeak eskaintzen dizkizut, Jauna, nire minak, nire sufrimendu guztiak, baina, arren, pentsa dezala Dariok semeak oraindik maite duela, lortu ezazu semeak barka diezaiola, nik ere senarrari beti barkatu izan diodan bezala, bihotz bihotzez, are gehiago maitatuz harenganako sentitzen nuen erruki handiarengatik, Zuk ere barkatuko diozun bezala, ene Jainkoa. Beste inork baino tinkoago, beste inork baino sutsuago bilatzen zuen hark ere ongia, baina ez da haren errua zuk hari odol hori, desio horiek, sukar hura,
|
besteok
baino trinkoago maitatzeko eta gorrotatzeko gaitasun hori eman izana. Lurreko lohiaz egina dago, ez arima hutsez; baina, Jauna, Zuk sortua baita, erruki zaitez hartaz!
|
|
|
Beti izaten zen berdin eguna argitzen hasten zenean: itxaropenik eta ahalmenik gabe gelditutako jokalari aldra arrunta barreiatzen hasten den unean, berak,
|
besteek
baino eraman handiagoa izan baitzuen, entzun txarrekoa izan baitzitzaien lagunen aholkuei, zuhur izateko dei koldarrei (hala esaten baitzioten notarioak, emazteak eta medikuak: " Hondoa joko duzu, hil egingo zara!".
|
|
|
Liburua apalean utzi, berriro irribarre egin, eta lokaletik irten zen. Ananda begira geratu zitzaion, geldi geldi, esku bat
|
bestea
baino gorago zuela, edalontzi bati eta pitxer bati eutsiz bezala; edalontzia gainezka zegoen, eta halere Anandak ura isurtzen jarraitzen zuen: Sarak eragindako harriduraren eta miresmenaren ura.
|
|
|
Kontua da ez zaituztedala guztiok berdin maite. Ama batek bere seme alaba guztiak maite dituela esan ohi da, ez duela bata
|
bestea
baino gehiago maitatzen. Nire ustez, gezurra da hori.
|
|
|
Bistan da diglosia aurreragarri eta egonkor baten eskutik hizkuntzei funtzioak mugatzen badizkiegu, euskararen arnasa gune bat izango litzatekeela derrigorrezko hezkuntza, hots, euskara gaztelania baino proportzio altuagoan normaltasunez erabiltzen den gune bat izango litzatekeela, jadanik gaur egun den moduan, eta horrek ez du zerikusirik hizkuntza bat
|
bestea
baino garrantzitsuagotzat jotzearekin edo hizkuntza bat bestearen gainetik jartzearekin. Hizkuntza guztiak dira duintasunez eta balio afektiboei dagokienez berdinak, eta balio bera aitortu behar zaie.
|
|
|
Baina hori ez da, ezta ere, beste zenbaitek ameskerien liluraz aldarrikatzen duen bezala, lau dekretu eta bost agindurekin derrepentean edo belaunaldi batean konpontzen. Aldaketa prozesu sozial guztiek izan ohi dituzte gutxienez bi aurpegi, bata
|
bestea
baino hobea edo bat ona eta bestea ez hain ona edo txarra. Euskararen hazkunde bikainak ere badu bere alderdi ez hain bikaina, erabileraren ikuspegitik.
|
|
|
Euskarak nozitzen duen aurreiritzi ezagunenetarikoa" oso zaila" izatearena da. Hizkuntzalariek behin eta berriro azaldu digutenez, ordea, badakigu ez dagoela berez zaila den hizkuntzarik, edo, nahiago bada,
|
besteak
baino zailagoa denik. Zailtasuna izatekotan norberaren baitakoa dela, ez hizkuntzarena, esan eta frogatu digute.
|
|
|
Horrela, bada, historiaren zenbait unetan mespretxua jaso izanak, euskarari gertatu zaion bezala? ez du hizkuntza bat
|
besteak
baino" onago" bihurtzen, eta, era berean, hizkuntza bat ez da besteak baino" gaiztoago" bihurtzen historian menderatzaileek baliaturiko hizkuntza izateagatik, gaztelaniarekin gure artean gertatu den bezala. Hizkuntzak, berez, ez dira diskriminatzaileak ez zapaltzaileak.
