|
2003
|
|
|
Horietako batzuk joan den ekaineko azken egunetan Bartzelonan egin den Landareen Biologia Molekularrari buruzko Nazioarteko VII. Biltzarrean aurkeztu ziren. Naturatik ikastea Azken urteotan, zientzialariek ikasi dute landareek
|
beren
sustraien egitura elikagai gehiago edo gutxiago eskuratzeko egokitzen dutela, hala nola fosforoa edo burdina. Fosforo eskasia dagoenean, landareek sustrai oso adarkatua garatzen dute (sustrai nagusi laburra, alboko bigarren mailako sustrai asko eta ile dentsitate handia).
|
|
2007
|
|
|
Gai erakargarri horrek batu egin gaitu, alegia: hemendik begiratuz gero, euskal mundu exotiko berri bati irekitako leihoa da; eta emigratutako hango euskal herritarren ondorengoentzat,
|
beren
sustraiak aurkitu nahian dabiltzanentzat, hausnarketarako bidea. Eta horretan, angula plater goxo baten aurrean berbetan geundela oraindik Uruguain aberatsak ez diren bi euskal herritar arrunt bil daitezke halako plater baten inguruan, solasaldiak Ignazio Argiñarenaren paperen ingurura eraman gintuen.
|
|
2008
|
|
|
Hemen kontrasteak azkarrak dira: zaharrek beren tradizioak atxiki dituzte, gazteek beren bizimoldea berriztu dute, baina biziki hurbil daude
|
beren
sustraietatik.
|
|
|
Zehazki, ikusi dute ama bereko aleak ontzi berean elkarrekin landatzean sustraiak gutxiago garatzen dituztela ama desberdineko aleen ondoan baino. Ikertzaileek ez dute argi ahaideek
|
beren
sustraien garapena murriztu egiten duten edo ahaidetasunik ez duten aleek handitzen duten garapen hori, baliabideak lortzeko lehian.
|
|
2009
|
|
|
Ez du termino horietan pentsatzen. Nietzschek mendebaldeko pentsaeraren izpiritu erlijioso, moral, zientifiko eta politikoen diskurtsoak desmuntatu dizkizu,
|
beraien
sustrai ustelak baina baita beraien nolabaiteko beharra ere azaleratuz. Mendebaldeko pentsamendu osoa kritikatu eta lotsagorritu du; europar pentsamenduaren espresio eta sustrai guztien trapu zaharrak agerian jarri dizkigu.
|
|
2010
|
|
|
Zenbaki gordinak hartuz ala ehunekoak kontatuz euskal nortasunari buruzko motibazioak dira lehen mailan ikaslego osoarentzat. Herriko ikasleek euskararen bidez
|
beren
sustraiak aurkitu nahi dituzte eta etorkinen xedea da Euskal Herrian integratzea. Ohargarri da etorkinek bertakoek baino atxikimendu handiagoa adierazten dutela euskal kuturaz eta nortasunaz.
|
|
|
Indarrik gehien hartu dutenak, gazteen artean bereziki, GKEk edo giza eskubide, bake eta justiziaren aldeko mugimenduak dira. Hauek,
|
beren
sustraian, kristau sinesmenak betidanik aldarrikatu dituen giza eskubideak zabaldu nahi dituzte. Eta erakusten duten gogoan, joeran eta estiloan kristau baloreak erakusten dituzte, nahiz eta gehienak laikoak izan eta elizatik at bizi.
|
|
|
Gaur egungo hizkuntza zelten (Gaelikoa, Bretoiera, Irlandera) hitz batzuek ez omen dute hizkuntzalari batzuen ustezesplikaziorik mintzaira indo-europarretan, eta
|
beren
sustraiak hauek baino lehenagoko batean leudeke. Euskal hitzekin duten antzekotasunak Euskarari hartutako mailegutzat konsideratzera eraman du:
|
|
2011
|
|
|
Uzta azarotik martxora bitartean izaten da. Azken hilabete honetan, Teruelgo boilur beltzak bere ezaugarri onenak hartuko ditu.’ Landaketetan, zuhaitzak mikorrizatuak erosten dira, hau da,
|
beren
sustraiei erantsitako trufa haziaren sinbiosian. Baina lan erraza dirudien arren, aurretik itxaronaldi eta dedikazio luzeko lana du atzean.
|
|
|
Halakoxeak ziren Xabier eta gainerako sei neba arrebak. Munduan barna ibili ondoren, denboraren makina bat egitea erabaki zuten
|
beren
sustraiak hots, euskaldunenakaurkitzeko. Denboran zehar egindako atzeranzko bidaian beste herrialde batzuetako lagunekin doaz.
|
|
2012
|
|
|
Normalena, gurasoek beren seme alabak euskal etxera eramatea da, txiki eta gazteek han pilotan edota dantzan egitea, zaletzea, lagunartea egitea, eta euskaldun izatea Txilen. Baina, esan dizut, bestelakoak ere badira, bat batean
|
beren
sustraien bila abiatzen direnak… Denetariko gazteak ditugu.
