|
2023
|
|
|
Zergak edo Sozietateen gaineko Zergak kargatzen dituela. Auzitegiak zergapetze bikoitzaren argudioa
|
bertan
behera utzi eta gero, Andaluziako zergaren kasuan, onartu zuen objektu bera (lurraren edo finkaren titulartasuna) izan arren, tributuok bateragarriak izatea, euren zerga egitatea desberdina zelako. Ildo beretik jo dute Auzitegiaren epai horrek eta beste batzuk, urtarrilaren 17ko 4/ 2019 epaia kasu, Kataluniako Etxebizitza hutsen gaineko Zergari buruzkoa.
|
|
|
geldiarazpena izanez gero, epea hasieratik zenbatu behar da berriro; etetearen kasuan, aldiz, epeak aurrera egiten du etete karia amaitzen denetik, hots, ez da berriro hasi behar. Horretara, kasu horiek epea geldiarazteko kasu moduan eratzeak Administrazioari egiten dio mesede, horrek preskripzioaren erakundea
|
bertan
behera utz dezakeelako, ondoz ondoko geldiarazpenen bidez. Hala eta guztiz ere, bada abusuzko jokabide hori saihesteko araurik. Ulerbidez, ikuskapen prozeduran jarduketen jakinarazpenak geldiarazi egiten du preskripzio epea; geldiarazpen hori, alabaina, bertan behera geratuko da, baldin eta prozedura amaitu aurretik sei hilabete igaro eta administrazio jardunik gauzatu ez bada, tributu betebeharpekoari egotzi ezin dakizkiokeen kariengatik.
|
|
|
Langileak probaldian izan ditzakeen aldi baterako ezgaitasunaren, jaiotzaren, adopzioaren, adopzio ondoreetarako zaintzaren, familia harreraren, haurdunaldi bitarteko arriskuaren, edoskialdiak iraun bitarteko arriskuaren eta genero indarkeriaren egoerek geldiarazi egiten dute probaldia, baldin eta bi alderdien arteko adostasuna badago (ikusi LELTBren 14.3 artikulua). Edozein kasutan, geldiarazpen klausulak ere ahalbidetzen du kontratua
|
bertan
behera uztea, kontratua etenda dagoen bitartean; arean ere, zerbitzurik eman gabe ezin dira gauzatu probaldiari datxezkion esperientziak [2008ko abenduaren 12ko (3925/ 2007 errek. zk.) AGE, 4 Salakoa].
|
|
|
(D.6) Errelebuko langileak bere lanpostua
|
bertan
behera uztea
|
|
|
Errelebuko kontratuak iraun bitartean, edozein arrazoi dela bide, errelebuko langileak
|
bertan
behera uzten badu bere lanpostua, enpresaburuak beste langile langabetu batekin edo enpresan aldi baterako kontratua duen langile batekin bete du hutsunea, 15 eguneko epean.
|
|
|
Eta enpresaburuak ez badu bete bidegabe kaleratutako langile jubilatua edo lana
|
bertan
behera utzi duen errelebuko langilea ordezteko betebeharra (modu partzialean jubilatutako langilea bidegabe kaleratu eta enpresan berriro hartzen ez denean, horrek utzitako hutsunea errelebuko langile batekin betetzen ez denean gauzatu antzera), kasuan kasuko erakunde kudeatzaileari ordaindu dio, langileak lanpostua bertan behera utzi zuenetik edo langilea kaleratu zenetik sortutako jubilazio par...
|
|
|
...enpresaburuak ez badu bete bidegabe kaleratutako langile jubilatua edo lana bertan behera utzi duen errelebuko langilea ordezteko betebeharra (modu partzialean jubilatutako langilea bidegabe kaleratu eta enpresan berriro hartzen ez denean, horrek utzitako hutsunea errelebuko langile batekin betetzen ez denean gauzatu antzera), kasuan kasuko erakunde kudeatzaileari ordaindu dio, langileak lanpostua
|
bertan
behera utzi zuenetik edo langilea kaleratu zenetik sortutako jubilazio partzialaren ondoriozko prestazioaren zenbatekoa.
|
|
|
Lanaldi murrizketaz ulertuko da lan jarduera aldi batean gutxitzea; gutxitze hori zenbatu ahal izango da eguneko, asteko, hilabeteko edo urteko lanaldia oinarri hartuta. Eguneko lanaldia gutxitzeak eragin dezake egunean gehienez zehaztuko den ordu kopuru batean jarduera
|
bertan
behera uztea; asteko, hilabeteko edo urteko lanaldia gutxitzeak eragin dezake jarduera bertan behera uztea egunean ordu batzuetan edo lanaldi osoetan, aste, hilabete edo urteari begira ezarri diren ehunekoen mugarik handienaren baitan.
