|
2000
|
|
|
Axularren euskara gozoaren estiloa oinarri hartuta, gaur egun edonork inolako zailtasunik gabe ulertuko duen euskara sortzea. Otto Pette eleberrian Anjel Lertxundik denok harritu (lehertxunditu, Joxerra Garziaren eran esateko) gintuen euskara
|
berri
bat sortu zuen eran sortu ei du Irigoienek berea nobela honetan. Idazleari askotan gertatzen zaio irudi bat hartu eta haren obsesioak bizi izatea:
|
|
|
Ekimen honen sustatzaileak hasiera hasieratik jabetu ziren lantzen ari ziren proiektuaren helburuak epe luzera begira landu behar zirela, eta ezinbestekoa zela zutabe sendoetan oinarritzea. Horretarako lan talde
|
berri
bat sortu zuten, kazetaritzan, publizitatean eta marketinean arituko zirenak.
|
|
|
Gerraren hasierak kultura eta gizarte panorama osoa aldatu bazuen, gatazkaren eboluzioarekin batera sasinormaltasun
|
berri
bat sortuz joan zen. Giro horretan eta Iparraldeko intelektualen eskutik, euskal aldizkariak berriro ere poliki poliki sortu ziren.
|
|
2001
|
|
|
Langileen formazioa 191.557,80 Kapital publikoaren stocka (materiala) 138.119,81 Kapital pribatuaren stocka (materiala) 135.182,12 Lanpostu berria 50.721,37 Beraz, bistan denez, eraginik handiena I+G deritzaninbe rtsioan lortzen da eta, ondoren, langileen kualifikazioa gehitzen. Gero, makinaria, azpiegitura fisiko eta gainerako inbertsioetan eta, azkenik, alde handiaz, lanpostu
|
berri
bat sortzen.
|
|
2002
|
|
|
2. Galdera okerra da. Zertaz hitz egiten ari gara, erakunde unibertsitario
|
berri
bat sortzeaz edo lehendik dagoen bat (EHU, jakina) hizkuntza irizpideen arabera erdibitzeaz. Bi gauza arras desberdin baitira.
|
|
|
Euskal Unibertsitatea sortzeko inoiz aipatu den asmobideraga rri (nire ustez) bakarra Joxerra Etxebarriari entzun nion, duela zenbait urte, hitzaldi batean. Esaten zigun orduan bidea ikastetxe
|
berri
bat sortzea zela, txikia hasieran, poliki poliki garatuko zena. Non sortuko zukeen ere esan zigun, baina ez dator harira orduko xehetasunak errepikatzea.
|
|
|
Egoera hau ikusita ziur aski erantzuna berehala aterako zaigu: gure gizarteak eskatu eta exijitzen duenari erantzuteko ezinbestekotzat jotzen dugu Euskal Unibertsitate
|
berri
bat sortzea, lehendik daudenak ezin ditugulako kontsideratu eskaera horiek erantzuten dituztenik edo aukera ematen dituztenik horretarako.
|
|
2003
|
|
|
Konpainia gazte honek hautatu du usaiako bideetatik ateratzea, gehiago gizakiaz, jendearen intimitateaz mintzatuz, eta hori txotxongiloen bitartez. Traboules elkartea muntatu dute iparraldean profesionalizatzeko asmoarekin eta jadanik antzerkilan
|
berri
baten sortzeko xedea badaukate.
|
|
|
Eta izan nahiaren harira, hizkuntza aldekotasuna sustatzea baitezpadakoa da. Ildo hortarik, geuretzat eta gainerakoentzat interesgarri eta erakargarria datekeen egoera
|
berri
bat sortzea da erronka; ideia, ekintza eta jarduera bizigarriak tarteko. Eta hori, gure esku dago.
