|
2002
|
|
|
euskaraz irakasten dutenirakasleek eragozpen ugari dituzte unibertsitateko arlo hori garatzeko: ikasgaigehiago eta ordu ugari ematen dituztenez, ez dute erdarazkoek duten adina denboralaborategian behar den moduan lan egiteko; gainera, askotan
|
beren
jakintza arloanbakarrak direnez, oso egoera zaila dute kanpoko egonaldiak egiteko edo urte sabatikoa hartzeko. Gai honekin lotuta, mingarria izaten da euskaldunontzat kalitateariburuz hitz egitea, erdal lerroko irakasleekin neurri eta testuingururik gabeko konparazioak eginez, aurreko baldintzak kontuan hartu gabe eta euskal lerroko irakasle asko oraindik berriak eta gazteak direla ahantzita.
|
|
|
Irakasleek
|
beren
jakintza arloak bigarren hizkuntza batean irakasten dituztenean, bigarren hizkuntzako irakasleak bihurtzen dira. Arloko irakasleak bere eginbehar du hizkuntzaren ardura.
|
|
|
Gainera, lehenagotik zetorren baina azken hogeita bost urteotan gauzatuz joan den euskal mugimenduaren eraginez, giza elementuarenoinarriak irauli egin dira.
|
Beren
jakintza arloan euskarazerosotasunez jardun zezaketen irakasleak ia ez egotetik, gaur egun mila irakasle euskaldun —beren lan unibertsitarioa euskaraz egiteko gai direnak eta egunero horreladiha rdutenak, alegia— baino gehiago izatera iritsi gara. Euskaraz ikasten ari diren ikasleen kopuruak erraz gainditzen du hogei milaren maila.
|
|
2005
|
|
|
hizkuntzen bateratzea dakarten aldaketak eta hizkuntzak bereiztea dakarten aldaketak30? Hizkuntz bateratzeaz mintzatzenHiztun osoek
|
beren
jakintza esparruko estiloa ez ezik, lagunarteko estiloa ere mendera tuko dute. Edonola, Zalbidek (1993) agerian utzi duenez, badira beren ezagutza esparruko euskara formala baizik erabiltzen ez duten hiztun erdiak ere.
|
|
2006
|
|
|
Biodibertsitatea ondasun komuna da, eta gizakientzako produktu eta sendagai onuragarriak garatzea ahalbidetzen du. Herri eta kultura indigenek erabili izan dute tradizioz aberastasun hori, eta belaunaldiz belaunaldi jakinarazi dute
|
beren
jakintza herritarren onerako. Hala ere, egoera hori aldatzen ari da dagoeneko biopirateria izenez ezagutzen den zerbaitengatik.
|
|
|
–Hala da. Bakoitzaren garaia heldutakoan, Minhoko jaun zaharrak seme guztiak bidali zituen ikastera, egunen batean itzuli eta
|
beren
jakintzarekin ahultzen joandako etxearen izena berrindartzekotan. Xoakim, seme gazteena, Frantziara bidali zuen, munduko beiragile onenekin ikas zezan.
|
|
2010
|
|
|
Bien bitartean, hiri honek noizbait ikasi du gainditu gabe duen ikasgaia; ez dagoela parte hartzerik herritarrik gabe, ez dagoela demokraziarik erabakien ahalmena gizartearekin konpartitu gabe. Lau urtetik behin izendatzen ditugun hogeita zazpi zinegotzi herri ordezkari horiek ez direla jainkoak,
|
beraien
jakintza maila mugatua dela eta herritarren zerbitzurako badaude herritarron iritzia entzun behar dutela, tramite formaletatik kanpo eta legezko epeetatik at ere. Eta herritar guztien iritzia, ez beraiek bezala pentsatzen duten haiena bakarrik.
|
|
2011
|
|
|
Unibertsitate irakasle gehienek ez dakite euskaraz. Eta, euskaldunen artean ere, denak ez dira gai
|
beraien
jakintza sail bereziko ezaguerak [sic] beren ikasleei behar bezalako duintasunez euskaraz azaltzeko (Beharrizanen Lantaldea, 1979: 60).
