|
2000
|
|
|
Iruñean azkenik 100.000 ibilgailu daude, 0,52 biztanleko. Ez dago bertan trafiko arazo handiegirik, auto ilarek ez baitute 20 minutu baino gehiago irauten,
|
bertako
Udalaren arabera. Urtero ordea, 60.000 bat isun jartzen dira.
|
|
2002
|
|
|
Euskararen eta euskal kulturaren egoera administratiboa egokiena ez zen arren, edo beharbada horregatik, euskal irrati berriak sortu ziren Nafarroan 1990eko hamarkadan. Euskararen aldeko elkarteei loturik zeuden gehienetan, oso lokalak ziren eta askotan
|
bertako
udalek lagunduta sortuak; entzuleria urriari heldu arren, herri bizitzan oso murgildutakoa zen, eta zeresan handikoa.
|
|
|
Hain zuzen ere, Arrasate Irratiaz gain, Goiena Telebista. Arrasate Telebista zena?, Goienkaria aldizkaria, Aretxabaletako Aretxagazeta, Arrasate Press, Bergarako Berrigara eta Elgetako Goienkale daude egitasmo zabal horren barruan. Oñati Irratia oraindik sartu ez den arren, epe laburrean integra dadin ahaleginetan, zabalik daude elkarrizketak
|
bertako
udal ordezkariekin22.
|
|
2004
|
|
|
3 Aurreko paragrafoan xedatutakoa gorabehera, jaiotzak Espainiako lurraldean gertatu badira eta horien inskripzioa epe barruan eskatu bada, jaiotzok inskribatu ahal izango dira legez ezaguna den gurasoak edo gurasoek egoitza non izan eta
|
bertako
udal erregistro zibilean.
|
|
2007
|
|
|
Gernika 1937 liburuan Bonifacio Etxegaraik 1937ko maiatzaren 4an egin zuen hitzaldian anaia Karmelo aipatu zuen pasartea: Leku lasai honetan bat batean piztu zen suak, egoitza eta eliza ederrak ez ezik,
|
bertako
udal artxibo aberatseko paper eta dokumentu baliotsuak erraustu zituen. Haien artean hil zen duela urte batzuk Karmelo Etxegarai, nire anaia eta maisua.
|
|
|
Euskal Herrian Euskarazek (EHE) aurten Hizkuntz Eskubideen Eguna Nafarroan, Iruñerrian antolatu nahi zuen, eta Atarrabian eta Burlatan antolatzen saiatu da, baina
|
bertako
udalek ezezkoa eman diote. Hala, azkenean Azpeitian egingo dute.
|
|
2009
|
|
|
Loiu, Derio, Erandio, Sondika, Zamudio eta Leioa hartzen ditu egun zarataren eragin guneak. Herri horietako 700 etxebizitza inguru zarataz isolatzeko dirulaguntzak emango dizkie AENAk
|
bertako
udalei. Hori ez da ezer, oso etxe gutxi dira, dio Consuelo Elosua Lur Maitea talde ekologistako bozeramaileak.
|
|
|
2010eko otsailaren 18an, Nafarroako Legebiltzarrak 1986ko Euskararen Legea aldatzea erabaki zuen, eremu mistorako ateak lau udalerriri irekiz (Aranguren, Belaskoain, Galar eta Noain). Aldaketa horri esker, lau udalerriok,
|
bertako
udalek gehiengo absolutuz hala erabakitzen badute, eremu mistoan sartuko dira, eta, ondorioz, beste zenbait eskubideren artean, hala nahi duten gurasoek beren seme alabentzat euskarazko irakaskuntza bermaturik izango dute hezkuntza sisteman. 1995ean, HBk eta UPNk kontra bozkatzean, Nafarroako hezkuntza sistema osora zabaldu gabe geratu zen erabakia, eta eskubidea, orain, hamabost urte geroago, lau udalerriotara iritsi daiteke.
|
|
2010
|
|
|
Eta halako batean, maiatzean, ia 20.000 biztanleko herrian jarri zen indarrean, Hernanin, eta posible eta arrakastatsua dela ikusi da berriz ere. Deba Goieneko Mankomunitateak ere atez atekoari ekingo diola jakinarazi du,
|
bertako
udalek hala onartzen badute behintzat.
|
|
|
Artikutza aldeko administrazio guzia Goizuetako Udalak eraman izan baitu menderen mendetan. Horrexegatik hasi nintzen,
|
bertako
udal eta eliz artxiboak arretaz aztertzen. Eta geroztik hamaika herio kontu ikusi badut ere, atzenean ez dut deus handirik aurkitu.
|
|
2013
|
|
|
Sopelan, Barrikan, Plentzian, Gorlizen, eta Urdulizen
|
bertako
udalek hartu dute kilometroa (2036, 2038, 2040, 2048, eta 2054 km). Urdulizen, Leioako nesken futbol taldeko lagunek, ezkontzako opari legez, Korrikaren kilometroa erosi diete, lekukoa eraman dezaten, Irantzu taldekideari eta Gorka senarrari (2052 km).
|
|
2014
|
|
|
Elkarlana da egunaren antolaketarako baliatuko duten lanabesa. Eta horretan, Tolosatik abiatuta,
|
bertako
udal nahiz eragile sozialen inplikazioa bilatu dute. Tolosatik Tolosaldeara zabaldu eta Tolosaldeatik udalerri euskaldunetara jauzi eginez.
|
|
|
Elkarlana da egunaren antolaketarako baliatuko duten lanabesa. Eta horretan, Tolosatik abiatuta,
|
bertako
udal nahiz eragile sozialen inplikazioa bilatu dute. Tolosatik Tolosaldeara zabaldu eta Tolosaldeatik udalerri euskaldunetara jauzi eginez.
