|
2000
|
|
|
1949an, Indiak bere independentzia lortu zuenean, maharajak ez ziren ahatik desagertu, aipatu 279 horiek ez, behintzat. Urteak urteak etorri, han jarraitu zuten
|
beren
pribilejio guztiekin, harik eta 1970eko" irailaren azkeneko egunetan, Indira Gandhi Lehendakariak, Nehru aundiaren alaba danak, erabaki zorrotza artu zuan" arte. Zein erabaki?
|
|
2001
|
|
|
Proletarioak lasai mantentzeko, superaberatsek jarraituko dute politika nazionala egun batean aldatuko delako ideia zabaltzen. Beren erabaki ekonomikoak
|
beren
pribilegioa direnez, politikariak, bai ezkertiarrak bai eskuindarrak, kultur gaietan espezializatzera bultzatuko dituzte. Helburua da proletarioen arreta bestelako gauzekin desbideratzea eta beheko estatubatuarretatik %65 eta munduko beheko populazioaren %95 gatazka etnikoetan eta erlijiozkoetan sartzea, baita ohitura sexualei buruzko eztabaidetan ere.
|
|
2010
|
|
|
" Baxe Nafarroako Biltzarrek erabaki dute Erresuma honetako biztanleek eskubidea dutela,
|
beren
pribilegioak direla medio eta nolabaiteko ituna dagoelako Baxe eta Garai Nafarroaren artean, indarrean mantentzea ezinbestekoa dena, izateko eta betetzeko mota guztietako kargu eta onurak Nafarroa Garaian; are gehiago, pribilegio hauek nazioaren arimatzat hartu lirateke, eta koroa bereko kide izan direnek ez lukete desberdina izan..."
|
|
|
Hori da, adibidez, Grezian ezkerrak egin dituen manifestaldiekin gertatu dena.
|
Beren
pribilegio zaharrei eustearen alde atera dira kalera. Horregatik, ez dut haiekin guztiz bat egiten.
|
|
2012
|
|
|
Espainian ere, Sagastaren ondoko liberalen helburua zen Eliza katolikoak ez zuela izan behar pribilejio berezirik eta, beraz, Estatuaren eta Eliza katolikoaren aginte banaketa argia eta garbia izan behar zuela, Estatuaren nagusitza arlo guztietan bermaturik. Horrela, 1906an, López DomÃnguez liberalak elkarte erlijiosoentzat legedi berria atera zuen,
|
beraien
pribilejioak mugatuz. Estatu zibilaren nagusitza bermatu nahi zuen.
|
|
|
Azken finean, jarrera politiko eta filosofiko garbi baten aurrean gaude. Menperatzaileek
|
beren
pribilegioak defendatzeko darabilten bortizkeria ez dugu onartzen, alderantziz, gorrotatzen dugu, nahiz eta instituzionala izan. Faxistek goraipatzen duten biolentzia naturalari, handiek eta azkarrek ahulak esklabizatzeko erabiltzen dutenari, arrunt higuingarria deritzogu.
|
|
2013
|
|
|
Hauek zabaldutako idatziaren arabera Maiatzaren 30ean Greba Orokorra egiteko arrazoiak asko daudela azaldu zuten." Euskal Herriko Herri Epaitegiko 3 epaimahaiak ondoko epaia kaleratzen du: Gure Herrietako Banketxeak berehala isteko agindua ematen du, honako delituengatik: Giza eskubidea den etxebizitza eskubidearen urraketaren arduraduna izateagatik, milaka familia kale gorrian utziaz desjabetzeen bitartez. ...skubidea ere." Giza eskubidea den lan eskubidea milaka Herritarrei ukatzen dion sistema honen zutabe nagusia izateagatik" 23 atala Pertsona orok du lan egiteko eskubidea, lana aukeratzekoa, lan baldintza bidezkoak eta egokiak izatekoa, eta langabeziaren aurkako laguntza jasotzekoa." Giza eskubidea den gizarte segurantzarako beharrezkoa den diru publikoa xahutzeagatik erreskate bidez
|
beraien
pribilejioak mantendu eta gehitzeko; ondorioz sortutako balantze negatiboa herritarren bizkarrean kargatuz murrizketen bitartez." 22 atala Pertsona orok du, gizarteko kide denez gero, gizarte segurantza izateko eskubidea eta, herrialdearen ahaleginaz eta nazioarteko laguntzaz, Estatu bakoitzaren antolaketa eta baliabideak kontuan izanik, norbanakoaren duintasunerako eta nortasuna garatzeko e... Hau ere ezin delako jasan eta arrazoiak soberan direlako."