|
|
|
Baina ez nuke nahi lerro hauek ETAren gorabehera honetan bakarrik gelditzea. Lehenago ere esan dut, egunkari
|
berri
bat sortzeko proiektuaren inguruko debatean, ez dudala goitik behera oso osorik zakarrontzira botatzeko moduko iritzi artikulurik aurkitu. Denetan ikusi ditudala kontuan hartzeko moduko erreflexio eta ideak.
|
|
2004
|
|
|
XX. mendearen 20ko hamarkadan hasi zen zinemaren komertzializazioa eta hor kultura
|
berri
bat sortu zen, gaur egun ezinbesteko bihurtu zaiguna. Irudiaren presentzia abiadura handiz areagotu da, ziztu bizian garatu da, eta beti eskolaz kanpo.
|
|
|
Hala ere, 1997an eraikuntza berri bat egin zuten, puntako teknologiak erabiliz dokumentuen kontserbazioa bermatzeko. Horrekin nahikoa ez, eta, zabalkunde lanari begira, erakunde
|
berri
bat sortzea erabaki zuten: " La Grande Bibliotheque du Quebec" deitu zioten hasiera batean biblioteka berriari.
|
|
2005
|
|
|
Urtero kurtso
|
berri
bat sortu behar genuen. Jende oso jatorra aurkitu nuen irakasle izateko.
|
|
2006
|
|
|
Etorkinak zein bertakoak elkarrekin bizitzeko moduari buruzko hausnarketa egin behar dugu. Munduan ez dugu izan hainbeste aukera aniztasunari erantzuteko; horrek identitate
|
berri
bat sortzen du eta horretara irekiak egon behar dugu. Euskadi bertan bizi nahi dugunona da eta luke kultura ezberdinen biziraupenarekin amets egitea eta hori lortzera bultzatuko gaituen testuingurua sortzen saiatzea.
|
|
|
Alegia, euskal gizartea ez bada gai Arantzazu
|
berri
bat sortzeko, euskararen paradigma berria sehaska gabe jaioko da. Eta sehaska gabe jaiotzen den umeak ezin du hazkunde normala izan, beti amaren titiari itsatsita biziko da, beregaintasunik gabe.
|
|
|
Baina, ororen buru, antifrankista horiek guztiak kultura
|
berri
bat sortzeko gai izan ziren: Pio Baroja, Unamuno, Sabino Arana, Azkue eta Barandiaran, adibidez, guztien ekarpenak sintesi bakar eta guztiontzat onargarri izan zitekeen batean sortzeko eta zabaltzeko.
|
|
2007
|
|
|
Antzeko zerbait esan daiteke Gipuzkoako ikastolei buruz, Karlos Santamaria, Mitxelena, Lasarte eta Zumalaberekin. Antton Ormazak berriki adierazi duenez, 1966an Bermeoko ikastola sortzean, Garai hartan, orduko kontuak albo batera utzi, eta egarri
|
berri
bat sortu zen. Egarri horrek bultzada emango zion hezkuntzari, soziopolitikari eta, nola ez, gure hizkuntzari.
|
|
|
Nahiz eta langileek eskatzen zuten igoera handia izan, ez zuten burua makurtu gatazka piztu zenean. Errealitate sozial
|
berri
bat sortzen ari zen, eta langileek testuinguru berri horretan gero eta gehiago zuten esateko. Gobernuak soldaten igoera esanguratsua onartu zuen baina, denbora berean, enpresa handienetako langileen artean borroka antolatzeko modu berriak sortu ziren.
|
|
|
Horrela ikus daiteke 1950eko hamarkadaren erdialdetik aurrera hazkunde ekonomikoak zekartzan arazo sozialei aurre egiteko zer erantzun eta soluzio asmatu ziren: ikusi dugun bezala, protesta eta grebak gero eta ugariago antolatzen hasi ziren, langileria
|
berri
bat sortuz eta denboraren poderioz langile mugimendua eta oposizio politikoaren berpizkundea (azken oposizio horren barruan euskal nazionalismo berri batekin kontatu da) agertoki politikoan aktiboki azalduz. Euskal gizartea fase ekonomiko berri baten atarian baldin bazegoen, klase borroken dinamika ere beste maila batean kokatzen ari zen.
