|
2000
|
|
|
Alabaina, Zirkuluaren kontaktuak ez ziren hor gelditu. Zientzia zehatzen epistemologiari buruzko beste kongresu bat antolatu eta gero —1930ean Konigsbergen—, munduari buruzko
|
beren
ikuspegiak Austriako mugak zeharkatzea lortu zuen beste Estatu askotan sartzeko. Polonian izugarrizko harrera izan zuen, eta bertako
|
|
2001
|
|
|
Hedabideek berezko interesak eta dinamikak dituzte, baita
|
beren
ikuspegiak behin eta berriro Estatuen tesien ondoan lerrokatzen direnean ere, eta horrelakoa da aztergai dugun kasua. Berezko interes eta dinamika horiek kontuan hartu gabe, ezin ulertuko genuke, esate baterako, hedabideek euskal gatazkari hain hertsiki loturik dagoen gai batean, GAL kasuan hain zuzen ere, jokatu duten paper guztiz erabakigarria Estatuaren legitimitatea ahultzerakoan.
|
|
|
Egia esan, kazetariek oso gutxi ezagutzen dute publikoa eta haren gainean itxuratu duten irudi aurrefabrikatua erredakzioetan nagusitu diren estereotipoen araberakoa da neurri handi batean; jendea informazio narrazio serio eta arrazionalen aurrean aspertu egiten delakoa da estereotipo horietako bat. Baina sinplifikazio demagogikorako politika (berriak era jostakinean ematea edo jolasaren bidez heztea helburu duen proposamen demokratikoaren aurkakoa da goitik behera jokaera hau) zuritzeko jendearen espektatibak ahotan erabiltzen dituzten kazetariek beren joerak,
|
beren
ikuspegia, jendearengana proiektatu baizik ez dute egiten; aspergarri gertatzeko beldurrak eztabaidaren gainetik gudua lehenestera behartzen dituenean bereziki (P. Bourdieu 1997: 128).
|
|
2002
|
|
|
Gaur egungo diagnosi tratamenduak aplikatzea zaila da, oftalmologoek «pazientearen ikusmen distortsioetan oinarritzen baitira, oso subjektiboak baitira eta pertsona bakoitzaren mende baitaude», adierazi zuen Monesek. Pazienteek beren etxetik
|
beren
ikuspegia ebaluatu ahal izateko, zentro oftalmologikoan egiten diren berrikuspen kopurua murriztuko dute; beraz, «benetan beharrezkoa denean, eta ez lehenago, ez ondoren», adierazi zuen Monesek. Aditu horrentzat, etorkizunean, autodiagnostikorako programa hori beste patologia batzuei aplikatu ahal izango zaie.
|
|
2003
|
|
|
Eztabaida publikoa Deia egunkariak hasi zuen UEU hasi baino egun bat lehenago, «Bere funtzioa, norabidea, ondoko pausuak eta unibertsitate ofizialarekiko harremanak hauzitan» aztertzen zuen orrialdearekin. Bertan, UEUko hiru kidek (Mikel Zalbidek, Joseba Intxaustik eta Jose Ramon Etxebarriak) erakundearen nondik norakoaren inguruko
|
beraien
ikuspegia azaldu zuten, bakoitzak bere aldetik; azkenik, eta, gaiztoaren papera, eginez, Henrike Knörrek ikuspegi kritikoa landu zuen.
|
|
2004
|
|
|
Antza azterketa horiek jartzen dituztenentzat euskarazko dokumentu historikorik ez dago, edo akaso badaudela jakin arren, ez dute ezinbestekoa ikusten euskal historian sakontzeko halakorik sekula jartzea. Hor ageri da euskal historiaren
|
beren
ikuspegian euskarak ez duela lekurik.
|
|
2006
|
|
|
Bourdieu ren iritziz, komunitate batean dauden hizkuntza trukaketek ekonomia berezi bat agerian uzten dute. Merkatu horretan, kapital kultural handiena dutenek, arduradun karguak betetzeaz gain,
|
beraien
ikuspegiak derrigortzen dituzte. Indar harreman horretan, nagusi direnak esaten dute nola hitz egin behar den, zein hiztegi erabiltzea komeni den baita zein azentu baliatu behar den ere.
|
|
|
Beraz, erabateko zuzenketa hizkuntza ezsegurtasunaren adieBourdieu ren iritziz, komunitate batean dauden hizkuntza trukaketek ekonomia berezi bat agerian uzten dute. Merkatu horretan, kapital kultural handiena dutenek, arduradun karguak betetzeaz gain,
|
beraien
ikuspegiak derrigortzen dituzte. Indar harreman horretan, nagusi direnak esaten dute nola hitz egin behar den, zein hiztegi erabiltzea komeni den baita zein azentu baliatu behar den ere.
|
|
|
era askotako egileak eta joerak daude. Bestalde, egileek ere ez dute erreferentzia horien beharrik
|
beren
ikuspegi literarioa sendotzeko. Dena den, oro har begiratuta nik uste dut kalitatearen aldetik euskarazko nobelagintza Espainiakoarekin edo Frantziakoarekin konparatzeko moduko mailan dagoela.
|
|
|
Ezagutza urrieneko gizakiak gai dira beren adiskideen talde estuan ere gustu aldaketak sumatzeko, nahiz eta pertsona horiek gobernu beraren pean heziak izan diren eta aurreiritzi berak zurgatu dituzten hasieratik. Alabaina, urrutiko nazioak eta aspaldiko aroak begietsiz,
|
beren
ikuspegia zabaltzeko aukera dutenak are eta harrituago geratzen dira dauden inkonsistentzia eta alde handien aurrean. Gure gustutik eta judiziotik argi eta garbi urruntzen denari barbaro esateko gai gara, baina luze gabe konturatuko gara gaitzespen izen hori gurera itzuli dela.