|
|
2013
|
|
|
Izaki bizidunak ere erliebearen kanpoko eragileak dira. Esate baterako, animaliek zuloak edo eraikuntzak egiten dituzte, landareek arrokak eta haitzak apur ditzakete
|
beren
sustraiekin, eta, bide batez, sustrai horiek saihets dezakete beste era batera ezinbestekoa litzatekeen higadura
|
|
2014
|
|
|
...jaso bezain laster landatzea litzateke, baina beti ez da horretarako aukerarik izaten (lurra prestatu gabe, bustita, denbora gutxian sartu ezin den arbola multzo handia, etab.). Hotzak, eguzkiak eta haizeak landareak kaltetzea ekidin behar da (batez ere sustraiak); baita landatu aurretik ernetzen hastea ere.Hori dela eta, sistemarik onena zangan lurperatu edo gordetzea da.Kontua da landare mazoak
|
beren
sustraiekin ildo edo zanga baten hondoan jartzea eta zuhaitzak partzialki (sustraiak bakarrik), edo guztiz, harea, errauts, txirbil edo lurrez estaltzea.Zangak leku itzaltsu, aireztatu eta heze batean egon behar du (aldizka ureztatu egingo da). Baldintza horietan landareek hainbat hilabete egin dezakete, ernetze data bestelako mugarik gabe.Zuntza galdu aurretik landatu behar da beti....
|
|
|
Utz iezaiezu haurrei
|
beren
sustraiekin konektatzen.
|
|
|
URUGUAI. Lehenago aipatu izan dugu hemen ere, Uruguai izanen dela munduan, portzentzaieri so, Euskal Herritik kanpo euskaldun edo euskaldunen ondorengo gehien duen herrialdea. Ondarreko urtetan azkartzen ari da Uruguain interesa euskal erroeri buruz eta, gorabehera batzuen ondotik, indar handiz ari dira mugitzen euskal jatorria duten uruguaitarrak
|
beren
sustraien asetzeko. Bi euskal etxe berri sortuak dira azkeneko bost urteetan San Jose eta Floresen eta orain erronka edo parioa horixe da, edukiz betetzea eta ikasi, formakuntza bildu eta ezagutzan sakontzea.
|
|
2015
|
|
|
Orduan hasi ziren ulertzen akademian, ez zegoela zientzia eta mendebaldeko razionalismoa derrigorrez onartu beharrik. Teknologia, zientzia eta razionalismo mota hori orduko adituen azpian zeuden,
|
beren
sustraiak ziren. Baina Feyerabendekin hori dena eta teknokrazia bidegurutzean kokatzeko unea heldu zen, demokratizazio erradikala bilatzen baitzuen.
|
|
2021
|
|
|
Ematen du etxolak desagertu zirela eta kito, 1961ean dena amaitu zela. Ba ez, jende horrek jarraitu zuen Bilbon eta beren seme alabek jarraitu dute hemen, hemen ezarri dute beren lekua eta
|
beren
sustraiak, manifestaldietan parte hartu dute, egin dituzte harremanak, San Mamesera etorri dira partidak ikustera, hemengo lantegietan lan egin dute… Eta hau bezala beste milaka istorio daude, San Frantzisko auzoarena adibidez; eta hori ere kontatu behar da, haiek ere bilbotarrak direlako eta haiek ere osatu dutelako Bilboren identitatea, nahiz eta orain hori guztia ahaztu nahi den, eta baka... Lokatzari buruz ere hitz egin beharra dago, hiri hau lokatzez ere eginda dagoelako.
|
|
|
Ematen du etxolak desagertu zirela eta kito, 1961ean dena amaitu zela. Ba ez, jende horrek jarraitu zuen Bilbon eta beren seme alabek jarraitu dute hemen, hemen ezarri dute beren lekua eta
|
beren
sustraiak, manifestaldietan parte hartu dute, egin dituzte harremanak, San Mamesera etorri dira partidak ikustera, hemengo lantegietan lan egin dute… Eta hau bezala beste milaka istorio daude, San Frantzisko auzoarena adibidez; eta hori ere kontatu behar da, haiek ere bilbotarrak direlako eta haiek ere osatu dutelako Bilboren identitatea, nahiz eta orain hori guztia ahaztu nahi den, eta baka... Lokatzari buruz ere hitz egin beharra dago, hiri hau lokatzez ere eginda dagoelako.
|
|
2022
|
|
|
ametsek
|
beren
sustraiak eta beren lilurak
|
|
|
Hezetasuna Hezetasunari dagokionez, arreta jarri behar da ez gainditzeko, baina baita ur nahikoa emateko ere. Landare horiek gaitasun handia dute
|
beren
sustraietan, zurtoinean eta hostoetan likidoa biltzeko, eta, gainera, haren azala iletsua da giroko hezetasuna harrapa dezake. Ureztaketa Zenbatean behin ureztatzen da?
|
|
|
Horrelako ideiak zirkulazioan badabiltza ere, enpresa jabe horrek ideiak hain garbi izateko aspaldiko eragin kulturalen bat ba ote den galdetu diot,
|
beren
sustrai tradizionalen bat ba ote duen filosofia honek. Baietz, Japoniako kulturaren substratuan dagoen erlijio sintoistaren elementuak omen daude jokamolde horretan.
|
|
|
Mundu garaikide" modernoa" bizkor zetorrela sumatzen zuten, eta mundu horretan haien seme alabak euskaraz ariko ziren.
|
Beren
sustrai kulturalei eutsiz izango ziren, aldi berean, aurreratuak, modernoak. Lizardik askoz lehenago jadanik formulatua zuena, azken aldian leku bat baino gehiagotan gogora ekarri duguna:
|