|
2001
|
|
|
Txiki txikitandik. Ez dira esateko kontuak, baina sehaskan
|
bertan
egin nituela lehen ekintza mimetikoak entzun behar izan nion behin baino gehiagotan nire amona zenari (goian beza Jainkoak).
|
|
|
Noski, hitza baino lehen folkloristak izan ziren eta honek dioenez, Iztueta ere alde batetik behintzat  halakoa zen. Baina Iztueta eta Iztuetaren antzekoak hemeretzigarren mendean hasten dira eta Euskal Herrian bilketa erdi osoa (oso osorik ez baita behin ere izaten), egiazko eta benetako bilketa mende honetan
|
bertan
egin da, batez ere Azkueren eta Barandiaranen bidez.
|
|
2002
|
|
|
" Sekuestroaren lekuko izan ote da?
|
Bertan
egin ote dute ihes?", galdetu zion bere buruari. Hala ere, ez zion bere amari deus kontatu, ez baitzuen pasadizo hartaz txutxu mutxuka aritu nahi.
|
|
|
New Yorken lan egin arren, espainiarrak, portugaldarrak eta brasildarrak nagusi diren New Jerseyko auzune batean bizi da.
|
Bertan
egin genuen lo San Frantziskora abiatu arte Estatu Batuetako ekialdean egon ginen denboralditxoan.
|
|
2003
|
|
|
Halakoxe mezuak idazten nituen. Zeren akabatzen genituen urde zorrizakuei non eta udaletxean
|
bertan
egiten baitzieten omenaldia. Harik eta gu agertzen ginen arte.
|
|
|
Euskaldunen fedeak ez ezik, beren baserritar bizimoduak eta foruen antolamendu juridiko eta sozialak eragindakoa da, gainera, foruzaleen arabera. Moraltasun hori neurtzeko datu adierazgarriena da
|
bertan
egiten diren delituen batez bestekoa, eta askok erabiliko dute arrazonamendu hori. Hona adibidez Alberto Lista apaiz andaluziarrak âeuskal foruen miresleakâ idatzitakoa 1838an:
|
|
2005
|
|
|
Foro horrek bere adierazpen politikoa ere izango zuen," Gautengeko Adierazpena" 5 izenekoa, eta haren bidez munduko erregioek, denak bat eginik, asmoa erakutsi zuten iraunkortasun kontzeptuari eduki handiagoa emango zioten elementuak bilatzeko lana sakontzeko, munduko herriei nazioarte mailan merezi duten garrantzia emanez betiere. Esaten ari garen bezala, mugimendu horretan EAEk partaidetza aktiboa izan du, eta Donostian
|
bertan
egin zen bigarren topaketan aitzindari izatera heldu zen. Asko dira ordea hemen parte hartzen duten kideak, eta hasierakoen artean daude, halaber, Katalunia, Gales, Bavaria, Flandes, Walonia, Amazonas (Brasil), Rio Grande do Sul (Brasil), Goias (Brasil), Mato Grosso (Brasil), Pernambuco (Brasil), Tocantinos (Brasil), Rio de Janeiro, Entre RÃos (Argentina), Poitou Charentes (Frantzia), Punjab (India), Gauteng (Hegoafrika), Pennsylvania, West Australia, West Java, Quebec (Kanada), eta abar.
|
|
2006
|
|
|
horretarako dohain berezia zuen. Pertsona Desagertuen azpisailekoak izan ziren Edurneren ahalmen horretaz gehien profitatu zirenak, eta Antoniok
|
bertan
egiten zuen, eta egiten du, lan.
|
|
|
itsasoak eta lurrak bat egiten duten gunea, eta handiko hura ere bai. Muga da espazioaren protagonista, dena eta ez dena bereizten dituena; eta orainaldia denborarena,
|
bertan
egiten baitute bat iraganak eta geroak.
|
|
2008
|
|
|
Ametsetako lekua zen. Barruan zuhaitz bat zuen etxe horretara heldu ginen, eta
|
bertan
egin genuen gaua. Balkoian egin genuen lo.
|
|
|
Web orrialde batek hurrengo asteburuan bertan egitekoa zen nazioarteko adopzioari buruzko hitzaldi baten berri ematen zuen. Gainera, ez zen hitzaldi solte bat, hiruzpalau baizik, Donostian
|
bertan
egin beharrekoak. Aukera ezin hobea genuen lehen eskuko informazioa jasotzeko eta joango ginela erabaki genuen.