|
|
2007
|
|
|
Edukiek, berriz, bidaia poetiko bat eskaintzen diote bisitariari euskal munduen bihotzean, kulturaren, ekonomiaren, geografiaren eta sozialaren bidez. Baina, oroz gainetik, bi gauza nahi nituzke azpimarratu: alde batetik, jendeen lekukotasun ugari agertzen da erakusketa horretan, garrantzitsua iruditzen baitzaigu lehenestea, euskaldunek —eta bertzeek— nola bizi duten beren euskaltasuna edo kultura eguneroko bizian, bai hemen, bai munduan gaindi; eta bertzetik, filmen bitartez, askatasun osoa eman diegu gazteei,
|
beren
ikuspegia ager zezaten euskal mundu horietan gaindi.
|
|
2008
|
|
|
Begi efektu onuragarria du, arazo horri lotutako begi galera murriztean datzana. «Hala ere, zenbait muga ditu, hala nola denboran zehar etengabe
|
beren
ikuspegia hobetzen duten pazienteen ehuneko txikia», erantsi du Rechek.
|
|
2009
|
|
|
2005eko uztailean Miarritzen Euskal gatazka euskal literaturan izeneko ikastaroa antolatu zuen UEU k. Bertan zenbait idazle, kritiko eta adituk gaiaren inguruko
|
beren
ikuspegia azaldu zuten. Jardunaldi hauetako mintzaldiak urte bete beranduago bildu ziren Maldetan sagarrak liburuan.
|
|
|
Egiaz, gaitasun berezia dute sektore hauek
|
beren
ikuspegi propioak politika ekonomikoaren eztabaidetara ekartzeko. Eta hori enpresarien eta langileen arteko interesen bat egitearen ikuspegitik, edo ekoizleen eta kontsumitzaileen artekoak, kapitalaren eta lanaren artekoak, etab. Ikuspegi berezi hori interes handikoa izan litzateke politika ekonomiko osorako, bai eta politika horiek norabide egonkor batetik bideratzeko orduan ere.
|
|
|
Boltsa askok une zailenetan aurrezkiak errentagarri bihurtzen saiatzeko erabiltzen dute —batez ere, errenta aldakorraren beherakada bi digituetatik gorakoa izan den ekitaldien ondoren—, abantaila asko ditu, baina baita desabantailak ere, eta errenta aldakorrak bide altzista edo baxista hartzen duen, horren araberakoa da emaitza. Burtsako estrategia hori erabiltzeak abantaila handia eskaintzen die epe ertain edo luzean
|
beren
ikuspegia duten inbertitzaile txiki eta ertainei, urtean erosketa eta salmenta eragiketa bat besterik ez baitu behar, eta horrek komisioetan nabarmen aurreztea dakar. Tarifei buruzko gogoetez gain, beste alderdi garrantzitsu batzuk ere hartu behar dira kontuan, aukera hori hautatu aurretik.
|
|
|
Egoitzako kideak lanuzteak nahiz grebak eginez eta herrian jarritako txartelen bidez bideratu dute protesta. Udalak,
|
beraien
ikuspegia azalduz idatzia banatu zuen herriko etxe guztietan eta maiatzaren 14an, batzar informatiboa eskaini zuen herritar ugariren aurrean. Santiago egoitza, ekiparazio eskeSantiago egoitzako ordezkari moduan, Oria Goierri bailarako Gizalan eko arduradun Joseba Iturbek eta ELAko delegatu Esti Yarzak hartu dute hitza.
|
|
|
Baina Iñigo eta kideak kristau aurrekoak zituan; berebiziko salda esoterikoa nahastua zitean, eta Iñigoren eta Mirentxuren bizitzaren historia kontatzen zitean, hi, bitxia bezain sinestezina, eldarnio hutsa, azido lisergikoa hartuta ere halakorik!; geroago jakin nian ez zutela den dena ere kontatzen jendaurrean. Hura erokeria; irudimen literarioak sortutako ipuintzat irakurri ohi nituen kontuen antzekoak errealitatean gauzatu nahi zitian jende hark; uste zitean ez zakiat zer indar telurikorekin bat egiten zutela, sinboloen eta istorio harrigarrien bidez; istorio haiek,
|
beren
ikuspegitik, benetan gertatuak zituan, noski. Hura buru salda, hura.
|
|
2010
|
|
|
Aitzitik, PSEk eta PPk gobernu honen bitartez, iraganeko zenbait politika (beraiek identitarioak deitzen dituztenak, besteak beste) desegin nahi dute.
|
Beren
ikuspegi sistemikotik, Estatuaren ildo estrategikotik, bide subiranista edota abertzaletasuna ahuldu eta desmuntatu nahi dute. Baina kontuz, Estatuak hori ere kontrolatu behar du, muga batzuk daude, ezin du gizartearen aurka joan eta goitik beherako aldaketa egin dezakeela pentsatu.
|
|
|
–Sozialistek zioten beraiek onartzen zutela Euskal Herria zazpi herrialdez osatutako herria dela, kultura propioarekin eta abarrekin, baina guk onartu behar genuela Euskal Herria gaur egun nola egituratua dagoen. Egituratua,
|
beraien
ikuspegian, eta desegituratua, gurean. Arazorik ez geneukan, errealitatearen printzipiotik abiatzea baitzen hori?.
|
|
|
Eta, beraz, hori ETAk sartu zuen, behin erabaki ondoren Loiolakoak ez ziola balio. Ez da,
|
beraien
ikuspegian, Loiolako akordioaren hobekuntza, baizik eta Loiolako eskemak alde batera uztea eta bestelako eskema bat hartzea. Loiolan egindako guztiarekin ados ez zeudenek egin zituzten proposamen berri hauek.
|
|
|
Beraz, 1936ko Estatutua eta horren ondorioz eratutakoEuskal Gobernua legitimitate politikoaren oinarriak ziren. Agerkari horietatikkanpo, hainbat erakundek hala nola EAJk, PSOEren orduko zenbait korrontek, alderdi komunistak, beranduago ANVk izan zituzten beraien adierazpideak (Alkartu, Tierra Vasca...) eta hortxe islatu zituzten
|
beraien
ikuspegiak.