|
|
|
Enpresari berriak bere ideiak, bere etorkizuna, bere dirutxoak, bere ordurik gabeko lana eta buruhausteak eskaintzen dizkigu. Lehenbiziko fruitua lanpostu
|
berri
bat sortzea da: bere enpresaburu lanpostua.
|
|
|
Oso laikoak omen gara, eta aspaldi utzi omen genion elizara joateari. Azkenean beste erlijio
|
berri
bat sortu da, eta erlijio horrek diruaren kutsua daukanez, denok sinesten dugu eta denok joaten gara erlijio horren elizara igandero; edo larunbatetan zehatzago: Babelia irakurtzera.
|
|
|
Moulinesen iritziz, hegemonikoak izateko asmorik ez duten nazioetan egin lirateke bozketa horiek eta erdiak baino bat gehiagok erabakitzen duena errespetatu. Estatu
|
berri
bat sortzeko erabakia barne. Artetarekin kontraste garbian, hori da demokrata baten eginkizuna, Moulinesen iritziz.
|
|
2008
|
|
|
Urte berria hasi da baina ez du ematen giro politikoa marko soziolinguistiko
|
berri
bat sortzeko egokia izango denik. Biek beti bezala jarraituko dutela dirudi.
|
|
|
Ikuspuntu instituzional horretan bertan, immigrazioaren kudeaketa ikusteko bi era daude: Flandesen zeharkako ikuskera aplikatzen da (ministerio bakoitzak lantzen du gaia, edo sortzen du gaia koordinatzeko egitura); Quebecen, aldiz, trataera espezifikoagoa ematen zaio, gaia lantzeko sail
|
berri
bat sortuz. Katalunian, momentuz, immigrazioaren zuzendaritza politikoa Ongizatetik Presidentziara pasatu zen (2000 urtean Immigraziorako Idazkaritza, SIM, sortu zen bertan), eta legealdi berriarekin eta hiruko gobernuaren garaian (PSC, ERC, ICV), Presidentziatik Ongizate eta Familia Sailera.
|
|
|
Orain arte unibertsitate irakaskuntza funtsean edukiak irakasteaz arduratu bada ere, eszenatoki berrian ikasleen gaitasunak garatzen dituzten ikaskuntza prozesuak hartzen ari dira lehentasuna. Horrela, formazioaren kalitatea areagotu dezakeen eta irakasleen lana modu desberdinean ulertzera eraman diezagukeen irakaskuntza kultura
|
berri
bat sortzen ari da Bolognako prozesuaren garapenarekin batera. Kultura berri horren ezaugarri nagusiak gaitasunetan oinarritutako formazioaren ikuspegia eta irakasteko ikasteko metodologiaren berrikuntza sakona dira.
|
|
2009
|
|
|
merkataritza gero eta garrantzitsuagoa da, hiriak eta hiribilduak gero eta indartsuagoak, eta esan dugun bezala, toki horietako burgesek ez dituzte aintzat hartzen gizarte feudal zaharra eta bere ohiturak, leinuak eta beraien arteko liskarrak. Beraz, gizarte feudaleko leinuen beherakadarekin batera, gizartean poliki poliki unitate
|
berri
bat sortzen hasten da, familia zentzu estuagoan, denboraren poderioz gutxi gorabehera gaur egungo bezalako familia izango dena. Bada, unitate sozial berri horrek, familiak, izena behar du:
|
|
|
Aro Modernoaren hasieran, ikuspegi zabal
|
berri
bat sortu zen filosofian eta zientzian. Natur zientzien ikuspegi berrian parte hartzen ari ziren pentsalariek argi eta garbi uste zuten usain pragmatikoa zuen teknozientzia horrek5 gizakiei bizitza hobea ekarriko ziela.
