|
2000
|
|
|
Badakizu, jaun André, ezen bertze gerla batean sarturik gaudela Europa osoan, austriarren eta borbondarren artean, Espainiako koroa dela kausa, eta badakizu, halaber, ezen gerla bakoitza liskar eta ondiko iturri bat dela, bertan denean bertan delako, baina berdintsu eta orobatsu gerta daitekeela kanpoan denean ere, nola gertatzen ari baitzaigu nafarroi gerla honetan: batetik, Nafarroatik iragan behar izaiten dutelako, aldian behin, soldaduek, beren joan jinetan zernahi hartzen eta ebasten dutela, armadaren —gizonen zein zaldien— hornitzeko; eta, bertzetik, nafar mutil gazteekin bete nahi izaiten dituztelako goi kargu militarrek
|
beren
jende faltak eta eskasiak.
|
|
|
Bertzenaz —eta natxekion behingoz gaiari—, nola aitaren anbizioneak eta handinahiak ez baitzuen neurririk, eta nola baitzekien ezen handikiek eta jende printzipalak beren erakustaldiak egin behar izaiten zituztela,
|
beren
jendeen eta bertze jauntxoen aitzinean, beren handitasunaren frogatzeko, hala, atsegin izaiten zuen jauregian festaren bat emaitea noizik behin...
|
|
2009
|
|
|
–Gure gizon ikasiak, beren ikastaroakin ba dirudi galtzen dutela berezko bersolarien itz jarioa ta etorria ta baita aien irudimenaren ezatasuna ta biguintasuna ere? 152. Gertatu dena da, ikasiek erdarara edo erdal ereduetara jotzeaz aparte, poesia zerbait landuagoa sortu nahi izan dutenak
|
berak
jende landugabea zirela askotan. Ikustekoa da, 1927ko. Euskal literaturaren atze edo edesti laburra, n Orixek nola errepasatzen dituen banan banan gure poeta garaikideak:
|
|
2011
|
|
|
Tira, egitea espero ez zuten hausnarketa zenbait egin zuten, ez gehiago, eta klase ertaineko haurtzaro baten ondoren bazuten nahikoa baliabide aurrera egiteko, bakoitza koadrila banarekin gainera. Galtzen direnean
|
beren
jendea topatzeko elefanteek tronpa nola igotzen duten gogoratu nuen, usain bila; halaxe genbiltzan hirurok?.
|
|
2016
|
|
|
Aitzitik, ulertu bide zuten emakume beltzek presazkoa zutela jakintza lortzea: lanpara bat zen
|
beren
jendearen oinak argitzeko, argi bat askatasunera bidean.
|
|
|
Susie Kingen amonak ez ezik, arrisku handiak hartu zituzten beste hainbat emakume esklabok ere, eta beraiek ezkutuan erdietsitako ahalmenak beren neba arrebei helarazi. Gaueko ordu txikitan egin behar zituzten eskolak; hala ere, jakintza apur bat jaso zuten emakumeak beti saiatzen ziren jakintza hori
|
beren
jendearekin konpartitzen.
|
|
|
Garai hartan, esklabotzaren aurka jardun zuten, batez ere. Hala ere, abolizioaren aldeko kanpainara biltzen ziren emakume zuriek ez bezala, emakume beltzek ez zuten lan egin karitateagatik edo moral printzipio orokorrak zirela medio, ezpada, areago,
|
beren
jendeak bizirik irautearen alde. Esklabotza indargabetuz geroztik, 1890eko hamarkada izan zen boladarik txarrena beltzentzat, eta emakumeek naturalki sentitu zuten beren jendearen erresistentzia borrokarekin bat egiteko beharra.
|
|
|
Hala ere, abolizioaren aldeko kanpainara biltzen ziren emakume zuriek ez bezala, emakume beltzek ez zuten lan egin karitateagatik edo moral printzipio orokorrak zirela medio, ezpada, areago, beren jendeak bizirik irautearen alde. Esklabotza indargabetuz geroztik, 1890eko hamarkada izan zen boladarik txarrena beltzentzat, eta emakumeek naturalki sentitu zuten
|
beren
jendearen erresistentzia borrokarekin bat egiteko beharra. Hain zuzen ere, kontrolik gabeko lintxamendu olatuari eta emakumeen aurkako sexu abusu bereizkuntzagabeari erantzuteko antolatu zen emakume beltzen lehen kluba.