|
|
|
herrialde eta eragileekakordioen aldebakarreko interpretazio eta irakurketa interesatuak egitean gatazkasorrarazten dutela eta ebazpen argirik ezean akordio ilun horien kudeaketa aldebakarrekoa garatzen dela. Jakina denez, egoera zalantzakorraren aurrean herrialdeindartsuenek
|
beren
ikuspegi partikularra ezarri ohi dute ikuspegi multilateral edoaldeaniztunaren kaltean.
|
|
|
Hainbatetan marrazkia bera da protagonista, bestetan edukia, narrazioa. Hala, egile asiarrek europar klasikoak
|
beren
ikuspegitik berrikusi eta itxuraldatu dituzte, diziplina honen unibertsaltasuna agerian utzita. Nagusiki, jatorrizkoak eraldatu dituzten egileek orobat, omenaldi gisa ez dute beren inspirazio iturriekiko inbidiarik izan behar.
|
|
2011
|
|
|
Batez ere ekarpen katalan valentziarrak, guri dagokigunez. hain izan da handia bere eragina gure artean, diglosiaren alorrean eta oro har soziolinguistikan, non atentzio handiz (aurreko ataletan baino xeheago) aztertu behar dugun ekarpen soziolinguistiko hori eta, bereziki," menderatuen diglosia". perspektiba soziolinguistiko horren azalpen tekniko hoberenak henry Boyer ek85 eta georg kremnitz ek86 eman dizkigute, nire ustez. Azalpen konbatiboagoetarako ezin utzizkoak dira, bestalde, Lafont en artikuluak87 kuriosoa bada ere, katalanak (Aracil buru delarik) gutxitan saiatu izan dira
|
beren
ikuspegi hori sistematizatzen88 Azken orduko azalpen eta gogoeta lanean oso kontuan hartzekoak iruditzen zaizkit, azkenik, Josep J. Conill (2007, 2009) eta Joan Llu� s Marfany (2008, 2010).
|
|
|
Nik ez dut ikuspegi partekatuaren seinalerik ikusten Madril eta euskal abertzaleen artean. Espainiako gobernua ez dago prest ezta euskaldunei uzteko publikoki adieraz dezaten
|
beren
ikuspegia beren etorkizunaz. Espainiako gobernuak auzitegiak erabili zituen euskal lehendakariari debekatzeko bere jendea kontsulta zezan autodeterminatzeko eskubideaz, loteslea ez zen erreferendum bidez.
|
|
|
Kitxuak, berriz, atzerago daude eta guaraniak eta behealdeko lurretan bizi direnak are gehiago. Arazoa da aimarak
|
beren
ikuspegiaren arabera eraiki nahi dutela estatu berria, eta gainerakoei eredu hori inposatzen saiatzen direla, eta besteek diote aimarak ez direla bakarrak. Irtenbidea da talde indigenek erakunde unitario homogeneo batzuk eraikitzea, guztien artean, baina inposiziorik gabe?.
|
|
|
Eurak kazetariak direla esan du Anttonek, beste azalpenik gabe, eta lanbidearen aipamenak bere egitekoa gogorarazi balio bezala,
|
beren
ikuspegiez galdezka hasi zaie gazteei. –Zergatik zaudete AHTren kontra??
|
|
|
FIEPa egiten den bitartean, parte hartzaileek graduondoko prestakuntzaren arloan dituzten zalantza guztiak argitu ahal izango dituzte, bai eta master programen eskaintza ezagutu ere, ordezkatutako negozio eskoletako eta unibertsitateetako onarpen zuzendarien bidez. Zuzendari horiek interesatuta dituzten gaien inguruan orientatu eta aholkatuko dituzte: Goi mailako Hezkuntzaren Europako Esparrura egokitzea, programak, bekak, lan poltsa, finantziazioa, irakasleen klaustroa, enpresak, etab. “horrek lagunduko die
|
beren
ikuspegi profesionalekin eta profilarekin bat datorren graduondokoa aukeratzen”, adierazi du aholkulariak. Gainera, master programa jakin bat egiteko interesa dutenek Beka eta Laguntza Poltsaren onura jaso ahal izango dute eurotik gorako balio globala, eta, horrez gain, graduatu ondoko bat egiteko 10.000 euroko Círculo Formación bekaren zozketan parte hartu ahal izango dute.
|
|
2012
|
|
|
Feminismoa, des-hazkundea eta ekologismoa egungo egoerari hobeki eutsi dioten pentsamenduak direla onartu behar dugu, ongi moldatzen eta
|
beren
ikuspegia sakontzen jakin baitute. Areago, feminismoaren ekarpen politikoa eta teorikoa askotan gutxietsia izan direla pentsatzen dugu.
|
|
|
Beti saiatu da gizakiak jasaten dituen ondoezak, bai fisikoak bai psikikoak, aztertzen. Arazo honi erantzun nahian hasi zen maixu budisten pentsaera aztertzen eta
|
beraien
ikuspegi metafisikoa eta mistikoa bere bizitzako gida bihurtu zen. Tchao pien maisuaren hitz hauek gogoratzen dizkigu Tàpiesek:
|
|
|
Erroman eta Napolesen, Posillipo eta Fortunyrekin harremanak izan zituen.
|
Beraien
ikuspegi naturalista erakargarria egin zitzaion eta Guinearen paleta argiagoa eta beroagoa bilakatu zen. XIX. mendearen azken hamarkadan, Anselmo Guinea Parisen bizi izan zen.
|
|
|
Bertan aztertzen da, batetik, literaturaren erdiguneak eta periferiak nola eratzen diren eta zein izaera duten, eta bestetik, zer nolako isla duen eskoletan hierarkizazio horrek. Horretarako, delphy erako galdeketak egin zaizkie hogeita hamalau euskal idazle eta kritikariri, ezagutzeko zein den
|
beren
ikuspegia sistemaren inguruan, eta galdeketa horren emaitzak eskaintzen dira hemen. Ondoren, Hego Euskal Herriko hogeita bat ikastetxetan jasotako elkarrizketen eta inkesten datuak aztertzen dira; horietan hemeretzi irakaslek eta zortziehundik gora ikaslek hartu dute parte.