|
|
|
denek nahi dute espresatu, denak dira artistak. Horrek arazo
|
berri
bat sortu du: zein da ikuslea?
|
|
|
Horrela, nazio estatuak izandako arrakasta ikusita, estaturik gabeko nazioek uste dute nazio estatu
|
berri
bat sortzea dela galdatzen den nazio horren etorkizun kolektiboa ziurtatzeko modurik argiena. Jakina, ezarritako estatuarekin aurrez aurre egiten dute talka, ezarritako estatuak ere lurralde hori bera galdatzen baitu.
|
|
|
Beste egitasmo
|
berri
bat sortu da duela bi edo hiru urte, herri ondarea modu sistematikoz aztertzekoa. Etnografia ikerketa da, euskaraz egina, batez ere euskara egiten den herrietan.
|
|
|
Baina, horiek euren izentxoa zeukaten, publikazioak ere atera izan zituzten. Gerora belaunaldi
|
berri
bat sortzen ari da Etnikerren.
|
|
|
Talde
|
berri
bat sortu zen, edo lehendik lanean ari zen talde bat hasi zen zuekin elkarlanean?
|
|
|
Latza da sinestea, eta ezintasun horretan jarraitzen dugu oraindik. Historikoa izan zen, euskarazko prentsaren alde, orduan ere eman zen erantzuna eta egin zen indar eta asmo bilketa beste egunkari
|
berri
bat sortu eta aurrera ateratzeko. Horretan dihardugu geroztik.
|
|
2010
|
|
|
IGMBk garapenaren aro
|
berri
bat sortu nahi du gizadiaren beharrei erantzuteko, urtero helburu zifratuak aurreratuz: %5 eta %6ko hazkundea garapenaren bidean dauden herrientzako eta %3 eta %4koa herri industrializatuentzako.
|
|
|
Egia da: agerikoa da garai helenistikoan mundu antolakuntza berriarekin bat datorren jarrera filosofiko
|
berri
bat sortzen dela. Izan ere, Platonen eta Aristotelesen garaian jakituria hausnarketa kontenplatibo eta teoretikoarekin loturik zegoen; garai helenistikoan, berriz, jakituria bizimodu zuzenarekin lotuko da.
|
|
|
Hala ere, I. mendetik aurrera mende luzetan irekita egonak ziren eskola batzuk itxi egin ziren, eta eskoletako jarraitzaileek, jatorrizko doktrina gorde nahian, sortzaileen pentsamendura itzuli behar zela pentsatu zuten. Asmo horrekin jarraitzaileak Platonen, Aristotelesen, Epikuroren eta Krisiporen testuen inguruan iruzkinak egiten hasi ziren; horren ondorioz, metodo dialektikoari uko egin gabe, metodo filosofiko
|
berri
bat sortu zen, metodo exegesikoa hain zuzen, erromatar Inperioan eta Erdi Aro osoan arrakasta handia izango zuena. Esandako guztitik, Epiktetok bere irakaskuntzan bi metodoak garatu zituela ondoriozta daiteke.
|
|
2011
|
|
|
ETA, zer edo zer izan bada, lider kolektibo bat izan da Euskal Herrian. Erakunde hori sortu zutenek pasa den mendeko 60ko hamarkadan, Nazio Askapenaren moldea egokitu zioten (batez ere Hego) Euskal Herriak pairatzen zuen egoerari, eta gero hegemonia kulturala bereganatu duen abertzaletasun
|
berri
bat sortu zuten. Gurean egoera koloniala zegoen, edo dagoen, eztabaidatzea oso luze joko luke, baina kontua da moldeak fortuna egin zuela eta funtzionatu egin zuela.
