|
2003
|
|
|
Noizean behin, iragan hurbileko gertakizun lazgarriak berritzen dizkigute hedabideek, eta albisteen amaraun berera ekartzen hiltzaileak, susmagarriak eta konplizeak, eta
|
beren
biktima hildakoak: Brouard, Galindo, Korta, Amedo, Lopez Riaño, Arrospide…
|
|
2007
|
|
|
Geroztik Frantzian egoera aldatu da, zeren eta nazioartean ustelkeriaren eta diru zuriketaren kontra erabaki diren hitzarmenak onartu baititu. Horien artean, ustelkeriaren kontrako Nazio Batuen 2003ko hitzarmena, nazioarteko legedian sartzen duena ostutako ondasunak
|
beren
biktimei itzularaztea.
|
|
2008
|
|
|
Mexikoko Kongresuari Konstituzioa erreformatzeko eskatu dio Coahuila estatuko Gobernuak,
|
beren
biktimak hiltzen dituzten bahitzaileei heriotza zigorra ezar diezaieten. Mexikon ez da halako zigorrik agindu 1961etik.
|
|
2009
|
|
|
Fotoan ikusten den segurtasunezko kutxak erantsita daukan idazkiak dio: " Armak kriminalei kendu, ez
|
beren
biktimei". Obama presidenteak arma batzuen (ez guztien, inondik ere) salmenta mugatu nahi duela eta, paranoia zabaldu da iskiluen erabilera librearen aldeko eta pentsakera kontserbadoreko jendeen artean.
|
|
|
Hiltzaileak ez ziren ezkutatzen. Franco hil ondoren ere lasai lasai bizi izan ziren
|
beren
biktimen senideen ondoan. Beldur izan ziren bakarrak biktimak eta haien ahaideak izan ziren.
|
|
|
BPGaren igoerak, burtsa errentabilitatearenak, banketxe eta enpresen etekinak... Kapitalaren pilaketa eta hedapen urte luze horiek bazterrean utzi dituzte, nola ez,
|
beraien
biktimak. Emakumeak, gazteak, etorkinak.... denak ordaindu dituzte, larrutik ordaindu ere, finantza orgia guzti horien ondorioak.
|
|
|
Musikak eta, orokorrean, soinuak, guk eskatu gabe gure belarrietan sartzen den izaki etereo eta ukiezin horrek, badu hortarako eta gehiagorako gaitasunik. Hipnotizatzaileek
|
beraien
biktimak menpean hartzeko ahotsa erabiltzen duten moduan, Musek (halakorik baldin bada musikaren gibelean) tono, nota, melodia edo testurak erabiltzen dituzte entzule garenak hipnotizatzeko, bertze lekutara, bertze egoeratara garraiatzeko.
|
|
|
Duela egun batzuk, bi gizonek emakume bat bortxatu zuten Boluetan. Oraingoan ere, bortxakeria matxistak, batzuetan gordeago bestetzuetan ageriago baina egunero egunero ibiltzen den horrek, bizitzak apurtzen jarraitzen du
|
beren
biktimei (eta zeharka bere eragileei ere bai), titularrak lortzen hedabideetan eta hitzetik hortzera ibiltzen kalean.
|
|
|
" Xabier hil zutenean Udalak ez zuen ahorik zabaldu ere egin eta 24 urte hauetan ez du ezer egin horren gainean", salatu zutenez.
|
Beraientzat
biktima guztiak batera omentzeak" inoiz zentzua izatekotan gatazka konpondu eta gero" izan dezake," baina Udalaren ekimen honen asmoa ez da ez konponketarik, ez adiskidetzarik bultzatzea, itxura egin nahi dute besterik gabe, dena dagoen bezala jarraitu dadin". Bere senidearen" izena erabiltzearen guztiz kontra" agertu ziren Galdeanoren etxekoek.
|
|
2010
|
|
|
eta gizalegez ahal zen neurrian garrantzi militarrik gabeko guztia. Baina ez zen hori buruzagi separatistek atzerrira zabaldu nahi zuten aldez aurretik pentsaturiko propagandari ongien zetorkiona;
|
beraien
biktimen mozorroari egokiago zitzaion Gernikan zegoen guztiaren suntsidura absolutu eta erabatekoa, eta orduan sute berriak sortzen dira hirian, eztanda misteriotsuak entzuten dira, osorik zeuden etxeak desagertzen dira gerra ekintzetatik bi egunetara eta miliziano iheslariek etengabe kanoikatzen dituzte astebetez Erregoitiako gainetatik Eliza eta Batzar Etxea, zeinek une horretan kanoi jotzeak, zorionez gutxi, jaso dituzten.