|
|
|
haien IAPetan nabarmena da hainbat arlotan duten trebezia (eta, nahi izanez gero, dei diezaiogun gaitasun indibiduala), baina eskura duten eta ezagutzen duten hezkuntza formalak ez die eskaintzen beren interesetara egokitzen den aukera eraginkorrik, hezkuntza formalak arbitrarioki lehenesten baititu zenbait arlo eta dinamika, eta elkarrizketatuek islatzen duten egoeran, adibidez, musikak eta sormenak oro har ez dute ia lekurik. Beraz, bestelako parametroetan gusturago egongo liratekeenak ezin dira hain eroso sentitu, baldin eta ez badute
|
beren
ikuspegia eskolaren eskaintzara egokitzen. Nolanahi ere, hezkuntza sistema garaikideak ez ditu besterik gabe hurbiltasun ziurtagiriak banatzen.
|
|
|
Bolada honetan, esate baterako, George Perec, Bolaños, Sebald eta Vila Matasen lanetako munduetan murgilduta bizi da. Irakasle gazteak ere gonbidatu lituzketela afarietara proposatu zien duela bi hilabete eta Ekonomiako Uxue interesgarria iruditzen zitzaiola gaineratu zuen, ezkerreko belarrian zeraman zirtzilu biribiletariko bati bueltak ematen zizkion bitartean hatzekin; Uxue lesbiana zela eta
|
beren
ikuspegiak osatzeko interesgarria izan zitekeela argudiatu zien. Etorkizuna esku onetan geratzen da, Inasek esaten zuen bezala institutuaz ari zelarik Mikel gogora ekarrita.
|
|
2013
|
|
|
Komunitate gutxiagotuen harreman sareak, hizkuntza normalizaziorako ahaleginetan politika eta plangintzetanez ezik, alor akademikoan ere garatu lirateke. Hizkuntza komunitate horietako ikerlari eta adituek elkarrekin jardunez eta
|
beren
ikuspegi eta ikuspuntu propioetatik abiatuz, posible litzateke hizkuntza horien eta jardun zientifikoaren mesedetan soziolinguistikako berariazko kontzeptu zein eredu teorikoak garatzea eta diziplinartekotasunaren amarauna argitzea.
|
|
|
Autore jantziagoek luze hitz egin dute eta bildu dituzte horren inguruko sorburuko arrazoi, iritzi eta enparauak. Egia da, baina, nekez bazter daitekeela gaia; bikoizketa zein azpidazketaren inguruko bibliografia kontsultatzen denean, etengabe agertzen da kontu hau, eta autore askok eman dute
|
beren
ikuspegia gaiaren inguruan (Agost, 1999; Barambones eta Zabalondo, 2006; Chaume, 2004; Díaz Cintas, 2001, 2003; Etxeberria, 1994; Gambier eta Suomela Salmi, 1994; Gottlieb, 2001; Lambert, 1994; Lekuona, 1994; Mayoral, 1993, 2001; Santamaria, 2001; Zabalbeascoa, 2001?).
|
|
|
Ikertzaileak bat datoz, eta, horren arabera, aire libreko onurak ez daude lotuta inolako jarduera zehatzekin. Hala ere, eragin positiboaren kausa posible gisa, argi naturalarekiko esposizio handiagoa eta adin txikikoek distantzia luzean
|
beren
ikuspegia garatzeko aukera handiagoa dute. Arriskutsuak dira haurraren begietarako gailu mugikorrak?
|
|
|
Espainian mamituriko hezkuntza proiektuei buruzko azterketa beti bideratzen da ikuspegia jorratzera, alegia, zein den
|
beren
ikuspegia gure historia edo antolamendu politiko administratiboa edo geografikoa tratatzean. Eta hori da inportanteena, ezbairik gabe.
|
|
|
Euskalgintzaren esperientzian apur bat murgildu ondoren, ia denek aitortzen dute astindua.
|
Beren
ikuspegi, determinazio eta jardunak aldaketa kopernikanoa izan duela esan digu batet baino gehiagok.
|
|
2014
|
|
|
Hala, metodologian ekarpen nagusia, gazteei ahotsa eman, epaiketak albo batera utzi eta
|
beraien
ikuspegia ezagutaraztea izan da; gazteen ikuspegi bizipen errealitate aniztasunetik abiatuz.
|
|
|
Batzuetan, haurrek modu egozentrikoan jokatzen dute, baina konturatzen hasten dira pertsonek ez dutela
|
beren
ikuspegi bera.
|
|
|
Hausnartu dugu, egoera aztertu dugu. Galdetegi bat pasa genien gazteei, galdetegi haren emaitzak aurkeztu genizkien gazteei eta helduei,
|
beraien
ikuspegia erakutsi eta ekarpenak ere egin zituzten; bizikidetza zerk erraztu eta zailtzen duen, zer zaindu behar den bereziki… Gure helburua adostasun batzuk lortzea zen. Hori ere lortu da.
|
|
2015
|
|
|
Hiru lagun dira, txiletarrak, eta Frantzian bizi dira aspaldidanik. Taldearen izenak argi uzten du
|
beren
ikuspegia, izan ere," chaneka" hitza irain gisa erabiltzen dute Txileko gazte burgesek, reggaetoia dantzatzen duten neska beltzak mespretxatzeko.
|
|
|
Ezkortasuna eta kritika bi nozio erabat desberdinak dira, teilakatuak batzuetan, egia da, baina ez beti. Mumfordengan eta Heideggerrengan hain banandurik zeuden buru biak, teknologia eta gizakia?, ingeniariek
|
beraiek
ikuspegi gizatiarrago eta hibridoago batetik ikustea lortu zuten. Errealistagoak ziren, azken finean.
|
|
|
Kass ezkorregia da teknologiarekiko, baita Fukuyama ere. Areago, eta tamalez, ez dituzte
|
beren
ikuspegiak oso ongi oinarritzen; areago, eta tamalez, beren baieztapen anitz faltsuak dira. Faltsuak, esaten dutena ez baita horrela, edo, soilik posibilitateei buruz ari badira?