|
|
|
Emakume beltzen kluben mugimenduak konpromiso enpatikoa sentitzen zuen beltzen askapenaren alde, baina, zoritxarrez, klase ertaineko buruzagiak, maiz, zertxobait elitista agertu ohi ziren
|
beren
jendeen masen aurrean. Adibidez, Fannie Barrier Williamsen iritziz, klubetako emakumeak ziren arrazaren, adimen berria, kontzientzia argitua?.
|
|
|
Haien arteko liskarrak hainbat hamarkadaz iraun zuen, eta zoritxarreko ildo bat izan zen emakume beltzen kluben mugimenduaren historian. Bakoitzak bere aldetik egindako lorpenak benetan ziren itzelak, baina, elkarrekin jardutera, mendiak ere mugitzea lortuko zuketen, beren ahizpen alde, bai eta
|
beren
jende guzti guztiaren mesedetan ere.
|
|
|
Galdera jaurti zen ea mugimendu orokorrean eta abortu eskubidearen aldeko kanpainan zergatik ez zegoen arrazaren ondorioz zapaldutako emakumerik ia, eta bi azalpen nagusi agertzen dira garai hartako eztabaidetan eta idatzietan: koloreko emakumeek gehiegizko zama zeukatela, arrazakeriaren aurka borrokan ari zirelako
|
beren
jendearekin batera; eta/ edo sexismoaren garrantziaz ondo jabetu gabe zeudela oraindik. Baina abortu eskubidearen aldeko kanpaina lirioak bezain zuria baldin bazen, benetako arrazoia ez zen koloreko emakumeen kontzientzia izugarri miopea edo azpi garatua.
|
|
|
Posible da, jakina, arrazakeria paternalistak kutsatu izana bidaia horren kontakizuna, baina, hala ez bada, posible da emakume horiek indarra ateratzen jakin izana, zapalkuntza egoeraren gainetik, esklabotzaren eguneroko deshumanizazioari aurre egiteko adina indar. Ikusi zuten bazirela gai lanik gogorrenak ere etenik gabe egiteko; ondorioz, halako konfiantza bat piztuko zitzaien, konturatuko ziren gai zirela beren buruen, beren familien eta
|
beren
jendearen alde borrokatzeko.
|
|
2017
|
|
|
Eta migrazioarekin batera hirukoiztu hondartzako ohiko dezibelio maila, berez altua. Hirugarren munduko hondamendietako biktimen gisara, lehen lerroko igandekariak etzalekuetatik jaiki eta nahas mahasean abiatuak dira beren gauzak eta
|
beren
jendeak salbatzera. Gibelka heldu direnetariko batek Lucía hankan jo du erdi arrastaka dakarren aulkiarekin.
|
|
|
dio Idoia Mendiak (Patxi Lopezen koplaren ritornelloa); ez du gura, enredarse en el debate identitario?. Identitatea kaleko jendeari interesatzen zaion arazoa ez bada, zergatik kontrainteresatzen zaie hainbeste
|
beraiei
jende batzuk identitateaz interesatzea. Alegia, identitateak nazioa esan gura du eta nazioak subjektutasun politikoa:
|
|
|
Baina ni ez naiz hiritar prestu bat. Begira dezatela amerikarrek
|
beren
jendeaz.
|
|
2018
|
|
|
Txaro Arteagak argi antzeman zuen hasiera hasieratik, eta arazoak ikusi zituen eragiteko. . Nik uste dut alderdiek oso irmo jardun behar dutela
|
beren
jendearekin. Alderdiek gauza inportanteak egin ditzakete, baina ez dituzte egingo, zeren botoak oso garrantzitsuak dira?.
|
|
2023
|
|
|
Yaleko Unibertsitateko Psikologia sailak 2018an argitaratu zuen ikerketa baten arabera, normaltasuna ez da existitzen". Beraz, Izarok arazo bezala bizi zuen hori
|
berez
jende gehienak sentitu izan dugu noiz edo noiz, hau da, une jakin batean gure inguruko gehienak bezalakoa ez izateagatik arraro sentitzea. Eta arraroa sentitzeagatik gure identitatearen benetako bilaketan hastea.
|