|
|
|
Berehala ohartu ginen arrazoiaz: Chongqingeko jendeak kalean bertan kuzinatu eta kalean
|
bertan
egiten zituen otorduak. Edonora begiratuta, janari postuak topatzen genituen.
|
|
2009
|
|
|
..., begira, laino artetik sartutako eguzki errainu batek lekua erakusten digu, ohe bat egingo dut elurretan, begira zer etzaleku gozoa, lastaira biguna, elur garbizko maindire zuriak, epeltasuna, aingeru baten hilobia dirudi, zure ondoan etzango naiz, elurrez estaliko ditut bion gorputzak, edredoi arin batez bezala, zein ongi honela, hementxe egingo dugu lo, ez dago Linzara iritsi beharrik, hementxe
|
bertan
egingo dugu lo luze luzea, besarkaturik, zein leun, hodei baten gainean hegan bagindoaz bezala, ia ez zaitut sumatzen, Sara, baina badakit hementxe zaudela, nire gorputzaren kontra, betiko, betiko.
|
|
|
Horrek azaltzen du, hein batean, ikuskera eta praxi iraultzaileen porrot historikoa. Horrek azaltzen du gizarte ordena errotik aldatzeko edozein proiektuk duen zailtasuna, indarrean dagoena iraultzeak norbanakoari zalantzan jarriko baitio
|
bertan
eginiko inbertsioa. Horren aurrean, behartsuenek ere segituan deskubritzen dute" gure ordena", eta berau defenditzen.
|
|
|
Sekulakoa izan zen hark gure artean eragin zuen konbultsioa, eta egunak eta asteak pasatu genituen Godoten nortasunaz eta esperoaren esperantza faltaz eztabaidan. Garaitsu hartan George E. Wellwart en Teatro de protesta y paradoja saioa erosi nuen (7 ilbeltza data ageri da, neure letrarekin idatzita, kortesiazko orrian), eta
|
bertan
egin nituen azpimarren artean, badago bat orduko gure eztabaiden nondik norakoa laburbil lezakeena:
|
|
|
Euskaraz idazten hasi nintzenean bezain garbi daukat, berrogei urte pasatu eta gero ere, zein zirkunstantziatan naizen idazle: literatur sorkuntza batere axola ez dion herri bateko idazlea naiz, eta, gainera,
|
bertan
egiten diren hizkuntzetatik prestigio literario eta sozial gutxien duen hizkuntzan ari naiz.
|
|
|
Jo zuen Belena eta... hango triskantza, hango marruak, hango odol putzuak, eta hango eromena! Astasaskiak hustu, olioz eta ardoz zauriak goxatu, han
|
bertan
egindako ukenduz igurtzi eta lotu... amairik gabeko laguntzan ibili zen, kontsolamendu gozorik emanez triste haiei. Hilabete pare pasatu egin zuen Belenen.
|
|
2010
|
|
|
Gasolindegiko geltokian jaitsi naiz,
|
bertan
egiten baitut lan. Bera aurretik joan da.
|
|
|
Herrian izan zen azkeneko konkorduna Alejandro Zapatari izan zen, duela 10 urte hila. Rokeren ama Aureliarekin ezkontzekotan egon zen, baina Aureliak aldarean
|
bertan
egin zion kale. Harrezkero, gauez baino ez zen irteten zapatak konpontzen zituen tailerretik.
|
|
|
–Baietz, Andres, eta ez begiratu botilari, oraingoz baxoerdi bakarra edan diat eta. Magdalena poloniarra duk eta Benidormeko hoteleko jatetxetik ezagutzen diagu elkar,
|
bertan
egiten duelako lan mahaiak zerbitzatzen. Jabetuta nengoan nire mahaira maiz inguratzen zela aitzakiarik txikienarekin:
|
|
|
Hegazkineko leihotik Buenos Aires gero eta txiki eta urrunago ikusten zuen bezala, ariman ere hala moduzko bihurtzen ari ote zitzaion galdetzen zion Danielak bere buruari, laino artean galtzen sentitzeak eransten zion bizi-pozaz gozatzen zuen bitartean. Bedaiopetik itzuli zenetik
|
bertan
egin zuen bolara emankorra izan zela esan zezakeen, iritsi zenean bihotza biltzen zion estalki goibela eguzki berotan urtu zela ematen zuela.