|
|
|
Giza gorputza, bizia eta bizitza, ordena morala, konstituzio politikoak, horiek denak osagai sakratuak dira askorentzat. Askok ez dute ikusi nahi hori guztia testuinguruaren arabera ulertu behar dela, eta gainera
|
beraien
ikuspegi atzeratua gura digute inposatu. Ostrukarena egiten dute, beti burua ezkutuan eta ipurdia bistan, begi bistakoa ukatzen.
|
|
|
|
beren
ikuspegitik ikusten ahaleginduz eta haien arazoak eta jokaera
|
|
|
Zortea izan nuen hitzarmena idazten ari zen jendearekin harremanetan egoteko bizpahiru urtetan zehar, eta
|
beraien
ikuspegiaren arabera, behetik gora egin behar den politika bat da paisaiarena. Europa mailan tresnak irekia izan behar zuen, irizpide ireki batzuekin; eta, herrialde bakoitzeko paisaiak, dinamikak, arazoak eta erronkak ezberdinak direla aintzat hartuta, hitzarmenaren gauzatzeak tokian tokiko prozesua izan behar zuela argi zuten, alegia.
|
|
|
Zer ondorio izan du unibertsitate ereduaren aldaketak akademiko euskaldunen hizkuntza jarrera eta praktiketan?
|
Beraien
ikuspegian, zer toki eduki dezake (eta dauka) hizkuntza gutxitu batek, alegia, euskarak, jardun profesionalean?
|
|
2016
|
|
|
Ikuspegi dikotomiko horren abantailak argiak izanda ere3, agerikoa da errealitatearen ñabardura garrantzitsuak ezkutatzen dizkigula. Izan ere, akatsa ere sistematikoki dakar
|
berekin
ikuspegi dikotomikoak, tarteko gaitasun mailak dituzten hiztunak sailkatzeko zailtasunagatik. Azken batean, tarteko ezagutza mailak dituzten herritarrak beren burua" ez dakitenen" edo" badakitenen" multzoan sailkatzera behartzen ditu galdera dikotomikoak, errealitate konplexuak gehiegi sinplifikatuz eta desitxuratuz4.
|
|
|
Behin baino gehiagotan jardun izan dugu haiekin Santosen gobernuarekin lantzen ari ginen bake prozesuaren ingurukoaz, baita Santosen beraren babesarekin ere, zeinak interesa baitzuen haien indarra prozesuari lot zekion. Haiek
|
beren
ikuspegiari eusten diote bizitza eta politika nazionaleko hainbat gorabeherari buruz, eta haietan oinarriturik erabaki zuten beren bidetik jotzea, guk egindakorik gaitzetsi gabe. Baina, aldi berean, beren kabuz borrokatu dira elkarrizketarako mahai bat eta agenda bat ezartzearren, eta garatzen hastekoa da orain, Quiton.
|
|
|
Ondoren, EAJ, EKE, EIA, DAST, LAIA eta ESB alderdietako ordezkariek eta LAB sindikatukoak
|
beren
ikuspegiaren berri eman zuten.
|
|
|
Eskerrak eman nahi dizkiegu Jose Ramon Rekalde, Jose Allende, Jesus Altuna eta Felix Sotori informazioa eta
|
beren
ikuspegiaren berri emateagatik. Eta azkenik, oposizio mugimenduaren parte izan ziren guztiei, Deban zentral nuklear bat ez jartzen lagundu zutelako.
|
|
|
Helikopteroa filmatzen ari zen paisaia, hainbat motatako zuhaitzez beteriko ibar luze bat, bere edertasun distiratsuan ikusten zen, dena berde eta eguzkitsu. Motorrek ere
|
beren
ikuspegia ematen zuten gertakizunaz, txirrindulari artean mugituz. Planoak etengabe txandakatzen ziren, helikoptero ikuspegitik motor ikuspegira eta alderantziz, noiz pelotoia noiz ihes egindakoen taldetxoa fokatuz.
|
|
|
Egoera aztertzeko,
|
beren
ikuspegia azaldu dute alor horretan ari diren hamalau lagunek. Hauek dira:
|
|
|
Bestetik, berdin gertatu da Baionako auzapez Jean Rene Etxegarairekin. UDI Demokraten eta Independenteen Batasuna alderdiko kide gisa zen elkarrizketa egitekoa?. Hona hemen, ordena alfabetikoan,
|
beren
ikuspegia eman dutenak:
|
|
|
Judu alderraiaren gaia etengabe landu zen XIX. mende osoan zehar. Autore ezberdinek
|
beraien
ikuspegia gehitu zioten, eta bakoitzean judua are maltzurrago, zakarrago eta zorigaiztoko ageri da. (Poliakov, 1986:
|
|
|
Gatazkak bi pertsona edo gehiago bat ez datozen edo elkarren aurka dauden egoerak dira,
|
beren
ikuspegiak, interesak, beharrak, nahiak edo balioak ezberdinak direlako. Gatazkaren aldeen arteko harremana indartu ala ahuldu daiteke, gatazka konpontzeko prozesuaren arabera.
|
|
|
Ikaskideen argudioak entzun ditugu, arretaz, errespetuz, gauzak
|
beren
ikuspegitik ikusten ahaleginduz eta haien arazoak eta jokaera ulertuz
|
|
2017
|
|
|
Garai hartan" argi gorriak piztu ziren" Agirrek azaltzen duenez," Diputazioak bultzatzen zuen hori; gaitasun ekonomikoa zuen eta juridikoki bideratzeko aukera ere bai". Ordezkari politikoek Eusko Legebiltzarrean
|
beren
ikuspegia azaltzeko aukera eman zieten orduan Aranzadikoei. " Artzaintza eta abeltzaintza positiboki baloratzen genuela esan genuen orduan, lagundu behar zela, bizi eta lan baldintzak hobetu behar zirela; baina parkearen bihotzean autoentzako mendi bide horiek ezinezkoak zirela adierazi genuen, eragin latza eta atzeraezina izango zutelako" gogorarazten du.
