|
2001
|
|
|
I herrialdeko inportatzaileek H herrialdeko merkataritza soberakina erosten dute, zeinak I-ko bankuetan gordailuko kopuru bat lortzen duen. (2) jardueran ez da inolako erosketarik; H herrialdeak ez du, beraz, H diruaren ezelako kopururik gastatzen; H-ko zordunek, unilateralki,
|
beren
kanpo hartzekodunei transferitzen dieten gordailu bat dago, I diruan.
|
|
|
Hegoko zorpeko egoiliarrek
|
beren
kanpo hartzekodunei zerbitza diezaiekete baldin eta soilik baldin beraiek beren herrialdeak irabazitako monetak erosten badituzte beren merkataritza soberakinaren kontrapartida gisa, beren errentaren (beren etxeko diruan eratua) gastuaren bidez. Erosketa horiek I diruko eskari soberakin baliokide bat (H diruko terminotan) definitzen dute (hori 4.4 azpiatalean aztertu dugu)....
|
|
|
(1) eskemak Hegoko zorpeko egoiliarrek
|
beren
kanpo hartzekodunei emandako H diruko 2 milioi unitateko transferra erakusten du.
|
|
|
Gertakarien azterketak erakusten du, zorpeko herrialdearen H etxeko diruan gauzaturiko kanpo zorraren edozein zerbitzuk bere zorretik irtetea ahalbidetzen diola RH multzoari, baina soilik zorra RH multzoan datzan neurrian. H zorpeko herrialdeko egoiliarrek (R)
|
beren
kanpo hartzekodunei H diruko 2 milioi unitate transferitzen dizkieten aldiunean, H ren zorra H diruko z unitatekoa izatetik H diruko z unitatekoa izatera joaten da. Hori ondoko zioarengatik da, alegia, H-ko bankuetan ez egoiliarrek berriki eraturiko gordailuek HM koak direnak H herrialdearen zor berri bat definitzen dutelako.
|
|
|
Hegoaren egoiliarrek 10 IM ko kopurua eskatzen dute Hegoaren diruan, hau da, 8 IM beren merkataritza inportazioen ordainketarako eta 2 IM beren kanpo zorraren zerbitzu korronterako. Iparraren egoiliarrek ez dute 10 HM ko kopurua eskatzen, beraien nazioarteko gastu korronteak 8 HM ko kopurura murrizturik baitaude; beste aldetik, Hegoaren egoiliarrek ezin dituzte beren gastuak gelditu 8 IM ko mailan, zeren H ren zorpeko egoiliarrek, merkataritza inportatzaileek bezalaxe,
|
beren
kanpo hartzekodunei ordaintzeko beharrezkoak diren kanpo monetak erosi baitituzte.
|
|
|
Egia ote da,
|
beren
kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, zorpeko herrialdearen egoiliarrek ez dutela beren herrialdearen kanpo errenta netorik eskuratzen kosturik gabe. Erabat egia da, batetik, munduko ezein herrialdetan Banku Zentralak ez dituela monetak dohainik ematen.
|
|
|
Bestalde, gaur egungo nazioarteko ondainketen sistemaren kasuan bistakoa den moduan, Hegoaren zorpeko egoiliarrek
|
beren
kanpo hartzekodunei ordaintzearren beren errenta galtzean, Hegoaren kanpo zorraren zerbitzua Iparreko errentatan eta Hegoko errentatan gauzatzen dela aztertuko dugu 5.2 azpiatalean.
|
|
|
Zorpeko herrialdea H egoera txarragoan dago: beraren zorpeko egoiliarrek R multzoa ezin diezazkiete ordaindu interesak eta amortizazioak
|
beren
kanpo hartzekodunei, barneko edo etxeko errentaren kopuru baliokidea emanez ez bada; hori horrela izanik, H herrialdeak ez luke sakrifikatu bere kanpoko errentarik. Baina, gaur egungo mundu errealean erraz ikusten da ezen, bere kanpo zorra zerbitzatzen duen bakoitzean, zorpeko herrialdeak H barneko errenta bat eta, gainera, kanpoko errenta baliokidea bat ere eman behar dituela.
|
|
|
Laburbilduz, oinarrizko printzipioa hauxe da: beharrezkoa eta nahikoa da zorpeko herrialdeak beren irabazi netoak kanpo monetatan deusezten ez dituen kontabilitate sistema batez hornitzea, nahiz eta irabazi horiek
|
beren
kanpo hartzekodunei interesak eta amortizazioak ordaintzeko erabiliak izan.
|
|
|
Dolarretan bere merkataritza esportazioen prezioa ezartzen duen herrialde bakoitzak aurreko paragrafoan deskribaturiko mekanismoa jasaten du; baina ezein herrialdek ezin ditu baztertu kanpo monetetarako eskari gehigarriaren ondorio logikoak etxeko diruaren terminotan. Beraz, herrialde horiek beren merkataritza inportazioen prezioaren gehiketa ikusten dute kanpoko monetan,
|
beren
kanpo hartzekodunen zerbitzu korrontearen kopuru zehatzean.
|