|
2000
|
|
|
Eta, hiruretan gazteena nihaur nintzen arren, umeak bezalakoak iduritzen zitzaizkidan batzuetan Joxe eta Antonio, zeren zinez baitziren ume handiak bezalakoak: bizkaitarra,
|
berez
halakoa zelako, alditsua eta aldartetsua, eta gipuzkoarra, hala jokatzea erabaki zuelako, xalotasunaren eta tolesgabetasunaren beztimenda arimaren estalgarritzat harturik.
|
|
2006
|
|
|
Oraindik ere aukeraz beterik ikusten dut geroa, beharbada ilusio hutsa izango da baina. Zeuri –eta geuri–dagokizunez, ez zinen nire lagun bakarra eta banituen adiskide minagoak, hobeto ezagutzen nindutenak, nirekin hainbat une gozo eta mikatz igarotakoak; baina egia da halaber zu desberdina zinela,
|
berez
halakoa zinelako edo adin tarteak nire begitan desberdin egiten zintuelako, eta ez nukeen zure adiskidetasun hori galdu nahi; hala ere, garbi neukan, oso, adiskidetasun hutsa nahi nuela, eta ez inola ere hortik aurrerakorik. Esan egin behar ote nizun?
|
|
|
Eskatzen baitzidaten, gogotik berritzen nituen Etxeberriren tenpluaren pareko gertakariak. Neure burua etsaiez inguraturik ikustean ikarak jo ote ninduen galdetzen zidaten goarnizioko gizonek,
|
berek
halako pausuan suertatuz gero zer eginen ote zuten beren buruari galdeginez bezala. Emakumeen eriak niregana noratzen ziren gazteluko patioan, eta ferekaren baten oparia egiten zidaten, buruan, haien ondotik pasatzean.
|
|
2007
|
|
|
Hala ere, bi modutara behintzat uler zitekeen gorroto hau, eta orduko hartan bi modu horiek guretzat ia gauza bera izan arren, funtsezko aldeak ekarriko zituen, geroan, batak edo besteak. Alegia, Espainia zen
|
berez
halakoa, ozpinetan edukitako oliba beltza bezalakoa, ala Espainia ofiziala zen bere alderdirik makurrena eta itsusiena erakusten ziguna. Lehenengo aukera eginez gero, erremediorik gabeko izurria zen Espainia zatar eta krakatsu hori; bigarren kasuan, ostera, frankismoari, zentralismoari, agintzen zutenen babotasun mugagabeari zor zitzaion erdipurdikeria ziztrin hura dena, eta, horrenbestez, gauzak aldatuz gero posible izango zen, halaber, garai hartan nazka besterik ematen ez zigun ama aberri sorgin ipurdi ezinago itsusi hori egunen batean antzaldatzea eta aurpegi ederrago, atseginago bat erakustea.
|
|
2010
|
|
|
Herrena zen, bikote bikaina egiten zuten berak eta Heinrichek!?, eta bizkar makurra? ez dakit bizkarra
|
berez
halakoa zuelako edo bularrean zeraman domina multzoak, bazituen bi dozena gutxienez!, makurrarazi zuelako.
|
|
|
Haietako baten —komandante gradua zuen— erantzuna oroitzen dut. Herrena zen —bikote bikaina egiten zuten berak eta Heinrichek! —, eta bizkar makurra... ez dakit bizkarra
|
berez
halakoa zuelako edo bularrean zeraman domina multzoak —bazituen bi dozena gutxienez! — makurrarazi zuelako. ‘Gizona’ esan zion aitari, zirt edo zart egiteko orduan:
|
|
2011
|
|
|
Halakoa baitzen zure ama, Satur, ez dakit
|
berez
halakoa zelako, edo horrela ohitu zutelako, edo bizitzak halakoxea egin zuelako?