|
|
|
Kymlickak, Margalitek eta Razek nazionalismoari buruzko
|
beren
ikuspegiak defendatuko badituzte, bi bideotako bati jarraitu diote, betiere liberal kosmopolitarren arabera: nazioak termino politiko/ territorialetan zehaztu dituzte (ez termino kulturaletan, egin ohi duten eran) eta eskubide indibidualei adinako garrantzia eman diete eskubide politikoei (nahiz eta horrek guztiak ondorio larriak ekarri moral unibertsalaren printzipioari), edo, bestela, talde kultural guztiei eman diete autodeterminatzeko eskubidea, izan ere, identitate guztiak baitira moralki berdinak eta berdin garrantzitsuak norbanakoen ongizatea bermatzeko (betiere premisa liberal unibertsalen arabera), eta, ez hori bakarrik, azkar aldatzen dira.
|
|
|
Bozkatzaileen nahiak ez dira finkoak ez eta modu exogenoan determinatuak ere. Ohiko erregimen demokratikoen eta ez demokratikoen artean badago alde garrantzitsu bat, batean eta bestean herritarrek ez baitituzte modu berean osatzen politikei buruzko
|
beren
ikuspegiak: erregimen demokratikoen kasuan, funtsezkoa da jendeak eztabaidatzea eta lehia publikoa egotea (Follesdal eta Hix, 2006); izan ere, prozesu demokratikoak taxutzen baititu bozkatzaileen nahiak.
|
|
|
4.2 Ikasle migratzaileen alfabetatze prozesua, ikasleen
|
beraien
ikuspegitik
|
|
|
Hots, sistema demokratikoak hiritar edo hiritar talde ezberdinei askatasunez beren ideiak eta iritziak defendatzeko aukera eman lieke, besteak beste, beraien adierazpen askatasuna bermatuz21 Gizartea plurala da eta aniztasun horren barruan kokatzen diren ikuspuntu guztiek beren iritziak defendatzeko abagunea eduki behar dute, izan ere, aipatu den moduan, objektiboa eta unibertsala den ongia existitzen dela eta norbaitek ezagutzea posible dela ukatzen delako. Balio ezberdinak daude gizarte plural horretan eta guztiek eduki behar dute
|
beren
ikuspegia defendatzeko askatasuna; pluralismoa da araua. Ongitzat hartzen dena ez da objektiboa ezta betierekoa ere, baizik eta unean une kontsensu eta hitzarmenen bidez adosten dena.
|
|
|
Ez dela haatik liburu historiko bat, bainan bai liburu militantea, ez dena ez neutroa ez zientifikoa. Ezkerreko abertzale xume bezala dira mintzo,
|
beren
ikuspegitik, agian abertzale gehienen adospena eskuratuz, ez menturaz denena. Dena den, 55 gako eskaintzen dituzte abertzaletasuna zer den konpreniarazteko, lau kapitulutan aurkitzen ditugunak:
|
|
2018
|
|
|
Hori bermatu ahal izateko, sorreratik bertatik La Col kooperatibak garatutako parte hartze prozesuan hitza eman diote identitate eta familia eredu askori, denen beharren araberakoa izan dadin. Haur eta zaharrenek
|
beren
ikuspegi zehatza gehitu ahal izan dute, espazioak guztien beharrei erantzun diezaion.
|
|
2019
|
|
|
gisa erabiltzeko ardura dutela: ...mendua; balio du errealitate batzuk mahaigaineratzeko eta aldarrikatzeko, eta bestela ikusiko ez liratekeen istorio asko kontatzeko?. Hautatu dituzten filmen artean hamahiru euskal herritarrek zuzenduak dira; besteak beste, Be, at Gereka Gurseko kontzentrazio esparruaren errealitatea erakusten duen Basotik itsasora lanarekin lehiatuko da; Ander Iriartek Emarri eramango du, zeinetan emakume batzuek
|
beren
ikuspegi feminista herri kirolaren bitartez gauzatzen saiatzen diren; Iratxe Fresnedak Mirentxu Loiarte aitzindariaren eta haren erbestealdiaren inguruko film bat eramango du, Irrintziaren oihartzunak, eta Fermin Aiok, berriz, Ongietorri lana, errefuxiatuen eta migratzaileen gatazka lantzen duena. Lehiatuko diren pelikulen artean, halaber, Goya saria jaso duten bi daude:
|
|
|
horra sekula aldarrikatu gabeko egia bat, ez baitago aldarrikatuko duen inor. Gizonek eginak dira hala munduaren irudikapena nola mundua bera; gizonek deskribatu dute
|
beren
ikuspegitik, egia absolutua dela uste duten ikuspegitik.
|
|
|
Horregatik, bi urtez Bilbo Zaharra auzoan egin ostean, aurten Deustun abiatuko du Bilboko auzoz auzoko ibilaldia, jaialdi urbano ibiltaria izango baita. Alde batetik, unean uneko garaietara egokitzen jakin duen Surfin’ Bichos taldea; Nirvanaren garai bete betean, Estatuko musikaren industria hankaz gora jarri zuten rockaren
|
beren
ikuspegi subertsibo, aztoragarri eta adiktiboarekin, eta beren hit guztiak biziberritzeko asmoz itzuli dira berriro, sasoi betean; edo Bilbon laurogeita hamarreko hamarkadaren amaieran sortu zen Zea Mays taldea. Hogei urtetik gorako ibilbide honetan, aldaketa teknologikoetara egokitzen jakin izan du taldeak; izan ere, aldaketa teknologiko horiek gure arteko harremanak egiteko modua eta gure kontsumo ohiturak aldatzeaz gain, iragankortasunaren diktadura ezartzera ere iritsi dira.
|
|
2020
|
|
|
Katalogo labur moduko honetatik kanpo asko eta asko geldituko ziren, jakina..., baina hor aipatutako denak ausartu dira
|
beren
ikuspegiak eta usteak letren bidez azalduz saiakerak eta literatura egiten eta plazaratzen.
|
|
|
Izenburu hori jarri zioten BC3 klima aldaketaren ikerketa zentroan egindako eztabaida saio bati. Pablo Manzano Baena (Helsinkiko Unibertsitatea) eta Agustin Del Prado Santeodoro (BC3) ikertzaileek
|
beren
ikuspegia eman zuten lehenik; gero, Arantza Aldezabal Rotetak (EHU) eta Haritz Arriaga Sasietak (Neiker) hartu zuten hitza, labur, eta, bukaeran, arloko beste ikertzaile eta eragile batzuek ere parte hartu zuten eztabaidan.