|
|
2016
|
|
|
" Urte askotan lan handia egin du ezker abertzalea feminizatzeko, eta hori aitortu egin behar zaio". Horrez gain, gizonek
|
beren
pribilegioez eta hauei nola uko egin hausnartzeko espazioak sortu behar dituzte, feminismoan gizontasuna lantzeko.
|
|
|
Hainbat gauza aldatu da azken urtean, hori hala da, baina oraindik ez gaude nahi eta behar dugun egoeran. Areago, erregimenari eta
|
beren
pribilegioei eutsi nahi diotenek euskararen eta euskaraz bizi nahi dugunon aurkako erasoari eutsi diote. Horregatik, beharrezko ikusten dugu lanean jarraitzea.
|
|
2017
|
|
|
30). XVIII. mendean, Frantzian, sorginkeriak interesa piztu zuen hirietako nobleen artean, eta, ekonomia produkziotik kanporatuta eta
|
beren
pribilegioei eraso egiten ari zitzaizkiela ohartuta, beren botere gosea magia arteetara joz asetzen ahalegindu ziren (ibid.: 31).
|
|
|
Doilortasun horren oinarrian badaude teorialari hauek aipatzen ez dituzten hainbat gauza: autoreok, adibidez, ez dituzte
|
beren
pribilegioen iturriak aipatzen eta ez dute esaten herrialde patriarkal gutxi asko aberatsetan jaio direla, eurek hautatu gabe, eta familia gehienbat zuri eta klase ertain edo altukoetan jaio direla, eurek hautatu gabe, eta ez dute esaten kontingentzia horiek sekulako esanahi politikoa daukatela eta hainbat ondorio moral kontingente dakartzatela, hala nola autoreen euren pribilegio kontingente guz... Hautatu gabeko pribilegio horiexei esker hitz egiten dute pentsalari horiek nazionalismoari, sozialismoari eta totalitarismoari buruz, baina sekula ez patriarkatu kapitalistari edo kapitalismo arrazistari buruz, izan ere, gauza horiek emakumeei, beltzei, pobreei, siriarrei, ijitoei eta kurduei eragiten baitiete eta ezaugarri partikularrak baitira, ez dira demokrazia globala oztopatzen duten arazo unibertsalak.
|
|
2018
|
|
|
Guk erabakiko dugu zer den demokrazia, gure estrategien arabera. Guk erabakiko dugu, borroka feministaren estrategiak eta taktikak anitzak izanik, zeintzuk diren kontrajarriak baina uztargarriak, zer den greba eta zeintzuk diren bere adierazleak, zeintzuk diren aliatuak eta zeintzuk darabiltzaten
|
beren
pribilegioa protagonista izaten jarraitzeko, politikan, ekonomian eta sare sozialetan, haien hitzezko hemorragiaren eta androzentrismo klinikoaren bidez.Emakumeek*, mugimendu feministaren eskutik, erabakiko dute errepublika feministara eramango gaituen prozesu konstituiente edo eratzailearen nondik norakoa. Horretarako eta horregatik biderkatu dira emakumeen talde ez mistoak:
|
|
|
moduko leloak. Eta protesten akuilatzaileak mehatxu gisa ikusten hasi ziren boteretsuak,
|
beren
pribilegioak bermatzeko trabatzat".