|
|
|
Eta badu nahikoa indar Zubi bat Drinaren gainean izeneko liburu ederra sortzeko. Badu nahikoa indar Karlos Zabalak Ivo Andritxen literatura euskarara ekarri eta, berak ere sormen lan luze, nekagarri eta pozgarriaren ondoren beste liburu
|
berri
bat sortu eta harengatik saritua izan eta sari horrek gutxienez beste urtebetez itzulpengintzan lasai aritzeko aukera eman eta horrelako beste lan bati heldu ahal izateko.
|
|
2012
|
|
|
komunikazio teorietatik euskararen beharrizanetara", Bat. Soziolinguistika aldizkaria 76, 2010, 53); bertan, euskarari buruzko diskurtsoaren bilakaera aipatzen du, gero iritzi publikoa nola sortzen eta aldatzen den aztertzen du, eta, bukatzeko, euskalgintzatik diskurtso
|
berri
bat sortu behar dela aipatzen du. Ezinbestekoa dirudi mota horretako lanak irakurtzea eta bide horretatik lanketak egitea, txotxongiloak bihurtu nahi ez badugu.
|
|
2013
|
|
|
" Jar ezazu abokatu bulegoa, eman zure hitzaldiak, egin konferentziak, goraka joan, hegan egin oso altu, eta hemendik hiru edo lau urtera berriro barruan zaude". Baina ez alderdi
|
berri
bat sortu, demontre! Horrek ez du zentzurik.
|
|
|
Iñaki Martinez de Lunak Bat aldizkarian argitaratu duen artikulu batean, euskararen inguruan framing (bere hitzetan, ondoko definizioa du framing hitzak: " Errealitatearen hautematea eta irudikapena gidatzen dituen egitura kognitiboa")
|
berri
bat sortzeko unea iritsi dela dio. Artikulu horretan, jarrerei buruzko inkestetako datuak erabiliz, orain arteko framingaren azterketa egiten du Martinez de Lunak eta haustura bat gertatzen ari dela frogatzen du.
|
|
2014
|
|
|
Bi errealitate horien intersekzioan problematika
|
berri
bat sortzen da: emakumeen partaidetzaren egitura gero eta askotarikoagoak diren demokratizazio prozesuetan.
|
|
2015
|
|
|
Aurretik zegoenarekiko erabateko eta bat bateko hausketaz eta belaunaldien arteko talka garbiaz hitz egitea gehiegitxo sinplifikatzea bada ere (kuadrilla heterogeneo xamarra izan ziren euskalduntasun berri haren oinarriak jartzen ibili zirenak, eta hasieran beren aurrekarien bideari jarraituz, gainera), hauxe eztabaidaezina da: urteek aurrera egin ahala garai berrietara gehiago egokitzen zen euskal mundu berri bat eta berarekin euskalduntasun
|
berri
bat sortu zirela.
|
|
|
Baliteke, baina ez nuke esango gauza bera ez direnik. Txillardegik eta enparauek lortu bezala, garai berrietara hobeto egokitzen den euskal mundu berri bat eta berarekin euskaltasun
|
berri
bat sortu behar dugu. Eta ari gara sortzen, ari garenez.
|
|
|
Euskararen zentralitate berri hori garrantzitsua izan zen diskurtso aldaketa ekarri zuelako eta euskaltzalearen begietara herrigintza eta estatugintzaren erdigunera euskara ekarri zuelako. Bai, baina, baita ere, Alaitz Aizpuruk bere artikuluan dioen legez," garai berrietara gehiago egokitzen zen euskal mundu berri bat eta berarekin euskalduntasun
|
berri
bat sortu zirelako".
|
|
|
alde batean profesionalak daude, eta besteok militanteak gara. Diskurtso
|
berri
bat sortzen da euskal kulturaren kontra egiteko. Eta, gero, jakina, Guardia Zibilak erabiliko du militantearen figura dena auzipetzeko.