|
|
|
Topaketak izeneko ekitaldiotan, ikasleak Akademiako bi kiderekin elkartuko dira eta haien ibilbide profesionalari nahiz
|
beren
jakintza arlotako gaiei buruz eztabaidatuko dute. Parte hartuko duten akademikoak (jakitunak) hainbat jakintza arlotakoak izango dira:
|
|
2012
|
|
|
Ezagutu genituenean konturatu ginen; prozesua bideratu duten eminentziak dira! Beraien esperientzia kontatu ziguten,
|
beraien
jakintza gurekin partekatu zuten. Hedabideak garrantzizko dira, baina hezkuntza da oinarri, eta irakaskuntza ereduak:
|
|
|
Brasilgo zenbait tribuk,
|
beren
jakintza eta ahalmena handitzeko, errespetatzen zuten pertsona bat jan ohi zuten, horrela pertsona jakintsu eta ahaltsu haren indarra eta dohainak bereganatuko zituztelakoan. Horrelaxe elikatzen dira literatura postkolonialak ere, beren kolonizatzaileen literaturak, irentsiz?.
|
|
|
Arbitraje motak Arbitrajea zuzenbidezkoa edo ekitatezkoa izan daiteke. Bestela esanda, arbitroek, laudoak emateko, ezarritako arau eta legeetan oinarrituko dira, edo
|
beren
jakintzan. Aldeek aukeratuko dute zuzenbidezko arbitrajearen edo ekitatezkoaren eraginpean jartzea.
|
|
|
Ondare kulturala sorkuntza materialetatik harago doa. Badira
|
beren
jakintza eta teknikak ez ezik, arbasoen oroitzapena ere, ahozko tradizioan bildu dituzten gizarteak. Ia zeharo bat datoz ondare ez materialaren ideia eta kulturarena, baldin eta hori, gizarte bat edo gizarte talde bat bereizten duten ezaugarri espiritualen eta materialen multzoa?
|
|
2013
|
|
|
Guztira, 2.600 milioi pertsona baino gehiago daude orain arte, eta 10,7 milioi lagun.
|
Beren
jakintza zabaltzen duten emakumeak Hartzaileengandik protagonistak. Elikaduran, amagandiko edoskitzean edo barazkiak landatzean emakumeen trebetasunak detektatzen ditu World Vision ek, eta komunitateko emakume guztien zerbitzura jartzen laguntzen die.
|
|
2014
|
|
|
Diagnosiaren idazte prozesuan, lan teknikoa eta parte hartzearen lana elkar banatzen joan da, eta bi jakintzen uztarketatik ateratako jakintzatik idatzi da diagnosia," zientzia postnormala" bilatuz (Funtowicz eta Ravetz, 2000). Teknikoek herritarrengandik jasotako informazioarekin osatu eta zabaldu dute
|
beren
jakintza, eta herritarrek, teknikoen azterketak ezagutuz eta eguneroko bizitzako bizipenetatik sortutako hausnarketak kontuan hartuta, elkarrekin adostutako iritziak diagnosira ekarri dituzte.
|
|
|
Bide horretan" zientzia popular" batetik erabakiak hartzea saihestu da. Bilatu den pentsaera ez da izan herriak duena bere ohituretan oinarritua, ezta ere teknikoena
|
beren
jakintza akademikoetan oinarriturik dutena. Horrela akademiak eskaintzen duen zehaztasunarekin herritarrek duten ikuspuntutik pentsatzeko konpromisoa hartu da.
|
|
2015
|
|
|
Aipaturiko lehen diziplinetakoek hizkuntza gutxituari funtzio dibulgatzaile hutsa eransten diote; hartara, funtzio zientifikoa ingelesari dagokio eta ez beste ezein hizkuntzari, haien aburuz. Bigarren multzoko diziplinetakoek, eta bereziki lehen belaunaldiko kide direnek, uste dute
|
beren
jakintza arloetan egindako ikerkuntza zientifikoa gizartearen erreferentziazko hizkuntzetan komunikatu ahal eta beharzaiola gizarteari berari, baita hizkuntza gutxituan ere. Are gehiago, gizarteari buruzko konpromisoa beren identitate akademikoaren osagarri dela pentsatzen dute eta, ildo horretan, intelektualaren zereginak esleitzen dizkiete beren buruei.