|
|
|
Nahiz sagardoa
|
bertan
egin, ardoa kanpotik ekarri behar izaten baitzen. Eta horren kargua ardoketari bati ematen zitzaion, urte guzirako hainbesteko baten.
|
|
|
Horratx zergatik. Eta Berdabioko kasuan, etxaburuan
|
bertan
egin beharra zeukaten gainera etxola, lehengo orube zaharrak markatzen zuten leku berean: sobre sus primeras cimas.
|
|
|
[443] Gaurko Ukuzabal agian? Hain juxtu, azpialdean
|
bertan
egiten baitu urgurutzea Urdiñolako errekak.
|
|
|
Urten bi zerri aundik iltzen ginttun, ta gero auntzak ere izaten ginttun ta, auntzan bat ill o zikiron bat, eta zerrin gizenkikin itten ginttun txorizuk. Gero naiko sardoa itxen
|
bertan
itten gunun. Sagar asko izaten baitzen, ta tolarea re bertan.
|
|
|
Badirudi tontotik gutxi zuela Don Joakin bikarioak, ezkonberrien otordu eta festa ederra ospatuko zen etxean
|
bertan
egiten baitzituen ezkontzak, bada ez bada ere, baten bati gondidatzea ahaztuko zitzaion beldurrez. Gure Fraixkuren anaia Grabielen ezkontza ere halaxe egin baitzuen 1746ko San Lorenzo egunez:
|
|
|
Ugaitzaz beste aldera, eihera eta burdinola beraren aldera, Ugaraiko zubiaren ondo ondoan dago Penen etxea, harkaizpe batean. Esanen nuke, zubi estrategikoa zela, eta handik iragoko zirela burdinola zaharreko ondasun guziak, eta horregatik, segur aski buruzagiaren etxea hantxe
|
bertan
egin izana, burdinoletako ondasunen sar atera guziak ongi kontrolatzeko.
|
|
|
" Ongi ongi oroitu hadi zer egin huen Elaman/ difuntu harek izandu balu jarraikilerik Lesakan"... Isilpean gordetako hilketaren marmarra aho beteka zabalduko zen bazterretan, eta orduantxe ekin Pedro Goizuetak ere, hildakoaren alaba Agustinaren herentzia eske, zortzi urte aurretik Elaman bizia kendu eta isilpean gorde zuten" Tototxo" ri familian
|
bertan
egin zioten burla eta iruzurra kitatu nahian. Hori duzu nire hipotesia.
|
|
2011
|
|
|
Madrileko egunkari garrantzitsu baten izena eman zidan lehenengo.
|
Bertan
egiten zuela lan, eta erreportaje politiko bat egitera bidali zutela. Zer hartu nahi zuen galdetu nion.
|
|
|
Ordu arte baino trenpu hobeago baten jabe, Pailazo baten aburuak hartu nuen apaletako batetik, eta orri pasa arinean hasi nintzen
|
bertan
egindako azpimarren bila. Apenas neukan, ordea, ezer markaturik.
|
|
|
Nikolas Munduate marinelak ene alaba bortxatu zuen atzo eguerdian. Bazkaria eroango zion aitzakian, haren gelan sartu, eta neska gaixoa bakarrik zela baliatuz,
|
bertan
egin zuen egitada. Baina euskaldun basatiak jaso du zigorra!
|
|
|
Sarako aduanatik, Dantxarinea alderat baita Burgete alderat ere eramaten zen.
|
Bertan
egiten zuten esportazioarako deskuento hura.
|
|
|
Agentzia bat bezala zen. Pasa nahi zuenak Villa hontan edo Quadrazaisen
|
bertan
egiten zuen izena emaitia eta dirua nola eta. Bazen emakume bat ere honetara dedikatzen zena, Portugaleko aldian.