|
|
2012
|
|
|
Irakurleak atsegin izan lezake ohartzea, askatasuna berreskuratzeko azken arauan, 1.728 liliputiar mantentzeko beste janari eta edari ematea erabakitzen duela Enperadoreak. Handik aldi batera, kopuru zehatz hori finkatzera nola iritsi ziren galdetu niolarik Gorteko lagun bati, erantzun zidan Maiestatearen matematikariek koadrante baten laguntzaz nire gorputzaren altuera neurtu eta
|
berena
halako hamabi zela ohartuz, nireak beraien 1.728renen edukiera izango zuela ondorioztatu omen zuten, eta, beraz, liliputiar kopuru hori mantentzeko adina janari nuela nik ere. Hortik atera lezake irakurleak zenbateraino zen argia jende hura, eta zenbateraino zen zuhur eta zehatza Printze handi haren burubidea.
|
|
2015
|
|
|
Dreyerren kasuan, antzerki eskandinaviarrik gabe ez zen bere pelikularik izanen (Ibsenen Panpinen etxea, horra zinemarako egitura dramatiko esportagarri ederra). Antzerkiak, lehen begiratuan, eleberriak baino hobeto jasaten du egokitzapena, baduelako
|
berez
halako gidoi egitura bat (Marx anaien filmak horren lekuko: antzerki kutsua dute haien vaudeville surrealistek, baina ez da horregatik ezeren faltarik sumatzen).
|
|
2016
|
|
|
Biok etzan behar genuen oheak gela bakar eta berean egotea aski zen
|
berez
halako asaldua eragiteko; baina oheen kokapenak, paralelo jarrita baitzeuden, eta bata bestetik hain gertu egoteak, bien artean bakarrik zumezko aulki txiki bat jartzeko adinako tartea besterik ez baitzegoen, are herstura handiagoan jartzen gintuen; gainera, sutatik hurbil zeuden, eta tximiniaren islak batetik, eta gela zeharkatzen zuen habe handi batek bestetik, halako etzaleku bat eratzen zuten... Eta guztiari zerbait gaineratzez gerotan, hau gaineratu behar, alegia bi oheak hain txikiak zirenez gero, ez zitzaigula burutik pasa ere egin damak eta bere neskameak elkarrekin lo egiterik; eta ni bietariko edozeinen aldamenean etzatea, halakorik posible izatera, nahiz eta desiratu behar ez zen gauza bat izan, halere horretan ez zegoen imajinazioak sufrimendurik gabe gogoan ez hartzeko moduko gauza ikaragarririk.
|
|
2021
|
|
|
Era honetako liburuetan, idazleak nahita kendu ditu kolore biziak –kolorerik apenas daukate eta bizitza ere, gutxi– baina ez dakit nahita ote diren asko eta asko hain antzekoak. Ilunabar narratibo definitiboaren literaturan ez da heroirik agertzen –elkarrizketetan iragarri ohi du idazleak ez duela
|
berak
halako gauzetan sinesten– baina gaizkilerik ere ez da agertzen –horren azalpen luzeren bat ere topatuko duzue elkarrizketetan–, idazleak ez baitu halako kategoria absolutuetan sinesten. Galderak baloratzen ditu, zalantzak planteatu nahi dizkigu, esan nahi digu akaso egia guztiak gezurra direla eta beharbada gezurrak direla egia mingarri bakarrak.
|
|
2023
|
|
|
Bellek
|
berak
halako zenana bisita anitz antolatu zituen Ekialdeko emakume ospetsuekin, eta, gero, Persian pictures liburuan jaso zituen topaketa haiek guztiak, gurasokeria ia maltzur batez. Lehen topaketa sultanaren jauregian bertan izan zen; Belli eskasa iruditu zitzaion elkarrizketa hura, frantses interpretearen ahaleginak ahalegin, eta kontatu zuen ezen gonbidatzaileak erantzun gisa eskain zezakeen gauza bakarra" irriño urduri bat" zela," begirada saihestuz eta poltsikoko musuzapi baten atzean ezkutatuz". 10 Haren bi alabak agertzen dira, frantsesezko eta arabierazko ikasketez mintzo, baina, hala eta guztiz ere, persiar emakume tuntunaren irudi betierekoa ez da desagertzen.
|