|
2004
|
|
|
Apaiza zirudien sagaratze unean, estasiak hartutako mistikoa. SSetako buruzagiak hari begira zeuden, isilean, kriptaren inguruan zutik,
|
beren
itzal luze dantzariek zoruko mapa iluntzen zutela. Txanodunaren ezpainak arinago mugitzen ziren orain.
|
|
2006
|
|
|
Paul Auster berak ere aitortua du oso azkar idatzi zuela liburu hau, istorioa oso garbi etorri zitzaiolako; eta nolabait antzematen da hori, ziztu batean doan istorioa baita; baina, jakina, itzultzaileak ezin du halako ziztu bizian joan. Dena den, pribilegiatu bat naiz, zeren hain geldo irakurrita ere, irria hor geratzen zaizu, pertsonaiak,
|
beren
itzal argiekin, maitagarriak direlako, baita gaiztoak ere.
|
|
|
|
beren
itzalen itzal beltzetik,
|
|
2007
|
|
|
Handik Legarrezko Itsasotik egun batean den Geth hirira heltzen da. Geth da ziutate bat miresgarria, Persiako erregek baditu han baratze ezin sinetsizkoak, mila iturriz urtatuak, zuhaitz ederrek
|
beren
itzalekin gerizatzen dituztenak. Munduko lore ede  rrenak dira han heltzen eta xori arraroenen txistuak entzuten.
|
|
2008
|
|
|
Aurreko taldekotzat jo litezke, beraiek ere sabindar grafiaren aldekoak baitziren. Baina Eleizalde eta. Kizkitza, gandik bereizten ziren
|
beren
itzala ez izatean oso handia euskalgintza mailan (nahiz beren gazte elkarteetan oso aktiboak izan), eta hala ere, debatean partaide izan gura izatean horretarako eztabaida guztiz irekia eskatuz, kontsentsua lortzeko kezkarik gabe. Populistak ziren beraz.
|
|
|
Horietaz gainera pertsona bakoitzak du bere erantzunkizuna. Eta badakigu bi aita hauek ia egun guztia semeekin pasatzen dutela,
|
beraien
itzala direla, entrenatzaile, botilero, pilota aukeratzaile,... beraz, nork galerazi die hauei euskaraz hitz egitea?
|
|
2009
|
|
|
Bigarrena: izentxoek
|
beren
itzala barreiatzen dute errepublika literarioaren memorian, maiz asko kalitatearen eta berrikuntzaren kaltean. Hirugarrena:
|
|
|
Izan uda izan negua, iguzkia denian, ez dut tenoriari begiratu beharrik jakiteko zer ordu diren. Etxe barrendik, aitzin alde emaiten duten pieza guzietan bi haritz horiek eskaintzen dute
|
beren
itzala, bi guardi ezin nekagarri bezala, eta maiz egoten naiz begiratzen bi arbol horiek haltxatzen duten indarra pasatzen den denborak ez duena ahultzen.
|
|
2010
|
|
|
Ez berak, ez
|
beren
itzalak ere.
|
|
2012
|
|
|
Hogei urte baino gutxiago igaro ziren Berlingo Harresia erori zenetik. Hiria mota askotako arkitektura estiloen erakusleihoa zen, eta Udok eta Andreasek
|
beraien
itzala utzi nahi zuten bertan. –Etorkizuneko eraikinak arte lan bat izan behar du?
|
|
|
Orgariek, mahuka hutsik, erremaletik eusten zieten kamazari putinkariei, zeinek irrintzi egiten baitzuten betean behorren alderantz. Hauek soraio zeuden, burua luzatuz eta zurdak dilingo, bitartean beren moxalak
|
beren
itzalean abaro hartu edo tarteka titia edoskitzera etortzen zitzaizkiela; eta, gorputz nahaspilatu hauen guztien uhinduraren gainetik, ikusten zen haizetara altxatzen, tirain baten gisa, kima zuriren bat, edota adar zorrotzen batzuk eta korrika zebiltzan gizonen batzuen buruak gailentzen. Aparte, lehiatokitik at, ehun urrats urrunago, zezen beltz handi muturrekodun bat zegoen, sudurretan burdinazko uztai bat zuela, eta brontzezko animalia bat baino gehiago mugitu gabe.
