|
2004
|
|
|
Amaren edo aitaren zalantzarik gabeko idazkia egotea, eta, bertan, seme alabatasuna
|
beren
beregi aitortzea.
|
|
2007
|
|
|
Europako Erkidegoko zuzenbidearen zuzeneko eraginaren printzipioa (horren arabera, estatu kide bakoitzean zuzenean aplikatu daiteke, nazioko agintariek horiek hartzeko araurik edo prozesurik egin gabe; izan ere, Europako Erkidegoko zuzenbidearen erregelek euren ondoreak modu uniformean hedatu behar dituzte estatu kide guztietan, indarrean sartzen direnetik eta baliozkoak diren bitartean, Luxenburgoko Auzitegiak bere jurisprudentzian ezarritakoaren arabera, 1963ko otsailaren 5eko EEANE. Van Gend & Loos kasua?, 1978ko martxoaren 9ko EEANE. Simmenthal kasua?, etab.); eta Europako Erkidegoko zuzenbidearen lehentasun printzipioa (hori dela bide, Europako Erkidegoko zuzenbideak lehentasuna du estatu kideetako antolamendu juridikoen gainean gatazkaren kasuan, eta Europako Erkidegoko araua lehentasunez aplikatu behar da beti, EEANek epairik entzutetsuenetan ezarritakoaren arabera, besteak beste: 1964ko uztailaren 15ekoa. Costa versus ENEL kasua?, 1971ko abenduaren 14koa. Politi kasua?, 1972ko uztailaren 13koa. Batzordea Italiaren aurka?, 1978ko martxoaren 9koa. Simmenthal kasua?, etab.). Espainiako Konstituzio Auzitegiak printzipio horiek
|
beren
beregi aitortu ditu KAE hauetan: otsailaren 14ko 28/ 1991, martxoaren 22ko 64/ 1991, irailaren 11ko 130/ 1995, ekainaren 15eko 120/ 1998, eta apirilaren 19ko 58/ 2004.
|
|
|
EKren 164.1 artikuluaren arabera, Konstituzio Auzitegiaren epaiek legeren baten edo lege indarreko arauren baten konstituzio aurkakotasuna adierazten badute, edo eskubideren baten balioespen subjektibora mugatzen ez badira, erabateko ondoreak dituzte denen aurka. Botere Judizialaren Lege Organikoak, epaile eta auzitegi arruntei buruz hitz egiten duenak, konstituzio jurisprudentziaren garrantzia
|
beren
beregi aitortu du. Izan ere, 5.1 artikuluan hurrengoa ezarri du:
|
|
|
atxilotzearen gaineko bermeak, egoitzaren eta gutuneriaren bortxaezintasuna, espetxeratze edo erregistro autoen arrazoitzea, gaur egun «benetako babes judizialerako» eskubide deitzen duguna, sufragio eskubideak, kultu askatasuna eta hezkuntza eta trebakuntza establezimenduak sortu eta horiei eusteko askatasuna. ...ete behar ziren bermeak ere jaso ziren, zentsura debekatu zen, enplegu eta kargu publikoetara meritu eta gaitasun printzipioen arabera sartzea bermatzen zen, etab. Ikus daitekeenez, eskubide eta askatasunen zerrenda oso zabala zen eta, hori gutxi balitz, eskubide eta askatasunon zerrenda irekita zegoen; izan ere, 31 artikuluan ezarritakoaren arabera, eskubideon aitorpenak ez zuen esan nahi testuan
|
beren
beregi aitortu gabeko besteren bat debekatuta zegoenik.
|
|
2009
|
|
|
Unesco Etxeak eta Euskaltzaindiak
|
beren
beregi aitortzen dute Unesco Etxearen barruan lanean ari den Munduko Hizkuntza Ondarearen Unesco Katedra. Hala, katedra hori kontuan hartuta, bi erakundeok hainbat egitasmo burutzeko konpromezua hartzen dute.
|
|
|
Gogoratu behar da otsailaren 26ko 573/ 1976 Erret Dekretuak aitorpen ofiziala egin zion Euskaltzainidiari Euskararen Erret Akademia gisa Araba, Gipuzkoa, Nafarroa eta Bizkaian; harrezkero, Euskaltzaindia da euskararen arloan erakunde eskuduna, hizkuntza bera ikertu eta babesteko. Geroago, Euskal Autonomia Erkidegoko Autonomia Estatutuak eta Nafarroako Foru Komunitatearen Euskara Legeak
|
beren
beregi aitortu dute Euskaltzaindia erakunde aholku emaile ofiziala dela, euskarari dagokionez, bi erkidegoetan.
|
|
2012
|
|
|
Era berean, pertsonak kondenatuak izan badira, kode honetako II. liburuaren XXII. tituluko V. kapituluaren bigarren ataleko terrorismo delituak egiteagatik, edo antolakunde kriminalen barruan delituak egiteagatik, ulertuko da zigortuaren birgizarteratzeari buruzko iragarpena dagoela, zigortu horrek terrorismo jardueraren helburuak eta bitartekoak bertan behera uzteko zeinu zalantzaezinak erakusten dituenean, eta, gainera, agintaritzarekin egitez elkarlanean aritu izan denean antolakunde edo talde terroristek beste delitu batzuk egin ditzaten eragozteko, dela bere delituaren ondoreak biguntzeko, dela terrorismo delituen erantzuleak identifikatu, harrapatu eta auziperatzeko, frogak lortzeko, edota bera kide edo laguntzaile izan duten antolakunde edo elkarteen jarduna edo garapena eragozteko. Hori egiaztatu ahal izango da, zigortuak bere delitu jarduerei uko egiten diela, bai eta indarkeria bertan behera uzten dutela ere,
|
beren
beregi aitortuz, eta delituen biktimei beren beregi barkamena eskatuz; egiazta daiteke, orobat, txosten teknikoen bidez, horiek frogatzen badute espetxeratuak benetan lotura guztiak hautsi dituela antolakunde terroristarekin, eta hori inguratzen duten legez aurkako elkarte eta taldeen jarduera nahiz ingurunearekin, eta agintariekin elkarlanean aritu izan dela.