|
|
|
Eskola bakoitzak bi orduko iraupena izango du, 18: 30etatik 20: 30etara. Ikastaro nahiz mintza saioak Zarautzen egingo dira,
|
bertako
Udal euskaltegian.
|
|
2016
|
|
|
Ildo horretatik, Hurbilago Elkartetik, egun bazkide ez dituen establezimendu guztiak sare honetan integratzeko ahalegina egin asmo duela adierazi du Igor Gorritik, “sare hau zabaltzen joateko”.Herritarrei txartela eskuratzeko deia luzatu dute: “Animatu herritar guztiak txartel hori eskuratu eta erabili dezaten
|
bertako
udal azpiegitura eta komertzioetan”.Txartela orain eskuratzen duzuenok, Hurbilago Elkarteko establezimenduetan %10era arteko deskontuak aplikatuko zaizkizue ekainean. Eta Gertu Txartela aktibatzen duten lehen mila bezerok opari bana jasoko dute Rural Kutxan.
|
|
2017
|
|
|
Nola gainera. Bada, gure Lautadak hanka bat altxatu du, jarraituko ote dute
|
bertako
udal, kuadrillak eta Aldundiak –hanka politikoak– erritmo bera eta euskararen bidean behingoz ibiltzen has dadin utziko diote. Ez dezatela ahantz:
|
|
2018
|
|
|
Zein da
|
bertako
udalen jarrera?
|
|
|
Guk pentsatu behar dugu geure burua, inork pentsa gaitzan baino lehen. Eta horretan, pentsatzen eta sortzen, eman genituen bi egin uztailean Jakin Jardunaldian, Usurbilen, UEU eta
|
bertako
Udalarekin batera antolatutako saioetan (ikusgai dituzu Jakin.eus atarian). Jardunaldiaren emaitza da zenbaki hau, baina ez hura bakarrik, osotua baizik, aditu gehiagoren hitzak eta irudiak ere badira-eta.
|
|
2020
|
|
|
Azken boladan arlo horretan nabarmendu den bat Sopelakoa da. Sustapen Ekonomikoko zinegotzi Teresa Fernándezek azaldu digunez,
|
bertako
udal gobernuak hainbat ildo zabaldu ditu merkatari txikiei laguntzeko. Horietako bat sustapen ekintzak dira (Gabonetan herrian erosteko kanpaina, adibidez), eta horiez gain merkatariak trebatzeko hainbat ekimen ere badituzte martxan.
|
|
2021
|
|
|
Abbadierenak, berriz, aldiro egingo ziren Hegoaldean betiere bertako eragileren batekin elkarlanean: 1881ean Irunen
|
bertako
udalarekin batera, 1883an Markinan Vicente Arana idazlearen laguntzaz, 1886an Urnietan bertako udalaren sostenguaz,...
|
|
|
Izan ere, estatu azpiko administrazioak hartzen badira bakarrik kontuan —esaterako, Alemaniako landerrak, Suitzako kantoiak, Erresuma Batuko konderriak edota Estatu Batuetako estatuak,
|
bertako
udalekin batera—, Euskadi da osasun arloan bigarren gastu handiena egiten duen herrialdea, Danimarkako eskualdeen atzetik. Hezkuntza arloan, Euskal Autonomia Erkidegoa da laugarren gastu handiena egiten duen herrialdea, Estatu Batuetako, Belgikako eta Suitzako estatu, eskualde eta kantoien atzetik.
|
|
|
Alkateak gaineratu du foru teknikariek ingurunean eguneko zentro baten beharrik ez dutela jakinarazi dietela, eta
|
bertako
udal ordezkariak ez daudela horrekin ados. Horretarako, eguneko zentroa erabiltzeko interesa dutenenekin zerrenda bat egin dute:
|
|
|
Lizarran, Beran, Irurtzunen, Zizur Nagusian, Antsoainen, Agoitzen eta Arantzan eginen dira zazpi saio horiek, eta
|
bertako
udalen laguntza jaso du Nafarroako Bertsozale Elkarteak egitasmoa antolatu ahal izateko. Sarrerak www.bertsosarrerak.eus atarian eskuratu dira martxoaren 29tik aurrera, 7 eta 8 euro bitarteko prezioan (bertso bazkarikoak 30 eurotan).
|
|
2022
|
|
|
Bilbon, Iruñean, Baionan eta Donostian terrazak jartzeko eta handitzeko lizentziak eman ziren, COVID terrazak izenpean gehientsuenak, eta oraindik ere indarrean daude, Baionan izan ezik. Gasteizen ez zen aparteko baimenik eman, «ez bada tarte batean salbuespen batzuk egin zirelako»,
|
bertako
udalaren arabera; besteak beste, terraza batzuen metro karratuak handitu zituzten. Dena den, egoeraz jabetuta, ordenantza aldatzen dabiltza, eta Donostian nola egokitu daitekeen ari dira aztertzen.
|
|
2023
|
|
|
adierazpena sinatu zuten. Gogoratu zuten
|
bertako
udal gehienek euskara hutsean funtzionatzen dutela, baina hori moztu egin duela epaiak. «Egoera zaurgarrian dagoen hizkuntza bat indartzeko neurriak hartzea zailtzen du.
|
|
|
Hala, jakinarazi dute euskalgintzako hainbat eragilek babesa eskaini dietela UEMAri nahiz
|
bertako
udalei, eta «euskaraz lanean eskubide osoz jarraitzeko deia» egin dutela.
|