|
2003
|
|
|
Epai horrek adierazi zuen konstituzioaren aurkakoa zela Adingabeen Auzitegi Babesleei buruzko Legearen 15 artikulua; lege horren testu bategina 1948ko ekainaren 11koa da. Lege
|
berri
horrek esparru malgua ezarri du adingabeen epaitegiekkien neurriak, adingabeok zigor legeak hausten dituzten heinean. Horretarako, aintzat hartuko da adingabearen intere zehatz ditzaten horiei aplikagarri zaizsa.
|
|
|
Geroenean ere, zehatzaile hezitzaile izaera duen prozedura ezartzen du. Lege
|
berriak
horri esleitzen dizkio Espainiako konstituzio antolamenduak ematen dituen berme guztiak, Konstituzio Auzitegiaren epaiarekin eta Haurraren Eskubideei buruzko 1989ko azaroaren 20ko Itunaren 40 artikuluarekin bat etorriz.
|
|
2004
|
|
|
Gisa horretan, ia ia desagertu dira ebazpen interlokutorioen aurkako gora jotzeak. Gainera, xedapen iragankor egokiarekin lortu nahi da errekurtsoen araubide
|
berri
hori ahalik arinen ezartzea.
|
|
|
Horregatik, ezin arbuia daiteke, behin behineko betearazpenaren araubide berriak, errekurtso guztietan, baita errekurtso berezietan ere, izango duen eragina. Oro har, oinarrizko eskubideen arloko kondena epaiak ez dira araubide
|
berri
horretatik baztertu, hasieran bederen. Oinarrizko eskubideen gaineko epaiok, sarritan, diruzko kondena erabakiak jasotzen dituzte.
|
|
|
Ziurrenik, behin behineko betearazpenaren araubide
|
berri
horrek zuzeneko onura gehiago ekarriko ditu, galerak eta bidegabeko kasuak baino. Halaber, oso onuragarriak izango dira ezarritako erabateko berrikuntzaren zeharkako ondoreak, baita auzia luzatzeko helburua besterik ez duten errekurtsoak murriztea ere.
|
|
|
Lege
|
berri
horrek indargabetu eta ordeztu egiten du ehun urte baino gehiagoko testu bat, alegia, Prozedura Zibilaren aurreko Legea, 1881 urteko otsailaren 3ko Errege Dekretuak onetsia. Lege berriak eutsi egiten dio 1978 urteko Konstituzioaren 24 artikuluak finkatutako ildoari; artikulu horren arabera, gizabanako guztiek eskubidea dute, babes judizial eragingarria lortzeko.
|
|
|
Auzitegietako prokuradoreak eredu
|
berri
horren osagai garrantzitsuak dira, alderdien ordezkari izateaz gain, prozesuaren gainean ezaguera teknikoak izateagatik, jakinarazpenak jaso, eta aurkako alderdiari idazki eta agiri asko helaraz diezazkioketelako. Prozesuen izapideak bidegabeko luzapenik gabe egin daitezen, prokuradoreen elkargoak ere izan dira kontuan, helburua baita horien jakinarazpen zerbitzuek jardunbide eragingarria izatea; Botere Judizialaren Lege Organikoak, orduko, zerbitzu horiek ezarri zituen.
|
|
|
Legeak erakunde
|
berri
horretaz ez abusatzeko adinako arauketa zehatza egin du. Bestalde, aipagarria da epaien forma eta edukiari buruzko manuak areagotu egin duela zati xedatzailean izan beharreko kontua; esangura horretan, epaiaren zati xedatzailean alderdien uziei buruzko erabaki guztiak jaso behar dira, eta ez dira onartu orain arte sarri askotan oinarri juridikoen artean jaso diren isilbidezko erabakiak.
|
|
|
Argitasunaren mesederako, ebazpenean agin daiteke idazkun zaharraren ezereztea, idazkun berri bati erreferentzia eginez;
|
berri
horrek, aurreko artikuluak aipatu inguruabarrekin batera, zaharra barnean hartu eta beraren ordez jarriko da. Inskripzio nagusiei dagokienez, dena Erregistroko foliora kopiatuko da.