|
|
|
Eta, batez ere, emakume asko ikusi nituen espaloietan atzera aurrera, dendetan sartzen, dendetatik ateratzen. Bakarrik edo lagunekin, baina
|
beren
itzal propioaren gaineko beste itzal baten edo biren premiarik gabe. Libre.
|
|
|
" Koherentea iruditzen zait
|
beren
itzal eta labirinto amaigabeekin bakarrizketa lantzen dutenek hitza arbuiatzea, hitzaz arnegatzea; baina giza izaera kaka zaharra ez delako uste sendoa eta ziurtasuna dugunontzat, hitzak badu zentzua. Eta solaskideak bilatzen ditugu, ez miresleak; elkarrizketa eskaintzen dugu, ez ikuskizuna.
|
|
|
Erakundearen organigrama eta abertzaletasuna ikur zeramatzaten kideen haroa errespetatzen zuten, sobera eskakizun kritikoetan zinpurtzeko. Janaren ingurukoak,
|
beraien
itzalekin, jende onak dira. Ez ziren sekula nireganatzen ausartu.
|
|
|
Iguzki argi ederrenek badituzte
|
beren
itzalak. Izakiaren ordenuan ez da besterik, hoin miresgarri izan harren.
|
|
2014
|
|
|
Badute humanitate, egutera eta laiotza eta alu iragarria denak bere finezia erakusteko parada dauka. Hartzen badira banan bana denek badute
|
beren
itzala, beren drama alderdia. Meraren Akilesen aztala:
|
|
2016
|
|
|
Udaberriaren hondarrean, Gianforesten bizi ziren Txomin Garai eta Marta Galanta lehengusu lehengusina kutunak Batangara etortzea ikaragarri atsegin zuen Patxikankailuk. Habeak bezalako bi neska mutil tantai ziren,
|
beren
itzalak baino are garaiagoak. Beren jantzietako botoi zuloetatik gamelu bat erraz iragan zitekeen, konkor eta guzti.
|
|
|
mineralak ematen zuten, zuhaitzez baino gehiago zuhaitz erako harkaitzez osatuak. Gainera,
|
beraien
itzal borobilek gelditasuna bikoiztu eta orokor bihurtzen zuten, gauza guztien xehetasun; eguzkiak berak ere betirako erantsia zirudien almazenaren eta okindegiaren arteko zeru pusketan. Ez zen falta haize meherik, baina belarziri batzuk astintzea besterik ez zuen lortzen, eta mugimenduxka hark zomorroen kantu monotonoak ixiltasunarekin bezalaxearratsaldearen gelditasuna nabarmentzea besterik ez zuen egiten.
|
|
2017
|
|
|
Haize fresko eta umel bat zebilen, euriz trenpatua. Hodei urratu batzuk ziztuan igarotzen ziren,
|
beren
itzalekin lurraren lakartasunak berdinduz eta gozatuz; beste hodei mokor batzuk zeruan goititzen ari ziren mehatxuz. Eguzkia hodeien artetik kuku mikuka ari zen, lur-azala araberan argituz eta ilunduz, begitarte bizi eta aztoratu bat bezala.
|
|
|
Sotoko atean gelditu ziren biak, Ben Dilsey baino maila bat beherago. Zerua adabaki mugikorretan zatituta zegoen orain, eta lorategi zarpailtsutik arrastatzen zituzten
|
beren
itzal bizkorrak, hautsitako hesiaren gainetik eta patioan barrena. Dilseyk Benen burua laztantzen zuen, astiro eta behin eta berriz, kopeta gaineko ilea lisatuz.
|
|
|
Ez, baina. Baneukan isilik egoteko aukera, bai, baina azken finean gizaki hutsa naiz, inork ere ez du, ezin dezake izan altzairuzko gorputza eta etengabeko laido eta gutxiespenei nola aurre egin, nola jasan eta ezer ez esan, orain beti izango ditut atzetik
|
beraien
itzalak txerriak odolkitara bezala heriotzara bidali ditudan lagunenak baina pentsa bestela ni egonen nintzateke hila hori ez da aitzakia ordea nire koldarkeriak hobiratu ditu maite nituenak haiekin egin dut aldaketa eta orain beraien gorpuek okupatuko dute nireak bete behar zuen areka eta txakurrek haien haragi izoztuak jango dituzte pixkanaka eta udan euliek haiengan jarriko dituzte euren larba... Barandaren aurrean nago.