|
|
2019
|
|
|
Esan gabe doa aste oso nahasiak izan direla hauek Latinoamerikan.Eta bada konstante bat gertakari horiek guztiak nolabait lotzen dituena: herrialde batzuetan eredu neoliberala berriz ezartzeko prozesuak ahitzen ari dira, eta, aldi berean, oligarkiak ahaleginean dabiltza
|
beren
pribilegioei eta botereari eusteko. Biztanle gehien gehienak pobretzen ari dira, eta berriki onartu diren zenbait neurri dira horren eragile zuzenak:
|
|
|
Harreman hori, ordea, ez da zapalkuntza harremana bezalakoa, zeren emakumeak ere bilatzen eta onartzen baititu gizonek konkretuki erdiesten dituzten balioak; gizonak zabaltzen du geroa, eta emakumeak ere etorkizun horren aldera transzenditzen du bere burua; egiaz, emakumeek sekula ez diete balio femeninorik kontrajarri balio maskulinoei: hain zuzen, gizonek asmatu dute bereizkuntza hori,
|
beren
pribilegio maskulinoei eutsi nahian; esparru femenino bat asmatu nahi izan dute, biziaren, immanentziaren erreinua?, emakumea hartan giltzapetu ahal izateko; baina, sexu espezifikazio guztiez harago, izatedunak transzendentziaren mugimenduan aurkitu nahi du bere justifikazioa: emakumeen sumisioa bera da horren froga.
|
|
|
esaten du sentimendu zentzugabeak edo kaltegarriak direla horiek. Batzuetan, bere onetik atera dadin nahikoa dira neskatoaren poza, arduragabetasuna, jostetak eta irriak; semeei aiseago barkatzen dizkie halakoak; mutilek
|
beren
pribilegio maskulinoa dute, naturala da, eta emakumeak uko egin dio, aspalditik, haiekin lehia ezinezko batean aritzeari. Baina zergatik izango ditu beste emakume horrek berari ukatzen zaizkion abantailak?
|
|
|
Belaunaldiz belaunaldi egoerarekin haserre ziren kinta emakumezkoek bidea ireki zuten ezarritako hierarkia hori zalantzan jarriz protagonismo gehiago lortzeko. Lan handia egin behar izan zuten eta aldaketa gutxi ikusi zuten kintoek
|
beren
pribilegioak baztertzeari kontra egiten baitzioten eta gizartean ez zegoen kontzientzia nahikorik.Urte batzuk geroago 1985eko 17 kinta emakumezkoek intsumisioaren bidea hartu zuten: desberdintasun egoera hori onartzeari eta besteek ezartzen zuten modura parte hartzeari uko egin zioten.
|
|
2020
|
|
|
Eredu berberak errepikatzen dira emakumeen parte hartze urriaren atzean, kasu honetan, espazio publikoan zein pribatuan, hau da, eremu sozial politikoan zein enpresa pribatuan eta beste eremu pribatu publikoetan ere. Kontua da batzorde, enpresa, zuzendaritza edo erakunde zehatz horietan gehiengoa duten horiek ez dutela eskuratu duten kapital ekonomiko, sozial eta sinbolikoa galdu nahi, hau da, ez dituzte
|
beraien
pribilegioak galdu nahi, eta pribilegio patriarkalak dira, gizonek gizon izateagatik dituzten lege pribatuak direlako, normalean, eta oinarrian, jaiotzez duten ezaugarri fisiko baten arabera eskuratutako kapitalak, horregatik dira boteregune ekonomiko nagusienetan %100 eta gainontzekoetan, oro har, %80 %70 bitarte, gizonak, bai boteregune ekonomikoetan bai boteregune politikoetan.... Gure argudio horri ezezkoa emateak, alegia, gizonak botereguneetan daudela gizon izate hutsagatik ezeztatzen baldin bada, hurrengo argudioa eratortzen da:
|
|
|
Herritarrok adostu egin dugu komertzio txiki eta baserritarrei ahalik eta gehien erostea. Zerbait ikasi badugu, pribilegiorik galdu ez duenak dirua erabiltzen ikastea izan da, denon artean banatzearen ekintza
|
berez
pribilegioa bihurtuz.
|
|
|
Zentzu horretan, pandemia izan daiteke eta gerora etorriko diren traumak ere baihazkunde etengabearen fikzioarekin amaitzeko behar den pilula irensgarri (kolapsoak azalpen ‘naturala’ luke). Eliteek ekonomiaren eskala materiala ekarriko lukete muga biofisikoetara
|
beren
pribilegioei eutsiz.