|
|
2015
|
|
|
1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Autonomia Estatutuak eta Nafarroako Foru Erkidegoko 18/ 1986 Euskarari buruzko Foru Legeak
|
beren
beregi aitortu dute Euskaltzaindia erakunde aholku emaile ofiziala dela, euskarari dagokionez. Harrezkero, 272/ 2000 otsailaren 25eko Errege Dekretuaren bidez aldatu eta eguneratu dira Euskaltzaindiaren estatutuak.
|
|
2016
|
|
|
Bakea eta demokrazia oinarri hartuta, nazioarteko harremanak bideratzeko sistema berri bat sortu zen 1945ean, hau da, Nazio Batuen Erakundea (NBE); 13 erakunde horren eratze itunean, Nazio Batuen Gutunean, alegia, NBEren helburuen artean
|
beren
beregi aitortu zen herrien arteko berdintasuna eta beren etorkizuna modu librean determinatzeko (erabakitzeko) printzipioa, nazioarteko bakearen oinarri gisa.14 Printzipio hori nazioarteko sistema berri horren ardatz bat bihurtu da15 eta estatuek ezin dute horren kontra jo, bestela nazioarteko zuzenbidearen kontra jardungo lukete. Autodeterminazioaren printzipio hori nazioarteko itunetan azalduko da.16 Eragina izango du estatuen arteko beste itun garrantzitsuetan ere, hala nola, Helsinkiko Azken Aktaren VIII. Atalean (1975). 17
|
|
2017
|
|
|
zigor prozesuaren inguruan dabilela, horren aurretik, bitartean edo ondoren aitortuz. Hala ere, ez du espainiar legelariak hori
|
beren
beregi aitortzen. Are gehiago, 2012/ 29/ EB Zuzentarauaren ildotik40, atariko titulu bat eta ondorengo beste lau titulu desberdintzen ditu41, zigor prozesua biktimaren babesaren ardatz bihurtu gabe.
|
|
2023
|
|
|
Espainiako Konstituzioan autonomiari garrantzi handia ematen zaio eta, horren hedapenean, toki autonomiak ere lekutxo bat dauka 1978ko EKak diseinatutako lurralde antolaketan. Hori horrela, EKaren 137 eta 140 artikuluek
|
beren
beregi aitortzen dute toki erakundeen autonomia eta, 142 artikuluarekin batera autonomiaren alderdi ekonomikoa aipatzen da, finantza nahikotasuna alegia. Baina toki autonomiaren aipamen gehiago ez da egiten eta, ondorioz Konstituzio Auzitegiaren jurisprudentziak garatu behar izan du toki autonomiaren kontzeptu hori.
|
|
|
ATELA URIARTEk esaten duenez: " EK-k ez du zehazten toki autonomiaren irismena eta edukia, eta
|
beren
beregi aitortzen du bere 137; VIII. titulu bereko II. kapituluak bakarrik eskaintzen ditu udalerrientzako oinarrizko antolaketa jarraibide batzuk 140 artikuluan, eta 142 artikuluan, finantza nahikotasunaren bermearekin, ixten du bere erregulazioa. Hau da, ikuspegi konparatibo batetik eta lehen ikuspegi kuantitatibo batetik, Konstituzioak hiru artikulu baino ez dizkie eskaintzen udalerriei, eta hamasei, berriz, autonomia erkidegoei" 55.
|
|
|
Esangura horretan, bakarrik geldituko litzateke jakitea ahalmenok zeintzuk diren eta horiek nola egituratu daitezkeen Ekonomia Itunaren 3 amaierako xedapenarekin: ...artasunean" 581 Dena den, Endemaño Arostegui ez dator bat egindako hausnarketa horrekin eta ez du uste LHLren bitartez zuzenean Foru Aldundiei finantza zaintzako ahalmenen gaineko titulartasuna eman behar zaienik horiei beren beregi ahalmena aitortzen dien Estatu lege edo lege autonomikorik ez dagoelako582 Autoreak eta berarekin batera Arbitraje Batzordearen kide batzuek uste dute lege batek
|
beren
beregi aitortu behar duela Foru Aldundien finantza zaintzako ahalmenak. Finantza zaintzako ahalmenen esparru subjketiboari buruz hurrengo epigrafean arituko naiz, baina gaur egun argi dagoena da EAEko erakunde eskudunek Estatuak egikaritzen dituen finantza zaintzako funtzio berdinak dituztela.
|
|
|
Finantza zaintzaren kontrol teknikak ondarearen kudeaketan ere ematen dira. Ez dugu ahaztu behar, KAren 4/ 1981 Epaiak
|
beren
beregi aitortzen duenez, ondarearen babesa kontrolatzeko moduko jarduera dela: "... ekonomiaeta finantzaarloko autonomiaren mugekin lotuta, gai klasiko bat planteatzen da, Estatuaren edo erakunde publikoen ondarea administratzaileen aurrean babesteari buruzkoa, eta defentsa horrek Administrazio publikoen xedatze botereak mugatzera darama".
|