|
|
|
|
Beren
itzalei ihes egitearren bezainbeste talde banandu dira bigarrengo itzal hori ezin eramanda.
|
|
2018
|
|
|
Jakin nahi dut ama diren zenbat emakumek egin ote duten topo
|
beren
itzalarekin babesgabe, zenbati epaitu dizkieten beren erabakiak, zenbatek sentitu duten beren izatearen infantilizazioa. Ez ditut errudun egin nahi parean ditudan bagoi kideak; amatasunak iparra lausotzen duten kutsatzaile gehiegi dituelakoan bainago:
|
|
|
|
beraien
itzalezko agoretan bildurik,
|
|
|
Edo sei dira? Edo hiru baino ez,
|
beren
itzalekin. Ontziak baino, ez ote dira aiztoarekin urari egindako ebaki ezinezkoak?
|
|
|
Manhattango moilatan egingo zutena, hura bai lehorreratzea. Gizon txikiak zerumugaren amaieran begiztatu du Manhattan hegoaldeko etxe orratzen luze mehar mailakatua, orrazi irregular baten segida hautsi hura, belar ilara bat bezain harro altxatzen,
|
beren
itzala uretan islatzen zuten belar ziri lerrokatuak. Askatasunaren Estatua ikusi duenean besoa jasota  diosal egiten ari zitzaiola iruditu zaio.
|
|
2019
|
|
|
Bakartasunak on egin zion Felixi, baserritarraren mututasun astuna eta Patxiren prediku terrentak aspergarri suertatu zitzaizkiolako. Maite zituen hargatik,
|
beren
itzal argiekin, beren obsesioekin, beren bizio likitsekin, beren burutazio sekretuekin.
|
|
2021
|
|
|
Nola egin dezakete bestela? Nornahik bezala, ihiztariek badituzte
|
beren
itzalak, bainan arazoa da basurdeak urtetik urtera emendatzen ari direla. Nehork ez baldin baditu ihiztatzen, pentze eta baratze guziak fundituko dituzte musurika.
|
|
|
belharrez jauntzia denik ere, zuhatz bakar batzuek ilhuntzen dutena han hemenka
|
beren
itzalaz;
|
|
|
gehiago oraino,
|
beren
itzalaz. Karrikan sartzean, elektrikargi gorrats ehul batzu, direnak ere arras bakan.
|
|
|
lakike ere zendako diren beltz izar dirdiraren azpian, egunaz xuriak direlarik?
|
Beren
itzalaz estaltzen
|
|
|
Gau hartan, bi gizonak eta
|
beren
itzalak bakarrik zeuden elkarrekin estalpean. Arku argi handi batek arraitzen zuen lekua, purpuraz ñir ñir eta kliska.
|
|
|
Podiumak baztertzaileak dira. Gutxi batzuk sartzen dira hor goian, eta
|
beren
itzalek behean geratzen diren hamaikatxo izaki ilunpetara kondenatzen dituzte betiko.
|
|
|
Esan dizu, zure aldamenean eseri ahal izateko koartada bila egongelako mahaigainean kuxin azalak tolesten. Alabak zure mira inguratu nahi du, zer esan nahi duen ez dakien baina zurea den legatua esku onetan dela erakutsi nahi dizu, landareekin ez ezik zuhaitzekin ere ausartu dela, lur eremu bat erosi eta baso bat landatzeko tentatuta dagoela esango lizuke, erretiratzen denean
|
beren
itzala gozatzeko.
|
|
2023
|
|
|
" Erranen nizuke erran zuen Nomerfidek ezen zoroak, hil ezean, zuhurrak baino luzazago bizi ohi direla, eta arrazoi bakarra ikusten dut horretarako, eta da ez dituztela batere disimulatzen beren pasioak. Samurturik badira, joka hasiko dira; bozkariotsu badira, irriz; eta zuhur itxuran dabiltzanek hainbertze disimulatzen dituzte
|
beren
itzalak, non beren bihotzak pozoiturik baitituzte osoki".
|
|
|
Harritu egingo dira, ordea, horretarako botere berezirik gabe geratu eta beldurraren zaurgarritasunari bakarrik aurre egin behar diotela ikustean. Zulo beltzera egingo dute salto, bertan zer dagoen jakin gabe,
|
beren
itzala besarkatu eta izaki multidimentsionalak garela deskubritzeko, denok bat.
|