|
|
|
Horiek horrela, mundu zientifiko akademikoaren hierarkia sinbolikoetan gertatutako birmoldaketak ahuldu egin du diziplina sozial eta humanistikoetan aritzen diren akademikoen kokapena, eta, hein batean, indarrik gabe utzi du akademiko horiek unibertsitatea bera eta rol akademikoa ulertzeko duten moldea. UPV/EHUko giza eta gizarte zientzietako akademikoen ustetan, beren ekarpen intelektualak zentzua hartzen du ez soilik ekarpen hori hizkuntza gutxituan ere komunikatu diezaioketelako erreferentziazko gizarteari (beste hizkuntzetan egiten den aldi berean), baizik eta
|
beren
jakintza berezituen bitartez legitimitatezko argudioz hornitzen dituztelako hizkuntzen arteko kontaktuzko egoeretan garatzen diren borroka sinbolikoak, hizkuntza gutxituaren estatusean eta prestigioan eragina dutenak. Horregatik, akademiko horien beherakada unibertsitate egituretan tokiko gizartearen interesei lotutako produkzio akademikoaren gainbehera ere bada, neurri batean, eta, horrenbestez, hizkuntza komunitate gutxituarekiko betebeharrak eta konpromisoak dituen lanbide eredu batena ere.
|
|
2016
|
|
|
Prozesuko azken tailerrean puntu beltz eta gorriak dauden herriko lau gune eraldatzeko eskatu zieten teknikariek parte hartzaileei. Beraiek eguneratutako mapari begiratuta, eta
|
beraien
jakintza aplikatuta, gune seguruagoak nola sortu proposatu zuten parte hartzaileek.
|
|
2017
|
|
|
80ko hamarkadatik hona osasun izurriteak agenda politiko eta mediatikoen parte izan dira, ondorioz imaginario kolektiboan lekua hartuz eta arriskuaren diskurtsoa nabarmenki puztuaz (Washer, 2010). Lan honetan oinarri teoriko nagusitzat erabiliko dugun Gizarte Irudikapenen oinarri teorikotik, gaixotasunen jakintza zientifikotik haratago jendeak gizarte irudikapenen bidez
|
beraiei buruzko
jakintza partekatzen dutela defendatzen da (Moscovici, 1984).
|
|
2019
|
|
|
Oldarraldi bat antolatu zuten basamortu barrura, eta hamar ohoinen buruak ekarri atzera, ostutako gauza asko ere berreskuratuta.
|
Beren
jakintza eskaini zieten herri guztiei: basamortutik gertuko herri guztietan ondo trebatutako talde armatuak jartzearekin batera, nahi zuten gazteei iskiluak erabiltzen irakatsiko zieten; gudaren artea, hala esan omen zioten, artea; baita armak eta gorputzarentzako babesak egiteko artea ere, errementari eta arotzei.
|
|
2020
|
|
|
Esaldi ospetsuaren jatorrizko zentzuan, norbere aurretik bidea urratu dutenak dira noski erraldoi horiek:
|
beren
jakintza gerorainotu duten arbasoak. Orainaren eta egunerokoaren istingan hankak zeharo lokaztuta, ordea, ez gara askorik jabetzen gu ere erraldoiak izango garela ondorengoentzat, sorbalda gainean eramango ditugula noizbait, auskalo nondik, auskalo nora:
|
|
|
Honen arabera, nire iritziz, historiaren nahiz hezkuntzaren menpean zeuden literatur iruzkinek,
|
beren
jakintza arlo berezituari kasu eginez, berezko esparrua ezartzea lortu dute.
|
|
|
Honen arabera, historiaren nahiz hezkuntzaren menpean zeuden literatur iruzkinek,
|
beren
jakintza arlo berezituari kasu eginez, berezko esparrua ezartzea lortu dute.
|
|
|
Emakume aktoreak dira gorputzaren gaineko zentzura gehien bizi duten antzerki sortzaileak. Aktoreen lanabesa beraien gorputza delako eta horren bidez erakusten dutelako
|
beraien
jakintza. Kanonetik kanpo ateratzen diren emakume gorputzak bitxi edo barregarri bezala irakurri ditu jendarteak.
|
|
|
Bi hipotesi ditugu: autopertzepzio altua dute
|
beren
jakintzaren inguruan, edo saiatzen ari dira beren irudia apur bat edertzen elkarrizketatzailearen aurrean (gazteengana euskaraz zuzentzen ari denaren aurrean).