|
|
2005
|
|
|
Idazkun
|
berri
horrek ondoreak sortuko ditu sortu behar dituen datatik, kasuan kasuan.
|
|
|
liburua». Idazkun
|
berri
hori lehenengo inskripzio edo A idatzohar moduan agertuko da, aurretik egindakoen jarraipena izango da, eta horiek erregelamenduak agindu bezala aipatuko ditu. Zatitutako udal mugarteko liburu zaharretan eginiko azken idazkunaren amaieran berriei buruzko aipamen ohar egokia jarriko da.
|
|
|
VII eta VIII. kapituluetan, administrazio prozeduretan eta Administrazioarekiko auzian agindutako aurreneurrizko idatzoharrak arautu dira, azken horiek Administrazioak nahiz norbanakoek estzearen ondoriozko espedienteen hasiekatutakoak izan. Arauketa
|
berri
horren helburuetako bat da hirigintza diziplinari lotutako gaietan, jabetza erregistratzailea laguntzaile eragingarria izatea, aurretiaz ezarri bezala?, baina horren berezko eginkizuna ukitu gabe. Hori dela bide, zehapen espedienteen zein hirigintza betebeharrak ez betera aurreneurrizko idatzoharren bidez agerraraz daiteke Erregistroan, baina horretarako, arau hausteak edo betepen ezak zuzeneko eragina izan behar du finken gain; beraz, zehapen ekonomikoa ezartzeko espedienteak ezin daitezke Erregistroan sartu, eta, halakoetan, enbargoaren aurreneurrizko idatzoharra bakarrik eska daiteke.
|
|
2006
|
|
|
Salbuespen negatiboen multzoan mendeko kredituak ditugu; legeak kategoria
|
berri
hori sortu du, zenbait arrazoiren ondorioz arrunten ostean izan behar diren kredituak sailkatzeko, hain zuzen ere, berandu komunikatu direlako, horren inguruko kontratu ituna dagoelako, osagarriak direlako (korrituak), zigortzaileak direlako (isunak), edota kredituon titularrak pertsona zehatzak direlako (konkurtsopekoarekin harreman bereziak dituzten pertsonak edo konkurtsoari begira kaltegarria... Ondore horietarako, on izango litzateke zehaztea mendeko kredituen kategorian sartzen direla kreditu publikoen ordainarazpenaren ondorioz sortutako korrituak eta ezarritako zehapenak, bai tributu arlokoak, bai Gizarte Segurantzakoak.
|
|
|
Bide bertsutik, lan arloko sailburu moduan goraipatu behar dut aurkezten dudan lanak enplegatzaile eta langilearen arteko harremanetan duen garrantzia, batik bat une honetan, toki eremuan zein nazioartean bestelako industria enpresa eta merkataritza ehunak dauzkagunean, ekonomia nahiz parametro ekonomiko berriek eraginda. Hortaz, ordena ekonomiko berriaren oinarri diren eredu eta zuzentarauek sorrarazi dituzte egungo lanbide harremanak, eta gizarte nahiz ekonomia errealitate
|
berri
horren araberako irizpideak arautu, eguneratu eta finkatzen dituen testua aukeratzea beste arrazoi bat da, lan honen garrantzia azpimarratzeko.
|
|
2007
|
|
|
Hautatutako ganberek erabakia berretsi dute, eta Konstituzioaren testu berria aztertzeari ekin diote; bi ganberetako bi herenen gehiengoarekin onetsi da testu
|
berri
hori.
|
|
|
Kaleratzea egiten bada aurreko idatz zatian ezarritakoa bete gabe, enpresaburuak kaleratze berria egin dezake, aurreko kaleratzean bete gabeko betekizunak beteta. Kaleratze
|
berri
hori hogei eguneko epean egin daiteke bakarrik, lehenengo kaleratzea egin etaratzea egitean, enpresaburuak langilea hurrengo egunetik zenbatzen hasita; kaleratze berri hori zein datatan egin eta kaleratzeak data horretatik aurrera bakarrik sortuko ditu ondoreak. Kaleren eskura jarriko ditu tarteko egunetan sortutako alokairuak, eta egun horietan eutsi egingo dio langilearen Gizarte Segurantzaren altari.
