|
2000
|
|
|
Eta argi horren bidetik eta egiaren bidetik, gizonak aitzina egin zezakek, aitzina eginen dik... Eta, bere arimaren geografian mundu
|
berri
hori sortuz eta osatuz doala, mundu zaharra eta mundu zaharraren gezurra baztertuko ditik, ezinbertzez. Baina mundu berriak, bertzalde, hipotesi eta oinarri berriak behar ditik, zeren eta teoria hilemorfikoak ez baitu, praktikan, deusetarako balio jadanik.
|
|
2001
|
|
|
Bidaiariek sos batzuk ematen zizkioten. Oso pozik zegoen lanbide
|
berri
horrekin.
|
|
2003
|
|
|
Jainko Guztiz Boteretsu Egiazkoaren aulkia hartzen duen jainkoaizun hori deitzen da Leviathan. Ez da harritzeko, Idolo
|
berri
horren historia hasiz geroz, baldin horrelako nagusiaren ordezkari bazeukan Richelieu batek bere burua, kardinale jaunak berak preso sartzea eta bera hil arte preso atxikitzea Saint Cyrango abade kristau zintzoa, Jean Duvergier Haurannekoa gure herritarra.
|
|
|
Badakigu euskal nazionalismoaren hazia erein zuen gizona, Sabin Arana Goiri, gazterik hil zela, 1903an eta, geroztik, anitz gorabehera jasan duela sabindar alderdiak. Bizkitartean ez da dudarik, XX. mende hastean, Bizkai aldetik zetorren indar
|
berri
horrek eragin izigarria izan duela gure Herriaren bilakaeran, nahiz ez urrats berean, ez maila berean, ez itxura berean, alde guztietan.
|
|
|
Ordu berean bizkitartean Pio XII.ak argitaratu zuen. Jesus Jaunaren gorputz misteriozkoa besterik ez den Elizaz? diharduen Mystici corporis deitu gutun famatua, eta aita Zapelena Iruritako gure irakasle maitagarriarekin landu genuen gure fedearen hazkurri eskaintzen zitzaigun testu
|
berri
hori.
|
|
|
Ekialdeko estatuak bere altzora bildu behar dituelako aitzakiaz, erabaki baitu gure Batasunak Europa osoko Araudi berezi baten antolatzea. Baina hain zuzen, ez dakigu zer itxura izanen duen ohiko estatu nazioen gainetik jarri den Araudi nagusi
|
berri
horrek.
|
|
|
Bere betiko euskara egoki, samur eta sen ikaragarrizko hori darabil hemen ere, noski. Baina eskutitz hauetan mundu berri bat deskubritu duela iruditzen zait, eta harrigarria da zer nolako ausardiaz jokatu duen, eta zeinen ondo asmatu duen mundu
|
berri
hori eraikitzen.
|
|
2004
|
|
|
Igarriko diok! Ni enteratu nauk zer nolako elementua den hire lagun
|
berri
hori. Egon hadi lasai.
|
|
|
Ikusitakoarekin nahikoa diat, motel, ez diat gehiagoren beharrik. Seiak arte hire lagun
|
berri
horrekin, eta nitaz ahaztu, normala.
|
|
|
Espainolek berriz, esaten dute zorionez gaztelera oso osasuntsu dagoela, baina ez da Espainiako gaztelera, Ameriketako gaztelera da! Ea gu gai garen egoera
|
berri
horretan gure interesak defendatzeko. Niri ez dit etorkizunak beldurrik ematen?. 149 Itsuen herrian betokerra izaten omen da alkate.
|
|
|
Halere, modernitatearen aroak sorrarazi zuen Nazio estatuaren ereduak hizkuntzaren estatusa erro errotik aldatu zuen, eta geroztik estatus horren gatibu dira munduko mintzaira guzti guztiak. Zer islatzen da delako estatus
|
berri
horretan. Zer nolako izaera eta egitekoa ezarri zion nazionalismo moderno honek hizkuntzari?
|
|
|
Zer nolako izaera eta egitekoa ezarri zion nazionalismo moderno honek hizkuntzari? Ez al zuen bada nazionalismoaren aroa zabaldu zuen politika estatal
|
berri
horrek hizkuntza izaki politiko hutsa bihurtu bere sistema nazionalaren barruan. Gu, asmorik zintzoenaz, euskara daukagun estatusean daukagulako edo, gure hizkuntza nazionalaren ahuleziaz oharturik, jokabiderik zuhurrena hautatzera beharturik gaude.