|
|
|
Horrela, bada, historiaren zenbait unetan mespretxua jaso izanak, euskarari gertatu zaion bezala? ez du hizkuntza bat besteak baino" onago" bihurtzen, eta, era berean, hizkuntza bat ez da
|
besteak
baino" gaiztoago" bihurtzen historian menderatzaileek baliaturiko hizkuntza izateagatik, gaztelaniarekin gure artean gertatu den bezala. Hizkuntzak, berez, ez dira diskriminatzaileak ez zapaltzaileak.
|
|
|
J.F. Mirak dioen bezala [45]: " Talde hori identitate pribilegiatuko oinarrizko talde bat izango da, eta
|
besteak
baino intentsitate handiagoz markatuko ditu bertako kide izatearen mugak, beste aldean daudenak bigarren mailakotzat harturik?, leialtasunaren eremua, eta diferentziaren eta konfrontazioaren lerroak".
|
|
|
Kulturaren zati baten folklorizazio horrek autogorrotozko erantzunak eragin ditzake, kantagintzaren kasuan erakutsiko dugun bezala. Eta, hala, berezko parametro linguistiko edo estetikoen arabera egindako proposamen batek arrakastarik ez izatearen arrazoiari erantzutean, errua hizkuntzaren kalitateari egokitu ohi zaio, hizkuntza batzuk
|
besteak
baino hobeak balira bezala?. Horregatik erabaki zuen Sisak [69], zeina katalan kantagintzak eman duen artista hoberenetako bat baita, dudarik gabe?
|
|
|
Eta hala, ospatu dute nagusiaren egun hori, etxafuegoak ez gainerako, festa giro eta oles! Halako batean, kafea eta kopa tartean, gure ermano xaharrari,
|
besteak
baino serioxeago nonbait eta, galdetu diote bere parezerra. Nafarra izaki, hor bota du berea:
|
|
2010
|
|
|
Jon Gurutz Olaskoagoak, poetaren ilobak, bildu zuen hemeretzi poemako sortan agertzen ez den alea, orain arte ezezaguna. Maizterraren negarrak
|
besteek
baino agerikoagoa du kezka soziala.
|
|
|
Maizterraren negarra poemak
|
besteek
baino agerikoagoa du kezka soziala, garaiko ideologiatik gehien urruntzen dena da, Koldo Izagirrek nabarmendu zuen bezala. Bertan baserria kantatu gabe, baserritik bota duten baserritarra kantatzen du.
|
|
|
Urte haietan, Oñatik ez zuen pauso handirik eman eta nahiz eta bere ingurumena beste herriek baino hobeto zaindu, ez zen orduko garapenaren martxan jarri. Azken urteotan, ordea, Oñatik ere goraka egin du, eta bere ingurumena eta antzinako bere nortasuna
|
besteek
baino hobeto zaindu ondoren, lanpostuak ugaritu eta kalitate oneko zerbitzu eta lantegiak jaso ditu. Gorakada handia izan da eta ni txikia nintzela Oñatik sei mila bizilagun pasa bazituen, orain hamaika mila inguru ditu.
|
|
|
Gure egoera edo esperientzia hau oso berezia zen, eta gaztelania beren ama hizkuntza zutenak ez ziren konturatzen zer nolako egoera xelebrea zen gurea, hizkuntza aldetik. Esan ohi zitzaigun, gainera, gure Oñatiko euskalkia
|
besteak
baino itsusiagoa zela. Garai hartan, onena Tolosakoa zela uste zen.
|
|
|
Gure tituluak, kanporako baliorik izateko, Estatuko Unibertsitatean baliokidetu behar izaten zen, baina hori ez zen zaila guretzat. Hainbat gai edo ikasgairen artean, Etika zen, beharbada,
|
besteak
baino interesgarriago, hor aztertzen baikenituen, giza eskubideekin zerikusia zuten hainbat gizarte arazo.