|
|
|
Borreroek kriminal gisa tratatzen dituzte
|
beren
biktimak, torturatzen edo hiltzen dituztenean errudun ez sentitzeko. (Egilearen beraren aforismoa)
|
|
2011
|
|
|
" Sorginek batzuetan begiak atera ohi dizkiete
|
beren
biktimei; arrazoia bikoitza da: alde batetik, begiak kenduz gero, hildakoak ezin du ikusi, eta bere arimak ezin ditu identifikatu bere hiltzaileak; beste alde batetik, biktimen begiak aterata, haien ikusmenaz jabetzen dira magiaren bidez, eta hildakoek ikusitakoa ikus dezakete beraiek ere.
|
|
|
Zelakoa haren xarma hilkorra, edozein izanda ere entzuten duena heriotzaren beso eztietara bultzatzen duena? Zer dakite sirenek
|
beren
biktimei buruz, eurengana halako ahalmen hilgarriz jotzeko. Hori baita duten ahal berezia:
|
|
2012
|
|
|
Lehen gai horri dagokionez, Zuzenbide Estatuak Uribetxebarriak
|
berak
biktimen aurrean erakutsitakoa baino duintasun handiagoarekin jokatu duela iritzi dio. Koalizio abertzalearen harira, atzoko mitinean Agirre lehendakaria aipatu izanak txistea dirudiela iritzi dio.
|
|
2014
|
|
|
Batzuetan ilea laztantzera, ukitzera, biluztera eta ikustera mugatzen da pedofiloa, baina beste batzuetan felazioak, cunnilingusak edo sartzeak gertatzen dira, eta biktimari kalte handiak egitera iristen da. Paidofilo zenbait sadikoak eta antisozialak dira, eta
|
beren
biktimari kalte handiak egitera iristen dira: % 20 baino gutxiago izango lirateke jarduera sexual erasokor edo sadikoak egiten dituztenak.
|
|
|
Eta, horregatik, Estatuak biktima batzuk errekonozitzearekin batera, beste biktima pila bat distantziatu ditu, bai Gerrakoak eta bai diktadura garaiko ehunka, milaka biktimak.
|
Beraien
biktimek sekula ez dute distantzia hori jasango. Hemen arazo larri hori dugu, ikaragarria, Alemanian eta beste leku batzuetan gertatu ez zena.
|
|
2016
|
|
|
Batzutan bizkitartean, beren lurpeko zilho hetan beretan, etziren segurrean: burreboak haraino bazohatzin
|
beren
biktima inozenten hatzematerat eta hiltzerat; hala gerthatu zen Aita Saindu bati, zoina, meza erraitean, bere Aita Saindutasuneko tronuan jarria zelarik, lephoa phikatu edo ebaki baitzioten".
|
|
2017
|
|
|
Nolanahi, ez dago horren agnostiko izan beharrik; ez dugu zertan erabaki sorgin ehiztariek
|
beren
biktimen aurka zuzendutako kargu haiek sinesten ote zituzten, edo zinikoki erabili zituzten gizarte errepresiorako. Sorgin ehizaren testuinguru historikoa, akusatuen generoa eta klasea nahiz jazarpenaren eraginak aintzat hartuta, ondorio nagusia da harreman kapitalisten hedapenaren aurrean emakumeek erakutsitako erresistentziaren aurkako erasoa izan zela sorgin ehiza Europan, bai eta emakumeek beren sexualitateari, erreprodukzioaren gaineko kontrolari eta sendatzeko trebetasunari esker bereganatutako boterearen aurkako erasoa ere.