|
|
|
Hauek maiz jaso duten esker gaiztoko jarrera horrek ez du, antza denez, gertatuaren ezaguera zuzenik: hain zuzen, euskarazko gaitasun eskasaren azken arrazoia ez baita euskara ikasten jo eta su aritu den euskaldun berriaren bizkar dagoen erantzukizuna, baizik eta euskaldun
|
berri
horri sarritan euskara erabiltzeko ukatu zaion aukera. Erabilera aukera urria duen hizkuntza bat ikasi izana larrutik ordaindu behar izan dute euskaldun berri anitzek.
|
|
|
Irakaslearen izaera ideologikoa gogorarazi digu Amundarainek euskaldun
|
berriengan
horrek izan dezakeen eragina azpimarratzeko. Erdal munduaren eta euskal mundutxoaren artean dagoen leizea, ezarian ezarian, gainditzen joateko edo.
|
|
|
Eta aldakuntza hau, arrotz bihurtze hau, ez dala edozein aldetara gertatzen. Bere nazio hizkuntza trukatu berria duen herri arroztua, hizkuntza
|
berri
hori erantsi dion herriaren menpeko jartzen baita, hain zuzen, kulturaz eta politikaz; eta ez besterenik.
|
|
|
Berdea bereztea erdaldunengandik hartu dugu; eta hitza ere erderatik etorri zaigu. Nere ustez, berdea izen berezi batez izendatzeko moda
|
berri
hori erdalduna izaki, erdal modarekin batera sartu zitzaigun ere erdal hitza. Ez da besterik.
|
|
|
Zer esango genuke guk, erdara mintzabide bizia dugunok, orrelako berrikeriak egingo ba lizkigute" berrizaleak"? Egiten ari ziran gaztelera
|
berri
ori, etzela gaztelera ta ez ezer. Ba, orixe esaten dute baserritarrak eta euskera mintzaira bizi dutenak, gure" euskera berri" ta aren berrikeri asko entzunda:
|
|
|
Horrela jokatuz, mintzabide tasun hori ez zaio hizkuntzari zailtzen edo ukatzen, zorrozten eta haundiagotzen baizik. Entropiaren ideia ez da, hitz
|
berri
hori asmatzeagatik, nahastutzen. Entropia ideia termodinamikazko fenomenuak aztertzean agertu dan izakia edo neurkia da; eta termodinamikarik ez dakitenek, ez alemaneraz eta ez euskeraz, ez dute ideia hori ez ulertzen eta ez erabiltzen.
|
|
2005
|
|
|
–Hire logelako armairu ertzari sekulakoa eman zionat ustekabean, eta orain, izorrai!?. Eraso fisiko aipatu
|
berri
hori izan zen, bestalde, Teresak ikusi zuen bakarra, betiko grabatuta geratu zitzaiona. Haren beldurra, eta haren gorrotoa!
|
|
|
–Bazakinat, hire lan misteriotsu
|
berri
hori dun –esan zuen Yu chanek, begiak distiraka.
|
|
|
Amets isilik geratu da, lagunari begira, txantxa
|
berri
horrekin nora iritsi nahi duen asmatu nahian. Urkok irribarre zabala dakar, ohikoa baino apur bat zabalagoa agian.
|
|
|
Egia esan, platerak saltsekin apaintzeko estiloan, igartzen da Mutsumik Euskal Herrian emandako denbora. Berak aitortu dienez, euskal sukaldaritza
|
berri
horretatik hainbat ideia atera du, liburu bat baino gehiago erosi zuen eta.
|
|
|
Baina Satiek ezetz esan zuen, ez zegoela han eskola berririk, berak ez zuela eskola berririk sortu. Eta sortu izan banu, esaten zuen Satiek, eskola
|
berri
horren kontra egongo nintzen. Hori zen Satie, Sorin.
|
|
2006
|
|
|
Eta gainera uste dut Euskal Herriak ez duela Europa Batuaren egituratze
|
berri
hori erabat serio hartu. Edo ez zaizkigu inplikazioak serioski esplikatu.
|
|
|
Pentsamendua oso gutxi berrukituz, J. Juaristi liberalak, ETAtik, Euskadiko Ezkerratik, PSOEtik, PPraino xuxen xuxen paseatu ahal izan du, beti triunfalki. Mario Onaindia, bera ere zerbait paseatua eta PSOEko liberala ordurako, Espainia
|
berri
horren imajinariorako historian figura gailen baten bila irten, eta ez da kasualitatez Pi i Margall eta Errepublikaren batekin topatu, ezpada monarka batekin eta absolutista bera: Karlos III.a despota ilustratua, Inperioko zoko guztietan hizkuntza bakarra inposatzen inoiz egon den tematuena.