|
|
2016
|
|
|
Bakea eta demokrazia oinarri hartuta, nazioarteko harremanak bideratzeko sistema
|
berri
bat sortu zen 1945ean, hau da, Nazio Batuen Erakundea (NBE); 13 erakunde horren eratze itunean, Nazio Batuen Gutunean, alegia, NBEren helburuen artean beren beregi aitortu zen herrien arteko berdintasuna eta beren etorkizuna modu librean determinatzeko (erabakitzeko) printzipioa, nazioarteko bakearen oinarri gisa.14 Printzipio hori nazioarteko sistema berri horren ardatz bat bihurtu da15 eta esta... Autodeterminazioaren printzipio hori nazioarteko itunetan azalduko da.16 Eragina izango du estatuen arteko beste itun garrantzitsuetan ere, hala nola, Helsinkiko Azken Aktaren VIII. Atalean (1975). 17
|
|
|
Oinarri filosofiko sendoa ezartzen da, beraz, nazioartean XX. mendean, bakea demokrazia eta giza eskubideen errespetuarekin lotuz, eta paradigma
|
berri
bat sortzen da herrien burujabetza prozesuen kudeaketarako. Paradigma horri autodeterminazio eskubidea deitu izan zaio, bere bi alderdiekin:
|
|
|
XX. mendean paradigma
|
berri
bat sortu da herrien burujabetza prozesuen kudeaketarako.
|
|
|
Horrela, bada, XX. mendearen bukaeran eta bereziki XXI. mendearen hasieran, aukera
|
berri
bat sortu da autodeterminazio printzipioaren paradigman urrats bat gehiago egiteko, demokraziaren printzipioaren eskutik. Izan ere, herri batzuk bere jatorriko estatutik bereizteko borondatea azaltzen hasten dira haien eskura dituzten baliabide demokratikoen bitartez, eta sezesio prozesua herritarren borondate demokratikoan oinarritzen dute, bestelako arrazoiei erreparatu gabe.
|
|
|
Baina eta hau da SESBeko artista idealizatuarekiko gerora izan dezakegun ironia handietako baterregimen sobietarra gero eta egonkorragoa egin zen neurrian, abangoardia artistikoaren oinarria murriztuz joan zen, besteak beste, hasieran boltxebikeekiko etsaikorrak ziren zirkulu intelektualak erregimena babesten hasi zirelako. Ekonomia Politiko Berria abian jarri zenetik, merkatu artistiko
|
berri
bat sortu zen, eta EPBk sortu zuen burgesia berriari erabat arrotzak zitzaizkion abangoardiaren estetikak, eta are gehiago politika [fratrizida]. Hain justu, EPBren garaian, alegia, 1922tik aurrera, eta inola ere ez hogeita hamarreko hamarkadan, hasi zen abangoardien mugimenduen ilunabarra, eta hogeiko hamarkadaren amaierarako erabat galdu zuen bere eragina herrialdean, nahiz eta existitzen jarraitu zuen, nahiko modu apalean (Groys 2008:
|
|
2017
|
|
|
moneta nazionalaren truke tasa eta barneko salneurriak egonkortzeko interes tasa igotzea komenigarria bazen, oso txarra zen jarduera ekonomikoaren ikuspegitik; gastu publikoa automatikoki igotzen ari zen, langabezi sari eta ongizate estatuaren gainerako gastu sozialak bereziki; baina, zergak igotzeko adore politikorik ezaren ondorioz, zor publiko nazionalak pilatzen ari ziren, interes tasak igotzen ari ziren garaietan, ordaindu beharreko korrituak aurrekontu publikoen %10 izateraino. Laburki erranda, energiaren salneurriaren igoeraren eragin inflazionista orokorra, alde batetik, eta energia erruz erabiltzen zuten adar produktibo osoen gainbeherarena, bertzaldetik, egoera ekonomikoa elkarrekin kaltetzen ari ziren, arazo makroekonomiko
|
berri
bat sortuz: stagflation (stagnation eta inflation), aldi berean geldiera ekonomikoa (langabeziaren igoera) eta inflazioa, geldinflazioa.