|
|
|
Frantziako erresuman, XVII. mendearen hastapena biziki garai nahasia zen. Nobleek
|
beren
pribilegioak bermatu nahi zituzten, eta burgesei buru egin.
|
|
2021
|
|
|
Karreraren hitzetan, Nafarroako enpresaburuek argi baino argiago dute hori guztia, eta
|
beren
pribilegioak eta boterea erabiltzen ari dira beraien eskakizun guztiak nola edo hala ezartzeko. “Irabaziak jendearen gainetik, kodizia premiaren gainetik eta aberastasuna osasunaren gainetik.
|
|
|
Errepublikaren garaiaren bukaerako eta Inperioaren hasierako erromatar ahaltsuek aisialdi intelektuala zuten
|
beren
pribilegiorik maiteenetako bat. Arras bizimodu lanpetua izanagatik, haietako askok orduak eta orduak ematen zituzten solasean eta eztabaidan, sakon eta mingain trebez, jainkoei, lurrikaren, trumoiaren eta eklipseen kausei, ongiaren eta gaizkiaren definizioari, bizitzaren helburu bidezkoei eta ontsa hiltzeko arteari buruz.
|
|
|
* Bereterretxe komando autonomoak Aretxabaletako Guardia Zibilaren kuartelaren metrailamendua bere gain hartzen du. Langile klaseak eta Euskadiko langile herriak, sistema kapitalistak dituen okupazio eta errepresio indarren aurka egiten dituzten borroken barruan kokatzen dugu ekintza hori; Euskadin, sistema horrek euskal burgesia eta akolitoak konplize ditu,
|
beren
pribilegio ekonomiko eta politikoei mantendua emateko+.
|
|
2022
|
|
|
" gure burua maita dezagun" eta" guztioi gertatzen zaigu gauza bera". Eragiten dien zatiari erreparatzen diote, baina ez dute
|
beren
pribilegioen ardurarik hartzen. Izan ere, guztioi ez zaigu gauza bera gertatzen:
|
|
|
Egia da sistema kapitalistari interesatzen zaiola erreserba armada industrial otzana izatea; langile klasearen sektore bat gehiegi ustiatzea interesatzen zaio; Baina ez da kapitalaren logikak zehazten duena emakumeak izan behar direla gainesplotazio hori jasaten dutenak, sexu indarkeria ekoizpen modu kapitalistari egotzi ezin zaion bezala (indarkeria ororen larritasunari egotzi ahal zaion arren). Ez dugu esan nahi, noski, emakumeen zapalkuntza gizon guztien konspirazio bati zor zaionik,
|
beren
pribilegioei eustea adostu dutenik... Hitz egin behar dugu, baizik, gizon eta emakumeen arteko harremanen garapen historikoaz.
|
|
|
Beste esperientzien alderatzeak agerian jarri du hezkuntza akordio berriak eta ondoren etorriko den hezkuntza lege berriak egungo eredu duala areagotuko duela, bereizitako eskola sistema bultzatuz eta ondorioz, gizarte segregatu bat eraikiz. Gizarte eredu edo errealitate honetan, hiritarrek (bereziki dirudunek/ klase sozial altuko hiritarrek) gero eta konfiantza gutxiago dute desberdintzat hartzen direnengan, eta gero eta gehiago isolatzen dira
|
beraien
pribilegiozko burbuiletan. Euskal Autonomia Erkidegoan ez dugu hori nahi eta horregatik dei egiten diegu Eusko Legebiltzarreko kideei, lege berriaren ardatz nagusiak eskola publikoaren indartzea eta eskola segregazioaren aurkako borroka izan daitezen.
|
|
|
Gizonak ere familietan heziak dira, eta haiek ere badira egitura horren biktima.
|
Beren
pribilegioekin, baina biktima aldi berean.
|
|
|
Péricand andreak, errege etxekoa balitz bezala, familia ugariaren ama izanik, edonon zuen berarentzat, noski baino noskiago, lehenengo lekua... eta ez zen edozeini
|
beren
pribilegioak ahazten uzten dieten emakume horietako bat. Besoak bularrean gurutzatu eta landa kontenplatu zuen, garaile.