|
|
|
1421 urtean berritzen da galarazpen hori, eta Aberasturik dioenez, XIV. eta XV. mendeetan Bortzirietako burdina barretan eramango zen Baionara, eta
|
bertan
egiten ziren behar zituzten tresneriak [17]:
|
|
|
" Made in Euskal Herria" jartzerik ere bazegoen hainbat munizioei. Hain zuzen, karlistek bazuten
|
bertan
egiten ziren arma fabrikarik. Bat Urdazubin, Remington kartutxoak egiten ziren bertan.
|
|
|
" Eltzetzu" hitza ere, nire aitaren esanetan, gose horretatik dator. Mendian egoten zirela, sua egin, eltzea (lapikoa) gainean jarri eta zertxobait jateko
|
bertan
egiten zuten. Haien arropek ke usain galanta izaten omen zuten, kontrabandistek urrunera sumatzen zuten usaina.
|
|
|
Egun batzuk pasa ondoren, Etxeberriarekin atera nintzen arrantzara, gertatu zenaz hitz egiteko asmoarekin. Bere etxean afaldu nuen eta
|
bertan
egin nuen lo. Gauerdian esnatu egin ninduen esateko poliziak bere semea eraman zuela eta han azaldu zitezkeela.
|
|
|
Esan zidan nahiago zuela igandeetan ni umeak bisitatzera joatea, bera ongi zegoela. Aste osoa lanean eman nuen, bazkaldu ere
|
bertan
egiten nuen. Ilunabarrean iristean oso triste aurkitzen nuen etxea, baina berehala iritsi zen igandea.
|
|
|
Hasiak ziren arkumeak. Askotan manta bat hartu eta bordan
|
bertan
egiten nuen lo. Lurra goldatzeko garaia gainean genuenean, ordea, eguraldia txartzen hasi zen.
|
|
|
Egun osoa egurra txikitzen, arbia ekartzen eta ukuiluko lanak egiten pasa nuen. Bazkaldu eta afaldu
|
bertan
egin nuen, eta bederatziak baino lehen etxekoandreak eman zizkidan babarrunekin atera nintzen, ordu horretan hasten baitziren alemanak patruilatzen. Patata ereiteko garaia ere iritsia zen eta hiru egun pasa nituen lan horretan.
|
|
|
kontua da AEB, Kanada eta Mexikoren arteko merkataritza askerako hitzarmena (NAFTA) sinatu zutenetik mugaldeko hiri horren populazioa hirukoiztu egin dela. Lantegi asko eroan dituzte bertara, maquiladorak (katean diharduten mexikar mugaldeko lantegiak dira, NAFTAri esker materiala mugasaririk barik inportatzen dutenak,
|
bertan
eginiko produktuak beste herrialde batean merkaturatzen dituztenak eta batik bat emakumezko beharginak hartzen dituztenak), maquiladorak, nioen, nabarmen ugaldu dira, irabazitako sosen poderioz andrazkoen autonomia igo da... eta baita emakumeen hilketak ere: 300etik gora akabatu zituzten 1993tik 2007ra bitartean.
|
|
2012
|
|
|
atean zeukan laguna itxaroten. Eskerrak Galo berehala konturatu zen, bestela unean
|
bertan
egingo zuen txiki txiki.
|
|
|
(Honako egitasmo hau baino lehen, duela bi urte hain zuzen ere, bestelako erronka bat sartu zitzaion buruan. Urteren batean nahiko luke Iranzuk pianoa jo dezan Ezkaba mendiaren tontorrean San Kristobaleko ihesaldiaren urteurrenaren karietara maiatzaren 22an
|
bertan
egiten den ekitaldian. " Nork dio ezinezkoa dela?", erantzuten du baten bat eragozpenak aipatzen hasiz gero; amarengandik jaso duen hitz egiteko modu patxadatsu bezain ahoskera garbidunarekin," horiek ez dira trabak", erantsi ohi du," trabak aitxitxe Galori eta ezarri zizkiotenak izan ziren".
|
|
|
|
Bertan
egingo du gaua, nahiko lasai hartzen du atseden, familiak izango duen kezkaren ardura handirik gabe, badakielako ekaitzak laster ekarriko duela barealdia.