|
|
2021
|
|
|
Amazonian bezala Amerika osoan, Australian zein beste eremuetan... kolonoek eremu ustez basatiak aurkitu zituzten, haiek ulertzen ez zuten moduan humanizatuta zeudelako, hau da, nekazaritza eta bilketa eredu eze zagunekin era ez intentsiboan landuak zeudelako. Kolonizazioak ekarritako intentsifikazioak lekuko biztanleak
|
beren
jakintza guztiarekin desagerrarazteare kin batera eragin zuen hango biodibertsitatearen hondamendia.
|
|
|
Unibertsoaren hizkuntza dira musika, geometria eta aritmetika; soinuaren, espazioaren eta denboraren itzulpen matematikoak, hain zuzen. Pitagorasen jarraitzaileek, dena den, ez zuten
|
beren
jakintza partekatu nahi izan; jarrera sektarioa zeukaten, eta jakintza matematikoa kideen artean gorde nahi zuten. Egun, berriz, jakintza orotara aplikatzen da matematika.
|
|
|
Han izan zuen babeslekua apez talde batek: haiek ziren beren idazkera sofistikatuaren sekretuen gordailuzainak, eta debekatua zieten
|
beren
jakintza transmititzea. Horietako batek, NesmetAjomek, inoiz idatzitako azken idazkun hieroglifikoa egin zuen tenpluko paretetan, azken hitzak hauek dituena:
|
|
|
Epaimahaikideek adierazi dutenez, aurkeztu diren tesien hizkuntza maila bikaina izan da. Tesi egile saridunek euskara zuzena eta egokia erabili dute, eta, horrekin batera, erabilitako terminologian eta esapideetan berebiziko ekarpena egin diote
|
beren
jakintza arloko euskarari.
|
|
2022
|
|
|
«Hemen gaude XXI. mendean ikasleei ez zaielako ahalbidetzen azterketak berezko hizkuntzan egitea», esplikatu du Bilbaok. «Ikaskuntza prozesua euskaraz egin ostean, ezin dituzte
|
beraien
jakintzak egiaztatu ikasi duten hizkuntzan. Erabat antidemokratikoa iruditzen zaigu».
|
|
|
Kolonoek adina eraiki dute mundu modernoa kolonizatuek. Beren lanarekin, beren lur,
|
beren
jakintza, beren kontsumo eta baita beren errebeldiarekin ere. Modernitatean amaitu gabeko zerbait egotekotan, hori ez da proiektu bezala burutu ez izana, momentu jakin batean
|
|
|
Ondorioak. Erizaintzako alor honek bere espezifikotasuna bermatzeko eta perfusionistaren irudia babesteko, hezkuntza programa bateratu bat ezartzea eta ekoizpen zientifikoa sustatzea ezinbestekoa izango da, difusioa eginez, erizain perfusionistaren lan eremua ezagutarazteko nahiz perfusionistek
|
beren
jakintza propioa gara dezaten.
|
|
|
Ondorioak. Erizaintzako alor honek bere espezifikotasuna bermatzeko eta perfusionistaren irudia babesteko, hezkuntza programa bateratu bat ezartzea eta ekoizpen zientifikoa sustatzea ezinbestekoa izango da, difusioa eginez, erizain perfusionistaren lan eremua ezagutarazteko nahiz perfusionistek
|
beren
jakintza propioa gara dezaten.
|
|
2023
|
|
|
Lan baldintza okerragoen ondorioz, ordezkapenak betetzeko zailtasunak, maila ezberdinetako ondorioak izango ditu:
|
beraien
jakintza eremukoak izan behar ez duten irakasgaiak «egun batetik bestera» prestatu behar dituzten irakasleak (egonkorrak edo ordezkoak), beraiek definitu ez dituzten ebaluazio sistemekin, hainbatetan ikasturtea jada hasita dagoenean eta horrelako egoeretan klasea emateak sortzen duen estres eta antsietate egoerekin. Legearen atal horren aplikazio murriztaileak unibertsitatea horrelako egunerokora eramango du.
|
|
|
Utz iezadazue arte libre batean libre aritzen. Ordainsaria eskatzen dutenek morrontzapean jartzen dute
|
beren
jakintza, diruak esklabo bihurtuko balitu bezala[...]. Giza bizitza miserablea da zinez:
|