|
|
|
(eta haren instituzioen) biziraupena bermatu nahiko bazen, ezinbestekoa zen botere egitura berria zilegituko zuen sinesmen
|
berri
bat sortzea. Funtzio hori beteko duen sinesmen edo kontzientzia nazioa izango da.
|
|
|
Azken bi horien arteko hegemonia politikoa oso egokia zen, bai, baina Sobiet Batasunaren desagerpenak kapitalismorako bazkaleku berriak ireki zituen, antzinako etsai politiko militarra, Mendebaldean beldur soziala sortzeko erabiltzen zutena, mozkin kapitalistak lortzeko balizko kide bilakatuz. Ordura arte ezarritako muga ekonomikoak, fisikoak ere bai, desagertzean, mundu
|
berri
bat sortzen ari zen Europan. Kapitalistek, europar edo ez, egoera eta aukera berriak kudeatzeko tresnak behar dituzte.
|
|
|
Klase sozial horietan zaudenean, bestelako bizitza sortzeko gai da laguntza sozial bat, baina horrek ere esan nahi du pobreak erakunde politikoen eta administrazioaren menpean geratzen direla, larritasunak jota. 15 urte zituelarik, bere aita lehen aldiz dentistarengana joan zen, gobernuak osasun laguntza
|
berri
bat sortu zuelako. Louisen haurtzaroan, beraz, politikak dena alda zezakeen.
|
|
|
Permakulturak izadian behatutako patroiak jarraituz, giza-habitat iraunkorrak sortu nahi ditu. Diseinu ekologikoa, ingeniaritza ekologikoa eta ingurumenaren diseinua konbinatzen ditu nekazaritza eredu
|
berri
bat sortzeko.
|
|
2018
|
|
|
Oskara ikuskizun saritua da horren adibidea. " Norberaren izaera alboratu gabe, uste dut elkarrekin [Marc Moraurekin] lortu dugula unibertso
|
berri
bat sortzea". Bide berri bat zabaltzea, alegia.
|
|
|
Nik Jenisjoplin eko otarraina ibili dut buruan, nobela amaieran agertzen dena identitate baten berrasmatzearen sinbolo gisara. Otarraina bere azaletik ateratzen ei da azal
|
berri
bat sortzeko, eta azal hutsak ere bizirik dagoen otarrain bat ematen du halakoetan. Uxue Alberdik Euskal Herriarekin egiten zuen, horregatik, analogia:
|
|
2020
|
|
|
Ondo dakigunez gaurko artea biharko ondarea izanen dela baina gaurko artea ez bada bilduma publikoetan sartzen betirako historiaren iluntasunean ahantzia izango dela. Iparraldeko arte garaikideko panorama kinka larrian dago Iparraldeko artistek Iparraldeko instituzioen babesa ez baitute aurkitzen (eta laguntza aurkitzen dutenean biziki esporadikoa da, EKEk [Euskal Kultur Erakundeak] beste preokupazioak ditu, dantza, musika, antzerkia etab. baina ez arte garaikidea, behin bakarrik eremu horretarako proiektu
|
berri
bat sortu zuen, Hogeita egitaraua kari). Hemen arte garaikiderako ez dago finantziaziorik eta ez dago ere bilduma publikorik.
|
|
|
Estatuen arteko mugek aldiro errealitate
|
berri
bat sortu, eraiki eta elikatzen dute. Errealitate hori egunerokoan nozitzera behartuta dagoen komunitateak bere egin dezake guztiz edo partzialki, edo arbuiatu edo gaitzetsi guztiz edo partzialki, kasu honetan ere.
|
|
|
• Instituzionalitate
|
berri
bat sortu. Auzoko elkartasun sareen trinkotzetik hasita, udalgintza eraldatzaile saretu batean oinarrituko den administrazio eta estatu kooperatibo eredu bat pentsatu dugu, eraikitzen hasteko.