|
|
|
–Eta Alicek bere buruari galdetu dio noizbait gauzak lehen ziren bezala izatera helduko diren. Ez du mundu
|
berri
horretan gertatzen dena ulertzen –azaldu dio Lewisek Maialeni.
|
|
|
Gaur egun milioika bizilagun biltzen dituen Delhi hiriaren muinean dago Delhi zaharra. Hiri erraldoi horren zati bat da Delhi berria, New Delhi, Indiako hiriburua, baina Delhi ezagutzen duen edonork esango dizu Delhi
|
berri
hori ez dela Indiako administraziorako eraikitako atal edo eranskin bat besterik. Benetako hiria, benetako Delhi, Delhi zaharrean dagoela, ehunka urteren historia bere gainean duen hiri zaharrean.
|
|
2007
|
|
|
–Aizu, aizu, beste gauzatxo bat. Esan didate oso ongi moldatzen zarela ingeleseko irakasle
|
berri
horrekin.
|
|
|
–Inolako zalantzarik gabe, Iraitz. Eta zein da, ba, beste mutil
|
berri
hori?
|
|
|
Alaitu aurpegi hori, neska. Eta ea noiz aurkezten diguzun beste lagun
|
berri
hori. Zuk aukeratu baldin baduzu, ez da hain txarra ere izango.
|
|
|
Frantziako Iraultzaren jarraian, bolkan isil baten eztandan bezala, bata bestearen ondotik Inperio Santu Erromatar Germaniarra lehenbizi eta Napoleon-en Inperio Frantsesa gero suntsituak biak Europako gudu zelaietan, Vienako Kongresuan Estatu berrien orekazko ordena ezarri da azkenean arrazoimenaren garaipen bezala: historiaren filosofoarentzat, kaos iraultzaile/ napoleondarra azkenik gainditzen duen ordena
|
berri
hori, iragan historia guztiaren gailur eta etorkizunaren egitamu politiko legez ageri da. Mundu zaharra suntsitu eta berria definitiboki hasi, Valmy ko guduan ez baina hemen egin da (ez ahaztu artean Europa osoa gerran egon dela).
|
|
|
359 Edonola ere, minutu bat pentsatzera gelditzea aski da ohartzeko, moda
|
berri
hori Herder-engandik independenteki eta lehenagotik zabaldua dela, eta ez Alemaniatik: itxuragabekoa da, herri literaturaren edo herri gogoaren zantzuren bat inon nabaritu orduko, automatiko Herder-en presentzia aipatzea, egin ohi den moduan.
|
|
|
Udazkenean, jadanik institutuan nengoenean. Patio orduetan kalera irten gintezkeen, eta, askatasun kuota
|
berri
hori aprobetxatuz, gozoki denda batera jo ohi genuen, gozokiak ez ezik, zigarro solteak ere saltzen zituzten saltoki batera. Hamabost pezeta ordaindu nituen lehen Chesterfield horren truke.
|
|
|
Gizonezkoen nagusitasuna, menderatzearen zantzu grafikoa, emakumeak trofeotzat hartzeko nahia, ez besterik: Mercedes Benz txuri berriarekin batera datorren emakume lirain
|
berri
hori, alegia. Ez da naturala, logikoa, ezta erromantikoa ere.
|
|
2008
|
|
|
Mundu
|
berri
horretan ezagutzen doan jendearen aurrean maiz geratuko da Hawkins nahastuta, zer pentsa ez dakiela. Izan ere, ez da han ez zintzo zintzorik, ez gaizto gaiztorik.
|
|
|
Modernistendako, nazionalismoa da zalantzarik gabeko erantzuna. Izan ere, modernisten ikuspuntutik, nazionalismo izeneko indar
|
berri
hori da nazioa sortu duena, eta ez alderantziz. Lehenago erresumak, elizbarrutiak, probintziak, herriak, ibarrak, merindadeak, eskualdeak zeuden lekuetan nazioak hasten dira agertzen nazionalismoa ailegatzearekin batera; eta nazionalismoak deituta hasten dira agertzen.
|
|
2009
|
|
|
biltzen zuen subjektu edo ama handia izateari; objektu bihurtzen da gizakiaren behaketena, esperimentu, era guztietako manipulazio eta ustiaketena. Subjektu absolutu bezala gizakia altxatzen da, Natura bere objektu soilera murrizten duena; gizaki
|
berri
hori bera(, subjektu modernoa?), arrazoimenagaz identifikatua; eta arrazoimena bera, arrazoimen zientifiko (matematizatzaile) hutsarekin, emozio, amets, oroipen, sentimendu, subjektibo, ororen etsai.