|
|
|
Eta ahapaldi batzuk Bixentak 1819an argitaratu zituen Gabonetako bertsoetan eta bertatik zenbait lerro hitzez hitz hartzen ditu. Beraz Antxinako euskaldunen alabantzak giro bereko bertsogile kulto batek asmatuak dira eta Pedro Jose Astarloarekin batera, beharbada, zergatik ez, Bixenta Mogelek ere Abandon
|
bertan
egindakoak izan litezke. K. Mitxelenaren iritziz, Dogdsonek nonbaiten azaldu zuenez gero, 1817koak dira bertsoak baina datu zehatz honen iturria zehazterik edo argitzerik ez dut nire aldetik izan.
|
|
2018
|
|
|
Atea ireki zuen:
|
bertan
egiten zuen lo Olivierrek, zumezko kulunkaulki batean, manta bat hartuta, etzateko leku askirik ez eta. Alde egiterakoan ikusi zituen komedianteak kulunkaulkia eta manta zimurtua; haien ondoan, kafe kikara bat.
|
|
|
Anbulantziarik ez zutenez, iraultzaileek gurdiak erabiltzen zituzten, zaldiek tiratutakoak, eta
|
bertan
egiten zitzaizkien larrialdiko sendaketak zaurituei. Gero, hiriko ospitaletara eramaten zituzten gurdi haietan edo hileta orgetan edota Pariseko omnibusetan, guztiak ere zeregin horretarako egokituak, eta gurutze gorri handiak saihetsetan pintatuak.
|
|
|
Egun haietan, ez zen zaila era horretako panfletoak topatzea elizetan. Komuna eratu zenetik, Pariseko tenplu gehienak itxita egoten ziren egunean zehar, eta Saint Roche ez zen salbuespena horretan; gauean, berriz, ireki egiten zituzten, baina ez fededunei kontsolamendu izpirituala eskaintzeko, baizik eta hiriko klub politikoetako kideak hartzeko, asko emakumez osatuak, euren bilerak
|
bertan
egin zitzaten. Batzuek josten eta beste batzuek bularra ematen zuten bitartean, honetaz eta hartaz eztabaidatzen zen han:
|
|
|
Gustura zegoen hala ere, eta aske sentitzen zen Parisen. Montmartreko kobazulo hartan
|
bertan
egiten zituen Le Cri du Peuple edo Le Vengeur bezalako egunkari errepublikazaleetan argitaratzen zituen marrazkiak. Burura etorri zitzaizkion, era berean, arratsaldeetako bilera politiko amaiezinak klubetan, langileen asanblada tirabiratsuak greba guztien atarietan, paskinak ezkutuan inprimatzen emandako gau luzeak...
|
|
|
Bukatu genuen etxearen begirantza, eta nire beharren neurrira egokituta neukan areto nagusira itzuli ginen, logela, aisia orenen aringarri eta sukalde, bertan igarotzen nituen egonaldi luzeak,
|
bertan
egiten jatorduak.
|
|
2019
|
|
|
–Kaka zaharra, joan zaitezkete biok zeuen gisara Birkenaura. Gaur gauean hemen
|
bertan
egingo dut lo. Etorri hona bihar goizeko zortzietan.
|
|
|
Egun horretan, esparruan batera eta bestera ibil daitezke, edo barrakoien inguruan eserita jarri eta talde txikiak osatu: esparrura ekarri dituzten adiskideak, esparruan
|
bertan
egindako adiskideak.
|
|
|
Ostatu hartzea ere pentsatu du, baina ezezaguna, eta, gainera, zaldia duena, ez da ostalari batentzako proposamen erakargarria. Hortaz, gurdian
|
bertan
egin du lo, hutsik aurkitu duen lehenengo lur zatian, zaldiak belarra jateko behar izan duen denboran, eta handik bota dituzten arte. Askotan, ijitoen esparruko lagunak etorri zaizkio gogora, haien bizimoduaz kontatzen zizkioten istorioak.
|
|
|
Lotarako gela bat alokatzen zioten. Lana ere gela hartan
|
bertan
egiten zuen.
|
|
|
Euskaraz idazten hasi nintzenean bezain garbi daukat berrogeita hamar urte gero ere zein zirkunstantziatan naizen idazle: sorkuntza literarioak axola eskasa dion herri bateko idazlea naiz, eta, gainera,
|
bertan
egiten diren hizkuntzetatik prestigio erreal gutxien eta simulakro gehien duen hizkun  tzan ari naiz.