|
|
|
" Franko" horiek indar handia hartuko dute Iruñen Alfontso Borrokalariari esker(). Laster
|
beren
pribilegioez bertako euskaldunen kexua piztuko dute.
|
|
|
Peillenen zaldi beltzek zerura eraman gaitzaten. Irakurtzen dutenek
|
beren
pribilegio ttipiak atxiki ditzaten.
|
|
2023
|
|
|
Gure etxeetan, lagunartean, auzoetan, herrietan… eragin behar dugu, eta hori kostatu egiten zaigu. Geure izatearen barren barrenean eragiten du horrek, sinesmenetan, ideietan, harremanetan, eta gizonen kasuan,
|
beren
pribilegioetan. Eta hori dena mugitzea ez da edonolako kontua.
|
|
|
Maila batean, kristautasunaren elementu zentraletakoa den Samariar Onaren parabola du ikuspegi honek oinarrian. Erdi Aroan noble eta jauntxoek, beren burua zuritu nahian, begirada honen interpretazio antzua egin zuten,
|
beren
pribilegioen eta gizarte ezberdintasunen egoera limosna apur batekin zurituz. XIX. mendeko etika liberalarekin begirada hau indartu egin zen, lehen industrializazioko gizartearen oinarri bihurtuz, garaiko burgesiaren zuritze bide gisa.
|
|
|
Halako interbentzioak kaltegabeak irudituko zaizkie, apika, immigranteak ez direnei, baina esperientzia aztoragarriak izan daitezke immigranteentzat, ezintasuna sortzen duten heinean, ez baitute beste aukerarik ICEko ofizialen galderei erantzutea baino. Ez dute jakiten, gainera, ea azterketa fisikorik egingo dieten eta ea hizketaldi horrek eraginik izango duen immigrazio kontuetan.189 Era horretako interakzioek eragiten duten izua ulertzeko, beharrezkoa da emakume zuriak
|
beren
pribilegioez harago joatea eta halako oldarraldietan ezetz esateko botererik ez duten emakumeekin enpatiaz jokatzen ikastea.
|
|
|
Eta, hala eta guztiz ere, emakume beltzek intersekzionalitatea baliatu arren beren diskriminazio esperientzia ulertzeko, emakume zuriek ezinbestean analizatu behar dute txanponaren beste aldea:
|
beren
pribilegio esperientzia. Zuritasunaren eta emakumetasunaren gurutzaketaren gainean eztabaidatzea tabua da oraindik ere, batik bat jomugan jartzen denean pribilegio zuriaren onurak jaso eta sistema arrazista bat babestu duten emakume zuri arrunten konplizitatea.
|
|
|
Hori eliteko giro profesionaletan gertatzen da bereziki: Mendebaldeko emakume zuriak aise jotzen dira feministatzat, baina, hain daude eroso
|
beren
pribilegioen burbuilan, ez baitira gai enpatiazko ariketa bat egiteko eta horrenbestez kontuan hartzeko diskriminazioa egiazkoa dela nahiz berek ez ikusi eta ondorio txarrak dituela pribilegio zuririk ez dutenen bizitzan.
|
|
|
" Ez ziren ohartzen
|
beren
pribilegioaz", dio Dinglek. " Zinez uste al duzu poliziarengana joan naitekeela eta haien aurrean esan dezakedala" kaixo, manifestazio bat egin nahi dut, eta atxilotu eta aska nazazue"?
|
|
|
Zenbait gizonek, gehiengoak, inondik ere? zalantzan ikusten dituzte
|
beren
pribilegioak. Samintasunez oroitzen du berak parte hartutako unibertsitate eskoletako ikasleen jarrera.
|
|
|
du, eta erraztu egin du mutil aktibistek modu espontaneoan bizi dezaten
|
beren
pribilegioa," gauzen ordenaren barruan" dagoelakoan. Zenbait mutilek sineste sendoa dute politika liskartsuan parte hartzeak berez ematen duela, baita modu unibertsalean eman ere, aktibista boteretsu izateko kualitatea, berez ematen duela agentzia gaitasuna eta ahalduntze indibiduala.
|