|
|
|
dituela, goraipatu dute Manifestu Komunistan. Horien azpitonu kritikorik gabe, harrotasun
|
berri
hori gizadiaren begi bistan agertu nahi izan da estreinako Nazioarteko Erakusketan Londresen, 1851n. Industriak sorturiko mundu berri eta arte berriaren esibizioa zen J. Paxtonen Crystal Palace, burdina eta kristalezko modernitatearen tenplua, zientzia eta teknikaren garaipena.
|
|
|
Ez dakigu zer den, baina berak egiten du dena, eta dena ongi egiten du; gizon emakumeon existentzia berak bidatzen du; berak ematen dio zentzua giza bizitzari, ez guk geuk; gorabehera guztien gainetik berak darama historia helburura, etab. Zola biziaren (Naturaren) determinista da; Jainkoaren lekua biziak hartu du, eta horren ibiliaren jomuga Ongia da, gizon emakume guztien ongizatezko mundu berria. Mundu
|
berri
hori ez dute gizakien ahaleginek egiten (Zola iraultzaile marxistengandik espreski distantziatzen da), baizik biziak berak, jakin ez dakigu nola, gizon emakumeen lanaren bitartez, zientziaren bitartez bereziki(, la science seule est révolutionnaire?, ik. Hiru hirien trilogiako Paris nobela). Sozialistek eta sindikalista iraultzaileek absurdoki biziari euren gogo arauak inposatu gura dizkiote:
|
|
|
–Liburu
|
berri
horren kritika azaltzen dela uste dut, irakurri al duzu?
|
|
|
–Oi! Aldizkari
|
berri
hori gustatu zaizu, e. Ez duzu gustu txarrik, ez.
|
|
|
Aurten hasi gara etorkin mota
|
berri
hori ezagutzen. Bere errefuxiatu estatusa oraindik ez dago arauturik.
|
|
|
Ikasleak berehala ohartuko dira delako. Heziketa?
|
berri
hori irakasleen, politikarien eta oro har helduen kontzientzia gaiztoa xuritzeko beste tramankulu astun horietako bat dela: ezin gosea, hilketak eta tortura desagerrarazi, ezin herritarrak legea bere senti dezan lortu, eta, konpentsatzeko, ikasle koitaduei txintxoak izateko behin eta berriro errepikatu behar, eta arraza guztiak direla errespetagarriak, aurretik mila bider entzun ez balute bezala?
|
|
|
–Oi! Aldizkari
|
berri
hori gustatu zaizu, e. Ez duzu gustu txarrik, ez.
|
|
2010
|
|
|
ezarriz, bakea eta askatasuna? lortzeko abagunea duelako; jokaleku
|
berri
horretan proiektu politiko guztiak defendituak ez ezik gauzatuak izateko aukera ere izango dutela; borondate demokratikoaren, pluraltasun politikoaren, printzipio demokratikoen eta indarrean dauden prozedura nahiz arauen errespetu printzipioan oinarrituta egingo direla aldaketa guztiak; oinarrizko akordio honek beste alderdi politikoen adostasuna behar duela eta beste alderdi politikoen parte har...
|
|
|
Mamiari dagokionez askoz ere aldaketa esanguratsuagoa proposatu zuten, ordea, laugarren puntuan, lurralde egiturari buruzkoan. Organo Instituzional Komunari buruzko atalean, organo horrek bi urteren buruan Hego Euskal Herrirako autonomia estatutua egin lukeela zioen Batasunak proposatutako testuak, eta estatutu
|
berri
hori bi esparru juridiko politikoetako herritarrek berretsi luketela.
|
|
|
Bere aburuz airetiko agintea izanen litzateke etorkizunean gerren gakoa. Horretarako abiazioa berezko arloan antolatzea aholkatzen zuen, lurreko armadatik eta marinatik at. Taktika
|
berri
horretatik XX. mendeko aireko armada berri honek etsaiaren lurralde guztiak azpiratuko lituzke, gerra tokitik eta frontetik haratago. Abisinia, Durango, Alcañiz eta Bartzelonako bonbardaketak izan ziren kimu honen fruituak.
|
|
|
Parisen egunkariak idazten zituen bitartean, bere semearen odola isuri zen. Egiazki, aitaren idazketa ez zen berdina izan,
|
berri
hori jakin eta gero. Memento batez, atsekabeak eta bihozminak bere entomologoaren ikuspegia ilundu zuten.