|
|
|
Lanaldi murrizketaz ulertuko da lan jarduera aldi batean gutxitzea; gutxitze hori zenbatu ahal izango da eguneko, asteko, hilabeteko edo urteko lanaldia oinarri hartuta. Eguneko lanaldia gutxitzeak eragin dezake egunean gehienez zehaztuko den ordu kopuru batean jarduera bertan behera uztea; asteko, hilabeteko edo urteko lanaldia gutxitzeak eragin dezake jarduera
|
bertan
behera uztea egunean ordu batzuetan edo lanaldi osoetan, aste, hilabete edo urteari begira ezarri diren ehunekoen mugarik handienaren baitan.
|
|
|
G Plantilla berregituratzea eta plantilla oso osoan edo zati batean
|
bertan
behera uztea, behin betiko edo aldi baterako.
|
|
|
Lan kontratua eten ahal izango da langileak gauzatzen zuen jarduera
|
bertan
behera utzi denean eta horrek ukitzen dituenean egun osoak, jarraikakoak edo aldizkakoak, gutxienez, lanaldi arrunt batean.
|
|
|
Eguneroko lanaldi murrizketak eragin dezake jarduera
|
bertan
behera uztea egunero ordu kopuru jakin batean; asteko, hilabeteko edo urteko lanaldi murrizketak eragin dezake jarduera bertan behera uztea egunero ordu batzuetan edo lanaldi osoetan, aste, hilabete edo urteari begira ezarri diren ehunekoen mugarik handienaren baitan.
|
|
|
Eguneroko lanaldi murrizketak eragin dezake jarduera bertan behera uztea egunero ordu kopuru jakin batean; asteko, hilabeteko edo urteko lanaldi murrizketak eragin dezake jarduera
|
bertan
behera uztea egunero ordu batzuetan edo lanaldi osoetan, aste, hilabete edo urteari begira ezarri diren ehunekoen mugarik handienaren baitan.
|
|
|
(c) Uste izango da enplegatzaileak langilea kaleratzearen alde egin duela eta ez atzera egitearen alde, lan harremanak
|
bertan
behera uzteko komunikazioan ez denean bete idatzizko forma, edo langilearen esku ez denean utzi kasuan kasuko kalte ordaina, komunikazioa egiteko unean. Hala ere, aurreabisurik ez emateak edo kalte ordaina kalkulatzean barkatzeko moduko okerra izateak ez dute eragingo uste izatea enplegatzaileak kaleratzearen alde egin duela, kalterik egin gabe enplegatzaileak izango duen betebeharrari aurreabisu aldiko alokairuak ordaintzeko edo kalte ordaina zenbateko zuzenean ordaintzeko.
|
|
|
Halaber, halako kreditu dira konkurtsoa adierazi ondoren zordunaren lanbideedo enpresa jardueraren ondorioz sortu diren lan kredituak. Halako kredituen artean daude kaleratzeen edo lan kontratuak azkentzearen ondoriozko kalte ordainak, bai eta lan osasuneko betebeharrak ez betetzeagatiko prestazioen gaineko errekarguak ere, epaileak lanbideedo enpresa jarduera
|
bertan
behera uztea erabaki arte, edo konkurtsoa amaitu dela adierazi arte.
|
|
|
(b) Lan kontratua eten ahal izango langileak gauzatzen zuen jarduera
|
bertan
behera utzi denean eta horrek ukitzen dituenean egun osoak, jarraikakoak edo aldizkakoak, gutxienez lanaldi arrunt batean.
|
|
|
Era berean, kaleratze kolektiboa izango da enpresako plantilla osoa ukitzen duten lan kontratuak azkentzea, baldin eta ukitutako langileak 5 baino gehiago badira, eta, arestian aipatu arrazoi berberetan oinarrituta, enpresaburuak enpresa jarduera oso osoan
|
bertan
behera uztearen ondorio denean azkentze hori.
|
|
|
Batzuetan, gehiegizko eskaintzarengatik, eta, beste batzuetan, ekoizpen sistema kapitalista lantzean lantzean astintzen duten krisien ondorioz fabrikak ixteagatik, soberan zegoen lan eskuak langabetuen kopurua gehitzen zuen, eta horrek segurtasunik eza eta ezegonkortasuna areagotzen zuen herritarren artean. Azkenik, igarri igarrian zegoen agureak
|
bertan
behera uzten zirela, lanerako ez zutelako balio eta, beraz, elbarritzat jotzen zirelako.