|
|
2020
|
|
|
Lagunduko bazenit... Sakristiaraino besterik ez, aspaldi honetan
|
bertan
egiten baitut lo.
|
|
|
Reparazenean entretenitua joan zen udazkena, Gonzalok eta Primik ezkondu egingo zirela jakinarazi zutenetik guztiak buru belarri baitzebiltzan prestakuntzan. Doña Nievesek ez zuen bake santurik eman banketea
|
bertan
egingo zutela erabaki zen arte, Primiren senideak Muinoan ospatzearen aldekoak izanagatik ere. Etxekoek ez zeukaten beste konturik, eta Mikela lasai samar ibili zen.
|
|
|
–Pentsatu ere ez. Gaua
|
bertan
egingo duzue eta bihar maitinen orduan irtengo zarete Gasteizerantz, ahizpa Mariajesusek Mari Gabon eta Manuelari.
|
|
2021
|
|
|
Igo, bizkarra harkaitzaren kontra jarri, kuluxka egin... Inoiz, gauean,
|
bertan
egin nuen lo, goizeko ihintza gorabehera.
|
|
|
–Ongi iruditzen zait, onartu zuen, azkenean?. Gaur
|
bertan
egingo dizuet delako zerrenda. Nik neuk zuek ematen ari zareten pausoak emango nituzke.
|
|
2022
|
|
|
Gure andrologoek mugikortasun onena duten espermatozoideak aukeratu eta kontzentratu egiten dituzte. Intseminazio artifiziala kontsultan
|
bertan
egiten da, loak hartu gabe eta kirofanotik pasatu gabe. Espekulu batekin, semena uteroaren barrura sartzen da.
|
|
|
Zapataria geltoki ondoko etxe bateko bebarru batean bizi da, eta
|
bertan
egiten du lan. Gela handia da.
|
|
|
Sarritan joaten gara gela horretara, dena garbi baitago eta sukaldean baino lasaiago egoten baikara. Horregatik,
|
bertan
egiten ditugu gure lanak gehienetan.
|
|
|
|
bertan
egindakoaren frogak
|
|
|
Eta baita tristeagoa ere. Lehen, bizitza handiko kalea zen, arnasa zuen, saltsa,
|
bertan
egiten zituzten ia erosketa guztiak, ezagunekin gelditzen ziren berriketan, kaleko festa ere ospatzen zuten urtean behin. Bukatu da hori guztia.
|
|
|
Gaztetan, askotik askok bigarrenari eusten dio, hasieran gurasoak eta ez nahigabetzeagatik; urteak pilatu ahala, gizartearen kontra ez joateagatik; urteak are eta aurrerago, nork bere neurrira eraiki duen estatus gutxi asko erosoari uko ez egiteagatik. Bide erabiliena da, jendeak
|
bertan
egiten du mundualdia, aldian aldiko juergari uko egin gabe, aldian aldian konpromisoren bati iskin egin gabe, baina baita gehiengoaren bidetik gehiegi apartatu gabe ere...
|
|
2023
|
|
|
Zipriztindu egiten zituen batzuetan. Beste batzuetan, kanpora atera eta ez zuen deus egiten, eta orduan etxera itzuli eta
|
bertan
egiten zuen guztia, eta errieta egiten zien Margaridak, zizeilua garbitu behar zuelako eta etxe osoan usain txarra zelako. Azkarra zen Bartomeu, lepoa lodi, ileak ilun eta ezpainak haragitsu eta distirant.
|
|
|
Murugain (778 m) eta Kurtzetxiki (532 m) ere baditu nahiko hurbil. Herria Deba ibaiak zeharkatzen du, baina Aramaio ibaia era igarotzen da udalerritik, eta herrian
|
bertan
egiten du bat Deba ibaiarekin. Arrasateko euskara mendebalekoa da, sortaldeko azpieuskalkia, Debagoieneko berbeta, hainbat herrik osatzen duten berbeta, hain zuzen ere.
|
|
|
1) Mugikorra zurea da, ez berea, eta gainera, zu zara
|
bertan
egiten diren gauzen erantzule legearen aurrean, eta 2) horrek sor dezakeen eztabaida atzean geratzen da liburu honetan landutako arriskuren baten biktima izaten ari dela topatzen laguntzen badigu.
|