|
|
|
2010 urte honetan, munduak ekonomia errealari begiratzen dio. Euskadik ekonomia errealaren alde lan egin du, eta horrela egin dugun herrialdeetara
|
besteetara
baino beranduago iritsi da krisi ekonomikoa; eta badugu aukera besteak baino lehenago irteteko egoera honetatik. Baina ekonomia errealaren aldeko apustua ez da goizetik gauera egiten.
|
|
|
2010 urte honetan, munduak ekonomia errealari begiratzen dio. Euskadik ekonomia errealaren alde lan egin du, eta horrela egin dugun herrialdeetara besteetara baino beranduago iritsi da krisi ekonomikoa; eta badugu aukera
|
besteak
baino lehenago irteteko egoera honetatik. Baina ekonomia errealaren aldeko apustua ez da goizetik gauera egiten.
|
|
|
Han biltzen dira prostituta umiliatuak, eta zergalari gorrotatuak, eta erlijio betebeharrak zuzen betetzen ez dituzten bekatari mespretxatuak. Han ez du inork bere burua
|
besteak
baino zintzoagoa ikusten, ezta besteak baino gaiztoagoa ere. Denak kabitzen dira:
|
|
|
Han biltzen dira prostituta umiliatuak, eta zergalari gorrotatuak, eta erlijio betebeharrak zuzen betetzen ez dituzten bekatari mespretxatuak. Han ez du inork bere burua besteak baino zintzoagoa ikusten, ezta
|
besteak
baino gaiztoagoa ere. Denak kabitzen dira:
|
|
2011
|
|
|
|
Besteak
baino gehiago dela uste du eta gizarteak haren kontra egin duen azpijokoa da arrakasta lortu ez izanaren arrazoia.
|
|
|
|
Besteak
baino gutxiago dela uste du.
|
|
|
Ez dut
|
besteak
baino hobea izan nahi; euren onenarekin konformatzen naiz.
|
|
|
Txalupa batean, Luc eta Anne. Lucek
|
besteek
baino kementsuago dihardu arraunean eta atzera uzten ditu inguruko ontziak. Batzuek traba egiten diote eta ondotik igarotzean ur zipriztinak harrotzen ditu; barreak, emakumeen garrasiak.
|
|
|
Moraltasunaren zelofanarekin bildutako miseriak. Batek uste du
|
bestea
baino gehiago dela zintzotasunari dagokionez. Gauza bera uste du besteak ere.
|
|
|
Bera Biriatu, Etxalar Sara... edo alderantzizko bideak eginez, kontrabandoz animaliak pasa izan dira. Batzuetan alde batean
|
bestean
baino merkeago zirelako, besteetan 1541ean eta 1365ean bezala, debeku zelako. Azken urte horretan, Frantzia aldetik Nafarroarat animalia hauek ez ekartzeko dioten bezala, 1541ean alderantzizko bidea debekatzen da.
|
|
|
Gaur, ELGAko herrialdeek (Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea) munduko populazioaren %15a dira, baina petrolioaren %56a kontsumitzen dute, gasaren %60a eta mineralen %50a. Herrialde horietan
|
besteetan
baino askoz baliabide natural gehiago kontsumitzen dute biztanleko. Ondorioz, ez da nolanahikoa garatuentzat ditugun herrialdeek Hegoaldearekin duten zor ekologikoa:
|
|
2012
|
|
|
Ikuskariari
|
bestea
baino deigarriagoa gertatuko zaiola jarduera hau pentsatu du Inasek, eta bere didaktika sena ikusiko duela hark horrela. Hitz egiten jarraituko balu, azalduko lioke ikasleen arreta erakartzeko, eguneroko bizimoduarekin zerikusirik daukaten ahalik eta edukirik gehien aztertzen saiatzen dela eskoletan; elurraren kristalak aztertu ostean, ikasleei eskatuko diela etxeetan dauzkaten hozkailuetako ateetan azaltzen diren ikurrak koadernoan marraztuta ekartzeko hurrengo eskolarako; aukerarik izanez gero, hozkailuak ekoizten dituen lantegiren bat bisitatuko dutela (une honetan ez daki hozkailurik egiten duten Cordovillako SuperSer en), ikasleek ikus dezaten laborategian egiten diren ikerketek aplikazioak dituztela eguneroko bizitzarako.