|
|
|
Horrela, LANEk emandako irizpideei jarraituz, eta orduko Europako Ekonomia Erkidegoan nagusi ziren joerak aintzat hartuz, banakako kaleratzea berriro definitu zen. Zehatzago,
|
bertan
behera utzi zen bidegabeko kaleratzeetako langileak berriro hartzeko betebeharra ezartzen zuen erregela orokorra (apirilaren 8ko 16/ 1976 Legeak, laneko harremanei buruzkoak jasotakoa), eta kaleratze modalitate berria arautu zen, hots, langilearen gaitasunak edo enpresaren jardunbide beharrizanek eratorritako inguruabar objektiboengatiko kaleratzea (kaleratze objektibo gisa ezagutzen dena)....
|
|
|
...ere har ditzake, hala nola, arrisku larria dakarten lanak edo egitekoak berehala geldiaraztea (ikusi LAPLren 44 artikulua); kasuan kasuko prozedurak hastea, langileak Gizarte Segurantzan behar bezala kokatzeko eta langileei altak edo bajak emateko nahiz langileak afiliatzeko edo enpresak inskribatzeko; erakunde eskudunei eskatzea gizarte prestazioak, gizarte laguntzak edo diru-laguntzak etetea edo
|
bertan
behera uztea (ikusi LAZLTBren 46 artikulua); lan istripuen ondoriozko errekarguak edo prima murrizketak proposatzea, lan istripuek eratorritako prestazioetan, ez direnean bete egoki diren segurtasun neurriak; egiaztatutako ez betetzeen berri ematea erakunde eskudunei (poliziari, EEZPri); eta, bidezkoa denean, ofiziozko demandak jartzea jurisdikzio sozialean.
|
|
|
Ustezko subjektu erantzuleak arau hausteen aktari alegazioak egiten dizkionean, eta alegazio horietan probak daudenean, ikuskatze jardunaren objektu izan diren harreman juridikoen lan izaera
|
bertan
behera utz dezaketenak, espedientea gauzatu behar duen organoak proposa dezake ofiziozko demanda jartzea jurisdikzio sozialean; demanda hori jarriz gero, prozedura etengo da, eta hala jakinaraziko zaio interesdunari. Behin epai irmoa emanda, espedientearekin jarraituko da, baldin eta epaian emandako epaitzak hala ahalbidetu badu; aurkako kasuan, berriz, espedientea artxibatuko da.
|
|
|
Ebazpen horrek aktan jasotako proposamena baieztatu, aldarazi edo ondorerik gabe utziko du. Akta ondorerik gabe uzten bada, aginduko da espedientea artxibatzea, eta, hala denean, behin behineko izaerarekin hartutako neurriak
|
bertan
behera uztea. Areago, ebazpenak akta deuseztatzea erabakiko du, akta horrek ez dituenean beharrezko betekizunak bere xedea lortzeko, edo interesdunen defentsarik eza eragiten duenean eta hori ez denean zuzendu ebazpena eman aurreko izapidean.
|
|
|
Mauraren lege proiektuek bere lana bete zuten eta hurrengo urteetako legerian eragin handia izan zuten. 1923 urtean Jose Antonio Primo de Riverak estatu kolpea eman zuen, demokrazia
|
bertan
behera utzita; hortaz, diktaduraren mende eman ziren toki autonomiaren inguruko lehenengo benetako pausuak. Egia da, toki autonomia hori ez zela benetakoa, ordezkaritza demokratikorik gabe sortutakoa baitzen, baina printzipioz auto antolakuntzan eta udalaren jarduera naturalean egituratu zen udala.
|
|
|
TAOL berriak
|
bertan
behera uzten ditu eskumen eta zerbitzuen inguruko gaitasun orokorrerako klausula guztiak, 25.1 artikulua aldatu du eta 28 artikulua indargabetu du. Horren zergaitia hurrengoa izan daiteke:
|
|
|
BALLEsTERos FERNaNDEZ jaunari jarraituz: " ordezkaritza organoen kontrolaren bitartez Gobernu zentralak sarrera eduki zuen toki autonomiaren arkitektura guztia
|
bertan
behera uzteko" 206.
|
|
|
• Egintzen gaineko zaintza Udal Estatutuetan akordioen eta ebazpenen galarazpenarekin gauzatuko da. Alkateak berak 10 eguneko epean udalaren akordioak
|
bertan
behera utzi zitzakeen, horiek punibleak ikusiz gero, ordena publikoaren kontra zihoazenean, interes orokorraren kontrakoak zirenean edota udal eskumeneko gaikoak ez zirenean (192.3 artikulua). Horrela, argi geratu zen Alkatea Gobernu zentralaren ordezkaria zela.