|
|
|
Beste irakurketa bat egin zuten denek ondoren, eta
|
beren
ikuspegia eman zioten testuari. «Bortizkeria, boterea eta beste gauza gogor batzuk agertzen ziren, baina geure irakurketa egitean, uste dut testua alde ilunago batera eraman genuela.
|
|
|
Proiektu hartatik eratorri zen Throbbing Gristle() musika industrialaren eta zarata rockaren talde aitzindaritzat jotzen dena. Hainbat diskotan ez ezik, zuzeneko emanaldi performanceetan ere islatu zuten
|
beren
ikuspegia Genesis P Orridgek eta bere kideek (Peter Christopherson, Cosey Fanni Tutti eta Chris Carter). Elementu pornografikoak eta nazismoaren erreferentziak erabiltzen zituzten, eta horrek berak iskanbila handia eragin zuen.
|
|
|
«festak ohiko moduan ospatzeko baldintzak ez dira betetzen eta zentzuzkoena antolaketa bertan behera uztea da». Bilera hau baliatuta, Aresoko Udaleko ordezkariek
|
beraien
ikuspegia azaldu zieten herritarrei: «ez gaude prest festak antolatzeak eskatzen duen ardura gure gain hartzeko».
|
|
2021
|
|
|
Berritzegune Nagusia, Irakasleen Euskarazko Prestakuntza Zerbitzua (IRALE), Galtzagorri Elkartea, EIE, Euskal Editoreen Elkartea eta Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentua. Edozelan ere, eragile horiek
|
beren
ikuspegia eman zutela azpimarratzea dagokigu, alegia, beharbada beren iritziak ez dagozkiela kide diren erakundeari beren osotasunean. Sakoneko elkarrizketek, orotara, hogei bat ordu bildu zituzten, eta guztiak transkribatu eta aztertu ziren.
|
|
|
Alderdiak ari dira posizioak finkatzen. Espainian, Pedro Sanchez gobernuburuak esana utzi du ez duela sekula autodeterminazio erreferendumik onartuko, eta, Euskal Autonomia Erkidegoaren estatus politikoari begira, PSE EEk eta PPk asteburu honetan bertan adierazi dute
|
beren
ikuspegia: Gernikako Estatutuaz haragoko autogobernu bat planteatzea «debate identitarioa» sustatzea litzatekeela eta herritarrak ez direla egunero esnatzen estatus berrian pentsatzen —pentsa liteke, Espainiaren lurralde batasunean pentsatzen jaikitzen ez diren neurri berean—.
|
|
|
Azkenik, dei egin zieten Nafarroako udalerri guztietako biztanle eta alor guztietako eragileei, Cortesko adierazpenarekin bat egin dezaten: «Animatzen ditugu eskaera hau beren esparruetan zabal dezaten, eta osa dezaten
|
beren
ikuspegitik eta beren eskaerekin». Datozen hilabeteetan, gainera, «ekintza eta mobilizazio gehiago» izanen direla iragarri zuten, eta horietan parte hartzera dei egin zieten herritarrei.
|
|
|
artzain ebanjelista batzuk, adibidez, hautagai aurkezten dira agintariekin bilerak egin ondoren, eta estatuarekin jarduten dute politika sozial batzuk ezartzeko lanean. Duela 50 urte, artzainei iruditzen zitzaien politika gauza mundutarregia zela, baztertu beharra zegoela; egun, uste dute beren presentzia sozial eta ekonomikoak politikara ere iritsi behar duela, eta horren bidez eragina izan behar dutela estatuan,
|
beren
ikuspegiak onar ditzan.
|
|
|
Proiektuak Larrabetzun garatuko dira, Artearen ikuspuntutik herriaren testuinguruan sakontzeko. Horri lotuta, egileek
|
beren
ikuspegia eta herriaren nahiak uztartu dituzte. Proiektuaren emaitza iraunkorra nahiz ez iraunkorra izan daiteke, eta, artistei entzun ondoren, udalak zehaztuko du non kokatu.
|
|
|
" Aurtengoan, beren identitatea, nortasuna eta etorkizuna eraikitzen ari direnengan jarri dugu begirada.
|
Beren
ikuspegia sexu aniztasunerantz, askotariko orientazioetarantz, genero identitatearen eraikuntzarantz edo sexualitatearekin loturiko beste edozein elementurantz modu natural batean zabaldu dutenengan”.
|
|
|
Beste alde batetik, helburua lortzeko, gazteek Niaren inguruko narrazio jakin batzuk barneratu behar dituzte. Sistemaren helburua ez da guztion zoriona,
|
beren
ikuspegiaren araberako justizia modu bat baizik, ordena eta oreka beti ikuspegi ekonomiko batetik. Horretarako ezinbestekoa da gizabanakoek egitea, ez desiratzen dutena, aldez aurretik diseinatutakoarekin batera egokitu zaiena baizik.
|
|
|
Horrelako kasuetan, zuzendari izan behar duenak bere taldea osatzen du gogoko dituen lankideekin. Batetik, kasu askotan, zuzendariek
|
beren
ikuspegiaren arabera antolatu ohi dute dena, askotan beren ildoko lankideak lagunduz eta gainontzekoen lan baldintzak kaskartuz; are gehiago oraindik funtzionario ez direnen baldintzak, esleipenak adibiderako. Horrek giroa kaskartu ohi du, eta mendekurako bidea zabaltzen da, behin zuzendaritza taldea aldatu behar denean ez bada zuzendaria, irakasle huts bilakatu baino, ikuskari bihurtu edo Berritzegune batera doala—; bestetik, demokraziaren interpretazio txar berri baten ondorioz, uste da irakasle guztiek igaro behar dutela inoiz zuzendaritzatik, maizegi lekua okupatu nahi ez duen baten batek hartu behar duelarik, horrek ekar dezakeenarekin.
