2002
|
|
Printzipioetan hurbilketa handia dago: biak mintzo dira Euskal Herriaren naziotasun zeinuak sendotu eta marko politiko
|
berri
baterako trantsizioa egiteaz. Ez da gutxi.
|
|
Ez da subjektu iraultzailerik egon. Aitzitik, dinamismo industriala bera da garai
|
berri
baterako trantsizioa, nahigabe, eta, modu apolitiko?
|
2009
|
|
Baina historia, labur labur kontatuta, zera da: haustura sentimental batetik harreman
|
berri
baterako trantsizio gaitz hori dago liburuaren muinean eta poema askotan. Jaiotzari buruzkoak dira poema batzuk, heriotzari buruzkoak beste batzuk, aldaketa konstante horri buruzkoak gehienbat.
|
2010
|
|
Hazkunde handiena Espainia eta Frantziaren artean gertatu behar da, non produkzioa 1 gigawattetik 32ra igaro behar baita. Ikerketaren arabera, emisioen %80 murrizteak energia sistema
|
berri
baterako trantsizioa dakar, bai energia erabiltzeko moduari dagokionez, bai energia sortzeko moduari dagokionez, eta sektorea eraldatu behar da, inbertsioa ikatz gutxi kontsumitzen duten sorkuntza moduetara eramateko. “Aldaketa handiak egin behar dira energiaren, funtsen eta laguntza publikoaren sistema berri hori aplikatzeko”, dio European Climate Foundation ek.
|
2014
|
|
Herri ola Otxandioren etorkizuna eraikitzeko herri egitasmoa da. Garapen eredu
|
berri
baterako trantsizioan, norabidea zehaztea eta bide horretan sakontzea helburu duen egitasmoa. Herrigintza eta komunitate sentimendua oinarri hartuta, azken urtebetean garatu den gogoeta prozesuak garapen eredu berri horretarako iparrak zehaztu ditu.
|
2016
|
|
Teknologia aurreratuei esker bere postua bigilantzia kamerekin ordezkatuko dute, eta fabrikan pasako duen azken gau horretan kokatua da eleberria. Hala eta guztiz ere, iraganeko mundu baten amaiera eta bizitza
|
berri
baterako trantsizio gau horretan, pertsonaia ez da etorkizuna proiektatzeko gai, inertziaz jarraitu duelako jasotako bizimodua. Horren ordez, nostalgiaz ekingo dio iragana gogoratzeari:
|
2019
|
|
Irene Edesa jeltzaleak ere garrantzia kendu nahi izan dio datari. " Energia berriztagarrietan oinarrituko den ekonomia eredu
|
berri
baterako trantsizioa egitea izan litzateke lehentasuna".
|
|
Kasu horretan, eremu ezberdinetan saio zehatzak egin ziren. Zuzendaritza politikoaren esanetan, plana agertoki
|
berri
baterako trantsizio gisa irudikatzen zuten. Planaren berritasuna, mugimendu eta elkarteen ahotsaz gain, lurralde osoko berdintasun teknikarien ekarpena barneratzeko egin zen ahalegina zela esan daiteke.
|
2020
|
|
Eusko Jaurlaritzako lehendakariak «normaltasun
|
berri
baterako trantsizio plana» bidaliko dio datozen egunetan Pedro Sanchezi, eta eskua luzatu dio kolaboratzeko. Txibite ere kirola egiteko ateratzearen alde agertu da, eta eskatu du bermatzeko ikasleen «aukera berdintasuna».
|
|
Hirugarrenik, ehun ekonomikoaren birmoldaketa ekologikorako 10 milioi euro proposatu ditu EH Bilduk," eredu sozioekonomiko, energetiko eta ekologiko
|
berri
bateranzko trantsiziorako".
|
|
Neurria indarrean sartuko da normaltasun
|
berri
baterako trantsizio planak irekiera posible dela ezartzen duenean.
|
|
Landabengo azoka txikia berriz irekitzeko, SND/ 399/ 2020 Aginduak, maiatzaren 9koak, eremu nazionaleko zenbait murrizketa malgutzeari buruzkoak, xedatutakoa bete behar da. Murrizketa horiek alarma egoera deklaratu ondoren ezarri ziren, Planaren 1 fasea aplikatuz, normaltasun
|
berri
baterako trantsizioan. Joan den martxoaren 8an ireki zuten azken aldiz Landabengo azoka, alarma egoeraren dekretua baino azken igandean.
|
|
Testuan jasotzen denez, “gaur egun jada frogatuta dago aldaketa klimatikoak ingurumenean, ekonomian, osasunean zein gizartean eraginak dituela. Horregatik beharrezkoa da konpromisoa hartzea, klima aldaketari aurre egiteko, eragiten dituen kalteak arindu eta eredu energetiko
|
berri
baterantz trantsizioa egiteko: karbono gutxiko ekonomian oinarritua, eraginkorragoak diren bitartekoak erabiliz eta energia fosilen aldaketa progresiboa eginez energia berriztagarrietara heltzeko.
|
2022
|
|
ekoizpen baliabide eraginkorragoak ezartzea, energia kostu txikiagoarekin, eta karbono aztarna txikiagoa, ontzi eta fabrikei ekodiseinu teknikak aplikatzea eta fase guztietan elikagai xahutzea murriztea. Zirkulua ixteko, erakundeek politikak ezarri behar dituzte soberakinak erabilera berrietara bideratzeko, hondakinak lehengai berri bihurtzeko eta digitalizazioa eta eredu zirkular
|
berri
baterako trantsiziorako beharrezkoak diren aldaketa guztiak sustatzeko. Txipa zentzuzkoagoa eta iraunkorragoa izateko “bakarrik” eskatzen zaio herritarrari.
|
2023
|
|
Bost lan lerro zehaztu ditu horretarako: «herritartasun aktiboa sustatzea, eskubideen, parte hartzearen eta komunitate adeitsuen bidez»; «trantsizioak eta bizitza proiektuaren garapena erraztea»; «autonomia aurreratzean, prebenitzen eta sustatzen laguntzea»; «gizarte zaintzako politika eta iraupen luzeko zainketa eredu
|
berri
baterako trantsizioa sustatzea»; eta «ezagutza sortzea ikerketatik eta berrikuntzatik, eta silver economy sustatzea». Temino horrek zer esan nahi duen ere azaldu du:
|
|
Horien bidez, bost helburu bete nahi ditu Jaurlaritzak: «Herritartasun aktiboa sustatzea, eskubideen, parte hartzearen eta komunitate adeitsuen bidez»; «trantsizioak eta bizitza proiektuaren garapena erraztea»; «autonomia aurreratzean, prebenitzen eta sustatzen laguntzea»; «gizarte zaintzako politika eta iraupen luzeko zainketa eredu
|
berri
baterako trantsizioa sustatzea»; eta «ezagutza sortzea ikerketatik eta berrikuntzatik, eta silver economy sustatzea». Termino horrek zer esan nahi duen ere azaldu du:
|