|
|
|
Kaleratzea egiten bada aurreko idatz zatian ezarritakoa bete gabe, enpresaburuak kaleratze berria egin dezake, aurreko kaleratzean bete gabeko betekizunak beteta. Kaleratze berri hori hogei eguneko epean egin daiteke bakarrik, lehenengo kaleratzea egin etaratzea egitean, enpresaburuak langilea hurrengo egunetik zenbatzen hasita; kaleratze
|
berri
hori zein datatan egin eta kaleratzeak data horretatik aurrera bakarrik sortuko ditu ondoreak. Kaleren eskura jarriko ditu tarteko egunetan sortutako alokairuak, eta egun horietan eutsi egingo dio langilearen Gizarte Segurantzaren altari.
|
|
|
b) Jaso gabeko alokairuak besteko kopurua, kaleratzea egin zenetik eta kaleratzea bidegabea dela adierazi zuen epaia jakinarazi arte, edo beste enplegu bat aurkitu arte, baldin eta enplegu
|
berri
hori epaia eman aurrekoa bada eta enpresaburuak frogatzen badu langileak enplegu berrian jasotakoa, zenbateko hori izapidetza aldiko alokairuetatik kentzeko.
|
|
|
3) Gizarte Segurantzaren araubide orokorraren aplikazio esparrura bildutako funtzionario publikoei dagokienez, lehiaketa edo izendapen askearen bidez lortutako lekualdaketen kasuan, lanpostu berria zein erakunde edo lantokitan gauzatu, edo funtzionarioak zein erakunderi edo lantokiri atxiki, eta erakunde edo lantoki
|
berri
horrek bere gain hartzen dituenean funtzionarioen ordainsariak eta Gizarte Segurantzaren betebeharrak, orduan altek eta bajek ondoreak sortuko dituzte. Altek ondoreak sortuko dituzte lanpostuari utzi eta hurrengo hilabeteko lehenengo egunean; bajek ondoreak sortuko dituzte, lanpostuari zein hilabetetan utzi eta hilabete horretako azken egunean.
|
|
|
Horren ondorioz, aldi berria hasi zen. Aldi
|
berri
horretan estatuak parte hartzea erabaki eta, ondorenez, eredu arau-emaile moderno baten alde egin zuen. Eredu arau-emaile horretara bildu ziren gizarte legeak arrazionalizatzeko xedea eta autonomia kolektiboa.
|
|
|
Bada, lege honek lan arriskuak prebenitzeko ezarritako ikuspegi berrian, oinarrizko osagai dira, prebentzioaren plangintza, enpresa egitasmoa diseinatzen denetik; lanari datxezkion arriskuen hasierako ebaluazioa eta ebaluazio horren aldizkako eguneratzea, inguruabarrak aldatu ahala; aurkitutako arriskuen izaerarekin bat datozen neurri koherente eta oro hartzaile batzuen antolaketa; eta neurri horien eragingarritasunaren inguruko kontrola. Orobat, ikuspegi
|
berri
horren oinarrizko osagaikuntza, langileek hobeto ezagutu ditza dira langileen informazioa eta prestaten, lanak eratorritako arriskuen benetako norainokoa eta arrisku horiek prebenitzeko zein saihesteko modua; informazio eta prestakuntza hori bat etorri behar da lantoki bakoitzaren ezaugarriekin, lantoki bakoitzean lan egiten duten pertsonen ezaugarriekin eta langileek gauzatzen duten jarduerareki...