|
|
|
Eremu horretan, aurrerapen izugarria izan ziren 35/ 1995 Legeak sortutako Biktimari Laguntzeko Bulegoak, autonomia erkidegoek, eta gureak bereziki, horien alde egindako dema bereziki txalotu behar dugularik16 Ezin dugu ahaztu, ezta ere,
|
BEren aurretik
biktimak pairatzen zuen egoeraren inguruan, zigor justiziaren egikaritzan rol garrantsitzuagoa izan behar duen uste egokian, delitugilearekin harreman sakonago bat izateko bide gisa, joan den mendeko 80ko hamarkadatik, justizia leheneratzailearen eskutik17, legezko euskarri mengel batekin, zigor bitarterkaritza suspertu dela18
|
|
2018
|
|
|
errugabeko norbait (biktima bat, azken finean) zauritzera bultzatutako pertsonak (jokabidea: oharpen zorrotzak eginez edo deskarga elektrikoak emanez), normalean,
|
beren
biktima gutxiestera ere heltzen dira (jarrera).
|
|
|
Horien oihuek eta hegalen burrunbak bidaiariaren belarria jotzen dute sartzen delarik, baina, aitzina joan ahala, murmuzika sakon eta apalak, txistu zoliak, urruneko burrunbak entzuten dira lur barneko zulo guzietatik. Noizean behin iduri du giza auhenak direla, furia mendekari zenbaiten azoteek
|
beren
biktimei ateratzen zizkiotenak bezalakoak. Beste zenbait aldiz, hots azkar eta errepikatu batzuek ola baten kolpeak gogorarazten dituzte eta begibakarren mailu astunek brontzezko ingudearen gainean egiten dituztenak.
|
|
2019
|
|
|
Horregatik dituzte kontraleihoak itxita. Hemen goian torturatzen eta hiltzen dituzte
|
beren
biktimak. Edo beharbada Marcial leihotik zelatan egoten da anaiak krimenak egiten dituen bitartean», pentsatu zuen bihotza kolkoan.
|
|
|
Kolpeak, mehatxuak, labana Trikiren sabelaldeko puntu josi berriak ferekatzen? Kukok eta haren bi bizkartzainek ez zuten amore eman harik eta
|
beren
biktimaren galtza maiztuetan orban epel bat barreiatzen ikusi arte.
|
|
2021
|
|
|
Behar bezalako eta plantakotasun geruza baten azpian ezkutatzen zituzten diru falangak, tratu txarrak eta joera pornografikoak. Terroristarik krudelenen antzeko bizitza bikoitza zeramaten eta nasaiki baliatzen zuten
|
beren
biktimaren isiltasuna. Kanpokoekin harreman gutxi zeukaten, eliza, merkatua eta egunkaria erostea salbu.
|
|
|
Karlista frankistek
|
beren
biktima bezala errebindikatzen dute.
|
|
2022
|
|
|
Euli itxura dutenean, edozein zirrikitutatik sartzen dira sorginak
|
beren
biktimen etxera, Arkotxakoaren moduan. Berastegiko neska batek haur bat hil zuen haren eztarrian sartuz (Barandiaran 1984b:
|
|
|
Beharbada horregatik, garai bateko bortizkeriaren oihartzunak atzera egin duen neurrian, berriro agerian geratzen ari da, betiko demokratek biktimak,
|
beraien
biktimak —gaur ere— behar dituztela. Beraien biktimak direla benetako egitasmo politikoa, ez dutela besterik.
|
|
|
Beharbada horregatik, garai bateko bortizkeriaren oihartzunak atzera egin duen neurrian, berriro agerian geratzen ari da, betiko demokratek biktimak, beraien biktimak —gaur ere— behar dituztela.
|
Beraien
biktimak direla benetako egitasmo politikoa, ez dutela besterik. Itxuraz hori aski dute.
|
|
|
Lotuta daude. Biktimario gehienek esaten dute, beren ibilbide luzea egin eta gero, egunero
|
beren
biktimen aurpegiekin lokartzen direla eta egunero iratzartzen direla haiekin. Biktimak galdetzen dio bere buruari:
|
|
|
Gehienentzat, heroiak ziren. Baina
|
beren
biktimentzat, putakume batzuk besterik ez ziren. Galo guretzat bezala.
|
|
2023
|
|
|
Zilbor heste odoltsua moztu ezinik dabiltza. Eta honako hauek, frankismoari buruzko memoria historikoaren berrikuspena defendatzen dute, belaunaldi gazteek ahaztu ez dezaten eta
|
beren
biktimek errekonozimendu duina izan dezaten. Frankismoa ez dezaten ahaztu, baina ETAren historia odoltsuari buruzko orrialdea pasa dezaten.
|