|
|
|
Gobernadore Zibilak, lehen aipatu dugun 37 oinarriak argi uzten zuenez, udal jardueraren kontrol handia zuen eta kontrol hori egiteko udalek hartzen zituzten erabakien gaineko ezagutza izan behar zuen. Informazioa emateko behar horrekin lotuta TAOL1945k akordioak
|
bertan
behera uzteko aukera zabaldu zuen. Lehenengo eta behin, Alkateek (Gobernu zentralaren ordezkari moduan jarduten zutelarik), Udalbatzak bere eskumenekoak ez ziren erabakiak hartzen zituenean, Udalbatzaren jarduna delitua zenean edota Udalbatzaren erabakiak ordena publikoaren kontrakoak zirenean, erabaki horiek eteteko ahalmena zuten.
|
|
|
• Gobernadore Zibilek ezin izango zuten Udalburuek hartutako erabakiak
|
bertan
behera utzi eta, ondorioz, bakarrik aurkaratu eta bertan behera utzi ahal zituen Udalbatzek hartutako erabakiak.
|
|
|
• Gobernadore Zibilek ezin izango zuten Udalburuek hartutako erabakiak bertan behera utzi eta, ondorioz, bakarrik aurkaratu eta
|
bertan
behera utzi ahal zituen Udalbatzek hartutako erabakiak.
|
|
|
Horrekin hasi zen 1975eko Legearen erreformarako prozedura edo bidea. Lehenengo 1976an TAOL1975 erreformatu zen alkateen hautaketarako epea luzatzeko, baina urrian, Adolfo Suarez gobernuburu zelarik, udal hautaketa
|
bertan
behera utzi zen edo atzeratu egin zen hauteskunde orokorrei pasu emanez. Udal hauteskundeak 39/ 1978 Legearen bitartez deitu ziren eta momentu horretan trantsizio demokratikorako bidea hasita zegoen.
|
|
|
Toki Araubidearen Oinarriei buruzko Legearen 65 eta 66 artikuluak, eta, beraz, Estatuaren oinarrizko araudiak ezarritako udal autonomia urratzen du. Hain zuzen ere, auzitan jarritako manuak, artikulu horietan aurreikusitakoari kontra eginez, aukera ematen du Madrilgo Autonomia Erkidegoko agintariek
|
bertan
behera utz ditzaten Oinarriei buruzko Legeak udalerriei berariaz esleitzen dizkien akordioak, hala nola hirigintzako antolamendu, kudeaketa, egikaritze eta diziplinari buruzkoak (TAOL 25.2 d), eta, zehazkiago, eraikuntzarako eta lurzoruaren beste erabilera batzuetarako baimena, zeinak, bestalde, udalerrien eskumen bereizgarri bat baitauka. (TAOL 25.2 d) art. Lurzoruaren Legearen 179 eta 214 artikuluak".
|
|
|
1870eko Udal Legeak berrikuntza ugari ezarri zituen arren eta toki ogasunei dagokionez aurrerakuntzak ekarri arren (historian lehenengoz udal aurrekontuaren behin betiko onarpena udalbatzaren eskumen bezala ezarri zen) indarraldi laburra izan zuen. 1876ko Errestaurazio garaiak
|
bertan
behera utzi zuen 1870eko Udal Legea eta 1845eko sistemara bueltatu egin zen.
|
|
|
1) TAOLak 65 artikuluan hauxe dio: Estatuak edo autonomia erkidegoek toki administrazio batek emandako ebazpen bat edo hartutako akordio bat antolamendu juridikoaren kontra egiten duela uste duenean, toki erakundeari egintza, ebazpen edo akordio hori
|
bertan
behera uzteko, deuseza dela adierazteko, eskatuko dio. Toki erakundeak errekerimendua jaso eta hilabeteko epean deuseztasuna adierazi behar du eta ez bada deuseztasunik adierazten, orduan Estatuak edo autonomia erkidegoak administrazioarekiko auzibideetan auzi errekurtsoa jartzeko epea izango du.