|
|
|
Alfredo mahuka motzetan dago nahiz eta kanpoan hotz berebizikoa egin; eguraldian ere eragin egin dezakeela erakutsi nahi izango du. Beren begiradetan,
|
besteak
baino gehiago direla sinetsita dauden irudipena islatzen dute. Inasek Fermini, Iñigori eta Alfredori ez die eskolarik eman egundo, hala ere honezkero guztiak dira ezagunak institutuan.
|
|
|
Aurrelari mardulenak sakea atera, eta piloteoan hasi dira bi atzelariak. Bietariko inor ez da
|
bestea
baino gehiago, paretsu dabiltza seitik seira. Halako batean ezkerreko horman sartu da pilota eta gurpildun aulkiak intziri zoli bat egin du aitaginarreba, besoak askatuta, mugitu egin delako pilota hari jotzeko jarrera hartu nahian.
|
|
|
Bizkaian eta Gipuzkoan, aitorensemetza edo kaparetasuna herritarrik gehienak zuen baina frogatu beharra ere bazegoen eta horrek diru kostua zekarren. Eskualde batzuetan
|
besteetan
baino gehiago. Dena dela, liskar ugari zegoen.
|
|
2018
|
|
|
Guardia nazionalen talde bat atearen aurrean zegoen, fusilak piramide moduko mul  tzoetan pilatuta, kanoiak gora. Bikotea haien aldamenean pasatu zenean, guardiek ukondo kolpetxoak eman zizkioten elkarri, eta haietako batek,
|
besteak
baino lotsagabeagoak, txantxa egin zuen Sophieren begiko adabakiaren kontura. Gizon guztien algara trumoitsuak entzuterakoan, Fabianek zirika  tzailea begiradaz funditu zuen lehen, eta gainera joan zitzaion jarraian liztor amorratuen antzera.
|
|
|
Luze iraun zuen jostetak, luze gorputzen eldarnioak, ero  erorik biok, noiz nor
|
bestea
baino beroago ez, baina odolak surik gabe dirakin trenpu horretan. Eskuez eta musuez baliatzen nintzaion; ezpainak hozkatzen nizkion, eta bularra milikatu, sabela mihiaz ferekatu; usainen dastaketan astirotzen nintzen behin eta berriro, usain berezkoenen zatietan beta hartu, eta haren azal mintzeko erreberoaren gordina eta alu ezpainetako almendra hezearen mikatza gozatuz.
|
|
|
Zerien sufre kiratsak atzera eragin zion nire zaldiari, baina kiratsa kirats, aitortu behar dut giza planta ederrekoak zirela: azal zuri zuria zeukaten, begi urdin argiak, eta ile horiz estaliak zituzten laurek beren buruak, beren adinekoek ez bezalako ile sarriz, eta laurek zeukaten belarri bat
|
bestea
baino txikiagoa, biribil biribila, biloz betea eta gangailarik gabea.
|
|
2019
|
|
|
Ez dute ematen presoak hartzeko blokeak, baina une horretan Laleri ez zaio batere interesatzen haien balizko erabilera. Bi gizoni hurbildu zaie, bata zaharragoa
|
bestea
baino, zinez lanpetuak biak, eta jarri zain dauzkaten adreilu mordoaren ondoan kuzkurtu da Lale. Jakin minez begiratu diote bi gizonek, erritmoa moteldu dute.
|
|
|
Egongelan, Ibaik kokaina zorrotxo bat dauka hatzen artean, zintzarri bat balitz bezala astinduz. Mahaiaren gainean prestatu ditu arraiatxoak, horietako bat
|
besteak
baino lodiagoa eta luzeagoa. " Partitzen duenak... badakizue", esan du, makurtu eta Anek prestatu dion billete biribilkatu batekin arraiarik lodiena esnifatu aurretik.