|
|
|
Gutxi usteko zuen hark, semeak korta hustu eta burdin txirbila zapalduko zutenik simaurraren ordez. Hala ere, gizon lasaia zen aita zaharra, miseria ugari ikusitakoa ere bai, eta garai
|
berriek
hori agintzen bazuten hala zuela etsi zuen Urrutitxoko Teodorok.
|
|
2011
|
|
|
Treinta treinta esaten zioagu orain: bere andrearena baino txikiagoa, hi, jarri duen katalina
|
berri
hori!
|
|
|
Argirik piztu gabe asmatu zuen bidea eta lurrin bat gehiagorekin itzuli zen. Gizon bat bezala, edozein erasori erantzuteko prest nengoen ordurako, eta lurrin
|
berri
horren iturburuan murgildu nintzen, sartu nuen burua, edan nuen.
|
|
|
Munduaren amaierako amildegietaraino segituko luke, ukitu ahala doi doi urruntzen zaion fruitu ondu
|
berri
hori.
|
|
|
Proposamen hau Kierkegaard-en kontzientzia modernoaren kontzeptuaren errepikapen hutsa da. Kontzientzia nazionala subjektu
|
berri
horren parte bat da.
|
|
|
–Nazioek ez dute estatu izatera iritsi behar autogobernua lortzeko?. Nahiz eta nazionalitate arazoak erabat kontuan hartuko diren ordena
|
berri
horretatik urrun gauden oraindik, dagoeneko arazo hauek moldatzen ari dira gaurko egoeran, aipatu ditugun estatu gabeko nazio hauen azken mugimenduek garbi adierazen duten bezala. Berriro esateko, ez gara ari esaten estatuak desagertu egingo direla edo nazionalitateen arazoa konpondurik dagoela, baina bai egoera berri baten aurrean gaudela, non arazo nazional hauentzat oportunitate berriak irekitzen ari zaizkigun.
|
|
|
Iragana kritikoki berrikusteko asmoa baldin badago, Trantsizio ereduzkoaren mitoa berrikusiz hastea ez litzateke gaizki etorriko. Hasiera guztiz
|
berri
hori menturaz hasiera zahar baten jarraipen berria baino ez baita izan. Gerra zibila ez da, cautivo y desarmado el Ejercito Rojo?
|
|
|
gizarte modernoaren onura eta aurrerapen guztiak estatu hizkuntza ofizialaren gerizpean etorri ohi dira, ezinbestez. Dinamika historiko
|
berri
horren baitan mozorrotuta etorri da hizkuntza arrotza. Aurrerapenaren eta industria ekonomiaren gurpilean naturalizaturik dator estatu hizkuntza hegemonikoa.
|
|
|
Lau txakur handirekin etxea konpondu eta Donostiako señoritoren batzuei saltzea edo. Oraingo tren
|
berri
hori bertatik pasatuko zela antzeman ere bai igual horrek, azkarra baita. Baina, orduan anaia kartzelatik atera eta hark ez zian ez bizimodurik, ez bizilekurik.
|
|
2012
|
|
|
Hilzorian zegoen, dagoeneko hitzik ere ez zuen egiten. Ekarri zenion kantu
|
berri
hori hasi denean ileak tente jarri zaizkio. Han geunden denak konturatu gara hunkitu egin dela.
|
|
|
–Beste alderantz egin ohi dugu azken aldi honetan, bloke berrien ondoan ipini duten
|
berri
horretara. Badakizu, ume txikientzako egokiagoak dira tramankuluak?
|
|
|
–Bai. Orain arte musika talde batean aritu izan da, Austrolopitekus. Baina geldi egon ezin diren horietakoa da eta bide
|
berri
horri ere heldu dio orain. Eta hasten dagoenez?
|
|
|
Iragana kritikoki berrikusteko asmoa baldin badago, Trantsizio ereduzkoaren mitoa berrikusiz hastea ez litzateke gaizki etorriko. Hasiera guztiz
|
berri
hori menturaz hasiera zahar baten jarraipen berria baino ez baita izan. Gerra zibila ez da, cautivo y desarmado el Ejercito Rojo?
|
|
|
Memoria
|
berri
horretan hiru fotograma daude. Nerea Otero, dutxan, biluzik.