|
|
|
" Diputazioak antzematen badu kostu horiek berak koordinatutako edo emandako zerbitzuenak baino handiagoak direla, udalerriei lankidetza eskainiko die zerbitzuen kudeaketa koordinatu eraginkorragoa egiteko, kostu horiek murriztu ahal izateko". Gainerakoan, borondatezko formula horiekin zuzenean lotzen dituzte 2/ 2004 Legegintzako Errege Dekretuaren hamabosgarren xedapen gehigarrian," Zerbitzuen kudeaketa integratu edo koordinatuari" buruzkoan, aurreikusitako finantza pizgarriak, 27/ 2013 Legearen 2.5 artikulua" 544 Beraz, koordinazio teknika hori Estatuak zuen esku hartzea ikusirik
|
bertan
behera utzi zuen Epaiak, bi irizpide aintzat harturik: zerbitzuen kostu eragingarriaren nondik norakoa eta toki autonomia.
|
|
|
Horrez gain, kontuan izan behar dugu, ATXABAL RADAk eta MUGURUzA Arresek esaten duten bezala 48.5 artikuluak ezartzen dituen ahalak desagertzen dira Estatuak finantza zaintza ahalmenak
|
bertan
behera utzi ezgero: " Era berean, Estatuak unean unean dituen finantza zaintzako ahalmenek, foru aldundiei dagozkienek, ez dute esan nahi Estatuak eskumen horiek araubide erkidean betetzeari utziko balio, foru aldundiak haiekin jarraitu ahal izango lukeenik, orduan gainerako toki korporazioek lortutako autonomia kuotaren muga gaindiezina sartuko litzatekeelako jokoan" 580 Ideai argia da:
|
|
|
Baina, 2016an berriro ere Arbitraje Batzordeak irizpidea aldatu egin zuen. Arbitraje Batzordearen 1/ 2016 Erabakiak 2012ko erabakia
|
bertan
behera uzten du eta berriro ere aurrekontu araubidea lurralde historikoen eskuetan uzten du. Erabakiaren hirugarren oinarri juridikoaren hirugarren puntuaren laugarren paragrafoan Ekonomia Itunaren 48.5 artikuluaren finantza zaintza lurralde historikoen mende uzten du, toki erakundeen araubideari dagokion eskumena lurralde historikoarena delako:
|
|
|
Lehenengoaren arabera, Estatua eta autonomia erkidegoak toki erakunde batek finantzaren esparruan bere eskumenak gainditzen dituela oharatarazten badira, toki erakundeak hartutako erabakia aurkaratzeko aukera izango dute. TAOLren 67 artikuluan ere, Estatuak administrazioarekiko auzibidean toki erakundeek finantzaren esparruan hartutako erabakiak eta akordioak
|
bertan
behera uzteko aukera izango du Espainiako interes orokorraren aurka egiten dutela ulertzen badu. Kasu honetan, kontrola ez da aurkaratzean zehazten (auzibideen aurrean egikaritutako legezkotasun kontrolaren teknika), baizik eta zuzenean akordioa edota erabakia bertan behera uzteko neurria da.
|
|
|
TAOLren 67 artikuluan ere, Estatuak administrazioarekiko auzibidean toki erakundeek finantzaren esparruan hartutako erabakiak eta akordioak bertan behera uzteko aukera izango du Espainiako interes orokorraren aurka egiten dutela ulertzen badu. Kasu honetan, kontrola ez da aurkaratzean zehazten (auzibideen aurrean egikaritutako legezkotasun kontrolaren teknika), baizik eta zuzenean akordioa edota erabakia
|
bertan
behera uzteko neurria da.
|
|
|
Estatuari eta autonomia erkidegoei aurrekontuen onespenari, aldaketari eta likidazioari buruzko akordioak helarazteko beharra. Hori ARiAS ABELLaNek dioen moduan, TAOLren 56 artikuluarekin guztiz koherentea da443 eta aurrekontua aurkaratzeko eta
|
bertan
behera uzteko, legeak ezartzen dituen kontrol tresnak martxan jartzeko aukera ere zabaldu egiten dute. ARiAS ABELLaNek TOLTBren 169.4 artikuluan ezartzen den informazioa ematea TAOLren 56 artikuluarekin alderatzen duela dirudi, baina informazioa emate hori hurrunago ere badoa aurrekontuen esparruan.
|
|
|
Epai horrek argi adierazten duenez, autonomia egikaritu ahal izateko finantza nahikotasuna derrigorrezkoa da (4 oinarri juridikoan) eta autonomia finantza nahikotasunik gabe ezinezko bihurtzen da (37 oinarri juridikoa). Ildo horretatik, Duran GARCiAri jarraituz, Auzitegiak erabiltzen dituen adjektibo konkretu eta zorrotz horiek
|
bertan
behera uzten ditu toki autonomiaren eta finantza nahikotasunaren arteko lotura apurtu nahi dutenen tesi guztiak117.
|