|
|
|
Hemen estetaren asmoa da garrantzitsuena. Garrantzitsuena arte
|
berri
bat sortzea da. Munduan distira egingo duena.
|
|
|
Azurmendik dioen moduan, nazioa kontzeptu prepolitikoa da, eta horrek egiten du aske, eta horrek ematen dio bidea eskubide politikoen aldarrirako. Baina komunitate berri bat dago birdefinitu beharra (noski, hutsetik hasita; noski, errealitatea kontuan hartu gabe fikzioak sortuz; noski, mundua norantz doan kontuan hartu gabe), baina errealitate
|
berri
bat sortu behar da. Eta errealitate komunitarioaren birdefinizio eta ahalduntze hori bere baitan komunitateak egituratzeko gaitasuna duen indarraren bitartez hasi behar da egiten, etorkizunean lortuko genukeen egitura politikoak sor diezazkigukeen baldintzei itxaron gabe.
|
|
|
... zergatik ez amestu elkarrekin kooperatzen, elkarri laguntzen eta elkar osatzen, kulturgintzan, orain sortuko duzuen Unibertsitatean, industrian, finantzetan, osasunbidean, alor guztietan, komunitatearen zerbitzu izpiritu horretako proiektuak eta jendeak, denak elkar hartuta komunitate
|
berri
bat sortzeko eginahalean? (Ibid.:
|
|
2022
|
|
|
• Biga, pribatizazio horrek eskala
|
berri
bat sortzen du, eskala globala; horregatik esaten zaie Bilbo bezalako hiriei ‘hiri globalak’ Zerbitzuetan eta finantzetan/ finantzarizazioan oinarritutako espazio pribatu globalak sortzen dituzte hiri globalek. Hiri globala, Sassenek dioen moduan, 80ko hamarkadan hedatzen hasiko den fenomeno berria da.
|
|
|
Kale barrikadekin batera, barrikada digitalak egin behar dira xxi. mendeko kontrol eta gobernu pribatu digital edo algoritmikoei aurre egiteko. Hiri globalen funtzioa produkzio espazio
|
berri
bat sortzea da. Espazio hori ez dago udal, nazio edo nazioarteko legediaren pean.
|
|
2023
|
|
|
Euskarazko erabilera normalaren aldeko lege norabidetze berri horrekin bat eginez, aktore edo eragile
|
berri
bat sortu da, hizkuntza planifikazioa eta araubidearen garapena baldintzatzera etorri dena. Auzitegi Konstituzionalean eta justizia administrazioko gainerako epaitegi eta auzitegietan azken urteotan modu sistematikoan ezagutarazten ari diren epaiek argi uzten dute epaitegiak hizkuntza politikaren eragile bihurtu direla, joera murriztaile eta mugatzailea ezarriz.
|
|
|
Bien bitartean, erro sakoneko ingurumen eta gizarte porrotei heldu nahi die ikuspegi konbentzionalak, finantza merkatu ‘jasangarri’
|
berri
bat sortzeko. Horretarako, Jasangarritasunari dagozkion ‘estrategia progresista’ deritzenak erabiltzen ditu:
|
|
|
Izan ere, aldaketa sozialen norabidea jasangarritasunaren bidetik eraman ahal izateko pribilegio egoerak gaindituko dituen lehentasun agenda berri bat diseinatzea suposatzen du, egungo botere banaketa desorekatuak deuseztatuz. Inplikatutako eragileen artean aldaketa sistemikoan eragiteko hasierako baliabide eta gaitasunen egungo arrakala erraldoiak ikusirik, zalantzagarria da gizarte berrikuntzako ekimenek zenbateraino ahalbidetzen duten indarrean dauden botere harremanen erreprodukzioa, edo benetan autoritatearen banaketa
|
berri
bat sortzeko gai diren (Avelino 2021).
|