|
|
|
Saulen antza nuen, ez baitzen soilik filistarrak atzetik zituelako kexatzen, baita ere Jainkoak laguntzarik gabe utzi zuelako. Ez nituen behar bezalako bideak erabiltzen arima suspertzeko, atsekabean Jainkoari oihu eginez eta nire babesa eta salbazioa Haren arduraren esku utziz, lehen egiten nuen bezala; eta, hala egin izan banu, ezuste
|
berri
hori gutxienez errazago eraman ahal izango nuen, eta agian kementsuago egingo nuen aurrera.
|
|
|
Gure marineletako batzuek, ez dakit traizioz edo oharkabean, atzerritarra eta bidaiari handia nintzela esan zieten kai gidariei, hauek
|
berri
hori gero aduanari bati eman zioten, eta honek oso zorrotz miatu ninduen lehorreratu nintzenean. Aduanariak Balnibarbiko hizkuntzan hitz egin zidan, dagoen merkataritza ugariaren eraginez ulertzen baitute hiri hartan, batez ere itsasgizonek eta aduanetako enplegatuek.
|
|
|
Sinetsidan, Ala bakarra eta berbera dun arraza guztientzat, eta niri hi maitatzen uzten badit, zergatik debekatuko din hiri gauza bera egitea? . Belak finko begiratu zion aurpegira, ideia
|
berri
horrek txundituta utzi balu bezala; haren begiek mesfidantza eta sinesteko nahia adierazi zuten aldi berean. Nolako begiak!
|
|
2013
|
|
|
Gainera, arkadia garbiek mesfidantza eragiten zidatela gaineratu nion,, egia handiek bezalaxe?, azpimarratu nuen. Geroztik berriro izan ez dudan argitasuna nuen ideietan adin horretan, eta bere gizarte
|
berri
horretan ere gizakiak negarrez jaio eta bihotzean min dutela biziko zirela gehitu nion, tristuraren lorratz bat utziz alegia. Errezeloz begiratu genion elkarri eta gure artean leize sakon bat tartekatzen hasia zela ohartu ginen.
|
|
|
Arrazoi
|
berri
hori, bertzerik gabe, kanporako pasabide bilakatuko balitz bezala gelditu da, behin berriz, Agerre esperoan. Inoiz ez zaio isiltasuna hain handia iruditu ziega horretara ailegatu zenetik.
|
|
|
|
Berri
hori zaharra zen niretako. Ez nuen bozkariorik itxuratzeko lanik hartu.
|
|
|
Ander trantze zail bat igarotzen ari da Aintzane ezagutu duenean, bera baino hamar urte zaharragoa den erizaina. Harreman
|
berri
horri esker berreskuratuko ditu bizipoza eta alaitasuna. Egun batean Anderrek bere argazki albuma elkarrekin ikustea proposatuko dio Aintzaneri.
|
|
|
Darcy jaunak begiak altxatu zituen. Elizabeth bezain erne zegoen arretagune
|
berri
horri eta, ohartu barik, liburua itxi zuen. Bikotearekin bat egiteko gonbidapena egin zitzaion berehala, baina gizonak uko egin zion.
|
|
|
Turista hutsa izan nahi zuen Amaiak egun hartan, Tamesis ibaiaren gaineko zubiren batean lasai pausatu eta uraren ibilbideari begiradarekin jarraitzeko. Baina deskubrimenduak artegatuta sentitzen ziren hirurak, eta, kemen
|
berri
horrek bultzatuta, azkar baino azkarrago zihoazen Londresko kaleetan gora.
|
|
2014
|
|
|
Ezinak utzitako hutsunea. Bigarrenez saiatu zen bizitza
|
berri
horren konbinazioa gogoratzen. Hirugarrenez.
|
|
|
ezosoa juzgatzen du Renanek. Hastea baizik ez da ordena berri arrazoizko baten bidean (helburua egungo Estatu muga irrazionalak gainditu eta ordena
|
berri
hori ezartzea dela segurutzat ematen baitu). Frantziak egin duen haste hori, Alemaniak burutu behar du orain:
|
|
|
A History of Racist and Nationalist Ideas in Europe, New York 1971, 171 Ibidem Poliakoven iritzia Kanten arrazismoari buruz. Alegia, egiaz egon den Ilustrazioa gure gustukoa ez bada, ez da ezer kostatzen geuk beste bat inbentatzea eta santuak asmatzea gure fede
|
berri
horrentzat, balio ere ez du ezer balio gero.
