|
2008
|
|
|
Bizkitartean aski da azken bost hamarkadetan argitara eman diren euskal literaturaren historiei behako baten ematea, maiz kontrakoa erraten dela ohartzeko, eta alderantziz, aipatu berankortasunaren aitzindari eta ikurra ikusten dela ardura Echepare baitan, Erdi Aroko autore gisa aurkezten delarik. Ideia hori noiztik, nola eta noren bidez sortu, zabaldu eta finkatu zen gure artean izanen dut lehenik hemen aztergai, eta bidenabar ideia horren alde, edota ondorioz, eman diren zenbait argumentu eta ikuspuntu ere eztabaidatuko ditut, Echepare garai
|
berrietako
bertsolarien irudiko poeta ikasigabe gisa aurkezten dutenak bereziki.
|
|
2012
|
|
|
Eskola horiek lan bikaina egin dute azken 30 urte hauetan. Irudi berria emandiote «hitzaren kirol nazionala»ri, eta profil
|
berriko
bertsolariak sortu dituzte.Eskolek egindako lanaren erakusle ona da 1997ko txapelketan parte hartu zuten 47bertsolarietako 26 unibertsitatetik pasatutakoak zirela.
|
|
2014
|
|
|
Miren Amuriza, Jone Uria, Alaia Martin edo neu tarteko. Dirudienez, belaunaldi
|
berriko
bertsolariok ez dugugorputza estaltzeko eta «feminitate markak» leuntzeko beharrizanik sentitu. Aregehiago, bertsolari gazteagook feminitate marka deritzenekin egin dugu plazarakobidea.
|
|
2015
|
|
|
Kontrazalari begiratzen badiozu, ohartuko zara Unai Iturriagak urtean zehar gertatu direnen collage hautatua osatu duela. Eta euskal kulturan gertatu direnen artetik hautatu dituenen artean emakumeen presentzia nabarmentxo geratzen dela, amamak, loreak, kaxarranka dantzariak, txapel jartzaile
|
berri
bertsolari zaharrak eta beste direla.
|
|
|
Jakina den bezala, joan den mendeko 30eko hamarkadan hasi zen ikuspuntu aldaketa hura 60koan gorpuztu zen, eta erabat indartu mende bukaeran. Denbora batez, lurralde zaharreko eta lurralde
|
berriko
bertsolariak elkarren ondoan ibili ziren, eta ohikoa zen Lasarte, Agirre, Joxe Lizaso edo Lazkao Txiki, Amuriza, Azpillaga edo Lopategirekin batera ikustea oholtza gainean; baina, mende bukaera iritsi baino lehen, unibertsitatean eta bertso eskoletan hezitako bertsolariek —talentu handikoak, asko eta asko— ia oholtza guztiak hartu zituzten, eta batez ere garrantzizkoenak, txapelketetako... Alde horretatik, Mañukorta iraunlari bat da, edota, Leslie P Hartleyren metaforarekin esanda, atzerritar bat.
|
|
2018
|
|
|
12 Adin tarte horretan bi bakarrik ari direlako bertsotan, beraiek izanik IEHko lehen hiztun
|
berri
bertsolariak.
|
|
|
Bertso munduak, hiztun legitimoen mundu gisa, errepresentazio bidez ere eraldatu lezake hiztun legitimoaren inguruko ideologia. Hiztun
|
berriek
bertsolari gisa errepresentazioa lortzea, ordea, loturik dago bertsolari legitimoaren ideiarekin.
|
|
|
Hiztun
|
berriak
bertsolari legitimoaren iruditeriaren parte izan ahal izatea, bertso munduan negoziatuko da. Ez gizartearekiko modu isolatuan noski, bai, ordea, autonomia jakin baten baitan.
|
|
2020
|
|
|
Guk hiru gauza defendatzen genituen: berezko dohainak gorabehera, bertsotan ikasi egin zitekeela, euskaldun
|
berriak
bertsolari izan zitezkeela, eta emakumeek berdin egin zezaketela bertsotan. Askok ez zuten emakumeena ikusten, eta pentsatzen nuen:
|
|
|
Orain ere, ideia asko partekatzen ditut feminismoarekin, baina ni jada ez nago ezein mugimendutan lerrokatua. Asko pozten naiz izan bertsotan ikasi egin zitekeela, euskaldun
|
berriak
bertsolari izan zitezkeela, eta emakumeek berdin egin zezaketela bertsotan" duen gorakadaz, justiziari dagokionez, aurrerapena dakarrelako. Eta justizia kontua bada, denon borroka da.
|