|
|
|
Lan erraldoiak bukatu eta etxerako bidea hartu zuten, 1962an. Mutikoaren baitan, Baionan sortu ez izanaren gabeziaren ezpata ankerra hara hona zebilen, eta iruditzen zitzaion, lagun eta adiskide artean, euskaldun nortasunaren alorrean, behar zuela beti
|
besteek
baino gehiagoko zerbait frogatu. Sekula ez zen aski.
|
|
|
Artzaina berekin dago.
|
Besteetan
baino beldur gutxiago ematen du. Ia atsegina ere ematen du.
|
|
|
Etxea egurasten duen haizearen tankerakoa da. Haize diferentea da aldiko, hotzagoa batzuetan
|
besteetan
baino, indartsuago batzuetan besteetan baino. Zenbaitetan, borroka pixka bat egin behar duzu haizearen kontra zutik mantentzeko, zu zeu izaten segitzeko, kristau on bat izateko, batez ere nire adineko gazteak edo helduxeagoak datozenean.
|
|
|
Etxea egurasten duen haizearen tankerakoa da. Haize diferentea da aldiko, hotzagoa batzuetan besteetan baino, indartsuago batzuetan
|
besteetan
baino. Zenbaitetan, borroka pixka bat egin behar duzu haizearen kontra zutik mantentzeko, zu zeu izaten segitzeko, kristau on bat izateko, batez ere nire adineko gazteak edo helduxeagoak datozenean.
|
|
|
Gaur goizean
|
besteetan
baino akituago sentitu naiz. Dena astun egiten zitzaidan.
|
|
|
Horregatik izango da. Eta esaten dit badakiela sufritu ere
|
besteek
baino gehiago sufritzen dudala nik. Baina espeziala naizelako omen da.
|
|
|
Biak kontrajartzen ziren âoraindik ere kontrajartzen diraâ, jatorrizkoa eta itzulpena. Bat hobea zen, nonbait,
|
bestea
baino; bat premiazkoagoa omen genuen bestearen aldean; bat lehenetsi zen âeta daâ bestearen gainetik. Literaturaz zipitzik ez jakitea da.
|
|
|
Eskarmenturako beti balio du pasatutako urte horiei errepasotxo bat noizik behin emateak. Otsail ttiki haserria, ez haiz
|
besteak
baino hobia! Esan bide zion etsitako baserritar asko penatutakoren batek.
|
|
2020
|
|
|
Pribilegiatu banaka batzuk kenduta, gure herrialdean mundu guztia da behar  tsua. Zenbaitzuk
|
besteak
baino are behartsuagoak, gainera.
|
|
|
Hurrengo egunetan proba egitea erabaki omen zuen, kasu zipitzik ere ez egitea, mutilak bere falta senti zezan, eta bera galtzeak zer suposatuko zion konturatu zedin. Baina Gonzalok ez zuen berak nahi bezala erreakzionatu; kompromisozko irribarre bat eta begiradaren bat edo
|
beste
baino ez omen zion egin.
|
|
|
Etxe hartan
|
besteak
baino gutxiago sentitu zen beti.
|
|
|
Institutuan uste izan zuen bera kapital sozial truke argi eta garbi horien gainetik zegoela, baina haren bizitza unibertsitarioak erakusten zuen ezen institutuan norbait harekin hitz egiteko prest egon izan balitz, hark ere beste edonork bezain gaizki jokatuko zukeela. Ez da inondik ere
|
besteak
baino hobea.
|
|
|
Gaur bazkaltzetik itzultzerakoan,
|
besteak
baino atzeragotik joan da Connell. Bazekien Rachelek ikusiko zuela eta itxarongo ziola, bazekien.
|
|
|
Eta hor daude, era berean, gazteak, jatorrak inondik ere. Batzuk
|
besteak
baino jatorragoak, egia da. Baina oro har, etorri eta hitz egiten eta futbola ikusten eta garagardoak edaten, bat bestearen ondoan, egoten dira; izan ere, jan, jan, hau da jatea esaten zaion hori, entrenamendutik etortzen direnek baizik ez dute egiten, ezin dute horretan dirua aurreztu, goseak hilik iristen baitira.