|
|
|
Nadiak igarri zuen Mikel Strogoffen ekintza guztiak eragile isilpeko batek zuzentzen zituela, bazegoela ezkutuko arrazoiren bat bere buruaren jabe izaten uzten ez ziona, ez zuela eskubiderik nahierara ibiltzeko, eta, gertatu
|
berri
horretan, bere eginbehar isilarengatik uko egin ziola heroitasunari, baita irain hilgarri baten erresuminari ere.
|
|
|
–Maitale
|
berri
horren frogarik aurkitu zenuten?
|
|
|
–Baina
|
berri
horrek ezin dezake eztanda egin, bertze zerbait gertatzen ez bada aurretik: roboten krudelkeria agerian jarriko duen zerbait, adibidez:
|
|
|
Lotsatuta ere egon nintzen, egia erran, adar kontu hura aipatu zenuenean: zeure bizimodu
|
berri
horri ekiteko adarrak jarri behar zenizkidala, alegia?! Gizon zuri batekin jarriko bazenizkit, gutienez?!?.
|
|
2015
|
|
|
Zu zeu ere floresiensis bat sentitzen zara batzuetan, halabeharraren segada eta kolpeek gutxitutako gizaki bat, uzkurtua, menostua, inguruak ezarritako baldintzetara egokitzeko bizi asmoak berregokitu behar izan dituena, gutxirekin konformatzen ikasia, txikia eta ezdeusa mundua gobernatzen duten borondate indartsuen ondoan. Baina bilakaera horretan badakizu zuk zeuk ere oreka puntua lortu duzula, bizitzen segitzeko zeure mundua ikaragarri txikitu behar izan duzula, baina tamaina
|
berri
horretan bakea eta sosegua aurkitu dituzula, eta inoiz ez bezala sentitzen zarela, inguruarekin gerrarik gabe, zeure buruarekin bakean.
|
|
|
Amak bere jantzien forru beltzarekin egiten zizkiolako alabari arropak. Baina zure bizitza askoz terribleagoa da, gaur ezetz esan dizudalako, ez dizudalako erosiko kamiseta
|
berri
hori.
|
|
|
EAJren, declaración de intenciones?
|
berri
horrek, erdibideko adostasun puntu berri bat, bilatzeko tentaldia probokatu nahi zuen?.
|
|
|
Sortzen ari zen giro politiko
|
berri
horrek atzera aurrera handiak izan zituen, hala ere. Adibidez, HBko Mahai Nazionaleko kideen espetxeratzea salatzeko ELAk eta LABek beste hainbat sindikatu eta eragilerekin batera deitutako manifestazio eta bi orduko lanuztearen bezperan, ETAk Jose Luis Caso PPren Errenteriako zinegotzia hil zuen.
|
|
|
Beraz, indarkeria erabiltzeak zilegitasunik ez duela uste dut. Adierazitako guztiaren ondorioz, Euskadi
|
berri
hori bakean, askatasunean eta bizikidetzan eraikitzen ahal dudan neurrian laguntzeko borondatea eta konpromisoa adierazten dut?.
|
|
|
Zein izan zen denbora
|
berri
horrek ekarri zuen bakearen balantzea. Tira, nik ez dut daturik ezer esan ahal izateko ziurtasunez, baina aldi berean ez dut erreparo handirik gaineratzeko kontu batzuek agerikoak diruditela:
|
|
|
Bigarrenik, handik denbora batera (zenbatera?) berreginak zituzten beaumontarrekiko loturak eta alderdi biak saiatzen ziren erresumaren izaera foralaren defentsan, guztion intereseko kontua baitzen. Puntu horretan ziur aski nafar guztiek oinarrizko adostasun bat lortu zuten, aldian aldian izango ziren barne gatazkak gorabehera; Karrantza batek Azpilkueta eskatzea abokatutzat anekdota hutsa izan daiteke edo, apika, denbora
|
berri
horren adierazgarria.
|
|
|
Jabearen berri lortu ezin banuen, egilearen izpirituari kasu egitea erabaki nuen orduan, argi baitzegoen, izenik gogoratzen ez dudan egile hark, ideia batzuen propaganda egin nahiko zuela, eta horretarako bere obra irakurle berrien eskuetan jarri. Ni nintzen orain irakurle
|
berri
hori, beharbada patuak hala erabakirik, agian liburuaren aurreko jabeak edo irakurleak hantxe nahita utzirik, bera ideia anarkistaren fededun bihurtu eta gero ideia hark beste irakurle baten gogo bihotzak ere erne eta erre zitzan. Nire gogo bihotzak, alegia.