|
|
|
1 Lan istripuek eta lanbide gaixotasunek eratorri gertakizunen babesa gauzatzea, edota kasuan kasuko tarifazioa edo, hala denean, aldi baterako ezgaitasunaren ondoriozko prestazio ekonomikoaren estaldura bidegabekoak direla adierazten denean, erakunde kudeatzaileak edo erakunde laguntzaileak, bidezkoa bada, elkartze edo estaltze agiri berria egingo du, gertakizun horiek babes daitezen bidezko erakundearekin edota tarifazioarekin. Elkartze edo estaltze agiri
|
berri
horrek ondoreak sortuko ditu, aurreko estalduraren gauzatzea edo aurreko tarifazioa bidegabeak direla adierazi duen ebazpena zein administrazio prozeduratan eman eta prozedura hori hasi denetik.
|
|
|
Modu horretan, Oinarrizko Legeak aldatzeko legeria frankistaren betekizun guztiak bete ziren (1947ko Oinordetza Legearen 10 eta 15 artikuluak). Baina formak eta prozedurak errespetatu zituen arren, Lege
|
berri
horren edukia guztiz bateraezina zen aurreko Oinarrizko Legeekin, printzipio guztiz demokratikoak jasotzen zituelako. Gainera, horri esker ondoren hauteskunde askeak egin ahal izango ziren eta erregimen demokratikoa abian jarri.
|
|
|
Gainera, horri esker ondoren hauteskunde askeak egin ahal izango ziren eta erregimen demokratikoa abian jarri. Lege
|
berri
hori Eraldaketa Politikorako Legea da eta, horregatik, tratatu idazle garrantzitsuek «zubi lege» edo «zortzigarren Oinarrizko Lege» izendatu dute.
|
|
|
Gainerako erakunde eta alderdi politikoak debekatu egin zituzten. Erakunde
|
berri
hori Falange Española Tradicionalista y de las JONS izendatu zuten, eta erregimen frankistan «Mugimendu Nazional» esan zitzaion. Franco «Mugimenduaren» buru izan zen eta, aurrerago, Caudillo edo Buruzagi izendatu zuten.
|
|
|
«Boloniako prozesu» izenekoarekin eta Europako Goi Mailako Hezkuntza Eremu berriarekin agertokia erabat aldatuko da; izan ere, unibertsitateko irakaskuntzaren erdigunea aurrerantzean ez da izango eskola magistral tradizionala, protagonista nagusiak ikasleak izango dira. Unibertsitateko estamentu guztiek esparru
|
berri
horretara egokitu behar dute, eta zuzenbidean eta, zehatz esanda, konstituzio zuzenbidean, ikasleek beharrizan berrietara egokitzen diren materialak behar izango dituzte. Horregatik, eskuliburu hau argitaratzeko une aproposa dela pentsatu dut.
|
|
2008
|
|
|
1.Aurreko artikuluetan agindutakoaren arabera egin den transformazioak ez du aldatzen sozietatearen nortasun juridikoa, pertsona juridiko bera izango delako forma
|
berri
horren azpian dagoena.
|
|
|
2 Bat egitea gauzatzeko sozietate berria eratu bada, eskriturak jaso behar ditu, gainera, sozietate
|
berri
hori eratzeko legeak ezartzen dituen aipamenak.
|
|
|
1 Estatutuek ezar dezakete sozietatearen egoitza zein udal mugartetan egon eta bertako egunkari jakin batean jasotako iragarkiaren bidez egitea deialdia, edota bazkideei banan banan eta idatziz komunikatzea berori, edozein sistema erabilita, baldin eta ziurtatzen bada bazkide guztiek izan dutela deialdiaren
|
berri
horretarako zehaztutako egoitzan edo bazkideen liburu erregistroan agertzen den egoitzan.
|
|
|
egunkari jakin batean jasotako iragarkiaren bidez egitea deialdia, edota bazkideei banan banan eta idatziz ematea horren berri, edozein sistema erabilita, baldin eta ziurtatzen bada bazkide guztiek izan dutela deialdiaren
|
berri
horretarako zehaztutako egoitzan nahiz bazkideen liburu erregistroan agertzen den egoitzan. Bazkideak atzerrian bizi badira, estatutuek ezar dezakete deialdia banan banan egingo zaiela, nazio lurraldean jakinarazpenak jasotzeko lekuren bat zehaztu dutenean bakarrik.