|
|
|
Eta, nik uste,
|
beraien
ikuspegitik normala da berau. Badakit zu haserretu egiten zinela portaera aldaketa horren aurrean; lehen sozialista, komunista edo, guttienez, aurrerakoitzat zeneuzkan alderdiek, 1801tako aldaketa bat eman zuten gauetik egunera, eta kapitalismoaren aurrean beren oposizio lekua okupatu beharrean, beronen aliatu gogorrak bilakatu ziren.
|
|
2022
|
|
|
Sortze prozesuan, Kontseiluak laguntza handia jaso zuen hainbat erakunderen aldetik. Aenor eta Euskalitek kalitateari buruzko euren esperientziaren berri eman zuten, kalitate prozesuetan aholkulari diren LKSko arduradun batzuek
|
beren
ikuspegia gaineratu zuten eta, azkenik, prozesu horretan murgilduta dauden enpresa batzuetako buruek enpresa ikuspegia gaineratu zuten. Azken horien artean, Usurbilgo Lanbide Eskola aipatzekoa da.
|
|
|
Nobeletan edukiak esanahia dauka, baina formak ere bai; esan egiten ditu gauzak. Horregatik, liburuan ahots aldaketa egiten dudanean, esan nahi dudana da gizonezkook entzun egin behar ditugula emakumeak, eta ahotsa eman behar diegula
|
beren
ikuspegitik hitz egin dezaten. Emakumezko asko dago liburuan, baina nire bizitzan ere hala izan da.
|
|
|
Ama anitzek ikusiko dute beren burua islatuta haren edo honen kontakizunean, eta era berean sentituko dute
|
beren
ikuspegia edo eskarmentua falta dela, nork bere modura bizi izan duelako amatasuna. Horientzat denentzat, bai ama izan ez diren emakumeentzat (beren erabakiz edo ezinez) nahiz gaiarekin sentsibilizaturik sentitzen diren gizonezkoentzat da liburu hau, inertziak apurtuz, geure buruarekin adiskidetzeko eta denon artean mundu justuago eta bizigarriago bat eraikitzeko gonbita egiten diguna.
|
|
|
(2019 [1949]: I, 54) Gizonek eginak dira hala munduaren irudikapena nola mundua bera; gizonek deskribatu dute
|
beren
ikuspegitik, egia absolutua dela uste duten ikuspegitik. (Ibid.:
|
|
|
Jakintzaren ekonomiak jakintzaproduktuak eta zerbitzuak sortzea eskatzen du. Urrats logikoa da, ezagutza etorkizuna delako, eta horregatik ulergarria da enpresa askok
|
beren
ikuspegia aldatu behar izatea biziraupen hutsagatik.
|
|
2023
|
|
|
Zeelanda Berrian horrela funtzionatzen du. Legea aldatzeko prozesua martxan jarri zen, eta esan behar da sexu langileak oso modu aktiboan jardun zirela horretan, aliantzak sortzen, ekarpenak egiten, parlamentariei
|
beren
ikuspegia kontatzen etab.
|
|
|
Ez, orain interesatu egiten zaie.
|
Beraien
ikuspegia ere aldatu da. Orokorrean ere aldatu da.
|
|
|
Horixe ebidentziatu dugu Huhezin egindako hainbat ikerketatan (Arratibel et al., 2017; 2018a eta b; 2021). Premisa moduan hartuko bagenu euskaraz jakiteak soilik ez gaituela euskalduntzen eta beharrezkoa dugula, ondorioz, kultur dimentsioa lantzea, nolabaiteko murgiltze kulturala artikulatzea, gazteek (eta herritarrak oro har)
|
beraien
ikuspegia garatzeko zailtasunak dituztela ondorioztatuko genuke. Euskararen erabileran ditugun erronkak (Soziolinguistika Klusterra 2019; Soziolinguistika Klusterra 2021; Iurrebaso 2023) zuzen zuzenean ikusten ditugu lotuta afera horri.
|
|
|
Azken boladan, asko hitz egin da haren erabilera terapeutikoez. Kontatu zuen Espainiako Diputatuen Kongresuan askotariko eragile eta adituek
|
beren
ikuspegiak eman dituztela, eta kalamua farmakopean erabiltzeari buruzko erabaki bat hartzekotan dela Espainiako Sendagaien Agentzia. “Kalamua zeini eman?
|
|
|
Baina badago zerbait kezkagarriagoa, eta lotura du euskararen biziberritzearen inguruan dauden kontakizun batzuekin. Alderdi batzuek aldatu egin dute
|
beren
ikuspegia. Lehen, ia denok onartzen genuen bazela hizkuntza bat ahul zegoena, urte askoan eraso bat jaso ondoren, eta hura indartu egin behar zela.
|
|
|
Irakasle" salbatzaile feminista zuria" da, beraz, kontakizun mendebaldarzentrikoak bultzatzen dituen errudun nagusia, baina ez dezagun ahantz Mendebaldeko emakume zuriek eskubidea dutela munduko gainerako emakumeak epaitzeko. Botere dinamika horiek onartzeak esan nahi du emakume zuriek, zeinak ohituta baitaude pribilegioak izatera,
|
beren
ikuspegien pribilegioen galera bat bizi behar dutela, eta horixe behar du, hain zuzen, aliantza esanguratsu batek.
|
|
|
Barnera sarrarazi dituzte, bilgia bateraino. Jende guziek eman nahi dute
|
beren
ikuspegia aroaren lexikoarekiko. Egun, Sohütakoak ez ezik, Zuberoa osoko eleak eta solasak ere entzutekoak dira anaia bidaiariak.
|
|
|
Jarraian agertzen diren izen guztiek, xehea izan nahi ez duen zerrenda baten barruan, Bilboko hirian bizikide diren erakunde, gune, komunitate eta ekimenen multzo bat osatzen dute, eta,
|
beraien
ikuspegi eta ezagutza eremu desberdinetatik, profesionalen, ekintzaileen eta oro har herritarren artean lan kolaboratiboa eginez, lurralde honetako bizi kalitatea hobetzeko helburu amankomuna partekatzen dute.
|