|
|
|
(65 urte hil zutela gaurko egunez: ekainaren 26an, telebistan entzun dut arestian); Lauaxetak, nioen, Bide barrijak izeneko liburua argitaratu zuen 1931n, joera estetiko berri eta ausarta plazaratzen zuena, eta, egiazki, euskal literaturaren putzu bare ia ustela gogotik inarrosi zuena; ba, Bide
|
barrijak
horretako lehen lehen poema, jarrera berritzaile horren berri eman behar zuena, honelaxe hasten da: –Zer dodan eztakit baña gexo nago/ gorputza aul dekot, gogua ariago?.
|
|
|
Txabi Etxebarrieta eta Meliton Manzanas, Paris, Praga, Mexiko eta abarren hurrengoa. Iraultza
|
berri
horien espirituan buruz behera murgilduta zebiltzan gazte asko Euskal Herri osoan, baita Itsasondon bertan ere, baina gure herritxoan oso geldiro zihoan denbora, arbelaren koloreko erdipurdikeria motel batean, eta ustekabean harrapatu zituen denak meategiaren ixteak.
|
|
|
Baina bistan da gauzak aldatu direna. Langilea izan behar du zure asistenta
|
berri
horrek, ezta??
|
|
|
–Eta? Zer moduz moldatzen haiz beste barnetegi
|
berri
horretan?
|
|
|
–Beno, eta zer moduz barnetegi
|
berri
horretan?
|
|
|
–Ba hori, hasieran edo, gizakien eskuetatik askatzen dituk abere guztien indarrak batuz. Askatasuna lortzen ditek, gustura eta zoriontsu zeudek, eta orduan, bizitza
|
berri
horren hasieran, zera idazten ditek han biltegi gainean: –Animalia guztiak berdinak dira?.
|
|
|
Europa aldeko tourra bukatuta, putzuaz bestaldean partidu gehiago lotzeko ahaleginean omen zebilen Melchor Alegria. Kuba eta Mexiko sar zitezkeen ibilbide
|
berri
horretan. Gerora, Argentina ere bai beharbada.
|
|
|
Teknologien bitartez hautematen dugu geure burua eta geure ingurua ere. Ordenagailuak, gure aro
|
berri
horren oinarri teknologikoa, 1980ko hamarkadan agertu baino lehenago, orduan geneuzkan dispositiboak helburu erabat pribatuentzako erabiltzen genituen: soilik jokatzeko, soilik entretenitzeko.
|
|
|
egingo du etortzear dagoen teknologia. Eta erabaki hartze etikoa egoera
|
berri
horren menpe egongo da. Internet matrize arkaikoa izango da laster; berriak etorriko dira, askoz ere konplexuago eta eraginkorragoak, eta cyborgak horrelako sareren bati konektaturik bizi du, guk bezala.
|
|
|
Mendebaldeko zientziaren eta politikaren tradizioak arrazistak, matxistak eta kapitalistak direla dio Harawayk sutsuki, eta aurrerakuntzaren ikuspegi egoista batean oinarritzen direla, natura ustiatu nahian bertatik kultura produzitzeko. Hortaz, organismoa eta makina lot daitezkeelako ideia
|
berri
horrek mugako borroka bat ekarri dio tradizioari. Haraway hemen gozo sentitzen da eta mugak eta limiteak nahastuz ezin hobeki dabil.
|
|
|
Jada ez dira animaliak. La Planète des Singes liburuan bezala? gizakien mehatxua, androideen cyborg mota
|
berri
hori baizik.
|
|
|
Ikuspegi horren arabera, kontzientziari buruz esaten duguna zientifikoki azal ditzakegun giza portaeraren gertakizunen berbalizazioa besterik ez da. Konduktismo
|
berri
hori, hortaz, kontzientziari buruzko baieztapenek ezer misteriotsurik ez dutela ezkutatzen esatera dator. Ondorioz, kontzientzia bera, bere ontologia, ez da zientifikoki aztertu behar den fenomenoa, ez baita existitzen.
|
|
|
Gero eta funtzionario teknikari gehiago ditugu, eta gure existentziaren ñabardurak razionalizazioaren aurrean ahultzen ari direla dirudi. Aurreko mendean hainbat erantzun gogor izan zituen egoera
|
berri
horrek: aipaturiko Heideggerrena, Frankfurteko Eskolarena eta 1960ko hamarkadako mugimenduena, besteak beste.
|
|
|
Image faktoriako Shadwhawk, besteak beste, seropositiboa da. Bere sortzaileak esan duenez, hiesak akabatu egingo du, hiesa izango da cyborg superheroi
|
berri
horrekin amaitzeko arma bakarra. Mezuren bat dago horren atzean?
|