|
|
|
1 Lege honetan agindutakoaren arabera egin den transformazioak ez du aldatzen sozietatearen nortasun juridikoa, pertsona juridiko bera izango delako forma
|
berri
horren azpian dagoena.
|
|
|
Ekonomia Intereseko Elkartzeen Legeari helduta, sozietate mota
|
berri
horrek aukera desberdinen multzoa osatzen du, kideen jarduera ekonomikoa gauzatzen lagunduz edo jarduera hori erraztuz; zehatzago esanda, sozietate horren ezaugarri nagusi moduan aipa daiteke kideen jardueraren osagarri dela, baina jarduera hori ordeztu barik. Egin eginean ere, europar erkidegoko arautegiak ondorioztatu du sozietate mota hori (Kontseiluak uztailaren 25ean emandako 2137/ 1985 EEE Erregelamendua, Ekonomia Intereseko Elkartze Europarra Eratzeari buruzkoa), eta halakoen bidez, lehengo enpresa elkartzeak ordeztu dira.
|
|
|
Hortaz, modu autonomo eta osoan arautu behar izan da erantzukizun mugatuko sozietateen inskripzioa Merkataritzako Erregistroan. Arauketa
|
berri
horrek II. tituluaren V. kapitulua osatzen du, eta hori berori da, hain zuzen ere, eraldaketa honen muina; egungo erregelamenduan nagusitu den teknikari ekinez, arauketa hori «ex novo» idatzi da eta bertan jorratu dira, batetik, inskribatu beharreko egintzak, eta, bestetik, eskritura publikoek nahiz inskripzioa egiteko titulu izan daitezkeen gainerako agiriek jaso beharreko inguruabarrak....
|
|
|
Hortaz, gorago azterturiko errealitate ekonomikoaren printzipioa aipatu beharrean, 13 art. horrek errealitate juridikoaren printzipioa barneratu du («negozio, egintza edo egitatearen izaera juridikoa» dioenean). PÉREZ ROYOk baieztatu duen moduan, errealitate juridikoaren irizpidea ez ezik, lerrokada
|
berri
horretara bestelako agindua ere bildu da: tributupean dagoen egintza edo egoeraren baliozkotasuna uki dezaketen akatsak bazter utzi behar dira.
|
|
|
Ulerbidez, bihar etzi Estatuak atzerrian duen Kontsuletxeen kopurua bikoiztuko balu, euskal Administrazioek zuzenean kontsuletxe berriek ekarritako kostuaren %6, 24 euren gain hartu lukete, kupoaren ondorioz. Horren kontra, administrazioek ezin alega dezakete kostu
|
berri
hori ezin izan dutela aurreikusi. Izan ere, Itunaren eraentza ez da erantzukizun banatuaren sistema, ezpada erantzukizun osoko sistema.
|
|
|
Haatik, lurralde horretan Estatuak zergaren bat jarri nahi izanez gero, Ekonomi Itunaren eraentza erabili behar du nahitaez. Horrela, 1997an Estatuak Aseguru Primen gaineko Zerga sortu zuenean, Ituna aldatu behar izan zen zerga
|
berri
hori Lurralde Historikoetan aplikatu ahal izateko.
|
|
2009
|
|
|
Presuntzio hori aplikatuko da, berria hiri batean argitaratu denean, eta
|
berri
hori aseguru kontratua egiteko tokira postaz edo telegrafoz helarazteko denbora igaro denean; horrez gain, bestelako frogak ere aurkez daitezke.
|
|
2012
|
|
|
Hemen, sexu askatasunaren aurkako delituen arauketa berria aipatu behar da; horrez gain, bereizkeriarako joera duten jardueren aurrean, arauek babes zehatza ematen dute. Arauketa
|
berri
horrekin tipo penalak egokitu nahi dira babesturiko ondasun juridikoen arabera; babesturiko ondasun juridiko hori, historian zehar emakumearen onestasuna izan zena, gaur egun herritar guztien sexu askatasuna da. Emakumearen onestasunaren babespean onartezineko egoera laidogarria ezkutatzen zen, proposatzen den arauketak guztiz ezabatzen duena.
|