|
|
|
Ordezko begiari begiratu diot berriro ere.
|
Bestea
baino gehiago ageri da eta txantxetakoa dirudi. Ez du erantzun.
|
|
|
" Egia da, bai,
|
besteetan
baino aztoratuagoa nago, burutazio zoroen menpe. Daukadan egonezinaren erantzule dira hauek guztiak:
|
|
|
–Adrian, etzi partitzekoak bazarete, bihar Gasteizera joan behar duzu, ezinbestean.
|
Besteetan
baino goizago jeiki behar duzunez, zoaz ohera loa alferrik galtzen egon beharrean. Adriani bota zion begirakunea esanguratsua iruditu zitzaion Manuelari.
|
|
|
Hezkuntza sistemak ebaluazioa egiten du norbanakoa hobetzeko asmoz, baina, benetan,
|
besteak
baino hobea ote den ebaluatzen du.
|
|
|
Sentimental batek ez dauka
|
besteek
baino sentimendu gehiago. Sentimenduek daukate bera.
|
|
2021
|
|
|
Bokazioa, diruarekin batere zerikusirik ez duen zerbaitekiko grina sutsua eta bakarra, zerbait
|
besteek
baino hobeto egin ahal izateko kontzientzia, eta gauza hori ororen gainetik maitatzea, horixe da, izan ere, haur aberats batek eduki dezakeen aukera bakarra diruak ezertan baldintzatu ez dezan, diruaren aurrean aske izan dadin: besteen artean aberastasunaren harrotasuna edo lotsa senti ez dezan.
|
|
|
Jardunaldiekin gustura geratu zen Pinpilinpauxa; haserre, gertatu ziren iskanbilengatik, baina pozik, kontu asko lehen aldiz konplexurik gabe esan zirelako, alde batetik eta bestetik. Irakasle eta ikertzaileez aparte, idazle batzuek bortxakeriari buruzko azterketa aberatsa eskaini zuten; gehienek alde bat gehiago zigortu zuten
|
bestea
baino. Baina izan ziren alde horretatik abiaturik, haria eten gabe, beste aldean garbi kokatu zirenak ere; heteredoxiaren ortodoxia pipertu egin zen halakoen kontra, etxean hautsak harrotzen dituztenak traidore izateko mugan kokatzen baitira.
|
|
|
Eskura eman zizkion zenbait milioi pezeta billetetan, Javierrek jauregiko kutxa gotorrean gordetzen baitzituen; esker onez mozorrotu zuen diru ematea, baina, berez," Alde hemendik, Javier ez dago jada, eta ez zaitut ondoan nahi" esan zioten elkarri isilik, begiradak gurutzatuz. Txofer zaharrak onartu egin zuen, pozik, gauzak maleta txiki batean bildu eta egun hartan bertan irten zen atetik, beti bezala, sorbalda bat
|
bestea
baino gorago zuela.
|
|
|
Ulises idazkari leialak txofer lanak egiten zizkien behar zutenean. Ibilera okerreko morroia zen, sorbalda bat
|
bestea
baino gorago zuena borroka batean kolpe txar bat jaso eta giltzurruna kendu behar izan ziotelako, berak kontatzen zuenez. Blancari belea gogorarazten zion Ulisesek, morroi oker makurra zelako eta karraka gisa batez erantzuten ziolako.
|
|
|
Une hartan garuna zulatzen zidaten galdera guztien artean, bazen bat, ezerosoena, kezkagarriena,
|
besteak
baino are gehiago gogaitzen ninduena:
|
|
|
⣠Eta jolasa. â Batzuena
|
besteena
baino jolasagoa. ⣠Neri astuna egiten ari zait gezur hau, edo zimardika hau:
|
|
|
Beste txalupara igo zen, hormaren ezkerretan zegoenekora, eta hanka puntetan jarri zen haren gainetik ikusteko. Zorionez,
|
bestea
baino hobeto eutsita zegoen. Bezperan haren gainera igo izan balira, ez ziren eroriko eta okupak ez zituen aurkituko.
|